ปฺรวเศ
ฯฯ โอํ โอํ นมโ นารายณายฯฯ ศฺรี วเทวฺยาสาย นมห์ ฯฯ
ศฺรี กฺฤษฺณทฺวไปายน วเทวฺยาส วิรจิต
ศฺรี มหาภารต
ทฺรโณ ปรฺว
ชยทฺรถวธ ปรฺว
อธฺยาย 71
สาร
กุรุ-ปาํฑวร ทฺวํทฺว ยุทฺธ (1-31).
07071001 สํชย อุวาจฯ
07071001a ราชนฺสํคฺรามมาศฺจรฺยํ ศฺฤณุ กีรฺตยตโ มมฯ
07071001c กุรูณาํ ปาํฑวานาํ จ ยถา ยุทฺธมวรฺตตฯฯ
สํชยนุ หเฬิทนุ: “ราชนฺ! กุรุคฬ มตฺตุ ปาํฑวร ยุทฺธวุ หเคเะ นฑเะยิตุ เอะนฺนุวุทนฺนุ นานุ หเฬุตฺตเนเะ. อี อาศฺจรฺยทายก สํคฺรามท กุริตุ กเฬุ.
07071002a ภารทฺวาชํ สมาสาทฺย วฺยูหสฺย ปฺรมุขเ สฺถิตํฯ
07071002c อยโธยนฺรณเ ปารฺถา ทฺรโณานีกํ พิภิตฺสวห์ฯฯ
ทฺรโณน สเนเะยนฺนุ ภเทิสลโสุค รณทลฺลิ ปารฺถรุ วฺยูหท เอะทิรุ นิํติทฺท ภารทฺวาชนนฺนุ เอะทุริสิ อวนโะํทิคเะ ยุทฺธมาฑตโะฑคิทรุ.
07071003a รกฺษมาณาห์ สฺวกํ วฺยูหํ ทฺรโณสฺยาปิ จ สไนิกาห์ฯ
07071003c อยโธยนฺรณเ ปารฺถานฺปฺรารฺถยํตโ มหทฺยศห์ฯฯ
ตนฺน วฺยูหวนฺนู สไนิกรนฺนู รกฺษิสุตฺตา รณทลฺลิ มหา ยศสฺสนฺนุ พยสุตฺตา ทฺรโณนู กูฑ ปารฺถรโะํทิคเะ หโราฑิทนุ.
07071004a วิํทานุวิํทาวาวํตฺยเา วิราฏํ ทศภิห์ ศรไห์ฯ
07071004c อาชฆฺนตุห์ สุสํกฺรุทฺธเา ตว ปุตฺรหิตไษิณเาฯฯ
นินฺน ปุตฺรร หิตไษิคฬาท อวํติย วิํทานุวิํทรุ กฺรุทฺธราคิ วิราฏนนฺนุ หตฺตุ ศรคฬิํท หโะฑเะทรุ.
07071005a วิราฏศฺจ มหาราช ตาวุภเา สมรเ สฺถิตเาฯ
07071005c ปรากฺราํตเา ปรากฺรมฺย ยโธยามาส สานุคเาฯฯ
มหาราช วิราฏนาทรโ สมรทลฺลิ อนุครโะํทิคเะ นิํติทฺท อา อิพฺพรุ ปรากฺราํตรนฺนุ ปรากฺรมทโะํทิคเะ ยุทฺธมาฑตโะฑคิทนุ.
07071006a ตเษาํ ยุทฺธํ สมภวทฺทารุณํ ศโณิตโทกํฯ
07071006c สิํหสฺย ทฺวิปมุขฺยาภฺยาํ ปฺรภินฺนาภฺยาํ ยถา วนเฯฯ
วนทลฺลิ สิํหกฺกู มทิสิท เอะรฑุ สลคคฬิคู นฑเะยุวํตเะ อวร นฑุวเะ นีรินํตเะ รกฺตวนฺนุ สุริสุว ทารุณวาท ยุทฺธวุ นฑเะยิตุ.
07071007a พาหฺลีกํ รภสํ ยุทฺธเ ยาชฺญสเนิรฺมหาพลห์ฯ
07071007c อาชฆฺนเ วิศิขไสฺตีกฺษฺณไรฺฆโรไรฺมรฺมาสฺถิภเทิภิห์ฯฯ
ยุทฺธทลฺลิ มหาพล ยาชฺญสเนิยุ พาหฺลีกนนฺนุ มรฺม-อสฺติคฬนฺนุ ภเทิสพลฺล ฆโรวาท ตีกฺษฺณวาท วิศิขคฬิํท หโะฑเะทนุ.
07071008a พาหฺลีกโ ยาชฺญสเนิํ ตุ หเมปุํขไห์ ศิลาศิตไห์ฯ
07071008c อาชฆาน ภฺฤศํ กฺรุทฺธโ นวภิรฺนตปรฺวภิห์ฯฯ
อาค พาหฺลีกนุ กฺรุทฺธนาคิ ยาชฺญสเนิยนฺนุ โอะํภตฺตุ หเมปุํขคฬิรุว ศิลาศิต นตปรฺวคฬิํท ชโราคิ หโะฑเะทนุ.
07071009a ตทฺยุทฺธมภวทฺฆโรํ ศรศกฺติสมากุลํฯ
07071009c ภีรูณาํ ตฺราสชนนํ ศูราณาํ หรฺษวรฺธนํฯฯ
อาค อลฺลิ หเฑิคฬิคเะ ภยวนฺนุํฏุมาฑุว, ศูรร หรฺษวนฺนุ หเะจฺจิสุว ศร-ศกฺติ สมูหคฬ ฆโร ยุทฺธวุ นฑเะยิตุ.
07071010a ตาภฺยาํ ตตฺร ศรไรฺมุกฺตไรํตริกฺษํ ทิศสฺตถาฯ
07071010c อภวตฺสํวฺฤตํ สรฺวํ น ปฺราชฺญายต กิํ จนฯฯ
อวริพฺพรู พิฑุตฺติทฺท พาณคฬิํท อํตริกฺษ มตฺตุ ทิกฺกุคฬู มุจฺจิหโคิ เอะลฺลิ เอนาคุตฺตทเะยเะํทุ ยาริคู ติฬิยุตฺติรลิลฺล.
07071011a ศไพฺยโ คโวาสนโ ยุทฺธเ กาศฺยปุตฺรํ มหารถํฯ
07071011c สสไนฺยโ ยโธยามาส คชห์ ปฺรติคชํ ยถาฯฯ
อานเะยุ มตฺตโะํทุ อานเะยโะํทิคเะ หเคโ หาคเะ ศไพฺย คโวาสนุ ยุทฺธทลฺลิ สไนฺยทโะํทิคเะ มหารถ กาศฺยปุตฺรนโะฑนเะ ยุทฺธมาฑิทนุ.
07071012a พาหฺลีกราชห์ สํรพฺธโ ทฺรเาปทเยานฺมหารถานฺฯ
07071012c มนห์ ปํจเํทฺริยาณีว ศุศุภเ ยโธยนฺรณเฯฯ
มนสฺสุ ปํจเํทฺริยคฬโะฑนเะ หเคโ หาคเะ สํรพฺธนาท พาหฺลีก ราชนุ รณทลฺลิ มหารถ ทฺรเาปทเยรโะฑนเะ หโราฑุตฺตา ศโภิสิทนุ.
07071013a อยโธยํสฺตเ จ ภฺฤศํ ตํ ศรเาฆไห์ สมํตตห์ฯ
07071013c อิํทฺริยารฺถา ยถา ทเหํ ศศฺวทฺทเหภฺฤตาํ วรฯฯ
ทเหธาริคฬลฺลิ ศฺรเษฺฐนเ! อิํทฺริย วิษยคฬุ หเคเะ ทเหวนฺนุ กลกุตฺติรุตฺตวเะยโ หาคเะ ยุทฺธมาฑุตฺติทฺท อวรุ อวนนฺนุ เอะลฺล กฑเะคฬิํท ศรเาฆคฬิํท ปีฑิสุตฺติทฺทรุ.
07071014a วารฺษฺณเยํ สาตฺยกิํ ยุทฺธเ ปุตฺรโ ทุห์ศาสนสฺตวฯ
07071014c อาชฆฺนเ สายกไสฺตีกฺษฺณไรฺนวภิรฺนตปรฺวภิห์ฯฯ
ยุทฺธทลฺลิ วารฺษฺณเย สาตฺยกิยนฺนุ นินฺน มค ทุห์ศาสนนุ ตีกฺษฺณ สายกคฬิํท มตฺตุ โอะํภตฺตุ นตปรฺวคฬิํท หโะฑเะทนุ.
07071015a สโ'ติวิทฺธโ พลวตา มหเษฺวาสเน ธนฺวินาฯ
07071015c อีษนฺมูรฺจาํ ชคามาศุ สาตฺยกิห์ สตฺยวิกฺรมห์ฯฯ
มหเษฺวาส ธนฺวิยิํท พลวตฺตาคิ พาณคฬิํท หโะฑเะยลฺปฏฺฏุ อติยาคิ คายคโะํฑ สตฺยมิกฺรมิ สาตฺยกิยุ กฺษณกาล มูรฺฉิตนาทนุ.
07071016a สมาศฺวสฺตสฺตุ วารฺษฺณเยสฺตว ปุตฺรํ มหารถํฯ
07071016c วิวฺยาธ ทศภิสฺตูรฺณํ สายกไห์ กํกปตฺริภิห์ฯฯ
ตกฺษณวเ เอะจฺจเะตฺตุ วารฺษฺณเยนุ หตฺตุ กํกปตฺริ สายกคฬิํท นินฺน มหารถ ปุตฺรนนฺนุ หโะฑเะทนุ.
07071017a ตาวนฺยโนฺยํ ทฺฤฒํ วิทฺธาวนฺยโนฺยศรวิกฺษตเาฯ
07071017c รเชตุห์ สมรเ ราชนฺปุษฺปิตาวิว กิํศุกเาฯฯ
ราชนฺ! อนฺยโนฺยรนฺนุ ทฺฤฒวาคิ หโะฑเะทุ คายคโะฬิสิ คายคโะํฑ อวริพฺพรู สมรทลฺลิ หูพิฏฺฏ มุตฺตุคท มรคฬํตเะ ราราชิสุตฺติทฺทรุ.
07071018a อลํพุสสฺตุ สํกฺรุทฺธห์ กุํติภโชศรารฺทิตห์ฯ
07071018c อศโภต ปรํ ลกฺษฺมฺยา ปุษฺปาฒฺย อิว กิํศุกห์ฯฯ
กุํติภโชน ศรคฬิํท คายคโะํฑิทฺท อลํพุสนาทรโ ปรม สโะพคินิํท หูพิฏฺฏ มุตฺตุคท มรทํตเะ ศโภิสิทนุ.
07071019a กุํติภโชํ ตตโ รกฺษโ วิทฺธฺวา พหุภิรายสไห์ฯ
07071019c อนททฺภไรวํ นาทํ วาหินฺยาห์ ปฺรมุขเ ตวฯฯ
อวนุ กุํติภโชนนฺนุ อนเก อายสคฬิํท หโะฑเะทุ คายคโะฬิสิ นินฺน สเนเะคฬ เอะทิรุ ภไรว กูคนฺนุ กูคิทนุ.
07071020a ตตสฺตเา สมรเ ศูรเา ยโธยํตเา ปรสฺปรํฯ
07071020c ททฺฤศุห์ สรฺวภูตานิ ศกฺรชํภเา ยถา ปุราฯฯ
หิํทเะ ศกฺร-ชํภาสุรรํตเะ สมรทลฺลิ ปรสฺปรรโะฑนเะ ยุทฺธมาฑุตฺติทฺท อา อิพฺพรุ ศูรรนฺนุ เอะลฺลรู นโฑิทรุ.
07071021a ศกุนิํ รภสํ ยุทฺธเ กฺฤตวไรํ จ ภารตฯ
07071021c มาทฺรีปุตฺรเา จ สํรพฺธเา ศรไรรฺทยตาํ มฺฤธเฯฯ
ภารต! วไรวนฺนุ สาธิสิทฺท รภสท ศกุนิยนฺนุ สํคฺรามทลฺลิ กฺรุทฺธราท มาทฺรีปุตฺรริพฺพรู ศรคฬิํท อรเะทรุ.
07071022a ตนฺมูลห์ ส มหาราช ปฺราวรฺตต ชนกฺษยห์ฯ
07071022c ตฺวยา สํชนิตโ'ตฺยรฺถํ กรฺณเน จ วิวรฺธิตห์ฯฯ
07071023a อุทฺธุกฺษิตศฺจ ปุตฺรเณ ตว กฺรโธหุตาศนห์ฯ
07071023c ย อิมาํ ปฺฤถิวีํ ราชนฺทคฺธุํ สรฺวานฺสมุทฺยตห์ฯฯ
มหาราช! ราชนฺ! นินฺนิํท หุฏฺฏิท, กรฺณนิํท วฺฤทฺธิสลฺปฏฺฏ, นินฺน ปุตฺรรุ อิริสิกโะํฑิทฺท กฺรโธวเะํพ อา อคฺนิยุ อิฑี ภูมิยนฺนุ เอะลฺลวนฺนู ภสฺมมาฑลุ ตโะฑคิตุ. อา มูลทิํท ชนกฺษยยวุ นฑเะยิตุ.
07071024a ศกุนิห์ ปาํฑุปุตฺราภฺยาํ กฺฤตห์ ส วิมุขห์ ศรไห์ฯ
07071024c นาภฺยชานต กรฺตวฺยํ ยุธิ กิํ จิตฺ ปรากฺรมํฯฯ
ปาํฑุปุตฺรริพฺพร ศรคฬิํท วิมุขนาคิสิกโะํฑ, ยุทฺธทลฺลิ สฺวลฺปวเ ปรากฺรมวุฬฺฬ ศกุนิยุ เอนุ มาฑพเกเะํทุ ติฬิยลารทเ หโทนุ.
07071025a วิมุขํ จไนมาลโกฺย มาทฺรีปุตฺรเา มหารถเาฯ
07071025c ววรฺษตุห์ ปุนรฺพาณไรฺยถา มเฆเา มหาคิริํฯฯ
อวนุ วิมุขนาคิทฺทุทนฺนุ นโฑิ มหารถ มาทฺรีปุตฺรรุ มหาคิริย มเลเะ มโฑคฬุ หเคโ หาคเะ อวน มเลเะ ปุนห์ พาณคฬ มฬเะยนฺนุ สุริสิทรุ.
07071026a ส วธฺยมานโ พหุภิห์ ศรไห์ สนฺนตปรฺวภิห์ฯ
07071026c สํปฺรายาชฺชวนไรศฺวไรฺทฺรโณานีกาย สเาพลห์ฯฯ
อนเก สนฺนตปรฺว ศรคฬิํท หโะฑเะยลฺปฏฺฏ สเาพลนุ วเควาคิ หโคุว กุทุรเะคฬ สหายทิํท ทฺรโณน สเนเะยนฺนุ พิฏฺฏุ โอฑิหโทนุ.
07071027a ฆฏโตฺกจสฺตถา ศูรํ รากฺษสํ ตมลายุธํฯ
07071027c อภฺยยาทฺรภสํ ยุทฺธเ วเคมาสฺถาย มธฺยมํฯฯ
อาค ฆฏโตฺกจนุ ศูร รากฺษส ตมลายุธ รภส อลํพุสนนฺนุ ยุทฺธทลฺลิ มธฺยม วเควนฺนุ พฬสิ อากฺรมณิสิทนุ.
07071028a ตยโรฺยุทฺธํ มหาราช จิตฺรรูปมิวาภวตฺฯ
07071028c ยาทฺฤศํ หิ ปุรา วฺฤตฺตํ รามราวณยโรฺมฺฤธเฯฯ
มหาราช! อวร ยุทฺธวุ หิํทเะ ราม-ราวณร นฑุวเะ นฑเะท ยุทฺธทํตเะ วิจิตฺรวาคิ กาณุตฺติตฺตุ.
07071029a ตตโ ยุธิษฺฐิรโ ราชา มทฺรราชานมาหวเฯ
07071029c วิทฺธฺวา ปํจาศตา พาณไห์ ปุนรฺวิวฺยาธ สปฺตภิห์ฯฯ
อาค ราชา ยุธิษฺฐิรนุ อาหวทลฺลิ มทฺรราชนนฺนุ ไอนูรุ พาณคฬิํท หโะฑเะทุ ปุนห์ เอฬริํท หโะฑเะทนุ.
07071030a ตตห์ ปฺรววฺฤตเ ยุทฺธํ ตยโรตฺยทฺภุตํ นฺฤปฯ
07071030c ยถา ปูรฺวํ มหทฺยุทฺธํ ศํพรามรราชยโห์ฯฯ
นฺฤป! อาค อวร นฑุวเะ หิํทเะ ศํพร มตฺตุ อมรราชร นฑุวเะ มหายุทฺธวุ นฑเะทํตเะ อตฺยทฺภุต ยุทฺธวุ นฑเะยิตุ.
07071031a วิวิํศติศฺจิตฺรสเนโ วิกรฺณศฺจ ตวาตฺมชห์ฯ
07071031c อยโธยนฺภีมสเนํ มหตฺยา สเนยา วฺฤตาห์ฯฯ
นินฺน มกฺกฬาท วิวิํศติ, จิตฺรสเน มตฺตุ วิกรฺณรุ มหาสเนเะคฬิํท สุตฺตุวรเะยลฺปฏฺฏุ ภีมสเนนโะํทิคเะ ยุทฺธมาฑิทรุ.”
สมาปฺติ
อิติ ศฺรี มหาภารตเ ทฺรโณ ปรฺวณิ ชยทฺรถวธ ปรฺวณิ ทฺวํทฺวยุทฺธเ เอกสปฺตติตมโ'ธฺยายห์ฯฯ
อิทุ ศฺรี มหาภารตทลฺลิ ทฺรโณ ปรฺวทลฺลิ ชยทฺรถวธ ปรฺวทลฺลิ ทฺวํทฺวยุทฺธ เอะนฺนุว เอะปฺปตฺตโะํทนเ อธฺยายวุ.