પ્રવેશ
।। ઓં ઓં નમો નારાયણાય।। શ્રી વેદવ્યાસાય નમઃ ।।
શ્રી કૃષ્ણદ્વૈપાયન વેદવ્યાસ વિરચિત
શ્રી મહાભારત
ઉદ્યોગ પર્વ
ઉદ્યોગ પર્વ
અધ્યાય 14
સાર
ઉપશ્રુતિય સહાયદિંદ શચિયુ સરોવરવॊંદર પદ્મદ નાલદ તંતુવિનલ્લિ સૂક્ષ્મનાગિ અડગિકॊંડિદ્દ ઇંદ્રનન્નુ નોડિ સ્તુતિસિદુદુ (1-11). નહુષનન્નુ ગॆલ્લલુ ઇંદ્રનન્નુ પ્રચોદિસિદુદુ (12-15).
05014001 શલ્ય ઉવાચ।
05014001a અથૈનાં રુપિણીં સાધ્વીમુપાતિષ્ઠદુપશ્રુતિઃ।
05014001c તાં વયોરૂપસંપન્નાં દૃષ્ટ્વા દેવીમુપસ્થિતાં।।
05014002a ઇંદ્રાણી સંપ્રહૃષ્ટા સા સંપૂજ્યૈનામપૃચ્ચત।
05014002c ઇચ્ચામિ ત્વામહં જ્ઞાતું કા ત્વં બ્રૂહિ વરાનને।।
શલ્યનુ હેળિદનુ: “આગ દેવી ઉપશ્રુતિયુ સાધ્વી રૂપિણિ વયોરૂપસંપન્નॆયન્નુ નોડિ અવળ ઉપસ્થિતિયલ્લિ બંદળુ. સંતોષગॊંડ ઇંદ્રાણિયુ અવળન્નુ પૂજિસિ હેળિદળુ: “વરાનને! નીનુ યારॆંદુ તિળિયલુ ઇચ્છિસુત્તેનॆ. હેળુ.”
05014003 ઉપશ્રુતિરુવાચ।
05014003a ઉપશ્રુતિરહં દેવિ તવાંતિકમુપાગતા।
05014003c દર્શનં ચૈવ સંપ્રાપ્તા તવ સત્યેન તોષિતા।।
ઉપશ્રુતિયુ હેળિદળુ: “દેવિ! નિન્ન બળિ બંદિરુવ નાનુ ઉપશ્રુતિ. સત્યનિરતળાદ નિનગॆ દર્શનવન્નિત્તિદ્દેનॆ.
05014004a પતિવ્રતાસિ યુક્તા ચ યમેન નિયમેન ચ।
05014004c દર્શયિષ્યામિ તે શક્રં દેવં વૃત્રનિષૂદનં।
05014004e ક્ષિપ્રમન્વેહિ ભદ્રં તે દ્રક્ષ્યસે સુરસત્તમં।।
યમ-નિયમગળિંદ યુક્તળાગિ પતિવ્રતॆયાગિદ્દીયॆ. નિનગॆ વૃત્રનિષૂદન દેવ શક્રનન્નુ તોરિસુત્તેનॆ. નિનગॆ મંગળવાગલિ! બેગનॆ નન્નન્નુ હિંબાલિસિ બા. સુરસત્તમનન્નુ નોડુવિયંતॆ.””
05014005 શલ્ય ઉવાચ।
05014005a તતસ્તાં પ્રસ્થિતાં દેવીમિંદ્રાણી સા સમન્વગાત્।
05014005c દેવારણ્યાન્યતિક્રમ્ય પર્વતાંશ્ચ બહૂંસ્તતઃ।
05014005e હિમવંતમતિક્રમ્ય ઉત્તરં પાર્શ્વમાગમત્।।
શલ્યનુ હેળિદનુ: “આગ અવળુ હॊરડલુ, દેવી ઇંદ્રાણિયુ અવળન્નુ અનુસરિસિદળુ. અવળુ દેવારણ્યવન્નૂ બહળષ્ટુ પર્વતગળન્નૂ દાટિ હિમવંતવન્નુ અતિક્રમિસિ ઉત્તરદ કડॆ બંદળુ.
05014006a સમુદ્રં ચ સમાસાદ્ય બહુયોજનવિસ્તૃતં।
05014006c આસસાદ મહાદ્વીપં નાનાદ્રુમલતાવૃતં।।
સમુદ્રવન્નૂ તલુપિ અલ્લિ બહુયોજન વિસ્તારવાદ નાના દ્રુમલતॆગળિંદ તુંબિદ્દ મહાદ્વીપવન્નુ તલુપિદરુ.
05014007a તત્રાપશ્યત્સરો દિવ્યં નાનાશકુનિભિર્વૃતં।
05014007c શતયોજનવિસ્તીર્ણં તાવદેવાયતં શુભં।।
અલ્લિ નાના પક્ષિગળિંદ તુંબિદ્દ શતયોજન વિસ્તીર્ણદ અષ્ટે અગલવાગિદ્દ દિવ્ય શુભ સરોવરવન્નુ કંડરુ.
05014008a તત્ર દિવ્યાનિ પદ્માનિ પંચવર્ણાનિ ભારત।
05014008c ષટ્પદૈરુપગીતાનિ પ્રફુલ્લાનિ સહસ્રશઃ।।
ભારત! અલ્લિ ઐદુ બણ્ણગળ, અરળિદ, સાવિરારુ દિવ્ય પદ્મગળુ, દુંબિગળ ગીતॆગળॊંદિગॆ ઇદ્દવુ.
05014009a પદ્મસ્ય ભિત્ત્વા નાલં ચ વિવેશ સહિતા તયા।
05014009c બિસતંતુપ્રવિષ્ટં ચ તત્રાપશ્યચ્ચતક્રતું।।
પદ્મદ નાલવન્નુ સીળિ અવળॊંદિગॆ પ્રવેશિસિદળુ મત્તુ અલ્લિ તંતુવિનલ્લિ અડગિદ્દ શતક્રતુવન્નુ નોડિદળુ.
05014010a તં દૃષ્ટ્વા ચ સુસૂક્ષ્મેણ રૂપેણાવસ્થિતં પ્રભું।
05014010c સૂક્ષ્મરૂપધરા દેવી બભૂવોપશ્રુતિશ્ચ સા।।
અતિ સૂક્ષ્મ રૂપાવસ્થॆયલ્લિદ્દ પ્રભુવન્નુ નોડિ દેવિ મત્તુ ઉપશ્રુતિયરુ સૂક્ષ્મરૂપગળન્નુ ધરિસિદરુ.
05014011a ઇંદ્રં તુષ્ટાવ ચેંદ્રાણી વિશ્રુતૈઃ પૂર્વકર્મભિઃ।
05014011c સ્તૂયમાનસ્તતો દેવઃ શચીમાહ પુરંદરઃ।।
આગ ઇંદ્રાણિયુ અવન વિશૃત પૂર્વકર્મગળિંદ અવનન્નુ સ્તુતિસિદળુ. ઈ રીતિ સ્તુતિસલ્પડલુ દેવ પુરંદરનુ શચિગॆ હેળિદનુ.
05014012a કિમર્થમસિ સંપ્રાપ્તા વિજ્ઞાતશ્ચ કથં ત્વહં।
05014012c તતઃ સા કથયામાસ નહુષસ્ય વિચેષ્ટિતં।।
“ઇલ્લિગॆ એકॆ બંદિરુવॆ? નન્નન્નુ હેગॆ હુડુકિદॆ?” આગ અવળુ નહુષનુ માડિદુદર કુરિતુ હેળિદળુ.
05014013a ઇંદ્રત્વં ત્રિષુ લોકેષુ પ્રાપ્ય વીર્યમદાન્વિતઃ।
05014013c દર્પાવિષ્ટશ્ચ દુષ્ટાત્મા મામુવાચ શતક્રતો।
05014013e ઉપતિષ્ઠ મામિતિ ક્રૂરઃ કાલં ચ કૃતવાન્મમ।।
“શતક્રતો! મૂરુ લોકગળ ઇંદ્રત્વવન્નુ પડॆદુ વીર્યમદાન્વિતનૂ દર્પભરિતનૂ આગિ આ દુષ્ટાત્મનુ નન્નન્નુ કૂડુ ऎંદુ ક્રૂરવાગિ આડિદનુ મત્તુ નનગॆ સમયવન્નૂ નિર્દિષ્ટપડિસિદ્દાનॆ.
05014014a યદિ ન ત્રાસ્યસિ વિભો કરિષ્યતિ સ માં વશે।
05014014c એતેન ચાહં સંતપ્તા પ્રાપ્તા શક્ર તવાંતિકં।
05014014e જહિ રૌદ્રં મહાબાહો નહુષં પાપનિશ્ચયં।।
વિભો! નન્નન્નુ રક્ષિસદે ઇદ્દરॆ અવનુ નન્નન્નુ વશપડિસિકॊળ્ળુત્તાનॆ. શક્ર! ઈ કારણદિંદલે નાનુ નિન્ન બળિ બંદિદ્દેનॆ. મહાબાહો! રૌદ્રનાદ પાપનિશ્ચય નહુષનન્નુ ગॆલ્લુ.
05014015a પ્રકાશયસ્વ ચાત્માનં દૈત્યદાનવસૂદન।
05014015c તેજઃ સમાપ્નુહિ વિભો દેવરાજ્યં પ્રશાધિ ચ।।
દૈત્યદાનવસૂદન! નિન્નન્નુ તોરિસિકો! વિભો! તેજસ્સન્નુ તળॆદુ દેવરાજ્યવન્નાળુ!””
સમાપ્તિ
ઇતિ શ્રી મહાભારતે ઉદ્યોગ પર્વણિ ઉદ્યોગ પર્વણિ ઇંદ્રાણીંદ્રસ્તવે ચતુર્દશોઽધ્યાયઃ।
ઇદુ શ્રી મહાભારતદલ્લિ ઉદ્યોગ પર્વદલ્લિ ઉદ્યોગ પર્વદલ્લિ ઇંદ્રાણીંદ્રસ્તવદલ્લિ હદિનાલ્કનॆય અધ્યાયવુ।