ปฺรวเศ
ฯฯ โอํ โอํ นมโ นารายณายฯฯ ศฺรี วเทวฺยาสาย นมห์ ฯฯ
ศฺรี กฺฤษฺณทฺวไปายน วเทวฺยาส วิรจิต
ศฺรี มหาภารต
อารณฺยก ปรฺว
อารณเย ปรฺว
อธฺยาย 298
สาร
ยกฺษนุ ตานุ ยุธิษฺฐิรน ตํทเะ ธรฺมนเะํทุ หเฬิกโะฬฺฬุวุทุ; ยุธิษฺฐิรนุ พฺราหฺมณน อรณิคฬนฺนุ, หทิมูรนเะย วรฺษ ยารู ตมฺมนฺนุ คุรุติสทิรลเะํทู, ธรฺมทลฺลิ นเะลเะสิรุวํตเะยู วรคฬนฺนุ ปฑเะยุวุทุ (1-28).
03298001 วไศํปายน อุวาจฯ
03298001a ตตสฺตเ ยกฺษวจนาทุทติษฺฐํต ปาํฑวาห์ฯ
03298001c กฺษุตฺปิปาสเ จ สรฺวเษาํ กฺษณเ ตสฺมินฺวฺยคจฺจตาํฯฯ
วไศํปายนนุ หเฬิทนุ: “อาค อา ยกฺษน วจนทํตเะ ปาํฑวรุ เอะทฺทุ นิํตรุ มตฺตุ อวรเะลฺลร หสิวุ พายาริกเะคฬุ กฺษณมาตฺรทลฺลิ อิลฺลวาทวุ.
03298002 ยุธิษฺฐิร อุวาจฯ
03298002a สรสฺยเกเน ปาทเน ติษฺฐํตมปราชิตํฯ
03298002c ปฺฤจฺจามิ กโ ภวานฺทเวโ น มเ ยกฺษโ มตโ ภวานฺฯฯ
ยุทิษฺฐิรนุ หเฬิทนุ: “อี สรโวรทลฺลิ โอะํทเ กาลิน มเลเะ อปราชิตนาคิ นิํติรุว นีนุ ยาว ทเวตเะยเะํทุ กเฬุตฺตเนเะ. นีนุ ยกฺษนาคิรลิกฺกิลฺล เอะํทุ นนฺน อภิปฺราย.
03298003a วสูนาํ วา ภวานเกโ รุทฺราณามถ วา ภวานฺฯ
03298003c อถ วา มรุตาํ ศฺรเษฺฐโ วชฺรี วา ตฺริทศเศฺวรห์ฯฯ
นีนุ วสุคฬลฺลิ โอะพฺพนาคิรพหุทเ อถวา รุทฺรรลฺลิ โอะพฺพนาคิรพหุทเ? อถวา มรุตร ศฺรเษฺฐนาคิรพหุทเ? อถวา วชฺริ ตฺริทศเศฺวรนิรพหุทเ?
03298004a มม หิ ภฺราตร อิมเ สหสฺรศตยโธินห์ฯ
03298004c น ตํ ยโคํ ปฺรปศฺยามิ ยเน สฺยุรฺวินิปาติตาห์ฯฯ
ยากเะํทรเะ นนฺน อี ตมฺมํทิรุ นูรารุ สหสฺรารุ ยโธรนฺนุ หโราฑพลฺลรุ. อวรุ หเคเะ กเะฬคุริฬิสลฺปฏฺฏรุ เอะนฺนุวุทเ นนคเะ ตโจทาคิทเะ.
03298005a สุขํ ปฺรติวิพุทฺธานามิํทฺริยาณฺยุปลกฺษยเฯ
03298005c ส ภวานฺสุหฺฤทสฺมากมถ วา นห์ ปิตา ภวานฺฯฯ
อวรุ ตมฺม พุทฺธิยนฺนู อิํทฺริยคฬนฺนู สุขวาคิ ปฑเะทิรุวุทนฺนุ นโฑิทรเะ นีนุ นมฺม สุหฺฤทยนิรพหุทุ. อถวา นีนุ นนฺน ตํทเะยลฺลวเ?”
03298006 ยกฺษ อุวาจฯ
03298006a อหํ ตเ ชนกสฺตาต ธรฺมโ มฺฤทุปรากฺรมฯ
03298006c ตฺวาํ ทิทฺฤกฺษุรนุปฺราปฺตโ วิทฺธิ มาํ ภรตรฺษภฯฯ
ยกฺษนุ หเฬิทนุ: “มคู! มฺฤทุปรากฺรมิ! นานุ นินฺน ชนก ธรฺม. ภรตรฺษภ! นินฺนนฺนุ นโฑลุ นานุ พํทิทฺทเนเะ เอะํทุ ติฬิ.
03298007a ยศห์ สตฺยํ ทมห์ ศเาจมารฺชวํ หฺรีรจาปลํฯ
03298007c ทานํ ตปโ พฺรหฺมจรฺยมิตฺยเตาสฺตนวโ มมฯฯ
ยศสฺสุ, สตฺย, ทม, ศเาจ, อารฺชว, วินยตเะ, อจปลตเะ, ทาน, ตปสฺสุ, พฺรหฺมจรฺย อิวเ นนฺน ทเห.
03298008a อหิํสา สมตา ศาํติสฺตปห์ ศเาจมมตฺสรห์ฯ
03298008c ทฺวาราณฺยเตานิ มเ วิทฺธิ ปฺริยโ หฺยสิ สทา มมฯฯ
อหิํสเะ, สมตเะ, ศาํติ, ตปสฺสุ, ศเาจ, อมาตฺสรฺย, อิวุ นนฺน ทฺวารคฬุ มตฺตุ นนคเะ สทา ปฺริยวาทุวุคฬเะํทุ ติฬิ.
03298009a ทิษฺฏฺยา ปํจสุ รกฺตโ'สิ ทิษฺฏฺยา ตเ ษฏฺปที ชิตาฯ
03298009c ทฺวเ ปูรฺวเ มธฺยมเ ทฺวเ จ ทฺวเ จาํตเ สาํปรายิกเฯฯ
อทฺฤษฺฏวเะํทรเะ นีวุ ไอทรลฺลิ อนุรกฺตราคิทฺทีริ. ปรลโกวนฺนุ นีฑุว อารนฺนุ – มโะทลุ พรุว เอะรฑุ, มธฺยทลฺลิ พรุว เอะรฑุ มตฺตุ กโะนเะยลฺลิ พรุว เอะรฑุ - คเะทฺทิทฺทีริ.
03298010a ธรฺมโ'หมสฺมิ ภทฺรํ ตเ ชิชฺญาสุสฺตฺวามิหาคตห์ฯ
03298010c อานฺฤศํสฺยเน ตุษฺฏโ'สฺมิ วรํ ทาสฺยามิ ตเ'นฆฯฯ
นานุ ธรฺม! นินคเะ มํคฬวาคลิ! นินฺนโะฑนเะ ชิชฺญาสิสลุ อิลฺลิคเะ พํทิทฺทเนเะ. อนฆ! นินฺน สตฺยตเะยิํท ตุษฺฏนาคิทฺทเนเะ. นินคเะ วรวนฺนุ กโะฑุตฺตเนเะ.
03298011a วรํ วฺฤณีษฺว ราชเํทฺร ทาตา หฺยสฺมิ ตวานฆฯ
03298011c ยเ หิ มเ ปุรุษา ภกฺตา น ตเษามสฺติ ทุรฺคติห์ฯฯ
ราชเํทฺร! อนฆ! วรวนฺนุ พเฑุ. กโะฑุตฺติทฺทเนเะ. นนฺน ภกฺต ปุรุษริคเะ ทุรฺคติยุํฏาคุวุทิลฺล.”
03298012 ยุธิษฺฐิร อุวาจฯ
03298012a อรณีสหิตํ ยสฺย มฺฤค อาทาย คจฺจติฯ
03298012c ตสฺยาคฺนยโ น ลุปฺยเรนฺปฺรถมโ'สฺตุ วรโ มมฯฯ
ยุธิษฺฐิรนุ หเฬิทนุ: “ยาร อรณิคฬนฺนุ เอะตฺติกโะํฑุ ชิํกเะยุ โอฑิหโยิตโ อวน อคฺนิยุ นิลฺลทิรลิ. อิทเ นนฺน มโะทลนเะย วร.”
03298013 ธรฺม อุวาจฯ
03298013a อรณีสหิตํ ตสฺย พฺราหฺมณสฺย หฺฤตํ มยาฯ
03298013c มฺฤควเษเณ กเาํตเย ชิชฺญาสารฺถํ ตว ปฺรภโฯฯ
ธรฺมนุ หเฬิทนุ: “กเาํตเย! ปฺรภโ! นินฺนนฺนุ ปรีกฺษิสลโสุค มฺฤควเษทิํท นานเ อา พฺราหฺมณน อรณิคฬนฺนุ อปหริสิทฺทเะ.””
03298014 วไศํปายน อุวาจฯ
03298014a ททานีตฺยเว ภควานุตฺตรํ ปฺรตฺยปทฺยตฯ
03298014c อนฺยํ วรย ภทฺรํ ตเ วรํ ตฺวมมรโปมฯฯ
วไศํปายนนุ หเฬิทนุ: ““อิทนฺนุ กโะฑุตฺตเนเะ” เอะํทุ ภควานนุ อุตฺตรวนฺนิตฺตนุ. “นินคเะ มํคฬวาคลิ! อมรโปม! นีนุ พเรเะ วรวนฺนุ กเฬุ.”
03298015 ยุธิษฺฐิร อุวาจฯ
03298015a วรฺษาณิ ทฺวาทศารณฺยเ ตฺรยโทศมุปสฺถิตํฯ
03298015c ตตฺร นโ นาภิชานียุรฺวสตโ มนุชาห์ กฺว จิตฺฯฯ
ยุธิษฺฐิรนุ หเฬิทนุ: “อรณฺยทลฺลิ หนฺนเะรฑุ วรฺษคฬุ กฬเะทวุ. หทิมูรนเะย วรฺษวุ อุฬิทิทเะ. นาวเะลฺลิ วาสิสิทรู อลฺลิ มนุษฺยรุ นมฺมนฺนุ คุรุติสทเ อิรลิ.””
03298016 วไศํปายน อุวาจฯ
03298016a ททานีตฺยเว ภควานุตฺตรํ ปฺรตฺยปทฺยตฯ
03298016c ภูยศฺจาศฺวาสยามาส กเาํตเยํ สตฺยวิกฺรมํฯฯ
วไศํปายนนุ หเฬิทนุ: ““อทนฺนู กโะฏฺฏิทฺทเนเะ” เอะํทุ ภควานนุ อุตฺตริสิทนุ มตฺตุ มตฺตโะมฺมเะ สตฺยวิกฺรมิ กเาํตเยนิคเะ อาศฺวาสนเะยนฺนิตฺตนุ.
03298017a ยทฺยปิ สฺวเน รูปเณ จริษฺยถ มหีมิมาํฯ
03298017c น วโ วิชฺญาสฺยตเ กศฺจิตฺตฺริษุ ลโกเษุ ภารตฯฯ
“ภารต! โอะํทุวเฬเะ นิมฺม รูปทลฺลิยเ อี ภูมิยลฺลิ สํจริสิทรู อี มูรุลโกคฬลฺลิ ยารู นิมฺมนฺนุ คุรุติสุวุทิลฺล.
03298018a วรฺษํ ตฺรยโทศํ จเทํ มตฺปฺรสาทาตฺกุรูทฺวหาห์ฯ
03298018c วิราฏนครเ คูฒา อวิชฺญาตาศฺจริษฺยถฯฯ
กุรูทฺวหรเ! นนฺน ปฺรสาททิํท นีวุ อี หทิมูรนเะย วรฺษวนฺนุ วิราฏนครทลฺลิ คูฒราคิ อวิชฺญาตราคิ วาสมาฑิกโะํฑิรุตฺตีริ.
03298019a ยทฺวห์ สํกลฺปิตํ รูปํ มนสา ยสฺย ยาทฺฤศํฯ
03298019c ตาทฺฤศํ ตาทฺฤศํ สรฺวเ จํทตโ ธารยิษฺยถฯฯ
นิมคิษฺฏวาท ยาว รูปทลฺลิรพเกเะํทุ นีวุ สํกลฺปิสุตฺตีรโ อทเ รูปวนฺนุ นีวเะลฺลรู ธริสุตฺตีริ.
03298020a อรณีสหิตํ จเทํ พฺราหฺมณาย ปฺรยจฺจตฯ
03298020c ชิชฺญาสารฺถํ มยา หฺยเตทาหฺฤตํ มฺฤครูปิณาฯฯ
นินฺนนฺนุ ปรีกฺษิสลุ มฺฤครูปวนฺนุ ธริสิ นานุ อปหริสิท อี อรณิคฬนฺนุ อา พฺราหฺมณนิคเะ ตลุปิสิ.
03298021a ตฺฤตียํ คฺฤหฺยตาํ ปุตฺร วรมปฺรติมํ มหตฺฯ
03298021c ตฺวํ หิ มตฺปฺรภวโ ราชนฺวิทุรศฺจ มมาํศภากฺฯฯ
ปุตฺร! มูรนเะย มหตฺตร อปฺรติม วรวนฺนุ สฺวีกริสุ. ราชนฺ! นีนุ นนฺน ปฺรภาวทิํทลเ อิทฺทียเะ. วิทุรนู กูฑ นนฺน อํศกนเ.”
03298022 ยุธิษฺฐิร อุวาจฯ
03298022a ทเวทเวโ มยา ทฺฤษฺฏโ ภวานฺ สากฺษาตฺสนาตนห์ฯ
03298022c ยํ ททาสิ วรํ ตุษฺฏสฺตํ คฺรหีษฺยามฺยหํ ปิตห์ฯฯ
ยุธิษฺฐิรนุ หเฬิทนุ: “ทเวทเว! สนาตนนาท นินฺนนฺนุ สากฺษาตฺ นโฑิ นานุ สํตโษคโะํฑเะนุ. ตํทเะยเ! นีนาคิยเ นนคเะ ยาว วรวนฺนุ กโะฑุตฺตียโ อทนฺนุ ตฺฤปฺติยิํท สฺวีกริสุตฺตเนเะ.
03298023a ชยเยํ ลโภมโหเา จ กฺรโธํ จาหํ สทา วิภโฯ
03298023c ทานเ ตปสิ สตฺยเ จ มนโ มเ สตตํ ภวเตฺฯฯ
วิภโ! สทา นานุ ลโภ-มโหคฬนฺนุ มตฺตุ กฺรโธวนฺนู ชยิสิรลิ. ทาน, ตปสฺสุ มตฺตุ สตฺยทลฺลิ สตตวู นนฺน มนสฺสุ อิรลิ.”
03298024 ธรฺม อุวาจฯ
03298024a อุปปนฺนโ คุณไห์ สรฺวไห์ สฺวภาวเนาสิ ปาํฑวฯ
03298024c ภวานฺธรฺมห์ ปุนศฺจไว ยถโกฺตํ ตเ ภวิษฺยติฯฯ
ธรฺมนุ หเฬิทนุ: “ปาํฑว! อี เอะลฺล คุณคฬู นินฺนลฺลิ สฺวาภาวิกวาคิยเ นเะลสิวเะ. นีนเ ธรฺม. ปุนห์ นีนุ หเฬิทุทเะลฺลวู หาคเะยเ อาคุตฺตวเะ.””
03298025 วไศํปายน อุวาจฯ
03298025a อิตฺยุกฺตฺวาํตรฺทธเ ธรฺมโ ภควานฺลโกภาวนห์ฯ
03298025c สมเตาห์ ปาํฑวาศฺจไว สุขสุปฺตา มนสฺวินห์ฯฯ
วไศํปายนนุ หเฬิทนุ: “หีคเะ หเฬิ ภควานฺ ลโกภาวน ธรฺมนุ อํตรฺธานนาทนุ. มนสฺวิ ปาํฑวรู กูฑ โอะฏฺฏิคเ มนสฺสินลฺลิ สุขวนฺนุ หโะํทิทรุ.
03298026a อภฺยเตฺย จาศฺรมํ วีราห์ สรฺว เอว คตกฺลมาห์ฯ
03298026c อารณเยํ ททุสฺตสฺมไ พฺราหฺมณาย ตปสฺวินเฯฯ
อายาสวนฺนเะลฺล กฬเะทุกโะํฑ อา วีรรเะลฺลรู อาศฺรมกฺกเะ พํทุ อารณเยวนฺนุ อา ตปสฺวิ พฺราหฺมณนิคเะ กโะฏฺฏรุ.
03298027a อิทํ สมุตฺถานสมาคมํ มหตฺฯ ปิตุศฺจ ปุตฺรสฺย จ กีรฺติวรฺธนํฯ
03298027c ปฐนฺนรห์ สฺยาทฺวิชิตเํทฺริยโ วศีฯ สปุตฺรปเาตฺรห์ ศตวรฺษภาคฺภวเตฺฯฯ
อี กีรฺติวรฺธก ตํทเะ มตฺตุ มคน มหา สมุตฺถาน สมาคมวนฺนุ ชิตีํทฺริยนาคิทฺทุกโะํฑุ, ตนฺนนฺนุ ตานุ วศทลฺลิฏฺฏุกโะํฑุ, ยาว นรนุ โอทุตฺตานโ อวนุ ตนฺน ปุตฺร ปเาตฺรรโะํทิคเะ นูรุวรฺษคฬุ ชีวิสุตฺตานเะ.
03298028a น จาปฺยธรฺมเ น สุหฺฤทฺวิภเทนเฯ ปรสฺวหารเ ปรทารมรฺศนเฯ
03298028c กทรฺยภาวเ น รมเนฺมนห์ สทาฯ นฺฤณาํ สทาขฺยานมิทํ วิชานตาํฯฯ
อี สทาขฺยานวนฺนุ ติฬิท นรรุ อธรฺมทลฺลิ รุจิยนฺนิฑุวุทิลฺล, สุหฺฤทรโะํทิคเะ พเราคุวุทิลฺล, ปรริํท กทิยุวุทรลฺลิ มตฺตุ ปรร สฺตฺรียรลฺลิ อาสเะยิฑุวุทิลฺล. สทา กทรฺยภาวทลฺลิ มนสฺสนฺนุ รํชิสุวุทิลฺล.”
สมาปฺติ
อิติ ศฺรี มหาภารตเ อารณฺยกปรฺวณิ อารณเยปรฺวณิ นกุลาทิชีวนาทิวรปฺราปฺตเา อษฺฏนวตฺยธิกทฺวิศตตมโ'ธฺยาย:ฯ
อิทุ มหาภารตท อารณฺยกปรฺวทลฺลิ อารณเยปรฺวทลฺลิ นกุลาทิชีวนาทิวรปฺราปฺติยลฺลิ อินฺนูราตโะํภตฺตเะํฏนเะย อธฺยายวุ.