ප්රවේශ
.. ඕං ඕං නමෝ නාරායණාය.. ශ්රී වේදව්යාසාය නමඃ ..
ශ්රී කෘෂ්ණද්වෛපායන වේදව්යාස විරචිත
ශ්රී මහාභාරත
ආරණ්යක පර්ව
ඉංද්රලෝකාභිගමන පර්ව
අධ්යාය 72
සාර
දූති කේශිනියු බාහුකනල්ලිගෙ හෝගි විචාරිසිද්දුදු (1-22). දුඃඛිතනාද බාහුකනු දමයංතිගෙ සංදේශවන්නු කළුහිසුවුදු (23-30).
03072001 දමයංත්යුවාච.
03072001a ගච්ච කේශිනි ජානීහි ක ඒෂ රථවාහකඃ.
03072001c උපවිෂ්ටෝ රථෝපස්ථේ විකෘතෝ හ්රස්වබාහුකඃ..
දමයංතියු හේළිදළු: “කේශිනි! හෝගි රථදල්ලි කුළිතිද්ද විකෘත, හෘස්වබාහික ආ රථවාහකනු යාරෙංදු තිළිදුකෝ.
03072002a අභ්යේත්ය කුශලං භද්රේ මෘදුපූර්වං සමාහිතා.
03072002c පෘච්චේථාඃ පුරුෂං හ්යේනං යථාතත්ත්වමනිංදිතේ..
භද්රේ! අනිංදිතේ! අවනල්ලිගෙ හෝගි මෘදුවාගි අවනු කුශලදිංද්දානෙයේ කේළු. ඊ පුරුෂනු යාරෙංදු යථාවත්තාගි කේළි තිළිදුකෝ.
03072003a අත්ර මේ මහතී ශංකා භවේදේෂ නලෝ නෘපඃ.
03072003c තථා ච මේ මනස්තුෂ්ටිර්හෘදයස්ය ච නිර්වෘතිඃ..
අවනේ නෘප නලනිරබහුදෙංදු මහත්තර ශංකෙ නන්නල්ලිදෙ. යාකෙංදරෙ නන්න මනස්සු සංතෘප්තියිංදිදෙ මත්තු හෘදයවු ශාංතවාගිදෙ.
03072004a බ්රූයාශ්චෛනං කථාංතේ ත්වං පර්ණාදවචනං යථා.
03072004c ප්රතිවාක්යං ච සුශ්රෝණි බුධ්යේථාස්ත්වමනිංදිතේ..
අනිංදිතේ! නීනු මාතනාඩුවාග පර්ණදන වචනගළන්නූ සේරිසිකෝ මත්තු අවනාඩිද ප්රතියොංදු වාක්යවන්නූ සරියාගි කේළි තිළිදුකෝ.””
03072005 බෘහදශ්ව උවාච.
03072005a ඒවං සමාහිතා ගත්වා දූතී බාහුකමබ්රවීත්.
03072005c දමයංත්යපි කල්යාණී ප්රාසාදස්ථාන්වවෛක්ෂත..
බෘහදශ්වනු හේළිදනු: “ඊ රීති දූතියු බාහුකනන්නු සමීපිසි අවනල්ලි මාතනාඩිදළු. කල්යාණි දමයංතියු ගච්චිනමේලෙ නිංතු නෝඩුත්තිද්දළු.
03072006 කේශින්යුවාච.
03072006a ස්වාගතං තේ මනුෂ්යේංද්ර කුශලං තේ බ්රවීම්යහං.
03072006c දමයංත්යා වචඃ සාධු නිබෝධ පුරුෂර්ෂභ..
03072007a කදා වෛ ප්රස්ථිතා යූයං කිමර්ථමිහ චාගතාඃ.
03072007c තත්ත්වං බ්රූහි යථාන්යායං වෛදර්භී ශ්රෝතුමිච්චති..
කේශිනියු හේළිදළු: “මනුෂ්යේංද්ර! පුරුෂර්ෂභ! නිනගෙ ස්වාගත. නින්න කුශලවන්නු කේළුත්තිද්දේනෙ. දමයංතියු ඔංදු මාතන්නු හේළි කළුහිසිද්දාළෙ. ගමනවිට්ටු කේළු. නීවෙල්ලරූ එංදු හොරටිද්දිරි මත්තු ඉල්ලිගෙ ඒකෙ ආගමිසිද්දීරි? න්යායවෙනිසිදරෙ සත්යවන්නු හේළු. වෛදර්භියු කේළලු ඉච්චිසුත්තාළෙ.”
03072008 බාහුක උවාච.
03072008a ශ්රුතඃ ස්වයංවරෝ රාජ්ඤා කෞසල්යේන යශස්විනා.
03072008c ද්විතීයෝ දමයංත්යා වෛ ශ්වෝභූත ඉති භාමිනි..
බාහුකනු හේළිදනු: “භාමිනී! කෞසලද යශස්වි රාජනු දමයංතිය එරඩනෙය ස්වයංවරවු නඩෙයුත්තිදෙ එංදු කේළිදනු.
03072009a ශ්රුත්වා තං ප්රස්ථිතෝ රාජා ශතයෝජනයායිභිඃ.
03072009c හයෛර්වාතජවෛර්මුඛ්යෛරහමස්ය ච සාරථිඃ..
අදන්නු කේළිද රාජනු ශතයෝජනදූරවන්නු දාටුව වායුවේගගළන්නුළ්ළ හයගළොංදිගෙ හොරටනු. නානු අවන සාරථි.”
03072010 කේශින්යුවාච.
03072010a අථ යෝ(අ)සෞ තෘතීයෝ වඃ ස කුතඃ කස්ය වා පුනඃ.
03072010c ත්වං ච කස්ය කථං චේදං ත්වයි කර්ම සමාහිතං..
කේශිනියු හේළිදනු: “නිම්මල්ලිරුව ඊ මූරනෙයවනු එල්ලියවනු මත්තු යාරවනු? මත්තු නීනු යාරු මත්තු නිනගෙ ඊ කෙලසවු හේගෙ ප්රාප්තවායිතු?”
03072011 බාහුක උවාච.
03072011a පුණ්යශ්ලෝකස්ය වෛ සූතෝ වාර්ෂ්ණේය ඉති විශ්රුතඃ.
03072011c ස නලේ විද්රුතේ භද්රේ භාංගස්වරිමුපස්ථිතඃ..
බාහුකනු හේළිදනු: “භද්රේ! අවනු පුණ්යශ්ලෝකන සූත; වාර්ෂ්ණේයනෙංදු හෙසරු. නලනු හොරටු හෝද නංතර අවනු භාංගස්වරියල්ලි වාසිසුත්තිද්දානෙ.
03072012a අහමප්යශ්වකුශලඃ සූදත්වේ ච සුනිෂ්ඨිතඃ.
03072012c ඍතුපර්ණේන සාරථ්යේ භෝජනේ ච වෘතඃ ස්වයං..
නානාදරූ ඕර්ව අශ්වකුශල මත්තු උත්තම අඩුගෙගළන්නු මාඩබල්ලව. ස්වයං ඍතුපර්ණනේ නන්නන්නු අවන සාරථි මත්තු අඩුගෙ භටනන්නාගි ඉරිසිකොංඩිද්දානෙ.”
03072013 කේශින්යුවාච.
03072013a අථ ජානාති වාර්ෂ්ණේයඃ ක්ව නු රාජා නලෝ ගතඃ.
03072013c කථං චිත්ත්වයි වෛතේන කථිතං ස්යාත්තු බාහුක..
කේශිනියු හේළිදළු: “බාහුක! රාජ නලනු එල්ලිගෙ හෝදනෙංදු වාර්ෂ්ණේයනිගෙ තිළිදිදෙයේ? නින්න සම්මුඛදල්ලි අවනු එංදාදරූ අවන කුරිතු හේළිද්දුංටේ?”
03072014 බාහුක උවාච.
03072014a ඉහෛව පුත්රෞ නික්ෂිප්ය නලස්යාශුභකර්මණඃ.
03072014c ගතස්තතෝ යථාකාමං නෛෂ ජානාති නෛෂධං..
බාහුකනු හේළිදනු: “ආ අශුභකර්මි නලන පුත්රරන්නු ඉල්ලියේ ඉරිසි අවනු හොරටුහෝද. නෛෂධනු එල්ලිද්දානෙංදු අවනිගූ ගොත්තිල්ල.
03072015a න චාන්යඃ පුරුෂඃ කශ්චින්නලං වේත්ති යශස්විනි.
03072015c ගූඪශ්චරති ලෝකේ(අ)ස්මින්නෂ්ටරූපෝ මහීපතිඃ..
යශස්විනි! නලනු එල්ලිද්දානෙ එංදු බේරෙ යාරිගූ ගොත්තිල්ල. අවනු එල්ලියෝ ගූඪවාගි වාසිසුත්තිරබහුදු. ආ මහීපතියු අදෘශ්යනාගිද්දානෙ.
03072016a ආත්මෛව හි නලං වේත්ති යා චාස්ය තදනංතරා.
03072016c න හි වෛ තානි ලිංගානි නලං ශංසංති කර්හි චිත්..
තදනංතරදල්ලි ඉවනේ නලනෙංදු හේළුව යාවරීතිය ලක්ෂණගළූ උළියලිල්ල. අවනිගෙ මත්තු අවනවළිගෙ මාත්ර අවන ලක්ෂණගළු ගොත්තු.”
03072017 කේශින්යුවාච.
03072017a යෝ(අ)සාවයෝධ්යාං ප්රථමං ගතවාන්බ්රාහ්මණස්තදා.
03072017c ඉමානි නාරීවාක්යානි කථයානඃ පුනඃ පුනඃ..
කේශිනියු හේළිදළු: “මොදලු අයෝධ්යෙගෙ බංදිද්ද බ්රාහ්මණනොබ්බනු ඕර්ව නාරිය ඊ මාතුගළන්නු පුනඃ පුනඃ හේළුත්තිද්දනු:
03072018a ක්ව නු ත්වං කිතව චිත්ත්වා වස්ත්රාර්ධං ප්රස්ථිතෝ මම.
03072018c උත්සෘජ්ය විපිනේ සුප්තාමනුරක්තාං ප්රියාං ප්රිය..
“ජූජුගාර! නන්න වස්ත්රවන්නු කත්තරිසි හොරටුහෝද නීනු එල්ලිද්දීයෙ? ප්රිය! මලගි නිද්රිසුත්තිද්ද ප්රියෙයන්නු විපිනදල්ලියේ බිට්ටු හෝදෙයල්ල?
03072019a සා වෛ යථා සමාදිෂ්ටා තත්රාස්තේ ත්වත්ප්රතීක්ෂිණී.
03072019c දහ්යමානා දිවාරාත්රං වස්ත්රාර්ධේනාභිසංවෘතා..
නීනු තෝරිසිදල්ලියේ අවළු හගලු රාත්රියූ දහිසුත්තා අර්ධවස්ත්රවන්නේ ධරිසි නින්නන්නු ප්රතීක්ෂිසුත්තා ඉද්දාළෙ.
03072020a තස්යා රුදංත්යාඃ සතතං තේන දුඃඛේන පාර්ථිව.
03072020c ප්රසාදං කුරු වෛ වීර ප්රතිවාක්යං ප්රයච්ච ච..
පාර්ථිව! නින්න දුඃඛදිංදලේ අවළු සතතවාගි රෝදිසුත්තිද්දාළෙ. වීර! අවළල්ලි දයෙතෝරිසි ප්රතිවාක්යවන්නු නීඩු.”
03072021a තස්යාස්තත්ප්රියමාඛ්යානං ප්රබ්රවීහි මහාමතේ.
03072021c තදේව වාක්යං වෛදර්භී ශ්රෝතුමිච්චත්යනිංදිතා..
මහාමතේ! අවළිගෙ ප්රියවාද කථෙයන්නු පුනඃ හේළු. අදේ මාතුගළන්නු අනිංදිතෙ වෛදර්භියු කේළලිච්ඡිසුත්තාළෙ.
03072022a ඒතච්ඡෘත්වා ප්රතිවචස්තස්ය දත්තං ත්වයා කිල.
03072022c යත්පුරා තත්පුනස්ත්වත්තෝ වෛදර්භී ශ්රෝතුමිච්චති..
නීනු කොට්ට ප්රතිවාක්යවන්නු කේළිදාගිනිංද අදේ හිංදින මාතුගළන්නු පුනඃ කේළලු වෛදර්භියු ඉච්චිසුත්තාළෙ.’’”
03072023 බෘහදශ්ව උවාච.
03072023a ඒවමුක්තස්ය කේශින්යා නලස්ය කුරුනංදන.
03072023c හෘදයං ව්යථිතං චාසීදශ්රුපූර්ණේ ච ලෝචනේ..
බෘහදශ්වනු හේළිදනු: “කුරුනංදන! ඊ රීති කේශිනියු හේළිදාග නලන හෘදයවු ව්යථිතගොංදු කණ්ණුගළල්ලි කණ්ණීරු තුංබිකොංඩිතු.
03072024a ස නිගෘහ්යාත්මනෝ දුඃඛං දහ්යමානෝ මහීපතිඃ.
03072024c බාෂ්පසංදිග්ධයා වාචා පුනරේවේදමබ්රවීත්..
දහිසුත්තිරුව දුඃඛවන්නු අදුමිට්ටු මහීපතියු කණ්ණීරිනිංද කට්ටිද කංඨදල්ලි ආ මාතුගළන්නු පුනඃ හේළිදනු:
03072025a වෛෂම්යමපි සංප්රාප්තා ගෝපායංති කුලස්ත්රියඃ.
03072025c ආත්මානමාත්මනා සත්යෝ ජිතස්වර්ගා න සංශයඃ..
“කුලස්ත්රීයරු කෂ්ටගළු බංදරූ තම්මන්නු තාවේ රක්ෂිසිකොළ්ළුත්තාරෙ. නිජවාගියූ අවරු ජිතස්වර්ගිගළු එන්නුවුදරල්ලි සංශයවේ ඉල්ල. පතියු ඉල්ලදිද්දරූ ඉවරු එංදූ කෘද්ධරාගුවුදිල්ල.
03072026a රහිතා භර්තෘභිශ්චෛව න ක්රුධ්යංති කදා චන.
03072026c ප්රාණාංශ්චාරිත්රකවචා ධාරයංතීහ සත්ස්ත්රියඃ..
විෂම ස්ථිතියල්ලිද්ද, සුඛදිංද පරිභ්රෂ්ටනාද මූඪනොබ්බනු අවළන්නු පරිත්යජිසිරබහුදු. ආදරෙ අල්ලි ක්රෝධිසුවුදු සරියල්ල.
03072027a ප්රාණයාත්රාං පරිප්රේප්සෝඃ ශකුනෛර්හෘතවාසසඃ.
03072027c ආධිභිර්දහ්යමානස්ය ශ්යාමා න ක්රෝද්ධුමර්හති..
පක්ෂිගළිංද වස්ත්රගළන්නු අපහරිසල්පට්ටවනාගි, සුඩුත්තිරුව මනස්සුළ්ළවනාගිද්ද අවනු බිට්ටු හෝගිද්දුදක්කෙ සුංදරියු ක්රෝධිසුවුදු සරියල්ල.
03072028a සත්කෘතාසත්කෘතා වාපි පතිං දෘෂ්ට්වා තථාගතං.
03072028c භ්රෂ්ටරාජ්යං ශ්රියා හීනං ක්ෂුධිතං ව්යසනාප්ලුතං..
සත්කෘතනාගිරලි අථවා අසත්කෘතනාගිරලි, තන්න පතියු රාජ්යභ්රෂ්ටනාගි, සංපත්තන්නු කළෙදුකොංඩිද්දුදක්කෙ සුංදරියු කෝපිසුවුදු සරියල්ල.”
03072029a ඒවං බ්රුවාණස්තද්වාක්යං නලඃ පරමදුඃඛිතඃ.
03072029c න බාෂ්පමශකත්සෝඪුං ප්රරුරෝද ච භාරත..
භාරත! ඊ රීති නලනු ඊ වාක්යගළන්නු හේළුත්තිද්දංතෙයේ පරම දුඃඛිතනාගි, කණ්ණීරන්නු තඩෙහිඩියලු අශක්තනාගි ජෝරාගි අළ තොඩගිදනු.
03072030a තතඃ සා කේශිනී ගත්වා දමයංත්යෛ න්යවේදයත්.
03072030c තත්සර්වං කථිතං චෛව විකාරං චෛව තස්ය තං..
කේශිනියු දමයංතිය බළි හෝගි නඩෙදිද්දෙල්ලවන්නූ මත්තු අවන විකාර රූපවන්නූ වරදිමාඩිදළු.”
සමාප්ති
ඉති ශ්රී මහාභාරතේ ආරණ්යකපර්වණි ඉංද්රලෝකාභිගමනපර්වණි නලෝපාඛ්යානේ නලකේශිනීසංවාදේ ද්විසප්තතිතමෝ(අ)ධ්යායඃ.
ඉදු මහාභාරතද ආරණ්යකපර්වදල්ලි ඉංද්රලෝකාභිගමනපර්වදල්ලි නලෝපාඛ්යානදල්ලි නලකේශිනීසංවාද එන්නුව එප්පත්තෙරඩනෙය අධ්යායවු.