ปฺรวเศ
ฯฯ โอํ โอํ นมโ นารายณายฯฯ ศฺรี วเทวฺยาสาย นมห์ ฯฯ
ศฺรี กฺฤษฺณทฺวไปายน วเทวฺยาส วิรจิต
ศฺรี มหาภารต
ภีษฺม ปรฺว
ชํพูขํฑวินิรฺมาณ ปรฺว
อธฺยาย 5
สาร
“ภูมิย ไอศฺวรฺยวนฺนุ อิจฺฉิสิ อี เอะลฺล ราชรุคฬู ยุทฺธกฺกาคิ อิลฺลิ สเริทฺทารเะํทรเะ ภูมิยุ มหา คุณวติยาคิรพเกุ; ภูมิย คุณคฬนฺนุ หเฬุ” เอะํทุ ธฺฤตราษฺฏฺรนุ กเฬลุ สํชยนุ ภูมิย คุณคฬนฺนุ หเฬลุ ปฺรารํภิสิทุทุ (1-21).
06005001 วไศํปายน อุวาจฯ
06005001a เอวมุกฺตฺวา ยยเา วฺยาสโ ธฺฤตราษฺฏฺราย ธีมตเฯ
06005001c ธฺฤตราษฺฏฺรโ'ปิ ตจฺจฺรุตฺวา ธฺยานมเวานฺวปทฺยตฯฯ
วไศํปายนนุ หเฬิทนุ: “หีคเะ ธีมต ธฺฤตราษฺฏฺรนิคเะ หเฬิ วฺยาสนุ หโทนุ. อทนฺนุ กเฬิ ธฺฤตราษฺฏฺรนาทรโ ยโจนเะยลฺลิ พิทฺทนุ.
06005002a ส มุหูรฺตมิว ธฺยาตฺวา วินิห์ศฺวสฺย มุหุรฺมุหุห์ฯ
06005002c สํชยํ สํศิตาตฺมานมปฺฤจฺฉทฺ ภรตรฺษภฯฯ
ภรตรฺษภ! โอะํทุ กฺษณ อาลโจิสิ, มตฺตเะ มตฺตเะ นิฏฺฏิสิรุ พิฑุตฺตา สํศิตาตฺม สํชยนนฺนุ กเฬิทนุ:
06005003a สํชยเมเ มหีปาลาห์ ศูรา ยุทฺธาภินํทินห์ฯ
06005003c อนฺยโนฺยมภินิฆฺนํติ ศสฺตฺรไรุจฺจาวจไรปิฯฯ
“สํชย! ยุทฺธทลฺลิ สํตโษปฑุว อี ศูร มหีปาลรุ อนฺยโนฺยรนฺนุ ศสฺตฺรคฬิํท หโะฑเะยุววริทฺทารเะ.
06005004a ปารฺถิวาห์ ปฺฤถิวีหเตโห์ สมภิตฺยกฺตชีวิตาห์ฯ
06005004c น จ ศามฺยํติ นิฆฺนํตโ วรฺธยํตโ ยมกฺษยํฯฯ
ภูมิคาคิ อี ปารฺถิวรุ ตมฺม ชีววนฺนุ ตโะรเะทวราคิ ปรสฺปรรนฺนุ กโะํทุ ยมกฺษยวนฺนุ วฺฤทฺธิสทเ ศาํตราคุววรลฺล.
06005005a ภเามมไศฺวรฺยมิจฺฉํตโ น มฺฤษฺยํตเ ปรสฺปรํฯ
06005005c มนฺยเ พหุคุณา ภูมิสฺตนฺมมาจกฺษฺว สํชยฯฯ
ภูมิย ไอศฺวรฺยวนฺนุ อิจฺฉิสุว อวรุ ปรสฺปรรนฺนุ สหิสุตฺติลฺล. หาคิทฺทรเะ ภูมิคเะ พหฬ คุณคฬิรพหุทเะํทุ นนคนฺนิสุตฺตทเะ. อวุคฬนฺนุ นนคเะ หเฬุ สํชย!
06005006a พหูนิ จ สหสฺราณิ ปฺรยุตานฺยรฺพุทานิ จฯ
06005006c กโฏฺยศฺจ ลโกวีราณาํ สมเตาห์ กุรุชาํคลเฯฯ
พหฬษฺฏุ สหสฺร, ลกฺษ, กโฏิ, อรฺพุท สํขฺยเะคฬลฺลิ ลโกวีรรุ กุรชาํคลทลฺลิ พํทุ สเริทฺทารเะ.
06005007a ทเศานาํ จ ปรีมาณํ นคราณาํ จ สํชยฯ
06005007c ศฺรโตุมิจฺฉามิ ตตฺตฺวเน ยต เอตเ สมาคตาห์ฯฯ
หีคเะ พํทิรุววร ทเศ นครคฬ ลกฺษณคฬ กุริตุ สริยาคิ กเฬลุ พยสุตฺตเนเะ สํชย!
06005008a ทิวฺยพุทฺธิปฺรทีปเน ยุกฺตสฺตฺวํ ชฺญานจกฺษุษาฯ
06005008c ปฺรสาทาตฺตสฺย วิปฺรรฺษเรฺวฺยาสสฺยามิตตเชสห์ฯฯ
อา อมิต ตเชสฺวิ วิปฺรรฺษิ วฺยาสท กรุณเะยิํท นีนุ ทิวฺย พุทฺธิย ทีปท พเะฬกินิํท ชฺญานท ทฺฤษฺฏิยนฺนุ ปฑเะทุกโะํฑิรุวเะ.”
06005009 สํชย อุวาจฯ
06005009a ยถาปฺรชฺญํ มหาปฺราชฺญ ภเามานฺวกฺษฺยามิ ตเ คุณานฺฯ
06005009c ศาสฺตฺรจกฺษุรวเกฺษสฺว นมสฺตเ ภรตรฺษภฯฯ
สํชยนุ หเฬิทนุ: “ภรตรฺษภ! มหาปฺราชฺญ! นินคเะ นมนคฬุ. นนคเะ ติฬิทํตเะ ภูมิย คุณคฬนฺนุ หเฬุตฺตเนเะ. นินฺน ศาสฺตฺรคฬ กณฺณุคฬิํท อิทนฺนุ กเฬุ.
06005010a ทฺวิวิธานีห ภูตานิ ตฺรสานิ สฺถาวราณิ จฯ
06005010c ตฺรสานาํ ตฺริวิธา ยโนิรํฑสฺวเทชรายุชาห์ฯฯ
อิลฺลิ อิรุววุคฬุ เอะรฑุ รีติยวุ: จลิสุววุ มตฺตุ จลิสทเ อิรุววุ. จลิสุววุคฬลฺลิ มูรุ วิธคฬวุ - ยโนิยิํท ชนิสุววุ, อํฑทิํท ชนิสุววุ มตฺตุ อุษฺณ-ตเวคฬิํท ชนิสุววุ.
06005011a ตฺรสานาํ ขลุ สรฺวเษาํ ศฺรเษฺฐา ราชนฺชรายุชาห์ฯ
06005011c ชรายุชานาํ ปฺรวรา มานวาห์ ปศวศฺจ ยเฯฯ
ราชนฺ! จลิสุววุคฬลฺลิ เอะลฺลริคิํตลู ศฺรเษฺฐวาทวุ ยโนิยิํท หุฏฺฏิทวุ. ยโนิชนฺมรลฺลิ ปฺรมุขราทวรุ มานวรุ มตฺตุ ปศุคฬุ.
06005012a นานารูปาณิ พิภฺราณาสฺตเษาํ ภเทาศฺจตุรฺทศฯ
06005012c อรณฺยวาสินห์ สปฺต สปฺตไษาํ คฺรามวาสินห์ฯฯ
นานารูปคฬลฺลิรุว อิวุคฬลฺลิ หทินาลฺกุ ภเทคฬิวเะ. อวุคฬลฺลิ เอฬุ อรณฺยคฬลฺลิ วาสิสุวํถวุ (วนฺย) มตฺตุ อินฺนโะํทุ เอฬุ คฺรามวาสิคฬุ.
06005013a สิํหวฺยาฆฺรวราหาศฺจ มหิษา วารณาสฺตถาฯ
06005013c ฤกฺษาศฺจ วานราศฺจไว สปฺตารณฺยาห์ สฺมฺฤตา นฺฤปฯฯ
นฺฤป! สิํห, หุลิ, หํทิ, กาฑเะมฺมเะ, อานเะ, กรฑิ, มตฺตุ มํคคฬุ อี เอฬุ อรณฺยวาสิคฬเะํทุ หเฬุตฺตารเะ.
06005014a คเารชโ มนุชโ มเษโ วาชฺยศฺวตรครฺทภาห์ฯ
06005014c เอตเ คฺรามฺยาห์ สมาขฺยาตาห์ ปศวห์ สปฺต สาธุภิห์ฯฯ
หสุ, อาฑุ, กุริ, มนุษฺย, กุทุรเะ, หเสรคตฺตเะ มตฺตุ กตฺตเะ อี เอฬุ ปศุคฬุ คฺรามฺยวเะํทู สาธุคฬเะํทู หเฬลฺปฏฺฏิวเะ.
06005015a เอตเ วไ ปศวโ ราชนฺคฺรามฺยารณฺยาศฺจตุรฺทศฯ
06005015c วเทโกฺตาห์ ปฺฤถิวีปาล ยเษุ ยชฺญาห์ ปฺรติษฺฐิตาห์ฯฯ
ราชนฺ! อี หทินาลฺกุ คฺรามฺย มตฺตุ อรณฺย ปศุคฬ กุริตุ วเทคฬลฺลิ หเฬลาคิทเะ1. ปฺฤถิวีปาล! อิวุคฬ มเลเะยเ ยชฺญคฬุ อวลํพิสิวเะ.
06005016a คฺรามฺยาณาํ ปุรุษห์ ศฺรเษฺฐห์ สิํหศฺจารณฺยวาสินาํฯ
06005016c สรฺวเษามเว ภูตานามนฺยโนฺยเนาภิชีวนํฯฯ
คฺรามฺย ปศุคฬลฺลิ ปุรุษนุ ศฺรเษฺฐ2 มตฺตุ อรณฺยวาสิคฬลฺลิ สิํหวุ ศฺรเษฺฐ. อนฺยโนฺยรโะํทิคเะ ชีวนวนฺนุ อวลํพิสิกโะํฑุ อิวเะลฺลวู ชีวิสุตฺตวเะ.
06005017a อุทฺภิชฺชาห์3 สฺถาวราห์ ปฺรโกฺตาสฺตเษาํ ปํจไว ชาตยห์ฯ
06005017c วฺฤกฺษคุลฺมลตาวลฺลฺยสฺตฺวกฺสาราสฺตฺฤณชาตยห์ฯฯ
สสฺยคฬุ จลิสทเ อิรุววุ. อิวุคฬลฺลิ ไอทุ ชาติคฬิวเะยเะํทุ หเฬุตฺตารเะ: วฺฤกฺษ (มร), คุลฺม4, ลตเะ5, วลฺลิ6, มตฺตุ ตฺวกฺษาร7คฬุ.
06005018a เอษาํ วิํศติรเกโนา มหาภูตเษุ ปํจสุฯ
06005018c จตุรฺวิํศติรุทฺทิษฺฏา คายตฺรี ลโกสมฺมตาฯฯ
อี หตฺตโะํภตฺตุ มตฺตุ ไอทุ มหาภูตคฬุ - โอะฏฺฏุ อิปฺปตฺนาลฺกุ คายตฺริยเะํทุ ลโกสมฺมตคโะํฑิทเะ8.
06005019a ย เอตาํ วเท คายตฺรีํ ปุณฺยาํ สรฺวคุณานฺวิตาํฯ
06005019c ตตฺตฺวเน ภรตศฺรเษฺฐ ส ลโกานฺน ปฺรณศฺยติฯฯ
ภรตศฺรเษฺฐ! อี ปุณฺยเะ สรฺวคุณานฺวิตเะ คายตฺริยนฺนุ ตตฺวศห์9 ติฬิทุกโะํฑวรุ อี ลโกคฬลฺลิ นาศหโะํทุวุทิลฺล.
06005020a ภูมเา หิ ชายตเ สรฺวํ ภูมเา สรฺวํ ปฺรณศฺยติฯ
06005020c ภูมิห์ ปฺรติษฺฐา ภูตานาํ ภูมิรเว ปรายณํฯฯ
อิวเะลฺลวู ภูมิยลฺลิยเ หุฏฺฏุตฺตวเะ. มตฺตุ เอะลฺลวู ภูมิยลฺลิยเ นาศหโะํทุตฺตวเะ. อิรุว เอะลฺลวกฺกเะ ภูมิยเ อาธาร. ภูมิยเ อาศฺรย.
06005021a ยสฺย ภูมิสฺตสฺย สรฺวํ ชคตฺ สฺถาวรชํคมํฯ
06005021c ตตฺราภิคฺฤทฺธา ราชานโ วินิฆฺนํตีตรเตรํฯฯ
อี ภูมิยุ ยารทฺทโ อวริคเ อทรลฺลิรุว เอะลฺล สฺถาวร-ชํคมคฬุ สเรุตฺตวเะ. อทนฺนเ พยสิ ราชรุ ปรสฺปรรนฺนุ สํหริสุตฺตารเะ.”
สมาปฺติ
อิติ ศฺรี มหาภารตเ ภีษฺม ปรฺวณิ ชํพูขํฑวินิรฺมาณ ปรฺวณิ ภเามคุณกถนเ ปํจมโ'ธฺยายห์ฯฯ
อิทุ ศฺรี มหาภารตทลฺลิ ภีษฺม ปรฺวทลฺลิ ชํพูขํฑวินิรฺมาณ ปรฺวทลฺลิ ภเามคุณกถน เอะนฺนุว ไอทนเ อธฺยายวุ.
-
สปฺตคฺรามฺยาห์ ปศวห์ สปฺตารณฺยาห์ฯ ↩︎
-
ปุรุษนิคู ปศุ เอะํพ ศพฺธวนฺนุ พฬสลาคิทเะ. ปุรุษํ วไ ทเวาห์ ปศุปาลภํตฯ ตสฺมาตฺรยห์ ปศูนาคูํหสฺตาทานาห์ ปุรุษโ หสฺตี มรฺกฏห์ฯ เอะํพ วเทวากฺยวิทเะ. ↩︎
-
อุทฺภิชฺชคฬเะํทรเะ ภูมิยนฺนุ ภเทิสิกโะํฑุ หุฏฺฏุววุ. ↩︎
-
คุลฺมวเะํทรเะ มธฺยท กาํฑวิลฺลท คิฑ, ทรฺภเะ, ชเะํฑุหุลฺลุ มุํตาทวุ. ↩︎
-
พฬฺฬิ, หํพุ, มรคฬิคเะ หํพิกโะฬฺฬุว พฬฺฬิคฬุ ↩︎
-
นเะลท มเลเะ หรฑิกโะฬฺฬุว วรฺษมาตฺรวิรุว - สโรเะกายิ, สเาตเกายิ - มโะทลาท พฬฺฬิคฬุ ↩︎
-
นเะลท มเลเะ หรฑิกโะฬฺฬุว วรฺษมาตฺรวิรุว - สโรเะกายิ, สเาตเกายิ - มโะทลาท พฬฺฬิคฬุ ↩︎
-
อิทเ อธฺยายท ๑๐นเะย ศฺลโกทลฺลิ หเฬิท อํฑช มตฺตุ สฺวเทชคฬุ อี อิปฺปตฺนาลฺกริํท หโะรตาคิวเะยเ? อิลฺล. อํฑชคฬิคเะ มไถุนวิรุวุทริํท อวุ ปศุคฬ คุํปิคเะ สเรุตฺตวเะ. สฺวเทชคฬุ สสฺยคฬ คุํปิคเะ สเรุตฺตวเะ. ↩︎
-
ฉาํทโคฺยทลฺลิ คายตฺริยนฺนุ ภูมิยนฺนากฺรมิสิรุววฬเะํทเ วรฺณิสลาทเะ - คายตฺรี วา อิทํ สรฺวํ ภูตํ…สไษา จตุษฺปทา ษฑฺวิธา คายตฺรี ตทเตทฺฤตาภฺยนูกฺตํ เอตาวานสฺย มหิมา ตตโ ชฺยายาํศฺจ ปูรุษห์ฯ ปาทโสฺย สรฺวาภูตานีฯ ตฺริปาทสฺยามฺฤตํ ทิวิฯฯ ↩︎