പ്രവേശ
।। ഓം ഓം നമോ നാരായണായ।। ശ്രീ വേദവ്യാസായ നമഃ ।।
ശ്രീ കൃഷ്ണദ്വൈപായന വേദവ്യാസ വിരചിത
ശ്രീ മഹാഭാരത
ഉദ്യോഗ പര്വ
യാനസംധി പര്വ
അധ്യായ 62
സാര
“എല്ലരൂ സമജാതീയരാഗിദ്ദേവെ. എല്ലരൂ മനുഷ്യ യോനിയല്ലിയേ ഹുട്ടിദ്ദേവെ. ഹീഗിരുവാഗ പിതാമഹനു പാര്ഥരിഗേ വിജയവെംദു ഹേഗെ ഹേളുത്താനെ?” എംദു ദുര്യോധനനു പ്രശ്നിസലു (1-5), വിദുരനു ദായാദിഗളു ഹൊഡെദാഡബാരദെംദു ഹക്കിഹിഡിയുവവന (6-19) മത്തു ഗിരിയല്ലൊമ്മെ കംഡിദുദര ഉദാഹരണെയന്നിത്തു (20-31) ഉപദേശിസിദുദു.
05062001 ദുര്യോധന ഉവാച।
05062001a സദൃശാനാം മനുഷ്യേഷു സര്വേഷാം തുല്യജന്മനാം।
05062001c കഥമേകാംതതസ്തേഷാം പാര്ഥാനാം മന്യസേ ജയം।।
ദുര്യോധനനു ഹേളിദനു: “മനുഷ്യര സദൃശരാഗിരുവ, ജന്മദല്ലി എല്ലര സമനാഗിരുവ പാംഡവരു മാത്ര ജയവന്നു പഡെയുത്താരെ എംദു ഏകെ നംബുത്തീയെ?
05062002a സര്വേ സ്മ സമജാതീയാഃ സര്വേ മാനുഷയോനയഃ।
05062002c പിതാമഹ വിജാനീഷേ പാര്ഥേഷു വിജയം കഥം।।
എല്ലരൂ സമജാതീയരാഗിദ്ദേവെ. എല്ലരൂ മനുഷ്യ യോനിയല്ലിയേ ഹുട്ടിദ്ദേവെ. ഹീഗിരുവാഗ പിതാമഹനു പാര്ഥരിഗേ വിജയവെംദു ഹേഗെ ഹേളുത്താനെ?
05062003a നാഹം ഭവതി ന ദ്രോണേ ന കൃപേ ന ച ബാഹ്ലികേ।
05062003c അന്യേഷു ച നരേംദ്രേഷു പരാക്രമ്യ സമാരഭേ।।
നന്ന പരാക്രമവു നിന്ന, ദ്രോണന, കൃപ, ബാഹ്ലീക, മത്തു ഇതര നരേംദ്രര പരാക്രമവന്നു ആധാരിസില്ല.
05062004a അഹം വൈകര്തനഃ കര്ണോ ഭ്രാതാ ദുഃശാസനശ്ച മേ।
05062004c പാംഡവാന്സമരേ പംച ഹനിഷ്യാമഃ ശിതൈഃ ശരൈഃ।।
നാനു, വൈകര്തന കര്ണ, മത്തു നന്ന തമ്മ ദുഃശാസനരു സമരദല്ലി പംച പാംഡവരന്നു ഹരിത ബാണഗളിംദ സംഹരിസുത്തേവെ.
05062005a തതോ രാജന്മഹായജ്ഞൈര്വിവിധൈര്ഭൂരിദക്ഷിണൈഃ।
05062005c ബ്രാഹ്മണാംസ്തര്പയിഷ്യാമി ഗോഭിരശ്വൈര്ധനേന ച।।
രാജന്! ആഗ മഹാ യജ്ഞഗളിംദ, വിവിധ ഭൂരിദക്ഷിണെഗളിംദ, ഗോ-ഐശ്വര്യ ധനഗളിംദ ബ്രാഹ്മണരന്നു സംതുഷ്ടഗൊളിസുത്തേനെ.”
05062006 വിദുര ഉവാച।
05062006a ശകുനീനാമിഹാര്ഥായ പാശം ഭൂമാവയോജയത്।
05062006c കശ്ചിച്ചാകുനികസ്താത പൂര്വേഷാമിതി ശുശ്രുമ।।
വിദുരനു ഹേളിദനു: “ഹിംദെ ഓര്വ ഹക്കിഹിഡിയുവവനു ഹക്കിഗളന്നു ഹിഡിയലു നെലദ മേലെ ബലെയന്നു ബീസിദ എംദു കേളിദ്ദേവെ.
05062007a തസ്മിന്ദ്വൌ ശകുനൌ ബദ്ധൌ യുഗപത്സമപൌരുഷൌ।
05062007c താവുപാദായ തം പാശം ജഗ്മതുഃ ഖചരാവുഭൌ।।
അവുഗളല്ലി ബുദ്ധിവംതരാഗിദ്ദ, രെക്കെഗള ബലദല്ലി മത്തു പൌരുഷദല്ലി സമനാഗിദ്ദ എരഡു പക്ഷിഗളു ഒംദു ഉപായവന്നു മാഡി ആ ബലെയന്നേ എത്തികൊംഡു ആകാശവന്നേരിദവു.
05062008a തൌ വിഹായസമാക്രാംതൌ ദൃഷ്ട്വാ ശാകുനികസ്തദാ।
05062008c അന്വധാവദനിര്വിണ്ണോ യേന യേന സ്മ ഗച്ചതഃ।।
ആ പക്ഷിഗളു ഹാരിഹോദുദന്നു നോഡി ഹക്കിഹിഡിയുവവനു അനിര്വിണ്ണനാഗദേ അവു ഹോദെഡെയല്ലിയേ ഹിംബാലിസിദനു.
05062009a തഥാ തമനുധാവംതം മൃഗയും ശകുനാര്ഥിനം।
05062009c ആശ്രമസ്ഥോ മുനിഃ കശ്ചിദ്ദദര്ശാഥ കൃതാഹ്നികഃ।।
പക്ഷിയന്നു ബേടെയാഡുവവനു ഹാഗെ ഓഡി ഹോഗുത്തിദ്ദുദന്നു അല്ലിയേ ആശ്രമദല്ലിദ്ദ, ആഹ്നീകവന്നു മാഡുത്തിദ്ദ മുനിയോര്വനു നോഡിദനു.
05062010a താവംതരിക്ഷഗൌ ശീഘ്രമനുയാംതം മഹീചരം।
05062010c ശ്ലോകേനാനേന കൌരവ്യ പപ്രച്ച സ മുനിസ്തദാ।।
കൌരവ്യ! അംതരിക്ഷദല്ലി ഹാരിഹോഗുത്തിദ്ദ അവരന്നു ശീഘ്രവാഗി ഭൂമിയുമേലെ ഓഡി ഹോഗി അനുസരിസുത്തിദ്ദ അവനന്നു ആ മുനിയു ഈ ശ്ലോകദല്ലി പ്രശ്നിസിദനു.
05062011a വിചിത്രമിദമാശ്ചര്യം മൃഗഹന്പ്രതിഭാതി മേ।
05062011c പ്ലവമാനൌ ഹി ഖചരൌ പദാതിരനുധാവസി।।
“മൃഗഹന്! ഇദു ആശ്ചര്യവാഗി തോരുത്തിദെ. പക്ഷിഗളു ഹാരികൊംഡു ഹോഗത്തിവെ. നീനു കാല്നഡുഗെയല്ലി അനുസരിസുത്തിദ്ദീയെ!”
05062012 ശാകുനിക ഉവാച।
05062012a പാശമേകമുഭാവേതൌ സഹിതൌ ഹരതോ മമ।
05062012c യത്ര വൈ വിവദിഷ്യേതേ തത്ര മേ വശമേഷ്യതഃ।।
ഹക്കി ഹിഡിയുവവനു ഹേളിദനു: ‘ഇവരിബ്ബരൂ ഒട്ടാഗി നന്ന ബലെയന്നു അപഹരിസികൊംഡു ഹോഗുത്തിദ്ദാരെ. ആദരെ അവരല്ലി ബിഡുകു ബംദാഗ അവു നന്ന വശവാഗുത്തവെ.””
05062013 വിദുര ഉവാച।
05062013a തൌ വിവാദമനുപ്രാപ്തൌ ശകുനൌ മൃത്യുസംധിതൌ।
05062013c വിഗൃഹ്യ ച സുദുര്ബുദ്ധീ പൃഥിവ്യാം സംന്നിപേതതുഃ।।
വിദുരനു ഹേളിദനു: “മൃത്യുവന്നു സമീപിസിദ്ദ ആ എരഡു പക്ഷിഗളു വിവാദക്കെ തൊഡഗിദവു. തുംബാ ദുര്ബുദ്ധിയാഗിദ്ദ അവു ഹൊഡെദാഡി ഭൂമിയ മേലെ ബിദ്ദവു.
05062014a തൌ യുധ്യമാനൌ സംരബ്ധൌ മൃത്യുപാശവശാനുഗൌ।
05062014c ഉപസൃത്യാപരിജ്ഞാതോ ജഗ്രാഹ മൃഗയുസ്തദാ।।
ഹൊഡെദാടദല്ലി മഗ്നരാഗിദ്ദ ആ മൃത്യുപാശഗളിഗെ സിലുകിദ അവരിഗെ തിളിയദംതെ ബേടെഗാരനു ബംദു അവുഗളന്നു ഹിഡിദനു.
05062015a ഏവം യേ ജ്ഞാതയോഽര്ഥേഷു മിഥോ ഗച്ചംതി വിഗ്രഹം।
05062015c തേഽമിത്രവശമായാംതി ശകുനാവിവ വിഗ്രഹാത്।।
ഹീഗെ സംപത്തിഗെ ഹൊഡെദാഡുവ ദായാദിഗളു അവര ജഗളദിംദ ഈ പക്ഷിഗളംതെ അവര ശത്രുഗള വശരാഗുത്താരെ.
05062016a സംഭോജനം സംകഥനം സംപ്രശ്നോഽഥ സമാഗമഃ।
05062016c ഏതാനി ജ്ഞാതികാര്യാണി ന വിരോധഃ കദാ ചന।।
ഒട്ടിഗേ ഊടമാഡുവുദു, ഒട്ടിഗേ മാതുകഥെഗളന്നാഡുവുദു, ഒട്ടിഗേ കൂഡികൊംഡിരുവുദു ദായാദിഗളു മാഡബേകാദ കെലസഗളു. എംദിഗൂ വിരോധവുംടാഗബാരദു.
05062017a യസ്മിന്കാലേ സുമനസഃ സര്വേ വൃദ്ധാനുപാസതേ।
05062017c സിംഹഗുപ്തമിവാരണ്യമപ്രധൃഷ്യാ ഭവംതി തേ।।
എല്ലിയവരെഗെ അവരു എല്ലരൂ സുമനസ്കരാഗി വൃദ്ധരന്നു പൂജിസുത്താരോ അല്ലിയവരെഗെ അവരു സിംഹദിംദ രക്ഷിതവാദ കാഡിനംതെ അഗമ്യരാഗിരുത്താരെ.
05062018a യേഽര്ഥം സംതതമാസാദ്യ ദീനാ ഇവ സമാസതേ।
05062018c ശ്രിയം തേ സംപ്രയച്ചംതി ദ്വിഷദ്ഭ്യോ ഭരതര്ഷഭ।।
ഭരതര്ഷഭ! യാരു ഉത്തമ ഐശ്വര്യവന്നു പഡെദൂ ദീനരംതെ വര്തിസുത്താരോ അവരു യാവാഗലൂ തമ്മ വൈരിഗള ഐശ്വര്യവന്നു ഹെച്ചിസുത്താരെ.
05062019a ധൂമായംതേ വ്യപേതാനി ജ്വലംതി സഹിതാനി ച।
05062019c ധൃതരാഷ്ട്രോല്മുകാനീവ ജ്ഞാതയോ ഭരതര്ഷഭ।।
ഭരതര്ഷഭ! ധൃതരാഷ്ട്ര! ദായാദിഗളു കെംഡഗളിദ്ദംതെ. ഒട്ടിഗേ ഇദ്ദരെ ഉരിയുത്തവെ. ബേരെ ബേരെയാദരെ കേവല ഹൊഗെയന്നു കൊഡുത്തവെ.
05062020a ഇദമന്യത്പ്രവക്ഷ്യാമി യഥാ ദൃഷ്ടം ഗിരൌ മയാ।
05062020c ശ്രുത്വാ തദപി കൌരവ്യ യഥാ ശ്രേയസ്തഥാ കുരു।।
കൌരവ്യ! ഗിരിയല്ലി നാനു ഏനു കംഡെ എന്നുവുദന്നൂ ഹേളുത്തേനെ. അദന്നൂ കേളികൊംഡു ഹേഗെ ശ്രേയസ്സാഗുത്തദെയോ ഹാഗെ മാഡു.
05062021a വയം കിരാതൈഃ സഹിതാ ഗച്ചാമോ ഗിരിമുത്തരം।
05062021c ബ്രാഹ്മണൈര്ദേവകല്പൈശ്ച വിദ്യാജംഭകവാതികൈഃ।।
05062022a കുംജഭൂതം ഗിരിം സര്വമഭിതോ ഗംധമാദനം।
05062022c ദീപ്യമാനൌഷധിഗണം സിദ്ധഗംധര്വസേവിതം।।
05062023a തത്ര പശ്യാമഹേ സര്വേ മധു പീതമമാക്ഷികം।
05062023c മരുപ്രപാതേ വിഷമേ നിവിഷ്ടം കുംഭസമ്മിതം।।
05062024a ആശീവിഷൈ രക്ഷ്യമാണം കുബേരദയിതം ഭൃശം।
05062024c യത്പ്രാശ്യ പുരുഷോ മര്ത്യോ അമരത്വം നിഗച്ചതി।।
05062025a അചക്ഷുര്ലഭതേ ചക്ഷുര്വൃദ്ധോ ഭവതി വൈ യുവാ।
05062025c ഇതി തേ കഥയംതി സ്മ ബ്രാഹ്മണാ ജംഭസാധകാഃ।।
05062026a തതഃ കിരാതാസ്തദ്ദൃഷ്ട്വാ പ്രാര്ഥയംതോ മഹീപതേ।
05062026c വിനേശുര്വിഷമേ തസ്മിന്സസര്പേ ഗിരിഗഹ്വരേ।।
05062027a തഥൈവ തവ പുത്രോഽയം പൃഥിവീമേക ഇച്ചതി।
05062027c മധു പശ്യതി സമ്മോഹാത്പ്രപാതം നാനുപശ്യതി।।
05062028a ദുര്യോധനോ യോദ്ധുമനാഃ സമരേ സവ്യസാചിനാ।
05062028c ന ച പശ്യാമി തേജോഽസ്യ വിക്രമം വാ തഥാവിധം।।
05062029a ഏകേന രഥമാസ്ഥായ പൃഥിവീ യേന നിര്ജിതാ।
05062029c പ്രതീക്ഷമാണോ യോ വീരഃ ക്ഷമതേ വീക്ഷിതം തവ।
05062030a ദ്രുപദോ മത്സ്യരാജശ്ച സംക്രുദ്ധശ്ച ധനംജയഃ।
05062030c ന ശേഷയേയുഃ സമരേ വായുയുക്താ ഇവാഗ്നയഃ।।
05062031a അംകേ കുരുഷ്വ രാജാനം ധൃതരാഷ്ട്ര യുധിഷ്ഠിരം।
05062031c യുധ്യതോര്ഹി ദ്വയോര്യുദ്ധേ നൈകാംതേന ഭവേജ്ജയഃ।।
സമാപ്തി
ഇതി ശ്രീ മഹാഭാരതേ ഉദ്യോഗ പര്വണി യാനസംധി പര്വണി വിദുരവാക്യേ ദ്വിഷഷ്ടിതമോഽധ്യായഃ।
ഇദു ശ്രീ മഹാഭാരതദല്ലി ഉദ്യോഗ പര്വദല്ലി യാനസംധി പര്വദല്ലി വിദുരവാക്യദല്ലി അരവത്തെരഡനെയ അധ്യായവു.