pravēśa
।। ōṁ ōṁ namō nārāyaṇāya।। śrī vēdavyāsāya namaḥ ।।
śrī kr̥ṣṇadvaipāyana vēdavyāsa viracita
śrī mahābhārata
āraṇyaka parva
yakṣayuddha parva
adhyāya 169
sāra
nivātakavacara vināśa (1-35).
03169001 arjuna uvāca।
03169001a adr̥śyamānāstē daityā yōdhayaṁti sma māyayā।
03169001c adr̥śyān astravīryēṇa tānapyahamayōdhayaṁ।।
arjunanu hēḷidanu: “adr̥śyarāgi ā daityaru nannoḍane māyeyiṁda yuddhamāḍidaru; ādare nānu ādr̥śyavāgiruvavaroḍane astravīryadiṁda hōrāḍidenu.
03169002a gāṁḍīvamuktā viśikhāḥ samyagastrapracōditāḥ।
03169002c acciṁdannuttamāṁgāni yatra yatra sma tē'bhavan।।
gāṁḍīvadiṁda biṭṭa sariyāgi astragaḷiṁda pracōdita bāṇagaḷu avara śiragaḷannu ellelli iddavō alliyē tuṁḍarisidavu.
03169003a tatō nivātakavacā vadhyamānā mayā yudhi।
03169003c saṁhr̥tya māyāṁ sahasā prāviśanpuramātmanaḥ।।
āga yuddhadalli nanniṁda hoḍeyalpaṭṭa nivātakavacaru ommegē māyeyannu toredu tamma puravannu pravēśisidaru.
03169004a vyapayātēṣu daityēṣu prādurbhūtē ca darśanē।
03169004c apaśyaṁ dānavāṁstatra hatāṁ śatasahasraśaḥ।।
daityaru hōgi puna kāṇisuvaṁtādāga nānu alli hatarāgidda nūrāru sāvirāru dānavarannu nōḍidenu.
03169005a viniṣpiṣṭāni tatraiṣāṁ śastrāṇyābharaṇāni ca।
03169005c kūṭaśaḥ sma pradr̥śyaṁtē gātrāṇi kavacāni ca।।
alli avara śastragaḷu mattu ābharaṇagaḷu caduri biddiddavu; dēhagaḷu mattu kavacagaḷu rāśirāśiyāgi biddiruvudu kaṁḍubaṁditu.
03169006a hayānāṁ nāṁtaraṁ hyāsītpadādvicalituṁ padaṁ।
03169006c utpatya sahasā tasthuraṁtarikṣagamāstataḥ।।
kuduregaḷige oṁdu kālannu calisalū sthaḷaviralilla. ommelē hāri avu aṁtarikṣagāmigaḷādavu.
03169007a tatō nivātakavacā vyōma saṁcādya kēvalaṁ।
03169007c adr̥śyā hyabhyavartaṁta visr̥jaṁtaḥ śilōccayān।।
āga nivātakavacarū kūḍa iḍī vyōmavannu tuṁbi, adr̥śyarāgiyē doḍḍa śilegaḷannu bīri ākramaṇamāḍidaru.
03169008a aṁtarbhūmigatāścānyē hayānāṁ caraṇānyatha।
03169008c nyagr̥hṇandānavā ghōrā rathacakrē ca bhārata।।
bhārata! bhūmiya oḷage hōgidda avaralliyē kelavu ghōra dānavaru kuduregaḷa kālugaḷannu mattu rathacakragaḷannu eḷedu taḍedaru.
03169009a vinigr̥hya harīnaśvānrathaṁ ca mama yudhyataḥ।
03169009c sarvatō māmacinvaṁta sarathaṁ dharaṇīdharaiḥ।।
03169010a parvatairupacīyadbhiḥ patamānaistathāparaiḥ।
03169010c sa dēśō yatra vartāma guhēva samapadyata।।
ā hari kuduregaḷannu mattu yuddhamāḍuttiruva nanna rathavannu hiḍidu avaru ella kaḍeyiṁda rathadoḍane nanna mēle ellakaḍeyiṁdalū mucci parvatagaḷannu oṭṭuhākidaru. biddiruva mattu innū bīḷuttiruva parvatagaḷiṁda nāviruva pradēśavu guheyaṁte āyitu.
03169011a parvataiścādyamānō'haṁ nigr̥hītaiśca vājibhiḥ।
03169011c agaccaṁ paramāmārtiṁ mātalistadalakṣayat।।
03169012a lakṣayitvā tu māṁ bhītamidaṁ vacanamabravīt।
03169012c arjunārjuna mā bhaistvaṁ vajramastramudīraya।।
saṁpūrṇavāgi parvatagaḷiṁda muccalpaṭṭu, kuduregaḷu calisalāgadiruvāga nānu parama ciṁtitanādenu. nānu hedaridudannu gamanisi mātaliyu hēḷidanu: “arjuna! arjuna! hedarabēḍa! īga vajrāstravannu biḍu!”
03169013a tatō'haṁ tasya tadvākyaṁ śrutvā vajramudīrayaṁ।
03169013c dēvarājasya dayitaṁ vajramastraṁ narādhipa।।
narādhipa! avana ā mātannu kēḷi nānu dēvarājanige priyavāda vajrāstravannu biṭṭenu.
03169014a acalaṁ sthānamāsādya gāṁḍīvamanumaṁtrya ca।
03169014c amuṁcaṁ vajrasaṁsparśānāyasānniśitāṁ śarān।।
acalavāda gōḍegaḷiṁda āvr̥ta sthaḷavannu sēri vajrada pariṇāmavuḷḷa harita ukkina śaragaḷannu prayōgisalu prāraṁbhisidenu.
03169015a tatō māyāśca tāḥ sarvā nivātakavacāṁśca tān।
03169015c tē vajracōditā bāṇā vajrabhūtāḥ samāviśan।।
vajradiṁda pracōdita ā bāṇagaḷu vajradaṁteyē āgi nivātakavacara ā ella māyegaḷannu bhēdisidavu.
03169016a tē vajravēgābhihatā dānavāḥ parvatōpamāḥ।
03169016c itarētaramāśliṣya nyapatanpr̥thivītalē।।
ā vēgavāda vajragaḷa hoḍetakke silukida parvatōpama dānavaru itararannu appikoṁḍu bhūmiya mēle biddaru.
03169017a aṁtarbhūmau tu yē'gr̥hṇandānavā rathavājinaḥ।
03169017c anupraviśya tānbāṇāḥ prāhiṇvanyamasādanaṁ।।
ā bāṇagaḷu bhūmiya oḷage iddu ratha kuduregaḷannu hiḍididda dānavarannū huḍuki yamasādanakke kaḷuhisidavu.
03169018a hatairnivātakavacairnirastaiḥ parvatōpamaiḥ।
03169018c samāccādyata dēśaḥ sa vikīrṇairiva parvataiḥ।।
ā pradēśavu cadurida parvatagaḷaṁte parvatōpama nivātakavacara cellāpilliyāgi biddiruva śavagaḷiṁda tuṁbihōyitu.
03169019a na hayānāṁ kṣatiḥ kā cinna rathasya na mātalēḥ।
03169019c mama cādr̥śyata tadā tadadbhutamivābhavat।।
ādare kuduregaḷāgalī, rathavāgalī, mātaliyāgalī athavā nānāgalī svalpavū cyutiyannu hoṁdalilla. idoṁdu adbhutavē naḍeyitu.
03169020a tatō māṁ prahasanrājanmātaliḥ pratyabhāṣata।
03169020c naitadarjuna dēvēṣu tvayi vīryaṁ yadīkṣyatē।।
rājan! āga mātaliyu naguttā nanage hēḷidanu: “arjuna! ninnalli kaṁḍubaruva vīryavu dēvategaḷalliyū illa.”
03169021a hatēṣvasurasaṁghēṣu dārāstēṣāṁ tu sarvaśaḥ।
03169021c prākrōśannagarē tasminyathā śaradi lakṣmaṇāḥ।।
ā asurara guṁpugaḷu hatarāgalu avara patniyarellarū nagaradalli śaradr̥tuvina sāraṁgagaḷaṁte rōdisatoḍagidaru.
03169022a tatō mātalinā sārdhamahaṁ tatpuramabhyayāṁ।
03169022c trāsayanrathaghōṣēṇa nivātakavacastriyaḥ।।
mātaliyoṁdige nānu nivātakavaca strīyarannu rathaghōṣadiṁda naḍugisuttā ā puradoḷage hōdenu.
03169023a tāndr̥ṣṭvā daśasāhasrānmayūrasadr̥śān hayān।
03169023c rathaṁ ca ravisaṁkāśaṁ prādravangaṇaśaḥ striyaḥ।।
hattusāvira navilina baṇṇagaḷa kuduregaḷannu mattu ravisaṁkāśa rathavannu nōḍi strīyaru guṁpuguṁpāgi ōḍidaru.
03169024a tābhirābharaṇaiḥ śabdhastrāsitābhiḥ samīritaḥ।
03169024c śilānāmiva śailēṣu pataṁtīnāmabhūttadā।।
ābharaṇagaḷoṁdige ā vibhītarāda strīyaru māḍida śabdhavu parvatadiṁda hāsigallugaḷu keḷage bīḷuttiruvaṁte kēḷisidavu.
03169025a vitrastā daityanāryastāḥ svāni vēśmānyathāviśan।
03169025c bahuratnavicitrāṇi śātakuṁbhamayāni ca।।
bedari naḍugutta ā daityanāriyaru vicitravāda bahuratnagaḷiṁda mattu baṁgāradiṁda nirmisalpaṭṭidda tamma manegaḷannu pravēśisidaru.
03169026a tadadbhutākāramahaṁ dr̥ṣṭvā nagaramuttamaṁ।
03169026c viśiṣṭaṁ dēvanagarādapr̥ccaṁ mātaliṁ tataḥ।।
ā adbhutākārada, dēvanagaravannū mīrida viśiṣṭhavāda uttama nagaravannu nōḍi nānu mātalige hēḷidenu:
03169027a idamēvaṁvidhaṁ kasmāddēvatā nāviśaṁtyuta।
03169027c puraṁdarapurāddhīdaṁ viśiṣṭamiti lakṣayē।।
“dēvategaḷu ēke ī amōgha sthaḷadalli vāsisuvudilla? idu puraṁdarana purakkiṁtalū viśiṣṭavāgide eṁdu nanagannisuttade.”
03169028 mātaliruvāca।
03169028a āsīdidaṁ purā pārtha dēvarājasya naḥ puraṁ।
03169028c tatō nivātakavacairitaḥ pracyāvitāḥ surāḥ।।
mātaliyu hēḷidanu: “pārtha! idu hiṁde namma dēvarājanadē puravāgittu. ādare nivātakavacariṁda suraru horagaṭṭalpaṭṭiddaru.
03169029a tapastaptvā mahattīvraṁ prasādya ca pitāmahaṁ।
03169029c idaṁ vr̥taṁ nivāsāya dēvēbhyaścābhayaṁ yudhi।।
avaru mahātīvra tapassannu tapisi pitāmahana prasādakkoḷagādaru. illiyē vāsisi yuddhadalli dēvategaḷiṁda abhayavē avara varavāgittu.
03169030a tataḥ śakrēṇa bhagavānsvayaṁbhūrabhicōditaḥ।
03169030c vidhattāṁ bhagavānatrētyātmanō hitakāmyayā।।
āga śakranu bhagavān svayaṁbhuvina morehokkanu. “bhagavān! ninnadē hitakkāgi ī viṣayadalli vidhisu!”
03169031a tata uktō bhagavatā diṣṭamatrēti vāsavaḥ।
03169031c bhavitāṁtastvamēvaiṣāṁ dēhēnānyēna vr̥trahan।।
ī viṣayadalli daivadaṁtāguvudannu bhagavānanu vāsavanige hēḷidanu: “vr̥trahan! nīnē ivara aṁtyakke kāraṇanāguttīye. ādare bēreyē dēhadalli!”
03169032a tata ēṣāṁ vadhārthāya śakrō'strāṇi dadau tava।
03169032c na hi śakyāḥ surairhaṁtuṁ ya ētē nihatāstvayā।।
ādudariṁda ivara vadhegāgi śakranu ninage astragaḷannu nīḍidanu. nīnu saṁharisida ivarannu suraru saṁharisalu sādhyavāguttiralilla.
03169033a kālasya pariṇāmēna tatastvamiha bhārata।
03169033c ēṣāmaṁtakaraḥ prāptastattvayā ca kr̥taṁ tathā।।
bhārata! kālada pariṇāmavāgi, ivarannu mugisalu nīnu illige baṁde mattu adannu māḍide kūḍa.
03169034a dānavānāṁ vināśārthaṁ mahāstrāṇāṁ mahadbalaṁ।
03169034c grāhitastvaṁ mahēṁdrēṇa puruṣēṁdra taduttamaṁ।।
puruṣēṁdra! dānavara vināśakkāgi mahēṁdranu ninage uttamavāda, mahābalavāda mahāstragaḷannu nīḍidanu.””
03169035 arjuna uvāca।
03169035a tataḥ praviśya nagaraṁ dānavāṁśca nihatya tān।
03169035c punarmātalinā sārdhamagaccaṁ dēvasadma tat।।
arjunanu hēḷidanu: “āga nagaravannu pravēśisi ā dānavarannu koṁdu punaḥ mātaliyoṁdige dēvapīṭhakke baṁdenu.”
samāpti
iti śrī mahābhāratē āraṇyakaparvaṇi yakṣayuddhaparvaṇi nivātakavacayuddhē ēkōnasaptatyadhikaśatatamō'dhyāya:।
idu mahābhāratada āraṇyakaparvadalli yakṣayuddhaparvadalli nivātakavacayuddhadalli nūrāaravattoṁbhattaneya adhyāyavu.