правэш́а
।। ом̣ ом̣ намо на̄ра̄йан̣а̄йа।। ш́рӣ вэдавйа̄са̄йа намах̣ ।।
ш́рӣ кр̣шн̣адваипа̄йана вэдавйа̄са вирачита
ш́рӣ маха̄бха̄рата
удйога парва
ам̣бо'па̄кхйа̄на парва
адхйа̄йа 174
са̄ра
та̄пасару ам̣бэ̆гэ̆ танна там̣дэ̆йа манэ̆гэ̆ хим̣диругалу халава̄ру ка̄ран̣агал̤аннитту о̆тта̄йисидарӯ ам̣бэ̆йу та̄ну тапассаннэ таписуттэнэ̆ э̆м̣ду хат̣хахид̣идуду (1-13). аллигэ̆ а̄гамисидда ам̣бэ̆йа та̄йийа там̣дэ̆ ра̄джарши хотрава̄ханану авал̤а паристхитийанну тил̤идуко̆м̣д̣у там̣дэ̆йаманэ̆гэ̆ хогабэд̣авэ̆м̣дӯ, параш́ура̄ману авал̤игэ̆ саха̄йама̄д̣утта̄нэ̆м̣дӯ хэл̤идуду (14-26).
05174001 бхӣшма ува̄ча।
05174001a татастэ та̄паса̄х̣ сарвэ ка̄рйавам̣то'бхавам̣стада̄।
05174001c та̄м̣ канйа̄м̣ чим̣тайам̣то ваи ким̣ ка̄рйамити дхармин̣ах̣।।
бхӣшману хэл̤идану: “а̄га а̄ э̆лла та̄пасарӯ а̄ канйэ̆гэ̆ дхармаватта̄да йа̄ва ка̄рйаванну ма̄д̣абэкэ̆м̣ду чим̣тисутта̄ ка̄рйавам̣тара̄дару.
05174002a кэ чида̄хух̣ питурвэш́ма нӣйата̄мити та̄паса̄х̣।
05174002c кэ чидасмадупа̄лам̣бхэ матим̣ чакрурдвиджоттама̄х̣।।
кэ̆лаву та̄пасару авал̤анну там̣дэ̆йа манэ̆гэ̆ кал̤ухисабэкэ̆м̣ду хэл̤идару. кэ̆лаву двиджоттамару намманнэ дӯрува манассума̄д̣идару.
05174003a кэ чичча̄лвапатим̣ гатва̄ нийоджйамити мэнирэ।
05174003c нэти кэ чидвйавасйам̣ти пратйа̄кхйа̄та̄ хи тэна са̄।।
кэ̆лавару ш́а̄лпапатийа бал̤и хоги авананну о̆пписабэкэ̆м̣ду абхипра̄йапат̣т̣ару. инну кэ̆лавару авал̤анну авану тйаджисидударим̣да бэд̣а э̆м̣дару.
05174004a эвам̣ гатэ ким̣ ну ш́акйам̣ бхадрэ картум̣ манӣшибхих̣।
05174004c пунарӯчуш́ча тэ сарвэ та̄паса̄х̣ сам̣ш́итаврата̄х̣।।
хӣгэ̆ кэ̆ла самайаву кал̤э̆йалу э̆лла сам̣ш́итаврата та̄пасарӯ авал̤игэ̆ пунах̣ хэл̤идару: “бхадрэ! манӣшигал̤у ӣ вишайадалли эну та̄нэ ма̄д̣абаллару?
05174005a алам̣ правраджитэнэха бхадрэ ш́р̣н̣у хитам̣ вачах̣।
05174005c ито гаччасва бхадрам̣ тэ питурэва нивэш́анам̣।।
бхадрэ! ӣ рӣти алэ̆да̄д̣увуданну бид̣у. хитавачанаванну кэл̤у. нинна там̣дэ̆йа манэ̆гэ̆ хогувуду нинагэ̆ о̆л̤л̤э̆йаду.
05174006a пратипатсйати ра̄джа̄ са пита̄ тэ йаданам̣тарам̣।
05174006c татра ватсйаси калйа̄н̣и сукхам̣ сарвагун̣а̄нвита̄।
05174006e на ча тэ'нйа̄ гатирнйа̄ййа̄ бхавэдбхадрэ йатха̄ пита̄।।
нинна там̣дэ̆ ра̄джану анам̣тара эну ма̄д̣абэко аданну ма̄д̣утта̄нэ̆. калйа̄н̣и! алли нӣну сарва гун̣агал̤им̣да суттуварэ̆йалпат̣т̣у сукхадим̣да ва̄сисувэ̆. бхадрэ! там̣дэ̆йам̣таха гатийу на̄ригэ̆ бэрэ̆ йа̄рӯ илла.
05174007a патирва̄пи гатирна̄рйа̄х̣ пита̄ ва̄ вараварн̣ини।
05174007c гатих̣ патих̣ самастха̄йа̄ вишамэ ту пита̄ гатих̣।।
вараварн̣инӣ! на̄ригэ̆ пати атхава питарэ гатийу. сукхадаллирува̄га патийу гатийа̄дарэ̆ кашт̣адаллирува̄га питану гати.
05174008a правраджйа̄ хи судух̣кхэйам̣ сукума̄рйа̄ виш́эшатах̣।
05174008c ра̄джапутрйа̄х̣ пракр̣тйа̄ ча кума̄рйа̄става бха̄мини।।
виш́эшава̄ги сукума̄рийа̄гирува нинагэ̆ паривра̄джакатваву тум̣ба̄ дух̣кхакарава̄дуду. бха̄мини! ра̄джапутрийа̄гирува нӣну пракр̣тийаллийэ кума̄рийа̄гирувэ̆.
05174009a бхадрэ доша̄ хи видйам̣тэ бахаво вараварн̣ини।
05174009c а̄ш́рамэ ваи васам̣тйа̄стэ на бхавэйух̣ питургр̣хэ।।
бхадрэ! вараварн̣инӣ! а̄ш́рамава̄садалли бахал̤а дошагал̤ивэ̆йэ̆м̣ду тил̤идиддэвэ̆. ивйа̄вудӯ нинна там̣дэ̆йа манэ̆йалли ирувудилла.”
05174010a татасту тэ'бруванва̄кйам̣ бра̄хман̣а̄ста̄м̣ тапасвинӣм̣।
05174010c тва̄михаика̄кинӣм̣ др̣шт̣ва̄ нирджанэ гаханэ ванэ।
05174010e пра̄ртхайишйам̣ти ра̄джэм̣дра̄стасма̄нмаивам̣ манах̣ кр̣тха̄х̣।।
а̄га а̄ бра̄хман̣ару тапасвинигэ̆ ӣ ма̄таннӯ хэл̤идару: “нирджанава̄да гахана ванадалли эка̄м̣гийа̄рува ниннанну нод̣и ра̄джэм̣драру ниннанну байасутта̄рэ̆. а̄дударим̣да а̄ ма̄ргадалли хогалу манассу ма̄д̣абэд̣а!”
05174011 ам̣бова̄ча।
05174011a на ш́акйам̣ ка̄ш́инагарӣм̣ пунаргам̣тум̣ питургр̣ха̄н।
05174011c аваджн̃а̄та̄ бхавишйа̄ми ба̄м̣дхава̄на̄м̣ на сам̣ш́айах̣।।
ам̣бэ̆йу хэл̤идал̤у: “ка̄ш́ӣнагарадалли там̣дэ̆йа манэ̆гэ̆ пунах̣ хогалу ш́акйавилла. ба̄м̣дхаваригэ̆ на̄ну го̆ттилладавал̤а̄гибит̣т̣иддэнэ̆ э̆ннувударалли сам̣ш́айавилла.
05174012a ушита̄ хйанйатха̄ ба̄лйэ питурвэш́мани та̄паса̄х̣।
05174012c на̄хам̣ гамишйэ бхадрам̣ вастатра йатра пита̄ мама।
05174012e тапастаптумабхӣпса̄ми та̄пасаих̣ парипа̄лита̄।।
та̄пасарэ! экэ̆м̣дарэ̆ на̄ну ба̄лйадалли там̣дэ̆йа манэ̆йалли ва̄сисиддуду бэрэ̆йа̄гитту. нанна там̣дэ̆йируваллигэ̆ хоги алли ва̄сисувудилла. нимагэ̆ мам̣гал̤ава̄гали. та̄пасарим̣да парипа̄литал̤а̄ги тапассанну таписалу байасуттэнэ̆.
05174013a йатха̄ парэ'пи мэ локэ на сйа̄дэвам̣ маха̄тйайах̣।
05174013c даурбха̄гйам̣ бра̄хман̣аш́рэшт̣ха̄стасма̄ттапсйа̄мйахам̣ тапах̣।।
бра̄хман̣аш́рэшт̣харэ! идара нам̣тарада локадалли нанагэ̆ ӣ рӣтийа даурбха̄гйава̄галӣ а̄патта̄галӣ барадиралэ̆м̣ду на̄ну тапассанну таписуттэнэ̆.””
05174014 бхӣшма ува̄ча।
05174014a итйэвам̣ тэшу випрэшу чим̣тайатсу татха̄ татха̄।
05174014c ра̄джаршистадванам̣ пра̄птастапасвӣ хотрава̄ханах̣।।
бхӣшману хэл̤идану: “хӣгэ̆ а̄ випрару аду иду э̆м̣ду йочисуттирува̄га а̄ ванаккэ̆ ра̄джарши тапасвӣ хотрава̄ханану а̄гамисидану.
05174015a татастэ та̄паса̄х̣ сарвэ пӯджайам̣ти сма там̣ нр̣пам̣।
05174015c пӯджа̄бхих̣ сва̄гата̄дйа̄бхира̄санэнодакэна ча।।
а̄га та̄пасарэ̆лларӯ а̄ нр̣пананну пӯджисидару. пӯджэ̆, а̄сана, удакагал̤аннитту сва̄гатисидару.
05174016a тасйопавишт̣асйа тато виш́ра̄м̣тасйопаш́р̣н̣ватах̣।
05174016c пунарэва катха̄м̣ чакрух̣ канйа̄м̣ прати ванаукасах̣।।
авану кул̤итуко̆м̣д̣у виш́ра̄м̣тийанну пад̣э̆ду параспараранну кэл̤ида нам̣тара ванаукасару ма̄тукатхэ̆йанну пунах̣ канйэ̆йа кад̣э̆ над̣э̆сидару.
05174017a ам̣ба̄йа̄ста̄м̣ катха̄м̣ ш́рутва̄ ка̄ш́ира̄джн̃а̄ш́ча бха̄рата।
05174017c са вэпама̄на уттха̄йа ма̄турасйа̄х̣ пита̄ тада̄।
05174017e та̄м̣ канйа̄мам̣кама̄ропйа парйа̄ш́ва̄сайата прабхо।।
бха̄рата! прабхо! ка̄ш́ӣра̄джана ам̣бэ̆йа а̄ катхэ̆йанну кэл̤и авал̤а та̄йийа там̣дэ̆йа̄да авану над̣угутта̄ мэлэ̆дду, канйэ̆йанну то̆д̣э̆йа мэлэрисико̆м̣д̣у сама̄дха̄наго̆л̤исидану.
05174018a са та̄мапр̣ччатка̄ртснйэ̆на вйасанотпаттима̄дитах̣।
05174018c са̄ ча тасмаи йатха̄вр̣ттам̣ вистарэн̣а нйавэдайат।।
авану авал̤а вйасанада мӯлаванну сам̣пӯрн̣ава̄ги кэл̤алу авал̤ӯ кӯд̣а аванигэ̆ над̣э̆дудэ̆ллаваннӯ виста̄радим̣да нивэдисидал̤у.
05174019a татах̣ са ра̄джарширабхӯддух̣кхаш́окасаманвитах̣।
05174019c ка̄рйам̣ ча пратипэдэ танманаса̄ сумаха̄тапа̄х̣।।
а̄га а̄ ра̄джаршийу тум̣ба̄ дух̣кхаш́окасаманвитана̄дану. эну ма̄д̣абэкэ̆м̣ду а̄ сумаха̄тапасвийу йочисидану.
05174020a абравӣдвэпама̄наш́ча канйа̄ма̄рта̄м̣ судух̣кхитах̣।
05174020c ма̄ га̄х̣ питр̣гр̣хам̣ бхадрэ ма̄тустэ джанако хйахам̣।।
кам̣писутта̄ авану а̄ртал̤ӯ судух̣кхитал̤ӯ а̄гидда канйэ̆гэ̆ хэл̤идану: “бхадрэ! там̣дэ̆йа манэ̆гэ̆ хогабэд̣а! нинна та̄йийа там̣дэ̆ на̄ну.
05174021a дух̣кхам̣ чэтсйа̄ми тэ'хам̣ ваи майи вартасва путрикэ।
05174021c парйа̄птам̣ тэ манах̣ путри йадэвам̣ париш́ушйаси।।
на̄ну нинна дух̣кхаванну кал̤э̆йуттэнэ̆. магал̤э! нанналли виш́ва̄савид̣у. нинна манассанну о̆н̣агисуттирува байакэ̆йанну на̄ну пӯраисико̆д̣уттэнэ̆.
05174022a гачча мадвачана̄дра̄мам̣ джа̄мадагнйам̣ тапасвинам̣।
05174022c ра̄мастава махаддух̣кхам̣ ш́окам̣ ча̄панайишйати।
05174022e ханишйати ран̣э бхӣшмам̣ на каришйати чэдвачах̣।।
нанна ма̄тинам̣тэ̆ джа̄мадагни тапасви ра̄маналлигэ̆ хогу. ра̄ману нинна маха̄ дух̣кха-ш́окагал̤анну нива̄рисутта̄нэ̆. авана ма̄тинам̣тэ̆ над̣э̆дуко̆л̤л̤адэ иддарэ̆ бхӣшмананну авану ран̣адалли ко̆ллутта̄нэ̆.
05174023a там̣ гачча бха̄ргаваш́рэшт̣хам̣ ка̄ла̄гнисаматэджасам̣।
05174023c пратишт̣ха̄пайита̄ са тва̄м̣ самэ патхи маха̄тапа̄х̣।।
ка̄ла̄гнисамана̄да тэджассул̤л̤а а̄ бха̄ргаваш́рэшт̣ханаллигэ̆ хогу. а̄ маха̄тапасвийу ниннанну сама ма̄ргадалли нэ̆лэ̆сутта̄нэ̆.”
05174024a татасту сасварам̣ ба̄шпамутср̣джам̣тӣ пунах̣ пунах̣।
05174024c абравӣтпитарам̣ ма̄тух̣ са̄ тада̄ хотрава̄ханам̣।।
а̄га о̆м̣дэсаманэ̆ кан̣н̣ӣру сурисуттидда авал̤у танна та̄йийа там̣дэ̆ хотрава̄нананигэ̆ пунах̣ пунах̣ хэл̤идал̤у:
05174025a абхива̄дайитва̄ ш́ираса̄ гамишйэ тава ш́а̄сана̄т।
05174025c апи на̄ма̄дйа паш́йэйама̄рйам̣ там̣ локавиш́рутам̣।।
“талэ̆ба̄ги намаскариси нинна ш́а̄санадам̣тэ̆ хогуттэнэ̆. а̄дарэ̆ локавиш́рутана̄да а̄ арйананну им̣ду на̄ну ка̄н̣абаллэ̆нэ?
05174026a катхам̣ ча тӣврам̣ дух̣кхам̣ мэ ханишйати са бха̄ргавах̣।
05174026c этадичча̄мйахам̣ ш́ротуматха йа̄сйа̄ми татра ваи।।
бха̄ргавану хэгэ̆ нанна ӣ тӣвра дух̣кхаванну ко̆нэ̆го̆л̤исабаллану? иданну кэл̤алу байасуттэнэ̆. нам̣тара аллигэ̆ хогуттэнэ̆.”
сама̄пти
ити ш́рӣ маха̄бха̄ратэ удйога парван̣и ам̣бо'па̄кхйа̄на парван̣и хотрава̄хана̄м̣ба̄сам̣ва̄дэ чатух̣саптатйадхикаш́ататамо'дхйа̄йах̣।
иду ш́рӣ маха̄бха̄ратадалли удйога парвадалли ам̣бо'па̄кхйа̄на парвадалли хотрава̄хана̄м̣ба̄сам̣ва̄дадалли нӯра̄э̆ппатна̄лканэ̆йа адхйа̄йаву.