প্ৰৱেশ
।। ওং ওং নমো নাৰাযণায।। শ্ৰী ৱেদৱ্যাসায নমঃ ।।
শ্ৰী কৃষ্ণদ্ৱৈপাযন ৱেদৱ্যাস ৱিৰচিত
শ্ৰী মহাভাৰত
ভীষ্ম পৰ্ৱ
ভগৱদ্গীতা পৰ্ৱ
অধ্যায 17
সাৰ
যুদ্ধক্কॆ সেৰিদ্দ মহীপালৰিগॆ ভীষ্মন মাতু; কৰ্ণনু তন্ন অনুযাযি-বংধুগল়ॊডনॆ শস্ত্ৰৱন্নু কॆল়গিট্টুদুদু (1-13). কৰ্ণনিল্লদে তৱকগॊংড কৌৰৱ সেনॆয ৰণযাত্ৰॆ (14-39).
06017001 সংজয উৱাচ।
06017001a যথা স ভগৱান্ৱ্যাসঃ কৃষ্ণদ্ৱৈপাযনোঽব্ৰৱীত্।
06017001c তথৈৱ সহিতাঃ সৰ্ৱে সমাজগ্মুৰ্মহীক্ষিতঃ।।
সংজযনু হেল়িদনু: “আ ভগৱান ৱ্যাস কৃষ্ণদ্ৱৈপাযননু হেল়িদহাগॆযে ऎল্ল মহীক্ষিতৰূ ऒট্টিগে সেৰিদ্দৰু.
06017002a মঘাৱিষযগঃ সোমস্তদ্দিনং প্ৰত্যপদ্যত।
06017002c দীপ্যমানাশ্চ সংপেতুৰ্দিৱি সপ্ত মহাগ্ৰহাঃ।।
আ দিন সোমনু মঘানক্ষত্ৰদল্লিদ্দনু. আকাশদল্লি এল়ু মহাগ্ৰহগল়ু বॆল়গুত্তিৰুৱুদু কংডুবৰুত্তিত্তু.
06017003a দ্ৱিধাভূত ইৱাদিত্য উদযে প্ৰত্যদৃশ্যত।
06017003c জ্ৱলংত্যা শিখযা ভূযো ভানুমানুদিতো দিৱি।।
উদযকালদল্লি সূৰ্যনু ऎৰডাগিদ্দনো ऎন্নুৱংতॆ তোৰুত্তিত্তু. অল্লদে আ ভানুৱু আকাশদল্লি কাণিসিকॊংডাগ জ্ৱালॆগল়ॊংদিগॆ উৰিযুত্তিৰুৱংতॆ তোৰুত্তিদ্দনু.
06017004a ৱৱাশিৰে চ দীপ্তাযাং দিশি গোমাযুৱাযসাঃ।
06017004c লিপ্সমানাঃ শৰীৰাণি মাংসশোণিতভোজনাঃ।।
উৰিদু বॆল়গুত্তিদ্দ দিক্কুগল়িংদ মৃতদেহগল়ন্নু ভক্ষিসুৱ নৰি-কাগॆগল়ু কॆল়গুৰুল়ুৱ শৰীৰগল় মাংস-ৰক্তগল় ভোজনগল়িগাগি কাদু কূগুত্তিৰুৱুদু কেল়ি বৰুত্তিত্তু.
06017005a অহন্যহনি পাৰ্থানাং ৱৃদ্ধঃ কুৰুপিতামহঃ।
06017005c ভৰদ্ৱাজাত্মজশ্চৈৱ প্ৰাতৰুত্থায সংযতৌ।।
06017006a জযোঽস্তু পাংডুপুত্ৰাণাং ইত্যূচতুৰৰিংদমৌ।
06017006c যুযুধাতে তৱাৰ্থায যথা স সমযঃ কৃতঃ।।
অৰিংদমৰাদ ৱৃদ্ধ কুৰুপিতামহ মত্তু ভৰদ্ৱাজাত্মজৰু, মাডিকॊংড ऒপ্পংদদংতॆ নিনগাগি পাৰ্থৰন্নু ऎদুৰিসি যুদ্ধমাডুৱৱৰাগিদ্দৰূ, প্ৰতিদিনৱূ বॆল়িগ্গॆ ऎদ্দু মনস্সন্নু সংযমদল্লিৰিসিকॊংডু “পাংডুপুত্ৰৰিগॆ জযৱাগলি!” ऎংদু হেল়ুত্তিদ্দৰু.
06017007a সৰ্ৱধৰ্মৱিশেষজ্ঞঃ পিতা দেৱৱ্ৰতস্তৱ।
06017007c সমানীয মহীপালানিদং ৱচনমব্ৰৱীত্।।
নিন্ন পিত সৰ্মধৰ্মৱিশেষজ্ঞ দেৱৱ্ৰতনু মহীপালৰন্নু কৰॆদু ঈ মাতন্নাডিদনু:
06017008a ইদং ৱঃ ক্ষত্ৰিযা দ্ৱাৰং স্ৱৰ্গাযাপাৱৃতং মহত্।
06017008c গচ্ছধ্ৱং তেন শক্ৰস্য ব্ৰহ্মণশ্চ সলোকতাং।।
“ক্ষত্ৰিযৰে! স্ৱৰ্গদ ঈ মহাদ্ৱাৰৱু তॆৰॆদুকॊংডিদॆ. ইদৰ মূলক শক্ৰ মত্তু ব্ৰহ্মন লোকগল়ন্নু সেৰি.
06017009a এষ ৱঃ শাশ্ৱতঃ পংথাঃ পূৰ্ৱৈঃ পূৰ্ৱতৰৈৰ্গতঃ।
06017009c সংভাৱযত চাত্মানমৱ্যগ্ৰমনসো যুধি।।
হিংদॆ হোগিৰুৱ হিংদিনৱৰু ইদে দাৰিযল্লি হোগিদ্দৰু. যুদ্ধদল্লি অৱ্যগ্ৰমনস্কৰাগি ইৰুৱংতॆ নিম্মন্নু নীৱু নোডিকॊল়্ল়ি.
06017010a নাভাগো হি যযাতিশ্চ মাংধাতা নহুষো নৃগঃ।
06017010c সংসিদ্ধাঃ পৰমং স্থানং গতাঃ কৰ্মভিৰীদৃশৈঃ।।
একॆংদৰॆ নাভাগ, যযাতি, মাংধাত, নহুষ, নৃগ মॊদলাদৱৰু ইংতহদে কৰ্মগল়িংদ সংসিদ্ধৰাগি পৰম গতিযন্নু পডॆদৰু.
06017011a অধৰ্মঃ ক্ষত্ৰিযস্যৈষ যদ্ৱ্যাধিমৰণং গৃহে।
06017011c যদাজৌ নিধনং যাতি সোঽস্য ধৰ্মঃ সনাতনঃ।।
মনॆযল্লি ৱ্যাধিযিংদ মৰণহॊংদুৱুদু ক্ষত্ৰিযৰিগॆ অধৰ্ম. যুদ্ধদল্লি নিধনৱন্নু হॊংদুৱুদে ইৱৰ সনাতন ধৰ্ম.”
06017012a এৱমুক্তা মহীপালা ভীষ্মেণ ভৰতৰ্ষভ।
06017012c নিৰ্যযুঃ স্ৱান্যনীকানি শোভযংতো ৰথোত্তমৈঃ।।
ভৰতৰ্ষভ! ভীষ্মনু হীগॆ হেল়লু মহীপালৰু উত্তম ৰথগল়িংদ শোভিসুত্তিদ্দ তম্ম তম্ম সেনॆগল়িগॆ তॆৰল়িদৰু.
06017013a স তু ৱৈকৰ্তনঃ কৰ্ণঃ সামাত্যঃ সহ বংধুভিঃ।
06017013c ন্যাসিতঃ সমৰে শস্ত্ৰং ভীষ্মেণ ভৰতৰ্ষভ।।
আদৰॆ ৱৈকৰ্তন কৰ্ণনু মাত্ৰ তন্ন অমাত্য- বংধুগল়ॊংদিগॆ ভীষ্মন সমৰদল্লি শস্ত্ৰৱন্নু কॆল়গিট্টনু.
06017014a অপেতকৰ্ণাঃ পুত্ৰাস্তে ৰাজানশ্চৈৱ তাৱকাঃ।
06017014c নিৰ্যযুঃ সিংহনাদেন নাদযংতো দিশো দশ।।
আগ কৰ্ণনিল্লদে তৱকগॊংড নিন্ন পুত্ৰৰু মত্তু ৰাজৰু হত্তূ দিক্কুগল়ন্নু সিংহনাদদিংদ মॊল়গিসুত্তা হॊৰটৰু.
06017015a শ্ৱেতৈশ্চত্ৰৈঃ পতাকাভিৰ্ধ্ৱজৱাৰণৱাজিভিঃ।
06017015c তান্যনীকান্যশোভংত ৰথৈৰথ পদাতিভিঃ।।
শ্ৱেত ছত্ৰগল়িংদ, পতাকॆগল়িংদ, ধ্ৱজ, আনॆ, কুদুৰॆগল়িংদ, ৰথগল়িংদ, পাদাতিগল়িংদ আ সেনॆগল়ু শোভিসিদৱু.
06017016a ভেৰীপণৱশব্দৈশ্চ পটহানাং চ নিস্ৱনৈঃ।
06017016c ৰথনেমিনিনাদৈশ্চ বভূৱাকুলিতা মহী।।
ভেৰি-পণৱগল় শব্ধগল়িংদ, পটহগল় নিস্ৱনগল়িংদ, ৰথগালিগল় নিনাদগল়িংদ মহিযু ৱ্যাকুলিতগॊংডিতু.
06017017a কাংচনাংগদকেযূৰৈঃ কাৰ্মুকৈশ্চ মহাৰথাঃ।
06017017c ভ্ৰাজমানা ৱ্যদৃশ্যংত জংগমাঃ পৰ্ৱতা ইৱ।।
কাংচনদ অংগদ-কেযূৰগল়ু মত্তু ধনুস্সুগল়িংদ আ মহাৰথৰু উৰিযুত্তিৰুৱ জংগম পৰ্ৱতগল়ংতॆ তোৰুত্তিদ্দৰু.
06017018a তালেন মহতা ভীষ্মঃ পংচতাৰেণ কেতুনা।
06017018c ৱিমলাদিত্যসংকাশস্তস্থৌ কুৰুচমূপতিঃ।।
মহা তালৱৃক্ষ মত্তু ঐদু নক্ষত্ৰগল় ধ্ৱজদ কুৰুচমূপতি ভীষ্মনু ৱিমল আকাশদল্লিৰুৱ আদিত্যনংতॆ নিংতিদ্দনু.
06017019a যে ত্ৱদীযা মহেষ্ৱাসা ৰাজানো ভৰতৰ্ষভ।
06017019c অৱৰ্তংত যথাদেশং ৰাজন্ শাংতনৱস্য তে।।
ভৰতৰ্ষভ! ৰাজন্! নিন্ন আ ऎল্ল মহেষ্ৱাস ৰাজৰূ শাংতনৱন আদেশদংতॆ তম্ম তম্ম স্থল়গল়ল্লি নিংতুকॊংডৰু.
06017020a স তু গোৱাসনঃ শৈব্যঃ সহিতঃ সৰ্ৱৰাজভিঃ।
06017020c যযৌ মাতংগৰাজেন ৰাজাৰ্হেণ পতাকিনা।
গোৱাসন শৈব্যনু ऎল্ল ৰাজৰॊংদিগॆ ৰাজাৰ্হৱাদ, পতাকॆগল়ুল়্ল় মাতংগৰাজনॊংদিগॆ নডॆদনু.
06017020e পদ্মৱৰ্ণস্ত্ৱনীকানাং সৰ্ৱেষামগ্ৰতঃ স্থিতঃ।।
06017021a অশ্ৱত্থামা যযৌ যত্তঃ সিংহলাংগূলকেতনঃ।
ধ্ৱজদল্লি সিংহদ বালৱিদ্দ পদ্মৱৰ্ণি অশ্ৱত্থামনু সৰ্ৱ সেনॆগল় মুংদॆ হোগি নিংতুকॊংডনু.
06017021c শ্ৰুতাযুশ্চিত্ৰসেনশ্চ পুৰুমিত্ৰো ৱিৱিংশতিঃ।।
06017022a শল্যো ভূৰিশ্ৰৱাশ্চৈৱ ৱিকৰ্ণশ্চ মহাৰথঃ।
06017022c এতে সপ্ত মহেষ্ৱাসা দ্ৰোণপুত্ৰপুৰোগমাঃ।।
06017022e স্যংদনৈৰ্ৱৰৱৰ্ণাভৈৰ্ভীষ্মস্যাসন্পুৰঃসৰাঃ।।
শ্ৰুতাযু, চিত্ৰসেন, পুৰুমিত্ৰ, ৱিৱিংশতি, শল্য, ভূৰিশ্ৰৱ, মহাৰথ ৱিকৰ্ণ ঈ এল়ু মহেষ্ৱাসৰু, ৱৰৱৰ্ণদ কৱচগল়ন্নু ধৰিসি ৰথগল়ল্লি নিংতু দ্ৰোণপুত্ৰনন্নু মুংদিট্টুকॊংডু, ভীষ্মন মুংদॆ সাগিদৰু.
06017023a তেষামপি মহোত্সেধাঃ শোভযংতো ৰথোত্তমান্।
06017023c ভ্ৰাজমানা ৱ্যদৃশ্যংত জাংবূনদমযা ধ্ৱজাঃ।।
অৱৰ উত্তম ৰথগল়িগॆ কট্টিদ্দ ऎত্তৰৱাদ বংগাৰদ ধ্ৱজগল়ু হॊল়ॆযুত্তিৰুৱুদু তোৰিতু.
06017024a জাংবূনদমযী ৱেদিঃ কমংডলুৱিভূষিতা।
06017024c কেতুৰাচাৰ্যমুখ্যস্য দ্ৰোণস্য ধনুষা সহ।।
আচাৰ্য মুখ্য দ্ৰোণন বংগাৰদ ধ্ৱজদল্লি কমংডলু ৱিভূষিত ৱেদিয জॊতॆ ধনুস্সু ইত্তু.
06017025a অনেকশতসাহস্ৰমনীকমনুকৰ্ষতঃ।
06017025c মহান্দুৰ্যোধনস্যাসীন্নাগো মণিমযো ধ্ৱজঃ।।
অনেক শতসহস্ৰ সেনॆগল়ু হিংবালিসুত্তিৰুৱ দুৰ্যোধনন মহা ধ্ৱজৱু মণিময আনॆয চিহ্নॆযন্নু হॊংদিত্তু.
06017026a তস্য পৌৰৱকালিংগৌ কাংবোজশ্চ সুদক্ষিণঃ।
06017026c ক্ষেমধন্ৱা সুমিত্ৰশ্চ তস্থুঃ প্ৰমুখতো ৰথাঃ।।
অৱন ৰথদল্লি প্ৰমুখ ৰথিগল়াদ পৌৰৱ-কলিংগৰু, কাংবোজদ সুদক্ষিণ, ক্ষেমধন্ৱি সুমিত্ৰৰু নিংতিদ্দৰু.
06017027a স্যংদনেন মহাৰ্হেণ কেতুনা ৱৃষভেণ চ।
06017027c প্ৰকৰ্ষন্নিৱ সেনাগ্ৰং মাগধশ্চ নৃপো যযৌ।।
ৱৃষভদ চিহ্নॆয ধ্ৱজৱিৰুৱ মহাৰ্হদ ৰথদল্লি, তন্ন সেনॆযন্নু ऎল়ॆদুকॊংডু হোগুত্তিৰুৱংতॆ মাগধ নৃপনু নডॆদনু.
06017028a তদংগপতিনা গুপ্তং কৃপেণ চ মহাত্মনা।
06017028c শাৰদাভ্ৰচযপ্ৰখ্যং প্ৰাচ্যানামভৱদ্বলং।।
শুভ্ৰ মোডগল়ংতॆ তোৰুত্তিদ্দ আ পূৰ্ৱদৱৰ মহাসেনॆযন্নু অংগপতি মত্তু মহাত্ম কৃপৰু ৰক্ষিসুত্তিদ্দৰু.
06017029a অনীকপ্ৰমুখে তিষ্ঠন্ৱৰাহেণ মহাযশাঃ।
06017029c শুশুভে কেতুমুখ্যেন ৰাজতেন জযদ্ৰথঃ।।
ৱৰাহদ মুখ্য ধ্ৱজৱন্নু হॊংদিদ ৰজত ৰথদল্লি তন্ন সেনॆয প্ৰমুখনাগি জযদ্ৰথনু ৱিৰাজিসুত্তিদ্দনু.
06017030a শতং ৰথসহস্ৰাণাং তস্যাসন্ৱশৱৰ্তিনঃ।
06017030c অষ্টৌ নাগসহস্ৰাণি সাদিনামযুতানি ষট্।।
ऒংদু লক্ষ ৰথগল়ু, ऎংটু সাৱিৰ আনॆগল়ু মত্তু আৰু সাৱিৰ অশ্ৱাৰূঢৰু অৱন ৱশদল্লিদ্দৰু.
06017031a তত্সিংধুপতিনা ৰাজন্পালিতং ধ্ৱজিনীমুখং।
06017031c অনংতৰথনাগাশ্ৱমশোভত মহদ্বলং।।
ৰাজন্! আ ধ্ৱজিনী প্ৰমুখ সিংধুপতিযিংদ পালিতগॊংড অনংত ৰথ-আনॆ-কুদুৰॆগল়িংদ কূডিদ মহাবলৱু শোভিসিতু.
06017032a ষষ্ট্যা ৰথসহস্ৰৈস্তু নাগানামযুতেন চ।
06017032c পতিঃ সৰ্ৱকলিংগানাং যযৌ কেতুমতা সহ।।
অৰৱত্তু সাৱিৰ ৰথগল়ু মত্তু ऒংদু লক্ষ আনॆগল় সেনॆয পতি কলিংগনু কেতুমতনॊংদিগॆ হॊৰটনু.
06017033a তস্য পৰ্ৱতসংকাশা ৱ্যৰোচংত মহাগজাঃ।
06017033c যংত্ৰতোমৰতূণীৰৈঃ পতাকাভিশ্চ শোভিতাঃ।।
অৱন পৰ্ৱতসংকাশ মহাগজগল়ু যংত্ৰ-তোমৰ-তূণীৰগল়িংদ মত্তু শোভিসুৱ পতাকॆগল়িংদ ৱিৰাজিসিদৱু.
06017034a শুশুভে কেতুমুখ্যেন পাদপেন কলিংগপঃ।
06017034c শ্ৱেতচ্ছত্ৰেণ নিষ্কেণ চামৰৱ্যজনেন চ।।
কলিংগৰাজনাদৰো ऎত্তৰ পাদপদ ধ্ৱজ, শ্ৱেত ছত্ৰ, নিষ্ক-চামৰগল়িংদ শোভিসিদনু.
06017035a কেতুমানপি মাতংগং ৱিচিত্ৰপৰমাংকুশং।
06017035c আস্থিতঃ সমৰে ৰাজন্মেঘস্থ ইৱ ভানুমান্।।
ৰাজন্! কেতুমাননূ কূড ৱিচিত্ৰ পৰম অংকুশদ আনॆযন্নু এৰি সমৰদল্লি মেঘৱন্নেৰিদ ভানুৱংতॆ কংডনু.
06017036a তেজসা দীপ্যমানস্তু ৱাৰণোত্তমমাস্থিতঃ।
06017036c ভগদত্তো যযৌ ৰাজা যথা ৱজ্ৰধৰস্তথা।।
ৱজ্ৰধৰনংতॆ তেজস্সিনিংদ বॆল়গুত্তিদ্দ ৰাজা ভগদত্তনু উত্তম আনॆয মেলॆ কুল়িতু হॊৰটনু.
06017037a গজস্কংধগতাৱাস্তাং ভগদত্তেন সম্মিতৌ।
06017037c ৱিংদানুৱিংদাৱাৱংত্যৌ কেতুমংতমনুৱ্ৰতৌ।।
আনॆয হॆগলমেলেৰি হোগুত্তিৰুৱ ভগদত্তনॊংদিগॆ, কেতুমংতনন্নু অনুসৰিসি অৱংতিয ৱিংদানুৱিংদৰু হॊৰটৰু.
06017038a স ৰথানীকৱান্ৱ্যূহো হস্ত্যংগোত্তমশীৰ্ষৱান্।
06017038c ৱাজিপক্ষঃ পতন্নুগ্ৰঃ প্ৰাহৰত্সৰ্ৱতোমুখঃ।।
06017039a দ্ৰোণেন ৱিহিতো ৰাজন্ৰাজ্ঞা শাংতনৱেন চ।
06017039c তথৈৱাচাৰ্যপুত্ৰেণ বাহ্লীকেন কৃপেণ চ।।
ৰাজন্! দ্ৰোণ, ৰাজ শাংতনৱ, আচাৰ্যপুত্ৰ, বাহ্লীক, কৃপৰিংত ৰচিতগॊংড আ ৱ্যূহৱু অনেক ৰথগল়িংদ কূডিদ্দু, আনॆগল়ু অদৰ উত্তমাংগগল়ু, ৰাজৰু তলॆগল়ু, কুদুৰॆগল়ু অদৰ ৰॆক্কॆগল়াগিদ্দু, ऎল্লকডॆযিংদলূ মেলॆ নোডুত্তা উগ্ৰৱাগি তোৰুত্তিত্তু.”
সমাপ্তি
ইতি শ্ৰী মহাভাৰতে ভীষ্ম পৰ্ৱণি ভগৱদ্গীতা পৰ্ৱণি সৈন্যৱৰ্ণনে সপ্তদশোঽধ্যাযঃ।।
ইদু শ্ৰী মহাভাৰতদল্লি ভীষ্ম পৰ্ৱদল্লি ভগৱদ্গীতা পৰ্ৱদল্লি সৈন্যৱৰ্ণনॆযॆংব হদিনেল়নে অধ্যাযৱু.