ପ୍ରଵେଶ
।। ଓଂ ଓଂ ନମୋ ନାରାଯଣାଯ।। ଶ୍ରୀ ଵେଦଵ୍ଯାସାଯ ନମଃ ।।
ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣଦ୍ଵୈପାଯନ ଵେଦଵ୍ଯାସ ଵିରଚିତ
ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତ
ଵିରାଟ ପର୍ଵ
କୀଚକଵଧ ପର୍ଵ
ଅଧ୍ଯାଯ 16
ସାର
ରାତ୍ରି ଦ୍ରୌପଦିଯୁ ଭୀମସେନନନ୍ନୁ ନିଦ୍ଦॆଯିଂଦ ऎବ୍ବିସିଦୁଦୁ (1-10). ଏକॆ ଦୁଃଖିସୁତ୍ତିରୁଵॆଯॆଂଦୁ ଭୀମନୁ କେଳୁଵୁଦୁ (11-16).
04016001 ଵୈଶଂପାଯନ ଉଵାଚ।
04016001a ସା ହତା ସୂତପୁତ୍ରେଣ ରାଜପୁତ୍ରୀ ସମଜ୍ଵଲତ୍।
04016001c ଵଧଂ କୃଷ୍ଣା ପରୀପ୍ସଂତୀ ସେନାଵାହସ୍ଯ ଭାମିନୀ।
04016001e ଜଗାମାଵାସମେଵାଥ ତଦା ସା ଦ୍ରୁପଦାତ୍ମଜା।।
ଵୈଶଂପାଯନନୁ ହେଳିଦନୁ: “ସୂତପୁତ୍ରନିଂଦ ପॆଟ୍ଟୁତିଂଦ ଆ ଦ୍ରୁପଦାତ୍ମଜॆ, ଭାମିନୀ ରାଜପୁତ୍ରି କୃଷ୍ଣॆଯୁ କୋପଦିଂଦ ଉରିଯୁତ୍ତା, ଆ ସେନାପତିଯ ଵଧॆଯନ୍ନୁ ବଯସୁତ୍ତା ତନ୍ନ ନିଵାସକ୍କॆ ହୋଦଳୁ.
04016002a କୃତ୍ଵା ଶୌଚଂ ଯଥାନ୍ଯାଯଂ କୃଷ୍ଣା ଵୈ ତନୁମଧ୍ଯମା।
04016002c ଗାତ୍ରାଣି ଵାସସୀ ଚୈଵ ପ୍ରକ୍ଷାଲ୍ଯ ସଲିଲେନ ସା।।
04016003a ଚିଂତଯାମାସ ରୁଦତୀ ତସ୍ଯ ଦୁଃଖସ୍ଯ ନିର୍ଣଯଂ।
04016003c କିଂ କରୋମି କ୍ଵ ଗଚ୍ଛାମି କଥଂ କାର୍ଯଂ ଭଵେନ୍ମମ।।
ଆ ତନୁମଧ୍ଯମॆ କୃଷ୍ଣॆଯୁ ଯଥୋଚିତଵାଗି ନୀରିନିଂଦ ସ୍ନାନମାଡି ବଟ୍ଟॆଯନ୍ନୁ ତॊଳॆଦୁ, ଅଳୁତ୍ତଲେ - “ଈ ଦୁଃଖଵନ୍ନୁ ହୋଗଲାଡିସଲୁ ନାନୁ ଏନୁ ମାଡଲି? ऎଲ୍ଲିଗॆ ହୋଗଲି? ନନ୍ନ ଈ କାର୍ଯଵନ୍ନୁ ହେଗॆ ନॆରଵେରିସଲି?” ऎଂଦୁ ଚିଂତିସିଦଳୁ.
04016004a ଇତ୍ଯେଵଂ ଚିଂତଯିତ୍ଵା ସା ଭୀମଂ ଵୈ ମନସାଗମତ୍।
04016004c ନାନ୍ଯଃ କର୍ତା ଋତେ ଭୀମାନ୍ମମାଦ୍ଯ ମନସଃ ପ୍ରିଯଂ।।
ହୀଗॆ ଚିଂତିସୁତ୍ତିରୁଵାଗ ଅଵଳିଗॆ ଭୀମନ ନॆନପାଯିତୁ. “ଈଗ ଭୀମନନ୍ନୁ ବିଟ୍ଟରॆ ବେରॆ ଯାରୂ ନନ୍ନ ମନସ୍ସିଗॆ ବେକାଗିରୁଵୁଦନ୍ନୁ ମାଡୁଵଵରିଲ୍ଲ.”
04016005a ତତ ଉତ୍ଥାଯ ରାତ୍ରୌ ସା ଵିହାଯ ଶଯନଂ ସ୍ଵକଂ।
04016005c ପ୍ରାଦ୍ରଵନ୍ନାଥମିଚ୍ଛଂତୀ କୃଷ୍ଣା ନାଥଵତୀ ସତୀ।।
04016005e ଦୁଃଖେନ ମହତା ଯୁକ୍ତା ମାନସେନ ମନସ୍ଵିନୀ।।
ଆଗ ରାତ୍ରିଯଲ୍ଲି ବହୁଦୁଃଖଦିଂଦ କୂଡିଦ ମନସ୍ସୁଳ୍ଳଵଳାଦ ଆ ମନସ୍ଵିନୀ ନାଥଵତୀ ସତୀ କୃଷ୍ଣॆଯୁ ତନ୍ନ ହାସିଗॆଯନ୍ନୁ ବିଟ୍ଟୁ ମେଲॆଦ୍ଦୁ ରକ୍ଷଣॆଯନ୍ନରସି ଓଡିଦଳୁ.
04016006a ସା ଵୈ ମହାନସେ ପ୍ରାପ୍ଯ ଭୀମସେନଂ ଶୁଚିସ୍ମିତା।
04016006c ସର୍ଵଶ୍ଵେତେଵ ମାହେଯୀ ଵନେ ଜାତା ତ୍ରିହାଯନୀ।
04016006e ଉପାତିଷ୍ଠତ ପାଂଚାଲୀ ଵାଶିତେଵ ମହାଗଜଂ।।
ଵନଦଲ୍ଲି ହୁଟ୍ଟିଦ ମୂରୁ ଵର୍ଷ ଵଯସ୍ସିନ ସର୍ଵଶ୍ଵେତଵର୍ଣଦ ହସୁଵିନଂତିଦ୍ଦ ଆ ବॆଳ୍ନଗॆଯ ପାଂଚାଲିଯୁ ହॆଣ୍ଣାନॆଯୁ ମହାଗଜଵନ୍ନୁ ସମୀପିସୁଵଂତॆ ଅଡୁଗॆଯ ମନॆଯଲ୍ଲିଦ୍ଦ ଭୀମସେନନ ହତ୍ତିର ବଂଦଳୁ.
04016007a ସା ଲତେଵ ମହାଶାଲଂ ଫୁଲ୍ଲଂ ଗୋମତିତୀରଜଂ।
04016007c ବାହୁଭ୍ଯାଂ ପରିରଭ୍ଯୈନଂ ପ୍ରାବୋଧଯଦନିଂଦିତା।
04016007e ସିଂହଂ ସୁପ୍ତଂ ଵନେ ଦୁର୍ଗେ ମୃଗରାଜଵଧୂରିଵ।।
ଗୋମତୀ ତୀରଦଲ୍ଲି ହୂବିଟ୍ଟୁ ନିଂତ ମହାଶାଲଵନ୍ନୁ ଲତॆଯୁ ଅପ୍ପିକॊଳ୍ଳୁଵଂତॆ ଅଵନନ୍ନୁ ଆ ସୁଂଦରିଯୁ ଅପ୍ପିକॊଂଡୁ, ଦୁର୍ଗମ ଵନଦଲ୍ଲି ହॆଣ୍ଣୁସିଂହଵॊଂଦୁ ମଲଗିଦ ସିଂହଵନ୍ନୁ ऎଚ୍ଚରିସୁଵଂତॆ ऎଚ୍ଚରିସିଦଳୁ.
04016008a ଵୀଣେଵ ମଧୁରାଭାଷା ଗାଂଧାରଂ ସାଧୁ ମୂର୍ଚ୍ଛିତା।
04016008c ଅଭ୍ଯଭାଷତ ପାଂଚାଲୀ ଭୀମସେନମନିଂଦିତା।।
ଆ ଅନିଂଦିତॆ ପାଂଚାଲିଯୁ ऒଳ୍ଳॆଯ ମୂର୍ଛନॆଯୁଳ୍ଳ ଵୀଣॆଯ ଗାଂଧାରସ୍ଵରଦଂତॆ ସଵିଯାଦ ଧ୍ଵନିଯିଂଦ ଭୀମସେନନନ୍ନୁ ମାତନାଡିସିଦଳୁ.
04016009a ଉତ୍ତିଷ୍ଠୋତ୍ତିଷ୍ଠ କିଂ ଶେଷେ ଭୀମସେନ ଯଥା ମୃତଃ।
04016009c ନାମୃତସ୍ଯ ହି ପାପୀଯାନ୍ଭାର୍ଯାମାଲଭ୍ଯ ଜୀଵତି।।
“ଏଳୁ! ऎଦ୍ଦେଳୁ! ସତ୍ତଵନଂତॆ ଏକॆ ମଲଗିରୁଵॆ ଭୀମସେନ? ବଦୁକିରୁଵଵନ ହॆଂଡତିଯନ୍ନୁ ଅପମାନିସିଦ ପାପିଯୁ ଜୀଵିସିରବାରଦୁ.
04016010a ତସ୍ମିଂ ଜୀଵତି ପାପିଷ୍ଠେ ସେନାଵାହେ ମମ ଦ୍ଵିଷି।
04016010c ତତ୍କର୍ମ କୃତଵତ୍ଯଦ୍ଯ କଥଂ ନିଦ୍ରାଂ ନିଷେଵସେ।।
ନନ୍ନ ଵୈରି ଆ ପାପିଷ୍ଟ ସେନାପତିଯୁ ଈ କॆଲସଵନ୍ନୁ ମାଡିଯୂ ଜୀଵିସିରୁଵାଗ ନୀନୁ ଇଂଦୁ ହେଗॆ ତାନେ ନିଦ୍ଦॆ ମାଡୁତ୍ତିରୁଵॆ?”
04016011a ସ ସଂପ୍ରହାଯ ଶଯନଂ ରାଜପୁତ୍ର୍ଯା ପ୍ରବୋଧିତଃ।
04016011c ଉପାତିଷ୍ଠତ ମେଘାଭଃ ପର୍ଯଂକେ ସୋପସଂଗ୍ରହେ।।
ରାଜପୁତ୍ରିଯିଂଦ ऎବ୍ବିସଲ୍ପଟ୍ଟ ମେଘସମାନନାଦ ଅଵନୁ ସୁପ୍ପତ୍ତିଗॆଯ ପର୍ଯଂକଦ ମେଲॆ ନିଦ୍ଦॆଯିଂଦ ऎଦ୍ଦୁ କୁଳିତନୁ.
04016012a ଅଥାବ୍ରଵୀଦ୍ରାଜପୁତ୍ରୀଂ କୌରଵ୍ଯୋ ମହିଷୀଂ ପ୍ରିଯାଂ।
04016012c କେନାସ୍ଯର୍ଥେନ ସଂପ୍ରାପ୍ତା ତ୍ଵରିତେଵ ମମାଂତିକଂ।।
ନଂତର ଆ କୌରଵ୍ଯନୁ ରାଜପୁତ୍ରି ପ୍ରିଯ ରାଣିଗॆ କେଳିଦନୁ: “ହୀଗॆ ଅଵସରଦଲ୍ଲି ନନ୍ନ ବଳି ବରଲୁ କାରଣଵେନୁ?
04016013a ନ ତେ ପ୍ରକୃତିମାନ୍ଵର୍ଣଃ କୃଶା ପାଂଡୁଶ୍ଚ ଲକ୍ଷ୍ଯସେ।
04016013c ଆଚକ୍ଷ୍ଵ ପରିଶେଷେଣ ସର୍ଵଂ ଵିଦ୍ଯାମହଂ ଯଥା।।
ନିନ୍ନ ବଣ୍ଣଵୁ ସ୍ଵାଭାଵିକଵାଗିଲ୍ଲ. କୃଶଳାଗିଯୂ ବିଳିଚିକॊଂଡଵଳାଗିଯୂ କାଣୁତ୍ତିରୁଵॆ. ऎଲ୍ଲଵନ୍ନୁ ଵିଵରଵାଗି ତିଳିସି ହେଳୁ.
04016014a ସୁଖଂ ଵା ଯଦି ଵା ଦୁଃଖଂ ଦ୍ଵେଷ୍ଯଂ ଵା ଯଦି ଵା ପ୍ରିଯଂ।
04016014c ଯଥାଵତ୍ସର୍ଵମାଚକ୍ଷ୍ଵ ଶ୍ରୁତ୍ଵା ଜ୍ଞାସ୍ଯାମି ଯତ୍ପରଂ।।
ସୁଖକରଵାଗିରଲି ଦୁଃଖକରଵାଗିରଲି, ପ୍ରୀତିଯିଂଦ ମାଡିଦ୍ଦାଗିରଲି ଅଥଵା ଦ୍ଵେଷଦିଂଦ ମାଡିଦ୍ଦାଗିରଲି ଯଥାଵତ୍ତାଗି ऎଲ୍ଲଵନ୍ନୂ ନନଗॆ ହେଳୁ. କେଳିଦ ନଂତର ମୁଂଦିନଦ୍ଦର କୁରିତୁ ଯୋଚିସୁତ୍ତେନॆ.
04016015a ଅହମେଵ ହି ତେ କୃଷ୍ଣେ ଵିଶ୍ଵାସ୍ଯଃ ସର୍ଵକର୍ମସୁ।
04016015c ଅହମାପତ୍ସୁ ଚାପି ତ୍ଵାଂ ମୋକ୍ଷଯାମି ପୁନଃ ପୁନଃ।।
କୃଷ୍ଣେ! ନାନେ ନିନ୍ନ ऎଲ୍ଲ କାର୍ଯଗଳଲ୍ଲି ଵିଶ୍ଵାସଦଲ୍ଲିରୁଵଵନୁ. ନାନାଦରୋ ପୁନଃ ପୁନଃ ନିନ୍ନନ୍ନୁ ଆପତ୍ତୁଗଳିଂଦ ପାରୁମାଡୁତ୍ତେନॆ.
04016016a ଶୀଘ୍ରମୁକ୍ତ୍ଵା ଯଥାକାମଂ ଯତ୍ତେ କାର୍ଯଂ ଵିଵକ୍ଷିତଂ।
04016016c ଗଚ୍ଛ ଵୈ ଶଯନାଯୈଵ ପୁରା ନାନ୍ଯୋଽଵବୁଧ୍ଯତେ।।
ନୀନୁ ଯାଵ କॆଲସଦ କୁରିତୁ ହେଳବେକॆଂଦିରୁଵॆଯୋ ଅଦନ୍ନୁ ବେଗନେ ହେଳି ଇତରରୁ ଯାରୂ ଏଳୁଵୁଦର ମॊଦଲେ ନିନ୍ନ ମଲଗୁଵ କୋଣॆଗॆ ହୋଗୁ.”
ସମାପ୍ତି
ଇତି ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତେ ଵିରାଟପର୍ଵଣି କୀଚକଵଧପର୍ଵଣି ଦ୍ରୌପଦୀଭୀମସଂଵାଦେ ଷଷ୍ଠଦଶୋଽଧ୍ଯାଯଃ ।
ଇଦୁ ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତଦଲ୍ଲି ଵିରାଟପର୍ଵଦଲ୍ଲି କୀଚକଵଧପର୍ଵଦଲ୍ଲି ଦ୍ରୌପଦୀଭୀମସଂଵାଦଦଲ୍ଲି ହଦିନାରନॆଯ ଅଧ୍ଯାଯଵୁ.