ప్రవేశ
।। ఓం ఓం నమో నారాయణాయ।। శ్రీ వేదవ్యాసాయ నమః ।।
శ్రీ కృష్ణద్వైపాయన వేదవ్యాస విరచిత
శ్రీ మహాభారత
ఉద్యోగ పర్వ
భగవద్యాన పర్వ
అధ్యాయ 100
సార
నారదను గోవుగళ మాతె సురభియు వాసిసువ రసాతలవన్ను మాతలిగె తోరిసిదుదు (1-15).
05100001 నారద ఉవాచ।
05100001a ఇదం రసాతలం నామ సప్తమం పృథివీతలం।
05100001c యత్రాస్తే సురభిర్మాతా గవామమృతసంభవా।।
నారదను హేళిదను: “ఇదు పృథివియ కెళగిరువ రసాతలవెంబ హెసరిన ఏళనెయ లోక. ఇల్లి అమృతసంభవె గోవుగళ మాతె సురభియు వాసిసుత్తాళె.
05100002a క్షరంతీ సతతం క్షీరం పృథివీసారసంభవం।
05100002c షణ్ణాం రసానాం సారేణ రసమేకమనుత్తమం।।
ఇవళు సతతవూ భూమియల్లి సారసంభవవెనిసిద, ఆరు రసగళల్లి ఒందే అనుత్తమ రససారవాద హాలన్ను సురిసుత్తాళె.
05100003a అమృతేనాభితృప్తస్య సారముద్గిరతః పురా।
05100003c పితామహస్య వదనాదుదతిష్ఠదనిందితా।।
ఈ అనిందితెయు హిందె అమృతదింద సంతృప్తనాగి సారవన్ను కక్కిద పితామహన బాయియింద హొరబిద్దళు.
05100004a యస్యాః క్షీరస్య ధారాయా నిపతంత్యా మహీతలే।
05100004c హ్రదః కృతః క్షీరనిధిః పవిత్రం పరముత్తమం।।
అవళ హాలిన ధారెయు భూమియ మేలె బీళలు పవిత్రవూ, పరమ ఉత్తమవూ ఆద క్షీరనిధి సరోవరవు మాడల్పట్టితు.
05100005a పుష్పితస్యేవ ఫేనస్య పర్యంతమనువేష్టితం।
05100005c పిబంతో నివసంత్యత్ర ఫేనపా మునిసత్తమాః।।
అదర దడవు సుత్తలూ హాలిన నొరెయింద కూడిదె. అల్లి వాసిసువ మునిసత్తమరు ఆ హాలిన నొరెయన్ను కుడియుత్తారె.
05100006a ఫేనపా నామ నామ్నా తే ఫేనాహారాశ్చ మాతలే।
05100006c ఉగ్రే తపసి వర్తంతే యేషాం బిభ్యతి దేవతాః।।
మాతలీ! అవరన్ను ఫేనపా ఎంబ హెసరినింద కరెయుత్తారె. ఏకెందరె అవరు ఈ హాలిన నొరెయన్ను కుడిదు మాత్ర జీవిసుత్తారె. ఉగ్ర తపస్సినల్లి తొడగిరువ ఇవరిగె దేవతెగళూ భయపడుత్తారె.
05100007a అస్యాశ్చతస్రో ధేన్వోఽన్యా దిక్షు సర్వాసు మాతలే।
05100007c నివసంతి దిశాపాల్యో ధారయంత్యో దిశః స్మృతాః।।
మాతలీ! అవళిగె ఎల్ల దిక్కుగళల్లియూ వాసిసువ, దిశాపాలరు ఇద్దారె. అవరు దిక్కుగళన్ను ధరిసుత్తారె ఎందు కేళిద్దేవె.
05100008a పూర్వాం దిశం ధారయతే సురూపా నామ సౌరభీ।
05100008c దక్షిణాం హంసకా నామ ధారయత్యపరాం దిశం।।
సురూప ఎంబ హెసరిన సౌరభియు పూర్వదిక్కన్ను బెంబలిసుత్తాళె, హంసక ఎంబ హెసరినవళు ఇన్నొందు దిక్కు దక్షిణవన్ను బెంబలిసుత్తాళె.
05100009a పశ్చిమా వారుణీ దిక్చ ధార్యతే వై సుభద్రయా।
05100009c మహానుభావయా నిత్యం మాతలే విశ్వరూపయా।।
మాతలే! మహానుభావె విశ్వరూపి సుభద్రెయు వరుణన పశ్చిమ దిక్కన్ను బెంబలిసుత్తాళె.
05100010a సర్వకామదుఘా నామ ధేనుర్ధారయతే దిశం।
05100010c ఉత్తరాం మాతలే ధర్మ్యాం తథైలవిలసంజ్ఞైతాం।।
మాతలే! సర్వకామదుఘా ఎంబ హెసరిన ధేనువు ధర్మయుక్తవాద. సంపత్తిన ఒడెయ కుబేరనదెందు సూచితగొండ ఉత్తర దిక్కన్ను బెంబలిసుత్తాళె.
05100011a ఆసాం తు పయసా మిశ్రం పయో నిర్మథ్య సాగరే।
05100011c మంథానం మందరం కృత్వా దేవైరసురసంహితైః।।
ఇవర హాలినింద మిశ్రితవాద క్షీరసాగరవన్ను అసురరొందిగె కూడి దేవతెగళు మందరవన్ను కడగోలన్నాగి మాడి కడెదరు.
05100012a ఉద్ధృతా వారుణీ లక్ష్మీరమృతం చాపి మాతలే।
05100012c ఉచ్చైఃశ్రవాశ్చాశ్వరాజో మణిరత్నం చ కౌస్తుభం।।
మాతలే! అదరింద వారుణీ లక్ష్మీ, అమృత, అశ్వరాజ ఉచ్ఛైఃశ్రవస్, మత్తు మణిరత్న కౌస్తుభగళు హుట్టిదవు.
05100013a సుధాహారేషు చ సుధాం స్వధాభోజిషు చ స్వధాం।
05100013c అమృతం చామృతాశేషు సురభిః క్షరతే పయః।।
సురభియు సురిసువ హాలు సుధెయన్ను కుడియువవరిగె సుధెయాగుత్తదె, స్వధావన్ను కుడియువవరిగె స్వధా ఆగుత్తదె, అమృతవన్ను కుడియువవరిగె అమృతవాగుత్తదె.
05100014a అత్ర గాథా పురా గీతా రసాతలనివాసిభిః।
05100014c పౌరాణీ శ్రూయతే లోకే గీయతే యా మనీషిభిః।।
రసాతలవాసిగళ కురితాద ఒందు పురాతన గీతెయొందిదె. అదన్ను మనుష్యర లోకదల్లియే కేళిబరుత్తదె.
05100015a న నాగలోకే న స్వర్గే న విమానే త్రివిష్టపే।
05100015c పరివాసః సుఖస్తాదృగ్రసాతలతలే యథా।।
రసాతలదల్లి వాసిసువవరిగె ఇరువష్టు సుఖవు నాగలోకదల్లిల్ల, స్వర్గదల్లిల్ల, విమానదల్లిల్ల మత్తు త్రివిష్టపదల్లిల్ల.”
సమాప్తి
ఇతి శ్రీ మహాభారతే ఉద్యోగ పర్వణి భగవద్యాన పర్వణి మాతలివరాన్వేషణే శతతమోఽధ్యాయః।
ఇదు శ్రీ మహాభారతదల్లి ఉద్యోగ పర్వదల్లి భగవద్యాన పర్వదల్లి మాతలివరాన్వేషణెయల్లి నూరనెయ అధ్యాయవు.