ปฺรวเศ
ฯฯ โอํ โอํ นมโ นารายณายฯฯ ศฺรี วเทวฺยาสาย นมห์ ฯฯ
ศฺรี กฺฤษฺณทฺวไปายน วเทวฺยาส วิรจิต
ศฺรี มหาภารต
ภีษฺม ปรฺว
ภีษฺมวธ ปรฺว
อธฺยาย 91
สาร
ฆฏโฏฺกจนิํท ปราชิตนาท ทุรฺยโธน มตฺตุ ภีษฺมร สํวาท (1-15). ภีษฺมนุ ฆฏโตฺกจนโะฑนเะ ยุทฺธมาฑลุ ภคทตฺตนนฺนุ กฬุหิสิทุทุ (16-20). ภีม-ฆฏโตฺกจรโะฑนเะ ภคทตฺตน ยุทฺธ (21-81).
06091001 สํชย อุวาจฯ
06091001a ตสฺมินฺมหติ สํกฺรํทเ ราชา ทุรฺยโธนสฺตทาฯ
06091001c คาํคเยมุปสํคมฺย วินยเนาภิวาทฺย จฯฯ
06091002a ตสฺย สรฺวํ ยถาวฺฤตฺตมาขฺยาตุมุปจกฺรมเฯ
06091002c ฆฏโตฺกจสฺย วิชยมาตฺมนศฺจ ปราชยํฯฯ
สํชยนุ หเฬิทนุ: “อา มหา สํกฺรํทลฺลิ ราชา ทุรฺยโธนนุ คาํคเยน พฬิสาริ, วินยทิํท นมสฺกริสิ อวนิคเะ ฆฏโตฺกจน วิชยวนฺนู ตนฺนวร ปราชยวเะลฺลวนฺนู นฑเะทํตเะ หเฬลุ ปฺรารํภิสิทนุ.
06091003a กถยามาส ทุรฺธรฺษโ วินิห์ศฺวสฺย ปุนห์ ปุนห์ฯ
06091003c อพฺรวีจฺจ ตทา ราชนฺภีษฺมํ กุรุปิตามหํฯฯ
ราชนฺ! อา ทุรฺธรฺษนุ ปุนห์ ปุนห์ นิฏฺฏุสิรุ พิฑุตฺตา วรทิมาฑิท นํตร กุรุปิตามห ภีษฺมนิคเะ หเฬิทนุ:
06091004a ภวํตํ สมุปาศฺริตฺย วาสุทเวํ ยถา ปรไห์ฯ
06091004c ปาํฑวไรฺวิคฺรหโ ฆโรห์ สมารพฺธโ มยา ปฺรภโฯฯ
“ปฺรภุ! ศตฺรุคฬุ วาสุทเวนนฺนุ หเคโ หาคเะ นานุ นินฺนนฺนุ อาศฺรยิสิ ปาํฑวรโะํทิคเะ อี ฆโร ยุทฺธวนฺนุ กไคโะํฑเะนุ.
06091005a เอกาทศ สมาขฺยาตา อกฺษเาหิณฺยศฺจ ยา มมฯ
06091005c นิทเศเ ตว ติษฺฐํติ มยา สารฺธํ ปรํตปฯฯ
ปรํตป! นนคาคิ หนฺนโะํทุ อกฺษเาหิณิ สเนเะคฬุ สเริ นินฺน นิรฺทเศนกฺกเะ กาทุ นิํติวเะ.
06091006a สโ'หํ ภรตศารฺทูล ภีมสเนปุรโคมไห์ฯ
06091006c ฆฏโตฺกจํ สมาศฺริตฺย ปาํฑวไรฺยุธิ นิรฺชิตห์ฯฯ
ภรตศารฺทูล! อาทรเะ ฆฏโตฺกจนนฺนุ อาศฺรยิสิ ภีมสเนนเ มโะทลาท ปาํฑวรุ ยุทฺธทลฺลิ นนฺนนฺนุ สโลิสิทรุ.
06091007a ตนฺมเ ทหติ คาตฺราณิ ศุษฺกวฺฤกฺษมิวานลห์ฯ
06091007c ตทิจฺฉามิ มหาภาค ตฺวตฺปฺรสาทาตฺปรํตปฯฯ
06091008a รากฺษสาปสทํ หํตุํ สฺวยมเว ปิตามหฯ
06091008c ตฺวาํ สมาศฺริตฺย ทุรฺธรฺษํ ตนฺมเ กรฺตุํ ตฺวมรฺหสิฯฯ
อทุ นนฺน ทเหวนฺนุ โอะณคิท มรวนฺนุ พเะํกิยุ สุฑุวํตเะ สุฑุตฺติทเะ. มหาภาค! ปรํตป! อาทุทริํท นินฺน ปฺรสาททิํท อาปตฺตนฺนุ ตรุตฺติรุว อา รากฺษสนนฺนุ สฺวยํ นานเ กโะลฺลลุ พยสุตฺตเนเะ. นินฺนนฺนุ อาศฺรยิสิท นนคเะ อา ทุรฺธรฺษวาทุทนฺนุ มาฑลุ พิฑพเกุ.”
06091009a เอตจฺจฺรุตฺวา ตุ วจนํ ราชฺญโ ภรตสตฺตมฯ
06091009c ทุรฺยโธนมิทํ วากฺยํ ภีษฺมห์ ศาํตนวโ'พฺรวีตฺฯฯ
ภรตสตฺตม! ราชน อา มาตนฺนุ กเฬิ ภีษฺม ศาํตนวนุ ทุรฺยโธนนิคเะ อี มาตนฺนาฑิทนุ:
06091010a ศฺฤณุ ราชนฺมม วจโ ยตฺตฺวา วกฺษฺยามิ กเารวฯ
06091010c ยถา ตฺวยา มหาราช วรฺติตวฺยํ ปรํตปฯฯ
“ราชนฺ! กเารว! ปรํตป! นานุ เอนุ หเฬุตฺตเนโ อทนฺนุ กเฬุ. มหาราช! อทรํตเะยเ นีนุ นฑเะทุกโะฬฺฬพเกุ.
06091011a อาตฺมา รกฺษฺยโ รณเ ตาต สรฺวาวสฺถาสฺวริํทมฯ
06091011c ธรฺมราชเน สํคฺรามสฺตฺวยา การฺยห์ สทานฆฯฯ
06091012a อรฺชุนเน ยมาภฺยาํ วา ภีมสเนเน วา ปุนห์ฯ
06091012c ราชธรฺมํ ปุรสฺกฺฤตฺย ราชา ราชานํ ฤจฺฉติฯฯ
มคู! อริํทม! อนฆ! สรฺวาวสฺถเะยลฺลิ นินฺนนฺนุ นีนุ สทา รกฺษิสิกโะฬฺฬพเกุ. สํคฺรามทลฺลิ สทา ธรฺมราชนโะํทิคเะ อถวา อรฺชุน, ยมฬรุ อถวา ปุนห์ ภีมสเนนโะํทิคเะ ยุทฺธมาฑุวุทุ นินฺน การฺย. ราชธรฺมวนฺนุ คเารวิสิ ราชนุ ราชนโะํทิคเะ ยุทฺธมาฑุตฺตานเะ.
06091013a อหํ ทฺรโณห์ กฺฤปโ ทฺรเาณิห์ กฺฤตวรฺมา จ สาตฺวตห์ฯ
06091013c ศลฺยศฺจ สเามทตฺติศฺจ วิกรฺณศฺจ มหารถห์ฯฯ
06091014a ตว จ ภฺราตรห์ ศูรา ทุห์ศาสนปุรโคมาห์ฯ
06091014c ตฺวทรฺถํ ปฺรติยโตฺสฺยามโ รากฺษสํ ตํ มหาพลํฯฯ
นินคโสฺกรวาคิ อา มหาพล รากฺษสนโะํทิคเะ นานุ, ทฺรโณ, กฺฤป, ทฺรเาณิ, สาตฺวต กฺฤตวรฺม, ศลฺย, สเามทตฺติ, มหารถ วิกรฺณ, มตฺตุ ทุห์ศาสนนเ มโะทลาท นินฺน ภฺราตรรุ เอะทุริสิ ยุทฺธมาฑุตฺตเวเะ.
06091015a ตสฺมินฺรเาทฺรเ รากฺษสเํทฺรเ ยทิ ตเ หฺฤจฺฉยโ มหานฺฯ
06091015c อยํ วา คจฺฉตุ รณเ ตสฺย ยุทฺธาย ทุรฺมตเห์ฯ
06091015e ภคทตฺตโ มหีปาลห์ ปุรํทรสมโ ยุธิฯฯ
อา รเาทฺร รากฺษสเํทฺรน มเลเะ หเะจฺจิน กโปวิทฺทรเะ, อา ทุรฺมติยโะํทิคเะ ยุทฺธมาฑลุ ยุทฺธทลฺลิ ปุรํทรน สมนาท อี มหีปาล ภคทตฺตนาทรู หโคลิ.”
06091016a เอตาวทุกฺตฺวา ราชานํ ภคทตฺตมถาพฺรวีตฺฯ
06091016c สมกฺษํ ปารฺถิวเํทฺรสฺย วากฺยํ วากฺยวิศารทห์ฯฯ
ราชนิคเะ หีคเะ หเฬิ, ปารฺถิวเํทฺรน สมกฺษมทลฺลิยเ อา วากฺยวิศารทนุ ภคทตฺตนิคเะ อี มาตนฺนาฑิทนุ:
06091017a คจฺฉ ศีฆฺรํ มหาราช หไฑิํพํ ยุทฺธทุรฺมทํฯ
06091017c วารยสฺว รณเ ยตฺตโ มิษตาํ สรฺวธนฺวินาํฯ
06091017e รากฺษสํ กฺรูรกรฺมาณํ ยถเํทฺรสฺตารกํ ปุราฯฯ
“มหาราช! ศีฆฺรทลฺลิยเ หโคุ! ยุทฺธ ทุรฺมท หไฑิํพนนฺนุ รณทลฺลิ สรฺวธนฺวิคฬู นโฑุตฺติรลุ, หิํทเะ อิํทฺรนุ กฺรูรกรฺมิ รากฺษส ตารกนนฺนุ หเคโ หาคเะ ตฑเะทุ นิลฺลิสุ.
06091018a ตว ทิวฺยานิ จาสฺตฺราณิ วิกฺรมศฺจ ปรํตปฯ
06091018c สมาคมศฺจ พหุภิห์ ปุราภูทสุรไห์ สหฯฯ
ปรํตป! นินฺนลฺลิ ทิวฺยาสฺตฺรคฬิวเะ. วิกฺรมวิทเะ. อี มโะทลเ นีนุ อนเก อสุรรโะํทิคเะ ยุทฺธมาฑิรุวเะ.
06091019a ตฺวํ ตสฺย ราชศารฺทูล ปฺรติยโทฺธา มหาหวเฯ
06091019c สฺวพลเน วฺฤตโ ราชนฺชหิ รากฺษสปุํควํฯฯ
ราชศารฺทูล! มหาหวทลฺลิ นีนุ อวนโะํทิคเะ ปฺรติยุทฺธมาฑพลฺลเะ. ราชนฺ! สฺวพลทิํท ปริวฺฤตนาคิ รากฺษสปุํควนนฺนุ สํหริสุ!”
06091020a เอตจฺจฺรุตฺวา ตุ วจนํ ภีษฺมสฺย ปฺฤตนาปตเห์ฯ
06091020c ปฺรยยเา สิํหนาทเน ปรานภิมุขโ ทฺรุตํฯฯ
สเนาปติ ภีษฺมน อี มาตนฺนุ กเฬิ อวนุ สิํหนาท คไยุตฺตา ศีฆฺรวาคิ ศตฺรุคฬนฺนุ เอะทุริสลุ หโะรฏนุ.
06091021a ตมาทฺรวํตํ สํปฺรเกฺษฺย ครฺชํตมิว ตโยทํฯ
06091021c อภฺยวรฺตํต สํกฺรุทฺธาห์ ปาํฑวานาํ มหารถาห์ฯฯ
มฬเะคาลท มโฑทํตเะ ครฺชิสุตฺตา พรุตฺติทฺท อวนนฺนุ นโฑิ สํกฺรุทฺธราท มหารถ ปาํฑวรุ เอะทุริสิทรุ.
06091022a ภิมสเนโ'ภิมนฺยุศฺจ รากฺษสศฺจ ฆฏโตฺกจห์ฯ
06091022c ทฺรเาปทเยาห์ สตฺยธฺฤติห์ กฺษตฺรทเวศฺจ มาริษฯฯ
06091023a จเทิปโ วสุทานศฺจ ทศารฺณาธิปติสฺตถาฯ
06091023c สุปฺรตีกเน ตาํศฺจาปิ ภคทตฺตโ'ปฺยุปาทฺรวตฺฯฯ
สุปฺรตีกท มเลเะ พรุตฺติทฺท ภคทตฺตนนฺนุ ภีมสเน, อภิมนฺยุ, รากฺษส ฆฏโตฺกจ, ทฺรเาปทเยรุ, สตฺยธฺฤติ, กฺษตฺรทเว, จเทิปติ, วสุทาน มตฺตุ ทศารฺณาธิปติ อิวรุ เอะทุริสิ ยุทฺธ มาฑิทรุ.
06091024a ตตห์ สมภวทฺยุทฺธํ ฆโรรูปํ ภยานกํฯ
06091024c ปาํฑูนาํ ภคทตฺตเน ยมราษฺฏฺรวิวรฺธนํฯฯ
อาค ปาํฑวรุ มตฺตุ ภคทตฺตน นฑุวเะ ยมราษฺฏฺรวนฺนุ หเะจฺจิสุว ฆโรรูปท ภยานก ยุทฺธวุ นฑเะยิตุ.
06091025a ปฺรมุกฺตา รถิภิรฺพาณา ภีมวเคาห์ สุตเชนาห์ฯ
06091025c ตเ นิปเตุรฺมหาราช นาคเษุ จ รถเษุ จฯฯ
มหาราช! รถิคฬุ ปฺรยโคิสิท ภีมวเคท สุตเชส พาณคฬุ อานเะคฬ มเลู รถคฬ มเลู พิทฺทวุ.
06091026a ปฺรภินฺนาศฺจ มหานาคา วินีตา หสฺติสาทิภิห์ฯ
06091026c ปรสฺปรํ สมาสาทฺย สนฺนิปเตุรภีตวตฺฯฯ
มาวุตริํท นิรฺทเศิสลฺปฏฺฏ มทิสิท มหาคชคฬุ ปรสฺปรรโะฑนเะ นิรฺภีติยิํท กาทาฑิทวุ.
06091027a มทาํธา รโษสํรพฺธา วิษาณาคฺรไรฺมหาหวเฯ
06091027c พิภิทุรฺทํตมุสลไห์ สมาสาทฺย ปรสฺปรํฯฯ
มทาํธราคิ, รโษสํรพฺธราคิ อา มหาหวทลฺลิ โอะนกเะคฬํติทฺท กโรเะทาฑเะคฬิํท ปรสฺปรรนฺนุ อิริทุ สีฬุตฺติทฺทวุ.
06091028a หยาศฺจ จามราปีฑาห์ ปฺราสปาณิภิราสฺถิตาห์ฯ
06091028c จโทิตาห์ สาทิภิห์ กฺษิปฺรํ นิปเตุริตรเตรํฯฯ
จามรคฬนฺนุ กฏฺฏิทฺท, มเลเะ ปฺราสคฬนฺนุ หิฑิทุ กุฬิติทฺท สวารริํท ปฺรจโทิตราคิ กุทุรเะคฬุ กฺษิปฺรวาคิ อิตร กุทุรเะคฬ มเฬเะ พีฬุตฺติทฺทวุ.
06091029a ปาทาตาศฺจ ปทาตฺยโฆไสฺตาฑิตาห์ ศกฺติตโมรไห์ฯ
06091029c นฺยปตํต ตทา ภูมเา ศตศโ'ถ สหสฺรศห์ฯฯ
ปทาติคฬุ ศตฺรุ ปทาติคฬ ศกฺติ-ตโมรคฬิํท หโะฑเะยลฺปฏฺฏุ นูรารุ สหสฺรารุ สํขฺยเะคฬลฺลิ ภูมิยมเลเะ พิทฺทรุ.
06091030a รถินศฺจ ตถา ราชนฺกรฺณินาลีกสายกไห์ฯ
06091030c นิหตฺย สมรเ วีรานฺสิํหนาทานฺวินเทิรเฯฯ
ราชนฺ! หาคเะยเ รถิคฬู กูฑ กรฺณิ, นาลีก มตฺตุ สายกคฬิํท สมรทลฺลิ วีรรนฺนุ สํหริสิ สิํหนาท มาฑิ วินโทิสุตฺติทฺทรุ.
06091031a ตสฺมิํสฺตถา วรฺตมานเ สํคฺรามเ ลโมหรฺษณเฯ
06091031c ภคทตฺตโ มหเษฺวาสโ ภีมสเนมถาทฺรวตฺฯฯ
หีคเะ อลฺลิ ลโมหรฺษณ สํคฺรามวุ นฑเะยุตฺติรลุ, มหเษฺวาส ภคทตฺตนุ ภีมสเนน มเลเะ ธาฬิมาฑิทนุ.
06091032a กุํชรเณ ปฺรภินฺนเน สปฺตธา สฺรวตา มทํฯ
06091032c ปรฺวตเน ยถา ตโยํ สฺรวมาณเน สรฺวตห์ฯฯ
06091033a กิรํ ศรสหสฺราณิ สุปฺรตีกศิรโคตห์ฯ
06091033c ไอราวตสฺถโ มฆวานฺวาริธารา อิวานฆฯฯ
อนฆ! เอะลฺล กฑเะคฬิํท นีรนฺนุ สุริสุตฺติรุว ปรฺวตทํตเะ เอฬุ กฑเะคฬลฺลิ มทโทกวนฺนุ สุริสุตฺติทฺท มทิสิท อานเะ สุปฺรตีกน ศิรท มเลเะ กุฬิตุ ไอราวตท มเลเะ กุฬิต อิํทฺรนํตเะ สหสฺรารุ ศรคฬ มฬเะยนฺนุ สุริสิทนุ.
06091034a ส ภีมํ ศรธาราภิสฺตาฑยามาส ปารฺถิวห์ฯ
06091034c ปรฺวตํ วาริธาราภิห์ ปฺราวฺฤษีว พลาหกห์ฯฯ
วรฺษฤตุวินลฺลิ มเฆวุ ปรฺวตวนฺนุ ชลธารเะคฬิํท มุจฺจุวํตเะ อา ปารฺถิวนุ ภีมนนฺนุ ศรธารเะคฬิํท ปฺรหริสิทนุ.
06091035a ภีมสเนสฺตุ สํกฺรุทฺธห์ ปาทรกฺษานฺปรห์ศตานฺฯ
06091035c นิชฆาน มหเษฺวาสห์ สํกฺรุทฺธห์ ศรวฺฤษฺฏิภิห์ฯฯ
มหเษฺวาส ภีมสเนนาทรู สํกฺรุทฺธนาคิ ศรวฺฤษฺฏิยิํท ศตฺรุคฬ นูรารุ ปาทรกฺษกรนฺนุ สํหริสิทนุ.
06091036a ตานฺทฺฤษฺฏฺวา นิหตานฺกฺรุทฺธโ ภคทตฺตห์ ปฺรตาปวานฺฯ
06091036c จโทยามาส นาคเํทฺรํ ภีมสเนรถํ ปฺรติฯฯ
สํหริสุตฺติทฺท อวนนฺนุ นโฑิ ปฺรตาปวานฺ ภคทตฺตนุ คชเํทฺรนนฺนุ ภีมสเนน กฑเะ นฑเะสิทนุ.
06091037a ส นาคห์ ปฺรเษิตสฺตเน พาณโ ชฺยาจโทิตโ ยถาฯ
06091037c อภฺยธาวต วเคเน ภีมสเนมริํทมํฯฯ
ศิํชินิยิํท ปฺรยโคิสลฺปฏฺฏ พาณทํตเะ อวนิํท นฑเะสลฺปฏฺฏ อา อานเะยุ วเคทิํท อริํทม ภีมสเนน กฑเะ โอฑิพํทิตุ.
06091038a ตมาปตํตํ สํปฺรเกฺษฺย ปาํฑวานาํ มหารถาห์ฯ
06091038c อภฺยวรฺตํต วเคเน ภีมสเนปุรโคมาห์ฯฯ
06091039a กเกยาศฺจาภิมนฺยุศฺจ ทฺรเาปทเยาศฺจ สรฺวศห์ฯ
06091039c ทศารฺณาธิปติห์ ศูรห์ กฺษตฺรทเวศฺจ มาริษฯ
06091039e จเทิปศฺจิตฺรกเตุศฺจ สํกฺรุทฺธาห์ สรฺว เอว ตเฯฯ
วเคทิํท มุํทุวรเะทุ พรุตฺติทฺท อทนฺนุ นโฑิ ปาํฑว มหารถรุ - กเกยรุ, อภิมนฺยุ, ทฺรเาปทเยรเะลฺลรุ, ทศารฺณาธิปติ, ศูร กฺษตฺรทเว, จเทิปติ, จิตฺรกเตุ อิวรเะลฺลรู กฺรุทฺธราคิ ภีมสเนนนฺนุ มุํทิริสิกโะํฑุ อทร มเลเะ อากฺรมณ มาฑิทรุ.
06091040a อุตฺตมาสฺตฺราณิ ทิวฺยานิ ทรฺศยํตโ มหาพลาห์ฯ
06091040c ตมเกํ กุํชรํ กฺรุทฺธาห์ สมํตาตฺปรฺยวารยนฺฯฯ
อุตฺตม ทิวฺยาสฺตฺรคฬนฺนุ ปฺรทรฺศิสุตฺตา กฺรุทฺธราท อา มหาพลรุ อทเ โอะํทุ อานเะยนฺนุ เอะลฺล กฑเะคฬิํท สุตฺตุวรเะทรุ.
06091041a ส วิทฺธโ พหุภิรฺพาณไรฺวฺยรโจต มหาทฺวิปห์ฯ
06091041c สํชาตรุธิรโตฺปีฑโ ธาตุจิตฺร อิวาทฺริราฏฺฯฯ
อนเก พาณคฬิํท คายคโะํฑุ ปีฑิตวาท อา มหาคชวุ พณฺณ พณฺณท ธาตุคฬนฺนุ สุริสุว ปรฺวตทํตเะ รกฺตวนฺนุ สุริสิตุ.
06091042a ทศารฺณาธิปติศฺจาปิ คชํ ภูมิธรโปมํฯ
06091042c สมาสฺถิตโ'ภิทุทฺราว ภคทตฺตสฺย วารณํฯฯ
อาค ทศารฺณาธิปติยู กูฑ ปรฺวตโปม อานเะย มเลเะ กุฬิตุ ภคทตฺตน อานเะย กฑเะ ธาวิสิทนุ.
06091043a ตมาปตํตํ สมรเ คชํ คชปติห์ ส จฯ
06091043c ทธาร สุปฺรตีกโ'ปิ วเลเว มกราลยํฯฯ
สมรทลฺลิ มเลเะ พีฬลุ พรุตฺติทฺท อา คชวนฺนุ คชปติ สุปฺรตีกวุ ตีรวุ สมุทฺรวนฺนุ ตฑเะยุวํตเะ ตฑเะยิตุ.
06091044a วาริตํ ปฺรเกฺษฺย นาคเํทฺรํ ทศารฺณสฺย มหาตฺมนห์ฯ
06091044c สาธุ สาธฺวิติ สไนฺยานิ ปาํฑวเยานฺยปูชยนฺฯฯ
มหาตฺม ทศารฺณน คชเํทฺรนนฺนุ ตฑเะทุทนฺนุ นโฑิ สาธุ สาธุ เอะํทุ ปาํฑว สไนฺยคฬุ อทนฺนุ คเารวิสิทรุ.
06091045a ตตห์ ปฺราคฺชฺยโติษห์ กฺรุทฺธสฺตโมรานฺวไ จตุรฺทศฯ
06091045c ปฺราหิณโตฺตสฺย นาคสฺย ปฺรมุขเ นฺฤปสตฺตมฯฯ
นฺฤปสตฺตม! อาค กฺรุทฺธนาท ปฺราคฺชโติษนุ มุํทเะ นิํติทฺท อานเะย มุขกฺกเะ หทินาลฺกุ ตโมรคฬิํท หโะฑเะทนุ.
06091046a ตสฺย วรฺม มุขตฺราณํ ศาตกุํภปริษฺกฺฤตํฯ
06091046c วิทารฺย ปฺราวิศนฺ กฺษิปฺรํ วลฺมีกมิว ปนฺนคาห์ฯฯ
หาวุคฬุ หุตฺตวนฺนุ ปฺรวเศิสุวํตเะ อวนุ พิฏฺฏ ตโมรคฬุ ศฺรเษฺฐ อานเะย สุวรฺณมย กวจวนฺนุ ภเทิสิ อทร ทเหท โอะฬหโะกฺกวุ.
06091047a ส คาฒวิทฺธโ วฺยถิตโ นาคโ ภรตสตฺตมฯ
06091047c อุปาวฺฤตฺตมทห์ กฺษิปฺรํ ส นฺยวรฺตต วเคตห์ฯฯ
ภรตสตฺตม! อาฬวาคิ จุจฺจลฺปฏฺฏุ วฺยถิตวาท อา อานเะยุ พเคนเ วเควาคิ หิํทเะ โอฑิหโยิตุ.
06091048a ปฺรทุทฺราว จ วเคเน ปฺรณทนฺภไรวํ สฺวนํฯ
06091048c ส มรฺทมานห์ สฺวพลํ วายุรฺวฺฤกฺษานิวเาชสาฯฯ
ภิรุคาฬิยุ มรคฬนฺนุ อุรุฬิสุวํตเะ วเคทิํท ภไรววาท กูคนฺนุ กูคุตฺตา ตนฺน สเนเะยวรนฺนเ ตุฬิทุ อุรุฬิสุตฺตา โอฑิ หโยิตุ.
06091049a ตสฺมินฺปราชิตเ นาคเ ปาํฑวานาํ มหารถาห์ฯ
06091049c สิํหนาทํ วินทฺยโจฺจไรฺยุทฺธายไวโปตสฺถิรเฯฯ
อา อานเะยุ ปราชิตวาทรู ปาํฑวร มหารถรุ วิจลิตราคทเ ยุทฺธทลฺลิ นิรตราคิทฺทรุ.
06091050a ตตโ ภีมํ ปุรสฺกฺฤตฺย ภคทตฺตมุปาทฺรวนฺฯ
06091050c กิรํตโ วิวิธานฺพาณานฺ ศสฺตฺราณิ วิวิธานิ จฯฯ
อาค ภีมนนฺนุ มุํทเะมาฑิกโะํฑุ นานา วิธธ พาณคฬนฺนู วิวิธ ศสฺตฺรคฬนฺนู ปฺรยโคิสุตฺตา ภคทตฺตนนฺนุ มุตฺติทรุ.
06091051a ตเษามาปตตาํ ราชนฺสํกฺรุทฺธานามมรฺษิณาํฯ
06091051c ศฺรุตฺวา ส นินทํ ฆโรมมรฺษาทฺคตสาธฺวสห์ฯ
06091051e ภคทตฺตโ มหเษฺวาสห์ สฺวนาคํ ปฺรตฺยจโทยตฺฯฯ
ราชนฺ! มเลเะ พีฬุตฺติรุว อา สํกฺรุทฺธ อมรฺษิคฬ ฆโร นินาทวนฺนุ กเฬิ ภยวนฺนิริยท มหเษฺวาส ภคทตฺตนุ ตนฺน อานเะยนฺนุ ปฺรจโทิสิทนุ.
06091052a อํกุศาํคุษฺฐนุทิตห์ ส คชปฺรวรโ ยุธิฯ
06091052c ตสฺมินฺ กฺษณเ สมภวตฺสํวรฺตก อิวานลห์ฯฯ
อํกุศท อํคุษฺฐทิํท โอะตฺตลฺปฏฺฏ อา คชปฺรวรวุ ยุทฺธทลฺลิ อา กฺษณทลฺลิ สํวรฺตก อคฺนิยํตายิตุ.
06091053a รถสํฆาํสฺตถา นาคานฺ หยาํศฺจ สห สาทิภิห์ฯ
06091053c ปาทาตาํศฺจ สุสํกฺรุทฺธห์ ศตศโ'ถ สหสฺรศห์ฯ
06091053e อมฺฤทฺนาตฺสมรเ ราชนฺสํปฺรธาวํสฺตตสฺตตห์ฯฯ
ราชนฺ! อลฺลิํทิลฺลิคเะ อิลฺลิํทลฺลิคเะ โอฑุตฺตา สํกฺรุทฺธวาท อา อนเะยุ นูรารุ สหสฺรารุ รถสํฆคฬนฺนู, สวารรโะํทิคเะ กุทุรเะคฬนฺนู, ปทาติคฬนฺนู ตุฬิทุ หากิตุ.
06091054a ตเน สํลโฑฺยมานํ ตุ ปาํฑูนาํ ตทฺพลํ มหตฺฯ
06091054c สํจุกโจ มหาราช จรฺมเวาคฺนเา สมาหิตํฯฯ
มหาราช! อทริํท วินาศคโะํฑ ปาํฑวร อา มหา สเนเะยุ พเะํกิยิํท สุฑลฺปฏฺฏ จรฺมทลฺลิ สํกโจคโะํฑิตุ.
06091055a ภคฺนํ ตุ สฺวพลํ ทฺฤษฺฏฺวา ภคทตฺตเน ธีมตาฯ
06091055c ฆฏโตฺกจโ'ถ สํกฺรุทฺธโ ภคทตฺตมุปาทฺรวตฺฯฯ
ธีมต ภคทตฺตนิํท ตนฺน สเนเะยุ ภคฺนวาทุทนฺนุ นโฑิ สํกฺรุทฺธนาท ฆฏโตฺกจนุ ภคทตฺตนนฺนุ อากฺรมณิสิทนุ.
06091056a วิกฏห์ ปุรุษโ ราชนฺทีปฺตาสฺยโ ทีปฺตลโจนห์ฯ
06091056c รูปํ วิภีษณํ กฺฤตฺวา รโษเณ ปฺรชฺวลนฺนิวฯฯ
06091057a ชคฺราห วิปุลํ ศูลํ คิรีณามปิ ทารณํฯ
06091057c นาคํ ชิฆาํสุห์ สหสา จิกฺษเป จ มหาพลห์ฯฯ
ราชนฺ! วิกฏ ปุรุษนาคิ, ทีปฺต มุขวุฬฺฬวนาคิ, ทีปฺตลโจนนาคิ, รโษทิํท ปฺรชฺวลิสุตฺติรุวํตห วิภีษณ รูปวนฺนุ ตาฬิ อา มหาพลนุ คิริคฬนฺนู สีฬพลฺลํตห วิปุล ศูลวนฺนุ หิฑิทุ อา อานเะยนฺนุ กโะลฺลลุ วเควาคิ อทร มเลเะ เอะสเะทนุ.
06091057e สวิษฺผุลิํคชฺวาลาภิห์ สมํตาตฺปริวเษฺฏิตํฯฯ
06091058a ตมาปตํตํ สหสา ทฺฤษฺฏฺวา ชฺวาลากุลํ รณเฯ
06091058c จิกฺษเป รุจิรํ ตีกฺษฺณมรฺธจํทฺรํ ส ปารฺถิวห์ฯฯ
06091058e จิจฺฉเท สุมหจฺจูลํ ตเน พาณเน วเควตฺฯฯ
เอะลฺล กฑเะคฬิํทลู พเะํกิย กิฑิคฬิํท สุตฺตุวรเะทุ วเควาคิ พีฬุตฺติทฺท อา ชฺวาลาราศิยนฺนุ รณทลฺลิ นโฑิ ปารฺถิวนุ ตีกฺษฺณ สุํทร อรฺธจํทฺรวนฺนุ ปฺรยโคิสิ วเควาท พาณทิํท อา มหาศูลวนฺนุ ตุํฑริสิทนุ.
06091059a นิปปาต ทฺวิธา จินฺนํ ศูลํ หเมปริษฺกฺฤตํฯ
06091059c มหาศนิรฺยถา ภฺรษฺฏา ศกฺรมุกฺตา นภโคตาฯฯ
อา หเมปริษฺกฺฤต ศูลวุ เอะรฑาคิ อากาศทลฺลิ ศกฺรนุ พิฏฺฏ วชฺรวุ วฺยรฺถวาคิ หโคุวํตเะ กเะฬคเะ พิทฺทิตุ.
06091060a ศูลํ นิปติตํ ทฺฤษฺฏฺวา ทฺวิธา กฺฤตฺตํ ส ปารฺถิวห์ฯ
06091060c รุกฺมทํฑาํ มหาศกฺติํ ชคฺราหาคฺนิศิขโปมาํฯ
06091060e จิกฺษเป ตาํ รากฺษสสฺย ติษฺฐ ติษฺฐเติ จาพฺรวีตฺฯฯ
กตฺตริสลฺปฏฺฏ อา ศูลวุ เอะรฑาคิ พิทฺทุทนฺนุ นโฑิ ปารฺถิวนุ พํคารท ทํฑวุฬฺฬ อคฺนิศิขเะยํติรุว มหาศกฺติยนฺนุ หิฑิทุ อทนฺนุ รากฺษสน มเลเะ เอะสเะทุ “นิลฺลุ! นิลฺลุ!” เอะํทนุ.
06091061a ตามาปตํตีํ สํปฺรเกฺษฺย วิยตฺสฺถามศนีมิวฯ
06091061c อุตฺปตฺย รากฺษสสฺตูรฺณํ ชคฺราห จ นนาท จฯฯ
06091062a พภํช จไนาํ ตฺวริตโ ชานุนฺยารโปฺย ภารตฯ
06091062c ปศฺยตห์ ปารฺถิวเํทฺรสฺย ตททฺภุตมิวาภวตฺฯฯ
วชฺรายุธทํตเะ ตนฺน มเลเะ พีฬุตฺติรุว อทนฺนุ นโฑิ รากฺษสนุ ตกฺษณวเ หาริ อทนฺนุ หิฑิทุ นกฺกนุ. ภารต! พเคนเ อทนฺนุ ตโะฑเะยมเลิริสิ โอะตฺติ มุริทนุ กูฑ. นโฑุตฺติทฺท ปารฺถิวเํทฺรริคเะ อทโะํทุ อทฺภุตวเะนิสิตุ.
06091063a ตทวเกฺษฺย กฺฤตํ กรฺม รากฺษสเน พลียสาฯ
06091063c ทิวิ ทเวาห์ สคํธรฺวา มุนยศฺจาปิ วิสฺมิตาห์ฯฯ
รากฺษสนุ อา พลศาลิ กรฺมวนฺนุ มาฑิทุทนฺนุ นโฑิ ทิวิยลฺลิ คํธรฺวรโะํทิคเะ ทเวตเะคฬู, มุนิคฬู วิสฺมิตราทรุ.
06091064a ปาํฑวาศฺจ มหเษฺวาสา ภีมสเนปุรโคมาห์ฯ
06091064c สาธุ สาธฺวิติ นาทเน ปฺฤถิวีมนุนาทยนฺฯฯ
ภีมสเนนเ มโะทลาท ปาํฑว มหเษฺวาสรุ สาธุ สาธุ เอะํพ กูคินิํท ภูมิยนฺนเ มโะฬคิสิทรุ.
06091065a ตํ ตุ ศฺรุตฺวา มหานาทํ ปฺรหฺฤษฺฏานาํ มหาตฺมนาํฯ
06091065c นามฺฤษฺยต มหเษฺวาสโ ภคทตฺตห์ ปฺรตาปวานฺฯฯ
ปฺรหฺฤษฺฏ มหาตฺมร อา มหานาทวนฺนุ กเฬิท ปฺรตาปวานฺ มหเษฺวาส ภคทตฺตนุ สหิสลารทเ หโทนุ.
06091066a ส วิสฺผารฺย มหจฺจาปํ อิํทฺราศนิสมสฺวนํฯ
06091066c อภิทุทฺราว วเคเน ปาํฑวานาํ มหารถานฺฯ
06091066e วิสฺฤชนฺวิมลาํสฺตีกฺษฺณานฺนาราจาํ ชฺวลนปฺรภานฺฯฯ
อิํทฺรน วชฺรายุธทํตเะ มโะฬคุตฺติทฺท มหาจาปวนฺนุ ฏเํกริสิ อวนุ วิมล ตีกฺษฺณ ชฺวลนปฺรภเะคฬุฬฺฬ นาราจคฬนฺนุ ปฺรยโคิสุตฺตา วเคทิํท ปาํฑว มหารถร มเลเะ เอะรคิทนุ.
06091067a ภีมมเกเน วิวฺยาธ รากฺษสํ นวภิห์ ศรไห์ฯ
06091067c อภิมนฺยุํ ตฺริภิศฺจไว กเกยานฺปํจภิสฺตถาฯฯ
ภีมนนฺนุ โอะํทริํท, รากฺษสนนฺนุ โอะํภตฺตุ ศรคฬิํท, อภิมนฺยุวนฺนุ มูรริํท มตฺตุ กเกยรนฺนุ ไอทริํท หโะฑเะทนุ.
06091068a ปูรฺณายตวิสฺฤษฺฏเน สฺวรฺณปุํขเน ปตฺริณาฯ
06091068c พิภเท ทกฺษิณํ พาหุํ กฺษตฺรทเวสฺย จาหวเฯ
06091068e ปปาต สหสา ตสฺย สศรํ ธนุรุตฺตมํฯฯ
ศิํชินิยนฺนุ กรฺณปรฺยํตวาคิ เอะฬเะทุ สฺวรฺณปุํขคฬิรุว ปตฺริยิํท อาหวทลฺลิ กฺษตฺรทเวน พลตโฬนฺนุ กตฺตริสิทนุ. กูฑลเ อวน อุตฺตม ธนุวุ พาณทโะํทิคเะ กเะฬคเะ พิทฺทิตุ.
06091069a ทฺรเาปทเยาํสฺตตห์ ปํจ ปํจภิห์ สมตาฑยตฺฯ
06091069c ภีมสเนสฺย จ กฺรโธานฺนิชฆาน ตุรํคมานฺฯฯ
อนํตร ไอทุ พาณคฬิํท ไอวรุ ทฺรเาปทเยรนฺนุ หโะฑเะทุ กฺรโธทิํท ภีมสเนน กุทุรเะคฬนฺนุ สํหริสิทนุ.
06091070a ธฺวชํ กเสริณํ จาสฺย จิจฺฉเท วิศิขไสฺตฺริภิห์ฯ
06091070c นิรฺพิภเท ตฺริภิศฺจานฺยไห์ สารถิํ จาสฺย ปตฺริภิห์ฯฯ
อวน กเสริ ธฺวชวนฺนุ มูรุ วิศิขคฬิํท ตุํฑริสิทนุ มตฺตุ อนฺย มูรุ ปตฺริคฬิํท อวน สารถิยนฺนุ หโะฑเะทนุ.
06091071a ส คาฒวิทฺธโ วฺยถิตโ รถโปสฺถ อุปาวิศตฺฯ
06091071c วิศโกโ ภรตศฺรเษฺฐ ภคทตฺตเน สํยุคเฯฯ
ภรตศฺรเษฺฐ! ภคทตฺตนิํท สํยุคทลฺลิ คาฒวาท ปเะฏฺฏุติํทุ วฺยถิตนาท วิศโกนุ รถทลฺลิยเ กุฬิตุกโะํฑนุ.
06091072a ตตโ ภีมโ มหาราช วิรถโ รถินาํ วรห์ฯ
06091072c คทาํ ปฺรคฺฤหฺย วเคเน ปฺรจสฺกํท มหารถาตฺฯฯ
มหาราช! อาค รถิคฬลฺลิ ศฺรเษฺฐ ภีมนุ รถวิลฺลทวนาคิ คทเะยนฺนุ หิฑิทุ วเคทิํท อา มหารถทิํท กเะฬคเะ ธุมุกิทนุ.
06091073a ตมุทฺยตคทํ ทฺฤษฺฏฺวา สศฺฤํคมิว ปรฺวตํฯ
06091073c ตาวกานาํ ภยํ ฆโรํ สมปทฺยต ภารตฯฯ
ภารต! ศฺฤํคทิํทโะฑคูฑิท ปรฺวตทํติรุว อวนุ ธาวิสิ พรุตฺติรุวุทนฺนุ นโฑิ นินฺนวรลฺลิ ฆโร ภยวุํฏายิตุ.
06091074a เอตสฺมินฺนเว กาลเ ตุ ปาํฑวห์ กฺฤษฺณสารถิห์ฯ
06091074c อาชคาม มหาราช นิฆฺนํ ศตฺรูนฺสหสฺรศห์ฯฯ
06091075a ยตฺร ตเา ปุรุษวฺยาฆฺรเา ปิตาปุตฺรเา ปรํตปเาฯ
06091075c ปฺราคฺชฺยโติษเณ สํสกฺตเา ภีมสเนฆฏโตฺกจเาฯฯ
มหาราช! อิทเ สมยทลฺลิ กฺฤษฺณสารถิ ปาํฑวนุ สหสฺรารุ ศตฺรุคฬนฺนุ สํหริสิ, ปฺราคฺชฺยโติษนโะํทิคเะ เอะลฺลิ ปุรุษวฺยาฆฺร, ปรํตป, ตํทเะ-มค ภีมสเน-ฆฏโตฺกจรุ ยุทฺธทลฺลิ ตโะฑคิทฺทรโ อลฺลิคเะ อาคมิสิทนุ.
06091076a ทฺฤษฺฏฺวา ตุ ปาํฑวโ ราชนฺยุธฺยมานานฺมหารถานฺฯ
06091076c ตฺวริตโ ภรตศฺรเษฺฐ ตตฺรายาทฺวิกิรํ ศรานฺฯฯ
ภรตศฺรเษฺฐ! ราชนฺ! ยุทฺธมาฑุตฺติรุว อา มหารถรนฺนุ นโฑิ ปาํฑวนุ ตฺวรเะมาฑิ อลฺลิ ศรคฬนฺนุ ตูริทนุ.
06091077a ตตโ ทุรฺยโธนโ ราชา ตฺวรมาณโ มหารถห์ฯ
06091077c สเนามจโทยตฺ กฺษิปฺรํ รถนาคาศฺวสํกุลาํฯฯ
อาค มหารถ ราชา ทุรฺยโธนนุ ตฺวรเะมาฑิ ตนฺน รถ-อานเะ-อศฺวสํกุลคฬ สเนเะยนฺนุ กฺษิปฺรวาคิ ปฺรเรเปิสิทนุ.
06091078a ตามาปตํตีํ สหสา กเารวาณาํ มหาจมูํฯ
06091078c อภิทุทฺราว วเคเน ปาํฑวห์ ศฺวเตวาหนห์ฯฯ
ตนฺน มเลเะ โอะมฺมเะลเ พีฬุตฺติทฺท กเารวร อา มหาสเนเะยนฺนุ วเคทิํท ศฺวเตวาหน ปาํฑวนุ เอะทุริสิทนุ.
06091079a ภคทตฺตโ'ปิ สมรเ ตเน นาคเน ภารตฯ
06091079c วิมฺฤทฺนนฺปาํฑวพลํ ยุธิษฺฐิรมุปาทฺรวตฺฯฯ
ภารต! สมรทลฺลิ ภคทตฺตนู กูฑ ตนฺน อานเะยิํท ปาํฑว สเนเะยนฺนุ ธฺวํสมาฑิ ยุธิษฺฐิรน สมีปกฺกเะ หโทนุ.
06091080a ตทาสีตฺตุมุลํ ยุทฺธํ ภคทตฺตสฺย มาริษฯ
06091080c ปาํจาลไห์ สฺฤํชยไศฺจไว กเกยไศฺจโทฺยตายุธไห์ฯฯ
มาริษ! อาค อายุธคฬนฺนุ เอะตฺติ หิฑิทิทฺท ปาํจาล-สฺฤํชย-กเกยรโะฑนเะ ภคทตฺตน ตุมุล ยุทฺธวุ นฑเะยิตุ.
06091081a ภีมสเนโ'ปิ สมรเ ตาวุภเา กเศวารฺชุนเาฯ
06091081c อาศฺราวยทฺยถาวฺฤตฺตมิราวทฺวธมุตฺตมํฯฯ
สมรทลฺลิ ภีมสเนนู กูฑ กเศวารฺชุนริพฺพริคู อุตฺตม อิราวตน วธเะย วฺฤตฺตาํตวนฺนุ กเฬิสิทนุ.”
สมาปฺติ
อิติ ศฺรี มหาภารตเ ภีษฺม ปรฺวณิ ภีษฺมวธ ปรฺวณิ ภคทตฺตยุทฺธเ เอกนวติตมโ'ธฺยายห์ฯฯ
อิทุ ศฺรี มหาภารตทลฺลิ ภีษฺมปรฺวทลฺลิ ภีษฺมวธ ปรฺวทลฺลิ ภคทตฺตยุทฺธ เอะนฺนุว ตโะํภตฺตโะํทนเ อธฺยายวุ.