079 ద్వంద్వయుద్ధః

ప్రవేశ

।। ఓం ఓం నమో నారాయణాయ।। శ్రీ వేదవ్యాసాయ నమః ।।

శ్రీ కృష్ణద్వైపాయన వేదవ్యాస విరచిత

శ్రీ మహాభారత

భీష్మ పర్వ

భీష్మవధ పర్వ

అధ్యాయ 79

సార

ధృతరాష్టను కేళిద ప్రశ్నెగె ఉత్తరిసుత్తా సంజయను యుద్ధద వర్ణనెయన్ను ముందువరిసిదుదు (1-11). అవంతియ విందానువిందరు మత్తు ఇరావానన నడువె యుద్ధ (12-23). ఘటోత్కచ-భగదత్తర యుద్ధ (24-41). శల్య మత్తు నకుల-సహదేవర యుద్ధ (42-55).

06079001 ధృతరాష్ట్ర ఉవాచ।
06079001a బహూనీహ విచిత్రాణి ద్వైరథాని స్మ సంజయ।
06079001c పాండూనాం మామకైః సార్ధమశ్రౌషం తవ జల్పతః।।

ధృతరాష్ట్రను హేళిదను: “సంజయ! పాండవర మత్తు నన్నవర నడువె నడెద అనేక విచిత్ర ద్వైరథయుద్ధగళ కురితు నీను హేళిద వివరణెయన్ను నాను కేళిదె.

06079002a న చైవ మామకం కం చిద్ధృష్టం శంససి సంజయ।
06079002c నిత్యం పాండుసుతాన్ హృష్టానభగ్నాంశ్చైవ శంససి।।

సంజయ! ఆదరె నీను ననగె ఇదూవరెగె నన్నవర ఒళ్ళెయదర కురితు ఏనన్నూ హేళిల్ల. యావాగలూ పాండుసుతరు హృష్టరాగిద్దుదన్నూ అవరు అభగ్నరెన్నువుదన్నూ హేళుత్తిరువె.

06079003a జీయమానాన్విమనసో మామకాన్విగతౌజసః।
06079003c వదసే సంయుగే సూత దిష్టమేతదసంశయం।।

నన్నవరు విమనస్కరాగిద్దరు, పరాక్రమ హీనరాగిద్దరు మత్తు సంయుగదల్లి అవరింద పరాజితరాదరు ఎందే హేళుత్తిరువె. సూత! ఇదు దైవవే ఎన్నువుదరల్లి సంశయవిల్ల.”

06079004 సంజయ ఉవాచ।
06079004a యథాశక్తి యథోత్సాహం యుద్ధే చేష్టంతి తావకాః।
06079004c దర్శయానాః పరం శక్త్యా పౌరుషం పురుషర్షభ।।

సంజయను హేళిదను: “పురుషర్షభ! నిన్నవరు యథాశక్తియాగి యథోత్సాహదింద పరమ శక్తి పౌరుషగళన్ను తోరిసుత్తా యుద్ధమాడుత్తిద్దరు.

06079005a గంగాయాః సురనద్యా వై స్వాదుభూతం యథోదకం।
06079005c మహోదధిగుణాభ్యాసాల్లవణత్వం నిగచ్ఛతి।।

సురనది గంగెయ నీరు సిహియాగిద్దరూ సముద్రవన్ను సేరిదాగ అదర గుణవు లవణత్వవన్ను హొందుత్తదె.

06079006a తథా తత్పౌరుషం రాజంస్తావకానాం మహాత్మనాం।
06079006c ప్రాప్య పాండుసుతాన్వీరాన్వ్యర్థం భవతి సంయుగే।।

హాగెయే రాజన్! మహాత్మరాద నిన్నవరు పౌరుషదిందిద్దరూ సంయుగదల్లి వీర పాండుసుతరన్ను ఎదురిసిద కూడలే అదు వ్యర్థవాగి బిడుత్తిదె.

06079007a ఘటమానాన్యథాశక్తి కుర్వాణాన్కర్మ దుష్కరం।
06079007c న దోషేణ కురుశ్రేష్ఠ కౌరవాన్గంతుమర్హసి।।

కురుశ్రేష్ఠ! అవరు సంఘటితరాగి యథాశక్తియాగియే దుష్కర కర్మవన్ను మాడుత్తిద్దారె. ఆదుదరింద దోషవు ఆ కౌరవరిగె హోగబారదు.

06079008a తవాపరాధాత్సుమహాన్సపుత్రస్య విశాం పతే।
06079008c పృథివ్యాః ప్రక్షయో ఘోరో యమరాష్ట్రవివర్ధనః।।

విశాంపతే! నిన్న మత్తు నిన్న మగన మహా అపరాధదింద యమరాష్ట్రవన్ను వర్ధిసువ ఈ ఘోర ప్రక్షయవు భూమియ మేలె నడెయుత్తిదె.

06079009a ఆత్మదోషాత్సముత్పన్నం శోచితుం నార్హసే నృప।
06079009c న హి రక్షంతి రాజానః సర్వార్థాన్నాపి జీవితం।।

నృప! నిన్నదే దోషదింద ఉంటాగిరువుదర కురితు శోకిసి ఏను ప్రయోజన? ఏకెందరె ఈ రాజర జీవితవన్ను ఈగ ఏనూ రక్షిసలారదు.

06079010a యుద్ధే సుకృతినాం లోకానిచ్ఛంతో వసుధాధిపాః।
06079010c చమూం విగాహ్య యుధ్యంతే నిత్యం స్వర్గపరాయణాః।।

ఈ వసుధాధిపరు యుద్ధదల్లి పుణ్యవంతర లోకగళన్ను ఇచ్ఛిసుత్తిద్దారె. నిత్యవూ స్వర్గపరాయణరాగి శత్రుసేనెగళన్ను నుగ్గి యుద్ధమాడుత్తిద్దారె.

06079011a పూర్వాహ్ణే తు మహారాజ ప్రావర్తత జనక్షయః।
06079011c తన్మమైకమనా భూత్వా శృణు దేవాసురోపమం।।

మహారాజ! పూర్వాహ్ణదల్లి బహళ జనక్షయవాయితు. ఏకాగ్రచిత్తనాగి దేవాసురర నడువె నడెదంతిద్ద అదర కురితు కేళు.

06079012a ఆవంత్యౌ తు మహేష్వాసౌ మహాత్మానౌ మహాబలౌ।
06079012c ఇరావంతమభిప్రేక్ష్య సమేయాతాం రణోత్కటౌ।
06079012e తేషాం ప్రవవృతే యుద్ధం తుములం లోమహర్షణం।।

అవంతియ మహేష్వాస మహాత్మ మహాబలరిబ్బరూ ఇరావాననన్ను నోడి రణోత్కటరాగి ఒట్టిగే ఎదురిసిదరు. అవర మధ్యె లోమహర్షణ తుముల యుద్ధవు నడెయితు.

06079013a ఇరావాంస్తు సుసంక్రుద్ధో భ్రాతరౌ దేవరూపిణౌ।
06079013c వివ్యాధ నిశితైస్తూర్ణం శరైః సన్నతపర్వభిః।
06079013e తావేనం ప్రత్యవిధ్యేతాం సమరే చిత్రయోధినౌ।।

సంక్రుద్ధ ఇరావానను దేవరూపి సహోదరరన్ను తక్షణవే నిశిత సన్నతపర్వ శరగళింద హొడెదను. అదక్కె ప్రతియాగి సమరదల్లి చిత్రయోధిగళు అవనన్ను హొడెదరు.

06079014a యుధ్యతాం హి తథా రాజన్విశేషో న వ్యదృశ్యత।
06079014c యతతాం శత్రునాశాయ కృతప్రతికృతైషిణాం।।

రాజన్! శత్రునాశక్కె ప్రయత్నిసుత్తా, ప్రహార ప్రతిప్రహారగళన్ను మాడుత్తా హాగె యుద్ధమాడుత్తిద్ద అవరల్లి విశేష అంతరవేనూ కాణలిల్ల.

06079015a ఇరావాంస్తు తతో రాజన్ననువిందస్య సాయకైః।
06079015c చతుర్భిశ్చతురో వాహాననయద్యమసాదనం।।

రాజన్! ఆగ ఇరావానను నాల్కు బాణగళింద అనువిందన రథద నాల్కూ కుదురెగళన్ను యమాలయక్కె కళుహిసికొట్టను.

06079016a భల్లాభ్యాం చ సుతీక్ష్ణాభ్యాం ధనుః కేతుం చ మారిష।
06079016c చిచ్ఛేద సమరే రాజంస్తదద్భుతమివాభవత్।।

మారిష! ఎరడు సుతీక్ష్ణ భల్లగళింద అవన ధనుస్సన్నూ ధ్వజవన్నూ సమరదల్లి కత్తరిసిదను. రాజన్! అదు అద్భుతవాగిత్తు.

06079017a త్యక్త్వానువిందోఽథ రథం విందస్య రథమాస్థితః।
06079017c ధనుర్గృహీత్వా నవమం భారసాధనముత్తమం।।

ఆగ అనువిందను హొసతాద భారసాధన ఉత్తమ ధనుస్సన్ను హిడిదు విందన రథవన్నేరిదను.

06079018a తావేకస్థౌ రణే వీరావావంత్యౌ రథినాం వరౌ।
06079018c శరాన్ముముచతుస్తూర్ణమిరావతి మహాత్మని।।

అవరిబ్బరు అవంతియ వీరరూ రథిగళల్లి శ్రేష్ఠరూ ఒందే రథదల్లిద్దుకొండు మహాత్మ ఇరావంతన మేలె బేగ శరగళన్ను ప్రయోగిసిదరు.

06079019a తాభ్యాం ముక్తా మహావేగాః శరాః కాంచనభూషణాః।
06079019c దివాకరపథం ప్రాప్య చాదయామాసురంబరం।।

అవరు బిట్ట మహావేగద కాంచనభూషణ శరగళు దివాకరన పథవన్ను అనుసరిసి ఆకాశవన్నెల్లా తుంబిదవు.

06079020a ఇరావాంస్తు తతః క్రుద్ధో భ్రాతరౌ తౌ మహారథౌ।
06079020c వవర్ష శరవర్షేణ సారథిం చాప్యపాతయత్।।

ఆగ ఇరావంతను క్రుద్ధనాగి ఆ మహారథ సహోదరరిబ్బర మేలె శరవర్షవన్ను సురిసి సారథియన్ను బీళిసిదను.

06079021a తస్మిన్నిపతితే భూమౌ గతసత్త్వేఽథ సారథౌ।
06079021c రథః ప్రదుద్రావ దిశః సముద్భ్రాంతహయస్తతః।।

ప్రాణకళెదుకొండు సారథిగళిబ్బరూ భూమియ మేలె బీళలు భ్రాంతగొండ కుదురెగళు రథవన్ను దిక్కు దిక్కుగళిగె కొండొయ్దవు.

06079022a తౌ స జిత్వా మహారాజ నాగరాజసుతాసుతః।
06079022c పౌరుషం ఖ్యాపయంస్తూర్ణం వ్యధమత్తవ వాహినీం।।

మహారాజ! నాగరాజన మగళ మగనాద అవను అవరిబ్బరన్ను పరాజయగొళిసి తన్న పౌరుషవన్ను ప్రకటపడిసుత్తా నిన్న సేనెయన్ను నాశపడిసతొడగిదను.

06079023a సా వధ్యమానా సమరే ధార్తరాష్ట్రీ మహాచమూః।
06079023c వేగాన్బహువిధాంశ్చక్రే విషం పీత్వేవ మానవః।।

సమరదల్లి అవనింద వధిసల్పడుత్తిద్ద ధార్తరాష్ట్రన మహాసేనెయు విషపానమాడిద మనుష్యనంతె బహువిధవాగి నడెదుకొండితు.

06079024a హైడింబో రాక్షసేంద్రస్తు భగదత్తం సమాద్రవత్।
06079024c రథేనాదిత్యవర్ణేన సధ్వజేన మహాబలః।।

ఆదిత్యవర్ణద రథదల్లి, ధ్వజదొందిగె మహాబల రాక్షసేంద్ర హైడింబను భగదత్తనన్ను ఎదురిసిదను.

06079025a తతః ప్రాగ్జ్యోతిషో రాజా నాగరాజం సమాస్థితః।
06079025c యథా వజ్రధరః పూర్వం సంగ్రామే తారకామయే।।

ఆగ హిందె తారకమయసంగ్రామదల్లి వజ్రధరనంతె ప్రాగ్జ్యోతిషద రాజను గజరాజనన్నేరిదను.

06079026a తత్ర దేవాః సగంధర్వా ఋషయశ్చ సమాగతాః।
06079026c విశేషం న స్మ వివిదుర్హైడింబభగదత్తయోః।।

అల్లి గంధర్వ-ఋషిగళొందిగె సేరిద్ద దేవతెగళు హైడింబ భగదత్తర నడువె యావ వ్యత్యాసవన్నూ కాణలిల్ల.

06079027a యథా సురపతిః శక్రస్త్రాసయామాస దానవాన్।
06079027c తథైవ సమరే రాజంస్త్రాసయామాస పాండవాన్।।

సురపతి శక్రను హేగె దానవరన్ను కాడిదనో హాగె సమరదల్లి రాజను పాండవరన్ను పీడిసిదను.

06079028a తేన విద్రావ్యమాణాస్తే పాండవాః సర్వతోదిశం।
06079028c త్రాతారం నాభ్యవిందంత స్వేష్వనీకేషు భారత।।

భారత! అవనింద గాయగొండ పాండవరు త్రాతారనిల్లదే తమ్మ సేనెయల్లి సర్వదిశగళల్లి ఓడతొడగిదరు.

06079029a భైమసేనిం రథస్థం తు తత్రాపశ్యామ భారత।
06079029c శేషా విమనసో భూత్వా ప్రాద్రవంత మహారథాః।।

భారత! అల్లి రథదల్లిద్ద భైమసేనియు విమనస్కరాగి ఓడుత్తిద్ద ఉళిద మహారథరన్ను నోడిదను.

06079030a నివృత్తేషు తు పాండూనాం పునః సైన్యేషు భారత।
06079030c ఆసీన్నిష్టానకో ఘోరస్తవ సైన్యేషు సంయుగే।।

భారత! పునః పాండవర సైన్యవు మరళి బరలు అల్లి అవరు మత్తు నిమ్మవర సేనెగళ మధ్యె ఘోర యుద్ధవు నడెయితు.

06079031a ఘటోత్కచస్తతో రాజన్భగదత్తం మహారణే।
06079031c శరైః ప్రచ్ఛాదయామాస మేరుం గిరిమివాంబుదః।।

రాజన్! ఆగ ఘటోత్కచను మహారణదల్లి భగదత్తనన్ను మోడవు మేరుగిరియన్ను హేగో హాగె శరగళింద ముచ్చతొడగిదను.

06079032a నిహత్య తాం శరాన్రాజా రాక్షసస్య ధనుశ్చ్యుతాన్।
06079032c భైమసేనిం రణే తూర్ణం సర్వమర్మస్వతాడయత్।।

తక్షణవే రాజను రాక్షసన ధనుస్సినింద బంద ఆ శరగళన్ను నాశపడిసి రణదల్లి భైమసేనియ ఎల్ల మర్మస్థానగళిగూ హొడెదను.

06079033a స తాడ్యమానో బహుభిః శరైః సన్నతపర్వభిః।
06079033c న వివ్యథే రాక్షసేంద్రో భిద్యమాన ఇవాచలః।।

అనేక సన్నతపర్వ శరగళింద హొడెయుల్పట్టరూ భేదిసల్పడువ పర్వతదంతె రాక్షసేంద్రను నింతల్లింద చలిసలిల్ల.

06079034a తస్య ప్రాగ్జ్యోతిషః క్రుద్ధస్తోమరాన్స చతుర్దశ।
06079034c ప్రేషయామాస సమరే తాంశ్చ చిచ్ఛేద రాక్షసః।।

ఆగ క్రుద్ధ ప్రాగ్జ్యోతిషను హదినాల్కు తోమరగళన్ను అవన మేలె ప్రయోగిసలు అవుగళన్నూ సమరదల్లి రాక్షసను తుండరిసిదను.

06079035a స తాంశ్చిత్త్వా మహాబాహుస్తోమరాన్నిశితైః శరైః।
06079035c భగదత్తం చ వివ్యాధ సప్తత్యా కంకపత్రిభిః।।

ఆ మహాబాహువు నిశిత శరగళింద ఆ తోమరగళన్ను కత్తరిసి ఏళు కంకపత్రిగళింద భగదత్తనన్నూ హొడెదను.

06079036a తతః ప్రాగ్జ్యోతిషో రాజన్ప్రహసన్నివ భారత।
06079036c తస్యాశ్వాంశ్చతురః సంఖ్యే పాతయామాస సాయకైః।।

ఆగ రాజన్! భారత! ప్రాగ్జ్యోతిషద రాజను నక్కు సాయకగళింద యుద్ధదల్లి అవన నాల్కూ కుదురెగళన్నూ సంహరిసిదను.

06079037a స హతాశ్వే రథే తిష్ఠన్రాక్షసేంద్రః ప్రతాపవాన్।
06079037c శక్తిం చిక్షేప వేగేన ప్రాగ్జ్యోతిషగజం ప్రతి।।

కుదురెగళు హతవాదరూ రథదల్లియే నింతు ప్రతాపవాన్ రాక్షసేంద్రను వేగదింద ప్రాగ్జ్యోతిషన ఆనెయ మేలె శక్తియన్ను ఎసెదను.

06079038a తామాపతంతీం సహసా హేమదండాం సువేగితాం।
06079038c త్రిధా చిచ్ఛేద నృపతిః సా వ్యకీర్యత మేదినీం।।

మేలె బీళుత్తిద్ద సువేగద హేమదండ శక్తియన్ను నృపతియు మూరు తుండుగళన్నాగి మాడి నెలద మేలె హరడిదను.

06079039a శక్తిం వినిహతాం దృష్ట్వా హైడింబః ప్రాద్రవద్భయాత్।
06079039c యథేంద్రస్య రణాత్పూర్వం నముచిర్దైత్యసత్తమః।।

శక్తియు నాశవాదుదన్ను నోడి హైడింబను, హిందె హేగె దైత్యసత్తమ నముచియు ఇంద్రనింద ఓడిహోగిద్దనో హాగె భయదింద పలాయనగైదను.

06079040a తం విజిత్య రణే శూరం విక్రాంతం ఖ్యాతపౌరుషం।
06079040c అజేయం సమరే రాజన్యమేన వరుణేన చ।।
06079041a పాండవీం సమరే సేనాం సమ్మమర్ద సకుంజరః।
06079041c యథా వనగజో రాజన్మృద్నంశ్చరతి పద్మినీం।।

రణదల్లి ఆ శూర, విక్రాంత, ఖ్యాతపౌరుష, సమరదల్లి యమ-వరుణరిందలూ అజేయనన్ను సోలిసి అవను వనగజవు పద్మగళిరువ సరోవరవన్ను ధ్వంసమాడువంతె తన్న ఆనెయొందిగె పాండవీ సేనెయన్ను మర్దిసిదను.

06079042a మద్రేశ్వరస్తు సమరే యమాభ్యాం సహ సంగతః।
06079042c స్వస్రీయౌ చాదయాం చక్రే శరౌఘైః పాండునందనౌ।।

మద్రేశ్వరనాదరో సమరదల్లి తంగియ మక్కళాద పాండునందనరు యమళరొందిగె యుద్ధవన్ను నడెసిదను.

06079043a సహదేవస్తు సమరే మాతులం వీక్ష్య సంగతం।
06079043c అవారయచ్చరౌఘేణ మేఘో యద్వద్దివాకరం।।

సమరదల్లి సహదేవనాదరో మావనన్ను నోడి మేఘగళు దివాకరనన్ను హేగో హాగె శరగణగళింద అవనన్ను ముచ్చిదను.

06079044a చాద్యమానః శరౌఘేణ హృష్టరూపతరోఽభవత్।
06079044c తయోశ్చాప్యభవత్ప్రీతిరతులా మాతృకారణాత్।।

శరౌఘగళింద ముచ్చల్పట్టిద్దరూ అవను హృష్టరూపనాగియే ఇద్దను. తాయియ కారణదింద అవరిగూ తమ్మ మావన మేలె ప్రీతియిత్తు.

06079045a తతః ప్రహస్య సమరే నకులస్య మహారథః।
06079045c అశ్వాన్వై చతురో రాజంశ్చతుర్భిః సాయకోత్తమైః।
06079045e ప్రేషయామాస సమరే యమస్య సదనం ప్రతి।।

రాజన్! ఆగ సమరదల్లి ఆ మహారథను నకులన నాల్కూ కుదురెగళన్ను నాల్కు ఉత్తమ సాయకగళింద హొడెదు యమసదనద కడె కళుహిసిదను.

06079046a హతాశ్వాత్తు రథాత్తూర్ణమవప్లుత్య మహారథః।
06079046c ఆరురోహ తతో యానం భ్రాతురేవ యశస్వినః।।

కుదురెయు హతవాగలు తక్షణవే రథదింద హారి మహారథ యశస్వియు సహోదరన రథవన్నే ఏరిదను.

06079047a ఏకస్థౌ తు రణే శూరౌ దృఢే విక్షిప్య కార్ముకే।
06079047c మద్రరాజరథం క్రుద్ధౌ చాదయామాసతుః క్షణాత్।।

ఒందే కడె నింతు అవరిబ్బరు శూరరూ దృఢ ధనుస్సన్ను ఎళెదు క్రుద్ధరాగి మద్రరాజన రథవన్ను క్షణదల్లి ముచ్చిబిట్టరు.

06079048a స చ్ఛాద్యమానో బహుభిః శరైః సన్నతపర్వభిః।
06079048c స్వస్రీయాభ్యాం నరవ్యాఘ్రో నాకంపత యథాచలః।
06079048e ప్రహసన్నివ తాం చాపి శరవృష్టిం జఘాన హ।।

తంగియ మక్కళ అనేక సన్నతపర్వగళింద ముచ్చల్పట్టిరూ పర్వతదంతె ఆ నరవ్యాఘ్రను అలుగాడలిల్ల. నగుత్తా అవనూ కూడ అవర మేలె శరవృష్టియన్ను సురిసిదను.

06079049a సహదేవస్తతః క్రుద్ధః శరముద్యమ్య వీర్యవాన్।
06079049c మద్రరాజమభిప్రేక్ష్య ప్రేషయామాస భారత।।

భారత! ఆగ వీర్యవాన్ సహదేవను క్రుద్ధనాగి శరవన్ను హూడి మద్రరాజన మేలె ప్రయోగిసిదను.

06079050a స శరః ప్రేషితస్తేన గరుత్మానివ వేగవాన్।
06079050c మద్రరాజం వినిర్భిద్య నిపపాత మహీతలే।।

అవనింద బిడల్పట్ట ఆ శరవు గరుడనంతె వేగవాగి హోగి మద్రరాజనన్ను భేదిసి భూమియ మేలె బిద్దితు.

06079051a స గాఢవిద్ధో వ్యథితో రథోపస్థే మహారథః।
06079051c నిషసాద మహారాజ కశ్మలం చ జగామ హ।।

మహారాజ! గాఢవాగి గాయగొండ ఆ మహారథను రథదల్లియే కుళితుకొండు, మూర్ఛితనాదను.

06079052a తం విసంజ్ఞం నిపతితం సూతః సంప్రేక్ష్య సంయుగే।
06079052c అపోవాహ రథేనాజౌ యమాభ్యామభిపీడితం।।

అవను మూర్ఛితనాగి బిద్దుదన్ను గమనిసిద సూతను సంయుగదల్లి యమళరింద పీడితనాద అవన రథవన్ను ఆచె కొండొయ్దను.

06079053a దృష్ట్వా మద్రేశ్వరరథం ధార్తరాష్ట్రాః పరాఙ్ముఖం।
06079053c సర్వే విమనసో భూత్వా నేదమస్తీత్యచింతయన్।।

హిందె హోగుత్తిద్ద మద్రేశ్వరన రథవన్ను నోడి ధార్తరాష్ట్రరెల్లరూ విమనస్కరాగి ఇవను ఉళియువుదిల్లవెందు చింతిసిదరు.

06079054a నిర్జిత్య మాతులం సంఖ్యే మాద్రీపుత్రౌ మహారథౌ।
06079054c దధ్మతుర్ముదితౌ శంఖౌ సింహనాదం వినేదతుః।।

యుద్ధదల్లి సోదర మావనన్ను సోలిసి మహారథ మాద్రీపుత్రరు ముదితరాగి శంఖగళన్ను ఊదిదరు మత్తు సింహనాదగైదరు.

06079055a అభిదుద్రువతుర్హృష్టౌ తవ సైన్యం విశాం పతే।
06079055c యథా దైత్యచమూం రాజన్నింద్రోపేంద్రావివామరౌ।।

విశాంపతే! రాజన్! అమరరాద ఇంద్ర-ఉపేంద్రరు దైత్యసేనెయన్ను హేగో హాగె అవరిబ్బరూ నిన్న సైన్యవన్ను హర్షితరాగి బెన్నట్టిదరు.”

సమాప్తి

ఇతి శ్రీ మహాభారతే భీష్మ పర్వణి భీష్మవధ పర్వణి ద్వంద్వయుద్ధే ఏకోనాశీతితమోఽధ్యాయః।।
ఇదు శ్రీ మహాభారతదల్లి భీష్మ పర్వదల్లి భీష్మవధ పర్వదల్లి ద్వంద్వయుద్ధ ఎన్నువ ఎప్పత్తొంభత్తనే అధ్యాయవు.