ప్రవేశ
।। ఓం ఓం నమో నారాయణాయ।। శ్రీ వేదవ్యాసాయ నమః ।।
శ్రీ కృష్ణద్వైపాయన వేదవ్యాస విరచిత
శ్రీ మహాభారత
ఉద్యోగ పర్వ
కర్ణ‌వివాద పర్వ
అధ్యాయ 144
సార
తందె సూర్యను కుంతియు సత్యవన్ను నుడియుత్తిద్దాళెందు హేళిదరూ చంచలనాగదే కర్ణను క్షత్రియనాగి హుట్టియూ క్షత్రియర గౌరవవు సిగదంతె మాడిద అపరాధియెందు కుంతియన్ను నిందిసి “ధృతరాష్ట్రన మక్కళిగాగి నాను నన్న బల-శక్తిగళన్ను బళసి నిన్న మక్కళొందిగె హోరాడుత్తేనె” ఎందూ ఆదరె “నినగె ఐవరిగింత కడిమె మక్కళిరువుదిల్ల. అర్జుననను ఇల్లవాదరె కర్ణనిరుత్తానె అథవా నాను హతనాదరె అర్జుననిరుత్తానె” ఎందు హేళిదుదు (1-22). హాగెయే ఆగలెందు హేళి కుంతియు కర్ణనన్ను బిగిదప్పి అవనింద బీళ్కొండిదుదు (23-26).
05144001 వైశంపాయన ఉవాచ।
05144001a తతః సూర్యాన్నిశ్చరితాం కర్ణః శుశ్రావ భారతీం।
05144001c దురత్యయాం ప్రణయినీం పితృవద్భాస్కరేరితాం।।
వైశంపాయనను హేళిదను: “ఆగ కర్ణను సూర్యమండలదింద ఈ వాత్సల్యపూర్వక మాతన్ను కేళిదను. దూరదింద బంద ఆ వాత్సల్యద మాతు తందె భాస్కరనదాగిత్తు.
05144002a సత్యమాహ పృథా వాక్యం కర్ణ మాతృవచః కురు।
05144002c శ్రేయస్తే స్యాన్నరవ్యాఘ్ర సర్వమాచరతస్తథా।।
“కర్ణ! పృథెయు సత్యవన్నే హేళిద్దాళె. తాయియ మాతినంతె మాడు. నరవ్యాఘ్ర! అదరంతె నడెదుకొండరె నినగె ఎల్ల శ్రేయస్సాగుత్తదె.”
05144003a ఏవముక్తస్య మాత్రా చ స్వయం పిత్రా చ భానునా।
05144003c చచాల నైవ కర్ణస్య మతిః సత్యధృతేస్తదా।।
హీగె తాయి మత్తు తందె స్వయంభానువు హేళలు సత్యధృతి కర్ణన మనస్సు చంచలవాగలిల్ల.
05144004 కర్ణ ఉవాచ।
05144004a న తే న శ్రద్దధే వాక్యం క్షత్రియే భాషితం త్వయా।
05144004c ధర్మద్వారం మమైతత్స్యాన్నియోగకరణం తవ।।
కర్ణను హేళిదను: “క్షత్రియే! నిన్న నియోగదంతె నడెదుకొళ్ళువుదే నన్న ధర్మద ద్వార ఎందు నీను హేళిదుదరల్లి ననగె శ్రద్ధెయిల్లవెందల్ల.
05144005a అకరోన్మయి యత్పాపం భవతీ సుమహాత్యయం।
05144005c అవకీర్ణోఽస్మి తే తేన తద్యశఃకీర్తినాశనం।।
ఆదరె నన్నన్ను బిసుటు నీను సరిపడిసలిక్కాగదంతహ పాపవన్ను మాడి, ననగె దొరకబేకాగిద్ద యశస్సు కీర్తిగళన్ను నాశపడిసిద్దీయె.
05144006a అహం చ క్షత్రియో జాతో న ప్రాప్తః క్షత్రసత్క్రియాం।
05144006c త్వత్కృతే కిం ను పాపీయః శత్రుః కుర్యాన్మమాహితం।।
క్షత్రియనాగి హుట్టియూ క్షత్రియరిగె సల్లబేకాద గౌరవవన్ను పడెయలిల్ల. నీను ననగె మాడిద ఈ అహిత కార్యవన్ను యావ శత్రువు తానే మాడియాను?
05144007a క్రియాకాలే త్వనుక్రోశమకృత్వా త్వమిమం మమ।
05144007c హీనసంస్కారసమయమద్య మాం సమచూచుదః।।
మాడబేకాద సమయదల్లి ననగె నీను ఈగ తోరిసువ అనుకంపవన్ను తోరిసలిల్ల. సంస్కారగళింద వంచిసిద నిన్న ఈ మగనిగె ఈగ హీగె మాడెందు హేళుత్తిద్దీయె.
05144008a న వై మమ హితం పూర్వం మాతృవచ్చేష్టితం త్వయా।
05144008c సా మాం సంబోధయస్యద్య కేవలాత్మహితైషిణీ।।
తాయియంతె నీను ఎందూ ననగె హితవాగి నడెదుకొళ్ళలిల్ల. ఈగ నీను కేవల నిన్న హితవన్ను బయసి ననగె తిళిసి హేళుత్తిద్దీయె!
05144009a కృష్ణేన సహితాత్కో వై న వ్యథేత ధనంజయాత్।
05144009c కోఽద్య భీతం న మాం విద్యాత్పార్థానాం సమితిం గతం।।
కృష్ణన సహాయపడెదిరువ ధనంజయన ఎదిరు యారు తానే నడుగువుదిల్ల? ఈగ నాను పార్థరన్ను సేరిదరె భయదింద హాగె మాడిదె ఎందు యారు తానే తిళిదుకొళ్ళువుదిల్ల?
05144010a అభ్రాతా విదితః పూర్వం యుద్ధకాలే ప్రకాశితః।
05144010c పాండవాన్యది గచ్చామి కిం మాం క్షత్రం వదిష్యతి।।
ఇదూవరెగె అవర అణ్ణనెందు విదితనాగిరద ననగె ఈగ యుద్ధద సమయదల్లి గొత్తాగిదె. ఈగ పాండవర కడె హోదరె క్షత్రియరు నన్న కురితు ఏను హేళుత్తారె?
05144011a సర్వకామైః సంవిభక్తః పూజితశ్చ సదా భృశం।
05144011c అహం వై ధార్తరాష్ట్రాణాం కుర్యాం తదఫలం కథం।।
ధార్తరాష్ట్రరు సర్వకామగళింద సంవిభక్తరాగి సదా నన్నన్ను తుంబా పూజిసిద్దారె. ఈగ నాను అదన్ను హేగె నిష్ఫలవన్నాగి మాడలి?
05144012a ఉపనహ్య పరైర్వైరం యే మాం నిత్యముపాసతే।
05144012c నమస్కుర్వంతి చ సదా వసవో వాసవం యథా।।
ఈగ శత్రుగళొందిగె వైరవన్ను కట్టికొండు అవరు నిత్యవూ నన్నన్ను వసుగళు వాసవనన్ను హేగో హాగె పూజిసుత్తారె, నమస్కరిసుత్తారె.
05144013a మమ ప్రాణేన యే శత్రూం శక్తాః ప్రతిసమాసితుం।
05144013c మన్యంతేఽద్య కథం తేషామహం భింద్యాం మనోరథం।।
నన్న శక్తియింద శత్రుగళ శక్తియన్ను ఎదురిసబల్లరు ఎందు తిళిదుకొండిరువ అవర మనోరథవన్ను ఇందు నాను హేగె ఒడెదు హాకలి?
05144014a మయా ప్లవేన సంగ్రామం తితీర్షంతి దురత్యయం।
05144014c అపారే పారకామా యే త్యజేయం తానహం కథం।।
సాధిసలసాధ్యవాద ఈ సంగ్రామవెంబ సాగరవన్ను దాటిసలు సాధ్యమాడబల్ల దోణియంతె నన్నన్ను నోడుత్తిరువ అవరన్ను నాను హేగె తొరెయబల్లెను?
05144015a అయం హి కాలః సంప్రాప్తో ధార్తరాష్ట్రోపజీవినాం।
05144015c నిర్వేష్టవ్యం మయా తత్ర ప్రాణానపరిరక్షతా।।
ధార్తరాష్ట్రనన్ను అవలంబిసి జీవిసువవరిగె ఇదే కాలవు బందిదె. నన్న ప్రాణవన్ను రక్షిసికొళ్ళదే నన్న కర్తవ్యవన్ను మాడబేకు.
05144016a కృతార్థాః సుభృతా యే హి కృత్యకాల ఉపస్థితే।
05144016c అనవేక్ష్య కృతం పాపా వికుర్వంత్యనవస్థితాః।।
చెన్నాగి పోషితరాగి కృతార్థరాగిరువవరు అవరిగె మాడిదుదన్ను కడెగణిసి, సమయ బందాగ హిందె పడెద ఎల్ల లాభగళన్నూ అల్లగళెయువవరు పాపిష్టరు.
05144017a రాజకిల్బిషిణాం తేషాం భర్తృపిండాపహారిణాం।
05144017c నైవాయం న పరో లోకో విద్యతే పాపకర్మణాం।।
రాజరన్ను దుర్బలగొళిసువ ఆ భర్తృపిండాపహారి పాపకర్మిగళిగె ఈ లోకదల్లియాగలీ పరలోకదల్లియాగలీ ఒళ్ళెయదాగువుదిల్ల.
05144018a ధృతరాష్ట్రస్య పుత్రాణామర్థే యోత్స్యామి తే సుతైః।
05144018c బలం చ శక్తిం చాస్థాయ న వై త్వయ్యనృతం వదే।।
ధృతరాష్ట్రన మక్కళిగాగి నాను నన్న బల శక్తిగళన్ను బళసి నిన్న మక్కళొందిగె హోరాడుత్తేనె. నినగె సుళ్ళన్ను హేళుత్తిల్ల.
05144019a ఆనృశంస్యమథో వృత్తం రక్షన్సత్పురుషోచితం।
05144019c అతోఽర్థకరమప్యేతన్న కరోమ్యద్య తే వచః।।
సత్పురుషరిగె ఉచితవాద మానవీయ నడతెయన్ను రక్షిసి, ననగె ఒళ్ళెయదాగదిద్దరూ ఇందు నిన్న మాతినంతె మాడువుదిల్ల.
05144020a న తు తేఽయం సమారంభో మయి మోఘో భవిష్యతి।
05144020c వధ్యాన్విషహ్యాన్సంగ్రామే న హనిష్యామి తే సుతాన్।
05144020e యుధిష్ఠిరం చ భీమం చ యమౌ చైవార్జునాదృతే।।
ఆదరూ నన్నొడనె నీను నడెసిద ఈ ప్రయత్నవు నిష్ఫలవాగువుదిల్ల. అవరన్ను ఎదురిసి కొల్లబల్లెనాదరూ నాను యుద్ధదల్లి నిన్న మక్కళన్ను – అర్జుననన్ను బిట్టు, యుధిష్ఠిర, భీమ, మత్తు యమళరన్ను – కొల్లువుదిల్ల.
05144021a అర్జునేన సమం యుద్ధం మమ యౌధిష్ఠిరే బలే।
05144021c అర్జునం హి నిహత్యాజౌ సంప్రాప్తం స్యాత్ఫలం మయా।
05144021e యశసా చాపి యుజ్యేయం నిహతః సవ్యసాచినా।।
యుధిష్ఠిరన బలదల్లిరువ అర్జుననొందిగె నన్న యుద్ధవు నడెయుత్తదె. అర్జుననన్ను కొందు ననగె నన్న ఫలవు దొరెయుత్తదె. అథవా సవ్యసాచియింద హతనాదరె యశస్సన్ను పడెయుత్తేనె.
05144022a న తే జాతు నశిష్యంతి పుత్రాః పంచ యశస్విని।
05144022c నిరర్జునాః సకర్ణా వా సార్జునా వా హతే మయి।।
యశస్వినీ! నినగె ఐవరిగింత కడిమె మక్కళిరువుదిల్ల. అర్జుననను ఇల్లవాదరె కర్ణనిరుత్తానె అథవా నాను హతనాదరె అర్జుననిరుత్తానె.””
05144023 వైశంపాయన ఉవాచ।
05144023a ఇతి కర్ణవచః శ్రుత్వా కుంతీ దుఃఖాత్ప్రవేపతీ।
05144023c ఉవాచ పుత్రమాశ్లిష్య కర్ణం ధైర్యాదకంపితం।।
వైశంపాయనను హేళిదను: “కర్ణన ఈ మాతుగళన్ను కేళి కుంతియు దుఃఖదింద నడుగిదళు. ఓలాడదే ధైయదిందిద్ద పుత్ర కర్ణనన్ను బిగిదప్పి హేళిదళు:
05144024a ఏవం వై భావ్యమేతేన క్షయం యాస్యంతి కౌరవాః।
05144024c యథా త్వం భాషసే కర్ణ దైవం తు బలవత్తరం।।
“కర్ణ! హీగెయే ఆగలి! నీను హేళిదంతె కౌరవరు క్షయ హొందుత్తారె. దైవవు బలవత్తరవాదుదు.
05144025a త్వయా చతుర్ణాం భ్రాతౄణామభయం శత్రుకర్శన।
05144025c దత్తం తత్ప్రతిజానీహి సంగరప్రతిమోచనం।।
శత్రుకర్శన! నిన్న నాల్వరు తమ్మందిరిగె నీను నీడిరువ అభయవన్ను నెనపినల్లిట్టుకొండు సంగరక్కె ప్రాయశ్చిత్తవన్ను మాడికో.
05144026a అనామయం స్వస్తి చేతి పృథాథో కర్ణమబ్రవీత్।
05144026c తాం కర్ణోఽభ్యవదత్ప్రీతస్తతస్తౌ జగ్మతుః పృథక్।।
ఆరోగ్యవాగిరు! మంగళవాగలి!” ఎందు పృథెయు కర్ణనిగె హేళిదళు. ప్రీతియింద కర్ణను అవళిగె వందిసిదను. ఇబ్బరూ బేరె బేరె దారిగళల్లి హోదరు.”
సమాప్తి
ఇతి శ్రీ మహాభారతే ఉద్యోగ పర్వణి కర్ణ‌వివాద పర్వణి కుంతీకర్ణసమాగమే చతుశ్చత్వారింశదధికశతతమోఽధ్యాయః।
ఇదు శ్రీ మహాభారతదల్లి ఉద్యోగ పర్వదల్లి కర్ణ‌వివాద పర్వదల్లి కుంతీకర్ణసమాగమదల్లి నూరానల్వత్నాల్కనెయ అధ్యాయవు.