പ്രവേശ
।। ഓം ഓം നമോ നാരായണായ।। ശ്രീ വേദവ്യാസായ നമഃ ।।
ശ്രീ കൃഷ്ണദ്വൈപായന വേദവ്യാസ വിരചിത
ശ്രീ മഹാഭാരത
ആരണ്യക പര്വ
മാര്കംഡേയസമസ്യാ പര്വ
അധ്യായ 193
സാര
ഇക്ഷ്വാകു വംശാവളി - ഇക്ഷ്വാകു, ശശാദ, കകുത്സ്ഥ, അനേന, പൃഥു, വിശ്വഗശ്വ, ആദ്ര, യുവനാശ്വ, ശ്രാവസ്ത, ബൃഹദശ്വ മത്തു കുവലാശ്വ (1-4). ബൃഹദശ്വനു കുവലാശ്വനിഗെ രാജ്യവന്നിത്തു വനക്കെ തെരളുവാഗ ഉത്തംകനു മരുഭൂമിയല്ലി തപസ്സന്നാചരിസുത്തിരുവ മധു-കൈടഭര മഗ ധുംധുവന്നു വധിസി ഹോഗബേകെംദു തഡെദുദു (5-27).
03193001 മാര്കംഡേയ ഉവാച।
03193001a ഇക്ഷ്വാകൌ സംസ്ഥിതേ രാജം ശശാദഃ പൃഥിവീമിമാം।
03193001c പ്രാപ്തഃ പരമധര്മാത്മാ സോഽയോധ്യായാം നൃപോഽഭവത്।।
മാര്കംഡേയനു ഹേളിദനു: “രാജന്! ഇക്ഷ്വാകുവിന മരണദ നംതര ശശാദനു ഈ പൃഥ്വിയന്നു പഡെദനു മത്തു പരമധര്മാത്മനാഗി അയോധ്യെയ നൃപനാദനു.
03193002a ശശാദസ്യ തു ദായാദഃ കകുത്സ്ഥോ നാമ വീര്യവാന്।
03193002c അനേനാശ്ചാപി കാകുത്സ്ഥഃ പൃഥുശ്ചാനേനസഃ സുതഃ।।
വീര്യവാന് കകുസ്ഥ എംബ ഹെസരിനവനു ശശാദന മഗനു. അനേനനു കകുസ്ഥന മഗ മത്തു പൃഥുവു അനേനന മഗ.
03193003a വിഷ്വഗശ്വഃ പൃഥോഃ പുത്രസ്തസ്മാദാര്ദ്രസ്തു ജജ്ഞിവാന്।
03193003c ആര്ദ്രസ്യ യുവനാശ്വസ്തു ശ്രാവസ്തസ്തസ്യ ചാത്മജഃ।।
വിശ്വഗശ്വനു പൃഥുവിന മഗ. അവനല്ലി ആദ്രനു ജനിസിദനു. ആദ്രന മഗ യുവനാശ്വ. അവന മഗ ശ്രാവസ്ത.
03193004a ജജ്ഞേ ശ്രാവസ്തകോ രാജാ ശ്രാവസ്തീ യേന നിര്മിതാ।
03193004c ശ്രാവസ്തസ്യ തു ദായാദോ ബൃഹദശ്വോ മഹാബലഃ।।
03193004e ബൃഹദശ്വസുതശ്ചാപി കുവലാശ്വ ഇതി സ്മൃതഃ।।
രാജ ശ്രാവസ്തനു ശ്രാവസ്തിയന്നു നിര്മിസിദനു. ശ്രാവസ്തന മഗ മഹാബലി ബൃഹദശ്വ. ബൃഹദശ്വന മഗ കുവലനെംദു ഖ്യാതനാദനു.
03193005a കുവലാശ്വസ്യ പുത്രാണാം സഹസ്രാണ്യേകവിംശതിഃ।
03193005c സര്വേ വിദ്യാസു നിഷ്ണാതാ ബലവംതോ ദുരാസദാഃ।।
കുവലാശ്വനിഗെ ഇപ്പത്തൊംദു സാവിര പുത്രരു. എല്ലരൂ വിദ്യാപ്രവീണരു, ബലബംതരു, മത്തു ദുരാസദരു.
03193006a കുവലാശ്വസ്തു പിതൃതോ ഗുണൈരഭ്യധികോഽഭവത്।
03193006c സമയേ തം തതോ രാജ്യേ ബൃഹദശ്വോഽഭ്യഷേചയത്।।
03193006e കുവലാശ്വം മഹാരാജ ശൂരമുത്തമധാര്മികം।।
മഹാരാജ! കുവലാശ്വനു ഗുണഗളല്ലി തംദെഗിംത അധികനാഗിദ്ദനു. സമയവു ബംദാഗ ബൃഹദശ്വനു ശൂരനൂ ഉത്തമ ധാര്മികനൂ ആദ കുവലാശ്വനന്നു രാജനന്നാഗി അഭിഷേകിസിദനു.
03193007a പുത്രസംക്രാമിതശ്രീസ്തു ബൃഹദശ്വോ മഹീപതിഃ।
03193007c ജഗാമ തപസേ ധീമാംസ്തപോവനമമിത്രഹാ।।
ആ അമിത്രഹ മഹീപതി ധീമംത ബൃഹദാശ്വനു പുത്രനിഗെ സംപത്തന്നു കൊട്ടു തപോവനക്കെ തപസ്സിഗെ ഹൊരടനു.
03193008a അഥ ശുശ്രാവ രാജര്ഷിം തമുത്തംകോ യുധിഷ്ഠിര।
03193008c വനം സംപ്രസ്ഥിതം രാജന്ബൃഹദശ്വം ദ്വിജോത്തമഃ।।
രാജന്! യുധിഷ്ഠിര! ദ്വിജോത്തമ ഉത്തംകനു രാജര്ഷി ബൃഹദശ്വനു വനക്കെ ഹോഗുത്തിദ്ദാനെംദു കേളിദനു.
03193009a തമുത്തംകോ മഹാതേജാഃ സര്വാസ്ത്രവിദുഷാം വരം।
03193009c ന്യവാരയദമേയാത്മാ സമാസാദ്യ നരോത്തമം।।
ആഗ മഹാതേജ അമേയാത്മ ഉത്തംകനു സര്വ അസ്ത്രവിദുഷരല്ലി ശ്രേഷ്ഠനാദ നരോത്തമന ബളിസാരി തഡെദനു.
03193010 ഉത്തംക ഉവാച।
03193010a ഭവതാ രക്ഷണം കാര്യം തത്താവത്കര്തുമര്ഹസി।
03193010c നിരുദ്വിഗ്നാ വയം രാജംസ്ത്വത്പ്രസാദാദ്വസേമഹി।।
ഉത്തംകനു ഹേളിദനു: “രാജന്! രക്ഷണെയു നിന്ന കാര്യ. ആദുദരിംദ നീനു അദന്നു മാഡബേകു. നിന്ന പ്രസാദദിംദ നാവു നിരുദ്വിഗ്നരാഗിരുത്തേവെ.
03193011a ത്വയാ ഹി പൃഥിവീ രാജന്രക്ഷ്യമാണാ മഹാത്മനാ।
03193011c ഭവിഷ്യതി നിരുദ്വിഗ്നാ നാരണ്യം ഗംതുമര്ഹസി।।
രാജന്! മഹാത്മനാദ നിന്നിംദ രക്ഷിസല്പട്ട ഈ ഭൂമിയു നിരുദ്വിഗ്നവാഗിരുത്തദെ. നീനു അരണ്യക്കെ ഹോഗബാരദു.
03193012a പാലനേ ഹി മഹാന്ധര്മഃ പ്രജാനാമിഹ ദൃശ്യതേ।
03193012c ന തഥാ ദൃശ്യതേഽരണ്യേ മാ തേ ഭൂദ്ബുദ്ധിരീദൃശീ।।
ഇല്ലി പ്രജെഗള പാലനെയേ മഹാ ധര്മവെംദു തോരുത്തദെ. അരണ്യദല്ലി ഇദു ഹീഗെയേ ഇരുവുദില്ല. ആദുദരിംദ നിന്ന ഈ നിശ്ചയവന്നു ബിട്ടുബിഡു.
03193013a ഈദൃശോ ന ഹി രാജേംദ്ര ധര്മഃ ക്വ ചന ദൃശ്യതേ।
03193013c പ്രജാനാം പാലനേ യോ വൈ പുരാ രാജര്ഷിഭിഃ കൃതഃ।।
03193013e രക്ഷിതവ്യാഃ പ്രജാ രാജ്ഞാ താസ്ത്വം രക്ഷിതുമര്ഹസി।।
രാജേംദ്ര! രാജര്ഷിഗളു ഹിംദിനിംദ മാഡികൊംഡു ബംദിരുവ പ്രജാപാലനെഗിംത ഹെച്ചിനദാദ ധര്മവു ബേരെ എല്ലിയൂ ഇല്ല. രാജനിംദ രക്ഷിസല്പഡബേകാദ പ്രജെഗള രക്ഷണെയന്നു നീനു മാഡബേകു.
03193014a നിരുദ്വിഗ്നസ്തപശ്ചര്തും ന ഹി ശക്നോമി പാര്ഥിവ।
03193014c മമാശ്രമസമീപേ വൈ സമേഷു മരുധന്വസു।।
03193015a സമുദ്രോ വാലുകാപൂര്ണ ഉജ്ജാനക ഇതി സ്മൃതഃ।
03193015c ബഹുയോജനവിസ്തീര്ണോ ബഹുയോജനമായതഃ।।
പാര്ഥിവ! നാനു നിരുദ്വിഗ്നനാഗി തപസ്സന്നു മാഡലു സാധ്യവാഗുത്തില്ല. നന്ന ആശ്രമദ സമീപദല്ലി മരുഭൂമിയ സമഭൂമിയല്ലി ഉജ്ജനക എംദു ഹേളികൊംഡു ബംദിരുവ, ബഹുയോജന വിസ്തീര്ണദ ബഹുയോജന വിശാലവാദ മരളിന രാശിയിദെ.
03193016a തത്ര രൌദ്രോ ദാനവേംദ്രോ മഹാവീര്യപരാക്രമഃ।
03193016c മധുകൈടഭയോഃ പുത്രോ ധുംധുര്നാമ സുദാരുണഃ।।
അല്ലി മധു-കൈടഭര പുത്ര ധുംധു എംബ ഹെസരിന സുദാരുണ, രൌദ്ര, മഹാവീര്യപരാക്രമി ദാനവേംദ്രനിദ്ദാനെ.
03193017a അംതര്ഭൂമിഗതോ രാജന്വസത്യമിതവിക്രമഃ।
03193017c തം നിഹത്യ മഹാരാജ വനം ത്വം ഗംതുമര്ഹസി।।
രാജന്! ആ അമിതവിക്രമനു ഭൂമിയു ആളദല്ലി വാസിസുത്താനെ. മഹാരാജ! അവനന്നു കൊംദു നീനു വനക്കെ ഹോഗബേകു.
03193018a ശേതേ ലോകവിനാശായ തപ ആസ്ഥായ ദാരുണം।
03193018c ത്രിദശാനാം വിനാശായ ലോകാനാം ചാപി പാര്ഥിവ।।
പാര്ഥിവ! ത്രിദശര മത്തു ലോകഗള വിനാശക്കാഗി ദാരുണവാദ തപസ്സന്നാചരിസുത്തിദ്ദാനെ.
03193019a അവധ്യോ ദേവതാനാം സ ദൈത്യാനാമഥ രക്ഷസാം।
03193019c നാഗാനാമഥ യക്ഷാണാം ഗംധര്വാണാം ച സര്വശഃ।।
03193019e അവാപ്യ സ വരം രാജന്സര്വലോകപിതാമഹാത്।।
അവനു ദേവതെഗളിഗാഗലീ, ദൈത്യരാക്ഷസരിഗാഗലീ, നാഗഗളിഗാഗലീ, യക്ഷരിഗാഗലീ, ഗംധര്വരിഗാഗലീ, എല്ലരിഗൂ അവധ്യ. രാജന്! ആ വരവന്നു അവനു സര്വലോക പിതാമഹനിംദ പഡെദിദ്ദാനെ.
03193020a തം വിനാശയ ഭദ്രം തേ മാ തേ ബുദ്ധിരതോഽന്യഥാ।
03193020c പ്രാപ്സ്യസേ മഹതീം കീര്തിം ശാശ്വതീമവ്യയാം ധ്രുവാം।।
നിനഗെ മംഗളവാഗലി! അവനന്നു നാശപഡിസു. ബേരെ യാവ നിശ്ചയവന്നൂ തെഗെദുകൊള്ളബേഡ! മഹത്തരവാദ, ശാശ്വതവാദ, അവ്യയവാദ, നിശ്ചയവാദ കീര്തിയന്നു ഹൊംദുത്തീയെ.
03193021a ക്രൂരസ്യ സ്വപതസ്തസ്യ വാലുകാംതര്ഹിതസ്യ വൈ।
03193021c സംവത്സരസ്യ പര്യംതേ നിഃശ്വാസഃ സംപ്രവര്തതേ।।
03193021e യദാ തദാ ഭൂശ്ചലതി സശൈലവനകാനനാ।।
ഒംദുവര്ഷദ നംതര മരളിന അഡിയല്ലി വാസിസുവ ആ ക്രൂരനു നിട്ടുസിരു ബിട്ടാഗ ഇഡീ ഭൂമിയു, ഗിരി, വന കാനനഗളൊംദിഗെ നഡുഗുത്തദെ.
03193022a തസ്യ നിഃശ്വാസവാതേന രജ ഉദ്ധൂയതേ മഹത്।
03193022c ആദിത്യപഥമാവൃത്യ സപ്താഹം ഭൂമികംപനം।।
03193022e സവിസ്ഫുലിംഗം സജ്വാലം സധൂമം ഹ്യതിദാരുണം।।
അവന നിശ്വാസദൊംദിഗെ ധൂളിന മഹാ ഭിരുഗാളിയേ എദ്ദു സൂര്യന ദാരിയന്നു മുസുകുഹാകുത്തദെ. കിഡിഗളിംദ ജ്വാലെഗളിംദ മത്തു ഹൊഗെയിംദ കൂഡിദ ആ അതിദാരുണ ഭൂകംപനവു ഏളുദിനവിരുത്തദെ.
03193023a തേന രാജന്ന ശക്നോമി തസ്മിന്സ്ഥാതും സ്വ ആശ്രമേ।
03193023c തം വിനാശയ രാജേംദ്ര ലോകാനാം ഹിതകാമ്യയാ।।
03193023e ലോകാഃ സ്വസ്ഥാ ഭവംത്വദ്യ തസ്മിന്വിനിഹതേഽസുരേ।।
രാജന്! ഇദേ കാരണദിംദ നന്ന ആ ആശ്രമദല്ലി നാനേ നില്ലലു സാധ്യവാഗുത്തില്ല. രാജേംദ്ര! ലോകഗള ഹിതവന്നു ബയസി അവനന്നു നാശപഡിസു. ആ അസുരനന്നു നീനു ഇംദു സംഹരിസി ലോകഗളു സ്വാസ്ഥ്യദിംദിരലി.
03193024a ത്വം ഹി തസ്യ വിനാശായ പര്യാപ്ത ഇതി മേ മതിഃ।
03193024c തേജസാ തവ തേജശ്ച വിഷ്ണുരാപ്യായയിഷ്യതി।।
അവന വിനാശക്കെ നീനേ പര്യാപ്തനെംദു നന്ന മത. വിഷ്ണുവൂ കൂഡ തന്ന തേജസ്സിനിംദ നിന്ന തേജസ്സന്നു വൃദ്ധിസുത്താനെ.
03193025a വിഷ്ണുനാ ച വരോ ദത്തോ മമ പൂര്വം തതോ വധേ।
03193025c യസ്തം മഹാസുരം രൌദ്രം വധിഷ്യതി മഹീപതിഃ।।
03193025e തേജസ്തം വൈഷ്ണവമിതി പ്രവേക്ഷ്യതി ദുരാസദം।।
ഹിംദെ വിഷ്ണുവു നനഗെ വരവന്നിത്തിദ്ദനു: “യാവ രാജനു ആ രൌദ്ര മഹാ അസുരനന്നു വധിസുത്താനോ അവനന്നു വിഷ്ണുവിന ദുരാസദ തേജസ്സു പ്രവേശിസുത്തദെ.”
03193026a തത്തേജസ്ത്വം സമാധായ രാജേംദ്ര ഭുവി ദുഃസ്സഹം।
03193026c തം നിഷൂദയ സംദുഷ്ടം ദൈത്യം രൌദ്രപരാക്രമം।।
രാജേംദ്ര! ഭൂമിയല്ലി ദുഃസ്സഹവാദ ആ തേജസ്സന്നു നീനു പഡെ. രൌദ്ര പരാക്രമി ആ ദുഷ്ട ദൈത്യനന്നു സംഹരിസു.
03193027a ന ഹി ധുംധുര്മഹാതേജാസ്തേജസാല്പേന ശക്യതേ।
03193027c നിര്ദഗ്ധും പൃഥിവീപാല സ ഹി വര്ഷശതൈരപി।।
പൃഥിവീപാല! ധുംധുവിന മഹാതേജസ്സന്നു അല്പതേജസ്സിനിംദ സുട്ടുഹാകലു നൂരുവര്ഷഗളവരെഗാദരൂ സാധ്യവില്ല.””
സമാപ്തി
ഇതി ശ്രീ മഹാഭാരതേ ആരണ്യകപര്വണി മാര്കംഡേയസമസ്യാപര്വണി ധുംധുമാരോപാഖ്യാനേ ത്രിനവത്യധികശതതമോഽധ്യായ:।
ഇദു മഹാഭാരതദ ആരണ്യകപര്വദല്ലി മാര്കംഡേയസമസ്യാപര്വദല്ലി ധുംധുമാരോപാഖ്യാനദല്ലി നൂരാതൊംഭത്മൂരനെയ അധ്യായവു.