ప్రవేశ
।। ఓం ఓం నమో నారాయణాయ।। శ్రీ వేదవ్యాసాయ నమః ।।
శ్రీ కృష్ణద్వైపాయన వేదవ్యాస విరచిత
శ్రీ మహాభారత
ఉద్యోగ పర్వ
అంబోఽపాఖ్యాన పర్వ
అధ్యాయ 195
సార
“ఎష్టు సమయదల్లి నీను యుద్ధదల్లి శత్రుగళన్ను ఇల్లవాగిసువె?” ఎందు యుధిష్ఠిరను కేళలు అర్జునను “వాసుదేవన సహాయదింద నాను ఒందే రథదల్లి నిమిషదల్లియే అమరరన్నూ సేరిసి మూరు లోకగళన్ను, అదరల్లిరువ స్థావర జంగమగళొందిగె, హిందె ఇద్ద, ఈగ ఇరువ మత్తు ముందె ఇరబహుదాదవుగళన్నూ సంహరిసబల్లె ఎందు ననగన్నిసుత్తదె” ఎందు హేళిదుదు (1-20).
05195001 వైశంపాయన ఉవాచ।
05195001a ఏతచ్చ్రుత్వా తు కౌంతేయః సర్వాన్ భ్రాతౄనుపహ్వరే।
05195001c ఆహూయ భరతశ్రేష్ఠ ఇదం వచనమబ్రవీత్।।
వైశంపాయనను హేళిదను: “భరతశ్రేష్ఠ! ఇదన్ను కేళిద కౌంతేయను ఎల్ల తమ్మందిరన్నూ కరెయిసి ఏకాంతదల్లి ఈ మాతన్నాడిదను.
05195002a ధార్తరాష్ట్రస్య సైన్యేషు యే చారపురుషా మమ।
05195002c తే ప్రవృత్తిం ప్రయచ్చంతి మమేమాం వ్యుషితాం నిశాం।।
“ధార్తరాష్ట్రన సేనెయల్లిరువ నన్న చారకరు అవర ప్రవృత్తిగళన్ను బెళిగ్గె బందు హేళిదరు.
05195003a దుర్యోధనః కిలాపృచ్చదాపగేయం మహావ్రతం।
05195003c కేన కాలేన పాండూనాం హన్యాః సైన్యమితి ప్రభో।।
దుర్యోధనను ఆపగేయ మహావ్రతనిగె కేళిదనంతె - “ప్రభో! పాండవర సేనెయన్ను నాశపడిసలు ఎష్టు సమయవు బేకాగుత్తదె?”
05195004a మాసేనేతి చ తేనోక్తో ధార్తరాష్ట్రః సుదుర్మతిః।
05195004c తావతా చాపి కాలేన ద్రోణోఽపి ప్రత్యజానత।।
సుదుర్మతి ధార్తరాష్ట్రనిగె అవను ఒందు తింగళు ఎందు హేళిదనంతె. ద్రోణనూ కూడ అష్టే సమయ సాకెందు హేళిదనెందు తిళిదిద్దేవె.
05195005a గౌతమో ద్విగుణం కాలముక్తవానితి నః శ్రుతం।
05195005c ద్రౌణిస్తు దశరాత్రేణ ప్రతిజజ్ఞే మహాస్త్రవిత్।।
గౌతమను అదక్కూ ఎరడు పట్టు సమయ బేకెందనంతె. మహాస్త్రవిదు ద్రౌణియు హత్తు రాత్రిగళల్లి ఎందు ప్రతిజ్ఞె మాడిదనెందు కేళిద్దేవె.
05195006a తథా దివ్యాస్త్రవిత్కర్ణః సంపృష్టః కురుసంసది।
05195006c పంచభిర్దివసైర్హంతుం స సైన్యం ప్రతిజజ్ఞైవాన్।।
హాగెయే దివ్యాస్త్రవిదు కర్ణను కురుసంసదియల్లి ఐదే దివసగళల్లి సైన్యవన్ను సంహరిసువుదాగి ప్రతిజ్ఞెమాడిద్దానె.
05195007a తస్మాదహమపీచ్చామి శ్రోతుమర్జున తే వచః।
05195007c కాలేన కియతా శత్రూన్ క్షపయేరితి సంయుగే।।
ఆదుదరింద నానూ కూడ అర్జున! నిన్న మాతన్ను కేళ బయసుత్తేనె. ఎష్టు సమయదల్లి నీను యుద్ధదల్లి శత్రుగళన్ను ఇల్లవాగిసువె?”
05195008a ఏవముక్తో గుడాకేశః పార్థివేన ధనంజయః।
05195008c వాసుదేవమవేక్ష్యేదం వచనం ప్రత్యభాషత।।
పార్థివనింద ఇదన్ను కేళిద గుడాకేశ ధనంజయను వాసుదేవనన్ను నోడి ఈ మాతుగళల్లి ఉత్తరిసిదను.
05195009a సర్వ ఏతే మహాత్మానః కృతాస్త్రాశ్చిత్రయోధినః।
05195009c అసంశయం మహారాజ హన్యురేవ బలం తవ।।
“ఇవరెల్లరూ మహాత్మరు, కృతాస్త్రరు మత్తు చిత్రయోధిగళు. మహారాజ! ఇవరు నిన్న సేనెయన్ను సంహరిసువరు ఎన్నువుదరల్లి సంశయవిల్ల.
05195010a అపైతు తే మనస్తాపో యథాసత్యం బ్రవీమ్యహం।
05195010c హన్యామేకరథేనాహం వాసుదేవసహాయవాన్।।
05195011a సామరానపి లోకాంస్త్రీన్సహస్థావరజంగమాన్।
05195011c భూతం భవ్యం భవిష్యచ్చ నిమేషాదితి మే మతిః।।
నిన్న మనస్సినల్లి జ్వరవిల్లదిరలి. సత్యవన్నే హేళుత్తిద్దేనె. వాసుదేవన సహాయదింద నాను ఒందే రథదల్లి నిమిషదల్లియే అమరరన్నూ సేరిసి మూరు లోకగళన్ను, అదరల్లిరువ స్థావర జంగమగళొందిగె, హిందె ఇద్ద, ఈగ ఇరువ మత్తు ముందె ఇరబహుదాదవుగళన్నూ సంహరిసబల్లె ఎందు ననగన్నిసుత్తదె.
05195012a యత్తద్ఘోరం పశుపతిః ప్రాదాదస్త్రం మహన్మమ।
05195012c కైరాతే ద్వంద్వయుద్ధే వై తదిదం మయి వర్తతే।।
కైరాతనొందిగె ద్వంద్వయుద్ధదల్లి పశుపతియు ననగె కరుణిసిద్ద ఆ ఘోర అస్త్రవు నన్నల్లిదె.
05195013a యద్యుగాంతే పశుపతిః సర్వభూతాని సంహరన్।
05195013c ప్రయుంక్తే పురుషవ్యాఘ్ర తదిదం మయి వర్తతే।।
పురుషవ్యాఘ్ర! యావుదన్ను ప్రయోగిసి యుగాంత్యదల్లి పశుపతియు సర్వభూతగళన్ను సంహరిసువనో అదు నన్నల్లిదె.
05195014a తన్న జానాతి గాంగేయో న ద్రోణో న చ గౌతమః।
05195014c న చ ద్రోణసుతో రాజన్కుత ఏవ తు సూతజః।।
రాజన్! అదు గాంగేయనిగె తిళిదిల్ల, ద్రోణనిగూ ఇల్ల, గౌతమనిగూ ఇల్ల, ద్రోణసుతనిగూ ఇల్ల. ఇన్ను సూతజనిగేను?
05195015a న తు యుక్తం రణే హంతుం దివ్యైరస్త్రైః పృథగ్జనం।
05195015c ఆర్జవేనైవ యుద్ధేన విజేష్యామో వయం పరాన్।।
ఆదరె రణదల్లి దివ్యాస్త్రగళన్ను బళసి సామాన్యజనరన్ను సంహరిసువుదు సరియల్ల. నావు శత్రుగళొందిగె ఆర్జవదిందలే యుద్ధమాడి విజయిగళాగుత్తేవె.
05195016a తథేమే పురుషవ్యాఘ్రాః సహాయాస్తవ పార్థివ।
05195016c సర్వే దివ్యాస్త్రవిదుషః సర్వే యుద్ధాభినందినః।।
ఈ ఎల్ల పురుషవ్యాఘ్రరూ నిన్న సహాయకరు పార్థివ! ఎల్లరూ దివ్యాస్త్రవిదుషరు. ఎల్లరూ యుద్ధవన్ను ఇష్టపడువవరు.
05195017a వేదాంతావభృథస్నాతాః సర్వ ఏతేఽపరాజితాః।
05195017c నిహన్యుః సమరే సేనాం దేవానామపి పాండవ।।
ఇవరెల్లరూ వేదాంత అవభృతస్నానగళన్ను మాడిదవరు. అపరాజితరు. పాండవ! సమరదల్లి దేవతెగళ సేనెయన్నూ సంహరిసబల్లరు.
05195018a శిఖండీ యుయుధానశ్చ ధృష్టద్యుమ్నశ్చ పార్షతః।
05195018c భీమసేనో యమౌ చోభౌ యుధామన్యూత్తమౌజసౌ।।
05195019a విరాటద్రుపదౌ చోభౌ భీష్మద్రోణసమౌ యుధి।
05195019c స్వయం చాపి సమర్థోఽసి త్రైలోక్యోత్సాదనే అపి।।
శిఖండీ, యుయుధాన, పార్షత ధృష్టద్యుమ్న, భీమసేన, యమళరు, యుధామన్యు, ఉత్తమౌజ, యుద్ధదల్లి భీష్మ-ద్రోణర సమనాద విరాట-ద్రుపదరు, నీనూ కూడ, త్రైలోక్యగళన్ను కిత్తొగెయలు సమర్థనాగిద్దీయె.
05195020a క్రోధాద్యం పురుషం పశ్యేస్త్వం వాసవసమద్యుతే।
05195020c క్షిప్రం న స భవేద్వ్యక్తమితి త్వాం వేద్మి కౌరవ।।
కౌరవ! వాసవసమద్యుతే! నీను యావ పురుషనన్ను క్రోధదింద నోడుత్తీయో అవన నాశవు క్షిప్రవాగి ఆగుత్తదె1 ఎన్నువుదన్ను నాను తిళిదుకొండిద్దేనె.””
సమాప్తి
ఇతి శ్రీ మహాభారతే ఉద్యోగ పర్వణి అంబోఽపాఖ్యాన పర్వణి అర్జునవాక్యే పంచనవత్యధికశతతమోఽధ్యాయః।
ఇదు శ్రీ మహాభారతదల్లి ఉద్యోగ పర్వదల్లి అంబోఽపాఖ్యాన పర్వదల్లి అర్జునవాక్యదల్లి నూరాతొంభత్తైదనెయ అధ్యాయవు.
-
ఇదన్ను తోరిసువ ప్రకరణవు ఇదూవరెగూ బందిల్లవల్ల! ↩︎