ପ୍ରଵେଶ
।। ଓଂ ଓଂ ନମୋ ନାରାଯଣାଯ।। ଶ୍ରୀ ଵେଦଵ୍ଯାସାଯ ନମଃ ।।
ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣଦ୍ଵୈପାଯନ ଵେଦଵ୍ଯାସ ଵିରଚିତ
ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତ
ଵିରାଟ ପର୍ଵ
କୀଚକଵଧ ପର୍ଵ
ଅଧ୍ଯାଯ 23
ସାର
କୀଚକ-ଉପକୀଚକର ଦେହସଂସ୍କାରକ୍କॆ ଅପ୍ପଣॆଯନ୍ନିତ୍ତୁ ଵିରାଟନୁ ସୁଦେଷ୍ଣॆଗॆ ସୈରଂଧ୍ରିଯନ୍ନୁ କଳୁହିସବେକॆଂଦୁ ହେଳୁଵୁଦୁ (1-10). ଭୀମ ମତ୍ତୁ ଅର୍ଜୁନରॊଂଦିଗॆ ଦ୍ରୌପଦିଯ ସଂଵାଦ (11-23). ବିଟ୍ଟୁହୋଗॆଂଦୁ ସୁଦେଷ୍ଣॆଯୁ ହେଳଲୁ ଦ୍ରୌପଦିଯୁ ହଦିମୂରୁଦିନଗଳ ଅଵକାଶଵନ୍ନୁ କେଳିକॊଳ୍ଳୁଵୁଦୁ (24-28).
04023001 ଵୈଶଂପାଯନ ଉଵାଚ।
04023001a ତେ ଦୃଷ୍ଟ୍ଵା ନିହତାନ୍ସୂତାନ୍ରାଜ୍ଞେ ଗତ୍ଵା ନ୍ଯଵେଦଯନ୍।
04023001c ଗଂଧର୍ଵୈର୍ନିହତା ରାଜନ୍ସୂତପୁତ୍ରାଃ ପରଃଶତାଃ।।
ଵୈଶଂପାଯନନୁ ହେଳିଦନୁ: “ହତରାଗିଦ୍ଦ ସୂତରନ୍ନୁ ନୋଡିଦ ଅଵରୁ ରାଜନଲ୍ଲିଗॆ ହୋଗି ନିଵେଦିସିଦରୁ: “ରାଜ! ନୂରାରୁ ମଂଦି ସୂତପୁତ୍ରରୁ ଗଂଧର୍ଵରିଂଦ ହତରାଦରୁ.
04023002a ଯଥା ଵଜ୍ରେଣ ଵୈ ଦୀର୍ଣଂ ପର୍ଵତସ୍ଯ ମହଚ୍ଚିରଃ।
04023002c ଵିନିକୀର୍ଣଂ ପ୍ରଦୃଶ୍ଯେତ ତଥା ସୂତା ମହୀତଲେ।।
ଵଜ୍ରାଯୁଧଦିଂଦ ସୀଳିହୋଦ ପର୍ଵତଦ ମହାଶିଖରଦଂତॆ ସୂତରୁ ନॆଲଦ ମେଲॆ ଚॆଲ୍ଲାପିଲ୍ଲିଯାଗି ବିଦ୍ଦିରୁଵୁଦୁ କାଣୁତ୍ତିଦॆ.
04023003a ସୈରଂଧ୍ରୀ ଚ ଵିମୁକ୍ତାସୌ ପୁନରାଯାତି ତେ ଗୃହଂ।
04023003c ସର୍ଵଂ ସଂଶଯିତଂ ରାଜନ୍ନଗରଂ ତେ ଭଵିଷ୍ଯତି।।
ସୈରଂଧ୍ରିଯୁ ବିଡୁଗଡॆହॊଂଦି ମତ୍ତॆ ନିନ୍ନ ମନॆଗॆ ଇଦୋ ବରୁତ୍ତିଦ୍ଦାଳॆ. ରାଜନ୍! ନିନ୍ନ ନଗରଵॆଲ୍ଲଵୂ ଅପାଯକ୍କୀଡାଗୁତ୍ତିଦॆ.
04023004a ତଥାରୂପା ହି ସୈରଂଧ୍ରୀ ଗଂଧର୍ଵାଶ୍ଚ ମହାବଲାଃ।
04023004c ପୁଂସାମିଷ୍ଟଶ୍ଚ ଵିଷଯୋ ମୈଥୁନାଯ ନ ସଂଶଯଃ।।
ସୈରଂଧ୍ରିଯୁ ଅତୀଵ ରୂପଵତି. ଗଂଧର୍ଵରୋ ମହାବଲରୁ. ପୁରୁଷରିଗॆ ସଂଭୋଗଵୁ ଇଷ୍ଟଵାଦୁଦୁ. ଇଦରଲ୍ଲି ସଂଦେହଵିଲ୍ଲ.
04023005a ଯଥା ସୈରଂଧ୍ରିଵେଷେଣ ନ ତେ ରାଜନ୍ନିଦଂ ପୁରଂ।
04023005c ଵିନାଶମେତି ଵୈ କ୍ଷିପ୍ରଂ ତଥା ନୀତିର୍ଵିଧୀଯତାଂ।।
ରାଜନ୍! ସୈରଂଧ୍ରିଯ କାରଣଦିଂଦ ନିନ୍ନ ଈ ପୁରଵୁ ଵିନାଶଵାଗଦଂତॆ ବେଗନେ ତକ୍କ ନୀତିଯନ୍ନୁ ଯୋଜିସୁ.”
04023006a ତେଷାଂ ତଦ୍ଵଚନଂ ଶ୍ରୁତ୍ଵା ଵିରାଟୋ ଵାହିନୀପତିଃ।
04023006c ଅବ୍ରଵୀତ୍କ୍ରିଯତାମେଷାଂ ସୂତାନାଂ ପରମକ୍ରିଯା।।
ଅଵର ଆ ମାତନ୍ନୁ କେଳିଦ ଵାହିନୀପତି ଵିରାଟନୁ ହେଳିଦନୁ: “ଈ ସୂତର ଅଂତ୍ଯକ୍ରିଯॆଗଳନ୍ନୁ ନॆରଵେରିସି.
04023007a ଏକସ୍ମିନ୍ନେଵ ତେ ସର୍ଵେ ସୁସମିଦ୍ଧେ ହୁତାଶନେ।
04023007c ଦହ୍ଯଂତାଂ କୀଚକାଃ ଶୀଘ୍ରଂ ରତ୍ନୈର୍ଗଂଧୈଶ୍ଚ ସର୍ଵଶଃ।।
ଆ କୀଚକରନ୍ନॆଲ୍ଲା ଚॆନ୍ନାଗି ପ୍ରଜ୍ଵଲିତଵାଗିରୁଵ ऒଂଦେ ଚିତାଗ୍ନିଯଲ୍ଲି ରତ୍ନ-ଗଂଧ ସହିତଵାଗି ବେଗନॆ ଦହନ ମାଡତକ୍କଦ୍ଦୁ.”
04023008a ସୁଦେଷ୍ଣାଂ ଚାବ୍ରଵୀଦ୍ରାଜା ମହିଷୀଂ ଜାତସାଧ୍ଵସଃ।
04023008c ସୈରଂଧ୍ରୀମାଗତାଂ ବ୍ରୂଯା ମମୈଵ ଵଚନାଦିଦଂ।।
ଭୀତିଗॊଂଡ ରାଜନୁ ରାଣି ସୁଦେଷ୍ଣॆଗॆ ହେଳିଦନୁ: “ସୈରଂଧ୍ରିଯୁ ବଂଦାଗ ନାନେ ହେଳିଦॆନॆଂଦୁ ଈ ମାତନ୍ନୁ ହେଳିବିଡୁ.
04023009a ଗଚ୍ଛ ସୈରଂଧ୍ରି ଭଦ୍ରଂ ତେ ଯଥାକାମଂ ଚରାବଲେ।
04023009c ବିଭେତି ରାଜା ସୁଶ୍ରୋଣି ଗଂଧର୍ଵେଭ୍ଯଃ ପରାଭଵାତ୍।।
‘ହୋଗୁ ସୈରଂଧ୍ରି! ନିନଗॆ ମଂଗଳଵାଗଲି! ଅବଲେ! ମନବଂଦଲ୍ଲି ହୋଗୁ. ସୁଶ୍ରୋଣି! ଗଂଧର୍ଵରିଂଦାଦ ପରାଭଵଦିଂଦ ରାଜନୁ ହॆଦରିଦ୍ଦାନॆ.’
04023010a ନ ହି ତାମୁତ୍ସହେ ଵକ୍ତୁଂ ସ୍ଵଯଂ ଗଂଧର୍ଵରକ୍ଷିତାଂ।
04023010c ସ୍ତ୍ରିଯସ୍ତ୍ଵଦୋଷାସ୍ତାଂ ଵକ୍ତୁମତସ୍ତ୍ଵାଂ ପ୍ରବ୍ରଵୀମ୍ଯହଂ।।
ଗଂଧର୍ଵରିଂଦ ରକ୍ଷିତରାଦ ଅଵଳିଗॆ ସ୍ଵତଃ ନାନେ ହେଳଲୁ ନନଗॆ ଧୈର୍ଯଵିଲ୍ଲ. ସ୍ତ୍ରୀଯରୁ ନିର୍ଦୋଷିଗଳୁ. ଆଦ୍ଦରିଂଦ ଅଵଳିଗॆ ହେଳବେକॆଂଦୁ ନିନଗॆ ତିଳିସୁତ୍ତିଦ୍ଦେନॆ.”
04023011a ଅଥ ମୁକ୍ତା ଭଯାତ୍କୃଷ୍ଣା ସୂତପୁତ୍ରାନ୍ନିରସ୍ଯ ଚ।
04023011c ମୋକ୍ଷିତା ଭୀମସେନେନ ଜଗାମ ନଗରଂ ପ୍ରତି।।
ଇତ୍ତ ସୂତପୁତ୍ରନନ୍ନୁ କॊଂଦ ଭୀମସେନନିଂଦ ବିଡିସଲ୍ପଟ୍ଟ କୃଷ୍ଣॆଯୁ ଭଯମୁକ୍ତଳାଗି ନଗରଦ କଡॆ ନଡॆଦଳୁ.
04023012a ତ୍ରାସିତେଵ ମୃଗୀ ବାଲା ଶାର୍ଦୂଲେନ ମନସ୍ଵିନୀ।
04023012c ଗାତ୍ରାଣି ଵାସସୀ ଚୈଵ ପ୍ରକ୍ଷାଲ୍ଯ ସଲିଲେନ ସା।।
ମନସ୍ଵିନୀ ଆ ବାଲॆଯୁ ଶରୀରଵନ୍ନୂ ଵସ୍ତ୍ରଗଳନ୍ନୂ ନୀରିନିଂଦ ଶୁଚିମାଡିକॊଂଡୁ ହୁଲିଗॆ ହॆଦରିଦ ହରିଣିଯଂତॆ ବରୁତ୍ତିଦ୍ଦଳୁ.
04023013a ତାଂ ଦୃଷ୍ଟ୍ଵା ପୁରୁଷା ରାଜନ୍ପ୍ରାଦ୍ରଵଂତ ଦିଶୋ ଦଶ।
04023013c ଗଂଧର୍ଵାଣାଂ ଭଯତ୍ରସ୍ତାଃ କେ ଚିଦ୍ଦୃଷ୍ଟୀର୍ନ୍ଯମୀଲଯନ୍।।
ରାଜନ୍! ଅଵଳନ୍ନୁ ନୋଡିଦ ଜନରୁ ଗଂଧର୍ଵର ଭଯପୀଡିତରାଗି ହତ୍ତୁ ଦିକ୍କିଗୂ ଓଡିହୋଦରୁ. କॆଲଵରୁ କଣ୍ଣୁ ମୁଚ୍ଚିକॊଂଡରୁ.
04023014a ତତୋ ମହାନସଦ୍ଵାରି ଭୀମସେନମଵସ୍ଥିତଂ।
04023014c ଦଦର୍ଶ ରାଜନ୍ପାଂଚାଲୀ ଯଥା ମତ୍ତଂ ମହାଦ୍ଵିପଂ।।
ରାଜନ୍! ଅନଂତର ଦ୍ରୌପଦିଯୁ ଅଡୁଗॆମନॆଯ ବାଗିଲଲ୍ଲି ମଦିସିଦ ମହାଗଜନଂତॆ ନିଂତିଦ୍ଦ ଭୀମସେନନନ୍ନୁ ନୋଡିଦଳୁ.
04023015a ତଂ ଵିସ୍ମଯଂତୀ ଶନକୈଃ ସଂଜ୍ଞାଭିରିଦମବ୍ରଵୀତ୍।
04023015c ଗଂଧର୍ଵରାଜାଯ ନମୋ ଯେନାସ୍ମି ପରିମୋଚିତା।।
ଅଵନନ୍ନୁ କୁରିତୁ ଅଚ୍ଚରିପଡୁତ୍ତା ମॆଲ୍ଲନॆ ସନ୍ନॆଗଳିଂଦ ହୀଗॆ ନୁଡିଦଳୁ: “ନନ୍ନନ୍ନୁ ବିଡିସିଦ ଗଂଧର୍ଵରାଜନିଗॆ ନମସ୍କାର!”
04023016 ଭୀମସେନ ଉଵାଚ।
04023016a ଯେ ଯସ୍ଯା ଵିଚରଂତୀହ ପୁରୁଷା ଵଶଵର୍ତିନଃ।
04023016c ତସ୍ଯାସ୍ତେ ଵଚନଂ ଶ୍ରୁତ୍ଵା ଅନୃଣା ଵିଚରଂତ୍ଯୁତ।।
ଭୀମସେନନୁ ହେଳିଦନୁ: “ଯାର ଵଶଵର୍ତିଗଳାଗି ଇଲ୍ଲି ପୁରୁଷରୁ ଚରିସୁତ୍ତିଦ୍ଦାରୋ ଅଵରୁ ଈ ନିନ୍ନ ମାତନ୍ନୁ କେଳି ଋଣମୁକ୍ତରାଗିରୁତ୍ତାରॆ.””
04023017 ଵୈଶଂପାଯନ ଉଵାଚ।
04023017a ତତଃ ସା ନର୍ତନାଗାରେ ଧନଂଜଯମପଶ୍ଯତ।
04023017c ରାଜ୍ଞଃ କନ୍ଯା ଵିରାଟସ୍ଯ ନର୍ତଯାନଂ ମହାଭୁଜଂ।।
04023018a ତତସ୍ତା ନର୍ତନାଗାରାଦ୍ଵିନିଷ୍କ୍ରମ୍ଯ ସହାର୍ଜୁନାଃ।
04023018c କନ୍ଯା ଦଦୃଶୁରାଯାଂତୀଂ କୃଷ୍ଣାଂ କ୍ଲିଷ୍ଟାମନାଗସଂ।।
ଵୈଶଂପାଯନନୁ ହେଳିଦନୁ: “ବଳିକ ଅଵଳୁ ନର୍ତନଶାଲॆଯଲ୍ଲି ଵିରାଟରାଜନ କନ୍ଯॆଯରିଗॆ ନୃତ୍ଯଵନ୍ନୁ କଲିସୁତ୍ତିଦ୍ଦ ମହାଭୁଜ ଧନଂଜଯନନ୍ନୁ କଂଡଳୁ.
04023019 କନ୍ଯା ଊଚୁଃ।
04023019a ଦିଷ୍ଟ୍ଯା ସୈରଂଧ୍ରି ମୁକ୍ତାସି ଦିଷ୍ଟ୍ଯାସି ପୁନରାଗତା।
04023019c ଦିଷ୍ଟ୍ଯା ଵିନିହତାଃ ସୂତା ଯେ ତ୍ଵାଂ କ୍ଲିଶ୍ଯଂତ୍ଯନାଗସଂ।।
କନ୍ଯॆଯରୁ ହେଳିଦରୁ: “ସୈରଂଧ୍ରି! ଅଦୃଷ୍ଟଵଶାତ୍ ନୀନୁ ବିଡୁଗଡॆ ହॊଂଦିଦॆ. ଅଦୃଷ୍ଟଵଶାତ୍ ମରଳି ବଂଦॆ. ନିରପରାଧିଯାଦ ନିନଗॆ କ୍ଲେଶଵନ୍ନୁଂଟୁମାଡିଦ ସୂତରୁ ଅଦୃଷ୍ଟଵଶାତ୍ ହତରାଦରୁ.”
04023020 ବୃହନ୍ନଡୋଵାଚ।
04023020a କଥଂ ସୈରଂଧ୍ରି ମୁକ୍ତାସି କଥଂ ପାପାଶ୍ଚ ତେ ହତାଃ।
04023020c ଇଚ୍ଛାମି ଵୈ ତଵ ଶ୍ରୋତୁଂ ସର୍ଵମେଵ ଯଥାତଥଂ।।
ବୃହନ୍ନଡॆଯୁ ହେଳିଦଳୁ: “ସୈରଂଧ୍ରି! ନୀନୁ ବିଡୁଗଡॆଗॊଂଡୁଦୁ ହେଗॆ? ଆ ପାପିଗଳୁ ହତରାଦୁଦୁ ହେଗॆ? ऎଲ୍ଲଵନ୍ନୂ ଯଥାଵତ୍ତାଗି ନିନ୍ନିଂଦଲେ କେଳ ବଯସୁତ୍ତେନॆ.”
04023021 ସୈରଂଧ୍ର୍ଯୁଵାଚ।
04023021a ବୃହନ୍ନଡେ କିଂ ନୁ ତଵ ସୈରଂଧ୍ର୍ଯା କାର୍ଯମଦ୍ଯ ଵୈ।
04023021c ଯା ତ୍ଵଂ ଵସସି କଲ୍ଯାଣି ସଦା କନ୍ଯାପୁରେ ସୁଖଂ।।
ସୈରଂଧ୍ରିଯୁ ହେଳିଦଳୁ: “କଲ୍ଯାଣି! ବୃହନ୍ନଡେ! ଯାଵାଗଲୂ ଈ କନ୍ଯॆଯର ଅଂତଃପୁରଦଲ୍ଲି ସୁଖଵାଗି ଵାସିସୁଵ ନିନଗॆ ଈ ସୈରଂଧ୍ରିଯିଂଦ ଏନାଗବେକାଗିଦॆ?
04023022a ନ ହି ଦୁଃଖଂ ସମାପ୍ନୋଷି ସୈରଂଧ୍ରୀ ଯଦୁପାଶ୍ନୁତେ।
04023022c ତେନ ମାଂ ଦୁଃଖିତାମେଵଂ ପୃଚ୍ଛସେ ପ୍ରହସନ୍ନିଵ।।
ସୈରଂଧ୍ରିଯୁ ଅନୁଭଵିସୁତ୍ତିରୁଵ ଦୁଃଖଵୁ ନିନଗॆ ପ୍ରାପ୍ତିଯାଗିଲ୍ଲ. ଆଦୁଦରିଂଦଲେ ଦୁଃଖିତॆଯଦ ନନ୍ନନ୍ନୁ ହାସ୍ଯମାଡଲୁ ହୀଗॆ କେଳୁତ୍ତିରୁଵॆ.”
04023023 ବୃହନ୍ନଡୋଵାଚ।
04023023a ବୃହନ୍ନଡାପି କଲ୍ଯାଣି ଦୁଃଖମାପ୍ନୋତ୍ଯନୁତ୍ତମଂ।
04023023c ତିର୍ଯଗ୍ଯୋନିଗତା ବାଲେ ନ ଚୈନାମଵବୁଧ୍ଯସେ।।
ବୃହନ୍ନଡॆଯୁ ହେଳିଦଳୁ: “କଲ୍ଯାଣୀ! ବୃହନ୍ନଡॆଯୂ ଅସଦୃଶଵାଦ ଦୁଃଖଵନ୍ନୁ ଅନୁଭଵିସୁତ୍ତିଦ୍ଦାଳॆ. ବାଲॆ! ଇଵଳୁ ପ୍ରାଣିଜନ୍ମଦଲ୍ଲିଦ୍ଦାଳॆ ऎନ୍ନୁଵୁଦୁ ନିନଗॆ ତିଳିଯଦୁ.””
04023024 ଵୈଶଂପାଯନ ଉଵାଚ।
04023024a ତତଃ ସହୈଵ କନ୍ଯାଭିର୍ଦ୍ରୌପଦୀ ରାଜଵେଶ୍ମ ତତ୍।
04023024c ପ୍ରଵିଵେଶ ସୁଦେଷ୍ଣାଯାଃ ସମୀପମପଲାଯିନୀ।।
ଵୈଶଂପାଯନନୁ ହେଳିଦନୁ: “ଅନଂତର ଦ୍ରୌପଦିଯୁ ଆ କନ୍ଯॆଯରॊଡନॆ ନିଧାନଵାଗି ଅରମନॆଯନ୍ନୁ ହॊକ୍କୁ ସୁଦେଷ୍ଣॆଯ ବଳି ହୋଦଳୁ.
04023025a ତାମବ୍ରଵୀଦ୍ରାଜପୁତ୍ରୀ ଵିରାଟଵଚନାଦିଦଂ।
04023025c ସୈରଂଧ୍ରି ଗମ୍ଯତାଂ ଶୀଘ୍ରଂ ଯତ୍ର କାମଯସେ ଗତିଂ।।
ଅଵଳିଗॆ ଆ ରାଜପୁତ୍ରିଯୁ ଵିରାଟନ ମାତିନଂତॆ ହୀଗॆଂଦଳୁ: “ସୈରଂଧ୍ରି! ନିନଗॆ ଇଷ୍ଟବଂଦଲ୍ଲିଗॆ ବେଗ ହॊରଟୁହୋଗୁ.
04023026a ରାଜା ବିଭେତି ଭଦ୍ରଂ ତେ ଗଂଧର୍ଵେଭ୍ଯଃ ପରାଭଵାତ୍।
04023026c ତ୍ଵଂ ଚାପି ତରୁଣୀ ସୁଭ୍ରୁ ରୂପେଣାପ୍ରତିମା ଭୁଵି।।
ଗଂଧର୍ଵରିଂଦାଦ ପରାଭଵଦିଂଦ ରାଜନୁ ହॆଦରିଦ୍ଦାନॆ. ନିନଗॆ ମଂଗଳଵାଗଲି. ସୁଂଦରଵାଦ ହୁବ୍ବୁଳ୍ଳୁଵଳେ! ନୀନାଦରୋ ତରୁଣି. ଲୋକଦଲ୍ଲି ଅପ୍ରତିମ ରୂପଵୁଳ୍ଳଵଳୁ.”
04023027 ସୈରଂଧ୍ର୍ଯୁଵାଚ।
04023027a ତ୍ରଯୋଦଶାହମାତ୍ରଂ ମେ ରାଜା କ୍ଷମତୁ ଭାମିନି।
04023027c କୃତକୃତ୍ଯା ଭଵିଷ୍ଯଂତି ଗଂଧର୍ଵାସ୍ତେ ନ ସଂଶଯଃ।।
ସୈରଂଧ୍ରିଯୁ ହେଳିଦଳୁ: “ଭାମିନୀ! ଇନ୍ନୁ ହଦିମୂରୁ ଦିନଗଳଵରॆଗॆ ମାତ୍ର ରାଜନୁ ନନ୍ନନ୍ନୁ ସୈରିସିକॊଳ୍ଳଲି. ଅଷ୍ଟରଲ୍ଲି ଗଂଧର୍ଵରୁ ନିସ୍ସଂଦେହଵାଗି କୃତକୃତ୍ଯରାଗୁତ୍ତାରॆ.
04023028a ତତୋ ମାଂ ତେଽପନେଷ୍ଯଂତି କରିଷ୍ଯଂତି ଚ ତେ ପ୍ରିଯଂ।
04023028c ଧ୍ରୁଵଂ ଚ ଶ୍ରେଯସା ରାଜା ଯୋକ୍ଷ୍ଯତେ ସହ ବାଂଧଵୈଃ।
ଅନଂତର ଅଵରୁ ନନ୍ନନ୍ନୁ କରॆଦॊଯ୍ଯୁତ୍ତାରॆ ମତ୍ତୁ ନିନଗॆ ପ୍ରିଯଵନ୍ନୁଂଟୁମାଡୁତ୍ତାରॆ. ରାଜନୂ କୂଡ ବାଂଧଵରॊଡନॆ ଶ୍ରେଯସ୍ସନ୍ନୁ ଗଳିସୁତ୍ତାନॆ.””
ସମାପ୍ତି
ଇତି ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତେ ଵିରାଟପର୍ଵଣି କୀଚକଵଧପର୍ଵଣି କୀଚକଦାହେ ତ୍ରଯୋଵିଂଶୋଽଧ୍ଯାଯଃ ।
ଇଦୁ ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତଦଲ୍ଲି ଵିରାଟପର୍ଵଦଲ୍ଲି କୀଚକଵଧପର୍ଵଦଲ୍ଲି କୀଚକଦାହଦଲ୍ଲି ଇପ୍ପତ୍ମୂରନॆଯ ଅଧ୍ଯାଯଵୁ.
ଇତି ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତେ ଵିରାଟପର୍ଵଣି କୀଚକଵଧପର୍ଵଃ।
ଇଦୁ ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତଦଲ୍ଲି ଵିରାଟପର୍ଵଦଲ୍ଲି କୀଚକଵଧପର୍ଵଵୁ
ଇଦୂଵରॆଗିନ ऒଟ୍ଟୁ ମହାପର୍ଵଗଳୁ-3/18, ଉପପର୍ଵଗଳୁ-46/100, ଅଧ୍ଯାଯଗଳୁ-619/1995, ଶ୍ଲୋକଗଳୁ-20529/73784.