правэш́а
।। ом̣ ом̣ намо на̄ра̄йан̣а̄йа।। ш́рӣ вэдавйа̄са̄йа намах̣ ।।
ш́рӣ кр̣шн̣адваипа̄йана вэдавйа̄са вирачита
ш́рӣ маха̄бха̄рата
удйога парва
праджа̄гара парва
адхйа̄йа 37
са̄ра
видурану дхр̣тара̄шт̣ранигэ̆ танна нӣтива̄кйагал̤анну мум̣дуварэ̆сидуду (1-60).
05037001 видура ува̄ча।
05037001a саптадаш́эма̄нра̄джэм̣дра манух̣ сва̄йам̣бхуво'бравӣт।
05037001c ваичитравӣрйа пуруша̄на̄ка̄ш́ам̣ мушт̣ибхиргхнатах̣।।
05037002a та̄нэвэм̣драсйа хи дханурана̄мйам̣ намато'бравӣт।
05037002c атхо марӣчинах̣ па̄да̄нана̄мйа̄ннаматастатха̄।।
видурану хэл̤идану: “ра̄джэм̣дра! ваичитравӣрйа! сва̄йам̣бху мануву ӣ хадинэл̤у тарахада пурушару а̄ка̄ш́аванну мушт̣ийим̣да хо̆д̣э̆йуваварам̣тэ̆, ка̄манабилланну баггисалу прайатнисуваварам̣тэ̆, матту сӯрйана киран̣агал̤анну хид̣ийалу прайатнисуваварам̣тэ̆ э̆м̣ду хэл̤идда̄нэ̆:
05037003a йаш́ча̄ш́ишйам̣ ш́а̄сати йаш́ча купйатэ йаш́ча̄тивэлам̣ бхаджатэ двишам̣там̣।
05037003c стрийаш́ча йо'ракшати бхадрамасту тэ йаш́ча̄йа̄чйам̣ йа̄чати йаш́ча каттхатэ।।
05037004a йаш́ча̄бхиджа̄тах̣ пракаротйака̄рйам̣ йаш́ча̄бало балина̄ нитйаваирӣ।
05037004c аш́раддадха̄на̄йа ча йо бравӣти йаш́ча̄ка̄мйам̣ ка̄майатэ нарэм̣дра।।
05037005a вадхва̄ ха̄сам̣ ш́ваш́уро йаш́ча манйатэ вадхва̄ васаннута йо ма̄нака̄мах̣।
05037005c паракшэтрэ нирвапати йаш́ча бӣджам̣ стрийам̣ ча йах̣ паривадатэ'тивэлам̣।।
05037006a йаш́чаива лабдхва̄ на смара̄мӣтйува̄ча даттва̄ ча йах̣ каттхати йа̄чйама̄нах̣।
05037006c йаш́ча̄сатах̣ са̄м̣твамупа̄сатӣха этэ'нуйа̄м̣тйанилам̣ па̄ш́ахаста̄х̣।।
нийам̣трисалу аса̄дхйана̄давананну нийам̣трисалу прайатнисувавану, свалпадараллийэ тр̣птиго̆л̤л̤увавану, двэшисуваваранну винайапӯрвакава̄ги мэ̆ччисувавану, стрӣйара даурбалйатэ̆йанну кад̣имэ̆ма̄д̣алу прайатнисувавану, йа̄ранну кэл̤аба̄радо аваним̣да да̄наванну кэл̤увавану, эну ма̄д̣идарӯ абхима̄надим̣да хэл̤ико̆л̤л̤увавану, уттама куладалли джанисиддарӯ атйа̄ча̄радалли то̆д̣агирувавану, абалана̄гиддарӯ нитйавӯ балаш́а̄лигал̤о̆м̣дигэ̆ ваираванну бэ̆л̤э̆сувавану, ш́раддхэ̆йилладэ кэл̤уттируваванигэ̆ хэл̤увавану, а̄сэ̆пад̣аба̄радуданну а̄сэ̆пад̣увавану, ма̄вана̄гидду со̆сэ̆йа ха̄сйаванну ма̄д̣увавану, со̆сэ̆йим̣да манассина ка̄маванну пӯраисико̆л̤л̤увавану, бэрэ̆йавара кшэтрадалли бӣджаванну биттувавану, танна патнийа над̣атэ̆йанну дӯрувавану, бэрэ̆йаварим̣да тэ̆гэ̆дуко̆м̣д̣у марэ̆тубид̣увавану, кэл̤идаванигэ̆ да̄наваннитту сада̄ аданнэ хэл̤ико̆л̤л̤увавану, сул̤л̤анну сатйава̄гисалу прайатнисувавану.
05037007a йасминйатха̄ вартатэ йо манушйас тасмим̣статха̄ вартитавйам̣ са дхармах̣।
05037007c ма̄йа̄ча̄ро ма̄йайа̄ вартитавйах̣ са̄дхва̄ча̄рах̣ са̄дхуна̄ пратйудэйах̣।।
манушйану танно̆м̣дигэ̆ хэгэ̆ над̣э̆дуко̆л̤л̤утта̄но ха̄гэ̆ итараро̆м̣дигэ̆ над̣э̆дуко̆л̤л̤увуду дхарма. мосага̄рано̆м̣дигэ̆ мосадим̣да над̣э̆дуко̆л̤л̤абахуду. а̄дарэ̆ са̄дхугал̤о̆м̣дигэ̆ са̄дхва̄ча̄радалли над̣э̆дуко̆л̤л̤абэку.”
05037008 дхр̣тара̄шт̣ра ува̄ча।
05037008a ш́ата̄йуруктах̣ пурушах̣ сарвавэдэшу ваи йада̄।
05037008c на̄пнотйатха ча татсарвама̄йух̣ кэнэха хэтуна̄।।
дхр̣тара̄шт̣рану хэл̤идану: “манушйана а̄йассу нӯруваршагал̤э̆м̣ду вэдагал̤алли хэл̤идда̄рэ̆. а̄дарэ̆ э̆лларӯ ашт̣у варшагал̤анну талупувудилла. иду йа̄ва ка̄ран̣акка̄ги?”
05037009 видура ува̄ча।
05037009a атива̄до'тима̄наш́ча татха̄тйа̄го нара̄дхипа।
05037009c кродхаш́ча̄тививитса̄ ча митрадрохаш́ча та̄ни шат̣।।
05037010a эта эва̄сайастӣкшн̣а̄х̣ кр̣м̣там̣тйа̄йӯм̣ши дэхина̄м̣।
05037010c эта̄ни ма̄нава̄нгхнам̣ти на мр̣тйурбхадрамасту тэ।।
видурану хэл̤идану: “ати ва̄да, ати ма̄на, атийа̄да а̄ха̄ра, кродха, бхога, матту митрадроха ӣ а̄ру дэхигал̤а а̄йассанну каттарисува тӣкшн̣а кхад̣гагал̤у. иву ма̄навананну мр̣тйувиним̣да хо̆д̣э̆йуттавэ̆ э̆м̣ду тил̤и. нинагэ̆ мам̣гал̤ава̄гали!
05037011a виш́вастасйаити йо да̄ра̄нйаш́ча̄пи гуруталпагах̣।
05037011c вр̣шалӣпатирдвиджо йаш́ча па̄напаш́чаива бха̄рата।।
05037012a ш́аран̣а̄гатаха̄ чаива сарвэ брахмахан̣аих̣ сама̄х̣।
05037012c этаих̣ самэтйа картавйам̣ пра̄йаш́читтамити ш́рутих̣।।
бха̄рата! виш́ва̄садим̣да танналлит̣т̣ирува парара патнийанну бал̤асувавану, гурувина ха̄сигэ̆йанну уллам̣гхисувавану, ш́ӯдрал̤аннну мадувэ̆йа̄гува атхава̄ куд̣ийува бра̄хман̣а, ш́аран̣а̄гатара̄даваранну ко̆ллувавану иварэ̆лларӯ бра̄хман̣ахам̣такара самару. ивара джо̆тэ̆сэридарэ̆ пра̄йаш́читтаванну ма̄д̣ико̆л̤л̤абэку э̆м̣ду ш́рутигал̤у хэл̤уттавэ̆.
05037013a гр̣хӣ вада̄нйо'напавиддхава̄кйах̣ ш́эша̄ннабхокта̄пйавихим̣сакаш́ча।
05037013c на̄нартхакр̣ттйактакалих̣ кр̣таджн̃а̄х̣ сатйо мр̣дух̣ сваргамупаити видва̄н।।
вивэкигал̤а ма̄тугал̤анну свӣкарисува, питр̣-дэватэ̆-атитхигал̤игэ̆ ко̆т̣т̣у ул̤ида а̄ха̄раванну сэвисува, йа̄раннӯ хим̣сисада, йа̄раннӯ двэшисада, кр̣таджн̃а, сатйавам̣та, матту мр̣ду, видва̄м̣сану сваргаванну сэрутта̄нэ̆.
05037014a сулабха̄х̣ пуруша̄ ра̄джансататам̣ прийава̄динах̣।
05037014c априйасйа ту патхйасйа вакта̄ ш́рота̄ ча дурлабхах̣।।
ра̄джан! сататавӯ прийава̄дуданнэ хэл̤ува пурушару бахал̤а до̆рэ̆йутта̄рэ̆. а̄дарэ̆ априйава̄гиддарӯ аушадхайуктава̄дуданну хэл̤уваварӯ матту кэл̤уваварӯ дурлабха.
05037015a йо хи дхармам̣ вйапа̄ш́ритйа хитва̄ бхартух̣ прийа̄прийэ।
05037015c априйа̄н̣йа̄ха патхйа̄ни тэна ра̄джа̄ саха̄йава̄н।।
дхармаванну а̄ш́райиси прийа-априйагал̤анну гаманисадэ априйава̄дарӯ аушадхайуктава̄дуданну хэл̤ува сэваканэ ра̄джанигэ̆ саха̄йа ма̄д̣увавану.
05037016a тйаджэткула̄ртхэ пурушам̣ гра̄масйа̄ртхэ кулам̣ тйаджэт।
05037016c гра̄мам̣ джанападасйа̄ртхэ а̄тма̄ртхэ пр̣тхивӣм̣ тйаджэт।।
кулакка̄ги вйактийанну тйаджисабэку; гра̄макка̄ги кулаванну тйаджисабэку, сама̄джакка̄ги гра̄маванну тйаджисабэку матту а̄тмакка̄ги пр̣тхвийаннэ тйаджисабэку.
05037017a а̄падартхам̣ дханам̣ ракшэдда̄ра̄нракшэддханаирапи।
05037017c а̄тма̄нам̣ сататам̣ ракшэдда̄раирапи дханаирапи।।
а̄паттигэ̆ бэкэ̆м̣ду дханаванну ракшисабэку, дханадим̣да патнийанну ракшисабэку. патни матту дханагал̤э̆рад̣арим̣далӯ а̄тмананну сататава̄ги ракшисико̆л̤л̤абэку.
05037018a уктам̣ майа̄ дйӯтака̄лэ'пи ра̄джан наивам̣ йуктам̣ вачанам̣ пра̄типӣйа।
05037018c тадаушадхам̣ патхйамива̄турасйа на рочатэ тава ваичитравӣрйа।।
ра̄джан! дйӯтада самайадалли кӯд̣а аду сарийаллавэ̆м̣ду на̄ну хэл̤иддэ̆. а̄дарэ̆, ваичитравӣрйа! рогийу аушадхийу о̆л̤л̤э̆йада̄дарӯ бэд̣авэ̆ннувам̣тэ̆ нинагэ̆ аду хид̣исалилла.
05037019a ка̄каирима̄м̣ш́читрабарха̄нмайӯра̄н пара̄джаишт̣ха̄х̣ па̄м̣д̣ава̄ндха̄ртара̄шт̣раих̣।
05037019c хитва̄ сим̣ха̄нкрошт̣ука̄нгӯхама̄нах̣ пра̄птэ ка̄лэ ш́очита̄ твам̣ нарэм̣дра।।
ка̄гэ̆гал̤ам̣тирува дха̄ртара̄шт̣раранну бал̤аси навилугал̤ам̣тирува па̄м̣д̣аваранну гэ̆дду хо̆рагод̣исиддӣйэ̆. нарэм̣дра! сим̣хагал̤анну то̆рэ̆ду наригал̤анну о̆т̣т̣угӯд̣исико̆м̣д̣у нӣну ка̄лаву пра̄птава̄да̄га ш́окисуттӣйэ̆!
05037020a йаста̄та на крудхйати сарвака̄лам̣ бхр̣тйасйа бхактасйа хитэ ратасйа।
05037020c тасминбхр̣тйа̄ бхартари виш́васам̣ти на чаинама̄патсу паритйаджам̣ти।।
аййа̄! йа̄ру э̆лла ка̄ладаллийӯ сит̣т̣игэл̤увудиллаво ам̣тхаха о̆д̣э̆йана хитадалли сэвакару ниратара̄гирутта̄рэ̆. ам̣тхаха о̆д̣э̆йана мэлэ̆ сэвакару виш́ва̄саваннид̣утта̄рэ̆ матту а̄паттугал̤у бам̣дарӯ аварананну бит̣т̣у хогувудилла.
05037021a на бхр̣тйа̄на̄м̣ вр̣ттисам̣родханэна ба̄хйам̣ джанам̣ сам̣джигхр̣кшэдапӯрвам̣।
05037021c тйаджам̣ти хйэнамучита̄варуддха̄х̣ снигдха̄ хйама̄тйа̄х̣ парихӣнабхога̄х̣।।
сэвакара сам̣бал̤аванну ниллиси хо̆рагина джанаранну о̆т̣т̣угӯд̣исалу прайатнисаба̄раду. экэ̆м̣дарэ̆ мо̆далу джо̆тэ̆гидда сэвакару сукхавилладирува̄га бит̣т̣ухогутта̄рэ̆.
05037022a кр̣тйа̄ни пӯрвам̣ парисам̣кхйа̄йа сарва̄н̣й а̄йавйайа̄ванурӯпа̄м̣ ча вр̣ттим̣।
05037022c сам̣гр̣хн̣ӣйа̄данурӯпа̄нсаха̄йа̄н саха̄йаса̄дхйа̄ни хи душкара̄н̣и।।
ма̄д̣абэка̄дудэ̆ллаваннӯ мо̆далэ а̄лочиси, а̄да̄йа кхарчугал̤игэ̆ анурӯпава̄да вр̣ттийанну а̄рисико̆м̣д̣у, анурӯпара̄да саха̄йакаранну о̆т̣т̣угӯд̣исико̆л̤л̤абэку. экэ̆м̣дарэ̆ душкарава̄давугал̤анну са̄дхисалу саха̄йакару бэку.
05037023a абхипра̄йам̣ йо видитва̄ ту бхартух̣ сарва̄н̣и ка̄рйа̄н̣и каротйатам̣дрӣх̣।
05037023c вакта̄ хита̄на̄мануракта а̄рйах̣ ш́актиджн̃а̄ а̄тмэва хи со'нукам̣пйах̣।।
о̆д̣э̆йана абхипра̄йаванну тил̤идуко̆м̣д̣у а̄йа̄саго̆л̤л̤адэ э̆лла кэ̆ласагал̤аннӯ ма̄д̣ико̆д̣ува, хитава̄да ма̄тугал̤анна̄д̣ува, анурактана̄гирува, а̄рйана̄гирува, матту танна ш́актийанну тил̤идуко̆м̣д̣ирува сэвакананну танна ха̄гэ̆йэ анукам̣падим̣да нод̣ико̆л̤л̤абэку.
05037024a ва̄кйам̣ ту йо на̄дрийатэ'нуш́ишт̣ах̣ пратйа̄ха йаш́ча̄пи нийуджйама̄нах̣।
05037024c праджн̃а̄бхима̄нӣ пратикӯлава̄дӣ тйа̄джйах̣ са та̄др̣ктварайаива бхр̣тйах̣।।
хэл̤идарӯ гаманисада, нӣд̣ида а̄джн̃э̆гэ̆ пратйуттара нӣд̣ува, танагэ тил̤идидэ̆ э̆м̣ду тил̤иду тируги ва̄дисува сэвакананну тад̣ама̄д̣адэ тэ̆гэ̆ду ха̄кабэку.
05037025a астабдхамаклӣбамадӣргхасӯтрам̣ са̄нукрош́ам̣ ш́лакшн̣амаха̄рйаманйаих̣।
05037025c арогаджа̄тӣйамуда̄рава̄кйам̣ дӯтам̣ вадам̣тйашт̣агун̣опапаннам̣।।
дӯтану ӣ э̆м̣т̣у гун̣агал̤анну хо̆м̣дирабэкэ̆м̣ду хэл̤утта̄рэ̆: акал̤ам̣кана̄гирабэку, дурбалана̄гираба̄раду, нидха̄нийа̄гираба̄раду, анукам̣пана̄гирабэку, сусам̣кр̣тана̄гирабэку, а̄рйара ма̄нанӣйана̄гирабэку, арогийа̄гирабэку, матту ма̄тиналли уда̄рийа̄гирабэку.
05037026a на виш́ва̄са̄джджа̄ту парасйа гэхам̣ гаччэннараш́чэтайа̄но вика̄лэ।
05037026c на чатварэ ниш́и тишт̣хэннигӯд̣хо на ра̄джанйа̄м̣ йошитам̣ пра̄ртхайӣта।।
вика̄ладалли парара манэ̆гэ̆ хогува, ра̄тривэл̤э̆йалли чаукадалли ад̣агирува, матту ра̄джаканйэ̆йанну байасува виш́ва̄саванну баддхийидда йа̄рӯ тал̤э̆йувудилла.
05037027a на нихнавам̣ сатрагатасйа гаччэт сам̣ср̣шт̣амам̣трасйа кусам̣гатасйа।
05037027c на ча брӯйа̄нна̄ш́васа̄ми твайӣти сака̄ран̣ам̣ вйападэш́ам̣ ту курйа̄т।।
вэшамарэ̆сико̆м̣д̣авару, йа̄ра салахэ̆йу миш́ритава̄гидэ̆йо, йа̄ру кэ̆т̣т̣авара сахава̄садаллидда̄ро, аваригэ̆ вируддхава̄ги ма̄тана̄д̣аба̄раду. аваралли виш́ва̄савиллавэ̆м̣ду хэл̤аба̄раду. а̄дарэ̆ бэрэ̆ эна̄дарӯ ка̄ран̣аванну атхава̄ саннивэш́аванну хэл̤абэку.
05037028a гхр̣н̣ӣ ра̄джа̄ пум̣ш́чалӣ ра̄джабхр̣тйах̣ путро бхра̄та̄ видхава̄ ба̄лапутра̄।
05037028c сэна̄джӣвӣ чоддхр̣табхакта эва вйаваха̄рэ ваи варджанӣйа̄х̣ сйурэтэ।।
иваро̆м̣дигэ̆ вйаваха̄раву варджанӣйа: карун̣и, ра̄джа, вэш́йэ̆, ра̄джасэвака, мага, саходара, ба̄лака маганирува видхавэ̆, саиника, матту тум̣ба̄ ануйа̄йигал̤ирувавару.
05037029a гун̣а̄ даш́а сна̄наш́ӣлам̣ бхаджам̣тэ балам̣ рӯпам̣ свараварн̣апраш́уддхих̣।
05037029c спарш́аш́ча гам̣дхаш́ча виш́уддхата̄ ча ш́рӣх̣ саукума̄рйам̣ правара̄ш́ча на̄рйах̣।।
сна̄на ма̄д̣увавананну ӣ хатту гун̣агал̤у алам̣карисуттавэ̆: бала, рӯпа, свара-варн̣а праш́уддхи, спарша-гам̣дхагал̤а виш́уддхатэ̆, адр̣шт̣а, йаувана, матту сум̣дара стрӣйару.
05037030a гун̣а̄ш́ча шан̣митабхуктам̣ бхаджам̣тэ а̄рогйама̄йуш́ча сукхам̣ балам̣ ча।
05037030c ана̄вилам̣ ча̄сйа бхавэдапатйам̣ на чаинама̄дйӯна ити кшипам̣ти।।
кад̣имэ̆ ӯт̣ама̄д̣уваванигэ̆ ӣ а̄ру гун̣агал̤у ируттавэ̆: а̄рогйа, а̄йушйа, сукха, бала, аваналли хут̣т̣уваваригӯ рогагал̤ирувудилла матту авананну йа̄рӯ тим̣д̣ипотанэ̆м̣ду дӯрувудилла.
05037031a акармаш́ӣлам̣ ча маха̄ш́анам̣ ча локадвишт̣ам̣ бахума̄йам̣ нр̣ш́ам̣сам̣।
05037031c адэш́ака̄ладжн̃а̄маништ̣авэшам̣ эта̄нгр̣хэ на пратива̄сайӣта।।
сома̄рийа̄давананну, тум̣ба̄ ӯт̣ама̄д̣увавананну, бахумам̣дигэ̆ ишт̣ава̄гирадавананну, мосага̄рананну, сул̤л̤ухэл̤увавананну, дэш́а-ка̄лагал̤а джн̃а̄навилладируваванну манэ̆йалли ва̄саккэ̆ ит̣т̣уко̆л̤л̤аба̄раду.
05037032a кадарйама̄крош́акамаш́рутам̣ ча вара̄касам̣бхӯтамама̄нйама̄нинам̣।
05037032c ништ̣хӯрин̣ам̣ кр̣таваирам̣ кр̣тагхнам̣ эта̄нбхр̣ш́а̄рто'пи на джа̄ту йа̄чэт।।
тум̣ба̄ кашт̣адаллиддарӯ ивара саха̄йаванну кэл̤аба̄раду: джипун̣а, инно̆ббаригэ̆ апава̄да хо̆рэ̆сувавану, видйэ̆йилладавану, ништ̣хӯри, ваираванну бэ̆л̤э̆сувавану, матту кр̣тагхна.
05037033a сам̣клишт̣акарма̄н̣аматиправа̄дам̣ нитйа̄нр̣там̣ ча̄др̣д̣хабхактикам̣ ча।
05037033c викр̣шт̣ара̄гам̣ бахума̄нинам̣ ча̄пй эта̄нна сэвэта нара̄дхама̄ншат̣।।
ӣ а̄ру прака̄рада нара̄дхамара сэвэ̆ ма̄д̣аба̄раду: сам̣клишт̣акармигал̤у, атиправа̄дигал̤у, нитйавӯ сул̤л̤ухэл̤увавару, др̣д̣хабхактийилладавару, викр̣шт̣ара̄гигал̤у, матту баху со̆ккинавару.
05037034a саха̄йабам̣дхана̄ хйартха̄х̣ саха̄йа̄ш́ча̄ртхабам̣дхана̄х̣।
05037034c анйонйабам̣дхана̄вэтау вина̄нйонйам̣ на сидхйатах̣।।
ла̄бхаву саха̄йаванну а̄дхарисидэ̆; саха̄йаву ла̄бхаванну а̄дхарисидэ̆. авэ̆рад̣ӯ анйонйаранну авалам̣бисивэ̆, матту о̆м̣дилладэ инно̆м̣ду сиддхийа̄гувудилла.
05037035a утпа̄дйа путра̄нанр̣н̣а̄м̣ш́ча кр̣тва̄ вр̣ттим̣ ча тэбхйо'нувидха̄йа ка̄м̣ чит।
05037035c стха̄нэ кума̄рӣх̣ пратипа̄дйа сарва̄ аран̣йасам̣стхо мунивадбубхӯшэт।।
путраригэ̆ джанмавитту, авара р̣н̣аванну пӯраиси, аваранну йа̄вуда̄дарӯ вр̣ттийалли то̆д̣агиси, э̆лла кума̄рийаранну уттама стха̄нагал̤игэ̆ ко̆т̣т̣у, аран̣йаккэ̆ хоги мунигал̤ам̣тэ̆ ва̄сисабэку.
05037036a хитам̣ йатсарвабхӯта̄на̄ма̄тманаш́ча сукха̄вахам̣।
05037036c таткурйа̄дӣш́варо хйэтанмӯлам̣ дхарма̄ртхасиддхайэ।।
сарвабхӯтагал̤игэ̆ йа̄вуду хитаво матту танагэ̆ йа̄вуду сукхаванну таруттадэ̆йо аданну ра̄джану каиго̆л̤л̤абэку. экэ̆м̣дарэ̆, адэ дхарма̄ртхасиддхигэ̆ мӯла.
05037037a буддхих̣ прабха̄вастэджаш́ча саттвамуттха̄намэва ча।
05037037c вйаваса̄йаш́ча йасйа сйа̄ттасйа̄вр̣ттибхайам̣ кутах̣।।
йа̄ралли буддхи, прабха̄ва, тэджассу, сатйа, эл̤игэ̆, дуд̣имэ̆гал̤ивэ̆йо аванигэ̆ вр̣ттийа куриту йа̄ва бхайу?
05037038a паш́йа доша̄нпа̄м̣д̣аваирвиграхэ твам̣ йатра вйатхэраннапи дэва̄х̣ саш́акра̄х̣।
05037038c путраирваирам̣ нитйамудвигнава̄со йаш́ах̣пран̣а̄ш́о двишата̄м̣ ча харшах̣।।
йа̄рим̣да дэватэ̆гал̤ӯ ш́акранӯ хэ̆дарутта̄ро ам̣тхаха па̄м̣д̣аваро̆м̣дигэ̆ джагал̤ава̄д̣увудара душпарин̣а̄мада куриту йочису: путраро̆м̣дигэ̆ ваира, нитйавӯ удвигнатэ̆йа бадуку, кӣртийа на̄ш́а матту ш́атругал̤игэ̆ сам̣тоша.
05037039a бхӣшмасйа копастава чэм̣дракалпа дрон̣асйа ра̄джн̃а̄ш́ча йудхишт̣хирасйа।
05037039c утса̄дайэллокамимам̣ правр̣ддхах̣ ш́вэто грахастирйагива̄патанкхэ।।
им̣дракалпа ра̄джа! бхӣшмана, нинна, дрон̣ана матту ра̄джа йудхишт̣хирана копаву атийа̄ги хэ̆чча̄дарэ̆ аду а̄ка̄ш́адаллирува бил̤ийа дхӯмакэтувинам̣тэ̆ ӣ локаваннэ урул̤исибид̣уттадэ̆.
05037040a тава путраш́атам̣ чаива карн̣ах̣ пам̣ча ча па̄м̣д̣ава̄х̣।
05037040c пр̣тхивӣмануш́а̄сэйуракхила̄м̣ са̄гара̄м̣бара̄м̣।।
нинна нӯру маккал̤у, карн̣а матту аивару па̄м̣д̣авару са̄гаравэ уд̣упа̄гирува ӣ акхила пр̣тхвийанну а̄л̤абаллару.
05037041a дха̄ртара̄шт̣ра̄ ванам̣ ра̄джанвйа̄гхра̄х̣ па̄м̣д̣усута̄ мата̄х̣।
05037041c ма̄ ванам̣ чим̣дхи савйа̄гхрам̣ ма̄ вйа̄гхра̄ннӣнаш́о вана̄т।।
ра̄джан! дха̄ртара̄шт̣рару ванавиддам̣тэ̆ матту па̄м̣д̣усутару вйа̄гхрагал̤у. вйа̄гхрагал̤ирува ка̄д̣анну кад̣ийабэд̣а; хулигал̤анну ка̄д̣иним̣да од̣исабэд̣а.
05037042a на сйа̄дванамр̣тэ вйа̄гхра̄нвйа̄гхра̄ на сйурр̣тэ ванам̣।
05037042c ванам̣ хи ракшйатэ вйа̄гхраирвйа̄гхра̄нракшати ка̄нанам̣।।
хулигал̤илладэ ка̄д̣у ул̤ийувудилла; ка̄д̣илладэ хулигал̤у ул̤ийувудилла. ка̄д̣э хулигал̤анну ракшисуттадэ̆ матту хулигал̤у ка̄д̣анну ракшисуттавэ̆.
05037043a на татхэччам̣тйакалйа̄н̣а̄х̣ парэша̄м̣ вэдитум̣ гун̣а̄н।
05037043c йатхаиша̄м̣ джн̃а̄тумиччам̣ти наиргун̣йам̣ па̄пачэтасах̣।।
па̄пачэтасару итарара ниргун̣агал̤анну арийалу а̄турара̄гирувашт̣у авара калйа̄н̣а гун̣агал̤анну тил̤ийалу а̄турара̄гирувудилла.
05037044a артхасиддхим̣ пара̄миччандхармамэва̄диташ́чарэт।
05037044c на хи дхарма̄дапаитйартхах̣ сваргалока̄дива̄мр̣там̣।।
артхасиддхийанну байасувавану дхармадаллийэ над̣э̆йабэку. экэ̆м̣дарэ̆ сваргалокадим̣да амр̣таву бэрэ̆йа̄гадам̣тэ̆ дхармадим̣да артхаву бэрэ̆йа̄гувудилла.
05037045a йасйа̄тма̄ виратах̣ па̄па̄ткалйа̄н̣э ча нивэш́итах̣।
05037045c тэна сарвамидам̣ буддхам̣ пракр̣тирвикр̣тиш́ча йа̄।।
йа̄ра а̄тмаву па̄паванну то̆рэ̆ду калйа̄н̣ака̄рйагал̤алли ниратава̄гидэ̆йо аванигэ̆ пракр̣ти викр̣тигал̤э̆ллавӯ тил̤ийуттадэ̆.
05037046a йо дхармамартхам̣ ка̄мам̣ ча йатха̄ка̄лам̣ нишэватэ।
05037046c дхарма̄ртхака̄масам̣йогам̣ со'мутрэха ча вим̣дати।।
йа̄ру йатха̄ка̄ладалли дхарма, артха, ка̄магал̤анну арасутта̄ро аваригэ̆ дхарма̄ртхака̄магал̤а о̆т̣т̣у пхалаву иллийӯ нам̣таравӯ до̆рэ̆йуттадэ̆.
05037047a сам̣ннийаччати йо вэгамуттхитам̣ кродхахаршайох̣।
05037047c са ш́рийо бха̄джанам̣ ра̄джанйаш́ча̄патсу на мухйати।।
кродха-харшагал̤а эрувикэ̆йа вэгаванну нийам̣трисико̆м̣д̣аванигэ̆ ра̄джан! адр̣шт̣аву тум̣бико̆л̤л̤уттадэ̆ матту авананну а̄паттугал̤у ка̄д̣увудилла.
05037048a балам̣ пам̣чавидхам̣ нитйам̣ пуруша̄н̣а̄м̣ нибодха мэ।
05037048c йатту ба̄хубалам̣ на̄ма каништ̣хам̣ баламучйатэ।।
пурушаригэ̆ нитйавӯ аиду рӣтийа балагал̤ируттавэ̆ э̆м̣ду нанним̣да тил̤и. ивугал̤алли ба̄хубалаву атйам̣та каништ̣ха балавэ̆м̣ду хэл̤утта̄рэ̆.
05037049a ама̄тйала̄бхо бхадрам̣ тэ двитӣйам̣ баламучйатэ।
05037049c дханала̄бхастр̣тӣйам̣ ту балама̄хурджигӣшавах̣।।
нинагэ̆ мам̣гал̤ава̄гали! уттама ама̄тйаранну пад̣э̆йувуду э̆рад̣анэ̆йа балавэ̆м̣ду хэл̤утта̄рэ̆. джайаванну байасуваваригэ̆ дханала̄бхаву мӯранэ̆йа балавэ̆м̣ду хэл̤утта̄рэ̆.
05037050a йаттвасйа сахаджам̣ ра̄джанпитр̣паита̄махам̣ балам̣।
05037050c абхиджа̄табалам̣ на̄ма таччатуртхам̣ балам̣ смр̣там̣।।
ра̄джан! сахаджава̄гирува питр̣паита̄махара бала, хут̣т̣ина балавэ̆м̣ба хэ̆сарина иданну на̄лканэ̆йа балавэ̆ннутта̄рэ̆.
05037051a йэна твэта̄ни сарва̄н̣и сам̣гр̣хӣта̄ни бха̄рата।
05037051c йадбала̄на̄м̣ балам̣ ш́рэшт̣хам̣ татпраджн̃а̄баламучйатэ।।
бха̄рата! а̄дарэ̆ авэ̆ллавугал̤аннӯ хид̣идид̣ува, балагал̤аллийэ ш́рэшт̣хабалаву праджн̃а̄балавэ̆м̣ду хэл̤утта̄рэ̆.
05037052a махатэ йо'пака̄ра̄йа нарасйа прабхавэннарах̣।
05037052c тэна ваирам̣ сама̄саджйа дӯрастхо'смӣти на̄ш́васэт।।
о̆ббану инно̆ббанигэ̆ апака̄раванну ма̄д̣и мэлугаи са̄дхисалу байасидарэ̆ адарим̣дум̣т̣а̄да ваирадим̣да авану дӯрадаллиддарӯ суракшитана̄гирувудилла.
05037053a стрӣшу ра̄джасу сарпэшу сва̄дхйа̄йэ ш́атрусэвишу।
05037053c бхогэ ча̄йуши виш́ва̄сам̣ ках̣ пра̄джн̃а̄х̣ картумархати।।
пра̄джн̃ару хэгэ̆ та̄нэ стрӣйаралли, ра̄джаралли, сарпагал̤алли, сва̄дхйа̄йадалли, ш́атругал̤а сэвэ̆йалли, бхогадалли матту а̄йушйадалли виш́ва̄саваннид̣абаллару?
05037054a праджн̃а̄ш́арэн̣а̄бхихатасйа джам̣тош́ чикитсака̄х̣ сам̣ти на чаушадха̄ни।
05037054c на хомамам̣тра̄ на ча мам̣гала̄ни на̄тхарван̣а̄ на̄пйагада̄х̣ сусиддха̄х̣।।
праджн̃э̆йа ба̄н̣ада хо̆д̣э̆таккэ̆ сиккидаванигэ̆ чикитсакара̄галӣ аушадхагал̤а̄галӣ илла. хома, мам̣тра, а̄ш́ӣрва̄да, атхава̄ аушадхагал̤у аванигэ̆ саха̄йава̄гала̄раву.
05037055a сарпаш́ча̄гниш́ча сим̣хаш́ча кулапутраш́ча бха̄рата।
05037055c на̄ваджн̃эйа̄ манушйэн̣а сарвэ тэ хйатитэджасах̣।।
бха̄рата! манушйану сарпа, агни, сим̣ха матту уттама куладалли джанисидавананну авахэл̤ана ма̄д̣аба̄раду. экэ̆м̣дарэ̆ аварэ̆лларӯ ати тэджассул̤л̤авару.
05037056a агнистэджо махаллокэ гӯд̣хастишт̣хати да̄рушу।
05037056c на чопайум̣ктэ тадда̄ру йа̄ванно дӣпйатэ параих̣।।
локадалли агнийу маха̄ тэджассул̤л̤адду. аду кат̣т̣игэ̆йалли ад̣агируттадэ̆. инно̆м̣дарим̣да хаттисадэ аду а̄ кат̣т̣игэ̆йанну суд̣увудилла.
05037057a са эва кхалу да̄рубхйо йада̄ нирматхйа дӣпйатэ।
05037057c тада̄ тачча ванам̣ ча̄нйаннирдахатйа̄ш́у тэджаса̄।।
а̄дарэ̆ э̆рад̣у марагал̤игэ̆ та̄ги, гхаршиси урида̄га аду а̄ мараваннӯ ванаваннӯ ул̤идудэ̆ллаваннӯ танна тэджассиним̣да сут̣т̣уха̄куттадэ̆.
05037058a эвамэва кулэ джа̄та̄х̣ па̄вакопаматэджасах̣।
05037058c кшама̄вам̣то нира̄ка̄ра̄х̣ ка̄шт̣хэ'гнирива ш́эратэ।।
ха̄гэ̆йэ уттама куладалли джанисидавару па̄ваканам̣тэ̆ тэджасвигал̤а̄гирутта̄рэ̆. ка̄шт̣хадалли агнийирувам̣тэ̆ кшама̄вам̣тарӯ нира̄ка̄рара̄гийӯ а̄гирутта̄рэ̆.
05037059a лата̄дхарма̄ твам̣ сапутрах̣ ш́а̄ла̄х̣ па̄м̣д̣усута̄ мата̄х̣।
05037059c на лата̄ вардхатэ джа̄ту маха̄друмамана̄ш́рита̄।।
нӣну матту нинна маккал̤у бал̤л̤игал̤ам̣тэ̆ матту па̄м̣д̣упутрару ш́а̄лавр̣кшагал̤ам̣тэ̆. йа̄ва бал̤л̤ийӯ э̆ттарада мараванну а̄ш́райисадэ бэ̆л̤э̆йувудилла.
05037060a ванам̣ ра̄джам̣ствам̣ сапутром̣'бикэйа сим̣ха̄нванэ па̄м̣д̣ава̄м̣ста̄та виддхи।
05037060c сим̣хаирвихӣнам̣ хи ванам̣ винаш́йэт сим̣ха̄ винаш́йэйурр̣тэ ванэна।।
ам̣бикэйа! ра̄джан! аййа̄! путраро̆м̣дигэ̆ нӣну о̆м̣ду ванадам̣тэ̆. матту па̄м̣д̣авару ванадаллирува сим̣хагал̤ам̣тэ̆ э̆м̣ду тил̤и. сим̣хагал̤анну кал̤э̆дуко̆м̣д̣арэ̆ ванаву вина̄ш́ава̄гуттадэ̆. ванавилладэ сим̣хагал̤у вина̄ш́аго̆л̤л̤уттавэ̆.”
сама̄пти
ити ш́рӣ маха̄бха̄ратэ удйога парван̣и праджа̄гара парван̣и видуранӣтива̄кйэ саптатрим̣ш́о'дхйа̄йах̣।
иду ш́рӣ маха̄бха̄ратадалли удйога парвадалли праджа̄гара парвадалли видуранӣтива̄кйадалли мӯваттэл̤анэ̆йа адхйа̄йаву.