ప్రవేశ
।। ఓం ఓం నమో నారాయణాయ।। శ్రీ వేదవ్యాసాయ నమః ।।
శ్రీ కృష్ణద్వైపాయన వేదవ్యాస విరచిత
శ్రీ మహాభారత
ఆరణ్యక పర్వ
తీర్థయాత్రా పర్వ
అధ్యాయ 140
సార
యుధిష్ఠిరాదిగళు శ్వేతగిరియన్నూ మందర పర్వతవన్నూ ప్రవేశిసిదుదు (1-4). లోమశను యక్షర కావలినల్లిరువ ఆ ప్రదేశవన్ను ప్రవేశిసువాగ పరమ సమాధియల్లిరబేకెందు ఎచ్చరిసువుదు (5-15). భీమనిగె ద్రౌపదియన్ను నోడికొళ్ళలు యుధిష్ఠిరను హేళువుదు (16-17).
03140001 లోమశ ఉవాచ।
03140001a ఉశీరబీజం మైనాకం గిరిం శ్వేతం చ భారత।
03140001c సమతీతోఽసి కౌంతేయ కాలశైలం చ పార్థివ।।
లోమశను హేళిదను: “భారత! పార్థివ కౌంతేయ! ఈగ నీను ఉశీరబీజ, మైనాక మత్తు శ్వేత గిరిగళన్ను హాగూ కాలశైలవన్నూ దాటిద్దీయె.
03140002a ఏషా గంగా సప్తవిధా రాజతే భరతర్షభ।
03140002c స్థానం విరజసం రమ్యం యత్రాగ్నిర్నిత్యమిధ్యతే।।
భరతర్షభ! ఇల్లి గంగెయు ఏళు ప్రవాహగళాగి రాజిసుత్తాళె. ఇదు రమ్య మత్తు శుద్ధవాద స్థళ. ఇల్లి అగ్నియు సదా ఉరియుత్తిరుత్తదె.
03140003a ఏతద్వై మానుషేణాద్య న శక్యం ద్రష్టుమప్యుత।
03140003c సమాధిం కురుతావ్యగ్రాస్తీర్థాన్యేతాని ద్రక్ష్యథ।।
ఈగ ఇదన్ను మనుష్యరు నోడలు శక్యరిల్ల. ఆదరె సమాధిస్థితియల్లిద్దు యావుదే విచలతెయిల్లదే ఇద్దరె ఈ తీర్థప్రదేశగళన్ను నోడబహుదు.
03140004a శ్వేతం గిరిం ప్రవేక్ష్యామో మందరం చైవ పర్వతం।
03140004c యత్ర మాణిచరో యక్షః కుబేరశ్చాపి యక్షరాట్।।
ఈగ నావు శ్వేతగిరియన్నూ మత్తు మందర పర్వతవన్నూ ప్రవేశిసోణ. అల్లి యక్ష మణిచరనూ యక్షరాజ కుబేరనూ వాసిసుత్తారె.
03140005a అష్టాశీతిసహస్రాణి గంధర్వాః శీఘ్రచారిణః।
03140005c తథా కింపురుషా రాజన్యక్షాశ్చైవ చతుర్గుణాః।।
03140006a అనేకరూపసంస్థానా నానాప్రహరణాశ్చ తే।
03140006c యక్షేంద్రం మనుజశ్రేష్ఠ మాణిభద్రముపాసతే।।
రాజన్! మనుజశ్రేష్ఠ! అనేక రూపగళన్ను ధరిసిద, నానా ఆయుధగళన్ను హిడిద ఎంభత్తెంటు సావిర శీఘ్రచారి గంధర్వరు, అవరిగూ నాల్కు పట్టు కింపురుషరు మత్తు యక్షరు యక్షేంద్ర మణిభద్రనన్ను ఉపాసిసుత్తారె.
03140007a తేషామృద్ధిరతీవాగ్ర్యా గతౌ వాయుసమాశ్చ తే।
03140007c స్థానాత్ప్రచ్యావయేయుర్యే దేవరాజమపి ధ్రువం।।
అవర సంపత్తు అపార మత్తు గతియు వాయు సమ. అవరు దేవరాజనన్నూ కూడ అవన స్థానదింద నూకబల్లరు ఎన్నువుదు సత్య.
03140008a తైస్తాత బలిభిర్గుప్తా యాతుధానైశ్చ రక్షితాః।
03140008c దుర్గమాః పర్వతాః పార్థ సమాధిం పరమం కురు।।
పార్థ! ఈ బలశాలిగళ కణ్ణుగావలిరువ మత్తు యాతుధానరింద రక్షితవాద ఈ పర్వతగళు దుర్గమ. ఆదుదరింద పరమ సమాధియల్లిరబేకు.
03140009a కుబేరసచివాశ్చాన్యే రౌద్రా మైత్రాశ్చ రాక్షసాః।
03140009c తైః సమేష్యామ కౌంతేయ యత్తో విక్రమణే భవ।।
కుబేరన ఇన్నూ ఇతర రౌద్ర సచివరు మత్తు రాక్షస మిత్రరిద్దారె. కౌంతేయ! అవరన్నూ కూడ నావు ఎదురిసబహుదు. ఆదుదరింద విక్రమదింద ప్రయాణిసబేకాగుత్తదె.
03140010a కైలాసః పర్వతో రాజన్షడ్యోజనశతాన్యుత।
03140010c యత్ర దేవాః సమాయాంతి విశాలా యత్ర భారత।।
03140011a అసంఖ్యేయాస్తు కౌంతేయ యక్షరాక్షసకిన్నరాః।
03140011c నాగాః సుపర్ణా గంధర్వాః కుబేరసదనం ప్రతి।।
03140012a తాన్విగాహస్వ పార్థాద్య తపసా చ దమేన చ।
03140012c రక్ష్యమాణో మయా రాజన్భీమసేనబలేన చ।।
రాజన్! కైలాస పర్వతవు ఆరునూరు యోజనెగళ ఆయతవన్ను హొందిదె. భారత! ఆ విశాలప్రదేశదల్లి దేవతెగళు సభెసేరుత్తారె. కౌంతేయ! అల్లి అసంఖ్యెయల్లి యక్ష, రాక్షస, కిన్నర, నాగ, పక్షి, గంధర్వరు కుబేరన సన్నిధియల్లిద్దారె. పార్థ! రాజన్! ఇందు తపస్సు, దమ, భీమసేనన బల మత్తు నన్న రక్షణెయింద అదన్ను ఏరు.
03140013a స్వస్తి తే వరుణో రాజా యమశ్చ సమితింజయః।
03140013c గంగా చ యమునా చైవ పర్వతశ్చ దధాతు తే।।
రాజా వరుణ, సమితింజయ యమ, గంగె, యమునె మత్తు పర్వతవు నినగె మంగళవన్ను నీడలి.
03140014a ఇంద్రస్య జాంబూనదపర్వతాగ్రే। శృణోమి ఘోషం తవ దేవి గంగే।
03140014c గోపాయయేమం సుభగే గిరిభ్యః। సర్వాజమీఢాపచితం నరేంద్రం।।
03140014e భవస్వ శర్మ ప్రవివిక్షతోఽస్య। శైలానిమాం శైలసుతే నృపస్య।।
దేవి గంగే! ఇంద్రన బంగారద పర్వతద తుదియల్లి నిన్న ప్రవాహఘోషద ధ్వనియన్ను కేళుత్తేనె. సుభగే! ఎల్ల అజమీడరూ గౌరవిసువ ఈ నరేంద్రనన్ను ఈ గిరిగళింద రక్షిసు. ఈ పర్వతగళన్ను ప్రవేశిసలు సిద్ధనాగిరువ ఇవన రక్షకెయాగిరు ఓ శైలసుతెయే!”
03140015 యుధిష్ఠిర ఉవాచ।
03140015a అపూర్వోఽయం సంభ్రమో లోమశస్య। కృష్ణాం సర్వే రక్షత మా ప్రమాదం।
03140015c దేశో హ్యయం దుర్గతమో మతోఽస్య। తస్మాత్పరం శౌచమిహాచరధ్వం।।
యుధిష్ఠిరను హేళిదను: “లోమశన ఈ ఉద్వేగవు హొసతు! నీవెల్లరూ కృష్ణెయన్ను రక్షిసిరి మత్తు ప్రమాదక్కొళగాగదిరి! ఈ ప్రదేశవు బహళ కష్టకరవాదుదు ఎందు అవన మత. ఆదుదరింద పరమ శుచియన్ను ఆచరిసి!””
03140016 వైశంపాయన ఉవాచ।
03140016a తతోఽబ్రవీద్భీమముదారవీర్యం। కృష్ణాం యత్తః పాలయ భీమసేన।
03140016c శూన్యేఽర్జునేఽసన్నిహితే చ తాత। త్వమేవ కృష్ణాం భజసేఽసుఖేషు।।
వైశంపాయనను హేళిదను: “అనంతర అవను ఉదారవీర్య భీమనిగె హేళిదను: “భీమసేన! కృష్ణెయన్ను చెన్నాగి నోడికో! మగూ! అర్జునను హత్తిరదల్లి ఇల్లదే ఇరువాగ కష్టదల్లిరువ కృష్ణెయన్ను నీనే నోడికొళ్ళుత్తీయె.”
03140017a తతో మహాత్మా యమజౌ సమేత్య। మూర్ధన్యుపాఘ్రాయ విమృజ్య గాత్రే।
03140017c ఉవాచ తౌ బాష్పకలం స రాజా। మా భైష్టమాగచ్చతమప్రమత్తౌ।।
అనంతర మహాత్మ నకుల సహదేవర బళిబందు అవర నెత్తిగళన్ను మూసి, తోళుగళన్ను ముట్టి, కణ్ణీరు తుంబిద ధ్వనియల్లి ఆ రాజను హేళిదను: “హెదరికెయిల్లదే అప్రమత్తరాగి ముందువరెయిరి.”
సమాప్తి
ఇతి శ్రీ మహాభారతే ఆరణ్యకపర్వణి తీర్థయాత్రాపర్వణి లోమశతీర్థయాత్రాయాం కైలాసాదిగిరిప్రవేశే చత్వారింశదధికశతతమోఽధ్యాయః।
ఇదు మహాభారతద ఆరణ్యకపర్వదల్లి తీర్థయాత్రాపర్వదల్లి లోమశతీర్థయాత్రెయల్లి కైలాసాదిగిరిప్రవేశదల్లి నూరానల్వత్తనెయ అధ్యాయవు.