pravēśa
।। ōṁ ōṁ namō nārāyaṇāya।। śrī vēdavyāsāya namaḥ ।।
śrī kr̥ṣṇadvaipāyana vēdavyāsa viracita
śrī mahābhārata
bhīṣma parva
bhīṣmavadha parva
adhyāya 63
sāra
duryōdhanana praśnege bhīṣmanu hiṁde mārkaṁḍēyanu hēḷidda vāsudēvana āgama-pratiṣṭhegaḷa kuritu hēḷidudu (1-21).
06063001 duryōdhana uvāca।
06063001a vāsudēvō mahadbhūtaṁ sarvalōkēṣu kathyatē।
06063001c tasyāgamaṁ pratiṣṭhāṁ ca jñātumicchē pitāmaha।।
duryōdhananu hēḷidanu: “vāsudēvanu mahābhūtaneṁdu sarvalōkagaḷalli mātanāḍikoḷḷuttiddāre. pitāmaha! avana āgama mattu pratiṣṭhegaḷannu tiḷiyalu bayasuttēne.”
06063002 bhīṣma uvāca।
06063002a vāsudēvō mahadbhūtaṁ saṁbhūtaṁ saha daivataiḥ।
06063002c na paraṁ puṁḍarīkākṣāddr̥śyatē bharatarṣabha।
06063002e mārkaṁḍēyaśca gōviṁdaṁ kathayatyadbhutaṁ mahat।।
bhīṣmanu hēḷidanu: “bharatarṣabha! vāsudēvanu dēvategaḷoṁdige avatarisida mahābhūta. puṁḍarīkākṣanigiṁtalū heccinavanu yārū kāṇuvudilla. mārkaṁḍēyanū kūḍa gōviṁdana kuritāda mahā adbhutavādudannu hēḷiddāne.
06063003a sarvabhūtāni bhūtātmā mahātmā puruṣōttamaḥ।
06063003c āpō vāyuśca tējaśca trayamētadakalpayat।।
“bhūtātma mahātma puruṣōttamanu sarvabhūtagaḷannū, āpa-vāyu-tējassugaḷannū sr̥ṣṭisidanu.
06063004a sa sr̥ṣṭvā pr̥thivīṁ dēvaḥ sarvalōkēśvaraḥ prabhuḥ।
06063004c apsu vai śayanaṁ cakrē mahātmā puruṣōttamaḥ।
06063004e sarvatōyamayō dēvō yōgātsuṣvāpa tatra ha।।
ā dēva sarvalōkēśvara prabhuvu pr̥thviyannu sr̥ṣṭisi nīrinalli pavaḍisidanu. ā mahātma puruṣōttamanu sarvatōmaya dēva yōgadiṁda alliyē nidritanādanu.
06063005a mukhataḥ sō'gnimasr̥jatprāṇādvāyumathāpi ca।
06063005c sarasvatīṁ ca vēdāṁśca manasaḥ sasr̥jē'cyutaḥ।।
acyutanu mukhadiṁda agniyannū, prāṇadiṁda vāyuvannū, manassiniṁda sarasvatī mattu vēdagaḷannū sr̥ṣṭisidanu.
06063006a ēṣa lōkānsasarjādau dēvāṁścarṣigaṇaiḥ saha।
06063006c nidhanaṁ caiva mr̥tyuṁ ca prajānāṁ prabhavō'vyayaḥ।।
prabhu avyayanu ādiyalli dēva-r̥ṣigaṇagaḷoṁdige ī lōkagaḷannū, nidhana, mr̥tyugaḷannū, prajegaḷannū sr̥ṣṭisidanu.
06063007a ēṣa dharmaśca dharmajñō varadaḥ sarvakāmadaḥ।
06063007c ēṣa kartā ca kāryaṁ ca pūrvadēvaḥ svayaṁprabhuḥ।।
ivanu dharma, dharmajña, varada, sarvakāmada. ivanu kartanū kāryanū haudu. ivanu pūrvadēva. svayaṁ prabhu.
06063008a bhūtaṁ bhavyaṁ bhaviṣyacca pūrvamētadakalpayat।
06063008c ubhē saṁdhyē diśaḥ khaṁ ca niyamaṁ ca janārdanaḥ।।
janārdananu modalē bhūta, bhavya mattu bhaviṣyagaḷannu, eraḍū saṁdhyegaḷannu, dikku, ākāśa mattu niyamagaḷannu sr̥ṣṭisidanu.
06063009a r̥ṣīṁścaiva hi gōviṁdastapaścaivānu kalpayat।
06063009c sraṣṭāraṁ jagataścāpi mahātmā prabhuravyayaḥ।।
jagattugaḷa sr̥ṣṭāra mahātmā prabhu avyaya gōviṁdanu saptar̥ṣigaḷannū sr̥ṣṭisidanu.
06063010a agrajaṁ sarvabhūtānāṁ saṁkarṣaṇamakalpayat।
06063010c śēṣaṁ cākalpayaddēvamanaṁtamiti yaṁ viduḥ।।
sarvabhūtagaḷigū agrajanāda saṁkarṣaṇanannu sr̥ṣṭisidanu. śēṣa, dēva anaṁtaneṁdu tiḷiyalpaṭṭavanannū sr̥ṣṭisidanu.
06063011a yō dhārayati bhūtāni dharāṁ cēmāṁ saparvatāṁ।
06063011c dhyānayōgēna viprāśca taṁ vadaṁti mahaujasaṁ।।
ā mahaujasanu dhyānayōgadiṁda parvatagaḷoḍane ī dhareyannū adaralliruvavugaḷannū horuttāneṁdu vipraru hēḷuttāre.
06063012a karṇasrōtōdbhavaṁ cāpi madhuṁ nāma mahāsuraṁ।
06063012c tamugramugrakarmāṇamugrāṁ buddhiṁ samāsthitaṁ।
06063012e brahmaṇō'pacitiṁ kurvanjaghāna puruṣōttamaḥ।।
avana kiviya maladiṁda madhu eṁba hesarina mahāsuranu udbhavisidanu. ugrakarmiyū ugra buddhiyuḷḷavanū āgidda avanannu ugra puruṣōttamanu brahmanannu saṁtaisi koṁdanu.
06063013a tasya tāta vadhādēva dēvadānavamānavāḥ।
06063013c madhusūdanamityāhurr̥ṣayaśca janārdanaṁ।
magū! avana vadheyiṁdāgi janārdananannu dēva-dānava-mānavarū, r̥ṣigaḷū madhusūdananeṁdu kareyuttāre.
06063013e varāhaścaiva siṁhaśca trivikramagatiḥ prabhuḥ।।
06063014a ēṣa mātā pitā caiva sarvēṣāṁ prāṇināṁ hariḥ।
06063014c paraṁ hi puṁḍarīkākṣānna bhūtaṁ na bhaviṣyati।।
prabhuvu varāha, siṁha mattu trivikrama gati. ī hariyu sarva prāṇigaḷa mātā pitanu. puṁḍarīkākṣanigiṁtalū heccinadu hiṁdiralilla. muṁde iruvudū illa.
06063015a mukhatō'sr̥jadbrāhmaṇānbāhubhyāṁ kṣatriyāṁstathā।
06063015c vaiśyāṁścāpyūrutō rājanśūdrānpadbhyāṁ tathaiva ca।
rājan! mukhadiṁda brāhmaṇarannū, bāhugaḷiṁda kṣatriyarannū, toḍegaḷiṁda vaiśyarannū, pādagaḷiṁda śūdrarannū sr̥ṣṭisidanu.
06063015e tapasā niyatō dēvō nidhānaṁ sarvadēhināṁ।।
06063016a brahmabhūtamamāvāsyāṁ paurṇamāsyāṁ tathaiva ca।
06063016c yōgabhūtaṁ paricarankēśavaṁ mahadāpnuyāt।।
tapassiniṁda niyatanāgi amavāsye paurṇimegaḷalli sarvadēhigaḷa nidhāna, brahmabhūta, yōgabhūta, kēśavanannu paricarisi mahattara phalavannu paḍeyabahudu.
06063017a kēśavaḥ paramaṁ tējaḥ sarvalōkapitāmahaḥ।
06063017c ēvamāhurhr̥ṣīkēśaṁ munayō vai narādhipa।।
narādhipa! kēśavanu parama tējasvi. sarvalōkapitāmaha. munigaḷu ivanannu hr̥ṣīkēśa eṁdū kareyuttāre.
06063018a ēvamēnaṁ vijānīhi ācāryaṁ pitaraṁ guruṁ।
06063018c kr̥ṣṇō yasya prasīdēta lōkāstēnākṣayā jitāḥ।।
ivanannē ācārya, guru, taṁdeyeṁdu bhāvisu. kr̥ṣṇanu yārige prasannanāguttānō avanu akṣaya lōkagaḷannu gellabahudu.
06063019a yaścaivainaṁ bhayasthānē kēśavaṁ śaraṇaṁ vrajēt।
06063019c sadā naraḥ paṭhaṁścēdaṁ svastimānsa sukhī bhavēt।।
bhayasthānadalliruvavaru kēśavanalli śaraṇu hogabēku. idannu sadā paṭhisuva naranu svastimānanū sukhiyū āguttāne.
06063020a yē ca kr̥ṣṇaṁ prapadyaṁtē tē na muhyaṁti mānavāḥ।
06063020c bhayē mahati yē magnāḥ pāti nityaṁ janārdanaḥ।।
yāru kr̥ṣṇanige morehōguttārō ā mānavaru mōhagoḷḷuvudilla. mahābhayadalli muḷugiruvavarannū janārdananu nityavū uddharisuttāne.”
06063021a ētadyudhiṣṭhirō jñātvā yāthātathyēna bhārata।
06063021c sarvātmanā mahātmānaṁ kēśavaṁ jagadīśvaraṁ।
06063021e prapannaḥ śaraṇaṁ rājanyōgānāmīśvaraṁ prabhuṁ।।
bhārata! rājan! yudhiṣṭhiranu idannu iddahāge tiḷidukoṁḍē sarvātmabhāvadiṁda ī mahātma, kēśava, jagadīśvara, yōgagaḷa īśvara prabhu śaraṇanannu morehokkiddāne.”
samāpti
iti śrī mahābhāratē bhīṣma parvaṇi bhīṣmavadha parvaṇi viśvōpākhyānē triṣaṣṭhitamō'dhyāyaḥ।।
idu śrī mahābhāratadalli bhīṣma parvadalli bhīṣmavadha parvadalli viśvōpākhyāna ennuva aravatmūranē adhyāyavu.