ପ୍ରଵେଶ
।। ଓଂ ଓଂ ନମୋ ନାରାଯଣାଯ।। ଶ୍ରୀ ଵେଦଵ୍ଯାସାଯ ନମଃ ।।
ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣଦ୍ଵୈପାଯନ ଵେଦଵ୍ଯାସ ଵିରଚିତ
ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତ
ଆରଣ୍ଯକ ପର୍ଵ
ଅଜଗର ପର୍ଵ
ଅଧ୍ଯାଯ 178
ସାର
ସର୍ପନିଂଦ ଯୁଧିଷ୍ଠିରନୁ ଉପଦେଶ ପଡॆଦୁଦୁ (1-44). ଅଜଗରନ ଦେହଵନ୍ନୁ ତ୍ଯଜିସି ନହୁଷନୁ ତ୍ରିଦିଵକ୍କॆ ତॆରଳିଦୁଦୁ; ଭୀମ-ଯୁଧିଷ୍ଠିରରୁ ମରଳିଦୁଦୁ (45-50).
03178001 ଯୁଧିଷ୍ଠିର ଉଵାଚ।
03178001a ଭଵାନେତାଦୃଶୋ ଲୋକେ ଵେଦଵେଦାଂଗପାରଗଃ।
03178001c ବ୍ରୂହି କିଂ କୁର୍ଵତଃ କର୍ମ ଭଵେଦ୍ଗତିରନୁତ୍ତମା।।
ଯୁଧିଷ୍ଠିରନୁ ହେଳିଦନୁ: “ଈ ଲୋକଦଲ୍ଲି ନୀନୁ ऎଷ୍ଟॊଂଦୁ ଵେଦଵେଦାଂଗ ପାରଂଗତନାଗିଦ୍ଦୀଯॆ. ଯାଵ କର୍ମଗଳନ୍ନୁ ମାଡି ଅନୁତ୍ତମ ଗତିଯନ୍ନୁ ପଡॆଯବହୁଦୁ ऎନ୍ନୁଵୁଦନ୍ନୁ ହେଳୁ.”
03178002 ସର୍ପ ଉଵାଚ।
03178002a ପାତ୍ରେ ଦତ୍ତ୍ଵା ପ୍ରିଯାଣ୍ଯୁକ୍ତ୍ଵା ସତ୍ଯମୁକ୍ତ୍ଵା ଚ ଭାରତ।
03178002c ଅହିଂସାନିରତଃ ସ୍ଵର୍ଗଂ ଗଚ୍ଚେଦିତି ମତିର୍ମମ।।
ସର୍ପଵୁ ହେଳିତୁ: “ଭାରତ! ସପାତ୍ରନିଗॆ ଦାନଵନ୍ନୁ ନୀଡୁଵୁଦରିଂଦ, ପ୍ରିଯଵାଦ ମାତୁଗଳନ୍ନାଡୁଵୁଦରିଂଦ, ଅହିଂସॆଯଲ୍ଲି ନିରତନାଗିରୁଵୁଦରିଂଦ ସ୍ଵର୍ଗକ୍କॆ ହୋଗବହୁଦୁ ऎଂଦୁ ନନ୍ନ ଅଭିପ୍ରାଯ.”
03178003 ଯୁଧିଷ୍ଠିର ଉଵାଚ।
03178003a ଦାନାଦ୍ଵା ସର୍ପ ସତ୍ଯାଦ୍ଵା କିମତୋ ଗୁରୁ ଦୃଶ୍ଯତେ।
03178003c ଅହିଂସାପ୍ରିଯଯୋଶ୍ଚୈଵ ଗୁରୁଲାଘଵମୁଚ୍ଯତାଂ।।
ଯୁଧିଷ୍ଠିରନୁ ହେଳିଦନୁ: “ସର୍ପ! ଦାନ ଅଥଵା ସତ୍ଯଗଳଲ୍ଲି ଯାଵୁଦୁ ହିରିଯଦॆଂଦୁ ନିନଗॆ କାଣିସୁତ୍ତଦॆ? ଅହିଂସॆ ମତ୍ତୁ ପ୍ରିଯମାତୁଗଳଲ୍ଲିରୁଵ ହିରିତନ ମତ୍ତୁ ଲଘୁତ୍ଵଗଳନ୍ନୁ ହେଳୁ.”
03178004 ସର୍ପ ଉଵାଚ।
03178004a ଦାନେ ରତତ୍ଵଂ ସତ୍ଯଂ ଚ ଅହିଂସା ପ୍ରିଯମେଵ ଚ।
03178004c ଏଷାଂ କାର୍ଯଗରୀଯସ୍ତ୍ଵାଦ୍ଦୃଶ୍ଯତେ ଗୁରୁଲାଘଵଂ।।
ସର୍ପଵୁ ହେଳିତୁ: “ଦାନ, ସତ୍ଯଵଂତନାଗିରୁଵୁଦୁ, ଅହିଂସॆ ମତ୍ତୁ ପ୍ରିଯମାତୁଗଳୁ ଇଵୁଗଳ ପରିଣାମଗଳ ମହତ୍ଵଦ ଆଧାରଦମେଲॆ ଗୁରୁତ୍ଵ ଲଘୁତ୍ଵଗଳନ୍ନୁ ହେଳବହୁଦୁ.
03178005a କସ୍ମାଚ୍ଚିଦ୍ଦାନଯୋଗାଦ୍ଧି ସତ୍ଯମେଵ ଵିଶିଷ୍ଯତେ।
03178005c ସତ୍ଯଵାକ୍ଯାଚ୍ଚ ରାଜେଂଦ୍ର କିଂ ଚିଦ୍ଦାନଂ ଵିଶିଷ୍ଯତେ।।
ଯାକॆଂଦରॆ କॆଲଵॊମ୍ମॆ କॆଲଵୁ ରୀତିଯ ଦାନଗଳିଗିଂତ ସତ୍ଯଵେ ଵିଶେଷଵାଗୁତ୍ତଦॆ. ରାଜେଂଦ୍ର! କॆଲଵॊମ୍ମॆ ସତ୍ଯଵାକ୍ଯକ୍କିଂତଲୂ ଦାନଵେ ଵିଶେଷଵାଗୁତ୍ତଦॆ.
03178006a ଏଵମେଵ ମହେଷ୍ଵାସ ପ୍ରିଯଵାକ୍ଯାନ୍ମହୀପତେ।
03178006c ଅହିଂସା ଦୃଶ୍ଯତେ ଗୁର୍ଵୀ ତତଶ୍ଚ ପ୍ରିଯମିଷ୍ଯତେ।।
ମହେଷ୍ଵାସ! ମହୀପତେ! ହାଗॆଯେ ଅହିଂସॆଯୁ ପ୍ରିଯଵାକ୍ଯକ୍କିଂତ ହॆଚ୍ଚିନଦାଗି କାଣିସୁତ୍ତଦॆ ମତ୍ତॆ କॆଲଵॊମ୍ମॆ ପ୍ରିଯଵାକ୍ଯଵେ ହॆଚ୍ଚିନଦାଗି କାଣିସୁତ୍ତଦॆ.
03178007a ଏଵମେତଦ୍ଭଵେଦ୍ରାଜନ୍କାର୍ଯାପେକ୍ଷମନଂତରଂ।
03178007c ଯଦଭିପ୍ରେତମନ୍ଯତ୍ତେ ବ୍ରୂହି ଯାଵଦ୍ବ୍ରଵୀମ୍ଯହଂ।।
ରାଜନ୍! ହୀଗॆ ଇଵॆଲ୍ଲଵୂ କାର୍ଯଦ ନଂତରଦ ପରିଣାମଦ ମେଲॆ ଅଵଲଂବିତଵାଗିରୁତ୍ତଦॆ. ନିନ୍ନ ମନସ୍ସିନଲ୍ଲି ବେରॆ ଏନନ୍ନାଦରୂ କେଳବେକॆଂଦିଦ୍ଦରॆ କେଳୁ. ହେଳୁତ୍ତେନॆ.”
03178008 ଯୁଧିଷ୍ଠିର ଉଵାଚ।
03178008a କଥଂ ସ୍ଵର୍ଗେ ଗତିଃ ସର୍ପ କର୍ମଣାଂ ଚ ଫଲଂ ଧ୍ରୁଵଂ।
03178008c ଅଶରୀରସ୍ଯ ଦୃଶ୍ଯେତ ଵିଷଯାଂଶ୍ଚ ବ୍ରଵୀହି ମେ।।
ଯୁଧିଷ୍ଠିରନୁ ହେଳିଦନୁ: “ସର୍ପଵେ! ସ୍ଵର୍ଗକ୍କॆ ହୋଗିରୁଵୁଦନ୍ନୁ ମତ୍ତୁ କର୍ମଗଳ ଫଲଵନ୍ନୁ ଅଶରୀରିଯୁ ହେଗॆ ଗୁରୁତିସୁତ୍ତାନॆ? ଈ ଵିଷଯଦ କୁରିତୁ ନନଗॆ ହେଳବେକୁ.”
03178009 ସର୍ପ ଉଵାଚ।
03178009a ତିସ୍ରୋ ଵୈ ଗତଯୋ ରାଜନ୍ପରିଦୃଷ୍ଟାଃ ସ୍ଵକର୍ମଭିଃ।
03178009c ମାନୁଷ୍ଯଂ ସ୍ଵର୍ଗଵାସଶ୍ଚ ତିର୍ଯଗ୍ଯୋନିଶ୍ଚ ତତ୍ତ୍ରିଧା।।
ସର୍ପଵୁ ହେଳିତୁ: “ରାଜନ୍! ସ୍ଵକର୍ମଦିଂଦ ଈ ମୂରୁ ମାର୍ଗଗଳଲ୍ଲି ସ୍ଵର୍ଗକ୍କॆ ହୋଗବହୁଦୁ - ମନୁଷ୍ଯନାଗି ହୁଟ୍ଟୁଵୁଦରିଂଦ, ସ୍ଵର୍ଗଦଲ୍ଲି ଵାସିସୁଵୁଦରିଂଦ ମତ୍ତୁ ପ୍ରାଣିଯାଗି ଜନିସୁଵୁଦରିଂଦ.
03178010a ତତ୍ର ଵୈ ମାନୁଷାଲ୍ଲୋକାଦ୍ଦାନାଦିଭିରତଂଦ୍ରିତଃ।
03178010c ଅହିଂସାର୍ଥସମାଯୁକ୍ତୈଃ କାରଣୈଃ ସ୍ଵର୍ଗମଶ୍ନୁତେ।।
ଅଲ୍ଲିଯେ ଦାନାଦିଗଳଲ୍ଲି ତॊଡଗିସିକॊଳ୍ଳୁଵୁଦରିଂଦ ମତ୍ତୁ ଅହିଂସାର୍ଥ ସମାଯୁକ୍ତରାଗିରୁଵୁଦରିଂଦ ମାନୁଷଲୋକଦିଂଦ ସ୍ଵର୍ଗଵନ୍ନୁ ପଡॆଯୁତ୍ତାରॆ.
03178011a ଵିପରୀତୈଶ୍ଚ ରାଜେଂଦ୍ର କାରଣୈର୍ମାନୁଷୋ ଭଵେତ୍।
03178011c ତିର୍ଯଗ୍ଯୋନିସ୍ତଥା ତାତ ଵିଶେଷଶ୍ଚାତ୍ର ଵକ୍ଷ୍ଯତେ।।
ରାଜେଂଦ୍ର! ଅଦକ୍କॆ ଵିପରୀତକାରଣଗଳିଂଦ ମନୁଷ୍ଯନୁ ପ୍ରାଣିଯୋନିଯଲ୍ଲି ଜନିସୁତ୍ତାନॆ. ମଗୂ! ନାନୁ ଅଦର ଵିଶେଷଦ କୁରିତୁ ହେଳୁତ୍ତେନॆ.
03178012a କାମକ୍ରୋଧସମାଯୁକ୍ତୋ ହିଂସାଲୋଭସମନ୍ଵିତଃ।
03178012c ମନୁଷ୍ଯତ୍ଵାତ୍ପରିଭ୍ରଷ୍ଟସ୍ତିର୍ଯଗ୍ଯୋନୌ ପ୍ରସୂଯତେ।।
କାମକ୍ରୋଧଦିଂଦॊଡଗୂଡି ହିଂସॆ ମତ୍ତୁ ଲୋଭଗଳନ୍ନୁ ହॊଂଦିଦଵନୁ ମନୁଷ୍ଯତ୍ଵଦିଂଦ ପରିଭ୍ରଷ୍ଟନାଗି ତିର୍ଯଗ୍ଯୋନିଗଳଲ୍ଲି ହୁଟ୍ଟୁତ୍ତାନॆ.
03178013a ତିର୍ଯଗ୍ଯୋନ୍ଯାଂ ପୃଥଗ୍ଭାଵୋ ମନୁଷ୍ଯତ୍ଵେ ଵିଧୀଯତେ।
03178013c ଗଵାଦିଭ୍ଯସ୍ତଥାଶ୍ଵେଭ୍ଯୋ ଦେଵତ୍ଵମପି ଦୃଶ୍ଯତେ।।
ଇଦେରୀତି ତ୍ରିର୍ଯଗ୍ଯୋନିଗଳଲ୍ଲି ହୁଟ୍ଟିଦଵରୁ ଇଵୁଗଳିଂଦ ମନୁଷ୍ଯତ୍ଵଵନ୍ନୁ ପଡॆଯୁତ୍ତଵॆ ऎଂଦୁ ହେଳୁତ୍ତାରॆ. ଗୋଵୁଗଳୁ, ଅଶ୍ଵଗଳୁ ଦେଵତ୍ଵଵନ୍ନୁ ପଡॆଦୁଦୁ କଂଡୁବରୁତ୍ତଵॆ.
03178014a ସୋଽଯମେତା ଗତୀଃ ସର୍ଵା ଜଂତୁଶ୍ଚରତି କାର୍ଯଵାନ୍।
03178014c ନିତ୍ଯେ ମହତି ଚାତ୍ମାନମଵସ୍ଥାପଯତେ ନୃପ।।
03178015a ଜାତୋ ଜାତଶ୍ଚ ବଲଵାନ୍ଭୁଂକ୍ତେ ଚାତ୍ମା ସ ଦେହଵାନ୍।
03178015c ଫଲାର୍ଥସ୍ତାତ ନିଷ୍ପୃକ୍ତଃ ପ୍ରଜାଲକ୍ଷଣଭାଵନଃ।।
କର୍ଵଵନ୍ନॆସଗୁଵ ऎଲ୍ଲ ଜଂତୁଗଳୂ ଈ ଗତିଯଲି ଚଲିସୁତ୍ତଵॆ. ରାଜନ୍! ନିତ୍ଯଵୂ ମହା ଆତ୍ମନନ୍ନୁ ସ୍ଥାପିସୁତ୍ତାରॆ. ମଗୂ! ଜନ୍ମ ଜନ୍ମଦଲ୍ଲିଯୂ ବଲଵାନ୍ ଦେହଵାନ ଆତ୍ମଵୁ ଫଲାର୍ଥଗଳନ୍ନୁ ଅନୁଭଵିସୁତ୍ତଦॆ ମତ୍ତୁ ଆ ପ୍ରାଣିଯ ଵୈଯକ୍ତିକ ସ୍ଵରୂପଵନ୍ନୁ ହॊରସୂସୁତ୍ତଦॆ.”
03178016 ଯୁଧିଷ୍ଠିର ଉଵାଚ।
03178016a ଶବ୍ଧେ ସ୍ପର୍ଶେ ଚ ରୂପେ ଚ ତଥୈଵ ରସଗଂଧଯୋଃ।
03178016c ତସ୍ଯାଧିଷ୍ଠାନମଵ୍ଯଗ୍ରଂ ବ୍ରୂହି ସର୍ପ ଯଥାତଥଂ।।
ଯୁଧିଷ୍ଠିରନୁ ହେଳିଦନୁ: “ସର୍ପଵେ! ଶବ୍ଧ, ସ୍ପର୍ଶ, ରୂପ, ରସ ମତ୍ତୁ ଗଂଧଗଳିଂଦ ଆତ୍ମଵୁ ହେଗॆ ଵିକାରଗଳିଗॊଳଗାଗଦେ ଇରୁତ୍ତଦॆ ऎନ୍ନୁଵୁଦନ୍ନୁ ଯଥାଵତ୍ତାଗି ହେଳୁ.
03178017a କିଂ ନ ଗୃହ୍ଣାସି ଵିଷଯାନ୍ଯୁଗପତ୍ତ୍ଵଂ ମହାମତେ।
03178017c ଏତାଵଦୁଚ୍ଛତାଂ ଚୋକ୍ତଂ ସର୍ଵଂ ପନ୍ନଗସତ୍ତମ।।
ମହାମତେ! ଵିଷଯଗଳନ୍ନୁ ऒଟ୍ଟିଗେ ଏକॆ ହିଡିଦିଟ୍ଟୁକॊଂଡିରୁଵୁଦିଲ୍ଲ? ପନ୍ନଗସତ୍ତମ! ସର୍ପଵେ! ଇଦର କୁରିତୁ ऎଲ୍ଲଵନ୍ନୂ ହେଳବେକୁ.”
03178018 ସର୍ପ ଉଵାଚ।
03178018a ଯଦାତ୍ମଦ୍ରଵ୍ଯମାଯୁଷ୍ମନ୍ଦେହସଂଶ୍ରଯଣାନ୍ଵିତଂ।
03178018c କରଣାଧିଷ୍ଠିତଂ ଭୋଗାନୁପଭୁଂକ୍ତେ ଯଥାଵିଧି।।
ସର୍ପଵୁ ହେଳିତୁ: “ଆଯୁଷ୍ମନ୍! ଆତ୍ମଦ୍ରଵ୍ଯଵୁ ଦେହଵନ୍ନୁ ଆଶ୍ରଯିସି କରଣଗଳ ମୂଲକ ଯଥାଵିଧିଯାଗି ଭୋଗଗଳନ୍ନୁ ଭୋଗିସୁତ୍ତଦॆ.
03178019a ଜ୍ଞାନଂ ଚୈଵାତ୍ର ବୁଦ୍ଧିଶ୍ଚ ମନଶ୍ଚ ଭରତର୍ଷଭ।
03178019c ତସ୍ଯ ଭୋଗାଧିକରଣେ କରଣାନି ନିବୋଧ ମେ।।
ଭରତର୍ଷଭ! ଜ୍ଞାନ, ବୁଦ୍ଧି, ମନସ୍ସୁ ମତ୍ତୁ କରଣଗଳୁ ଅଦର ବୋଗାଧିକରଣଗଳୁ ऎଂଦୁ ନନ୍ନିଂଦ ତିଳି.
03178020a ମନସା ତାତ ପର୍ଯେତି କ୍ରମଶୋ ଵିଷଯାନିମାନ୍।
03178020c ଵିଷଯାଯତନସ୍ଥେନ ଭୂତାତ୍ମା କ୍ଷେତ୍ରନିଃସୃତଃ।।
ମଗୂ! ଯାଵୁଦେ ଵିଷଯଗଳ ମେଲି ହରିଦିରୁଵ ମନସ୍ସିନ ମୂଲକ ଭୂତାତ୍ମନୁ ତନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରଵନ୍ନୁ ବିଟ୍ଟୁ ऒଂଦॊଂଦାଗି ଵିଷଯଗଳନ୍ନୁ ଅନୁଭଵିସୁତ୍ତାନॆ.
03178021a ଅତ୍ର ଚାପି ନରଵ୍ଯାଘ୍ର ମନୋ ଜଂତୋର୍ଵିଧୀଯତେ।
03178021c ତସ୍ମାଦ୍ଯୁଗପଦସ୍ଯାତ୍ର ଗ୍ରହଣଂ ନୋପପଦ୍ଯତେ।।
ନରଵ୍ଯାଘ୍ର! ଜଂତୁଵିନ ମନସ୍ସୁ ऒଂଦୁ କାଲଦଲ୍ଲି ऒଂଦେ ऒଂଦୁ ଵିଷଯଦ କୁରିତୁ ଯୋଚିସବଲ୍ଲଦୁ. ଅଦୁ ସମଗ୍ରଵାଗି ऎଲ୍ଲଵନ୍ନୂ ଗ୍ରହିସଲୁ ସାଧ୍ଯଵାଗୁଵୁଦିଲ୍ଲ.
03178022a ସ ଆତ୍ମା ପୁରୁଷଵ୍ଯାଘ୍ର ଭ୍ରୁଵୋରଂତରମାଶ୍ରିତଃ।
03178022c ଦ୍ରଵ୍ଯେଷୁ ସୃଜତେ ବୁଦ୍ଧିଂ ଵିଵିଧେଷୁ ପରାଵରାଂ।।
ପୁରୁଷଵ୍ଯାଘ୍ର! ହୁବ୍ବୁଗଳ ମଧ୍ଯଦଲ୍ଲି ନॆଲॆସିରୁଵ ଆତ୍ମନୁ ଵିଵିଧ ଦ୍ରଵ୍ଯଗଳ ମେଲॆ ବୁଦ୍ଧିଯନ୍ନୁ ବିଡୁତ୍ତାନॆ.
03178023a ବୁଦ୍ଧେରୁତ୍ତରକାଲଂ ଚ ଵେଦନା ଦୃଶ୍ଯତେ ବୁଧୈଃ।
03178023c ଏଷ ଵୈ ରାଜଶାର୍ଦୂଲ ଵିଧିଃ କ୍ଷେତ୍ରଜ୍ଞଭାଵନଃ।।
ରାଜଶାର୍ଦୂଲ! ବୁଦ୍ଧିଯ ନଂତରଵେ ଵେଦନॆଯାଗୁତ୍ତଦॆ ऎଂଦୁ ତିଳିଦଵରୁ କଂଡୁକॊଂଡିଦ୍ଦାରॆ. ଇଦେ କ୍ଷେତ୍ରଭାଵନନ ଵିଧି.”
03178024 ଯୁଧିଷ୍ଠିର ଉଵାଚ।
03178024a ମନସଶ୍ଚାପି ବୁଦ୍ଧେଶ୍ଚ ବ୍ରୂହି ମେ ଲକ୍ଷଣଂ ପରଂ।
03178024c ଏତଦଧ୍ଯାତ୍ମଵିଦୁଷାଂ ପରଂ କାର୍ଯଂ ଵିଧୀଯତେ।।
ଯୁଧିଷ୍ଠିରନୁ ହେଳିଦନୁ: “ମନସ୍ସୁ ମତ୍ତୁ ବୁଦ୍ଧିଗଳ ପରମ ଲକ୍ଷଣଗଳନ୍ନୁ ନନଗॆ ହେଳୁ. ଇଦୁ ଆଧ୍ଯାତ୍ମ ଵିଦୁଶର ପରମ କାର୍ଯଵॆଂଦୁ ତିଳିଯଲ୍ପଟ୍ଟିଦॆ.”
03178025 ସର୍ପ ଉଵାଚ।
03178025a ବୁଦ୍ଧିରାତ୍ମାନୁଗା ତାତ ଉତ୍ପାତେନ ଵିଧୀଯତେ।
03178025c ତଦାଶ୍ରିତା ହି ସଂଜ୍ଞୈଷା ଵିଧିସ୍ତସ୍ଯୈଷଣେ ଭଵେତ୍।।
ସର୍ପଵୁ ହେଳିତୁ: “ମଗୂ! ଉତ୍ପାତଦିଂଦ ବୁଦ୍ଧିଯୁ ଆତ୍ମନନ୍ନୁ ହିଂବାଲିସୁତ୍ତଦॆ ऎଂଦୁ ତିଳିଦିଦॆ. ଈ ସଂଜ୍ଞॆଯୁ ଅଦନ୍ନେ ଅଶ୍ରଯିସୁତ୍ତଦॆ ମତ୍ତୁ ଵିଧିଯୂ ଇଦରିଂଦଲେ ଆଗୁତ୍ତଦॆ.
03178026a ବୁଦ୍ଧେର୍ଗୁଣଵିଧିର୍ନାସ୍ତି ମନସ୍ତୁ ଗୁଣଵଦ୍ଭଵେତ୍।
03178026c ବୁଦ୍ଧିରୁତ୍ପଦ୍ଯତେ କାର୍ଯେ ମନସ୍ତୂତ୍ପନ୍ନମେଵ ହି।।
ବୁଦ୍ଧିଯୁ ଗୁଣଗଳ ଅଧୀନଦଲ୍ଲିଲ୍ଲ. ଆଦରॆ ମନସ୍ସୁ ଗୁଣଗଳ ଅଧୀନଦଲ୍ଲିରୁତ୍ତଦॆ. ବୁଦ୍ଧିଯୁ କାର୍ଯଦଲ୍ଲି ହୁଟ୍ଟୁତ୍ତଦॆ. ମନସ୍ସୂ ଅଦରିଂଦଲେ ହୁଟ୍ଟୁତ୍ତଦॆ.
03178027a ଏତଦ୍ଵିଶେଷଣଂ ତାତ ମନୋବୁଦ୍ଧ୍ଯୋର୍ମଯେରିତଂ।
03178027c ତ୍ଵମପ୍ଯତ୍ରାଭିସଂବୁଦ୍ଧଃ କଥଂ ଵା ମନ୍ଯତେ ଭଵାନ୍।।
ମଗୂ! ମନସ୍ସୁ ମତ୍ତୁ ବୁଦ୍ଧିଯୁ ହେଗॆ ବେରॆ ऎନ୍ନୁଵୁଦନ୍ନୁ ନାନୁ ନିନଗॆ ହେଳିଦ୍ଦେନॆ. ନୀନୂ କୂଡ ଈ ଵିଷଯଦଲ୍ଲି ଚॆନ୍ନାଗି ତିଳିଦୁକॊଂଡିଦ୍ଦୀଯॆ. ନିନ୍ନ ଅଭିପ୍ରାଯଵେନୁ?”
03178028 ଯୁଧିଷ୍ଠିର ଉଵାଚ।
03178028a ଅହୋ ବୁଦ୍ଧିମତାଂ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଶୁଭା ବୁଦ୍ଧିରିଯଂ ତଵ।
03178028c ଵିଦିତଂ ଵେଦିତଵ୍ଯଂ ତେ କସ୍ମାନ୍ମାମନୁପୃଚ୍ଚସି।।
ଯୁଧିଷ୍ଠିରନୁ ହେଳିଦନୁ: “ଅହୋ! ବୁଦ୍ଧିମତରଲ୍ଲି ଶ୍ରେଷ୍ଠନେ! ଇଦରଲ୍ଲି ନିନ୍ନ ବୁଦ୍ଧିଯୁ ସୁଂଦରଵାଗିଦॆ. ତିଳିଯବେକାଦୁଦନ୍ନୁ ନୀନୁ ତିଳିଦିରୁଵॆ. ନନ୍ନନ୍ନୁ ଏକॆ କେଳୁତ୍ତିଦ୍ଦୀଯॆ?
03178029a ସର୍ଵଜ୍ଞଂ ତ୍ଵାଂ କଥଂ ମୋହ ଆଵିଶତ୍ସ୍ଵର୍ଗଵାସିନଂ।
03178029c ଏଵମଦ୍ଭୁତକର୍ମାଣମିତି ମେ ସଂଶଯୋ ମହାନ୍।।
ସର୍ଵଜ୍ଞନାଦ, ଈ ରୀତି ଅଦ୍ଭୁତକର୍ମଗଳନ୍ନୁ ମାଡିଦ ନିନ୍ନନ୍ନୁ ସ୍ଵର୍ଗଦଲ୍ଲି ଵାସିସୁତ୍ତିରୁଵାଗ ମୋହଵୁ ହେଗॆ ଆଵରିସିତୁ? ଇଦରଲ୍ଲି ନନଗॆ ମହା ସଂଶଯଵିଦॆ.”
03178030 ସର୍ପ ଉଵାଚ।
03178030a ସୁପ୍ରଜ୍ଞମପି ଚେଚ୍ଛୂରଂ ଋଦ୍ଧିର୍ମୋହଯତେ ନରଂ।
03178030c ଵର୍ତମାନଃ ସୁଖେ ସର୍ଵୋ ନାଵୈତୀତି ମତିର୍ମମ।।
ସର୍ପଵୁ ହେଳିତୁ: “ऎଷ୍ଟେ ସୁପ୍ରଜ୍ଞନାଗିଦ୍ଦରୂ ମତ୍ତୁ ଶୂରନାଗିଦ୍ଦରୂ ସଂପତ୍ତୁ ମନୁଷ୍ଯନନ୍ନୁ ମୋହିସୁତ୍ତଦॆ. ନନ୍ନ ପ୍ରକାର ଵର୍ତମାନଦଲ୍ଲି ସୁଖଵାଗିରୁଵରॆଲ୍ଲରୂ ଵିଵେକଦଲ୍ଲି କଡିମॆଯାଗୁତ୍ତାରॆ.
03178031a ସୋଽହମୈଶ୍ଵର୍ଯମୋହେନ ମଦାଵିଷ୍ଟୋ ଯୁଧିଷ୍ଠିର।
03178031c ପତିତଃ ପ୍ରତିସଂବୁଦ୍ଧସ୍ତ୍ଵାଂ ତୁ ସଂବୋଧଯାମ୍ଯହଂ।।
ଯୁଧିଷ୍ଠିର! ହାଗॆଯେ ନାନୁ ଐଶ୍ଵର୍ଯମୋହଦିଂଦ ମଦାଵିଷ୍ଟନାଗି ପତିତନାଦॆ. ସରିଯାଗି ତିଳିଦୁକॊଂଡ ନାନୁ ଈଗ ସରିଯାଦ ତିଳୁଵଳିକॆଯନ୍ନୁ କॊଡୁତ୍ତିରୁଵॆନୁ.
03178032a କୃତଂ କାର୍ଯଂ ମହାରାଜ ତ୍ଵଯା ମମ ପରଂତପ।
03178032c କ୍ଷୀଣଃ ଶାପଃ ସୁକୃଚ୍ଚ୍ରୋ ମେ ତ୍ଵଯା ସଂଭାଷ୍ଯ ସାଧୁନା।।
ମହାରାଜ! ପରଂତପ! ନିନ୍ନଂଥହ ସାଧୁଵିନॊଂଦିଗॆ ସଂଭାଷିସି ନନ୍ନ ଈ ଦାରୁଣ ଶାପଵୁ କ୍ଷୀଣଵାଯିତୁ.
03178033a ଅହଂ ହି ଦିଵି ଦିଵ୍ଯେନ ଵିମାନେନ ଚରନ୍ପୁରା।
03178033c ଅଭିମାନେନ ମତ୍ତଃ ସନ୍କଂ ଚିନ୍ନାନ୍ଯମଚିଂତଯଂ।।
ହିଂଦॆ ନାନୁ ଦିଵିଯଲ୍ଲି ଦିଵ୍ଯ ଵିମାନଦଲ୍ଲି ସଂଚରିସୁତ୍ତିରୁଵାଗ ଅଭିମାନଦିଂଦ ମତ୍ତନାଗି ଅନ୍ଯର କୁରିତୁ ସ୍ଵଲ୍ପଵୂ ଯୋଚିସୁତ୍ତିରଲିଲ୍ଲ.
03178034a ବ୍ରହ୍ମର୍ଷିଦେଵଗଂଧର୍ଵଯକ୍ଷରାକ୍ଷସକିନ୍ନରାଃ।
03178034c କରାନ୍ମମ ପ୍ରଯଚ୍ଚଂତି ସର୍ଵେ ତ୍ରୈଲୋକ୍ଯଵାସିନଃ।।
ବ୍ରହ୍ମର୍ଷିଗଳୁ, ଦେଵତॆଗଳୁ, ଗଂଧର୍ଵରୁ, ଯକ୍ଷରୁ, ରାକ୍ଷସରୁ, କିନ୍ନରରୁ ମତ୍ତୁ ऎଲ୍ଲ ତ୍ରୈଲୋକ୍ଯଵାସିଗଳୂ ନନଗॆ କରଵନ୍ନୁ ପ୍ରଦାନିସୁତ୍ତିଦ୍ଦରୁ.
03178035a ଚକ୍ଷୁଷା ଯଂ ପ୍ରପଶ୍ଯାମି ପ୍ରାଣିନଂ ପୃଥିଵୀପତେ।
03178035c ତସ୍ଯ ତେଜୋ ହରାମ୍ଯାଶୁ ତଦ୍ଧି ଦୃଷ୍ଟିବଲଂ ମମ।।
ପୃଥିଵୀପତେ! ଯାଵ ପ୍ରାଣିଯ ମେଲॆ ନନ୍ନ କଣ୍ଣୁଗଳୁ ବୀଳୁତ୍ତିଦ୍ଦଵୋ ଅଦର ତେଜସ୍ସନ୍ନୁ ଅପହରିସୁତ୍ତିଦ୍ଦॆ. ନନ୍ନ ଦୃଷ୍ଟିବଲଵୁ ଅଂଥହଦାଗିତ୍ତୁ.
03178036a ବ୍ରହ୍ମର୍ଷୀଣାଂ ସହସ୍ରଂ ହି ଉଵାହ ଶିବିକାଂ ମମ।
03178036c ସ ମାମପନଯୋ ରାଜନ୍ଭ୍ରଂଶଯାମାସ ଵୈ ଶ୍ରିଯଃ।।
ସହସ୍ରାରୁ ବ୍ରହ୍ମର୍ଷିଗଳୁ ନନ୍ନ ଶିବିକॆଯନ୍ନୁ ହॊରୁତ୍ତିଦ୍ଦରୁ. ରାଜନ୍! ଅଵରିଗॆ ନାନୁ ମାଡିଦ ଅପମାନଵେ ନନ୍ନନ୍ନୁ ସଂପତ୍ତିନିଂଦ କॆଳଗୁରୁଳିସିତୁ.
03178037a ତତ୍ର ହ୍ଯଗସ୍ତ୍ଯଃ ପାଦେନ ଵହନ୍ସ୍ପୃଷ୍ଟୋ ମଯା ମୁନିଃ।
03178037c ଅଦୃଷ୍ଟେନ ତତୋଽସ୍ମ୍ଯୁକ୍ତୋ ଧ୍ଵଂସ ସର୍ପେତି ଵୈ ରୁଷା।।
03178038a ତତସ୍ତସ୍ମାଦ୍ଵିମାନାଗ୍ରାତ୍ପ୍ରଚ୍ଯୁତଶ୍ଚ୍ଯୁତଭୂଷଣଃ।
03178038c ପ୍ରପତନ୍ବୁବୁଧେଽତ୍ମାନଂ ଵ୍ଯାଲୀଭୂତମଧୋମୁଖଂ।।
ଅଲ୍ଲି ଅଗସ୍ତ୍ଯ ମୁନିଯୁ ନନ୍ନନ୍ନୁ ହॊତ୍ତୁ ନଡॆଯୁତ୍ତିରଲୁ ନାନୁ ଅଵନନ୍ନୁ ପାଦଦିଂଦ ऒଦॆଦନୁ. ଆଗ “ସର୍ପ! ଧ୍ଵଂସନାଗୁ!” ऎଂଦୁ ସିଟ୍ଟିନିଂଦ ନୁଡିଦ ଅଦୃଶ୍ଯ ଵାଣିଯୁ କେଳିବଂଦିତୁ. ଅଦେ କ୍ଷଣଦଲ୍ଲି ନନ୍ନ କୁଂଦିଲ୍ଲଦ ଆଭୂଷଣଗଳୁ ଵିମାନଦିଂଦ କॆଳଗॆ ବିଦ୍ଦିତୁ. ନାନୂ କୂଡ ହॆବ୍ବାଵାଗି କॆଳଗॆ ବୀଳୁତ୍ତିରୁଵ ଅରିଵୁ ନନଗାଯିତୁ.
03178039a ଅଯାଚଂ ତମହଂ ଵିପ୍ରଂ ଶାପସ୍ଯାଂତୋ ଭଵେଦିତି।
03178039c ଅଜ୍ଞାନାତ୍ସଂପ୍ରଵୃତ୍ତସ୍ଯ ଭଗଵନ୍ କ୍ଷଂତୁମର୍ହସି।।
ନାନୁ ଆ ଵିପ୍ରନଲ୍ଲି ଯାଚିସିଦॆ: “ଈ ଶାପକ୍କॆ କॊନॆଯିରଲି! ଭଗଵନ୍! ଅଜ୍ଞାନଦିଂଦ ନଡॆଦୁକॊଂଡିଦ୍ଦୁଦନ୍ନୁ କ୍ଷମିସବେକୁ.”
03178040a ତତଃ ସ ମାମୁଵାଚେଦଂ ପ୍ରପତଂତଂ କୃପାନ୍ଵିତଃ।
03178040c ଯୁଧିଷ୍ଠିରୋ ଧର୍ମରାଜଃ ଶାପାତ୍ତ୍ଵାଂ ମୋକ୍ଷଯିଷ୍ଯତି।।
ବୀଳୁତ୍ତିରୁଵାଗଲେ କୃପାନ୍ଵିତନାଦ ଅଵନୁ ନନଗॆ ଇଦନ୍ନୁ ହେଳିଦନୁ: “ଧର୍ମରାଜ ଯୁଧିଷ୍ଠିରନୁ ନିନ୍ନନ୍ନୁ ଶାପଦିଂଦ ବॆଡୁଗଡॆମାଡୁତ୍ତାନॆ.
03178041a ଅଭିମାନସ୍ଯ ଘୋରସ୍ଯ ବଲସ୍ଯ ଚ ନରାଧିପ।
03178041c ଫଲେ କ୍ଷୀଣେ ମହାରାଜ ଫଲଂ ପୁଣ୍ଯମଵାପ୍ସ୍ଯସି।।
ନରାଧିପ! ମହାରାଜ! ନିନ୍ନ ଘୋର ଅଭିମାନ ମତ୍ତୁ ବଲଗଳ ଫଲଵୁ କ୍ଷୀଣଵାଦାଗ ପୁଣ୍ଯଫଲଵନ୍ନୁ ହॊଂଦୁତ୍ତୀଯॆ.”
03178042a ତତୋ ମେ ଵିସ୍ମଯୋ ଜାତସ୍ତଦ୍ଦୃଷ୍ଟ୍ଵା ତପସୋ ବଲଂ।
03178042c ବ୍ରହ୍ମ ଚ ବ୍ରାହ୍ମଣତ୍ଵଂ ଚ ଯେନ ତ୍ଵାହମଚୂଚୁଦଂ।।
ତପସ୍ସିନ ବଲଵନ୍ନୁ ନୋଡି ନାନୁ ଵିସ୍ମିତନାଦॆନୁ. ଆଦୁଦରିଂଦଲେ ନାନୁ ନିନ୍ନଲ୍ଲି ବ୍ରହ୍ମ ମତ୍ତୁ ବ୍ରାହ୍ମଣତ୍ଵଦ କୁରିତୁ କେଳିଦॆନୁ.
03178043a ସତ୍ଯଂ ଦମସ୍ତପୋ ଯୋଗମହିଂସା ଦାନନିତ୍ଯତା।
03178043c ସାଧକାନି ସଦା ପୁଂସାଂ ନ ଜାତିର୍ନ କୁଲଂ ନୃପ।।
ନୃପ! ସତ୍ଯ, ତମ, ତପସ୍ସୁ, ଯୋଗ, ଅହିଂସ, ନିତ୍ଯ ଦାନ ଇଵୁ ସଦା ପୁରୁଷନ ସାଧକଗଳୁ. ଜାତି ଅଥଵା କୁଲଗଳଲ୍ଲ.
03178044a ଅରିଷ୍ଟ ଏଷ ତେ ଭ୍ରାତା ଭୀମୋ ମୁକ୍ତୋ ମହାଭୁଜଃ।
03178044c ସ୍ଵସ୍ତି ତେଽସ୍ତୁ ମହାରାଜ ଗମିଷ୍ଯାମି ଦିଵଂ ପୁନଃ।।
ନିନ୍ନ ତମ୍ମ ମହାଭୁଜ ଭୀମନୁ ପॆଟ୍ଟୁ ତିନ୍ନଦେ ବିଡୁଗଡॆହॊଂଦିଦ୍ଦାନॆ. ମହରାଜ! ନିନଗॆ ମଂଗଳଵାଗଲି. ନାନୁ ପୁନଃ ଦେଵଲୋକକ୍କॆ ହୋଗୁତ୍ତେନॆ.””
03178045 ଵୈଶଂପାଯନ ଉଵାଚ।
03178045a ଇତ୍ଯୁକ୍ତ୍ଵାଜଗରଂ ଦେହଂ ତ୍ଯକ୍ତ୍ଵା ସ ନହୁଷୋ ନୃପଃ।
03178045c ଦିଵ୍ଯଂ ଵପୁଃ ସମାସ୍ଥାଯ ଗତସ୍ତ୍ରିଦିଵମେଵ ହ।।
03178046a ଯୁଧିଷ୍ଠିରୋଽପି ଧର୍ମାତ୍ମା ଭ୍ରାତ୍ରା ଭୀମେନ ସଂଗତଃ।
03178046c ଧୌମ୍ଯେନ ସହିତଃ ଶ୍ରୀମାନାଶ୍ରମଂ ପୁନରଭ୍ଯଗାତ୍।।
ଵୈଶଂପାଯନନୁ ହେଳିଦନୁ: “ହୀଗॆ ହେଳି ନୃପ ନହୁଷନୁ ଅଜଗରନ ଦେହଵନ୍ନୁ ତ୍ଯଜିସି ଦିଵ୍ଯ ଦେହଵନ୍ନୁ ଧରିସି ତ୍ରିଦିଵକ୍କॆ ହୋଦନୁ. ଧର୍ମାତ୍ମ ଶ୍ରୀମାନ୍ ଯୁଧିଷ୍ଠିରନୂ କୂଡ ତମ୍ମ ଭୀମନନ୍ନୁ ସେରି, ଧୌମ୍ଯନ ସହିତ ଆଶ୍ରମକ୍କॆ ମରଳି ହୋଦନୁ.
03178047a ତତୋ ଦ୍ଵିଜେଭ୍ଯଃ ସର୍ଵେଭ୍ଯଃ ସମେତେଭ୍ଯୋ ଯଥାତଥଂ।
03178047c କଥଯାମାସ ତତ୍ସର୍ଵଂ ଧର୍ମରାଜୋ ଯୁଧିଷ୍ଠିରଃ।।
ଆଗ ଧର୍ମରାଜ ଯୁଧିଷ୍ଠିରନୁ ଅଵॆଲ୍ଲଵନ୍ନୂ ଯଥାଵତ୍ତାଗି ଅଲ୍ଲି ସେରିଦ୍ଦ ऎଲ୍ଲ ବ୍ରାହ୍ମଣରିଗॆ ଵରଦିମାଡିଦନୁ.
03178048a ତଚ୍ଛୃତ୍ଵା ତେ ଦ୍ଵିଜାଃ ସର୍ଵେ ଭ୍ରାତରଶ୍ଚାସ୍ଯ ତେ ତ୍ରଯଃ।
03178048c ଆସନ୍ସୁଵ୍ରୀଡିତା ରାଜନ୍ଦ୍ରୌପଦୀ ଚ ଯଶସ୍ଵିନୀ।।
ରାଜନ୍! ଅଦନ୍ନୁ କେଳିଦ ଦ୍ଵିଜରॆଲ୍ଲରୂ, ଅଵନ ମୂଵରୁ ତମ୍ମଂଦିରୂ, ମତ୍ତୁ ଯଶସ୍ଵିନି ଦ୍ରୌପଦିଯୂ କୂଡ ସୁଵ୍ରୀଡରାଦରୁ.
03178049a ତେ ତୁ ସର୍ଵେ ଦ୍ଵିଜଶ୍ରେଷ୍ଠାଃ ପାଂଡଵାନାଂ ହିତେପ୍ସଯା।
03178049c ମୈଵମିତ୍ଯବ୍ରୁଵନ୍ଭୀମଂ ଗର୍ହଯଂତୋଽସ୍ଯ ସାହସଂ।।
03178050a ପାଂଡଵାସ୍ତୁ ଭଯାନ୍ମୁକ୍ତଂ ପ୍ରେକ୍ଷ୍ଯ ଭୀମଂ ମହାବଲଂ।
03178050c ହର୍ଷମାହାରଯାଂ ଚକ୍ରୁର୍ଵିଜହ୍ରୁଶ୍ଚ ମୁଦା ଯୁତାଃ।।
ପାଂଡଵର ହିତଵନ୍ନେ ବଯସୁତ୍ତିଦ୍ଦ ଆ ऎଲ୍ଲ ଦ୍ଵିଜଶ୍ରେଷ୍ଠରୂ ଭୀମନ ସାହସଵନ୍ନୁ ହଳିଦରୁ ମତ୍ତୁ ହାଗॆ ମାଡବାରଦॆଂଦୁ ହେଳିଦରୁ. ପାଂଡଵରାଦରୋ ମହାବଲ ଭୀମନୁ ଭଯଦିଂଦ ମୁକ୍ତନାଦୁଦନ୍ନୁ ନୋଡି ତମ୍ମ ହର୍ଷଵନ୍ନୁ ତୋରିକॊଂଡରୁ ମତ୍ତୁ ऒଟ୍ଟିଗେ ସଂତୋଷପଟ୍ଟରୁ.”
ସମାପ୍ତି
ଇତି ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତେ ଆରଣ୍ଯକପର୍ଵଣି ଅଜଗରପର୍ଵଣି ଭୀମମୋଚନେ ଅଷ୍ଟସପ୍ତତ୍ଯଧିକଶତତମୋଽଧ୍ଯାଯ:।
ଇଦୁ ମହାଭାରତଦ ଆରଣ୍ଯକପର୍ଵଦଲ୍ଲି ଅଜଗରପର୍ଵଦଲ୍ଲି ଭୀମମୋଚନଦଲ୍ଲି ନୂରାऎପ୍ପତ୍ତॆଂଟନॆଯ ଅଧ୍ଯାଯଵୁ.
ଇତି ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତେ ଆରଣ୍ଯକପର୍ଵଣି ଅଜଗରପର୍ଵ:।
ଇଦୁ ମହାଭାରତଦ ଆରଣ୍ଯକପର୍ଵଦଲ୍ଲି ଅଜଗରପର୍ଵଵୁ.
ଇଦୂଵରॆଗିନ ऒଟ୍ଟୁ ମହାପର୍ଵଗଳୁ-2/18, ଉପପର୍ଵଗଳୁ-36/100, ଅଧ୍ଯାଯଗଳୁ-475/1995, ଶ୍ଲୋକଗଳୁ-15720/73784.