ප්රවේශ
.. ඕං ඕං නමෝ නාරායණාය.. ශ්රී වේදව්යාසාය නමඃ ..
ශ්රී කෘෂ්ණද්වෛපායන වේදව්යාස විරචිත
ශ්රී මහාභාරත
භීෂ්ම පර්ව
භීෂ්මවධ පර්ව
අධ්යාය 93
සාර
“ද්රෝණ, භීෂ්ම, කෘප, ශල්ය මත්තු සෞමදත්තිගළු සංයුගදල්ලි පාර්ථරිගෙ යාවුදේ රීතිය බාධෙගළන්නූ උංටුමාඩුත්තිල්ල. ඉදර කාරණවු අර්ථවාගුත්තිල්ල.” එංදු දුර්යෝධනනු හේළලු කර්ණනු භීෂ්මනු ශස්ත්රන්යාසමාඩුවංතෙ මාඩිදරෙ තානු පාංඩවරන්නු සංහරිසුත්තේනෙ එංදු භරවසෙයන්නු නීඩුවුදු (1-13). අග දුර්යෝධනනු භීෂ්මන ශිබිරක්කෙ හෝගි අවනිගෙ “අවර මේලින දයෙයිංදලෝ නන්න මේලින ද්වේෂදිංදලෝ අථවා නන්න දෞර්භාග්යදිංදලෝ නීනු පාංඩවරන්නු රක්ෂිසුවෙයාදරෙ සමරදල්ලි ආහවශෝභි කර්ණනිගෙ අනුමතියන්නු නීඩු. අවනු රණදල්ලි සුහෘදයරු බාංධවර ගණගළොංදිගෙ පාර්ථරන්නු ගෙල්ලුත්තානෙ.” එංදුදු (14-41).
06093001 සංජය උවාච.
06093001a තතෝ දුර්යෝධනෝ රාජා ශකුනිශ්චාපි සෞබලඃ.
06093001c දුඃශාසනශ්ච පුත්රස්තේ සූතපුත්රශ්ච දුර්ජයඃ..
06093002a සමාගම්ය මහාරාජ මංත්රං චක්රූර්විවක්ෂිතං.
06093002c කථං පාංඩුසුතා යුද්ධේ ජේතව්යාඃ සගණා ඉති..
සංජයනු හේළිදනු: “මහාරාජ! ආග රාජා දුර්යෝධන, සෞබල ශකුනි, නින්න මග දුඃශාසන මත්තු දුර්ජය සූතපුත්රරු සේරිකොංඩු “පාංඩුසුතරන්නු ගණගළොංදිගෙ යුද්ධදල්ලි හේගෙ ගෙල්ලබේකු” එංදු මංත්රාලෝචනෙ මාඩිදරු.
06093003a තතෝ දුර්යෝධනෝ රාජා සර්වාංස්තානාහ මංත්රිණඃ.
06093003c සූතපුත්රං සමාභාෂ්ය සෞබලං ච මහාබලං..
ආග රාජා දුර්යෝධනනු සූතපුත්රනන්නූ මහාබල සෞබලනන්නූ සංභෝධිසි තන්න මංත්රිගළෙල්ලරිගෙ හේළිදනු:
06093004a ද්රෝණෝ භීෂ්මඃ කෘපඃ ශල්යඃ සෞමදත්තිශ්ච සංයුගේ.
06093004c න පාර්ථාන්ප්රතිබාධංතේ න ජානේ තත්ර කාරණං..
ද්රෝණ, භීෂ්ම, කෘප, ශල්ය මත්තු සෞමදත්තිගළු සංයුගදල්ලි පාර්ථරිගෙ යාවුදේ රීතිය බාධෙගළන්නූ උංටුමාඩුත්තිල්ල. ඉදර කාරණවු අර්ථවාගුත්තිල්ල.
06093005a අවධ්යමානාස්තේ චාපි ක්ෂපයංති බලං මම.
06093005c සෝ(අ)ස්මි ක්ෂීණබලඃ කර්ණ ක්ෂීණශස්ත්රශ්ච සංයුගේ..
කර්ණ! අවධ්යරාගිරුවුදල්ලදේ අවරු නන්න සේනෙයන්නු නාශගොළිසුත්තිද්දාරෙ. සංයුගදල්ලි ක්ෂීණබලනූ ක්ෂීණශස්ත්රනූ ආගුත්තිද්දේනෙ.
06093006a නිකෘතඃ පාංඩවෛඃ ශූරෛරවධ්යෛර්දෛවතෛරපි.
06093006c සෝ(අ)හං සංශයමාපන්නඃ ප්රකරිෂ්යේ කථං රණං..
දේවතෙගළිංදලූ අවධ්යරාද ශූර පාංඩවරිංද පරාජිතනාගුත්තිරුව නනගෙ සංශයවාගුත්තිදෙ. රණදල්ලි හේගෙ යුද්ධමාඩබේකු?”
06093007a තමබ්රවීන්මහාරාජ සූතපුත්රෝ නරාධිපං.
06093007c මා ශුචෝ භරතශ්රේෂ්ඨ ප්රකරිෂ්යේ ප්රියං තව..
මහාරාජ! සූතපුත්රනු නරාධිපනිගෙ හේළිදනු: “භරතශ්රේෂ්ඨ! ශෝකිසබේඩ! නිනගෙ ප්රියවාදුදන්නු මාඩුත්තේනෙ.
06093008a භීෂ්මඃ ශාංතනවස්තූර්ණමපයාතු මහාරණාත්.
06093008c නිවෘත්තේ යුධි ගාංගේයේ න්යස්තශස්ත්රේ ච භාරත..
06093009a අහං පාර්ථාන් හනිෂ්යාමි සනිතාන්සර්වසෝමකෛඃ.
06093009c පශ්යතෝ යුධි භීෂ්මස්ය ශපේ සත්යේන තේ නෘප..
ආදෂ්ටු බේගනෙ මහාරණදිංද භීෂ්ම ශාංතනවනු හොරටු හෝගලි. භාරත! ගාංගේයනු යුද්ධදිංද නිවෘත්තනාගි ශස්ත්රගළන්නු කෙළගිට්ටරෙ, නෘප! නින්නාණෙ! සත්යවාගියූ නානු යුද්ධදල්ලි භීෂ්මනු නෝඩුත්තිද්දංතෙයේ සර්වසෝමකරොංදිගෙ පාර්ථරන්නු කොල්ලුත්තේනෙ.
06093010a පාංඩවේෂු දයාං රාජන්සදා භීෂ්මඃ කරෝති වෛ.
06093010c අශක්තශ්ච රණේ භීෂ්මෝ ජේතුමේතාන්මහාරථාන්..
රාජන්! භීෂ්මනු සදා පාංඩවර මේලෙ දයෙයන්නු තෝරිසුත්තා බරලිල්ලවේ? රණදල්ලි භීෂ්මනු ඊ මහාරථරන්නු ගෙල්ලලු අශක්තනාගිද්දානෙ.
06093011a අභිමානී රණේ භීෂ්මෝ නිත්යං චාපි රණප්රියඃ.
06093011c ස කථං පාංඩවාන්යුද්ධේ ජේෂ්යතේ තාත සංගතාන්..
රණප්රියනාද භීෂ්මනු නිත්යවූ රණදල්ලි අභිමානියාගිරුවවනු. හීගිරුවාග යුද්ධදල්ලි අවනු ඔට්ටාගි බංදිරුව පාංඩවරන්නු හේගෙ තානේ ජයිසියානු?
06093012a ස ත්වං ශීඝ්රමිතෝ ගත්වා භීෂ්මස්ය ශිබිරං ප්රති.
06093012c අනුමාන්ය රණේ භීෂ්මං ශස්ත්රං න්යාසය භාරත..
භාරත! ආදුදරිංද නීනු ඊග ශීඝ්රවේ භීෂ්මන ශිබිරක්කෙ හෝගි අනුනයදිංද රණදල්ලි භීෂ්මනු ශස්ත්රන්යාසමාඩුවංතෙ මාඩු.
06093013a න්යස්තශස්ත්රේ තතෝ භීෂ්මේ නිහතාන්පශ්ය පාංඩවාන්.
06093013c මයෛකේන රණේ රාජන්සසුහෘද්ගණබාංධවාන්..
රාජන්! භීෂ්මනු ශස්ත්රන්යාස මාඩිදොඩනෙයේ නානොබ්බනේ රණදල්ලි සුහෘදයරු මත්තු බාංධවරොංදිගෙ පාංඩවරන්නු සංහරිසුවුදන්නු නෝඩු!”
06093014a ඒවමුක්තස්තු කර්ණේන පුත්රෝ දුර්යෝධනස්තව.
06093014c අබ්රවීද්භ්රාතරං තත්ර දුඃශාසනමිදං වචඃ..
කර්ණනු හීගෙ හේළලු නින්න පුත්ර දුර්යෝධනන්නු අල්ලිද්ද තම්ම දුඃශාසනනිගෙ හේළිදනු:
06093015a අනුයාත්රං යථා සජ්ජං සර්වං භවති සර්වතඃ.
06093015c දුඃශාසන තථා ක්ෂිප්රං සර්වමේවෝපපාදය..
“දුඃශාසන! නම්මවරු එල්ලරූ සුත්තුවරෙදු නන්නන්නු හිංබාලිසුවංතෙ ව්යවස්ථෙ මාඩු. බේගනේ ඊ එල්ල කෙලසවන්නු මාඩි මුගිසු.”
06093016a ඒවමුක්ත්වා තතෝ රාජන්කර්ණමාහ ජනේශ්වරඃ.
06093016c අනුමාන්ය රණේ භීෂ්මමිතෝ(අ)හං ද්විපදාං වරං..
රාජන්! හීගෙ හේළි ජනේශ්වරනු කර්ණනිගෙ හේළිදනු: “රණදල්ලි නරරල්ලි ශ්රේෂ්ඨ භීෂ්මනන්නු ඔප්පිසි ඉල්ලිගෙ බරුත්තේනෙ.
06093017a ආගමිෂ්යේ තතඃ ක්ෂිප්රං ත්වත්සකාශමරිංදම.
06093017c තතස්ත්වං පුරුෂව්යාඝ්ර ප්රකරිෂ්යසි සංයුගං..
අරිංදම! නංතර නින්නල්ලිගෙ බේගනේ බරුත්තේනෙ. පුරුෂව්යාඝ්ර! ආග නීනු සංයුගදල්ලි මාඩි තෝරිසුවියංතෙ.”
06093018a නිෂ්පපාත තතස්තූර්ණං පුත්රස්තව විශාං පතේ.
06093018c සහිතෝ භ්රාතෘභිඃ සර්වෛර්දේවෛරිව ශතක්රතුඃ..
විශාංපතේ! ආග නින්න මගනු එල්ල දේවතගළොංදිගෙ ශතක්රතුවංතෙ තන්න සහෝදරරොංදිගෙ බේගනේ හොරටනු.
06093019a තතස්තං නෘපශාර්දූලං ශාර්දූලසමවික්රමං.
06093019c ආරෝහයද්ධයං තූර්ණං භ්රාතා දුඃශාසනස්තදා..
ආග තක්ෂණවේ භ්රාතා දුඃශාසනනු ශාර්දූලසමවික්රම නෘපශාර්දූලනන්නු කුදුරෙය මේලෙ හත්තිසිදනු.
06093020a අංගදී බද්ධමුකුටෝ හස්තාභරණවාන්නෘපඃ.
06093020c ධාර්තරාෂ්ට්රෝ මහාරාජ විබභෞ ස මහේංද්රවත්..
මහාරාජ! අංගදගළන්නු ධරිසිද්ද, කිරීටවන්නු හස්තාභරණගළන්නු ධරිසිද්ද නෘප ධාර්තරාෂ්ට්රනු මහේංද්රනංතෙ කංගොළිසිදනු.
06093021a භාංඩීපුෂ්පනිකාශේන තපනීයනිභේන ච.
06093021c අනුලිප්තඃ පරාර්ධ්යේන චංදනේන සුගංධිනා..
06093022a අරජෝංබරසංවීතඃ සිංහඛේලගතිර්නෘපඃ.
06093022c ශුශුභේ විමලාර්චිෂ්මං ශරදීව දිවාකරඃ..
ශිරීෂපුෂ්ප සදෘශනාගිද්ද, චින්නද හොංබණ්ණද, සුංගංධයුක්තවාද බහුමූල්යද චංදනවන්නු ලේපිසිකොංඩිද්ද, ධූළිල්ලද ශුභ්ර වස්ත්රගළන්නු තොට්ටිද්ද, මදෝන්මත්ත සිංහද නඩුගෙය නෘපනු ශරදෘතුවින විමල ආකාශදල්ලිරුව දිවාකරනංතෙ ශෝභිසිදනු.
06093023a තං ප්රයාංතං නරව්යාඝ්රං භීෂ්මස්ය ශිබිරං ප්රති.
06093023c අනුජග්මුර්මහේෂ්වාසාඃ සර්වලෝකස්ය ධන්විනඃ.
06093023e භ්රාතරශ්ච මහේෂ්වාසාස්ත්රිදශා ඉව වාසවං..
භීෂ්මන ශිබිරද කඩෙ හෝගුත්තිරුව ආ නරව්යාඝ්රනන්නු සර්වලෝකද ධන්විගළාද මහේෂ්වාසරූ සහෝදරරූ වාසවනන්නු ත්රිදශරංතෙ හිංබාලිසිදරු.
06093024a හයානන්යේ සමාරුහ්ය ගජානන්යේ ච භාරත.
06093024c රථෛරන්යේ නරශ්රේෂ්ඨාඃ පරිවව්රුඃ සමංතතඃ..
භාරත! කෙලවරු කුදුරෙගළන්නේරි, අන්යරු ආනෙගළන්නේරි, අන්ය නරශ්රේෂ්ඨරු රථගළන්නේරි එල්ල කඩෙගළිංදලූ සුත්තුවරෙදිද්දරු.
06093025a ආත්තශස්ත්රාශ්ච සුහෘදෝ රක්ෂණාර්ථං මහීපතේඃ.
06093025c ප්රාදුර්බභූවුඃ සහිතාඃ ශක්රස්යේවාමරා දිවි..
මහීපතිය රක්ෂණාර්ථවාගි සුහෘදයරු ශස්ත්රගළන්නු හිඩිදු දිවියල්ලි අමරරු ශක්රනංතෙ හිංබාලිසිදරු.
06093026a සංපූජ්යමානඃ කුරුභිඃ කෞරවාණාං මහාරථඃ.
06093026c ප්රයයෞ සදනං රාජන්ගාංගේයස්ය යශස්විනඃ.
06093026e අන්වීයමානඃ සහිතෛඃ සෝදරෛඃ සර්වතෝ නෘපඃ..
රාජන්! කුරුගළිංද මත්තු කෞරව මහාරථරිංද සංපූජ්යමානනාගි ආ යශස්වි නෘපනු එල්ලකඩෙගළල්ලි සෝදරරන්නොඩගූඩි ගාංගේයන සදනද කඩෙ ප්රයාණිසිදනු.
06093027a දක්ෂිණං දක්ෂිණඃ කාලේ සංභෘත්ය ස්වභුජං තදා.
06093027c හස්තිහස්තෝපමං ශෛක්ෂං සර්වශත්රුනිබර්හණං..
06093028a ප්රගෘහ්ණන්නංජලීන්නෲණාමුද්යතාන්සර්වතෝදිශං.
06093028c ශුශ්රාව මධුරා වාචෝ නානාදේශනිවාසිනාං..
ආ බලසමයදල්ලි සර්වශත්රුගළන්නූ සංහාරමාඩල්ල, ආනෙය සොංඩලිනංතිද්ද, නෛපුණ්යතෙයන්නු හොංදිද්ද බලගෛයන්නු මේලෙත්ති එල්ල දික්කුගළල්ලියු අංජලී බද්ධරාගි අර්පිසුත්තිද්ද ප්රණාමගළන්නු ස්වීකරිසුත්තා නානාදේශ නිවාසිගළ මධුර වචනවන්නු කේළිදනු.
06093029a සංස්තූයමානඃ සූතෛශ්ච මාගධෛශ්ච මහායශාඃ.
06093029c පූජයානශ්ච තාන්සර්වාන්සර්වලෝකේශ්වරේශ්වරඃ..
06093030a ප්රදීපෛඃ කාංචනෛස්තත්ර ගංධතෛලාවසේචනෛඃ.
06093030c පරිවව්රුර්මහාත්මානං ප්රජ්වලද්භිඃ සමංතතඃ..
සංස්තුතිසුත්තිද්ද සූතරිංද, මහායශ මාගධරිංද එල්ලරිංද පූජිසිකොළ්ළුත්තා සර්වලෝකේශ්වරේශ්වරනු හොළෙයුත්තිරුව කාංචනගළිංද මත්තු සුගංධිත තෛලාවසේචනෙගොංඩ මහාත්මරිංද සුත්තුවරෙයල්පට්ටු ප්රජ්වලිසුත්තා මුංදුවරෙදනු.
06093031a ස තෛඃ පරිවෘතෝ රාජා ප්රදීපෛඃ කාංචනෛඃ ශුභෛඃ.
06093031c ශුශුභේ චංද්රමා යුක්තෝ දීප්තෛරිව මහාග්රහෛඃ..
ශුභ කාංචනගළිංද හොළෙයුත්තිරුවවරිංද පරිවෘතනාද රාජනු උරියුත්තිරුව මහාග්රහගළිංද යුක්තනාද චංද්රමනංතෙ ශෝභිසිදනු.
06093032a කංචුකෝෂ්ණීෂිණස්තත්ර වේත්රඣර්ඣරපාණයඃ.
06093032c ප්රෝත්සාරයංතඃ ශනකෛස්තං ජනං සර්වතෝදිශං..
කංචුක උෂ්ණීෂිණගළන්නු ධරිසිද්ද ඣර්ඣරගළන්නු හිඩිදිද්ද වේත්රරු එල්ලකඩෙයිංද මුන්නුග්ගුත්තිද්ද ජනස්තෝමවන්නු මෙල්ලනේ හිංදෙ සරිසුත්තිද්දරු.
06093033a සංප්රාප්ය තු තතෝ රාජා භීෂ්මස්ය සදනං ශුභං.
06093033c අවතීර්ය හයාච්චාපි භීෂ්මං ප්රාප්ය ජනේශ්වරඃ..
ආග රාජ ජනේශ්වරනු භීෂ්මන ශුභ සදනවන්නු තලුපි කුදුරෙයිංද ඉළිදු භීෂ්මනන්නු සමීපිසිදනු.
06093034a අභිවාද්ය තතෝ භීෂ්මං නිෂණ්ණඃ පරමාසනේ.
06093034c කාංචනේ සර්වතෝභද්රේ ස්පර්ධ්යාස්තරණසංවෘතේ.
06093034e උවාච ප්රාංජලිර්භීෂ්මං බාෂ්පකංඨෝ(අ)ශ්රුලෝචනඃ..
භීෂ්මනන්නු අභිවංදිසි, මෙත්තනෙය කාංචනද සර්වතෝභද්රාසන පරමාසනදල්ලි කුළිතුකොංඩු අංජලී බද්ධනාගි බාෂ්පකංඨදල්ලි අශ්රුලෝචනනාගි භීෂ්මනිගෙ හේළිදනු:
06093035a ත්වාං වයං සමුපාශ්රිත්ය සංයුගේ ශත්රුසූදන.
06093035c උත්සහේම රණේ ජේතුං සේංද්රානපි සුරාසුරාන්..
06093036a කිමු පාංඩුසුතාන්වීරාන්සසුහෘද්ගණබාංධවාන්.
“ශත්රුසූදන! නාවු නින්නන්නු සමාශ්රයිසි සංයුගදල්ලි ඉංද්රනන්නූ සුරාසුරරන්නූ රණදල්ලි ගෙල්ලලු උත්සාහිතරාගිද්දේවෙ. ඉන්නු සුහෘදයරු මත්තු බාංධවගණගළොංදිගිරුව වීර පාංඩුසුතරු යාව ලෙක්කක්කෙ?
06093036c තස්මාදර්හසි ගාංගේය කෘපාං කර්තුං මයි ප්රභෝ..
06093036e ජහි පාංඩුසුතාන්වීරාන්මහේංද්ර ඉව දානවාන්..
ආදුදරිංද ගාංගේය! ප්රභෝ! නන්න මේලෙ කෘපෙ මාඩලු මහේංද්රනු දානවරන්නු හේගෝ හාගෙ නීනු වීර පාංඩුසුතරන්නු ගෙල්ලු.
06093037a පූර්වමුක්තං මහාබාහෝ නිහනිෂ්යාමි සෝමකාන්.
06093037c පාංචාලාන්පාංඩවෛඃ සාර්ධං කරූෂාංශ්චේති භාරත..
මහාබාහෝ! භාරත! හිංදෙ නීනු සෝමකරන්නූ, පාංචාලරන්නූ, කරූෂරන්නූ පාංඩවරොංදිගෙ සංහරිසුත්තේනෙ එංදු හේළිද්දෙ.
06093038a තද්වචඃ සත්යමේවාස්තු ජහි පාර්ථාන්සමාගතාන්.
06093038c සෝමකාංශ්ච මහේෂ්වාසාන්සත්යවාග්භව භාරත..
භාරත! ආ වචනවන්නු සත්යවාගිසලු සමාගතරාගිරුව පාර්ථරන්නු මත්තු මහේෂ්වාස සෝමකරන්නු ගෙල්ලු. සත්යවාග්මියාගු.
06093039a දයයා යදි වා රාජන්ද්වේෂ්යභාවාන්මම ප්රභෝ.
06093039c මංදභාග්යතයා වාපි මම රක්ෂසි පාංඩවාන්..
06093040a අනුජානීහි සමරේ කර්ණමාහවශෝභිනං.
06093040c ස ජේෂ්යති රණේ පාර්ථාන්සසුහෘද්ගණබාංධවාන්..
රාජන්! ප්රභෝ! අවර මේලින දයෙයිංදලෝ නන්න මේලින ද්වේෂදිංදලෝ අථවා නන්න දෞර්භාග්යදිංදලෝ නීනු පාංඩවරන්නු රක්ෂිසුවෙයාදරෙ සමරදල්ලි ආහවශෝභි කර්ණනිගෙ අනුමතියන්නු නීඩු. අවනු රණදල්ලි සුහෘදයරු බාංධවර ගණගළොංදිගෙ පාර්ථරන්නු ගෙල්ලුත්තානෙ.”
06093041a ඒතාවදුක්ත්වා නෘපතිඃ පුත්රෝ දුර්යෝධනස්තව.
06093041c නෝවාච වචනං කිං චිද්භීෂ්මං භීමපරාක්රමං..
හීගෙ හේළි නින්න මග නෘපති දුර්යෝධනනු භීමපරාක්රමි භීෂ්මනිගෙ බේරෙ ඒනන්නූ හේළලිල්ල.”
සමාප්ති
ඉති ශ්රී මහාභාරතේ භීෂ්ම පර්වණි භීෂ්මවධ පර්වණි භීෂ්මංප්රතිදුර්යෝධනවාක්යේ ත්රිනවතිතමෝ(අ)ධ්යායඃ..
ඉදු ශ්රී මහාභාරතදල්ලි භීෂ්ම පර්වදල්ලි භීෂ්මවධ පර්වදල්ලි භීෂ්මංප්රතිදුර්යෝධනවාක්ය එන්නුව තොංභත්මූරනේ අධ්යායවු.