പ്രവേശ
।। ഓം ഓം നമോ നാരായണായ।। ശ്രീ വേദവ്യാസായ നമഃ ।।
ശ്രീ കൃഷ്ണദ്വൈപായന വേദവ്യാസ വിരചിത
ശ്രീ മഹാഭാരത
ആരണ്യക പര്വ
തീര്ഥയാത്രാ പര്വ
അധ്യായ 138
സാര
മഗന മരണദ വിഷയവന്നു തിളിദു ദുഃഖിതനാദ ഭരദ്വാജനു അഗ്നിയന്നു പ്രവേശിസിദുദു (1-19).
03138001 ലോമശ ഉവാച।
03138001a ഭരദ്വാജസ്തു കൌംതേയ കൃത്വാ സ്വാധ്യായമാഹ്നികം।
03138001c സമിത്കലാപമാദായ പ്രവിവേശ സ്വമാശ്രമം।।
ലോമശനു ഹേളിദനു: “കൌംതേയ! ഭരദ്വാജനാദരോ സ്വാധ്യായ ആഹ്നീകഗളന്നു പൂരൈസി സമിത്തിന കട്ടന്നു ഹൊത്തു തന്ന ആശ്രമവന്നു പ്രവേശിസിദനു.
03138002a തം സ്മ ദൃഷ്ട്വാ പുരാ സര്വേ പ്രത്യുത്തിഷ്ഠംതി പാവകാഃ।
03138002c ന ത്വേനമുപതിഷ്ഠംതി ഹതപുത്രം തദാഗ്നയഃ।।
ഇദക്കൂ ഹിംദെ അവനന്നു നോഡിദ കൂഡലേ എദ്ദു നില്ലുവ അഗ്നിഗളെല്ലവൂ ഇംദു അവന മഗനു ഹതനാദുദരിംദ അവനന്നു സ്വാഗതിസലു എദ്ദു നില്ലലില്ല.
03138003a വൈകൃതം ത്വഗ്നിഹോത്രേ സ ലക്ഷയിത്വാ മഹാതപാഃ।
03138003c തമംധം ശൂദ്രമാസീനം ഗൃഹപാലമഥാബ്രവീത്।।
അഗ്നിഹോത്രദല്ലി ഈ രീതിയ വ്യത്യാസവന്നു ഗമനിസിദ ആ മഹാതപസ്വിയു ആ കുരുഡു ശൂദ്ര മനെകാവലിനവനന്നു കേളിദനു:
03138004a കിം നു മേ നാഗ്നയഃ ശൂദ്ര പ്രതിനംദംതി ദര്ശനം।
03138004c ത്വം ചാപി ന യഥാപൂര്വം കച്ചിത് ക്ഷേമമിഹാശ്രമേ।।
“ശൂദ്ര! നന്നന്നു നോഡി ഈ അഗ്നിഗളു ഏകെ സ്വാഗതിസുത്തില്ല? നീനൂ കൂഡ ഹിംദിനംതില്ല. ആശ്രമദല്ലി എല്ലവൂ ക്ഷേമ താനേ?
03138005a കച്ചിന്ന രൈഭ്യം പുത്രോ മേ ഗതവാനല്പചേതനഃ।
03138005c ഏതദാചക്ഷ്വ മേ ശീഘ്രം ന ഹി മേ ശുധ്യതേ മനഃ।।
അല്പബുദ്ധിയ നന്ന ആ മഗനു രൈഭ്യനല്ലിഗെ ഹോഗലില്ല താനേ? നനഗെ ബേഗനെ ഹേളു. നന്ന മനസ്സു സുഖദിംദില്ല!”
03138006 ശൂദ്ര ഉവാച।
03138006a രൈഭ്യം ഗതോ നൂനമസൌ സുതസ്തേ മംദചേതനഃ।
03138006c തഥാ ഹി നിഹതഃ ശേതേ രാക്ഷസേന ബലീയസാ।।
ശൂദ്രനു ഹേളിദനു: “നിന്ന മംദചേതസ മഗനു രൈഭ്യനല്ലിഗെ ഹോദ. ആദുദരിംദലേ അവനു ബലവംതനാദ രാക്ഷസനിംദ കൊല്ലല്പട്ടു ബിദ്ദിദ്ദാനെ.
03138007a പ്രകാല്യമാനസ്തേനായം ശൂലഹസ്തേന രക്ഷസാ।
03138007c അഗ്ന്യാഗാരം പ്രതി ദ്വാരി മയാ ദോര്ഭ്യാം നിവാരിതഃ।।
ശൂലവന്നു ഹിഡിദ രാക്ഷസനു അവനന്നു അഗ്ന്യാഗാരദ വരെഗെ ബെന്നട്ടി ബംദ മത്തു നാനു നിന്ന മഗനന്നു നന്ന തോളുഗളിംദ ബാഗിലല്ലിയേ തഡെദെ.
03138008a തതഃ സ നിഹതോ ഹ്യത്ര ജലകാമോഽശുചിര്ധ്രുവം।
03138008c സംഭാവിതോ ഹി തൂര്ണേന ശൂലഹസ്തേന രക്ഷസാ।।
തുംബാ അശുചിയാഗിദ്ദു നീരന്നു ഹുഡുകുത്തിദ്ദ അവനന്നു ആഗ ജോരാഗി ഓഡിബംദ ആ രാക്ഷസനു ഹിഡിദിദ്ദ ശൂലദിംദ അവനന്നു മുഗിസിദനു.””
03138009 ലോമശ ഉവാച।
03138009a ഭരദ്വാജസ്തു ശൂദ്രസ്യ തച്ഛൃത്വാ വിപ്രിയം വചഃ।
03138009c ഗതാസും പുത്രമാദായ വിലലാപ സുദുഃഖിതഃ।।
ലോമശനു ഹേളിദനു: “ശൂദ്രന ആ വിപ്രിയ മാതുഗളന്നു കേളിദ ഭരദ്വാജനു തീരിഹോഗിദ്ദ മഗനന്നു ഹിഡിദെത്തി ബഹള ദുഃഖിതനാഗി രോദിസിദനു.
03138010a ബ്രാഹ്മണാനാം കിലാര്ഥായ നനു ത്വം തപ്തവാംസ്തപഃ।
03138010c ദ്വിജാനാമനധീതാ വൈ വേദാഃ സംപ്രതിഭാംത്വിതി।।
“ദ്വിജരിഗെ അധ്യയന മാഡദേ വേദഗളു പ്രകടവാഗലി എംദു ബ്രാഹ്മണരിഗോസ്കരവാഗി നീനു തപസ്സന്നു തപിസലില്ലവേ?
03138011a തഥാ കല്യാണശീലസ്ത്വം ബ്രാഹ്മണേഷു മഹാത്മസു।
03138011c അനാഗാഃ സര്വഭൂതേഷു കര്കശത്വമുപേയിവാന്।।
ഹാഗെ നീനു മഹാത്മ ബ്രാഹ്മണര കല്യാണക്കാഗിയേ നഡെദുകൊംഡെ. സര്വ ഭൂതഗളിഗൂ നീനു തപ്പിതസ്ഥനെംദിരലില്ല. ഹാഗിദ്ദരൂ കര്കശത്വവന്നു നിന്നദാഗിസികൊംഡെ.
03138012a പ്രതിഷിദ്ധോ മയാ താത രൈഭ്യാവസഥദര്ശനാത്।
03138012c ഗതവാനേവ തം ക്ഷുദ്രം കാലാംതകയമോപമം।।
മഗനേ! രൈഭ്യന മനെയ ബളി സുളിയബേഡെംദു നാനു നിഷേദിസിദ്ദെ. ആദരൂ നീനു കാലാംതക യമനംതിരുവ ആ ക്ഷുദ്രനല്ലിഗെ ഹോദെ.
03138013a യഃ സ ജാനന്മഹാതേജാ വൃദ്ധസ്യൈകം മമാത്മജം।
03138013c ഗതവാനേവ കോപസ്യ വശം പരമദുര്മതിഃ।।
ആ മഹാതേജസ്വി പരമദുര്മതിയു വൃദ്ധനാദ നനഗെ നീനൊബ്ബനേ മഗനെംദു തിളിദിദ്ദരൂ കോപക്കെ വശനാദനു.
03138014a പുത്രശോകമനുപ്രാപ്യ ഏഷ രൈഭ്യസ്യ കര്മണാ।
03138014c ത്യക്ഷ്യാമി ത്വാമൃതേ പുത്ര പ്രാണാനിഷ്ടതമാന്ഭുവി।।
രൈഭ്യന കെലസദിംദാഗി ഈ പുത്രശോകവു നനഗെ പ്രാപ്തവായിതു. പുത്രനു മൃതനാദനെംദു നാനു ഈ ഭൂമിയല്ലിയേ ബഹള ഇഷ്ടവാദ ഈ പ്രാണവന്നേ തൊരെയുത്തേനെ.
03138015a യഥാഹം പുത്രശോകേന ദേഹം ത്യക്ഷ്യാമി കില്ബിഷീ।
03138015c തഥാ ജ്യേഷ്ഠഃ സുതോ രൈഭ്യം ഹിംസ്യാച്ഛീഘ്രമനാഗസം।
ഹേഗെ നാനു പുത്രശോകദിംദ ദുഃഖിതനാഗി ഈ ദേഹവന്നു തൊരെയുത്തേനോ ഹാഗെ രൈഭ്യനു തന്ന ഹിരിയ മഗന ഹിംസെയിംദാഗി ശീഘ്രദല്ലിയേ സാവന്നു ഹൊംദുത്താനെ.
03138016a സുഖിനോ വൈ നരാ യേഷാം ജാത്യാ പുത്രോ ന വിദ്യതേ।
03138016c തേ പുത്രശോകമപ്രാപ്യ വിചരംതി യഥാസുഖം।।
മക്കളേ ഹുട്ടില്ലദ ജനരു സുഖിഗളു. അംഥവരു പുത്രശോകവന്നു ഹൊംദദേ യഥാസുഖവാഗി ഹോഗുത്തിരുത്താരെ.
03138017a യേ തു പുത്രകൃതാച്ഛോകാദ്ഭൃശം വ്യാകുലചേതസഃ।
03138017c ശപംതീഷ്ടാന്സഖീനാര്താസ്തേഭ്യഃ പാപതരോ നു കഃ।।
ഈ രീതി പുത്രന സാവിന ശോകദിംദ തുംബാ വ്യാകുല മനസ്കനാഗി യാരു താനെ പാപതരനാഗിരുവ തന്ന മിത്രനിഗെ ശപിസുത്താനെ?
03138018a പരാസുശ്ച സുതോ ദൃഷ്ടഃ ശപ്തശ്ചേഷ്ടഃ സഖാ മയാ।
03138018c ഈദൃശീമാപദം കോ നു ദ്വിതീയോഽനുഭവിഷ്യതി।।
സത്തിരുവ മഗനന്നു കംഡെനു മത്തു നന്ന ശ്രേഷ്ഠ സഖനന്നു ശപിസിദെനു. ഈ രീതിയ ആപത്തു ഇന്നു യാരിഗെ താനേ ബരുത്തദെ?”
03138019a വിലപ്യൈവം ബഹുവിധം ഭരദ്വാജോഽദഹത്സുതം।
03138019c സുസമിദ്ധം തതഃ പശ്ചാത്പ്രവിവേശ ഹുതാശനം।।
ഹീഗെ ബഹുവിധദല്ലി വിലപിസി ഭരദ്വാജനു തന്ന മഗനന്നു സുട്ടനു മത്തു നംതര ചെന്നാഗി ഉരിയുത്തിരുവ ബെംകിയന്നു പ്രവേശിസിദനു.”
സമാപ്തി
ഇതി ശ്രീ മഹാഭാരതേ ആരണ്യകപര്വണി തീര്ഥയാത്രാപര്വണി ലോമശതീര്ഥയാത്രായാം യവക്രീതോപഖ്യാനേ അഷ്ടാത്രിംശദധികശതതമോഽധ്യായഃ।
ഇദു മഹാഭാരതദ ആരണ്യകപര്വദല്ലി തീര്ഥയാത്രാപര്വദല്ലി ലോമശതീര്ഥയാത്രെയല്ലി യവക്രീതോപഖ്യാനദല്ലി നൂരാമൂവത്തെംടനെയ അധ്യായവു.