226 กรฺณศกุนิวากฺยห์

ปฺรวเศ

ฯฯ โอํ โอํ นมโ นารายณายฯฯ ศฺรี วเทวฺยาสาย นมห์ ฯฯ

ศฺรี กฺฤษฺณทฺวไปายน วเทวฺยาส วิรจิต

ศฺรี มหาภารต

อารณฺยก ปรฺว

ฆโษยาตฺรา ปรฺว

อธฺยาย 226

สาร

ปรม สํปตฺตินิํท กูฑิ ปาํฑวรุ วาสิสุตฺติรุว ทฺวไตสรโวรกฺกเะ หโคิ ปาํฑุปุตฺรรนฺนุ สุฑุ เอะํทุ กรฺณนุ ทุรฺยโธนนิคเะ สลหเะ นีฑุวุทุ (1-22).

03226001 วไศํปายน อุวาจฯ
03226001a ธฺฤตราษฺฏฺรสฺย ตทฺวากฺยํ นิศมฺย สหสเาพลห์ฯ
03226001c ทุรฺยโธนมิทํ กาลเ กรฺณโ วจนมพฺรวีตฺฯฯ

วไศํปายนนุ หเฬิทนุ: “ธฺฤตราษฺฏฺรน อา มาตุคฬนฺนุ กเฬิท กรฺณนุ ทุรฺยโธน-สเาพลรุ ชโะตเะยิรุวาค อี มาตุคฬนฺนาฑิทนุ.

03226002a ปฺรวฺราชฺย ปาํฑวานฺวีรานฺสฺวเน วีรฺยเณ ภารตฯ
03226002c ภุํกฺตฺวเมาํ ปฺฤถิวีมเกโ ทิวํ ศํพรหา ยถาฯฯ

“ภารต! วีร ปาํฑวรนฺนุ นินฺนทเ วีรฺยทิํท หโะรคฏฺฏิท นีนุ ศํพรนนฺนุ กโะํทวนุ สฺวรฺควนฺนุ หเคโ หาคเะ โอะพฺพนเ อิฑี ภูมิยนฺนุ ภโคิสุ!

03226003a ปฺราจฺยาศฺจ ทากฺษิณาตฺยาศฺจ ปฺรตีจฺยโทีจฺยวาสินห์ฯ
03226003c กฺฤตาห์ กรปฺรทาห์ สรฺวเ ราชานสฺตเ นราธิปฯฯ

นราธิป! ปูรฺว-ทกฺษิณ-ปศฺจิม มตฺตุ อุตฺตรคฬ ราชรเะลฺลรู นินคเะ กรวนฺนุ กโะํฑุวํตเะ มาฑิยาคิทเะ.

03226004a ยา หิ สา ทีปฺยมานเว ปาํฑวานฺภชตเ ปุราฯ
03226004c สาทฺย ลกฺษฺมีสฺตฺวยา ราชนฺนวาปฺตา ภฺราตฺฤภิห์ สหฯฯ

ราชนฺ! หิํทเะ ปาํฑวรนฺนุ สเวิสุตฺติทฺท ทีปฺยมาน ลกฺษฺมิยนฺนุ สหโทรรโะํทิคเะ นีนุ ปฑเะทิทฺทียเะ.

03226005a อิํทฺรปฺรสฺถคตเ ยาํ ตาํ ทีปฺยมานาํ ยุธิษฺฐิรเฯ
03226005c อปศฺยาม ศฺริยํ ราชนฺนจิรํ ศโกกรฺศิตาห์ฯฯ

ราชนฺ! อิํทฺรปฺรสฺถกฺกเะ หโทาค ยุธิษฺฐิรนลฺลิ ทีปฺยมาน ศฺรียนฺนุ นาวุ นโฑิ ตกฺษณวเ ศโกทิํท สณฺณวราคิทฺทเะวุ.

03226006a สา ตุ พุทฺธิพลเนเยํ ราชฺญสฺตสฺมาทฺยุธิษฺฐิราตฺฯ
03226006c ตฺวยากฺษิปฺตา มหาพาหโ ทีปฺยมานเว ทฺฤศฺยตเฯฯ

มหาพาหโ! นีนุ พุทฺธิพลวนฺนุ อุปยโคิสิ ยุธิษฺฐิรนิํท อา ราชฺยวนฺนุ กสิทุกโะํฑุ ทีปฺยมานนาคิ กาณุตฺติทฺทียเะ.

03226007a ตถไว ตว ราชเํทฺร ราชานห์ ปรวีรหนฺฯ
03226007c ศาสนเ'ธิษฺฐิตาห์ สรฺวเ กิํ กุรฺม อิติ วาทินห์ฯฯ

ราชเํทฺร! ปรวีรห! หาคเะยเ เอะลฺล ราชรู นินฺน ศาสนทฑิยลฺลิ อิทฺทารเะ มตฺตุ เอนุ มาฑพเกเะํทุ นินฺนนฺนเ กเฬุตฺตารเะ.

03226008a ตวาทฺย ปฺฤถิวี ราชนฺนิขิลา สาคราํพราฯ
03226008c สปรฺวตวนา ทเวี สคฺรามนครากราฯ
03226008e นานาวนโทฺทเศวตี ปตฺตนไรุปศโภิตาฯฯ

ราชนฺ! อิํทุ สาคร, อากาศ, ปรฺวต, คฺราม, นคร, อากรคฬุ, นานา วนโทฺทเศคฬุ, สุํทรวาคิ ศโภิสุว ปฏฺฏณคฬิํท กูฑิท อิฑี ปฺฤถฺวิ ทเวิยุ นินฺนทาคิทฺทาฬเะ.

03226009a วํทฺยมานโ ทฺวิชไ ราชนฺปูชฺยมานศฺจ ราชภิห์ฯ
03226009c ปเารุษาทฺทิวิ ทเวเษุ ภฺราชสเ รศฺมิวานิวฯฯ

ราชนฺ! ทฺวิชริํท วํทิสลฺปฏฺฏุ, ราชริํท ปูชิสลฺปฏฺฏุ, นีนุ ปเารุษทลฺลิ ทเวตเะคฬ มธฺยเะ รวิยํตเะ พเะฬคุตฺติทฺทียเะ.

03226010a รุทฺรไริว ยมโ ราชา มรุทฺภิริว วาสวห์ฯ
03226010c กุรุภิสฺตฺวํ วฺฤตโ ราชนฺ ภาสิ นกฺษตฺรราฑิวฯฯ

ราชนฺ! รุทฺรรลฺลิ ยมนํตเะ, มรุตฺตรลฺลิ วาสวนํตเะ, กุรุคฬิํท อาวฺฤตนาคิ นกฺษตฺรราชนํตเะ พเะฬคุตฺติรุวเะ.

03226011a ยเ สฺม ตเ นาทฺริยํตเ'ชฺญา นโทฺวิชํตเ กทา จ นฯ
03226011c ปศฺยามสฺตาํ ศฺริยา หีนานฺปาํฑวานฺวนวาสินห์ฯฯ

นินฺนนฺนุ ยาวาคลู นิรฺลกฺษิสิท, นินฺนนฺนุ อรฺถมาฑิกโะฬฺฬท ปาํฑวรุ อีค หเคเะ สํปตฺตนฺนุ กฬเะทุกโะํฑุ วนวาสิคฬาคิทฺทารเะ เอะนฺนุวุทนฺนุ นโฑุตฺติทฺทเวเะ.

03226012a ศฺรูยํตเ หิ มหาราช สรโ ทฺวไตวนํ ปฺรติฯ
03226012c วสํตห์ ปาํฑวาห์ สารฺธํ พฺราหฺมณไรฺวนวาสิภิห์ฯฯ

มหาราช! ปาํฑวรุ วนวาสิคฬาท พฺราหฺมณรโะํทิคเะ ทฺวไตวนท สรโวรท หตฺติร วาสิสุตฺติทฺทารเะํทุ กเฬุตฺตเวเะ.

03226013a ส ปฺรยาหิ มหาราช ศฺริยา ปรมยา ยุตห์ฯ
03226013c ปฺรตปนฺปาํฑุปุตฺราํสฺตฺวํ รศฺมิวานิว ตเชสาฯฯ

มหาราช! ปรม สํปตฺตินิํท กูฑิ อลฺลิคเะ หโคิ สูรฺยนุ ตนฺน ตเชสฺสินิํท หเคโ หาคเะ ปาํฑุปุตฺรรนฺนุ สุฑุ.

03226014a สฺถิตโ ราชฺยเ จฺยุตานฺราชฺยาจฺจฺริยา หีนาํ ศฺริยา วฺฤตห์ฯ
03226014c อสมฺฤทฺธานฺสมฺฤทฺธารฺถห์ ปศฺย ปาํฑุสุตานฺนฺฤปฯฯ

นฺฤป! ราชฺยวนฺนุ ปฑเะท นีนุ ราชฺยวนฺนุ กฬเะทุกโะํฑ ปาํฑวรนฺนุ, ศฺรียนฺนุ กฬเะทุ กโะํฑ อวรนฺนุ ศฺรียิํท อาวฺฤตนาคิ, อสมฺฤทฺธราท อวรนฺนุ สมฺฤทฺธ สํปตฺติน นีนุ นโฑุ!

03226015a มหาภิชนสํปนฺนํ ภทฺรเ มหติ สํสฺถิตํฯ
03226015c ปาํฑวาสฺตฺวาภิวีกฺษํตาํ ยยาติมิว นาหุษํฯฯ

นาหุษ ยยาติยโ เอะํพํตเะ มหาภิชนสํปนฺนนาท, ภทฺรวาคิ มหตฺตรวาคิ สฺถาปิตนาคิรุว นินฺนนฺนุ ปาํฑวรุ นโฑลิ!

03226016a ยาํ ศฺริยํ สุหฺฤทศฺจไว ทุรฺหฺฤทศฺจ วิศาํ ปตเฯ
03226016c ปศฺยํติ ปุรุษเ ทีปฺตาํ สา สมรฺถา ภวตฺยุตฯฯ

วิศาํปตเ! สฺนเหิตรู ศตฺรุคฬู ปุรุษนลฺลิ ตเชสฺสนฺนุ กาณลุ สมรฺถรุ เอะนฺนุวุทุ อทฺฤษฺฏท มหตฺววเ สริ.

03226017a สมสฺถโ วิษมสฺถานฺหิ ทุรฺหฺฤทโ ยโ'ภิวีกฺษตเฯ
03226017c ชคตีสฺถานิวาทฺริสฺถห์ กิํ ตตห์ ปรมํ สุขํฯฯ

สมปฺรทเศทลฺลิ นิํตุ วิษมสฺถานทลฺลิรุว ศตฺรุคฬนฺนุ นโฑุวุทกฺกิํตลู หเะจฺจิน สุขวุ อี ชคตฺตินลฺลิ อินฺนเนิทเะ?

03226018a น ปุตฺรธนลาภเน น ราชฺยเนาปิ วิํทติฯ
03226018c ปฺรีติํ นฺฤปติศารฺทูล ยามมิตฺราฆทรฺศนาตฺฯฯ

นฺฤปติศารฺทูล! มคนุ หุฏฺฏิทนเะนฺนุวุทาคลี, ธน อถวา ราชฺย ลาภวายิตเะนฺนุวุทาคลี, ศตฺรุคฬุ กษฺฏทลฺลิรุวุทนฺนุ นโฑิทเะนเะนฺนุวษฺฏุ สํตโษวนฺนุ ตรุวุทิลฺล.

03226019a กิํ นุ ตสฺย สุขํ น สฺยาทาศฺรมเ ยโ ธนํชยํฯ
03226019c อภิวีกฺษเต สิทฺธารฺถโ วลฺกลาชินวาสสํฯฯ

ยศสฺวิยาท ยารุ ตานเ อาศฺรมทลฺลิ วลฺกล ชินคฬนฺนุฏฺฏิรุว ธนํชยนนฺนุ นโฑิ สํตโษปฑุวุทิลฺล?

03226020a สุวาสสโ หิ ตเ ภารฺยา วลฺกลาชินวาสสํฯ
03226020c ปศฺยํตฺวสุขิตาํ กฺฤษฺณาํ สา จ นิรฺวิทฺยตาํ ปุนห์ฯ
03226020e วินิํทตาํ ตถาตฺมานํ ชีวิตํ จ ธนจฺยุตาฯฯ

สุํทร วสฺตฺรคฬนฺนุฏฺฏิรุว นินฺน ภารฺยเะยรุ วลฺกล ชินคฬนฺนุ อุฏฺฏิรุว อสุขิ กฺฤษฺณเะยนฺนุ นโฑลิ มตฺตุ อวฬ ทุห์ขวนฺนุ หเะจฺจิสลิ! ธนวนฺนุ กฬเะทุกโะํฑ ตนฺน ชีวนวนฺนุ ตานเ นิํทนเะมาฑิกโะฬฺฬุวํตาคลิ.

03226021a น ตถา หิ สภามธฺยเ ตสฺยา ภวิตุมรฺหติฯ
03226021c วไมนสฺยํ ยถา ทฺฤษฺฏฺวา ตว ภารฺยาห์ สฺวลํกฺฤตาห์ฯฯ

สภามธฺยทลฺลิ อวฬุ อนุภวิสิท ทุห์ขวุ สฺวลํกฺฤตราท นินฺน ภารฺยเะยรนฺนุ นโฑุวุทกฺกิํต หเะจฺจินทาคลารทุ!”

03226022a เอวมุกฺตฺวา ตุ ราชานํ กรฺณห์ ศกุนินา สหฯ
03226022c ตูษฺณีํ พภูวตุรุภเา วากฺยาํตเ ชนมเชยฯฯ

ชนมเชย! หีคเะ ศกุนิยโะํทิคิทฺท ราชนิคเะ กรฺณนุ หเฬลุ, มาติน กโะนเะยลฺลิ อวริพฺพรู สุมฺมนาทรุ.”

สมาปฺติ

อิติ ศฺรี มหาภารตเ อารณฺยก ปรฺวณิ ฆโษยาตฺรา ปรฺวณิ กรฺณศกุนิวากฺยเ ษฑฺวิํศตฺยาธิกทฺวิศตตมโ'ธฺยายห์ฯ
อิทุ มหาภารตท อารณฺยก ปรฺวทลฺลิ ฆโษยาตฺรา ปรฺวทลฺลิ กรฺณศกุนิวากฺยเ อินฺนูราอิปฺปตฺตารนเะย อธฺยายวุ.