023 ශ්රීකෘෂ්ණාර්ජුනසංවාදේ අර්ජුනවිශාදයෝගඃ

ප්රවේශ

.. ඕං ඕං නමෝ නාරායණාය.. ශ්රී වේදව්යාසාය නමඃ ..

ශ්රී කෘෂ්ණද්වෛපායන වේදව්යාස විරචිත

ශ්රී මහාභාරත

භීෂ්ම පර්ව

භගවද්ගීතා පර්ව

අධ්යාය 23

සාර

06023001 ¹ධෘතරාෂ්ට්ර උවාච.
06023001a ධර්මක්ෂේත්රේ කුරුක්ෂේත්රේ සමවේතා යුයුත්සවඃ.
06023001c මාමකාඃ පාංඩවාශ්චෛව කිමකුර්වත සංජය²..

ධෘතරාෂ්ට්රනු හේළිදනු: “සංජය! ධර්මක්ෂේත්ර³ කුරුක්ෂේත්රදල්ලි යුද්ධමාඩලු උත්සුකරාගි සේරිද්ද නන්නවරු මත්තු පාංඩවරු ඒනු මාඩිදරු?”

06023002 සංජය උවාච.
06023002a දෘෂ්ට්වා තු පාංඩවානීකං ව්යූඪං දුර්යෝධනස්තදා.
06023002c ආචාර්යමුපසංගම්ය රාජා වචනමබ්රවීත්..

සංජයනු හේළිදනු: “ආග පාංඩව සේනෙයු යුද්ධව්යූහදල්ලි රචිසිකොංඩිද්දුදන්නු නෝඩිද රාජා දුර්යෝධනනු ආචාර්යන බළිබංදු හේළිදනු:

06023003a පශ්යෛතාං පාංඩුපුත්රාණාමාචාර්ය මහතීං චමූං.
06023003c ව්යූඪාං ද්රුපදපුත්රේණ තව ශිෂ්යේණ ධීමතා..

“ආචාර්ය! පාංඩුපුත්රර ඊ මහා සේනෙයන්නු නින්න ශිෂ්ය ද්රුපදපුත්රනු බුද්ධිවංතිකෙයිංද ව්යූහදල්ලි රචිසිදුදන්නු නෝඩු!

06023004a අත්ර ශූරා මහේෂ්වාසා භීමාර්ජුනසමා යුධි.
06023004c යුයුධානෝ විරාටශ්ච ද්රුපදශ්ච මහාරථඃ..
06023005a ධෘෂ්ටකේතුශ්චේකිතානඃ කාශිරාජශ්ච වීර්යවාන්.
06023005c පුරුජිත්කුංතිභෝජශ්ච ශෛබ්යශ්ච නරපුංගවඃ..
06023006a යුධාමන්යුශ්ච වික්රාංත උත්තමෞජාශ්ච වීර්යවාන්.
06023006c සෞභද්රෝ ද්රෞපදේයාශ්ච සර්ව ඒව මහාරථාඃ..

අල්ලි යුද්ධදල්ලි ශූරරාද මහේෂ්වාස භීමාර්ජුනරිද්දාරෙ, යුයුධාන⁴, විරාට, මහාරථි ද්රුපද, ධෘෂ්ටකේතු⁵, චේකිතාන⁶, වීර්යවාන් කාශිරාජ, පුරුජිත⁷, කුංතිභෝජ, නරපුංගව ශෛබ්ය, වික්රාංත යුධාමන්යු, වීර්යවාන් උත්තමෞජස්සු⁸, සෞභද්ර, ද්රෞපදිය මක්කළු - එල්ලරූ මහාරථිගළේ ඉද්දාරෙ.

06023007a අස්මාකං තු විශිෂ්ටා යේ තාන්නිබෝධ ද්විජෝත්තම.
06023007c නායකා මම සෛන්යස්ය සංජ්ඤාර්ථං තාන්බ්රවීමි තේ..

ද්විජෝත්තම! නම්මල්ලිරුව විශිෂ්ට නායකරන්නූ තිළිදුකෝ! නින්න සූචනෙගාගි නානු හේළුත්තේනෙ.

06023008a භවාන්භීෂ්මශ්ච කර්ණශ්ච කෘපශ්ච සමිතිංජයඃ.
06023008c අශ්වත්ථාමා විකර්ණශ්ච සෞමදත්තිස්තථෛව ච..

නීනු, භීෂ්ම, කර්ණ, යුද්ධදල්ලි සදා ජයවන්නේ හොංදුව කෘප, අශ්වත්ථාම, විකර්ණ, මත්තු සෞමදත්ති.

06023009a අන්යේ ච බහවඃ ශූරා මදර්ථේ ත්යක්තජීවිතාඃ.
06023009c නානාශස්ත්රප්රහරණාඃ සර්වේ යුද්ධවිශාරදාඃ..

ඉන්නූ ඉතර බහළ මංදි ශූරරු, නානා ශස්ත්රගළන්නු ප්රහරමාඩබල්ලවරු, එල්ලා යුද්ධ විශාරදරු නනගාගි තම්ම ජීවනවන්නු මුඩුපාගිට්ටිද්දාරෙ.

06023010a අපර්යාප්තං තදස්මාකං බලං භීෂ්මාභිරක්ෂිතං.
06023010c පර්යාප්තං ත්විදමේතේෂාං බලං භීමාභිරක්ෂිතං..

භීෂ්මනිංද රක්ෂිසල්පට්ට නම්ම සේනෙයු පර්යාප්තවාගිල්ල. ආදරෙ භීමන⁹ රක්ෂණෙයල්ලිරුව අවර සේනෙයු පර්යාප්තවාගිදෙ¹⁰.

06023011a අයනේෂු ච සර්වේෂු යථාභාගමවස්ථිතාඃ.
06023011c භීෂ්මමේවාභිරක්ෂංතු භවංතඃ සර්ව ඒව හි..

ඊග නීවෙල්ලරූ නිම්ම නිම්ම ස්ථානගළල්ලි නිංතු එල්ල කඩෙගළිංදලූ භීෂ්මනන්නු රක්ෂිසබේකු.”

06023012a තස්ය සංජනයන් හර්ෂං කුරුවෘද්ධඃ පිතාමහඃ.
06023012c සිංහනාදං විනද්යෝච්ඡෛඃ ශංඛං දධ්මෞ ප්රතාපවාන්..

අවනිගෙ හර්ෂවන්නුංටුමාඩලෝසුග ප්රතාපවාන් කුරුවෘද්ධ පිතාමහනු සිංහනාද මාඩි ජෝරාගි ශංඛවන්නු ඌදිදනු.

06023013a තතඃ ශංඛාශ්ච භේර්යශ්ච පණවානකගෝමුඛාඃ.
06023013c සහසෛවාභ්යහන්යංත ස ශබ්ධස්තුමුලෝ(අ)භවත්..

අදේ සමයදල්ලි ඔංදේ සමනෙ ශංඛගළු, භේරිගළු, පණවානකගළු, මත්තු ගෝමුඛගළු මොළගිදවු. ආ ශබ්ධවු එල්ල කඩෙයූ තුංබිතු.

06023014a තතඃ ශ්වේතෛර්හයෛර්යුක්තේ මහති ස්යංදනේ ස්ථිතෞ.
06023014c මාධවඃ පාංඩවශ්චෛව දිව්යෞ ශංඛෞ ප්රදධ්මතුඃ..

ආග බිළිය කුදුරෙගළන්නු කට්ටිද්ද මහාරථදල්ලි නිංතිද්ද මාධව-පාංඩවරූ කූඩ දිව්ය ශංඛගළන්නු ඌදිදරු.

06023015a පාංචජන්යං හෘෂීකේශෝ දේවදත්තං ධනංජයඃ.
06023015c පෞංඩ්රං දධ්මෞ මහාශංඛං භීමකර්මා වෘකෝදරඃ..
06023016a අනංතවිජයං රාජා කුංතීපුත්රෝ යුධිෂ්ඨිරඃ.
06023016c නකුලඃ සහදේවශ්ච සුඝෝෂමණිපුෂ්පකෞ..
06023017a කාශ්යශ්ච පරමේෂ්වාසඃ ශිඛංඩී ච මහාරථඃ.
06023017c ධෘෂ්ටද්යුම්නෝ විරාටශ්ච සාත්යකිශ්චාපරාජිතඃ..
06023018a ද්රුපදෝ ද්රෞපදේයාශ්ච සර්වශඃ පෘථිවීපතේ.
06023018c සෞභද්රශ්ච මහාබාහුඃ ශංඛාන්දධ්මුඃ පෘථක් පෘථක්..

හෘෂීකේශ¹¹නු පාංචජන්යවන්නූ, ධනංජයනු දේවදත්තවන්නූ, භීමකර්මි වෘකෝදරනු පෞංඪ්රවෙංබ මහාශංඛවන්නූ, කුංතීපුත්ර රාජ යුධිෂ්ඨිරනු අනංතවිජයවන්නූ, නකුලනු සුඝෝෂවන්නූ, සහදේවනු පණිපුෂ්පකවන්නූ ඌදිදරු. හාගෙයේ මහා ධනුස්සන්නු හිඩිදිද්ද කාශීරාජ, මහාරථි ශිඛංඩි, ධෘෂ්ටද්යුම්න, විරාට, සෝලරියද සාත්යකි, ද්රුපද, ද්රෞපදිය මක්කළු මත්තු සර්ව පෘථ්වීපතිගළූ, මහාබාහු සෞභද්ර අභිමන්යුවූ බේරෙ බේරෙයාගි තම්ම තම්ම ශංඛගළන්නු ඌදිදරු.

06023019a ස ඝෝෂෝ ධාර්තරාෂ්ට්රාණාං හෘදයානි ව්යදාරයත්.
06023019c නභශ්ච පෘථිවීං චෛව තුමුලෝ ව්යනුනාදයන්..

ලෝකවන්නේ තුංබිද ආ ශංඛඝෝෂවු පෘථිව්යාකාශගළල්ලි මාර්දනිගොංඩු කෞරවර එදෙගළන්නු නඩුගිසිතු.

06023020a අථ ව්යවස්ථිතාන්දෘෂ්ට්වා ධාර්තරාෂ්ට්රාන්කපිධ්වජඃ.
06023020c ප්රවෘත්තේ ශස්ත්රසංපාතේ ධනුරුද්යම්ය පාංඩවඃ..
06023021a හෘෂීකේශං තදා වාක්යමිදමාහ මහීපතේ.
06023021c සේනයෝරුභයෝර්මධ්යේ රථං ස්ථාපය මේ(අ)ච්යුත..

මහීපතේ! ශස්ත්රගළන්නු හිඩිදු කදන කුතූහලිගළාගි තන්න එදිරු නිංත ධාර්තරාෂ්ට්ර කෞරවරන්නු නෝඩි කපිධ්වජ අර්ජුනනු බිල්ලන්නෙත්ති හිඩිදු සර්වේංද්රිය නියාමකනාද ශ්රීකෘෂ්ණනිගෙ ඊ මාතන්නු හේළිදනු: “අච්යුත! එරඩූ සේනෙගළ නඩුවෙ නන්න රථවන්නු ඔය්දු නිල්ලිසු.

06023022a යාවදේතාන්නිරීක්ෂේ(අ)හං යෝද්ධුකාමානවස්ථිතාන්.
06023022c කෛර්මයා සහ යෝද්ධව්යමස්මින්රණසමුද්යමේ..

ඊ රණරංගදල්ලි යුද්ධමාඩලු සිද්ධරාදවරන්නූ, යාරු නන්නෙදුරු යුද්ධමාඩලු උත්සුකරාගි නිංතිද්දාරෙ එන්නුවුදන්නු නානොම්මෙ නෝඩුත්තේනෙ.

06023023a යෝත්ස්යමානානවේක්ෂේ(අ)හං ය ඒතේ(අ)ත්ර සමාගතාඃ.
06023023c ධාර්තරාෂ්ට්රස්ය දුර්බුද්ධේර්යුද්ධේ ප්රියචිකීර්ෂවඃ..

දුර්බුද්ධි දුර්යෝධනනිගෙ ඔළ්ළෙයදන්නු මාඩලෙංදු ඉල්ලිගෛතංද යුද්ධකුතූහලිගළු යාරෙංබුදන්නු ඔම්මෙ නෝඩුත්තේනෙ.”

06023024a ඒවමුක්තෝ හෘෂීකේශෝ ගුඩාකේශේන භාරත.
06023024c සේනයෝරුභයෝර්මධ්යේ ස්ථාපයිත්වා රථෝත්තමං..
06023025a භීෂ්මද්රෝණප්රමුඛතඃ සර්වේෂාං ච මහීක්ෂිතාං.
06023025c උවාච පාර්ථ පශ්යෛතාන්සමවේතාන්කුරූනිති..

භාරත! ගුඩාකේශ¹² අර්ජුනනු හීගෙ හේළලු, හෘෂීකේශනු රථවන්නු එරඩූ සේනෙගළ නඩුවෙ භීෂ්ම-ද්රෝණරේ මොදලාද සර්ව මහීක්ෂිතර මුංදෙ තංදු නිල්ලිසි “පාර්ථ! සේරිරුව ඊ කුරුගළන්නු නෝඩු!” එංදනු.

06023026a තත්රාපශ්යත් ස්ථිතාන්පාර්ථඃ පිතෲනථ පිතාමහාන්.
06023026c ආචාර්යාන්මාතුලාන් භ්රාතෲන්පුත්රාන්පෞත්රාන්සඛීංස්තථා..
06023027a ශ්වශුරාන්සුහෘදශ්චෛව සේනයෝරුභයෝරපි.

ආ එරඩූ සේනෙගළල්ලි තංදෙගෙ සමානරාදවරු, අජ්ජංදිරු, ගුරුගළු, සෝදර මාවංදිරු, ඔඩහුට්ටිදවරු, මක්කළු, මොම්මක්කළු, ගෙළෙයරු, මාවංදිරු, මත්තු සුහෘදයරු නිංතිරුවුදන්නු පාර්ථනු කංඩනු¹³.

06023027c තාන්සමීක්ෂ්ය ස කෞංතේයඃ සර්වාන්බංධූනවස්ථිතාන්..
06023028a කෘපයා පරයාවිෂ්ටෝ විෂීදන්නිදමබ්රවීත්.

අල්ලි සේරිද්ද ආ එල්ල බංධුගළන්නූ නෝඩිද කෞංතේයනු කරුණෙයුංටාගි නොංදුකොංඩු ඊ මාතුගළන්නාඩිදනු:

06023028c දෘෂ්ට්වේමාන්ස්වජනාන් කෘෂ්ණ යුයුත්සූන්සමවස්ථිතාන්..
06023029a සීදංති මම ගාත්රාණි මුඛං ච පරිශුෂ්යති.
06023029c වේපථුශ්ච ශරීරේ මේ රෝමහර්ෂශ්ච ජායතේ..

“කෘෂ්ණ! ඉල්ලි යුද්ධක්කාගි කලෙත ඊ ස්වජනරන්නු කංඩු නන්න අවයවගළෙල්ල සඩිලාගුත්තිවෙ. බායි ඔණගුත්තිදෙ. මෛ නඩුගුත්තිදෙ. නවිරේළුත්තිදෙ.

06023030a ගාංඩීවං ස්රංසතේ හස්තාත්ත්වක්චෛව පරිදහ්යතේ.
06023030c න ච ශක්නෝම්යවස්ථාතුං භ්රමතීව ච මේ මනඃ..

ගාංඩීව ධනුස්සු කෛයිංද ජාරුත්තිදෙ. චර්ම සුඩුත්තිදෙ. නිල්ලුවුදක්කූ ත්රාණවිල්ල. මනස්සු ගාබරිගොංඩිදෙ.

06023031a නිමිත්තානි ච පශ්යාමි විපරීතානි කේශව.
06023031c න ච ශ්රේයෝ(අ)නුපශ්යාමි හත්වා ස්වජනමාහවේ..

කේශව! කෙට්ට ශකුනගළු කාණුත්තිවෙ. ඊ යුද්ධදල්ලි ස්වජනරන්නු කොංදරෙ ඒනු ශ්රේයස්සෝ කාණෙ.

06023032a න කාංක්ෂේ විජයං කෘෂ්ණ න ච රාජ්යං සුඛානි ච.
06023032c කිං නෝ රාජ්යේන ගෝවිංද කිං භෝගෛර්ජීවිතේන වා..

ගෝවිංද! කෘෂ්ණ! නනගෙ ඉදරිංද දොරෙයුව විජයවූ බේඩ. රාජ්යවූ බේඩ. සුඛවූ බේඩ. ඊ රාජ්යදිංදාගලී භෝගගළිංදාගලී, බදුකිනිංදාගලී නමගෙ ආගබේකාගිද්දේනිදෙ?

06023033a යේෂාමර්ථේ කාංක්ෂිතං නෝ රාජ්යං භෝගාඃ සුඛානි ච.
06023033c ත ඉමේ(අ)වස්ථිතා යුද්ධේ ප්රාණාංස්ත්යක්ත්වා ධනානි ච..
06023034a ආචාර්යාඃ පිතරඃ පුත්රාස්තථෛව ච පිතාමහාඃ.
06023034c මාතුලාඃ ශ්වශුරාඃ පෞත්රාඃ ස්යාලාඃ සංබංධිනස්තථා..

රාජ්ය, භෝග, සුඛගළන්නු නාවු යාරිගාගි කෝරුත්තිද්දේවෝ ආ ගුරුගළු, පිතෘගළු, මක්කළු, පිතාමහරු, මාතුලරු, මාවංදිරු, මොම්මක්කළු, මෛදුනරු මත්තු ඉතර සංබංධිකරෙල්ලරූ ඉල්ලි යුද්දෝද්යමිගළාගි බංදිද්දාරෙ.

06023035a ඒතාන්න හංතුමිච්ඡාමි ඝ්නතෝ(අ)පි මධුසූදන.
06023035c අපි ත්රෛලෝක්යරාජ්යස්ය හේතෝඃ කිං නු මහීකෘතේ..

මධුසූදන! ඉවරු නන්නන්නු කොල්ලුවංතිද්දරූ නානු අවරන්නු කොල්ලලාරදවනු මූරුලෝකද ඔඩෙතන සිගුවහාගිද්දරූ ඊ භූමිය ඔඩෙතනද ආසෙයිංද කොංදේනේ?

06023036a නිහත්ය ධාර්තරාෂ්ට්රාන්නඃ කා ප්රීතිඃ ස්යාජ්ජනාර්දන.
06023036c පාපමේවාශ්රයේදස්මාන් හත්වෛතානාතතායිනඃ¹⁴..

ජනාර්දන! ඊ කෞරවරන්නු කොල්ලුවුදරිංද නමගාගුව සංතෝෂවේනු? පාතකිගළාගිද්දරූ ඊ බංධුගළන්නු කොංදු නමගෙ පාපවේ ගංටු බිද්දීතු¹⁵!

06023037a තස්මාන්නාර්හා වයං හංතුං ධාර්තරාෂ්ට්රාන්සබාංධවාන්.
06023037c ස්වජනං හි කථං හත්වා සුඛිනඃ ස්යාම මාධව..

මාධව! බංධුගළාද කෞරවරන්නු කොල්ලුවුදු සරියල්ල. නම්මවරන්නේ කොංදු නාවු හේගෙ සුඛිගළාදේවු?

06023038a යද්යප්යේතේ න පශ්යංති ලෝභෝපහතචේතසඃ.
06023038c කුලක්ෂයකෘතං දෝෂං මිත්රද්රෝහේ ච පාතකං..
06023039a කථං න ජ්ඤේයමස්මාභිඃ පාපාදස්මාන්නිවර්තිතුං.
06023039c කුලක්ෂයකෘතං දෝෂං ප්රපශ්යද්භිර්ජනාර්දන..

ඉවරාදරෝ දුරාසෙයිංද බුද්ධිගෙට්ටු මිත්රද්රෝහදිංදාගුව පාපවන්නූ කුලනාශදිංදාගුව දෝෂවන්නූ තිළියදවරාගිද්දාරෙ. කුලක්ෂයදිංදාගුව කේඩන්නු තිළියබල්ල නමගාදරූ ඊ පාපදිංද නිවෘත්තරාගබේකෙංදු තිළියබාරදේකෙ ජනාර්දන!

06023040a කුලක්ෂයේ ප්රණශ්යංති කුලධර්මාඃ සනාතනාඃ.
06023040c ධර්මේ නෂ්ටේ කුලං කෘත්ස්නමධර්මෝ(අ)භිභවත්යුත..

කුලවු නාශවාගලු සනාතන කුලධර්මගළු නාශවාගුත්තවෙ. ධර්මවු නෂ්ටවාගලු කුලවන්නෙල්ල අධර්මවේ ආවරිසිබිඩුවුදු.

06023041a අධර්මාභිභවාත් කෘෂ්ණ ප්රදුෂ්යංති කුලස්ත්රියඃ.
06023041c ස්ත්රීෂු දුෂ්ටාසු වාර්ෂ්ණේය ජායතේ වර්ණසංකරඃ..

කෘෂ්ණ! අධර්මවේ බෙළෙදාග කුලස්ත්රීයරු කෙඩුවරු. ස්ත්රීයරු ශීලභ්රෂ්ටෙයරාගි කෙට්ටාග ජාතිගළ බෙරකෙයාගුවුදු.

06023042a සංකරෝ නරකායෛව කුලඝ්නානාං කුලස්ය ච.
06023042c පතංති පිතරෝ හ්යේෂාං ලුප්තපිංඩෝදකක්රියාඃ..

ඊ වර්ණසාංකර්යවු කුලඝාතකරන්නූ කුලවන්නූ කූඩියේ නරකක්කෙ බීළිසුවුදු. අංථවර පිතෘගළු පිංඩප්රදානවිල්ලදවරූ ජලතර්පණවිල්ලදවරූ ආගි නරකක්කෙ බීළුවරු.

06023043a දෝෂෛරේතෛඃ කුලඝ්නානාං වර්ණසංකරකාරකෛඃ.
06023043c උත්සාද්යංතේ ජාතිධර්මාඃ කුලධර්මාශ්ච ශාශ්වතාඃ..

ජාතිය බෙරකෙගෙ කාරණරාද කුලඝාතකර ඊ දෝෂගළිංදාගි බහුකාලදිංද අනුසරිසිකොංඩු බංද කාලධර්මගළූ, ජාතිධර්මගළු කෙට්ටු හෝගුවවු.

06023044a උත්සන්නකුලධර්මාණාං මනුෂ්යාණාං ජනාර්දන.
06023044c නරකේ නියතං වාසෝ භවතීත්යනුශුශ්රුම..

ජනාර්දන! කුලධර්මවන්නු කෙඩිසිකොංඩ මනුෂ්යරිගෙ නරකවාසවු තප්පිද්දල්ලවෙංබුදන්නු කේළිද්දේවෙ.

06023045a අහෝ බත මහත්පාපං කර්තුං ව්යවසිතා වයං.
06023045c යද්රාජ්යසුඛලෝභේන හංතුං ස්වජනමුද්යතාඃ..

රාජ්යද ලාභදිංද දොරෙයබහුදාද සුඛද ලෝභදිංද ස්වජනරන්නු කොල්ලලු මුංදාගිරුව නාවු දොඩ්ඩදොංදු පාපකාර්යවන්නු මාඩලු හොරටිද්දීවල්ල! අය්යෝ!

06023046a යදි මාමප්රතීකාරමශස්ත්රං ශස්ත්රපාණයඃ.
06023046c ධාර්තරාෂ්ට්රා රණේ හන්යුස්තන්මේ ක්ෂේමතරං භවේත්..

ප්රතීකාරවන්නු මාඩද, ශස්ත්රවන්නු හිඩියද නන්නන්නු ආයුධපාණිගළාද කෞරවරේ කොංදුබිට්ටරෙ එෂ්ටෝ ක්ෂේමවාදීතු!¹⁶”

06023047a ඒවමුක්ත්වාර්ජුනඃ සංඛ්යේ රථෝපස්ථ උපාවිශත්.
06023047c විසෘජ්ය සශරං චාපං ශෝකසංවිග්නමානසඃ..

හීගෙ හේළි දුඃඛදිංද කදඩිද මනස්සුළ්ළ අර්ජුනනු බිල්ලු බාණගළන්නු බිසුටු රථදල්ලි කුළිතුබිට්ටනු.¹⁷”

සමාප්ති

ඉති ශ්රී මහාභාරතේ භීෂ්ම පර්වණි භගවද්ගීතා පර්වණි ශ්රීමද්භගවද්ගීතාසූපනිෂත්සු බ්රහ්මවිද්යායාං යෝගශාස්ත්රේ ශ්රීකෘෂ්ණාර්ජුනසංවාදේ අර්ජුනවිශාදයෝගෝ නාම ප්රථමෝ(අ)ධ්යායඃ..
ඉදු ශ්රී මහාභාරතදල්ලි භීෂ්ම පර්වදල්ලි භගවද්ගීතා පර්වදල්ලි ශ්රීමද්භගවද්ගීත උපනිෂත්තිනල්ලි බ්රහ්මවිද්යෙය යෝගශාස්ත්රදල්ලි ශ්රීකෘෂ්ණාර්ජුනසංවාදදල්ලි අර්ජුනවිශාදයෝගවෙංබ මොදලනේ අධ්යායවු. භීෂ්ම පර්වණි ත්රයෝවිංශෝ(අ)ධ්යායඃ..
භීෂ්ම පර්වදල්ලි ඉප්පත්මූරනේ අධ්යායවු.

---

1. භගවද්ගීතාපර්වවු භීෂ්මපර්වද 14නෙය අධ්යායදිංදලේ ප්රාරංභවාගිද්දරූ, සාංප්රදායිකවාද “භගවද්ගීතෙ”යු ඊ 23නෙය අධ්යායදිංද ප්රාරංභවාගුත්තදෙ. මූලවාගි ව්යාසරු භගවද්ගීතාපර්වවෙංදු භීෂ්මපර්වද 14 රිංද 40නේ අධ්යායද වරෙගින 36 අධ්යාගළිගෙ හෙසරන්නිට්ටිද්දරූ, ශ්රී ශංකරරේ මොදලාද මතාචාර්යරු ඔට්ටු 700 ශ්ලෝකගළන්නුළ්ළ ඊ 23රිංද 40නේ අධ්යායද වරෙගින ඔට්ටු 18 අධ්යායගළිගෙ මාත්ර “භගවද්ගීතා” එංබ හෙසරන්නිත්තිද්දාරෙ. ඊ භාගක්කෙ ශ්රී මධුසූදනසරස්වතිගළු පාර්ථාය ප්රතිබෝධිතාං - මොදලාද ඔංභත්තු ප්රාර්ථනා ශ්ලෝකගළන්නූ මාඩිද්දාරෙ. මුංදෙ අංගන්යාස, කරන්යාස, පාරායණක්රම එල්ලවූ බෙළෙයුත්තා හෝගිදෙ. භගවද්ගීතෙය ප්රතියොංදු අද්යායද කොනෙයල්ලියූ ශ්රීමද්භගවද්ගීතාසු උපනිෂත්සු බ්රහ්ම විද්යායාං යෝගශාස්ත්රේ ශ්රී කෘෂ්ණාර්ජුනසංවාදේ…එංබුදාගි ඉදෙ. ඉදූ කූඩ ශ්රී ශංකර භාෂ්යදිංද රූඪියල්ලිදෙ. භගවංතනු හේළිද්දිදරිංද ඉදු භගවද්ගීතෙ. උපනිෂත්තුගළ සාරවේ ආගිරුවුදරිංද “ගීතෝපනිෂත්තු” එංබ හෙසරන්නූ පඩෙදිදෙ. බ්රහ්මවස්තුවින කුරිතේ හේළුවුදරිංද “බ්රහ්මවිද්යෙ”යෙංදූ කරෙයල්පට්ටිදෙ. ශ්රී ශංකරාචාර්යර භාෂ්යගළන්නු ප්රස්ථානත්රය - උපනිෂත්තුගළු, භගවද්ගීතෙ, බ්රහ්මසූත්ර - භාෂ්යගළෙංදු කරෙයුත්තාරෙ. ප්රස්ථානවෙංදරෙ තත්වවන්නු තිළියුවුදක්කෙ ඉරුව මාර්ගගළු. වේදද අරණ්යකවෙංබ භාගදල්ලියේ බලුමට්ටිගෙ ඉරුව උපනිෂත්තුගළු ආත්මජ්ඤානවන්නු නීඩිදරෙ, භගවද්ගීතෙයු උපනිෂත්තුගළන්නේ ආධාරවන්නාගිට්ටුකොංඩු කර්ම, යෝග, භක්ති එංබ සාධනගළිගූ ආත්මජ්ඤානවෙංබ සාධ්යක්කූ ඉරුව සංබංධවන්නු විශදගොළිසුත්තදෙ. බ්රහ්මසූත්රවු උපනිෂත්තු මත්තු භගවද්ගීතෙයල්ලි ප්රතිපාදිතවාද තත්වගළන්නු තර්ක-න්යායගළ මූලක ගොත්තුපඩිසුත්තදෙ. හීගෙ උපනිෂත්තුගළල්ලි සාමාන්යවාගි ප්රතිපාදිසල්පට්ටිරුව විෂයවන්නු භගවද්ගීතෙ-බ්රහ්මසූත්රගළු විශේෂරීතියල්ලි නිර්ධරිසිරුවුදරිංද වේදාංතසිද්ධාංතවන්නු සංපූර්ණවාගි තිළියබේකාදරෙ ඊ මූරන්නූ ක්රමවාගි තිළිදුකොළ්ළබේකාගුත්තදෙ. ඊ ක්රමදල්ලි ගීතාප්රස්ථානවු එරඩනෙයදාගිදෙ. ශ්රී ශංකරාචාර්යර මතදල්ලි “ජ්ඤානදිංදලේ මුක්ති; ආ මුක්තියෙංබුදු ශරීරවු බිද්දුහෝද බළික ආගුවුදල්ල, ජ්ඤානවාදකූඩලේ බදුකිරුවාගලේ දොරකුවංතහුදු. ජ්ඤානක්කෙ තන්න ඵලවාද මුක්තියන්නු කොඩුවුදක්කෙ කර්මද නෙරවේනූ බේකිරුවුදිල්ල. “සර්වකර්මසංන්යාසපූර්වකවාද ජ්ඤානනිෂ්ඨෙයන්නු සංපාදිසිකොළ්ළුවුදරිංදලේ සංසාරවු සමූලවාගි නාශවාගුත්තදෙ; වර්ණාශ්රමධර්මරූපවාගිරුව කර්මවු අභ්යුදයවන්නු කොඩුත්තදෙ, දේවාදි ස්ථානගළන්නු පඩෙයලු සාධනවාගිරුත්තදෙ; ආදරෙ ඊශ්වරාර්පණබුද්ධියිංද කර්මගළන්නු මාඩිදරෙ සත්ත්වශුද්ධාදිගළ මූලක මුක්තිගූ පරම සාධනවාගුත්තදෙ. කර්මරූපවාද ප්රවෘත්තිධර්ම, ජ්ඤානවෛරාග්යරූපවාද නිවෘත්තිධර්ම, වාසුදේවනෙංබ පරබ්රහ්ම – ඉවුගළන්නු තිළිසුවුදේ ගීතෙය උද්දේශවු.” කුරුක්ෂේත්රද යුද්ධභූමියල්ලි අර්ජුන මත්තු කෘෂ්ණර නඩුවෙ නඩෙද ඊ දීර්ඝ (18 අධ්යායගළන්නොළගොංඩ) සංවාදවන්නු භගවද්ගීතා එංදු කරෙයුත්තාරෙ. ශංකරාචාර්යරේ ඊ හදිනෙංටු අධ්යායගළිගෙ අර්ජුන විෂාද යෝග මොදලාද ශීර්ෂිකෙගළන්නු කොට්ටිද්දාරෙ . ඊ ශීර්ෂිකෙගළු මූල මහාභාරතදල්ලි ඉල්ල. මධුසූදන සරස්වතියරු භගවද්ගීතෙය 18 අධ්යායගළන්නු 6 අධ්යායගළ මූරු භාගගළන්නාගි විංගඩිසිද්දාරෙ: මොදල 6 අධ්යායගළු කර්මයෝගද කුරිතු, මධ්යද 6 අධ්යායගළු භක්ති යෝග මත්තු කොනෙය 6 අධ්යායගළු ජ්ඤානයෝගද කුරිතාගිවෙ එංදු. මොදලනෙය 6 අධ්යායගළු ත්වං, එරඩනෙය 6 අධ්යායගළු තත් මත්තු කොනෙය 6 අධ්යායගළු අසි – හීගෙ තත්ත්වමසි එංබ වේදවාක්යවන්නූ හේළුත්තවෙ එංදු කෙලවරු හේළුත්තාරෙ. ↩︎

2. ගීතෙයු බ්රහ්මවිද්යෙයන්නු ප්රතිපාදිසුවුදාගිරුවුදරිංද ඊ ශ්ලෝකක්කෙ කේවල ආධ්යාත්මපරවාද අර්ථවූ ඉදෙ. “ධර්මක්ෂේත්රවූ කුරුක්ෂේත්රවූ ආද මනුෂ්ය ශරීරදල්ලි යුයුත්සුගළාගිරුව මමතාදි දුර්වෘත්තිගළූ, ධර්මාදි සද්වෘත්තිගළූ ඒනු මාඩිදවු?” ඉල්ලි මාමකාඃ එන්නුවුදක්කෙ මමතා-නන්නදු එංබ භාවනෙ. මමේති කායංතීති මමකාඃ. ත ඒව මාමකාඃ. පාංඩවාඃ එංදරෙ ස්වච්ඡවාද සද්වෘත්තිගළු එංදර්ථ. පංඩා ආත්මවිෂයා බුද්ධිඃ. එංදු භගවත්පාදරු වාඛ්යාන මාඩිරුත්තාරෙ. කෞ රෞතීති කුරුඃ. භූමියල්ලි ශබ්ධ මාඩුවුදු කුරු අර්ථාත් ප්රාණි. අදර ක්ෂේත්ර ශරීර. ප්රාණිය ශරීර. කුරුක්ෂේත්රං කුචස්ථානේ ප්රයාගං හෘත්සරෝරුහේ. ශරීරිය කුචස්ථානගළිගූ කුරුක්ෂේත්රවෙංදු හෙසරු එංදු ජ්ඤානයෝගකාංඩදල්ලි හේළිදෙ. ධර්මක්ෂේත්රවෙංදරෙ ධර්මානුෂ්ඨානක්කෙ අධිකෘතවාද ශරීර; අදු මනුෂ්ය ශරීරවේ ආගිදෙ. ඉතර ප්රාණිගළ ශරීරගළූ දේවතා ශරීරගළූ කේවල භෝගක්ෂේත්රගළාගිද්දු ධර්මප්රදවාද කර්මගළන්නු මාඩලු ආ ශරීරගළිගෙ සාධ්යවිල්ල. මනුෂ්ය ශරීරක්කෙ මාත්ර ඊ අධිකාරවිදෙ. ආදුදරිංද ධර්මක්ෂේත්ර-කුරුක්ෂේත්ර ශබ්ධගළිංද ඉල්ලි ධාර්මිකවාද මනුෂ්ය ශරීරද පරිග්රහවාගිදෙ. ↩︎

3. ධර්ම මත්තු අධර්මගළ නඩුවින යුද්ධවු නඩෙයලිරුව යුද්ධභූමි එංදු හේළබහුදු. මුංදෙ ශල්යපර්වද සාරස්වතපර්වදල්ලි බරුව කුරුක්ෂේත්ර මහාත්මෙය ප්රකාර රාජා කුරුවු තන්න තපස්සිනිංද ආ ක්ෂේත්රවන්නු ධර්මක්ෂේත්රවන්නාගිසිද්දනු. Adharma is born of ignorance. අවිද්යෙයන්නු සූචිසුව අංධරාජ ධෘතරාෂ්ට්රන මග දුර්යෝධනනු ස්වභාවතඃ අධර්මියාගිද්දනු – තන්න දායාදිගළාද පාංඩවර මේලින ද්වේෂ-අසූයෙගළිංද චික්කවයස්සිනිංදලේ අවරන්නු කොල්ලලු අනේක ප්රයත්නගළන්නු මාඩිදනු. අවිද්යෙයිංද අධර්මවුංටාගුත්තදෙ. The veil of ignorance prevents us from recognizing the innate divinity of everything. ↩︎

4. සාත්යකි . ↩︎

5. ශිශුපාලන මග. මුංදෙ 14නේ දිනද යුද්ධදල්ලි ද්රෝණනිංද හතනාදවනු. ↩︎

6. වෘෂ්ණිවංශද ක්ෂත්රිය. ↩︎

7. කුංතිය සෝදර; ද්රෝණනිංද හතනාදවනු. ↩︎

8. යුධාමන්යු මත්තු උත්තමෞජසරු පාංචාල්යරු; අර්ජුනන චක්රරක්ෂකරු; අශ්වත්ථාමනිංද හතරාදවරු. ↩︎

9. භීමනු වජ්රව්යූහද මුංදිද්දු අදන්නු කාපාඩිකොංඩිද්දනු. පාංඩව සේනෙගෙ ආග ධෘෂ්ටද්යුම්නනේ සේනාපතියාගිද්දරූ ‘භීමාභිරක්ෂිතං’ එංදු හේළලාගිදෙ. ↩︎

10. ඊ ශ්ලෝකදල්ලිරුව පර්යාප්තං මත්තු අපර්යාප්තං ශබ්ධගළු එරඩුවිධවාද අර්ථගළන්නු කොඩුත්තවෙ. සංස්කෘත-කන්නඩ ශබ්ධකෝශදල්ලි අපර්යාප්තං එංබුදක්කෙ අපාරවාද, අපරිමිතවාද, අළතෙයන්නු මීරිද එංබ අර්ථගළිවෙ. සාකාගද, කඩිමෙයාද, අසංපූර්ණවාද, අසමර්ථවාද, ශක්තියිල්ලද - එංබ අර්ථගළූ ඉවෙ. භීෂ්මනිංද රක්ෂිතවාද නම්ම සෛන්යවු අපරිමිතවාගිදෙ; භීමනිංද රක්ෂිතවාද පාංඩවර සෛන්යවූ පරිමිතවාගිදෙ - එංදූ ඊ ශ්ලෝකක්කෙ අර්ථෛසබහුදාගිදෙ. අපර්යාප්තං එංදරෙ සාකාගද එංබ අර්ථවන්නේ ප්රතිපාදිසුත්තා ශ්රී රාමානුජරු ඊ ශ්ලෝකක්කෙ හීගෙ ව්යාඛ්යාන මාඩිරුත්තාරෙ: දුර්යෝධනඃ ස්වයමේව භීමාභිරක්ෂිතං පාංඩවානාං බලං, ආත්මීයං ච භීෂ්මාභිරක්ෂිතං බලවලෝක්ය ආත්මවිජයේ තස්ය බලස්ය පර්යාප්තතාං ආත්මීයස්ය බලස්ය තද්විජයේ චාපර්යාප්තතාමාචාර්යාය නිවේද්ය නිර්විෂණ්ණෝ(අ)භූත්. ඉතර අනුවාදගළු ඊ රීති ඉවෙ: (1) නම්ම සෛන්යවු සමර්ථ අථවා අපරිමිත; පාංඩවරදු අසමර්ථ අථවා පරිමිත - බ්රහ්මානංදගිරි. (2) නම්ම සෛන්යවු තක්කෂ්ටිල්ලවාදරූ භීෂ්ම රක්ෂිත; අවරදු තක්කෂ්ටිද්දරූ භීමරක්ෂිතවාගිදෙ; ආදුදරිංද නම්මදු ජයක්කෙ සාකු - ශංකරානංද (3) නම්ම සෛන්යවන්නු පාංඩවරු සුත්තුගට්ටලාරරු; නාවු අවරන්නු මුත්තබහුදු - නීලකංඨ (4) භීෂ්මරු උභය පක්ෂපාතිගළාදුදරිංද නම්ම සෛන්යවු සමර්ථවල්ල - ශ්රීධර. ↩︎

11. හෘෂීක එංදරෙ ඉංද්රියගළිගෙ, ඊශ එංදරෙ ඔඩෙයනාදවනු හෘෂීකේශ. හෘෂ්ටවාගි නිමිරි නිංතිරුව තලෙගූදලුළ්ළවනෙංදූ කෙලවරු අර්ථෛසිද්දාරෙ. ↩︎

12. ගුඩාක එංදරෙ නිද්රෙ, ඊශ එංදරෙ ඔඩෙයනාදවනු. ගුඩාකේශනු නිද්රෙයන්නු නියංත්රණදල්ලිට්ටුකොංඩවනු එංදර්ථ. පොදෙයංතහ තලෙගූදලුළ්ළවනෙංදූ කෙලවරු අර්ථෛසිද්දාරෙ. ↩︎

13. ආදරෙ අර්ජුනනු ආ සමයදල්ලි හදිමූරු වර්ෂගළු තම්මෙල්ලරන්නූ කාඩිසිද පරමවෛරි දුර්යෝධනනන්නු කාණලිල්ල. සහෝදරනාද දුර්යෝධනනන්නු කංඩනු. ↩︎

14. මනෙගෙ බෙංකියිට්ටවනු, විෂවන්නු හාකිදවනු, ශස්ත්රවන්නෙත්ති හොඩෙයුවුදක්කෙ බරුවවනු, ඉතරර භූමියන්නු හෙංඩතියන්නූ අපහරිසුවවනු – ආතතායි (මනුස්මෘති). ↩︎

15. ආතතායිනමායාංතං හන්යාදේවාවිචාරයන්. නාතතායිවධේ දෝෂෝ හංතුර්භවති කශ්චන.. අර්ථාත් ආතතායියු සික්කොඩනෙයේ යාවුදන්නූ විචාරිසදේ වධිසබේකු. ආතතායිය වධෙයල්ලි යාව දෝෂවූ ඉල්ල (මනුස්මෘති). ආදරෙ ඉල්ලි අර්ජුනනු ආතතායි කෞරවරන්නු කොල්ලුවුදු පාපවෙංදු තිළියුත්තානෙ. ↩︎

16. දෘෂ්ට්වේමං එංබ ශ්ලෝකාර්ධදිංද යදි මාං එංබ ශ්ලෝකාංත්යදවරෙගින 18 1/2 ශ්ලෝකගළු භගවද්ගීතෙය අවතාරක්කෙ මූල ශ්ලෝකගළාගිවෙ. අර්ජුනන ඊ විෂාදසංදර්භවු ශ්රීකෘෂ්ණනු මාඩිද ජ්ඤානයෝග-කර්මයෝග-භක්තියෝගගළ උපදේශක්කෙ කාරණවාදුදරිංද අර්ජුනන ඊ විෂාදවන්නූ කූඩ ආචාර්යරු යෝගවෙංදේ හෙසරිසිද්දාරෙ. හිංදෙ බහළබාරි යුද්ධමාඩිද්ද අර්ජුනනිගෙ ඊගලේ ඒකෙ ඊ රීතිය විෂාදවුංටායිතු? අර්ජුනනිගෙ එදුරාගි නිංතිද්දවරු ඉංදු අවනිගෙ - මොදලින යුද්ධසංදර්භගළල්ලි කංඩුබංදිද්දංතෙ - ශත්රුගළාගි කාණලිල්ල. එරඩු කඩෙගළල්ලි පිතෘ, පිතාමහ, ආචාර්ය, මාතුල, භ්රාතෘ, පුත්ර-පෞත්රරන්නු අවනු කංඩනු. යුද්ධද සමයදල්ලි මමකාරක්කොළගාදාග ගොංදලක්කීඩාගුවුදු ස්වාභාවිකවේ! අවන ශරීරගළල්ලි කංඩුබරුව විකාරගළු ස්වාභාවිකවාගිවෙ. නූරාරු මංදිගෙ ශස්ත්රචිකිත්සෙ මාඩුව වෛද්යනු තන්න මගනිගෙ ශස්ත්රචිකිත්සෙ මාඩලාර. බේරෙය වෛද්යරිංද මාඩිසුත්තානෙ. තානේ මාඩලු හෝදරෙ කෛනඩුගුවුදු ස්වාභාවික. දුංබියු කට්ටිගෙයන්නේ කොරෙයබල්ලදු. ආදරෙ කමලදොළගෙ සායංකාලවාගුත්තලේ සේරිකොංඩ දුංබියු කමලද මොග්ගන්නු කොරෙදුකොංඩු හොරබරුව සාමර්ථ්යවිද්දරූ මමතෙයිංද හාගෙ මාඩදේ සූර්යෝදයවාගි කමලවු අරළිද නංතරවේ හොරබරුත්තදෙ! ↩︎

17. 21නෙය අධ්යායදල්ලි යුද්ධසන්නද්ධවාගිද්ද දුර්යෝධනන මහාසේනෙයන්නු නෝඩි යුධිෂ්ඨිරනු විෂාදගොංඩිද්දාග අර්ජුනනේ අවනිගෙ ධර්මමාර්ගදල්ලිරුව තමගෙ විජයවු සිද්ධවෙංදූ, ශ්රීකෘෂ්ණනිරුවල්ලි විජයවු නිශ්චිතවෙංදූ හේළි සමාධානමාඩිද ප්රසංගවිදෙ. ආදරෙ ඉල්ලි ස්වයං තානේ විෂාදගොංඩිරුවුදු ආශ්චර්ය! ↩︎