ప్రవేశ
।। ఓం ఓం నమో నారాయణాయ।। శ్రీ వేదవ్యాసాయ నమః ।।
శ్రీ కృష్ణద్వైపాయన వేదవ్యాస విరచిత
శ్రీ మహాభారత
ఉద్యోగ పర్వ
భగవద్యాన పర్వ
అధ్యాయ 106
సార
గరుడను గాలవనిగె పూర్వ దిక్కన్ను వర్ణిసిదుదు (1-18).
05106001 సుపర్ణ ఉవాచ। 05106001a అనుశిష్టోఽస్మి దేవేన గాలవాజ్ఞాతయోనినా। 05106001c బ్రూహి కామనుసంయామి ద్రష్టుం ప్రథమతో దిశం।।
సుపర్ణను హేళిదను: “గాలవ! అజ్ఞాత యోని దేవన అప్పణెయాగిదె. మొదలు యావదిక్కన్ను నోడలు బయసుత్తీయె హేళు. అల్లిగె కరెదొయ్యుత్తేనె.
05106002a పూర్వాం వా దక్షిణాం వాహమథ వా పశ్చిమాం దిశం। 05106002c ఉత్తరాం వా ద్విజశ్రేష్ఠ కుతో గచ్చామి గాలవ।।
గాలవ! పూర్వ అథవా దక్షిణక్కె కొండొయ్యలో అథవా పశ్చిమ అథవా ఉత్తర దిక్కిగో? యావ దిక్కినల్లి హోగలి ఎందు హేళు ద్విజశ్రేష్ఠ!
05106003a యస్యాముదయతే పూర్వం సర్వలోకప్రభావనః। 05106003c సవితా యత్ర సంధ్యాయాం సాధ్యానాం వర్తతే తపః।। 05106004a యస్యాం పూర్వం మతిర్జాతా యయా వ్యాప్తమిదం జగత్। 05106004c చక్షుషీ యత్ర ధర్మస్య యత్ర చైష ప్రతిష్ఠితః।। 05106005a హుతం యతోముఖైర్హవ్యం సర్పతే సర్వతోదిశం। 05106005c ఏతద్ద్వారం ద్విజశ్రేష్ఠ దివసస్య తథాధ్వనః।।
ద్విజశ్రేష్ఠ! ఎల్లి సర్వలోకప్రభావన సూర్యను మొదలు ఉదయిసుత్తానో, ఎల్లి సంధ్యాసమయదల్లి సాధ్యరు తపస్సినల్లి తొడగుత్తారో, ఎల్లి ఈ జగత్తన్నే వ్యాపిసిద బుద్ధియు మొదలు హుట్టితో, ఎల్లి స్వయం ధర్మ మత్తు అవన ఎరడు కణ్ణుగళు స్థాపితవాగివెయో, ఎల్లి యాగముఖదల్లి సురిద తుప్పద ఆహుతియు ఎల్ల దిక్కుగళల్లి హరిదుహోయితో ఇదే దివసద మత్తు కాలద ద్వార.
05106006a యత్ర పూర్వం ప్రసూతా వై దాక్షాయణ్యః ప్రజాః స్త్రియః। 05106006c యస్యాం దిశి ప్రవృద్ధాశ్చ కశ్యపస్యాత్మసంభవాః।।
అల్లి దక్షన హెణ్ణుమక్కళు హిందె మక్కళన్ను హడెదరు. ఆ దిక్కినల్లియే కశ్యపన ఆత్మసంభవరు ప్రవృద్ధరాదరు.
05106007a యతోమూలా సురాణాం శ్రీర్యత్ర శక్రోఽభ్యషిచ్యత। 05106007c సురరాజ్యేన విప్రర్షే దేవైశ్చాత్ర తపశ్చితం।।
విప్రర్షే! ఇదు సురర సంపత్తిన మూల. ఏకెందరె ఇల్లియే శక్రను సురరాజ్యదింద అభిషిక్తనాగిద్దను. దేవతెగళు ఇల్లియే తపస్సన్నాచరిసిదరు.
05106008a ఏతస్మాత్కారణాద్బ్రహ్మన్పూర్వేత్యేషా దిగుచ్యతే। 05106008c యస్మాత్పూర్వతరే కాలే పూర్వమేషావృతా సురైః।।
బ్రహ్మన్! ఈ కారణదిందలే ఇదక్కె పూర్వదిక్కెందు కరెయుత్తారె. మొదల కాలగళల్లి పూర్వవు సురరింద తుంబిహోగిత్తు.
05106009a అత ఏవ చ పూర్వేషాం పూర్వామాశామవేక్షతాం। 05106009c పూర్వకార్యాణి కార్యాణి దైవాని సుఖమీప్సతా।।
మొదల పూర్వజరు ఇల్లియే ఆశయదింద నోడిదరు. సుఖవన్ను బయసిద దేవతెగళూ కూడ ఇల్లియే మొదల కర్మగళన్ను నెరవేరిసిదరు.
05106010a అత్ర వేదాం జగౌ పూర్వం భగవాఽల్లోకభావనః। 05106010c అత్రైవోక్తా సవిత్రాసీత్సావిత్రీ బ్రహ్మవాదిషు।।
అల్లి హిందె భగవాన్ లోకభావనను వేదగళన్ను హాడిదను. అల్లియే సూర్యను సావిత్రిగె ఆ బ్రహ్మవాది గాయత్రియన్ను హేళికొట్టను.
05106011a అత్ర దత్తాని సూర్యేణ యజూంషి ద్విజసత్తమ। 05106011c అత్ర లబ్ధవరైః సోమః సురైః క్రతుషు పీయతే।।
ద్విజసత్తమ! అల్లియే సూర్యను యజుర్వేదవన్ను (యాజ్ఞవల్క్యనిగె) నీడిదను. అల్లియే సురరు వరగళన్ను పడెదు క్రతుగళల్లి సోమవన్ను కుడిదరు.
05106012a అత్ర తృప్తా హుతవహాః స్వాం యోనిముపభుంజతే। 05106012c అత్ర పాతాలమాశ్రిత్య వరుణః శ్రియమాప చ।।
అల్లి ఆహుతిగళింద తృప్తవాగి యజ్ఞగళు స్వ-యోనియల్లి హుట్టిదవుగళన్ను భుంజిసిదవు. అల్లి మొదలు వరుణను పాతాలవన్ను సేరి సంపత్తన్ను పడెదను.
05106013a అత్ర పూర్వం వసిష్ఠస్య పౌరాణస్య ద్విజర్షభ। 05106013c సూతిశ్చైవ ప్రతిష్ఠా చ నిధనం చ ప్రకాశతే।।
ద్విజర్షభ! ఇల్లియే పౌరాణిక వసిష్ఠన మొదల జనన, ప్రతిష్ఠె మత్తు నిధనగళు కాణిసికొండవు.
05106014a ఓంకారస్యాత్ర జాయంతే సూతయో దశతీర్దశ। 05106014c పిబంతి మునయో యత్ర హవిర్ధానే స్మ సోమపాః।।
ఇల్లియే ఓంకారద నూరారు శాకెగళు హుట్టికొండవు. ఇల్లియే మునిగళు ధూమగళాగి హవిస్సు మత్తు సోమగళన్ను కుడియుత్తారె.
05106015a ప్రోక్షితా యత్ర బహవో వరాహాద్యా మృగా వనే। 05106015c శక్రేణ యత్ర భాగార్థే దైవతేషు ప్రకల్పితాః।।
ఇల్లియే శక్రను వరాహాది వన్య మృగగళన్ను బేటెయాడి దేవతెగళిగె హంచిదను.
05106016a అత్రాహితాః కృతఘ్నాశ్చ మానుషాశ్చాసురాశ్చ యే। 05106016c ఉదయంస్తాన్ హి సర్వాన్వై క్రోధాద్ధంతి విభావసుః।।
ఇల్లియే విభావసు ఉదయను కెట్ట మత్తు కృతఘ్న మనుష్య-అసురరెల్లరన్నూ క్రోధదింద సుడుత్తానె.
05106017a ఏతద్ద్వారం త్రిలోకస్య స్వర్గస్య చ సుఖస్య చ। 05106017c ఏష పూర్వో దిశాభాగో విశావైనం యదీచ్చసి।।
ఇదు త్రిలోకద, స్వర్గద మత్తు సుఖద ద్వార. నినగిష్టవాదరె ఈ పూర్వదిక్కిన భాగక్కె హోగోణ.
05106018a ప్రియం కార్యం హి మే తస్య యస్యాస్మి వచనే స్థితః। 05106018c బ్రూహి గాలవ యాస్యామి శృణు చాప్యపరాం దిశం।।
గాలవ! నాను ననగె ప్రియరాదవర కార్యవన్ను మాడలు సర్వదా సిద్ధనిద్దేనె. నినగె బేరెయెల్లియాదరూ హోగబేకెందిద్దరె అదన్నూ హేళు. నాను ఈగ అన్య దిక్కుగళ కురితు హేళుత్తేనె.”
సమాప్తి
ఇతి శ్రీ మహాభారతే ఉద్యోగ పర్వణి భగవద్యాన పర్వణి గాలవచరితే షడధికశతతమోఽధ్యాయః।
ఇదు శ్రీ మహాభారతదల్లి ఉద్యోగ పర్వదల్లి భగవద్యాన పర్వదల్లి గాలవచరితెయల్లి నూరాఆరనెయ అధ్యాయవు.