ප්රවේශ
.. ඕං ඕං නමෝ නාරායණාය.. ශ්රී වේදව්යාසාය නමඃ ..
ශ්රී කෘෂ්ණද්වෛපායන වේදව්යාස විරචිත
ශ්රී මහාභාරත
ආරණ්යක පර්ව
තීර්ථයාත්රා පර්ව
අධ්යාය 110
සාර
ලෝමශනු ඍෂ්යශෘංගන චරිත්රෙයන්නු ප්රාරංභිසිදුදු (1-10). අප්සරෙ ඌර්වශියන්නු නෝඩි ස්ඛලිතගොංඩ කාශ්යප විභාංඩකන වීර්යදිංද ජිංකෙයොංදරල්ලි ඍෂ්යශෘංගන ජනන; තංදෙයන්නු බිට්ටු බේරෙ යාව මනුෂ්යනන්නූ නෝඩදිද්ද ඍෂ්යශෘංගනු බ්රහ්මචර්යදල්ලිද්දුදු (11-18). බරගාලදිංද පීඩිතවාද අංගදේශද රාජ ලෝමපාදනිගෙ ඍෂ්යශෘංගනන්නු කරෙයිසිකොංඩරෙ මළෙයාගුවුදෙංදු බ්රාහ්මණරු සලහෙ නීඩුවුදු (19-26). ඍෂ්යශෘංගනන්නු මෝහිසි කරෙතරලු ස්ත්රීයර ගුංපොංදු හොරඩුවුදු (27-36).
03110001 ලෝමශ උවාච.
03110001a ඒෂා දේවනදී පුණ්යා කෞශිකී භරතර්ෂභ.
03110001c විශ්වාමිත්රාශ්රමෝ රම්ය ඒෂ චාත්ර ප්රකාශතේ..
ලෝමශනු හේළිදනු: “භරතර්ෂභ! ඉදු දේවනදි පුණ්ය කෞශිකී. ඉල්ලි විශ්වාමිත්රන රම්ය ආශ්රමවු කංගොළිසුත්තිදෙ.
03110002a ආශ්රමශ්චෛව පුණ්යාඛ්යඃ කාශ්යපස්ය මහාත්මනඃ.
03110002c ඍශ්යශෘංගඃ සුතෝ යස්ය තපස්වී සංයතේංද්රියඃ..
03110003a තපසෝ යඃ ප්රභාවේන වර්ෂයාමාස වාසවං.
03110003c අනාවෘෂ්ට්යාං භයාද්යස්ය වවර්ෂ බලවෘත්රහා..
ඉල්ලි පුණ්ය එංදු කරෙයල්පඩුව මහාත්ම කාශ්යප, සංයතේංද්රිය, තපස්වි, ඍෂ්යශෘංගන තංදෙය ආශ්රමවූ ඉදෙ. ඍෂ්යශෘංගන තපස්සින ප්රභාවදිංද වාසවනු මළෙයන්නු සුරිසිදනු. අවන භයදිංද බලවෘත්රහනු අනාවෘෂ්ඨියාගිරුවාග මළෙයන්නු සුරිසිදනු.
03110004a මෘග්යාං ජාතඃ ස තේජස්වී කාශ්යපස්ය සුතඃ ප්රභුඃ.
03110004c විෂයේ ලෝමපාදස්ය යශ්චකාරාද්භුතං මහත්..
ජිංකෙයිංද ජනිසිද ආ තේජස්වි ප්රභු කාශ්යපන මගනු ලෝමපාදන රාජ්යදල්ලි මහා අද්භුතවන්නු මාඩිතෝරිසිදනු.
03110005a නිවර්තිතේෂු සස්යේෂු යස්මෛ ශාංතාං දදෞ නෘපඃ.
03110005c ලෝමපාදෝ දුහිතරං සාවිත්රීං සවිතා යථා..
පුනඃ බෙළෙගළු බෙළෙයුවංතෙ මාඩිද අවනිගෙ නෘප ලෝමපාදනු තන්න මගළු ශාංතළන්නු සූර්යනු සාවිත්රියන්නු හේගෝ හාගෙ කොට්ටනු”
03110006 යුධිෂ්ඨිර උවාච.
03110006a ඍශ්යශෘංගඃ කථං මෘග්යාමුත්පන්නඃ කාශ්යපාත්මජඃ.
03110006c විරුද්ධේ යෝනිසංසර්ගේ කථං ච තපසා යුතඃ..
යුධිෂ්ඨිරනු හේළිදනු: “කාශ්යපන මගනාගි ඍෂ්යශෘංගනු ජිංකෙයල්ලි හේගෙ ජනිසිදනු? විරුද්ධ යෝනිගළල්ලි ජනිසිද අවනු හේගෙ තපස්වියාදනු?
03110007a කිමර්ථං ච භයාච්ශක්රස්තස්ය බාලස්ය ධීමතඃ.
03110007c අනාවෘෂ්ට්යාං ප්රවෘත්තායාං වවර්ෂ බලවෘත්රහා..
යාව කාරණක්කෙ ආ ධීමංත බාලකන භයදිංද බලවෘත්රහනු අනාවෘෂ්ඨියාගිද්දරූ මළෙයන්නු සුරිසිදනු?
03110008a කථංරූපා ච ශාංතාභූද්රාජපුත්රී යතව්රතා.
03110008c ලෝභයාමාස යා චේතෝ මෘගභූතස්ය තස්ය වෛ..
ජිංකෙය රූපදල්ලි වාසිසුත්තිද්ද අවන චේතනක්කෙ ආසෙතෝරිසිද රාජපුත්රි යතව්රතෙ ශාංතිය රූපවාදරූ හේගිත්තු?
03110009a ලෝමපාදශ්ච රාජර්ෂිර්යදාශ්රූයත ධාර්මිකඃ.
03110009c කථං වෛ විෂයේ තස්ය නාවර්ෂත්පාකශාසනඃ..
ලෝමපාදනාදරෝ රාජර්ෂියූ ධාර්මිකනූ ආගිද්දනෙංදු කේළිද්දේවෙ. අවන රාජ්යදල්ලි පාකශාසනනු ඒකෙ මළෙයන්නු සුරිසලිල්ල?
03110010a ඒතන්මේ භගවන්සර්වං විස්තරේණ යථාතථං.
03110010c වක්තුමර්හසි ශුශ්රූෂෝරෘෂ්යශෘංගස්ය චේෂ්ටිතං..
භගවන්! ඉවෙල්ලවන්නූ හේගෙ නඩෙයිතෝ හාගෙ විස්තාරවාගි හේළබේකු. ඍෂ්යශෘංගන ක්රියෙගළන්නු කේළිසු.”
03110011 ලෝමශ උවාච.
03110011a විභාංඩකස්ය බ්රහ්මර්ෂේස්තපසා භාවිතාත්මනඃ.
03110011c අමෝඝවීර්යස්ය සතඃ ප්රජාපතිසමද්යුතේඃ..
03110012a ශෘණු පුත්රෝ යථා ජාත ඍශ්යශෘංගඃ ප්රතාපවාන්.
03110012c මහාහ්රදේ මහාතේජා බාලඃ ස්ථවිරසම්මතඃ..
ලෝමශනු හේළිදනු: “බ්රහ්මර්ෂි, තපස්සිනිංද ආත්මවන්නු අනුභවිසිද අමෝඝවීර්ය, සත්යවංත, ප්රජාපතියංතෙ බෙළගුව විභාංඩකනල්ලි ප්රතාපි, මහාහ්රද, මහාතේජස්වි, ස්ථවිරසංහිත බාලක ඍෂ්යශෘංගනු මගනාගි හේගෙ ජනිසිදනු එන්නුවුදන්නු කේළු.
03110013a මහාහ්රදං සමාසාද්ය කාශ්යපස්තපසි ස්ථිතඃ.
03110013c දීර්ඝකාලං පරිශ්රාංත ඍෂිර්දේවර්ෂිසම්මතඃ..
කාශ්යප විභාංඩකනු ඊ මහා සරෝවරවන්නු සේරි අල්ලි දීර්ඝකාල පරිශ්රමිසි ඍෂි-දේවතෙගළිංද ගෞරවිසල්පට්ටු තපස්සිනල්ලි නිරතනාගිද්දනු.
03110014a තස්ය රේතඃ ප්රචස්කංද දෘෂ්ට්වාප්සරසමුර්වශීං.
03110014c අප්සූපස්පෘශතෝ රාජන්මෘගී තච්චාපිබත්තදා..
03110015a සහ තෝයේන තෘෂිතා සා ගර්භිණ්යභවන්නෘප.
03110015c අමෝඝත්වාද්විධේශ්චෛව භාවිත්වාද්දෛවනිර්මිතාත්..
රාජන්! අවනු නීරිනල්ලි ස්නානමාඩුත්තිරුවාග අප්සරෙ ඌර්වශියන්නු නෝඩි අවන වීර්යවු ස්ඛලනවායිතු. ආගලේ අල්ලිගෙ බායාරිකෙයිංද බංදු නීරන්නු කුඩියුත්තිද්ද හෙණ්ණු ජිංකෙයොංදු අදන්නු කුඩියිතු මත්තු නෘප! අදු ගර්භිණියායිතු. දෛවනිර්මිතවාද විධියු නිශ්චයිසිදුදු එෂ්ටේ අමෝඝවාගිද්දරූ නඩෙයුත්තදෙ.
03110016a තස්යාං මෘග්යාං සමභවත්තස්ය පුත්රෝ මහානෘෂිඃ.
03110016c ඍශ්යශෘංගස්තපෝනිත්යෝ වන ඒව ව්යවර්ධත..
ආ ජිංකෙයල්ලි අවන පුත්ර මහානෘෂි ඍෂ්යශෘංගනු ජනිසිදනු. නිත්යවූ තපස්සිනල්ලිද්ද අවනු වනදල්ලියේ බෙළෙදනු.
03110017a තස්යර්ශ්යශෘංගං ශිරසි රාජන්නාසීන්මහාත්මනඃ.
03110017c තේනර්ශ්යශෘංග ඉත්යේවං තදා ස ප්රථිතෝ(අ)භවත්..
රාජන්! ආ මහාත්මන ශිරදල්ලි ජෙංකෙය කෝඩුගළිද්දවු. ආදුදරිංද ඍෂ්යශෘංග එංබ හෙසරු අවනිගෙ බංදිතු.
03110018a න තේන දෘෂ්ටපූර්වෝ(අ)න්යඃ පිතුරන්යත්ර මානුෂඃ.
03110018c තස්මාත්තස්ය මනෝ නිත්යං බ්රහ්මචර්යේ(අ)භවන්නෘප..
තන්න තංදෙය හොරතාගි බේරෙ යාව මනුෂ්යරන්නූ අවනු නෝඩිරලිල්ල. නෘප! ආදුදරිංද අවන මනස්සු නිත්යවූ බ්රහ්මචර්යදල්ලිත්තු.
03110019a ඒතස්මින්නේව කාලේ තු සඛා දශරථස්ය වෛ.
03110019c ලෝමපාද ඉති ඛ්යාතෝ අංගානාමීශ්වරෝ(අ)භවත්..
අදේ සමයදල්ලි දශරථන සඛ ලෝමපාදනෙංදු ඛ්යාතනු අංගදේශද රාජනාගිද්දනු.
03110020a තේන කාමඃ කෘතෝ මිථ්යා බ්රාහ්මණේභ්ය ඉති ශ්රුතිඃ.
03110020c ස බ්රාහ්මණෛඃ පරිත්යක්තස්තදා වෛ ජගතීපතිඃ..
අවනු තන්න මනබංදංතෙ බ්රාහ්මණරන්නු නඩෙසිකොළ්ළුත්තිද්ද එංදු කේළිද්දේවෙ. ආදුදරිංද බ්රාහ්මණරු ආ රාජනන්නු පරිත්යජිසිදරු.
03110021a පුරෝහිතාපචාරාච්ච තස්ය රාජ්ඤෝ යදෘච්චයා.
03110021c න වවර්ෂ සහස්රාක්ෂස්තතෝ(අ)පීඩ්යංත වෛ ප්රජාඃ..
ආ රාජන පුරෝහිතනේ හොරටු හෝදුදරිංද සහස්රාක්ෂනු අල්ලි මළෙයන්නු සුරිසලිල්ල මත්තු ප්රජෙගළු පීඩිතරාදරු.
03110022a ස බ්රාහ්මණාන්පර්යපෘච්චත්තපෝයුක්තාන්මනීෂිණඃ.
03110022c ප්රවර්ෂණේ සුරේංද්රස්ය සමර්ථාන්පෘථිවීපතිඃ..
ආ රාජනු ඉංද්රනිංද මළෙතරිසලු තපෝධන, තිළිද, සමර්ථ බ්රාහ්මණරල්ලි කේළිදනු.
03110023a කථං ප්රවර්ෂේත්පර්ජන්ය උපායඃ පරිදෘශ්යතාං.
03110023c තමූචුශ්චෝදිතාස්තේන ස්වමතානි මනීෂිණඃ..
“මළෙයන්නු හේගෙ සුරිසබහුදු? උපායවන්නු හුඩුකි!” ඊ රීති ප්රශ්නිසල්පට්ට විවේකිගළු තම්ම තම්ම අභිප්රායගළන්නු හේළිකොංඩරු.
03110024a තත්ර ත්වේකෝ මුනිවරස්තං රාජානමුවාච හ.
03110024c කුපිතාස්තව රාජේංද්ර බ්රාහ්මණා නිස්කෘතිං චර..
අවරල්ලි ඔබ්බ මුනියු රාජනිගෙ හේළිදනු: “රාජේංද්ර! බ්රාහ්මණරු නින්නමේලෙ කුපිතරාගිද්දාරෙ. අදන්නු සරිමාඩු!
03110025a ඍශ්යශෘංගං මුනිසුතමානයස්ව ච පාර්ථිව.
03110025c වානේයමනභිජ්ඤං ච නාරීණාමාර්ජවේ රතං..
පාර්ථිව! වනදල්ලියේ බෙළෙද, නාරිගළ කුරිතු තිළියදේ ඉද්ද, සත්යරතනාද, මුනිසුත ඍෂ්යශෘංගනන්නු කරෙයිසු.
03110026a ස චේදවතරේද්රාජන්විෂයං තේ මහාතපාඃ.
03110026c සද්යඃ ප්රවර්ෂේත්පර්ජන්ය ඉති මේ නාත්ර සංශයඃ..
රාජන්! ආ මහාතපස්වියු නින්න රාජ්යක්කෙ බංදරෙ තක්ෂණවේ මළෙ සුරියුත්තදෙ එන්නුවුදරල්ලි සංශයවේ ඉල්ල!”
03110027a ඒතච්ඡෘත්වා වචෝ රාජන්කෘත්වා නිස්කෘතිමාත්මනඃ.
03110027c ස ගත්වා පුනරාගච්චත්ප්රසන්නේෂු ද්විජාතිෂු..
03110027e රාජානමාගතං දෘෂ්ට්වා ප්රතිසංජගෘහුඃ ප්රජාඃ..
ඊ මාතන්නු කේළිද රාජනු තනගෙ ප්රායශ්චිත්තවන්නු මාඩිකොංඩනු. අවනු හොර හෝගි බ්රාහ්මණරු ප්රසන්නරාද නංතර හිංදිරුගිදනු. ආගමිසිද රාජනන්නු ප්රජෙගළු ස්වීකරිසිදරු.
03110028a තතෝ(අ)ංගපතිරාහූය සචිවාන්මංත්රකෝවිදාන්.
03110028c ඍශ්යශෘංගාගමේ යත්නමකරෝන්මංත්රනිශ්චයේ..
අනංතර අංගපතියු මංත්රකෝවිද සචිවරන්නු කරෙයිසි ඍෂ්යශෘංගනන්නු කරෙතරිසුවුදර කුරිතු මංත්රාලෝචනෙ මාඩි නිශ්චයිසිදනු.
03110029a සෝ(අ)ධ්යගච්චදුපායං තු තෛරමාත්යෛඃ සහාච්යුතඃ.
03110029c ශාස්ත්රජ්ඤෛරලමර්ථජ්ඤෛර්නීත්යාං ච පරිනිෂ්ඨිතෛඃ..
ශාස්ත්රජ්ඤරූ, අර්ථජ්ඤරූ, නීතිප්රවීණරූ ආද අමාත්යර සහායදිංද ආ අච්යුතනු ඔංදු උපායවන්නු තයාරිසිදනු,
03110030a තත ආනායයාමාස වාරමුඛ්යා මහීපතිඃ.
03110030c වේශ්යාඃ සර්වත්ර නිෂ්ණාතාස්තා උවාච ස පාර්ථිවඃ..
ආග ආ පාර්ථිව මහීපතියු අත්යංත ශ්රේෂ්ඨ, එල්ලදරල්ලි පළගිද වේශ්යෙයරන්නු කරෙයිසි අවරිගෙ හේළිදනු:
03110031a ඍශ්යශෘංගමෘෂේඃ පුත්රමානයධ්වමුපායතඃ.
03110031c ලෝභයිත්වාභිවිශ්වාස්ය විෂයං මම ශෝභනාඃ..
“සුංදරියරේ! ඒනාදරූ උපායදිංද - ආසෙතෝරිසි අථවා භරවසෙගළන්නිත්තු ඍෂිපුත්ර ඍෂ්යශෘංගනන්නු නන්න රාජ්යක්කෙ කරෙතරබේකු!”
03110032a තා රාජභයභීතාශ්ච ශාපභීතාශ්ච යෝෂිතඃ.
03110032c අශක්යමූචුස්තත්කාර්යං විවර්ණා ගතචේතසඃ..
ආ මහිළෙයරු රාජන භයදිංද මත්තු ශාපද භයදිංද හෙදරි විවර්ණරාගි, මනස්සන්නු කළෙදුකොංඩු, “ඉදු සාධ්යවේ ඉල්ල!” එංදරු.
03110033a තත්ර ත්වේකා ජරද්යෝෂා රාජානමිදමබ්රවීත්.
03110033c ප්රයතිෂ්යේ මහාරාජ තමානේතුං තපෝධනං..
ආදරෙ අල්ලිද්ද ඕර්ව වෘද්ධ මහිළෙයු රාජනිගෙ හේළිදළු: “මහාරාජ! ආ තපෝධනනන්නු කරෙතරලු නානු ප්රයත්නිසුත්තේනෙ.
03110034a අභිප්රේතාංස්තු මේ කාමාන්සමනුජ්ඤාතුමර්හසි.
03110034c තතඃ ශක්ෂ්යේ ලෝභයිතුමෘශ්යශෘංගමෘෂේඃ සුතං..
නානු බයසිද කෙලවු සෞලභ්යගළිගෙ අප්පණෙ කොඩබේකු. ආග ආ ඍෂිසුත ඍෂ්යශෘංගනන්නු ආසෙතෝරිසි කරෙතරබල්ලෙ!”
03110035a තස්යාඃ සර්වමභිප්රායමන්වජානාත්ස පාර්ථිවඃ.
03110035c ධනං ච ප්රදදෞ භූරි රත්නානි විවිධානි ච..
ආග රාජනු අවළ එල්ල බේඩිකෙගළන්නූ පූරෛසුවංතෙ මාඩි, හෙච්චින ප්රමාණදල්ලි හණ මත්තු විවිධ රත්නගළන්නු කොඩිසිදනු.
03110036a තතෝ රූපේණ සංපන්නා වයසා ච මහීපතේ.
03110036c ස්ත්රිය ආදාය කාශ්චිත්සා ජගාම වනමංජසා..
ආග මහීපතේ! රූප මත්තු වයස්සිනල්ලි සංපන්නරාද හලවාරු ස්ත්රීයරොංදිගෙ අංජිකොංඩේ වනක්කෙ හෝදරු.”
සමාප්ති
ඉති ශ්රී මහාභාරතේ ආරණ්යකපර්වණි තීර්ථයාත්රාපර්වණි ලෝමශතීර්ථයාත්රායාං ඍෂ්යශෘංගෝපාඛ්යානේ දශාධිකශතතමෝ(අ)ධ්යායඃ.
ඉදු මහාභාරතද ආරණ්යකපර්වදල්ලි තීර්ථයාත්රාපර්වදල්ලි ලෝමශතීර්ථයාත්රෙයල්ලි ඍෂ්යශෘංගෝපාඛ්යානදල්ලි නූරාහත්තනෙය අධ්යායවු.