ପ୍ରଵେଶ
।। ଓଂ ଓଂ ନମୋ ନାରାଯଣାଯ।। ଶ୍ରୀ ଵେଦଵ୍ଯାସାଯ ନମଃ ।।
ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣଦ୍ଵୈପାଯନ ଵେଦଵ୍ଯାସ ଵିରଚିତ
ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତ
ଦ୍ରୋଣ ପର୍ଵ
ଜଯଦ୍ରଥଵଧ ପର୍ଵ
ଅଧ୍ଯାଯ 73
ସାର
ଦ୍ରୋଣ-ସାତ୍ଯକିଯର ଯୁଦ୍ଧ (1-53)
07073001 ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ର ଉଵାଚ।
07073001a ବାଣେ ତସ୍ମିନ୍ନିକୃତ୍ତେ ତୁ ଧୃଷ୍ଟଦ୍ଯୁମ୍ନେ ଚ ମୋକ୍ଷିତେ।
07073001c ତେନ ଵୃଷ୍ଣିପ୍ରଵୀରେଣ ଯୁଯୁଧାନେନ ସଂଜଯ।।
07073002a ଅମର୍ଷିତୋ ମହେଷ୍ଵାସଃ ସର୍ଵଶସ୍ତ୍ରଭୃତାଂ ଵରଃ।
07073002c ନରଵ୍ଯାଘ୍ରଃ ଶିନେଃ ପୌତ୍ରେ ଦ୍ରୋଣଃ କିମକରୋଦ୍ଯୁଧି।।
ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରନୁ ହେଳିଦନୁ: “ସଂଜଯ! ଆ ବାଣଵନ୍ନୁ କତ୍ତରିସି ଵୃଷ୍ଣିପ୍ରଵୀର ଯୁଯୁଧାନନୁ ଧୃଷ୍ଟଦ୍ଯୁମ୍ନନନ୍ନୁ ବିଡୁଗଡॆଗॊଳିସଲୁ କୋପଗॊଂଡ ସର୍ଵଶସ୍ତ୍ରଧାରିଗଳଲ୍ଲି ଶ୍ରେଷ୍ଠନାଦ ମହେଷ୍ଵାସ ନରଵ୍ଯାଘ୍ର ଦ୍ରୋଣନୁ ଶିନିଯ ମॊମ୍ମଗନॊଂଦିଗॆ ଯୁଦ୍ଧଦଲ୍ଲି ଏନୁ ମାଡିଦନୁ?”
07073003 ସଂଜଯ ଉଵାଚ।
07073003a ସଂପ୍ରଦ୍ରୁତଃ କ୍ରୋଧଵିଷୋ ଵ୍ଯାଦିତାସ୍ଯଶରାସନଃ।
07073003c ତୀକ୍ଷ୍ଣଧାରେଷୁଦଶନଃ ଶିତନାରାଚଦଂଷ୍ଟ୍ରଵାନ୍।।
07073004a ସଂରଂଭାମର୍ଷତାମ୍ରାକ୍ଷୋ ମହାହିରିଵ ନିଃଶ୍ଵସନ୍।
07073004c ନରଵୀରପ୍ରମୁଦିତୈଃ ଶୋଣୈରଶ୍ଵୈର୍ମହାଜଵୈଃ।।
07073005a ଉତ୍ପତଦ୍ଭିରିଵାକାଶଂ କ୍ରମଦ୍ଭିରିଵ ସର୍ଵତଃ।
07073005c ରୁକ୍ମପୁଂଖାଂ ଶରାନସ୍ଯନ୍ଯୁଯୁଧାନମୁପାଦ୍ରଵତ୍।।
ସଂଜଯନୁ ହେଳିଦନୁ: “ଆଗ କ୍ରୋଧଵେ ଵିଷଵାଗୁଳ୍ଳ, ଧନୁସ୍ସେ ତॆରॆଦ ବାଯିଯଂତିରୁଵ, ତୀକ୍ଷ୍ଣ ବାଣଗଳେ ହଲ୍ଲୁଗଳାଗୁଳ୍ଳ, ନିଶିତ ନାରାଚଗଳେ ଦଵଡॆଗଳାଗୁଳ୍ଳ, କୋପ-ଅସହନॆଗଳିଂଦ କଣ୍ଣୁ କॆଂପାଗିରୁଵ ଆ ନରଵୀରନୁ ମହା ହॆବ୍ବାଵିନଂତॆ ନିଟ୍ଟୁସିରୁ ବିଡୁତ୍ତା ପର୍ଵତଗଳନ୍ନୂ ଦାଟି ଆକାଶଦଲ୍ଲି ହାରିହୋଗବଲ୍ଲ ମହାଵେଗଵୁଳ୍ଳ କॆଂପୁ କୁଦୁରॆଗଳॊଂଦିଗॆ ମୁଦିତନାଗି ऎଲ୍ଲ କଡॆ ରୁକ୍ମପୁଂଖ ଶରଗଳନ୍ନୁ ପ୍ରଯୋଗିସୁତ୍ତା ଯୁଯୁଧାନନନ୍ନୁ ଆକ୍ରମଣିସିଦନୁ.
07073006a ଶରପାତମହାଵର୍ଷଂ ରଥଘୋଷବଲାହକଂ।
07073006c କାର୍ମୁକାକର୍ଷଵିକ୍ଷିପ୍ତଂ ନାରାଚବହୁଵିଦ୍ଯୁତଂ।।
07073007a ଶକ୍ତିଖଡ୍ଗାଶନିଧରଂ କ୍ରୋଧଵେଗସମୁତ୍ଥିତଂ।
07073007c ଦ୍ରୋଣମେଘମନାଵାର୍ଯଂ ହଯମାରୁତଚୋଦିତଂ।।
ଶରଗଳ ପତନଵେ ମହାମଳॆଯଂତିଦ୍ଦ, ରଥଘୋଷଵେ ଗୁଡୁଗିନଂତିରୁଵ, ବିଲ୍ଲିନ ଟେଂକାରଵେ ସିଡୁଲିନଂତିରୁଵ, ଅନେକ ନାରାଚଗଳେ ମିଂଚିନଂତିରୁଵ, ଶକ୍ତି-ଖଡ୍ଗଗଳେ ମିଂଚିନ ମାଲॆଗଳଂତିରୁଵ, କ୍ରୋଧଵॆଂବ ଵେଗଦିଂଦ ହୁଟ୍ଟିଦ, କୁଦୁରॆଗଳॆଂବ ଗାଳିଯିଂଦ ପ୍ରଚୋଦିସଲ୍ପଟ୍ଟ ଦ୍ରୋଣନॆଂବ ମହାମେଘଵନ୍ନୁ ତଡॆଯଲାଗୁତ୍ତିରଲିଲ୍ଲ.
07073008a ଦୃଷ୍ଟ୍ଵୈଵାଭିପତଂତଂ ତଂ ଶୂରଃ ପରପୁରଂଜଯଃ।
07073008c ଉଵାଚ ସୂତଂ ଶୈନେଯଃ ପ୍ରହସନ୍ଯୁଦ୍ଧଦୁର୍ମଦଃ।।
ଅଵନୁ ହୀଗॆ ମେଲେରି ବରୁତ୍ତିରୁଵୁଦନ୍ନୁ ନୋଡି ଶୂର ପରପୁରଂଜଯ ଯୁଦ୍ଧଦୁର୍ମଦ ଶୈନେଯନୁ ଜୋରାଗି ନକ୍କୁ ସୂତନିଗॆ ହେଳିଦନୁ:
07073009a ଏତଂ ଵୈ ବ୍ରାହ୍ମଣଂ କ୍ରୂରଂ ସ୍ଵକର୍ମଣ୍ଯନଵସ୍ଥିତଂ।
07073009c ଆଶ୍ରଯଂ ଧାର୍ତରାଷ୍ଟ୍ରସ୍ଯ ରାଜ୍ଞୋ ଦୁଃଖଭଯାଵହଂ।।
07073010a ଶୀଘ୍ରଂ ପ୍ରଜଵିତୈରଶ୍ଵୈଃ ପ୍ରତ୍ଯୁଦ୍ଯାହି ପ୍ରହୃଷ୍ଟଵତ୍।
07073010c ଆଚାର୍ଯଂ ରାଜପୁତ୍ରାଣାଂ ସତତଂ ଶୂରମାନିନଂ।।
“ଈତନୁ ତନ୍ନ କର୍ମଗଳନ୍ନୁ ବିଟ୍ଟିରୁଵ କ୍ରୂର ବ୍ରାହ୍ମଣନଲ୍ଲଵେ? ଦୁଃଖ-ଭଯଗଳିଂଦ ରାଜ ଧାର୍ତରାଷ୍ଟ୍ରନ ଆଶ୍ରଯଦଲ୍ଲିରୁଵ, ରାଜପୁତ୍ରର ଆଚାର୍ଯ, ସତତଵୂ ତାନେ ଶୂରନॆଂଦୁ ତିଳିଦୁକॊଂଡିରୁଵ ଅଵନ ବଳି ଶୀଘ୍ରଵାଦ କୁଦୁରॆଗଳନ୍ନୁ ସଂତୋଷଦିଂଦ କॊଂଡॊଯ୍ଯି!”
07073011a ତତୋ ରଜତସଂକାଶା ମାଧଵସ୍ଯ ହଯୋତ୍ତମାଃ।
07073011c ଦ୍ରୋଣସ୍ଯାଭିମୁଖାଃ ଶୀଘ୍ରମଗଚ୍ଚନ୍ଵାତରଂହସଃ।।
ଆଗ ବॆଳ୍ଳିଯ ବଣ୍ଣଦ, ଗାଳିଯ ଵେଗଵୁଳ୍ଳ, ମାଧଵନ ଉତ୍ତମ କୁଦୁରॆଗଳନ୍ନୁ ଦ୍ରୋଣନ ऎଦୁରିଗॆ ଶୀଘ୍ରଵାଗି କॊଂଡॊଯ୍ଦନୁ.
07073012a ଇଷୁଜାଲାଵୃତଂ ଘୋରମଂଧକାରମନଂତରଂ।
07073012c ଅନାଧୃଷ୍ଯମିଵାନ୍ଯେଷାଂ ଶୂରାଣାମଭଵତ୍ତଦା।।
ବାଣଗଳ ଜାଲଗଳିଂଦ ଆଵୃତଵାଗି ଘୋର ଅଂଧକାରଵୁ କଵିଯଲୁ ଇନ୍ନॊବ୍ବରିଗॆ କାଣଦଂତॆ ଆ ଶୂରର ଯୁଦ୍ଧଵୁ ନଡॆଯିତୁ.
07073013a ତତଃ ଶୀଘ୍ରାସ୍ତ୍ରଵିଦୁଷୋର୍ଦ୍ରୋଣସାତ୍ଵତଯୋସ୍ତଦା।
07073013c ନାଂତରଂ ଶରଵୃଷ୍ଟୀନାଂ ଦୃଶ୍ଯତେ ନରସିଂହଯୋଃ।।
ଆଗ ଅସ୍ତ୍ରଵିଦରାଦ ନରସିଂହରାଦ ଦ୍ରୋଣ-ସାତ୍ଵତରୁ ସୁରିସୁତ୍ତିଦ୍ଦ ଶରଵୃଷ୍ଟିଗଳଲ୍ଲି ଵ୍ଯତ୍ଯାସଵେ କାଣୁତ୍ତିରଲିଲ୍ଲ.
07073014a ଇଷୂଣାଂ ସନ୍ନିପାତେନ ଶବ୍ଦୋ ଧାରାଭିଘାତଜଃ।
07073014c ଶୁଶ୍ରୁଵେ ଶକ୍ରମୁକ୍ତାନାମଶନୀନାମିଵ ସ୍ଵନଃ।।
ମଳॆଯ ନୀରୁ ବୀଳୁଵଂତॆ ବାଣଗଳୁ ବୀଳୁଵ ଶବ୍ଧଵୁ ଶକ୍ରନୁ ବିଡୁଗଡॆ ମାଡିଦ ମିଂଚିନ ଶବ୍ଧଦଂତॆ କେଳୁତ୍ତିତ୍ତୁ.
07073015a ନାରାଚୈରତିଵିଦ୍ଧାନାଂ ଶରାଣାଂ ରୂପମାବଭୌ।
07073015c ଆଶୀଵିଷଵିଦଷ୍ଟାନାଂ ସର୍ପାଣାମିଵ ଭାରତ।।
ଭାରତ! ନାରାଚଗଳେ ବହୁଵାଗିଦ୍ଦ ଶରଗଳ ରୂପଵୁ ସର୍ପଗଳ ଵିଷଦ ହଲ୍ଲୁଗଳଂତିଦ୍ଦଵୁ.
07073016a ତଯୋର୍ଜ୍ଯାତଲନିର୍ଘୋଷୋ ଵ୍ଯଶ୍ରୂଯତ ସୁଦାରୁଣଃ।
07073016c ଅଜସ୍ରଂ ଶୈଲଶୃଂଗାଣାଂ ଵଜ୍ରେଣାହନ୍ଯତାମିଵ।।
ଅଵର ଧନୁସ୍ସିନ ସୁଦାରୁଣ ଟେଂକାର ଶବ୍ଧଵୁ ଵଜ୍ରଦିଂଦ ହॊଡॆଯଲ୍ପଟ୍ଟ ଶୈଲଶୃଂଗଗଳଲ୍ଲି ଉଂଟାଗୁଵ ଶବ୍ଧକ୍କॆ ସମନାଗିତ୍ତୁ.
07073017a ଉଭଯୋସ୍ତୌ ରଥୌ ରାଜଂସ୍ତେ ଚାଶ୍ଵାସ୍ତୌ ଚ ସାରଥୀ।
07073017c ରୁକ୍ମପୁଂଖୈଃ ଶରୈଶ୍ଚନ୍ନାଶ୍ଚିତ୍ରରୂପା ବଭୁସ୍ତଦା।।
ରାଜନ୍! ଇବ୍ବର ରଥଗଳୂ, କୁଦୁରॆଗଳୂ ମତ୍ତୁ ସାରଥିଯରୂ ଅଵରୁ ବିଡୁତ୍ତିଦ୍ଦ ରୁକ୍ମପୁଂଖଦ ଶରଗଳିଂଦ ହॊଡॆଯଲ୍ପଟ୍ଟୁ ଵିଚିତ୍ରରୂପଵନ୍ନୁ ତାଳିଦ୍ଦଵୁ.
07073018a ନିର୍ମଲାନାମଜିହ୍ମାନାଂ ନାରାଚାନାଂ ଵିଶାଂ ପତେ।
07073018c ନିର୍ମୁକ୍ତାଶୀଵିଷାଭାନାଂ ସଂପାତୋଽଭୂତ୍ସୁଦାରୁଣଃ।।
ପॊରॆକଳଚିଦ ସର୍ପଗଳଂତॆ ନିର୍ମଲଵାଗିଦ୍ଦ ମତ୍ତୁ ନେରଵାଗି ହୋଗୁଵ ନାରାଚଗଳ ପରସ୍ପର ସଂଘର୍ଷଵୁ ମହା ଭଯଂକରଵାଗିତ୍ତୁ.
07073019a ଉଭଯୋଃ ପତିତେ ଚତ୍ରେ ତଥୈଵ ପତିତୌ ଧ୍ଵଜୌ।
07073019c ଉଭୌ ରୁଧିରସିକ୍ତାଂଗାଵୁଭୌ ଚ ଵିଜଯୈଷିଣୌ।।
ଇବ୍ବରୂ ଵିଜଯାକାଂକ୍ଷିଗଳ ଚତ୍ରଗଳୁ ବିଦ୍ଦଵୁ, ଧ୍ଵଜଗଳୂ ବିଦ୍ଦଵୁ. ଇବ୍ବର ଅଂଗାଂଗଗଳୂ ରକ୍ତଦିଂଦ ତୋଯ୍ଦୁହୋଗିଦ୍ଦଵୁ.
07073020a ସ୍ରଵଦ୍ଭିଃ ଶୋଣିତଂ ଗାତ୍ରୈଃ ପ୍ରସ୍ରୁତାଵିଵ ଵାରଣୌ।
07073020c ଅନ୍ଯୋନ୍ଯମଭିଵିଧ୍ଯେତାଂ ଜୀଵିତାଂତକରୈଃ ଶରୈଃ।।
ଜୀଵଵନ୍ନୁ ଅଂତ୍ଯଗॊଳିସବଲ୍ଲ ଶରଗଳିଂଦ ଅନ୍ଯୋନ୍ଯରନ୍ନୁ ହॊଡॆଯୁତ୍ତିଦ୍ଦ ଅଵର ଦେହଗଳିଂଦ ଆନॆଗଳିଂଦ ସୁରିଯୁଵ ମଦୋଦକଦଂତॆ ରକ୍ତଵୁ ସୁରିଯୁତ୍ତିତ୍ତୁ.
07073021a ଗର୍ଜିତୋତ୍କ୍ରୁଷ୍ଟସନ୍ନାଦାଃ ଶଂଖଦୁଂଦୁଭିନିସ୍ଵନାଃ।
07073021c ଉପାରମନ୍ମହାରାଜ ଵ୍ଯାଜହାର ନ କଶ୍ଚନ।।
ମହାରାଜ! ଗର୍ଜନ, କୂଗୁଗଳୂ ଶଂଖଦୁଂଦୁଭିଗଳ ନିସ୍ଵନଵୂ ନିଂତିତୁ. ଯାରୂ ଶବ୍ଧଵନ୍ନୁ ମାଡଲିଲ୍ଲ.
07073022a ତୂଷ୍ଣୀଂଭୂତାନ୍ଯନୀକାନି ଯୋଧା ଯୁଦ୍ଧାଦୁପାରମନ୍।
07073022c ଦଦୃଶେ ଦ୍ଵୈରଥଂ ତାଭ୍ଯାଂ ଜାତକୌତୂହଲୋ ଜନଃ।।
ସେନॆଗଳୁ ମତ୍ତୁ ଯୋଧରୁ ଯୁଦ୍ଧଵନ୍ନୁ ନିଲ୍ଲିସି ସୁମ୍ମନାଦରୁ. କୁତୂହଲଦିଂଦ ଜନରୁ ଅଵରିବ୍ବର ଦ୍ଵୈରଥଯୁଦ୍ଧଵନ୍ନୁ ନୋଡତॊଡଗିଦରୁ.
07073023a ରଥିନୋ ହସ୍ତିଯଂତାରୋ ହଯାରୋହାଃ ପଦାତଯଃ।
07073023c ଅଵୈକ୍ଷଂତାଚଲୈର୍ନେତ୍ରୈଃ ପରିଵାର୍ଯ ରଥର୍ଷଭୌ।।
ରଥିଗଳୁ, ଗଜାରୋହିଗଳୁ, ଅଶ୍ଵାରୋହିଗଳୁ ମତ୍ତୁ ପଦାତିଗଳୁ ଆ ଇବ୍ବରୁ ରଥର୍ଷଭରନ୍ନୂ ସୁତ୍ତୁଵରॆଦୁ ऎଵॆଯିକ୍କଦେ ନୋଡୁତ୍ତିଦ୍ଦରୁ.
07073024a ହସ୍ତ୍ଯନୀକାନ୍ଯତିଷ୍ଠଂତ ତଥାନୀକାନି ଵାଜିନାଂ।
07073024c ତଥୈଵ ରଥଵାହିନ୍ଯଃ ପ୍ରତିଵ୍ଯୂହ୍ଯ ଵ୍ଯଵସ୍ଥିତାଃ।।
ଗଜସେନॆଗଳୂ ହାଗॆଯେ ଅଶ୍ଵସେସॆଗଳୂ ତଟସ୍ଥଵାଦଵୁ. ହାଗॆଯେ ରଥଵାହିନିଗଳୂ ଇନ୍ନॊଂଦୁ ଵ୍ଯୂହଵାଗି ଵ୍ଯଵସ୍ଥିତଗॊଂଡଵୁ.
07073025a ମୁକ୍ତାଵିଦ୍ରୁମଚିତ୍ରୈଶ୍ଚ ମଣିକାଂଚନଭୂଷିତୈଃ।
07073025c ଧ୍ଵଜୈରାଭରଣୈଶ୍ଚିତ୍ରୈଃ କଵଚୈଶ୍ଚ ହିରଣ୍ମଯୈଃ।।
07073026a ଵୈଜଯଂତୀପତାକାଭିଃ ପରିସ୍ତୋମାଂଗକଂବଲୈଃ।
07073026c ଵିମଲୈର୍ନିଶିତୈଃ ଶସ୍ତ୍ରୈର୍ହଯାନାଂ ଚ ପ୍ରକୀର୍ଣକୈଃ।।
07073027a ଜାତରୂପମଯୀଭିଶ୍ଚ ରାଜତୀଭିଶ୍ଚ ମୂର୍ଧସୁ।
07073027c ଗଜାନାଂ କୁଂଭମାଲାଭିର୍ଦଂତଵେଷ୍ଟୈଶ୍ଚ ଭାରତ।।
07073028a ସବଲାକାଃ ସଖଦ୍ଯୋତାଃ ସୈରାଵତଶତଃରଦାଃ।
07073028c ଅଦୃଶ୍ଯଂତୋଷ୍ଣପର୍ଯାଯେ ମେଘାନାମିଵ ଵାଗୁରାଃ।।
ଭାରତ! ମୁକ୍ତାଵିଦ୍ରୁମଚିତ୍ରଗଳିଂଦ, ମଣିକାଂଚନଭୂଷଣଗଳିଂଦ, ବଣ୍ଣବଣ୍ଣଦ ଧ୍ଵଜ-ଆଭରଣଗଳିଂଦ, ବଂଗାରଦ କଵଚଗଳିଂଦ, ଵୈଜଯଂତୀ ପତାକॆଗଳିଂଦ, ପରିସ୍ତୋମଗଳିଗॆ ହାସିଦ କଂବଳିଗଳିଂଦ, ହॊଳॆଯୁତ୍ତିଦ୍ଦ ନିଶିତ ଶସ୍ତ୍ରଗଳିଂଦ, କୁଦୁରॆଗଳ ନॆତ୍ତିଯ ମେଲॆ କଟ୍ଟିଦ୍ଦ ବଂଗାରଦ ମତ୍ତୁ ବॆଳ୍ଳିଯ ପ୍ରକୀର୍ଣଗଳିଂଦ, ଆନॆଗଳ କୁଂଭମାଲॆଗଳିଂଦ, ଦଂତାଭରଣଗଳିଂଦ କୂଡିଦ ସେନॆଗଳୁ ବେସଗॆଯ କॊନॆଯଲ୍ଲି ବଲାକ ପକ୍ଷିଗଳ ମତ୍ତୁ ମିଂଚିନ ହୁଳୁଗଳିଂଦ କୂଡିଦ ମେଘଗଳ ସାଲୁଗଳଂତॆ କାଣୁତ୍ତିଦ୍ଦଵୁ.
07073029a ଅପଶ୍ଯନ୍ନସ୍ମଦୀଯାଶ୍ଚ ତେ ଚ ଯୌଧିଷ୍ଠିରାଃ ସ୍ଥିତାଃ।
07073029c ତଦ୍ଯୁଦ୍ଧଂ ଯୁଯୁଧାନସ୍ଯ ଦ୍ରୋଣସ୍ଯ ଚ ମହାତ୍ମନଃ।।
07073030a ଵିମାନାଗ୍ରଗତା ଦେଵା ବ୍ରହ୍ମଶକ୍ରପୁରୋଗମାଃ।
07073030c ସିଦ୍ଧଚାରଣସଂଘାଶ୍ଚ ଵିଦ୍ଯାଧରମହୋରଗାଃ।।
ମହାତ୍ମ ଦ୍ରୋଣନ ମତ୍ତୁ ଯୁଯୁଧାନନ ଯୁଦ୍ଧଵନ୍ନୁ ନୋଡଲୁ ନମ୍ମଵରୁ ମତ୍ତୁ ଯୁଧିଷ୍ଠିରନ କଡॆଯଵରୁ ମତ୍ତୁ ଵିମାନଗଳଲ୍ଲି ବ୍ରହ୍ମ-ଶକ୍ରର ନାଯକତ୍ଵଦଲ୍ଲି ଦେଵତॆଗଳୁ, ସିଦ୍ଧ-ଚାରଣ ସମୂହଗଳୁ ମତ୍ତୁ ଵିଦ୍ଯାଧରରୁ, ମହା ନାଗଗଳୁ ନିଂତରୁ.
07073031a ଗତପ୍ରତ୍ଯାଗତାକ୍ଷେପୈଶ୍ଚିତ୍ରୈଃ ଶସ୍ତ୍ରଵିଘାତିଭିଃ।
07073031c ଵିଵିଧୈର୍ଵିସ୍ମଯଂ ଜଗ୍ମୁସ୍ତଯୋଃ ପୁରୁଷସିଂହଯୋଃ।।
ଆ ପୁରୁଷସିଂହର ମୁଂଦॆ ହୋଗୁଵ ହିଂଦॆବରୁଵ ଵିଵିଧ ରୀତିଗଳନ୍ନୂ, ଵିଚିତ୍ରଵାଗି ବାଣଗଳନ୍ନୁ ପ୍ରଯୋଗିସୁଵୁଦନ୍ନୂ, ଶସ୍ତ୍ରଗଳିଂଦ ଗାଯଗॊଳିସୁତ୍ତିରୁଵୁଦନ୍ନୂ ନୋଡି ଵିସ୍ମଯଵୁଂଟାଯିତୁ.
07073032a ହସ୍ତଲାଘଵମସ୍ତ୍ରେଷୁ ଦର୍ଶଯଂତୌ ମହାବଲୌ।
07073032c ଅନ୍ଯୋନ୍ଯଂ ସମଵିଧ୍ଯେତାଂ ଶରୈସ୍ତୌ ଦ୍ରୋଣସାତ୍ଯକୀ।।
ଆ ମହାବଲଶାଲିଗଳାଦ ଦ୍ରୋଣ-ସାତ୍ଯକିଯରୁ ତମ୍ମ କୈଚଳକଵନ୍ନୁ ପ୍ରଦର୍ଶିସୁତ୍ତା ଅନ୍ଯୋନ୍ଯରନ୍ନୁ ଶରଗଳିଂଦ ହॊଡॆଦରୁ.
07073033a ତତୋ ଦ୍ରୋଣସ୍ଯ ଦାଶାର୍ହଃ ଶରାଂଶ୍ଚିଚ୍ଚେଦ ସଂଯୁଗେ।
07073033c ପତ୍ରିଭିଃ ସୁଦୃଢୈରାଶୁ ଧନୁଶ୍ଚୈଵ ମହାଦ୍ଯୁତେ।।
ଆଗ ମହାଦ୍ଯୁତି ଦାଶାର୍ହନୁ ସଂଯୁଗଦଲ୍ଲି ସୁଦୃଢ ପତ୍ରିଗଳିଂଦ ଦ୍ରୋଣନ ଶରଗଳନ୍ନୂ ଧନୁସ୍ସନ୍ନୂ କତ୍ତରିସିଦନୁ.
07073034a ନିମେଷାଂତରମାତ୍ରେଣ ଭାରଦ୍ଵାଜୋଽପରଂ ଧନୁଃ।
07073034c ସଜ୍ଯଂ ଚକାର ତଚ୍ଚାଶୁ ଚିଚ୍ଚେଦାସ୍ଯ ସ ସାତ୍ଯକିଃ।।
ନିମିଷମାତ୍ରଦଲ୍ଲି ଭାରଦ୍ଵାଜନୁ ଇନ୍ନॊଂଦୁ ଧନୁସ୍ସନ୍ନୁ ସିଦ୍ଧଗॊଳିସଲୁ ସାତ୍ଯକିଯୁ ଅଦନ୍ନୂ ତୁଂଡରିସିଦନୁ.
07073035a ତତସ୍ତ୍ଵରନ୍ପୁନର୍ଦ୍ରୋଣୋ ଧନୁର୍ହସ୍ତୋ ଵ୍ଯତିଷ୍ଠତ।
07073035c ସଜ୍ଯଂ ସଜ୍ଯଂ ପୁନଶ୍ଚାସ୍ଯ ଚିଚ୍ଚେଦ ନିଶିତୈଃ ଶରୈଃ।।
ଆଗ ପୁନଃ ତ୍ଵରॆମାଡି ଦ୍ରୋଣନୁ ଧନୁସ୍ସନ୍ନୁ କୈଗॆତ୍ତିକॊଂଡୁ ସଜ୍ଜୁଗॊଳିସଲୁ, ପୁନଃ ଅଦନ୍ନୁ ନିଶିତ ଶରଗଳିଂଦ ତୁଂଡୁମାଡୁତ୍ତିଦ୍ଦନୁ.
07073036a ତତୋଽସ୍ଯ ସଂଯୁଗେ ଦ୍ରୋଣୋ ଦୃଷ୍ଟ୍ଵା କର୍ମାତିମାନୁଷଂ।
07073036c ଯୁଯୁଧାନସ୍ଯ ରାଜେଂଦ୍ର ମନସେଦମଚିଂତଯତ୍।।
ରାଜେଂଦ୍ର! ସଂଯୁଗଦଲ୍ଲି ଯୁଯୁଧାନନ ଅତିମାନୁଷ କର୍ମଵନ୍ନୁ ନୋଡି ଦ୍ରୋଣନୁ ମନସ୍ସିନଲ୍ଲିଯେ ଚିଂତିସିଦନୁ:
07073037a ଏତଦସ୍ତ୍ରବଲଂ ରାମେ କାର୍ତଵୀର୍ଯେ ଧନଂଜଯେ।
07073037c ଭୀଷ୍ମେ ଚ ପୁରୁଷଵ୍ଯାଘ୍ରେ ଯଦିଦଂ ସାତ୍ଵତାଂ ଵରେ।।
“ପୁରୁଷଵ୍ଯାଘ୍ରରାଦ ରାମ, କାର୍ତଵୀର୍ଯ, ଧନଂଜଯ ମତ୍ତୁ ଭୀଷ୍ମରଲ୍ଲିରୁଵ ଅସ୍ତ୍ରବଲଵୁ ଈ ସାତ୍ଵତଶ୍ରେଷ୍ଠନଲ୍ଲିଯୂ ଇଦॆ.”
07073038a ତଂ ଚାସ୍ଯ ମନସା ଦ୍ରୋଣଃ ପୂଜଯାମାସ ଵିକ୍ରମଂ।
07073038c ଲାଘଵଂ ଵାସଵସ୍ଯେଵ ସଂପ୍ରେକ୍ଷ୍ଯ ଦ୍ଵିଜସତ୍ତମଃ।।
ଵାସଵନଦଂତିଦ ଅଵନ ହସ୍ତ ଚଳକ ମତ୍ତୁ ଵିକ୍ରମଵନ୍ନୁ ନୋଡି ଦ୍ଵିଜସତ୍ତମ ଦ୍ରୋଣନୁ ମନସ୍ସିନଲ୍ଲିଯେ ଗୌରଵିସିଦନୁ.
07073039a ତୁତୋଷାସ୍ତ୍ରଵିଦାଂ ଶ୍ରେଷ୍ଠସ୍ତଥା ଦେଵାଃ ସଵାସଵାଃ।
07073039c ନ ତାମାଲକ୍ଷଯାମାସୁର୍ଲଘୁତାଂ ଶୀଘ୍ରକାରିଣଃ।।
07073040a ଦେଵାଶ୍ଚ ଯୁଯୁଧାନସ୍ଯ ଗଂଧର୍ଵାଶ୍ଚ ଵିଶାଂ ପତେ।
07073040c ସିଦ୍ଧଚାରଣସଂଘାଶ୍ଚ ଵିଦୁର୍ଦ୍ରୋଣସ୍ଯ କର୍ମ ତତ୍।।
ଵାସଵନॊଂଦିଗॆ ଦେଵତॆଗଳୂ ଆ ଅସ୍ତ୍ରଵିଦନ ଶ୍ରେଷ୍ଠତॆଯିଂଦ ତୃପ୍ତରାଦରୁ. ଵିଶାଂପତେ! ଆ ଶୀଘ୍ରକାରି ଯୁଯୁଧାନନ ହସ୍ତ ଲଘୁତ୍ଵଵନ୍ନୁ ଈ ମॊଦଲୁ ଦେଵ-ଗଂଧର୍ଵ-ସିଦ୍ଧ-ଚାରଣ ସଂଘଗଳୁ ନୋଡିରଲିଲ୍ଲ. ଅଵରିଗॆ ଦ୍ରୋଣନ ପରାକ୍ରମଵୁ ତିଳିଦିତ୍ତୁ.
07073041a ତତୋଽନ୍ଯଦ୍ଧନୁରାଦାଯ ଦ୍ରୋଣଃ କ୍ଷତ୍ରିଯମର୍ଦନଃ।
07073041c ଅସ୍ତ୍ରୈରସ୍ତ୍ରଵିଦାଂ ଶ୍ରେଷ୍ଠୋ ଯୋଧଯାମାସ ଭାରତ।।
ଭାରତ! ଆଗ ଅସ୍ତ୍ରଵିଦରଲ୍ଲି ଶ୍ରେଷ୍ଠନାଦ କ୍ଷତ୍ରିଯମର୍ଦନ ଦ୍ରୋଣନୁ ଅସ୍ତ୍ରଗଳିଂଦ ଯୁଦ୍ଧମାଡତॊଡଗିଦନୁ.
07073042a ତସ୍ଯାସ୍ତ୍ରାଣ୍ଯସ୍ତ୍ରମାଯାଭିଃ ପ୍ରତିହନ୍ଯ ସ ସାତ୍ଯକିଃ।
07073042c ଜଘାନ ନିଶିତୈର୍ବାଣୈସ୍ତଦଦ୍ଭୁତମିଵାଭଵତ୍।।
ଅଵନ ଅସ୍ତ୍ରଗଳନ୍ନୁ ଅସ୍ତ୍ରଗଳିଂଦ ଉତ୍ତରିସି ଆ ସାତ୍ଯକିଯୁ ନିଶିତ ବାଣଗଳିଂଦ ହॊଡॆଦନୁ. ଅଦॊଂଦୁ ଅଦ୍ଭୁତଵାଗିତ୍ତୁ.
07073043a ତସ୍ଯାତିମାନୁଷଂ କର୍ମ ଦୃଷ୍ଟ୍ଵାନ୍ଯୈରସମଂ ରଣେ।
07073043c ଯୁକ୍ତଂ ଯୋଗେନ ଯୋଗଜ୍ଞାସ୍ତାଵକାଃ ସମପୂଜଯନ୍।।
ରଣଦଲ୍ଲି ଅଵନ ଆ ଅତିମାନୁଷକର୍ମଵନ୍ନୁ ନୋଡି ନିନ୍ନଵରଲ୍ଲିଦ୍ଦ ଯୋଗଦିଂଦ ଯୁକ୍ତରାଦ ଯୋଗଜ୍ଞରୁ ଗୌରଵିସିଦରୁ.
07073044a ଯଦସ୍ତ୍ରମସ୍ଯତି ଦ୍ରୋଣସ୍ତଦେଵାସ୍ଯତି ସାତ୍ଯକିଃ।
07073044c ତମାଚାର୍ଯୋଽପ୍ଯସଂଭ୍ରାଂତୋଽଯୋଧଯଚ୍ଚତ୍ରୁତାପନଃ।।
ଦ୍ରୋଣନୁ ଯାଵ ଅସ୍ତ୍ରଵନ୍ନୁ ପ୍ରଯୋଗିସୁତ୍ତିଦ୍ଦନୋ ଅଦେ ଅସ୍ତ୍ରଵନ୍ନୁ ସାତ୍ଯକିଯୂ ବଳସୁତ୍ତିଦ୍ଦନୁ. ଅଦରିଂଦ ଶତ୍ରୁତାପନ ଆଚାର୍ଯନୁ ସଂଭ୍ରାଂତନାଗି ଯୁଦ୍ଧମାଡିଦନୁ.
07073045a ତତଃ କ୍ରୁଦ୍ଧୋ ମହାରାଜ ଧନୁର୍ଵେଦସ୍ଯ ପାରଗଃ।
07073045c ଵଧାଯ ଯୁଯୁଧାନସ୍ଯ ଦିଵ୍ଯମସ୍ତ୍ରମୁଦୈରଯତ୍।।
ମହାରାଜ! ଆଗ ଆ ଧନୁର୍ଵେଦଦ ପାରଂଗତନୁ କ୍ରୁଦ୍ଧନାଗି ଯୁଯୁଧାନନ ଵଧॆଗାଗି ଦିଵ୍ଯ ଅସ୍ତ୍ରଵନ୍ନୁ ପ୍ରକଟିସିଦନୁ.
07073046a ତଦାଗ୍ନେଯଂ ମହାଘୋରଂ ରିପୁଘ୍ନମୁପଲକ୍ଷ୍ଯ ସଃ।
07073046c ଅସ୍ତ୍ରଂ ଦିଵ୍ଯଂ ମହେଷ୍ଵାସୋ ଵାରୁଣଂ ସମୁଦୈରଯତ୍।।
ଆଗ ଆ ମହାଘୋରଵାଦ, ଶତ୍ରୁଵନ୍ନୁ କॊଲ୍ଲବଲ୍ଲ ଆଗ୍ନେଯାସ୍ତ୍ରଵନ୍ନୁ ନୋଡି ମହେଷ୍ଵାସ ସାତ୍ଯକିଯୁ ଦିଵ୍ଯଵାଦ ଵରୁଣାସ୍ତ୍ରଵନ୍ନୁ ପ୍ରକଟିସିଦନୁ.
07073047a ହାହାକାରୋ ମହାନାସୀଦ୍ଦୃଷ୍ଟ୍ଵା ଦିଵ୍ଯାସ୍ତ୍ରଧାରିଣୌ।
07073047c ନ ଵିଚେରୁସ୍ତଦାକାଶେ ଭୂତାନ୍ଯାକାଶଗାନ୍ଯପି।।
ଆ ଦିଵ୍ଯାସ୍ତ୍ରଗଳନ୍ନୁ ଧରିସିଦୁଦନ୍ନୁ ନୋଡି ମହା ହାହାକାରଵୁଂଟାଯିତୁ. ଆକାଶଦଲ୍ଲି ଯାଵୁଵୂ, ଆକାଶଗଳଲ୍ଲି ସଂଚରିସୁଵଵରୂ, ସଂଚରିସୁତ୍ତିରଲିଲ୍ଲ.
07073048a ଅସ୍ତ୍ରେ ତେ ଵାରୁଣାଗ୍ନେଯେ ତାଭ୍ଯାଂ ବାଣସମାହିତେ।
07073048c ନ ତାଵଦଭିଷଜ୍ଯେତେ ଵ୍ଯାଵର୍ତଦଥ ଭାସ୍କରଃ।।
ଆ ଵାରୁଣ ମତ୍ତୁ ଆଗ୍ନେଯାସ୍ତ୍ରଗଳ ବାଣଗଳୁ ऒଂଦୁଗୂଡିଦାଗ ଅଵୁ ନିଷ୍ଫଲଗॊଂଡଵୁ. ଆଗ ଭାସ୍କରନୂ ଇଳିମୁଖନାଦନୁ.
07073049a ତତୋ ଯୁଧିଷ୍ଠିରୋ ରାଜା ଭୀମସେନଶ୍ଚ ପାଂଡଵଃ।
07073049c ନକୁଲଃ ସହଦେଵଶ୍ଚ ପର୍ଯରକ୍ଷଂତ ସାତ୍ଯକିଂ।।
ଆଗ ରାଜା ଯୁଧିଷ୍ଠିର, ପାଂଡଵ ଭୀମସେନ, ନକୁଲ ସହଦେଵରୁ ସାତ୍ଯକିଯନ୍ନୁ ସୁତ୍ତୁଵରॆଦୁ ରକ୍ଷିସିଦରୁ.
07073050a ଧୃଷ୍ଟଦ୍ଯୁମ୍ନମୁଖୈଃ ସାର୍ଧଂ ଵିରାଟଶ୍ଚ ସକେକଯଃ।
07073050c ମତ୍ସ୍ଯାଃ ଶାଲ୍ଵେଯସେନାଶ୍ଚ ଦ୍ରୋଣମାଜଗ୍ମୁରଂଜସା।।
ଧୃଷ୍ଟଦ୍ଯୁମ୍ନ ମୁଖ୍ଯରॊଂଦିଗॆ ଵିରାଟନୂ, ଜॊତॆଯଲ୍ଲି କେକଯନୂ, ମତ୍ସ୍ଯରୂ, ଶାଲ୍ଵେଯ ସେନॆଗଳୂ ଦ୍ରୋଣନ କଡॆ ଵେଗଵାଗି ମୁଂଦୁଵରିଦରୁ.
07073051a ଦୁଃଶାସନଂ ପୁରସ୍କୃତ୍ଯ ରାଜପୁତ୍ରାଃ ସହସ୍ରଶଃ।
07073051c ଦ୍ରୋଣମଭ୍ଯୁପପଦ୍ଯଂତ ସପତ୍ନୈଃ ପରିଵାରିତଂ।।
ଦୁଃଶାସନନନ୍ନୁ ମୁଂଦିରିସିକॊଂଡୁ ସହସ୍ର ରାଜପୁତ୍ରରୁ ଦ୍ରୋଣନ ବଳି ଧାଵିସି ବଂଦୁ ତମ୍ମଵରିଂଦ ସୁତ୍ତୁଵରॆଦରୁ.
07073052a ତତୋ ଯୁଦ୍ଧମଭୂଦ୍ରାଜଂସ୍ତଵ ତେଷାଂ ଚ ଧନ୍ଵିନାଂ।
07073052c ରଜସା ସଂଵୃତେ ଲୋକେ ଶରଜାଲସମାଵୃତେ।।
ରାଜନ୍! ଆଗ ନିନ୍ନ ମତ୍ତୁ ଅଵର ଧନ୍ଵିଗଳ ନଡୁଵॆ ଯୁଦ୍ଧଵୁ ନଡॆଯିତୁ. ଶରଜାଲଗଳିଂଦ ମେଲॆଦ୍ଦ ଧୂଳୁ ଲୋକଗଳନ୍ନୁ ଆଵରିସିତୁ.
07073053a ସର୍ଵମାଵିଗ୍ନମଭଵନ୍ନ ପ୍ରାଜ୍ଞାଯତ କିଂ ଚନ।
07073053c ସୈନ୍ଯେନ ରଜସା ଧ୍ଵସ୍ତେ ନିର୍ମର୍ଯାଦମଵର୍ତତ।।
ଧୂଳିନିଂଦ ऎଲ୍ଲଵୂ ମୁଚ୍ଚିହୋଗି ଏନୂ ତିଳିଯଦଂତାଯିତୁ. ସେନॆଗଳୁ ମର୍ଯାଦॆଯନ୍ନୁ କଳॆଦୁକॊଂଡୁ ଯୁଦ୍ଧଵୁ ନଡॆଯିତୁ.”
ସମାପ୍ତି
ଇତି ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତେ ଦ୍ରୋଣ ପର୍ଵଣି ଜଯଦ୍ରଥଵଧ ପର୍ଵଣି ଦ୍ରୋଣସାତ୍ଯକିଯୁଦ୍ଧେ ତ୍ରିସପ୍ତତିତମୋଽଧ୍ଯାଯଃ।।
ଇଦୁ ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତଦଲ୍ଲି ଦ୍ରୋଣ ପର୍ଵଦଲ୍ଲି ଜଯଦ୍ରଥଵଧ ପର୍ଵଦଲ୍ଲି ଦ୍ରୋଣସାତ୍ଯକିଯୁଦ୍ଧ ऎନ୍ନୁଵ ऎପ୍ପତ୍ମୂରନେ ଅଧ୍ଯାଯଵୁ.