025 కర్ణదుఃశాసనవాక్యః

ప్రవేశ

।। ఓం ఓం నమో నారాయణాయ।। శ్రీ వేదవ్యాసాయ నమః ।।

శ్రీ కృష్ణద్వైపాయన వేదవ్యాస విరచిత

శ్రీ మహాభారత

విరాట పర్వ

గోహరణ పర్వ

అధ్యాయ 25

సార

పాండవరన్ను బేగ హుడుకబేకెందు దుర్యోధనను హేళలు (1-7) కర్ణ (8-12) మత్తు దుఃశాసనరు (13-17) అదన్ను అనుమోదిసిదుదు.

04025001 వైశంపాయన ఉవాచ।
04025001a తతో దుర్యోధనో రాజా శ్రుత్వా తేషాం వచస్తదా।
04025001c చిరమంతర్మనా భూత్వా ప్రత్యువాచ సభాసదః।।

వైశంపాయనను హేళిదను: “అనంతర రాజ దుర్యోధనను అవర మాతన్ను కేళి బహళ హొత్తు మనస్సినల్లియే ఆలోచిసి సభాసదరిగె హీగెందను:

04025002a సుదుఃఖా ఖలు కార్యాణాం గతిర్విజ్ఞాతుమంతతః।
04025002c తస్మాత్సర్వే ఉదీక్షధ్వం క్వ ను స్యుః పాండవా గతాః।।

“కార్యగతిగళన్ను నిశ్చితవాగి తిళియువుదు కష్టవే సరి. ఆద్దరింద పాండవరు ఎల్లి ఇరబహుదు ఎంబుదన్ను ఎల్లరూ కండు హిడియిరి.

04025003a అల్పావశిష్టం కాలస్య గతభూయిష్ఠమంతతః।
04025003c తేషామజ్ఞాతచర్యాయామస్మిన్ వర్షే త్రయోదశే।।

అవరు అజ్ఞాతవాసదల్లి ఇరబేకాద ఈ హదిమూరనెయ వర్షదల్లి కడెగూ బహుభాగ కళెదుహోగిదె. ఇన్ను స్వల్ప కాలవే ఉళిదిదె.

04025004a అస్య వర్షస్య శేషం చేద్వ్యతీయురిహ పాండవాః।
04025004c నివృత్తసమయాస్తే హి సత్యవ్రతపరాయణాః।।

ఈ వర్షద ఉళిద అవధియన్ను పాండవరు కళెదుబిట్టరె ఆ సత్యవ్రత పరాయణరు తమ్మ ప్రతిజ్ఞెయన్ను ముగిసుత్తారె.

04025005a క్షరంత ఇవ నాగేంద్రాః సర్వ ఆశీవిషోపమాః।
04025005c దుఃఖా భవేయుః సంరబ్ధాః కౌరవాన్ప్రతి తే ధ్రువం।।

మదోదకవన్ను సురిసువ గజేంద్రరంతె అథవా విషపూరిత సర్పగళంతె అవరు ఆవేశగొండు కౌరవరిగె దుఃఖవన్నుంటుమాడువుదు ఖచిత.

04025006a అర్వాక్కాలస్య విజ్ఞాతాః కృచ్ఛ్రరూపధరాః పునః।
04025006c ప్రవిశేయుర్జితక్రోధాస్తావదేవ పునర్వనం।।

కాలక్కె మొదలే గురుతిసిబిట్టరె అవరు దుఃఖకర వేషవన్ను ధరిసి క్రోధవన్ను హత్తిక్కికొండు పునః కాడిగె హోగువరు.

04025007a తస్మాత్క్షిప్రం బుభుత్సధ్వం యథా నోఽత్యంతమవ్యయం।
04025007c రాజ్యం నిర్ద్వంద్వమవ్యగ్రం నిఃసపత్నం చిరం భవేత్।।

ఆద్దరింద నమ్మ రాజ్య సదా అక్షయవూ కలహ రహితవూ శాంతవూ శత్రురహితవూ ఆగిరబేకెందాదరె అవరన్ను బేగ హుడుకి.”

04025008a అథాబ్రవీత్తతః కర్ణః క్షిప్రం గచ్ఛంతు భారత।
04025008c అన్యే ధూర్తతరా దక్షా నిభృతాః సాధుకారిణః।।

ఆగ కర్ణను నుడిదను: “భారత! ధూర్తతరరూ దక్షరూ గుప్తరూ చెన్నాగి కార్యసాధనె మాడువవరూ ఆద బేరెయవరు బేగ హోగలి.

04025009a చరంతు దేశాన్సంవీతాః స్ఫీతాం జనపదాకులాన్।
04025009c తత్ర గోష్ఠీష్వథాన్యాసు సిద్ధప్రవ్రజితేషు చ।।
04025010a పరిచారేషు తీర్థేషు వివిధేష్వాకరేషు చ।
04025010c విజ్ఞాతవ్యా మనుష్యైస్తైస్తర్కయా సువినీతయా।।

అవరు వేష మరెసికొండు జనభరితవాద జనపదగళన్నుళ్ళ విశాల దేశగళల్లియూ ఇతర గోష్ఠిగళల్లియూ బళిక సిద్ధాశ్రమగళల్లూ, మార్గగళల్లూ, తీర్థక్షేత్రగళల్లూ, వివిధ గణిగళల్లూ సంచరిసలి. జన అవరన్ను సుశిక్షిత తర్కదింద పత్తెమాడబహుదు.

04025011a వివిధైస్తత్పరైః సమ్యక్తజ్ఞైర్నిపుణసంవృతైః।
04025011c అన్వేష్టవ్యాశ్చ నిపుణం పాండవాశ్చన్నవాసినః।।
04025012a నదీకుంజేషు తీర్థేషు గ్రామేషు నగరేషు చ।
04025012c ఆశ్రమేషు చ రమ్యేషు పర్వతేషు గుహాసు చ।।

వేషమరెసికొండు వాసిసుత్తిరువ పాండవరన్ను తత్పరరూ, సంపూర్ణతజ్ఞరాదవరూ, నిపుణతెయింద వేష మరెసికొండవరూ ఆద వివిధ గూఢచరరు నదీ కుంజగళల్లియూ, తీర్థగళూ, గ్రామ నగరగళల్లియూ, ఆశ్రమగళల్లియూ, రమ్య పర్వతగళల్లియూ, గుహెగళల్లూ ఎచ్చరికెయింద హుడుకబేకు.”

04025013a అథాగ్రజానంతరజః పాపభావానురాగిణం।
04025013c జ్యేష్ఠం దుఃశాసనస్తత్ర భ్రాతా భ్రాతరమబ్రవీత్।।

అనంతర ఆ విషయదల్లి తమ్మనాద దుఃశాసనను పాపభావదల్లి ఆసక్తనాద హిరియ అణ్ణనిగె హేళిదను:

04025014a ఏతచ్చ కర్ణో యత్ప్రాహ సర్వమీక్షామహే తథా।
04025014c యథోద్దిష్టం చరాః సర్వే మృగయంతు తతస్తతః।
04025014e ఏతే చాన్యే చ భూయాంసో దేశాద్దేశం యథావిధి।।

“కర్ణను హేళిదుదెల్లవూ ననగూ సరికాణుత్తదె. నిర్దేశిసిద రీతియల్లి చరరెల్లరూ అల్లల్లి హుడుకలి. అవరూ ఇన్నూ ఇతరరూ క్రమవరితు దేశదింద దేశక్కె హోగి హుడుకలి.

04025015a న తు తేషాం గతిర్వాసః ప్రవృత్తిశ్చోపలభ్యతే।
04025015c అత్యాహితం వా గూఢాస్తే పారం వోర్మిమతో గతాః।।

అవర గతియాగలీ వాసస్థానవాగలీ ఉద్యోగవాగలీ తిళియబరుత్తిల్ల. అవరు అత్యంత గుప్తవాగి అడగికొండిద్దారె. ఇల్లవె సముద్రదాచెగె హోగిద్దారె.

04025016a వ్యాలైర్వాపి మహారణ్యే భక్షితాః శూరమానినః।
04025016c అథ వా విషమం ప్రాప్య వినష్టాః శాశ్వతీః సమాః।।

శూరరెందు తిళిదిరువ అవరు మహారణ్యదల్లి దుష్టమృగగళింద భక్షితరాగిద్దారె ఇల్లవే విషమ పరిస్థితిగె సిక్కి శాశ్వత నాశక్కీడాగిద్దారె.

04025017a తస్మాన్మానసమవ్యగ్రం కృత్వా త్వం కురునందన।
04025017c కురు కార్యం యథోత్సాహం మన్యసే యన్నరాధిప।।

ఆదుదరింద కురునందన! రాజ! మనస్సన్ను సమాధానగొళిసికొండు ఆలోచిసిద కార్యవన్ను యథాశక్తియాగి మాడు.””

సమాప్తి

ఇతి శ్రీ మహాభారతే విరాట పర్వణి గోహరణ పర్వణి కర్ణదుఃశాసనవాక్యే పంచవింశోఽధ్యాయః।
ఇదు శ్రీ మహాభారతదల్లి విరాట పర్వదల్లి గోహరణ పర్వదల్లి కర్ణదుఃశాసనవాక్యదల్లి ఇప్పత్తైదనెయ అధ్యాయవు.