প্ৰৱেশ
।। ওং ওং নমো নাৰাযণায।। শ্ৰী ৱেদৱ্যাসায নমঃ ।।
শ্ৰী কৃষ্ণদ্ৱৈপাযন ৱেদৱ্যাস ৱিৰচিত
শ্ৰী মহাভাৰত
ৱিৰাট পৰ্ৱ
ৱৈৱাহিক পৰ্ৱ
অধ্যায 63
সাৰ
ৱিজযশালিযাগি হিংদিৰুগিদ ৱিৰাটনু তন্ন মগনু বৃহন্নডॆয সহাযদॊংদিগॆ কৌৰৱৰॊংদিগॆ যুদ্ধক্কॆ হোগিদ্দানॆংদু তিল়িদু দুঃখিতনাগি “নপুংসকনন্নু সাৰথিযন্নাগি মাডিকॊংডিৰুৱ অৱনু বদুকিল্লৱॆংদে নন্ন ভাৱনॆ” ऎংদু চতুৰংগসেনॆযন্নু সিদ্ধগॊল়িসলু আজ্ঞাপিসিদুদু (1-14). আগ উত্তৰন ৱিজযৱাৰ্তॆযন্নু কেল়ি সংতোষগॊংড ৱিৰাটনু অৱনন্নু ऎদিৰুগॊল়্ল়লু সংভ্ৰমদ সিদ্ধতॆগল়ন্নু মাডিসি কংকনॊংদিগॆ পগডॆযাটৱন্নু প্ৰাৰংভিসিদুদু (15-35). বৃহন্নডॆয সহাযৱিৰুৱাগ উত্তৰনু গॆদ্দিৰুৱুদু আশ্চৰ্যৱেনূ অল্ল ऎংদু পুনঃ পুনঃ হেল়ুত্তিদ্দ কংকনন্নু ৱিৰাটনু কোপগॊংডু দাল়গল়িংদ হॊডॆদুদু (36-44). পॆট্টাদ মূগিনিংদ ৰক্ত সুৰিযলু সৈৰংধ্ৰিযু কংকন ৰক্তৱু নॆলক্কॆ বীল়দংতॆ হিডিদুদু (45-47). নॆত্তৰুগূডিদ তন্নন্নু নোডি কুপিতনাদ অৰ্জুননু ৱিৰাটনন্নু নাশগॊল়িসুত্তানॆংদু যুধিষ্ঠিৰনু দ্ৱাৰপালকনিগॆ “উত্তৰনॊব্বনে ऒল়বৰলি. বৃহন্নডॆযন্নু ऒল়গॆ বিডবেড.” ऎংদু হেল়ুৱুদু (48-54).
04063001 ৱৈশংপাযন উৱাচ।
04063001a অৱজিত্য ধনং চাপি ৱিৰাটো ৱাহিনীপতিঃ।
04063001c প্ৰাৱিশন্নগৰং হৃষ্টশ্চতুৰ্ভিঃ সহ পাংডৱৈঃ।।
ৱৈশংপাযননু হেল়িদনু: “সৈন্যাধিপতি ৱিৰাটনু গোধনৱন্নু গॆদ্দু হৰ্ষিতনাগি নাল্ৱৰু পাংডৱৰॊডনॆ নগৰৱন্নু প্ৰৱেশিসিদনু.
04063002a জিত্ৱা ত্ৰিগৰ্তান্সংগ্ৰামে গাশ্চৈৱাদায কেৱলাঃ।
04063002c অশোভত মহাৰাজঃ সহ পাৰ্থৈঃ শ্ৰিযা ৱৃতঃ।।
আ মহাৰাজনু যুদ্ধদল্লি ত্ৰিগৰ্তৰন্নু গॆদ্দু গোৱুগল়ন্নॆল্ল মৰল়িসি তংদু কাংতিযুতনাগি পাংডৱৰॊডনॆ শোভিসিদনু.
04063003a তমাসনগতং ৱীৰং সুহৃদাং প্ৰীতিৱৰ্ধনং।
04063003c উপতস্থুঃ প্ৰকৃতযঃ সমস্তা ব্ৰাহ্মণৈঃ সহ।।
আসনদল্লি কুল়িত, স্নেহিতৰ সংতোষৱন্নু হॆচ্চিসুৱ আ ৱীৰন বল়ি ऎল্ল প্ৰজॆগল়ূ ব্ৰাহ্মণৰॊডগূডি নিংতৰু.
04063004a সভাজিতঃ সসৈন্যস্তু প্ৰতিনংদ্যাথ মত্স্যৰাট্।
04063004c ৱিসৰ্জযামাস তদা দ্ৱিজাংশ্চ প্ৰকৃতীস্তথা।।
আগ অৱৰিংদ সন্মানগॊংড সৈন্যসহিত মত্স্যৰাজনু ব্ৰাহ্মণৰন্নূ অংতॆযে প্ৰজॆগল়ন্নূ প্ৰতিযাগি অভিনংদিসি কল়ুহিসিকॊট্টনু.
04063005a ততঃ স ৰাজা মত্স্যানাং ৱিৰাটো ৱাহিনীপতিঃ।
04063005c উত্তৰং পৰিপপ্ৰচ্ছ ক্ৱ যাত ইতি চাব্ৰৱীত্।।
বল়িক মত্স্য সেনাধিপতি ৱিৰাটৰাজনু “উত্তৰনॆল্লি হোদ?” ऎংদু উত্তৰন ৱিষযদল্লি প্ৰশ্নিসিদনু.
04063006a আচখ্যুস্তস্য সংহৃষ্টাঃ স্ত্ৰিযঃ কন্যাশ্চ ৱেশ্মনি।
04063006c অংতঃপুৰচৰাশ্চৈৱ কুৰুভিৰ্গোধনং হৃতং।।
অৰমনॆয স্ত্ৰীযৰূ, কন্যॆযৰূ, অংতঃপুৰদ হॆংগসৰূ অৱনিগॆ সংতোষদিংদ তিল়িসিদৰু: “কৌৰৱৰু নম্ম গোধনৱন্নু অপহৰিসিদৰু.
04063007a ৱিজেতুমভিসংৰব্ধ এক এৱাতিসাহসাত্।
04063007c বৃহন্নডাসহাযশ্চ নিৰ্যাতঃ পৃথিৱীংজযঃ।।
04063008a উপযাতানতিৰথান্দ্ৰোণং শাংতনৱং কৃপং।
04063008c কৰ্ণং দুৰ্যোধনং চৈৱ দ্ৰোণপুত্ৰং চ ষড্ৰথান্।।
অদৰিংদ কোপগॊংড উত্তৰনু বংদিৰুৱ অতিৰথ দ্ৰোণ, ভীষ্ম, কৃপ, কৰ্ণ, দুৰ্যোধন, অশ্ৱত্থাম - ঈ ষড্ৰথৰন্নু গॆল্ললু বৃহন্নডॆযন্নু সহাযৱন্নাগিট্টুকॊংডু একাংগিযাগি অতি সাহসদিংদ হোগিদ্দানॆ.”
04063009a ৰাজা ৱিৰাটোঽথ ভৃশং প্ৰতপ্তঃ। শ্ৰুত্ৱা সুতং হ্যেকৰথেন যাতং।
04063009c বৃহন্নডাসাৰথিমাজিৱৰ্ধনং। প্ৰোৱাচ সৰ্ৱানথ মংত্ৰিমুখ্যান্।।
আগ যুদ্ধৱীৰ মগনু একৰথনাগি বৃহন্নডॆযন্নু সাৰথিযন্নাগি মাডিকॊংডু হোদনॆংবুদন্নু কেল়ি অতিযাগি দুঃখিতনাদ ৱিৰাটৰাজনু মংত্ৰিমুখ্যৰিগॆল্ল নুডিদনু:
04063010a সৰ্ৱথা কুৰৱস্তে হি যে চান্যে ৱসুধাধিপাঃ।
04063010c ত্ৰিগৰ্তান্নিৰ্জিতাং শ্ৰুত্ৱা ন স্থাস্যংতি কদা চন।।
“ত্ৰিগৰ্তৰু সোতৰॆংবুদন্নু কেল়িদ নংতৰ আ কৌৰৱৰূ ইতৰ ৰাজৰূ ऎংদিগূ সুম্মনॆ ইৰলাৰৰু.
04063011a তস্মাদ্গচ্ছংতু মে যোধা বলেন মহতা ৱৃতাঃ।
04063011c উত্তৰস্য পৰীপ্সাৰ্থং যে ত্ৰিগৰ্তৈৰৱিক্ষতাঃ।।
আদুদৰিংদ ত্ৰিগৰ্তৰিংদ গাযগॊল়্ল়দিৰুৱ নন্ন সৈনিকৰু দॊড্ড সৈন্যদিংদ কূডি উত্তৰন ৰক্ষণॆগাগি হॊৰডলি.”
04063012a হযাংশ্চ নাগাংশ্চ ৰথাংশ্চ শীঘ্ৰং। পদাতিসংঘাংশ্চ ততঃ প্ৰৱীৰান্।
04063012c প্ৰস্থাপযামাস সুতস্য হেতোৰ্। ৱিচিত্ৰশস্ত্ৰাভৰণোপপন্নান্।।
অনংতৰ অৱনু কুদুৰॆগল়ন্নূ, আনॆগল়ন্নূ, ৰথগল়ন্নূ, ৱিচিত্ৰ শস্ত্ৰ - আভৰণগল়ন্নু ধৰিসিদ ৱীৰ পদাতি পডॆগল়ন্নূ মগনিগাগি বেগ কল়ুহিসিকॊট্টনু.
04063013a এৱং স ৰাজা মত্স্যানাং ৱিৰাটোঽক্ষৌহিণীপতিঃ।
04063013c ৱ্যাদিদেশাথ তাং ক্ষিপ্ৰং ৱাহিনীং চতুৰংগিণীং।।
অক্ষৌহিণী সেনॆগॆ ऒডॆয আ মত্স্যৰাজ ৱিৰাটনু হীগॆ আ চতুৰংগ সৈন্যক্কॆ বেগ আজ্ঞাপিসিদনু.
04063014a কুমাৰমাশু জানীত যদি জীৱতি ৱা ন ৱা।
04063014c যস্য যংতা গতঃ ষংঢো মন্যেঽহং ন স জীৱতি।।
“কুমাৰনু বদুকিদ্দানॆযে অথৱা ইল্লৱে ऎংবুদন্নু বেগ তিল়িযিৰি. নপুংসকনন্নু সাৰথিযন্নাগি মাডিকॊংডিৰুৱ অৱনু বদুকিল্লৱॆংদে নন্ন ভাৱনॆ.”
04063015a তমব্ৰৱীদ্ধৰ্মৰাজঃ প্ৰহস্য। ৱিৰাটমাৰ্তং কুৰুভিঃ প্ৰতপ্তং।
04063015c বৃহন্নডা সাৰথিশ্চেন্নৰেংদ্ৰ। পৰে ন নেষ্যংতি তৱাদ্য গাস্তাঃ।।
কৌৰৱৰিংদ দুঃখাৰ্তনাগিদ্দ আ ৱিৰাটনিগॆ ধৰ্মৰাজনু নক্কু হেল়িদনু: “ৰাজন্! বৃহন্ন্নডॆযু উত্তৰন সাৰথিযাগিৰুৱাগ শত্ৰুগল়ু ইংদু নিন্ন হসুগল়ন্নু কॊংডॊয্যলাৰৰু.
04063016a সৰ্ৱান্মহীপান্সহিতান্কুৰূংশ্চ। তথৈৱ দেৱাসুৰযক্ষনাগান্।
04063016c অলং ৱিজেতুং সমৰে সুতস্তে। স্ৱনুষ্ঠিতঃ সাৰথিনা হি তেন।।
আ সাৰথিযিংদ ৰক্ষিত নিন্ন মগনু কৌৰৱৰন্নূ, ऎল্ল দॊৰॆগল়ন্নূ, অংতॆযে দেৱতॆগল়ন্নূ, অসুৰ, যক্ষ-নাগৰন্নূ যুদ্ধদল্লি গॆল্লবল্লনু.”
04063017a অথোত্তৰেণ প্ৰহিতা দূতাস্তে শীঘ্ৰগামিনঃ।
04063017c ৱিৰাটনগৰং প্ৰাপ্য জযমাৱেদযংস্তদা।।
আগ উত্তৰনু কল়ুহিসিদ্দ শীঘ্ৰগামি দূতৰু ৱিৰাটনগৰৱন্নু সেৰি জযৱন্নু নিৱেদিসিদৰু.
04063018a ৰাজ্ঞস্ততঃ সমাচখ্যৌ মংত্ৰী ৱিজযমুত্তমং।
04063018c পৰাজযং কুৰূণাং চাপ্যুপাযাংতং তথোত্তৰং।।
আগ মংত্ৰিযু উত্তৰন শ্ৰেষ্ঠ ৱিজযৱন্নূ, কৌৰৱৰ সোলন্নূ, অংতॆযে উত্তৰনু বৰুত্তিৰুৱুদন্নূ ৰাজনিগॆ তিল়িসিদনু.
04063019a সৰ্ৱা ৱিনিৰ্জিতা গাৱঃ কুৰৱশ্চ পৰাজিতাঃ।
04063019c উত্তৰঃ সহ সূতেন কুশলী চ পৰংতপ।।
“শত্ৰুনাশক! ऎল্ল হসুগল়ন্নূ গॆদ্দুকॊংডিদ্দাযিতু. কৌৰৱৰু পৰাজযগॊংডৰু. সাৰথিযॊডনॆ উত্তৰনু ক্ষেমদিংদিদ্দানॆ.”
04063020 কংক উৱাচ।
04063020a দিষ্ট্যা তে নিৰ্জিতা গাৱঃ কুৰৱশ্চ পৰাজিতাঃ।
04063020c দিষ্ট্যা তে জীৱিতঃ পুত্ৰঃ শ্ৰূযতে পাৰ্থিৱৰ্ষভ।।
কংকনু হেল়িদনু: “ৰাজশ্ৰেষ্ঠ! অদৃষ্ঠৱশাত্, নিন্ন হসুগল়ন্নু গॆদ্দুকॊংডদ্দাযিতু. কৌৰৱৰন্নু সোলিসিদ্দাযিতু? অদৃষ্ঠৱশাত্ নিন্ন মুগনু বদুকিদ্দানॆংদু কেল়ুত্তিদ্দেৱॆ.
04063021a নাদ্ভুতং ত্ৱেৱ মন্যেঽহং যত্তে পুত্ৰোঽজযত্কুৰূন্।
04063021c ধ্ৰুৱ এৱ জযস্তস্য যস্য যংতা বৃহন্নডা।।
নিন্ন মগনু কৌৰৱৰন্নু গॆদ্দুদু অদ্ভুতৱॆংদু নানু ভাৱিসুৱুদিল্ল. বৃহন্নডॆযন্নু সাৰথিযাগি উল়্ল় যাৰিগাদৰূ জযৱু কট্টিট্টদ্দু.””
04063022 ৱৈশংপাযন উৱাচ।
04063022a ততো ৱিৰাটো নৃপতিঃ সংপ্ৰহৃষ্টতনূৰুহঃ।
04063022c শ্ৰুত্ৱা তু ৱিজযং তস্য কুমাৰস্যামিতৌজসঃ।
04063022e আচ্ছাদযিত্ৱা দূতাংস্তান্মংত্ৰিণঃ সোঽভ্যচোদযত্।।
ৱৈশংপাননু হেল়িদনু: “আগ আ অমিত বলশালি মগন গॆলুৱন্নু কেল়িদ ৱিৰাটৰাজনু হৰ্ষপুলকিতনাগি দূতৰিগॆ উডুগॊৰॆ কॊট্টু মংত্ৰিগল়িগॆ আজ্ঞাপিসিদনু.
04063023a ৰাজমাৰ্গাঃ ক্ৰিযংতাং মে পতাকাভিৰলংকৃতাঃ।
04063023c পুষ্পোপহাৰৈৰৰ্চ্যংতাং দেৱতাশ্চাপি সৰ্ৱশঃ।।
“ৰাজমাৰ্গগল়ু বাৱুটগল়িংদ অলংকৃতৱাগলি. ऎল্ল দেৱতॆগল়ূ হূ কাণিকॆগল়িংদ অৰ্চিতগॊল়্ল়লি.
04063024a কুমাৰা যোধমুখ্যাশ্চ গণিকাশ্চ স্ৱলংকৃতাঃ।
04063024c ৱাদিত্ৰাণি চ সৰ্ৱাণি প্ৰত্যুদ্যাংতু সুতং মম।।
ৰাজকুমাৰৰূ, যোধ মুখ্যৰূ, ৱেশ্যॆযৰূ চॆন্নাগি অলংকাৰ মাডিকॊংডু ऎল্ল ৱাদ্যগল়ॊংদিগॆ নন্ন মগনন্নু ऎদিৰুগॊল়্ল়লি.
04063025a ঘংটাপণৱকঃ শীঘ্ৰং মত্তমাৰুহ্য ৱাৰণং।
04063025c শৃংগাটকেষু সৰ্ৱেষু আখ্যাতু ৱিজযং মম।।
ঘংটॆ বাৰিসুৱৱনু বেগ মদগজৱন্নেৰি নাল্কু দাৰিগল়ু সেৰুৱডॆগল়ল্লॆল্ল নন্ন ৱিজযৱন্নু সাৰলি.
04063026a উত্তৰা চ কুমাৰীভিৰ্বহ্ৱীভিৰভিসংৱৃতা।
04063026c শৃংগাৰৱেষাভৰণা প্ৰত্যুদ্যাতু বৃহন্নডাং।।
উত্তৰॆযূ বহুমংদি কুমাৰিযৰॊডগূডি শৃংগাৰ ৱেষাভৰণগল়ন্নু ধৰিসি বৃহন্নডॆযন্নু ऎদুৰুগॊল়্ল়লি.”
04063027a শ্ৰুত্ৱা তু তদ্ৱচনং পাৰ্থিৱস্য। সৰ্ৱে পুনঃ স্ৱস্তিকপাণযশ্চ।
04063027c ভেৰ্যশ্চ তূৰ্যাণি চ ৱাৰিজাশ্চ। ৱেষৈঃ পৰাৰ্ধ্যৈঃ প্ৰমদাঃ শুভাশ্চ।।
04063028a তথৈৱ সূতাঃ সহ মাগধৈশ্চ। নংদীৱাদ্যাঃ পণৱাস্তূৰ্যৱাদ্যাঃ।
04063028c পুৰাদ্ৱিৰাটস্য মহাবলস্য। প্ৰত্যুদ্যযুঃ পুত্ৰমনংতৱীৰ্যং।।
ৰাজন আ মাতুগল়ন্নু কেল়ি মংগল়দ্ৰৱ্যগল়ন্নু কৈযল্লি হিডিদুকॊংডু, ভেৰি তূৰ্য, শংখগল়িংদॊডগূডিদ ऎল্ল প্ৰজॆগল়ূ, শ্ৰেষ্ঠ ৱস্ত্ৰগল়ন্নু ধৰিসিদ শুভাংগি প্ৰমদॆযৰূ, অংতॆযে নংদীৱাদ্য পণৱ তূৰ্য ৱাদ্যগল়িংদॊডগূডিদ সূত মাগধৰূ, মহাবলশালিগল়ূ ৱিৰাটন নগৰদিংদ হॊৰটু অনংত পৰাক্ৰামশালি ৱিৰাটপুত্ৰনন্নু ऎদিৰুগॊংডৰু.
04063029a প্ৰস্থাপ্য সেনাং কন্যাশ্চ গণিকাশ্চ স্ৱলংকৃতাঃ।
04063029c মত্স্যৰাজো মহাপ্ৰাজ্ঞঃ প্ৰহৃষ্ট ইদমব্ৰৱীত্।
04063029e অক্ষানাহৰ সৈৰংধ্ৰি কংক দ্যূতং প্ৰৱৰ্ততাং।।
সৈন্যৱন্নূ, চॆন্নাগি অলংকাৰ মাডিকॊংড কন্যॆযৰু মত্তু ৱেশ্যॆযৰন্নু কল়ুহিসি মহাপ্ৰাজ্ঞ মত্স্যৰাজনু সংতোষদিংদ হীগॆংদনু: “সৈৰংধ্ৰি! পগডॆকাযিগল়ন্নু তॆগॆদুকॊংডু বা. কংক! পগডॆযাটৱু নডॆযলি!”
04063030a তং তথা ৱাদিনং দৃষ্ট্ৱা পাংডৱঃ প্ৰত্যভাষত।
04063030c ন দেৱিতৱ্যং হৃষ্টেন কিতৱেনেতি নঃ শ্ৰুতং।।
হাগॆ হেল়িদ অৱনন্নু নোডি যুধিষ্ঠিৰনু মৰুনুডিদনু. “হৰ্ষিতনাগিৰুৱ জূজুগাৰনॊংদিগॆ আটৱাডবাৰদॆংদু কেল়িদ্দেৱॆ.
04063031a ন ত্ৱামদ্য মুদা যুক্তমহং দেৱিতুমুত্সহে।
04063031c প্ৰিযং তু তে চিকীৰ্ষামি ৱৰ্ততাং যদি মন্যসে।।
ঈগ সংতোষভৰিতনাগিৰুৱ নিন্নॊডনॆ আটৱাডলু ননগॆ মনস্সিল্ল. আদৰূ নিনগॆ প্ৰিযৱন্নুংটুমাডলু বযসুত্তেনॆ. নিনগॆ ইষ্টৱিদ্দৰॆ আট নডॆযলি.”
04063032 ৱিৰাট উৱাচ।
04063032a স্ত্ৰিযো গাৱো হিৰণ্যং চ যচ্চান্যদ্ৱসু কিং চন।
04063032c ন মে কিং চিত্ত্ৱযা ৰক্ষ্যমংতৰেণাপি দেৱিতুং।।
ৱিৰাটনু হেল়িদনু: “নানু আটৱাডদিদ্দৰূ নন্ন স্ত্ৰীযৰু, গোৱুগল়ু, চিন্ন মত্তু ইতৰ ঐশ্ৱৰ্যগল়ন্নু এনন্নূ নীনু ৰক্ষিসলাৰॆ.”
04063033 কংক উৱাচ।
04063033a কিং তে দ্যূতেন ৰাজেংদ্ৰ বহুদোষেণ মানদ।
04063033c দেৱনে বহৱো দোষাস্তস্মাত্তত্পৰিৱৰ্জযেত্।।
কংকনু হেল়িদনু: “ৰাজেংদ্ৰ! মানদ! বহুদোষপূৰিত জূজিনিংদ নিনগেনু প্ৰযোজন? জূজাটদল্লি বহল় কॆডকুগল়িৱॆ. আদ্দৰিংদ অদন্নু বিডবেকু.
04063034a শ্ৰুতস্তে যদি ৱা দৃষ্টঃ পাংডৱো ৱৈ যুধিষ্ঠিৰঃ।
04063034c স ৰাজ্যং সুমহত্স্ফীতং ভ্ৰাতৄংশ্চ ত্ৰিদশোপমান্।।
04063035a দ্যূতে হাৰিতৱান্সৰ্ৱং তস্মাদ্দ্যূতং ন ৰোচযে।
04063035c অথ ৱা মন্যসে ৰাজন্দীৱ্যাৱ যদি ৰোচতে।।
পাংডুপুত্ৰ যুধিষ্ঠিৰন ৱিষযৱন্নু নীনু কেল়িৰবহুদু. অৱনু সমৃদ্ধ ৰাজ্যৱন্নূ, দেৱতॆগল়ংথ সোদৰৰন্নূ, সৰ্ৱস্ৱৱন্নূ জূজিনল্লি কল়ॆদুকॊংডনু. আদ্দৰিংদ জূজু নিনগॆ হিডিসদু. আডলেবেকॆংদু নীনু ইষ্টপট্টৰॆ আডোণ.””
04063036 ৱৈশংপাযন উৱাচ।
04063036a প্ৰৱৰ্তমানে দ্যূতে তু মত্স্যঃ পাংডৱমব্ৰৱীত্।
04063036c পশ্য পুত্ৰেণ মে যুদ্ধে তাদৃশাঃ কুৰৱো জিতাঃ।।
ৱৈশংপাযননু হেল়িদনু: “জূজাটৱু নডॆযুত্তিৰলু ৱিৰাটনু যুদিষ্ঠিৰনিগॆ হেল়িদনু: “নোডু! যুদ্ধদল্লি নন্ন মগনিগॆ অংতহ কৌৰৱৰু সোতুহোদৰু.”
04063037a ততোঽব্ৰৱীন্মত্স্যৰাজং ধৰ্মপুত্ৰো যুধিষ্ঠিৰঃ।
04063037c বৃহন্নডা যস্য যংতা কথং স ন ৱিজেষ্যতি।।
আগ ধৰ্মপুত্ৰ যুধিষ্ঠিৰনু মত্স্যৰাজনিগॆ হেল়িদনু: “বৃহন্নডॆযন্নু সাৰথিযন্নাগি মাডিকॊংড যাৱনু তানে গॆল্লদিৰুৱুদু সাধ্য?”
04063038a ইত্যুক্তঃ কুপিতো ৰাজা মত্স্যঃ পাংডৱমব্ৰৱীত্।
04063038c সমং পুত্ৰেণ মে ষংঢং ব্ৰহ্মবংধো প্ৰশংসসি।।
হীগॆন্নলু কুপিতনাদ মত্স্যৰাজনু যুধিষ্ঠিৰনিগॆ হেল়িদনু: “ব্ৰাহ্মণাধম! নপুংসকনন্নু নন্ন মগনিগॆ সমানৱাগি হॊগল়ুত্তিৰুৱॆযল্ল?
04063039a ৱাচ্যাৱাচ্যং ন জানীষে নূনং মামৱমন্যসে।
04063039c ভীষ্মদ্ৰোণমুখান্সৰ্ৱান্কস্মান্ন স ৱিজেষ্যতি।।
যাৱুদন্নু আডবেকু যাৱুদন্নু আডবাৰদু ऎংবুদে নিনগॆ গॊত্তিল্ল. নীনু নন্নন্নু অৱমানিসুত্তিদ্দীযॆ. ভীষ্ম-দ্ৰোণগল়াদিগল়ন্নॆল্ল অৱনেকॆ জযিসবাৰদু?
04063040a ৱযস্যত্ৱাত্তু তে ব্ৰহ্মন্নপৰাধমিমং ক্ষমে।
04063040c নেদৃশং তে পুনৰ্ৱাচ্যং যদি জীৱিতুমিচ্ছসি।।
ব্ৰাহ্মণ! স্নেহদিংদ নিন্ন ঈ অপৰাধৱন্নু ক্ষমিসুত্তিদ্দেনॆ. নিনগॆ বদুকুৱ আসॆযিদ্দৰॆ মত্তॆ হীগॆ নীনু মাতনাডবাৰদু.”
04063041 যুধিষ্ঠিৰ উৱাচ।
04063041a যত্ৰ দ্ৰোণস্তথা ভীষ্মো দ্ৰৌণিৰ্ৱৈকৰ্তনঃ কৃপঃ।
04063041c দুৰ্যোধনশ্চ ৰাজেংদ্ৰ তথান্যে চ মহাৰথাঃ।।
04063042a মৰুদ্গণৈঃ পৰিৱৃতঃ সাক্ষাদপি শতক্ৰতুঃ।
04063042c কোঽন্যো বৃহন্নডাযাস্তান্প্ৰতিযুধ্যেত সংগতান্।।
যুধিষ্ঠিৰনু হেল়িদনু: “ৰাজেংদ্ৰ! দ্ৰোণ, বীষ্ম, অশ্ৱত্থাম, কৰ্ণ, কৃপ, দুৰ্যোধন মত্তু ইতৰ মহাৰথিগল়ু ইৰুৱল্লি অথৱা দেৱতॆগল়িংদॊডগূডিদ স্ৱতঃ ইংদ্ৰনে ইৰুৱল্লি, বৃহন্নডॆযু হॊৰতু মত্ত্যাৰু অৱৰॆল্লৰॊডনॆ যুদ্ধমাডবল্লৰু?”
04063043 ৱিৰাট উৱাচ।
04063043a বহুশঃ প্ৰতিষিদ্ধোঽসি ন চ ৱাচং নিযচ্ছসি।
04063043c নিযংতা চেন্ন ৱিদ্যেত ন কশ্চিদ্ধৰ্মমাচৰেত্।।
ৱিৰাটনু হেল়িদনু: “মত্তॆ মত্তॆ নানু নিষেদিসিদৰূ নীনু মাতন্নু হতোটিযল্লিট্টুকॊল়্ল়ুত্তিল্ল. নিযংত্ৰকনিল্লদিদ্দৰॆ যাৰূ ধৰ্মৱন্নু আচৰিসুৱুদিল্ল.””
04063044 ৱৈশংপাযন উৱাচ।
04063044a ততঃ প্ৰকুপিতো ৰাজা তমক্ষেণাহনদ্ভৃশং।
04063044c মুখে যুধিষ্ঠিৰং কোপান্নৈৱমিত্যেৱ ভৰ্ত্সযন্।।
ৱৈশংপাযননু হেল়িদনু: “বল়িক ৰোষগॊংড ৰাজনু “মত্তॆ হীগাগকূডদু!” ऎংদু গদৰিসুত্তা কোপদিংদ যুধিষ্ঠিৰন মুখক্কॆ বলৱাগি দাল়গল়িংদ হॊডॆদনু.
04063045a বলৱত্প্ৰতিৱিদ্ধস্য নস্তঃ শোণিতমাগমত্।
04063045c তদপ্ৰাপ্তং মহীং পাৰ্থঃ পাণিভ্যাং প্ৰত্যগৃহ্ণত।।
বলৱাগি পॆট্টুতিংদ অৱন মূগিনিংদ ৰক্ত বংদিতু. অদু নॆলক্কॆ বীল়ুৱ মুন্নৱে যুধিষ্ঠিৰনু অদন্নু কৈগল়ল্লি হিডিদুকॊংডনু.
04063046a অৱৈক্ষত চ ধৰ্মাত্মা দ্ৰৌপদীং পাৰ্শ্ৱতঃ স্থিতাং।
04063046c সা ৱেদ তমভিপ্ৰাযং ভৰ্তুশ্চিত্তৱশানুগা।।
আ ধৰ্মাত্মনু পক্কদল্লি নিংতিদ্দ দ্ৰৌপদিযত্ত নॊডিদনু. পতিয ইষ্টানুসাৰ ৱৰ্তিসুৱ অৱল়ু অৱন অভিপ্ৰাযৱন্নু অৰিতুকॊংডল়ু.
04063047a পূৰযিত্ৱা চ সৌৱৰ্ণং পাত্ৰং কাংস্যমনিংদিতা।
04063047c তচ্চোণিতং প্ৰত্যগৃহ্ণাদ্যত্প্ৰসুস্ৰাৱ পাংডৱাত্।।
আ দোষৰহিতॆযু যুধিষ্ঠিৰন মূগিনিংদ সুৰিযুত্তিদ্দ ৰক্তৱন্নু নীৰু তুংবিদ চিন্নদ পানপাত্ৰॆযল্লি হিডিদল়ু.
04063048a অথোত্তৰঃ শুভৈৰ্গংধৈৰ্মাল্যৈশ্চ ৱিৱিধৈস্তথা।
04063048c অৱকীৰ্যমাণঃ সংহৃষ্টো নগৰং স্ৱৈৰমাগমত্।।
আগ জনৰু মংগল়কৰ গংধগল়ন্নূ বগॆবগॆযু মালॆগল়ন্নূ ऎৰচুত্তিৰলু উত্তৰনু হৰ্ষচিত্তনাগি সলীলৱাগি নগৰক্কॆ বংদনু.
04063049a সভাজ্যমানঃ পৌৰৈশ্চ স্ত্ৰীভিৰ্জানপদৈস্তথা।
04063049c আসাদ্য ভৱনদ্ৱাৰং পিত্ৰে স প্ৰত্যহাৰযত্।।
হॆংগসৰিংদলূ, পট্টণিগৰিংদলূ, হল়্ল়িগৰিংদলূ হাগॆ সন্মানিতনাদ অৱনু অৰমনॆয বাগিলিগॆ বংদু তংদॆগॆ হেল়ি কল়ুহিসিদনু.
04063050a ততো দ্ৱাঃস্থঃ প্ৰৱিশ্যৈৱ ৱিৰাটমিদমব্ৰৱীত্।
04063050c বৃহন্নডাসহাযস্তে পুত্ৰো দ্ৱাৰ্যুত্তৰঃ স্থিতঃ।।
আগ দ্ৱাৰপালকনু ऒল়গॆ হোগি ৱিৰাটনিগॆ হীগॆংদনু: “নিন্ন মগ উত্তৰনু বৃহন্নডॆযॊডগূডি বাগিলল্লি নিংতিদ্দানॆ.”
04063051a ততো হৃষ্টো মত্স্যৰাজঃ ক্ষত্তাৰমিদমব্ৰৱীত্।
04063051c প্ৰৱেশ্যতামুভৌ তূৰ্ণং দৰ্শনেপ্সুৰহং তযোঃ।।
আগ হৰ্ষিত মত্স্যৰাজনু দ্ৱাৰপালকনিগॆ হীগॆ হেল়িদনু: “ইব্বৰন্নূ বেগ কৰॆদু তা. অৱৰন্নু নোডলু নানু কাতৰনাগিদ্দেনॆ.”
04063052a ক্ষত্তাৰং কুৰুৰাজস্তু শনৈঃ কৰ্ণ উপাজপত্।
04063052c উত্তৰঃ প্ৰৱিশত্ৱেকো ন প্ৰৱেশ্যা বৃহন্নডা।।
আগ দ্ৱাৰপালকন কিৱিযল্লি কুৰুৰাজ যুধিষ্ঠিৰনু পিসুগুট্টিদনু: “উত্তৰনॊব্বনে ऒল়বৰলি. বৃহন্নডॆযন্নু ऒল়গॆ বিডবেড.
04063053a এতস্য হি মহাবাহো ৱ্ৰতমেতত্সমাহিতং।
04063053c যো মমাংগে ৱ্ৰণং কুৰ্যাচ্চোণিতং ৱাপি দৰ্শযেত্।
04063053e অন্যত্ৰ সংগ্ৰামগতান্ন স জীৱেদসংশযং।।
মহাবাহো! বৃহন্নডॆযু কৈগॊংডিৰুৱ প্ৰতিজ্ঞॆযিদু. যুদ্ধৱল্লদে বেৰॆ সংদৰ্ভদল্লি নন্ন শৰীৰদল্লি গাযৱন্নুংটুমাডুৱৱনু অথৱা ৰক্ত বৰিসুৱৱনু খংডিত বদুকলাৰ.
04063054a ন মৃষ্যাদ্ভৃশসংক্ৰুদ্ধো মাং দৃষ্ট্ৱৈৱ সশোণিতং।
04063054c ৱিৰাটমিহ সামাত্যং হন্যাত্সবলৱাহনং।।
নॆত্তৰুগূডিদ নন্নন্নু নোডিদ মাত্ৰক্কॆ তাল়্মॆগॆট্টু বহল় কোপগॊংডু ৱিৰাটনন্নু অৱন মংত্ৰিগল়ু সেনॆ হাগূ ৱাহনসমেত কॊংদুবিডুৱনু.””
সমাপ্তি
ইতি শ্ৰী মহাভাৰতে ৱিৰাট পৰ্ৱণি ৱৈৱাহিক পৰ্ৱণি উত্তৰাগমনে ত্ৰিষষ্টিতমোঽধ্যাযঃ।
ইদু শ্ৰী মহাভাৰতদল্লি ৱিৰাট পৰ্ৱদল্লি ৱৈৱাহিক পৰ্ৱদল্লি উত্তৰাগমনদল্লি অৰৱত্মূৰনॆয অধ্যাযৱু.