പ്രവേശ
।। ഓം ഓം നമോ നാരായണായ।। ശ്രീ വേദവ്യാസായ നമഃ ।।
ശ്രീ കൃഷ്ണദ്വൈപായന വേദവ്യാസ വിരചിത
ശ്രീ മഹാഭാരത
വിരാട പര്വ
ഗോഹരണ പര്വ
അധ്യായ 57
സാര
കൌരവ മഹാരഥരെല്ല ഒട്ടാഗി സേരി അര്ജുനനന്നു ആക്രമിസലു, അവനു കുരുസേനെയന്നു ധ്വംസമാഡിദുദര വര്ണനെ (1-19).
04057001 വൈശംപായന ഉവാച।
04057001a അഥ സംഗമ്യ സര്വേ തു കൌരവാണാം മഹാരഥാഃ।
04057001c അര്ജുനം സഹിതാ യത്താഃ പ്രത്യയുധ്യംത ഭാരത।।
വൈശംപായനനു ഹേളിദനു: “ഭാരത! അനംതര കൌരവ മഹാരഥരെല്ല ഒട്ടാഗി സേരി അര്ജുനന മേലെ ബലവാഗി ആക്രമണ മാഡിദരു.
04057002a സ സായകമയൈര്ജാലൈഃ സര്വതസ്താന്മഹാരഥാന്।
04057002c പ്രാച്ഛാദയദമേയാത്മാ നീഹാര ഇവ പര്വതാന്।।
മംജു പര്വതഗളന്നു കവിയുവംതെ ആ അമേയാത്മനു ആ മഹാരഥരന്നെല്ലാ ബാണഗള ജാലദിംദ മുച്ചിബിട്ടനു.
04057003a നദദ്ഭിശ്ച മഹാനാഗൈര്ഹേഷമാണൈശ്ച വാജിഭിഃ।
04057003c ഭേരീശംഖനിനാദൈശ്ച സ ശബ്ദസ്തുമുലോഽഭവത്।।
മഹാഗജഗള ഘീംകാരദിംദലൂ, കുദുരെഗള ഹേഷാരവദിംദലൂ, ഭേരി-ശംഖഗള നിനാദദിംദലൂ തുമുല ശബ്ധവുംടായിതു.
04057004a നരാശ്വകായാന്നിര്ഭിദ്യ ലോഹാനി കവചാനി ച।
04057004c പാര്ഥസ്യ ശരജാലാനി വിനിഷ്പേതുഃ സഹസ്രശഃ।।
പാര്ഥന സാവിരാരു ബാണ സമൂഹഗളു മനുഷ്യര മത്തു കുദുരെഗള ശരീരഗളന്നൂ, ലോഹകവചഗളന്നൂ ഭേദിസി ഹൊരബീളുത്തിദ്ദവു.
04057005a ത്വരമാണഃ ശരാനസ്യന്പാംഡവഃ സ ബഭൌ രണേ।
04057005c മധ്യംദിനഗതോഽര്ചിഷ്മാം ശരദീവ ദിവാകരഃ।।
ത്വരെയിംദ ബാണഗളന്നു ബിഡുത്തിദ്ദ ആ അര്ജുനനു ശരത്കാലദ നഡുഹഗലിനല്ലി ജ്വലിസുവ സൂര്യനംതെ സമരദല്ലി ശോഭിസുത്തിദ്ദനു.
04057006a ഉപപ്ലവംത വിത്രസ്താ രഥേഭ്യോ രഥിനസ്തദാ।
04057006c സാദിനശ്ചാശ്വപൃഷ്ഠേഭ്യോ ഭൂമൌ ചാപി പദാതയഃ।।
ആഗ ഹെദരിദ രഥികരു രഥഗളിംദലൂ, അശ്വസൈനികരു കുദുരെഗളിംദലൂ ധുമുകുത്തിദ്ദരു മത്തു കാലാളുഗളു നെലക്കെ ബീളുത്തിദ്ദരു.
04057007a ശരൈഃ സംതാഡ്യമാനാനാം കവചാനാം മഹാത്മനാം।
04057007c താമ്രരാജതലോഹാനാം പ്രാദുരാസീന്മഹാസ്വനഃ।।
ബാണഗളു താഗിദ മഹാവീരര താമ്ര, ബെള്ളി, മത്തു ഉക്കുഗള കവചഗളിംദ മഹാ ശബ്ധവുംടായിതു.
04057008a ചന്നമായോധനം സര്വം ശരീരൈര്ഗതചേതസാം।
04057008c ഗജാശ്വസാദിഭിസ്തത്ര ശിതബാണാത്തജീവിതൈഃ।।
മഡിദവര ദേഹഗളിംദലൂ, ഹരിത ബാണഗളിംദ പ്രാണനീഗിദ ഗജാരോഹീ, അശ്വാരോഹിഗളിംദലൂ ആ രണരംഗവെല്ല മുസുകിഹോയിതു.
04057009a രഥോപസ്ഥാഭിപതിതൈരാസ്തൃതാ മാനവൈര്മഹീ।
04057009c പ്രനൃത്യദിവ സംഗ്രാമേ ചാപഹസ്തോ ധനംജയഃ।।
രഥദിംദുരുളി ബിദ്ദ മാനവരിംദ ഭൂമിയു തുംബിഹോയിതു. ധനംജയനു കൈയല്ലി ബില്ലന്നു ഹിഡിദു യുദ്ധദല്ലി കുണിയുത്തിരുവംതെ തോരുത്തിത്തു.
04057010a ശ്രുത്വാ ഗാംഡീവനിര്ഘോഷം വിസ്ഫൂര്ജിതമിവാശനേഃ।
04057010c ത്രസ്താനി സര്വഭൂതാനി വ്യഗച്ഛംത മഹാഹവാത്।।
സിഡിലിന ശബ്ധദംതിദ്ദ ഗാംഡീവദ നിര്ഘോഷവന്നു കേളി എല്ല ജീവിഗളൂ ആ മഹായുദ്ധക്കെ ഹെദരി ഓഡിഹോദവു.
04057011a കുംഡലോഷ്ണീഷധാരീണി ജാതരൂപസ്രജാനി ച।
04057011c പതിതാനി സ്മ ദൃശ്യംതേ ശിരാംസി രണമൂര്ധനി।।
കുംഡല-കിരീടഗളന്നൂ, ചിന്നദ ഹാരഗളന്നൂ ധരിസിദ രുംഡഗളു രണരംഗദല്ലി ബിദ്ദിരുവുദു കംഡുബരുത്തിദ്ദവു.
04057012a വിശിഖോന്മഥിതൈര്ഗാത്രൈര്ബാഹുഭിശ്ച സകാര്മുകൈഃ।
04057012c സഹസ്താഭരണൈശ്ചാന്യൈഃ പ്രച്ഛന്നാ ഭാതി മേദിനീ।।
ബാണഗളിംദ ഗാസിഗൊംഡ ദേഹഗളിംദലൂ, ബില്ലുഗളു ചുച്ചല്പട്ട തോളുഗളിംദലൂ, ആഭരണഗള സഹിത കൈഗളിംദലൂ ഭൂമിയു മുച്ചിഹോഗി ശോഭിസുത്തിത്തു.
04057013a ശിരസാം പാത്യമാനാനാമംതരാ നിശിതൈഃ ശരൈഃ।
04057013c അശ്മവൃഷ്ടിരിവാകാശാദഭവദ് ഭരതര്ഷഭ।।
ഭരതര്ഷഭ! ആകാശദിംദ കല്ലുഗള മളെസുരിദംതെ ഹരിത ബാണഗളിംദ രുംഡഗളു സതതവാഗി ബീളുത്തിദ്ദവു.
04057014a ദര്ശയിത്വാ തഥാത്മാനം രൌദ്രം രുദ്രപരാക്രമഃ।
04057014c അവരുദ്ധശ്ചരന്പാര്ഥോ ദശവര്ഷാണി ത്രീണി ച।
04057014e ക്രോധാഗ്നിമുത്സൃജദ്ഘോരം ധാര്തരാഷ്ട്രേഷു പാംഡവഃ।।
ഹദിമൂരു വര്ഷ തഡെദുകൊംഡിദ്ദ രുദ്രപരാക്രമി പാംഡവ പാര്ഥനു തന്ന രൌദ്രവന്നു ഹാഗെ പ്രദര്ശിസുത്താ, സംചരിസുത്താ, ആ ഭയംകര കോപാഗ്നിയന്നു ധാര്തരാഷ്ട്രര മേലെ സുരിസിദനു.
04057015a തസ്യ തദ്ദഹതഃ സൈന്യം ദൃഷ്ട്വാ ചൈവ പരാക്രമം।
04057015c സര്വേ ശാംതിപരാ യോധാ ധാര്തരാഷ്ട്രസ്യ പശ്യതഃ।।
അവനിംദ സുട്ടു ഹോഗുത്തിദ്ദ സൈന്യവന്നൂ മത്തു അവന പരാക്രമവന്നു നോഡി എല്ല യോധരൂ ധാര്തരാഷ്ട്രന കണ്ണെദുരിഗേ മൂകരാദരു.
04057016a വിത്രാസയിത്വാ തത്സൈന്യം ദ്രാവയിത്വാ മഹാരഥാന്।
04057016c അര്ജുനോ ജയതാം ശ്രേഷ്ഠഃ പര്യവര്തത ഭാരത।।
ഭാരത! ജയശാലിഗളല്ലി ശ്രേഷ്ഠ അര്ജുനനു ആ സൈന്യവന്നു ഹെദരിസുത്താ, മഹാരഥിഗളന്നു ഓഡിസുത്താ സുത്താഡിദനു.
04057017a പ്രാവര്തയന്നദീം ഘോരാം ശോണിതൌഘതരംഗിണീം।
04057017c അസ്ഥിശൈവലസംബാധാം യുഗാംതേ കാലനിര്മിതാം।।
രക്തപ്രവാഹദ അലെഗളന്നുള്ള, മൂളെഗള പാചിയിംദ തുംബിദ, പ്രളയകാലദല്ലി യമനു നിര്മിസിദംതിദ്ദ ഘോര നദിയന്നു ഹരിസിദനു.
04057018a ശരചാപപ്ലവാം ഘോരാം മാംസശോണിതകര്ദമാം।
04057018c മഹാരഥമഹാദ്വീപാം ശംഖദുംദുഭിനിസ്വനാം।
04057018e ചകാര മഹതീം പാര്ഥോ നദീമുത്തരശോണിതാം।।
ബില്ലു ബാണഗള ദോണിഗളന്നുള്ള, രക്ത മാംസഗള കെസരന്നുള്ള, മഹാരഥര മഹാദ്വീപഗളന്നുള്ള, ശംഖദുംദുഭിഗള ശബ്ധഗള, ഘോരവാഗി ഉക്കുത്തിദ്ദ നെത്തര നദിയന്നു പാര്ഥനു നിര്മിസിദനു.
04057019a ആദദാനസ്യ ഹി ശരാന്സംധായ ച വിമുംചതഃ।
04057019c വികര്ഷതശ്ച ഗാംഡീവം ന കിം ചിദ്ദൃശ്യതേഽംതരം।।
അവനു ബാണഗളന്നു തെഗെയുവുദക്കൂ, ഹൂഡുവുദക്കൂ, ഗാംഡീവവന്നെളെദു ബിഡുവുദക്കൂ നഡുവെ യാവുദേ അംതരവു കാണുത്തിരലില്ല.”
സമാപ്തി
ഇതി ശ്രീ മഹാഭാരതേ വിരാട പര്വണി ഗോഹരണ പര്വണി ഉത്തരഗോഗ്രഹേ അര്ജുനസംകുലയുദ്ധേ സപ്തപംചാശത്തമോഽധ്യായഃ।
ഇദു ശ്രീ മഹാഭാരതദല്ലി വിരാട പര്വദല്ലി ഗോഹരണ പര്വദല്ലി ഉത്തരഗോഗ്രഹദല്ലി അര്ജുനസംകുലയുദ്ധദല്ലി ഐവത്തേളനെയ അധ്യായവു.