090 ଲୋମଶସଂଵାଦଃ

ପ୍ରଵେଶ

।। ଓଂ ଓଂ ନମୋ ନାରାଯଣାଯ।। ଶ୍ରୀ ଵେଦଵ୍ଯାସାଯ ନମଃ ।।

ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣଦ୍ଵୈପାଯନ ଵେଦଵ୍ଯାସ ଵିରଚିତ

ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତ

ଆରଣ୍ଯକ ପର୍ଵ

ତୀର୍ଥଯାତ୍ରା ପର୍ଵ

ଅଧ୍ଯାଯ 90

ସାର

ଧନଂଜଯନୁ ଯୁଧିଷ୍ଠିରନିଗॆ କଳୁହିସିଦ ସଂଦେଶଵନ୍ନୁ ଲୋମଶନୁ ତିଳିସୁଵୁଦୁ (1-7). ଲୋମଶନୁ ଯୁଧିଷ୍ଠିରନିଗॆ ତୀର୍ଥଯାତ୍ରॆଯନ୍ନୁ କୈଗॊଳ୍ଳଲୂ, ଜॊତॆଗॆ ତାନୂ ବରୁଵୁଦାଗିଯୂ ହେଳିଦୁଦୁ (8-13). ତୀର୍ଥଯାତ୍ରॆଗॆ ମନସ୍ସୁମାଡି ଯୁଧିଷ୍ଠିରନୁ ବହଳଷ୍ଟୁ ବ୍ରାହ୍ମଣରନ୍ନୁ ହସ୍ତିନାପୁରକ୍କॆ କଳୁହିସିଦୁଦୁ (14-24).

03090001 ଲୋମଶ ଉଵାଚ।
03090001a ଧନଂଜଯେନ ଚାପ୍ଯୁକ୍ତଂ ଯତ୍ତଚ୍ଛୃଣୁ ଯୁଧିଷ୍ଠିର।
03090001c ଯୁଧିଷ୍ଠିରଂ ଭ୍ରାତରଂ ମେ ଯୋଜଯେର୍ଧର୍ମ୍ଯଯା ଶ୍ରିଯା।।
03090002a ତ୍ଵଂ ହି ଧର୍ମାନ୍ପରାନ୍ଵେତ୍ଥ ତପାଂସି ଚ ତପୋଧନ।
03090002c ଶ୍ରୀମତାଂ ଚାପି ଜାନାସି ରାଜ୍ଞାଂ ଧର୍ମଂ ସନାତନଂ।।

ଲୋମଶନୁ ହେଳିଦନୁ: “ଯୁଧିଷ୍ଠିର! ଧନଂଜଯନୁ ହେଳି କଳୁହିସିଦୁଦନ୍ନୁ କେଳୁ. “ନନ୍ନ ଅଣ୍ଣ ଯୁଧିଷ୍ଠିରନିଗॆ ଜଯ, ଧର୍ମ ମତ୍ତୁ ଶ୍ରୀଯନ୍ନୁ କରୁଣିସୁ. ତପୋଧନ! ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଧର୍ମଵନ୍ନୂ ତପସ୍ସନ୍ନୂ ନୀନୁ ତିଳିଦିଦ୍ଦୀଯॆ. ସନାତନ ଶ୍ରୀମଂତ ରାଜର ଧର୍ମଵନ୍ନୂ ନୀନୁ ତିଳିଦିଦ୍ଦୀଯॆ.

03090003a ସ ଭଵାନ୍ଯତ୍ପରଂ ଵେଦ ପାଵନଂ ପୁରୁଷାନ୍ପ୍ରତି।
03090003c ତେନ ସମ୍ଯୋଜଯେଥାସ୍ତ୍ଵଂ ତୀର୍ଥପୁଣ୍ଯେନ ପାଂଡଵଂ।।

ପୁରୁଷରନ୍ନୁ ପାଵନଗॊଳିସୁଵ ବେରॆ ଏନୁ ଗॊତ୍ତିଦ୍ଦରୂ ଅଦନ୍ନୂ ଆ ତୀର୍ଥପୁଣ୍ଯଦॊଂଦିଗॆ ପାଂଡଵନିଗॆ ଦଯପାଲିସବେକୁ.

03090004a ଯଥା ତୀର୍ଥାନି ଗଚ୍ଚେତ ଗାଶ୍ଚ ଦଦ୍ଯାତ୍ସ ପାର୍ଥିଵଃ।
03090004c ତଥା ସର୍ଵାତ୍ମନା କାର୍ଯମିତି ମାଂ ଵିଜଯୋଽବ୍ରଵୀତ୍।।

ପାର୍ଥିଵରୁ ତୀର୍ଥଗଳିଗॆ ହୋଗି ଗୋଵୁଗଳ ଦାନଵନ୍ନିଡୁଵଂତॆ ସଂପୂର୍ଣମନସ୍ସିନିଂଦ ଈ କାର୍ଯନଡॆଯଲି! ” ऎଂଦୁ ଵିଜଯନୁ ନନଗॆ ହେଳିଦ୍ଦାନॆ.

03090005a ଭଵତା ଚାନୁଗୁପ୍ତୋଽସୌ ଚରେତ୍ତୀର୍ଥାନି ସର୍ଵଶଃ।
03090005c ରକ୍ଷୋଭ୍ଯୋ ରକ୍ଷିତଵ୍ଯଶ୍ଚ ଦୁର୍ଗେଷୁ ଵିଷମେଷୁ ଚ।।

“ନିନ୍ନ ରକ୍ଷଣॆଯଲ୍ଲି ଅଵନୁ ऎଲ୍ଲ ତୀର୍ଥଗଳନ୍ନୂ ସଂଚରିସଲି ମତ୍ତୁ ଦୁର୍ଗ-ଵିଷମ ପ୍ରଦେଶଗଳଲ୍ଲିଯ ରାକ୍ଷସରିଂଦ ରକ୍ଷିତନାଗିରଲି.

03090006a ଦଧୀଚ ଇଵ ଦେଵେଂଦ୍ରଂ ଯଥା ଚାପ୍ଯଂଗିରା ରଵିଂ।
03090006c ତଥା ରକ୍ଷସ୍ଵ କୌଂତେଯଂ ରାକ୍ଷସେଭ୍ଯୋ ଦ୍ଵିଜୋତ୍ତମ।।

ଦଧୀଚିଯୁ ଦେଵେଂଦ୍ରନନ୍ନୁ ମତ୍ତୁ ଅଂଗିରସନୁ ରଵିଯନ୍ନୁ ରକ୍ଷିସିଦଂତॆ ଦ୍ଵିଜୋତ୍ତମ! ନୀନୁ କୌଂତେଯନନ୍ନୁ ରାକ୍ଷସରିଂଦ ରକ୍ଷିସୁ.

03090007a ଯାତୁଧାନା ହି ବହଵୋ ରାକ୍ଷସାଃ ପର୍ଵତୋପମାଃ।
03090007c ତ୍ଵଯାଭିଗୁପ୍ତାନ୍କୌଂତେଯାନ୍ନାତିଵର୍ତେଯୁରଂତିକାତ୍।।

ପର୍ଵତଗଳ ମେଲॆ ଆକ୍ରମଣମାଡୁଵ ବହଳଷ୍ଟୁ ରାକ୍ଷସରିଦ୍ଦାରॆ. ନୀନୁ ରକ୍ଷଣॆଯନ୍ନିତ୍ତରॆ କୌଂତେଯନନ୍ନୁ ଆକ୍ରମଣିସି କॊନॆଗॊଳିସୁଵୁଦିଲ୍ଲ.”

03090008a ସୋଽହମିଂଦ୍ରସ୍ଯ ଵଚନାନ୍ନିଯୋଗାଦର୍ଜୁନସ୍ଯ ଚ।
03090008c ରକ୍ଷମାଣୋ ଭଯେଭ୍ଯସ୍ତ୍ଵାଂ ଚରିଷ୍ଯାମି ତ୍ଵଯା ସହ।।

ହୀଗॆ ଇଂଦ୍ରନ ଆଦେଶ ମତ୍ତୁ ଅର୍ଜୁନନ ନିଯୋଗଦଂତॆ ନିମ୍ମନ୍ନୁ ଭଯଦିଂଦ ରକ୍ଷିସୁତ୍ତା ନିମ୍ମ ଜॊତॆ ନାନୂ ସଂଚରିସୁତ୍ତେନॆ.

03090009a ଦ୍ଵିସ୍ତୀର୍ଥାନି ମଯା ପୂର୍ଵଂ ଦୃଷ୍ଟାନି କୁରୁନଂଦନ।
03090009c ଇଦଂ ତୃତୀଯଂ ଦ୍ରକ୍ଷ୍ଯାମି ତାନ୍ଯେଵ ଭଵତା ସହ।।

କୁରୁନଂଦନ! ଇଦକ୍କୂ ହିଂଦॆ ऎରଡୁ ବାରି ଈ ତୀର୍ଥଗଳନ୍ନୁ ନୋଡିଦ୍ଦେନॆ. ଈଗ ନିନ୍ନॊଂଦିଗॆ ବଂଦୁ ଅଵୁଗଳନ୍ନୁ ମୂରନॆଯ ବାରି ନୋଡୁତ୍ତେନॆ.

03090010a ଇଯଂ ରାଜର୍ଷିଭିର୍ଯାତା ପୁଣ୍ଯକୃଦ୍ଭିର୍ଯୁଧିଷ୍ଠିର।
03090010c ମନ୍ଵାଦିଭିର୍ମହାରାଜ ତୀର୍ଥଯାତ୍ରା ଭଯାପହା।।

ଯୁଧିଷ୍ଠିର! ମହାରାଜ! ପୁଣ୍ଯକର୍ମିଗଳାଦ ମନୁଵେ ମॊଦଲାଦ ରାଜର୍ଷିଗଳୁ ଭଯଵନ୍ନୁ କଳॆଯୁଵ ତୀର୍ଥଯାତ୍ରॆଯନ୍ନୁ କୈଗॊଂଡିଦ୍ଦରୁ.

03090011a ନାନୃଜୁର୍ନାକୃତାତ୍ମା ଚ ନାଵୈଦ୍ଯୋ ନ ଚ ପାପକୃତ୍।
03090011c ସ୍ନାତି ତୀର୍ଥେଷୁ କୌରଵ୍ଯ ନ ଚ ଵକ୍ରମତିର୍ନରଃ।।

କୌରଵ୍ଯ! ଅପ୍ରାମାଣିକନାଦଵନୁ, ଆତ୍ମସାଧନॆ ମାଡିକॊଂଡିରଦଵନୁ, ଵିଦ୍ଯॆଯିଲ୍ଲଦଵନୁ, ପାପକର୍ମଗଳନ୍ନୁ ମାଡିଦଵନୁ ମତ୍ତୁ ଵକ୍ରମତିଯିରୁଵ ଯାଵ ନରନୂ ଈ ତୀର୍ଥଗଳଲ୍ଲି ସ୍ନାନମାଡୁଵୁଦିଲ୍ଲ.

03090012a ତ୍ଵଂ ତୁ ଧର୍ମମତିର୍ନିତ୍ଯଂ ଧର୍ମଜ୍ଞଃ ସତ୍ଯସଂଗରଃ।
03090012c ଵିମୁକ୍ତଃ ସର୍ଵପାପେଭ୍ଯୋ ଭୂଯ ଏଵ ଭଵିଷ୍ଯସି।।

ନୀନାଦରୋ ନିତ୍ଯଵୂ ଧର୍ମମତିଯାଗିଦ୍ଦୁ, ଧର୍ମଵନ୍ନୁ ତିଳିଦୁକॊଂଡଵନାଗି, ସତ୍ଯସଂଗରନାଗିଦ୍ଦୀଯॆ. ନିନ୍ନ ऎଲ୍ଲ ପାପଗଳିଂଦ ଵିମୁକ୍ତନାଗୁତ୍ତୀଯॆ.

03090013a ଯଥା ଭଗୀରଥୋ ରାଜା ରାଜାନଶ୍ଚ ଗଯାଦଯଃ।
03090013c ଯଥା ଯଯାତିଃ କୌଂତେଯ ତଥା ତ୍ଵମପି ପାଂଡଵ।।

କୌଂତେଯ! ପାଂଡଵ! ରାଜ ଭଗୀରଥନଂତॆ ମତ୍ତୁ ଗଯ, ଯଯାତି ମॊଦଲାଦ ରାଜରଂତॆ ନୀନୂ କୂଡ ଆଗୁତ୍ତୀଯॆ.”

03090014 ଯୁଧିଷ୍ଠିର ଉଵାଚ।
03090014a ନ ହର୍ଷାତ୍ସଂପ୍ରପଶ୍ଯାମି ଵାକ୍ଯସ୍ଯାସ୍ଯୋତ୍ତରଂ କ୍ଵ ଚିତ୍।
03090014c ସ୍ମରେଦ୍ଧି ଦେଵରାଜୋ ଯଂ କିଂ ନାମାଭ୍ଯଧିକଂ ତତଃ।।

ଯୁଧିଷ୍ଠିରନୁ ହେଳିଦନୁ: “ସଂତୋଷଦିଂଦ ନନଗॆ ଈ ମାତିଗॆ ଉତ୍ତରଵେ କାଣୁତ୍ତିଲ୍ଲ. ଦେଵରାଜନୁ ନॆନପିସିକॊଂଡିଦ୍ଦାନॆ ऎଂଦରॆ ଇଦକ୍କିଂଦ ହॆଚ୍ଚିନଦୁ ଏନିଦॆ?

03090015a ଭଵତା ସଂଗମୋ ଯସ୍ଯ ଭ୍ରାତା ଯସ୍ଯ ଧନଂଜଯଃ।
03090015c ଵାସଵଃ ସ୍ମରତେ ଯସ୍ଯ କୋ ନାମାଭ୍ଯଧିକସ୍ତତଃ।।

ଧନଂଜଯନ ଭ୍ରାତନନ୍ନୁ ଇଂଦ୍ରନେ ନॆନପିସିକॊଂଡ ମତ୍ତୁ ନୀନୁ ଭେଟିଯାଦ ନନ୍ନଂଥଵନିଗॆ ଇଦକ୍କିଂଦଲୂ ଅଧିକଵାଦୁଦୁ ଏନିଦॆ?

03090016a ଯଚ୍ଚ ମାଂ ଭଗଵାନାହ ତୀର୍ଥାନାଂ ଦର୍ଶନଂ ପ୍ରତି।
03090016c ଧୌମ୍ଯସ୍ଯ ଵଚନାଦେଷା ବୁଦ୍ଧିଃ ପୂର୍ଵଂ କୃତୈଵ ମେ।।

ତୀର୍ଥଦର୍ଶନଦ କୁରିତୁ ନୀନୁ ନନଗॆ ହେଳିଦୁଦକ୍କॆ ମॊଦଲେ ନାନୁ ଧୌମ୍ଯନ ମାତିନଂତॆ ମନସ୍ସୁମାଡିଦ୍ଦॆ.

03090017a ତଦ୍ଯଦା ମନ୍ଯସେ ବ୍ରହ୍ମନ୍ଗମନଂ ତୀର୍ଥଦର୍ଶନେ।
03090017c ତଦୈଵ ଗଂତାସ୍ମି ଦୃଢମେଷ ମେ ନିଶ୍ଚଯଃ ପରଃ।।

ବ୍ରହ୍ମନ୍! ତୀର୍ଥଦର୍ଶନକ୍କॆ ହୋଗଲୁ ନୀନୁ ऎଂଦୁ ମନସ୍ସୁ ମାଡୁତ୍ତୀଯୋ ଅଂଦେ ନାନୂ କୂଡ ନିଶ୍ଵଯଵାଗିଯୂ ହॊରଡୁତ୍ତେନॆ.””

03090018 ଵୈଶଂପାଯନ ଉଵାଚ।
03090018a ଗମନେ କୃତବୁଦ୍ଧିଂ ତଂ ପାଂଡଵଂ ଲୋମଶୋଽବ୍ରଵୀତ୍।
03090018c ଲଘୁର୍ଭଵ ମହାରାଜ ଲଘୁଃ ସ୍ଵୈରଂ ଗମିଷ୍ଯସି।।

ଵୈଶଂପାଯନନୁ ହେଳିଦନୁ: “ହॊରଡଲୁ ମନସ୍ସୁମାଡିଦ୍ଦ ଆ ପାଂଡଵନିଗॆ ଲୋମଶନୁ ହେଳିଦନୁ: “ହଗୁରାଗୁ ମହାରାଜ! ହଗୁରାଦରॆ ସୁଲଭଵାଗି ହୋଗବହୁଦୁ.”

03090019 ଯୁଧିଷ୍ଠିର ଉଵାଚ।
03090019a ବିକ୍ଷାଭୁଜୋ ନିଵର୍ତଂତାଂ ବ୍ରାହ୍ମଣା ଯତଯଶ୍ଚ ଯେ।
03090019c ଯେ ଚାପ୍ଯନୁଗତାଃ ପୌରା ରାଜଭକ୍ତିପୁରସ୍କୃତାଃ।।

ଯୁଧିଷ୍ଠିରନୁ ହେଳିଦନୁ: “ଭିକ୍ଷାର୍ଥିଗଳାଦ ବ୍ରାହ୍ମଣରୁ ମତ୍ତୁ ଯତିଗଳୁ, ମତ୍ତୁ ରାଜଭକ୍ତିଯିଂଦ ନନ୍ନନ୍ନୁ ଗୌରଵିସି ଅନୁସରିସି ବଂଦ ପୌରଜନରୂ ହିଂଦିରୁଗଲି.

03090020a ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରଂ ମହାରାଜମଭିଗଚ୍ଚଂତୁ ଚୈଵ ତେ।
03090020c ସ ଦାସ୍ଯତି ଯଥାକାଲମୁଚିତା ଯସ୍ଯ ଯା ଭୃତିଃ।।

ଅଵରୁ ମହାରାଜ ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରନଲ୍ଲିଗॆ ହୋଗଲି. ଅଵରିଗॆ ଯଥାକାଲଦଲ୍ଲି ଉଚିତଵାଗି ଦॊରॆଯବେକାଦୁଦନ୍ନୁ ଅଵନୁ ନୀଡୁତ୍ତାନॆ.

03090021a ସ ଚେଦ୍ଯଥୋଚିତାଂ ଵୃତ୍ତିଂ ନ ଦଦ୍ଯାନ୍ମନୁଜେଶ୍ଵରଃ।
03090021c ଅସ୍ମତ୍ପ୍ରିଯହିତାର୍ଥାଯ ପାଂଚାଲ୍ଯୋ ଵଃ ପ୍ରଦାସ୍ଯତି।।

ऒଂଦୁଵେଳॆ ଆ ମନୁଜେଶ୍ଵରନୁ ଅଵରିଗॆ ଯଥୋଚିତଵାଦ ଵୃତ୍ତିଯନ୍ନୁ କॊଡଦିଦ୍ଦରॆ ନନ୍ନ ପ୍ରୀତିହିତାର୍ଥଵାଗି ପାଂଚାଲନୁ ଅଵରିଗॆ ନୀଡୁତ୍ତାନॆ.””

03090022 ଵୈଶଂପାଯନ ଉଵାଚ।
03090022a ତତୋ ଭୂଯିଷ୍ଠଶଃ ପୌରା ଗୁରୁଭାରସମାହିତାଃ।
03090022c ଵିପ୍ରାଶ୍ଚ ଯତଯୋ ଯୁକ୍ତା ଜଗ୍ମୁର୍ନାଗପୁରଂ ପ୍ରତି।।

ଵୈଶଂପାଯନନୁ ହେଳିଦନୁ: “ଅନଂତର ତମ୍ମ ଭାରଵନ୍ନୁ ହॊତ୍ତୁକॊଂଡୁ ପୌରଜନରୁ, ଵିପ୍ରରୁ ମତ୍ତୁ ଯତିଗଳୁ ତମ୍ମ ଅନୁଯାଯିଗଳॊଂଦିଗॆ ऒଂଦାଗି ନାଗପୁରଦ କଡॆ ହॊରଟରୁ.

03090023a ତାନ୍ସର୍ଵାନ୍ଧର୍ମରାଜସ୍ଯ ପ୍ରେମ୍ଣା ରାଜାଂବିକାସୁତଃ।
03090023c ପ୍ରତିଜଗ୍ରାହ ଵିଧିଵଦ୍ଧନୈଶ୍ଚ ସମତର୍ପଯତ୍।।

ଧର୍ମରାଜନ ମେଲିନ ପ୍ରୀତିଯିଂଦ ଅଵରॆଲ୍ଲରନ୍ନୂ ରାଜ ଅଂବିକାସୁତନୁ ସ୍ଵାଗତିସି ଵିଵିଧ ଧନଗଳିଂଦ ତୃପ୍ତିପଡିସିଦନୁ.

03090024a ତତଃ କୁଂତୀସୁତୋ ରାଜା ଲଘୁଭିର୍ବ୍ରାହ୍ମଣୈଃ ସହ।
03090024c ଲୋମଶେନ ଚ ସୁପ୍ରୀତସ୍ତ୍ରିରାତ୍ରଂ କାମ୍ଯକେଽଵସତ୍।।

ଅନଂତର କୁଂତୀସୁତ ରାଜନୁ ସ୍ଵଲ୍ପଵେ ବ୍ରାହ୍ମଣରୁ ମତ୍ତୁ ଲୋମଶନॊଂଦିଗॆ ସଂତୋଷଦିଂଦ କାମ୍ଯକଦଲ୍ଲି ମୂରୁ ରାତ୍ରିଗଳନ୍ନୁ କଳॆଦନୁ.”

ସମାପ୍ତି

ଇତି ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତେ ଆରଣ୍ଯକପର୍ଵଣି ତୀର୍ଥଯାତ୍ରାପର୍ଵଣି ଲୋମଶସଂଵାଦେ ନଵତିତମୋଽଧ୍ଯାଯଃ।
ଇଦୁ ମହାଭାରତଦ ଆରଣ୍ଯକପର୍ଵଦଲ୍ଲି ତୀର୍ଥଯାତ୍ରାପର୍ଵଦଲ୍ଲି ଲୋମଶସଂଵାଦ ऎନ୍ନୁଵ ତॊଂଭତ୍ତନॆଯ ଅଧ୍ଯାଯଵୁ.