ប៑រវេឝ
।। ឱំ ឱំ នមោ នារាយណាយ।। ឝ៑រី វេទវ៑យាសាយ នមះ ।।
ឝ៑រី ក្ឫឞ៑ណទ៑វៃបាយន វេទវ៑យាស វិរចិត
ឝ៑រី មហាភារត
អារណ៑យក បរ៑វ
ឥំទ៑រលោកាភិគមន បរ៑វ
អធ៑យាយ 60
សារ
ಎច៑ចរគೊំឌ ទមយំតិយុ បតិយន៑នុ កាណទេ វិលបិសុត៑តា អវនន៑នុ ហុឌុកុត៑តា អរណ៑យទល៑លិ សុត៑តាឌិទុទុ (1-18). មារ៑គទល៑លិ ហೆព៑ពាវೊំទុ អវឡន៑នុ ហិឌិទុ នុំគលុ ប៑រារំភិសុវាគ, អវឡ កូគន៑នុ កេឡិទ វ៑យាធនោរ៑វនុ ពំទុ ហាវន៑នុ កೊំទុ ទមយំតិយន៑នុ មុក៑តគೊឡិសិទុទុ (19-30). តន៑ន រូបវន៑នុ កំឌុ មោហិតនាទ វ៑យាធនន៑នុ ទមយំតិយុ ឝបិសិ សុដ៑ដុហាកិទុទុ (31-38).
03060001 ព្ឫហទឝ៑វ ឧវាច।
03060001a អបក៑រាំតេ នលេ រាជន៑ទមយំតី គតក៑លមា।
03060001c អពុធ៑យត វរារោហា សំត៑រស៑តា វិជនេ វនេ।।
ព្ឫហទឝ៑វនុ ហេឡិទនុ: “រាជន៑! អយាសវន៑នុ និវារិសិកೊំឌ វរារោហೆ ទមយំតិយុ នលនុ ហೊរដុហោទ ពឡិក និរ៑ជន វនទល៑លិ នឌុគុត៑តា ಎច៑ចរគೊំឌឡុ.
03060002a សាបឝ៑យមានា ភរ៑តារំ ទុះខឝោកសមន៑វិតា।
03060002c ប៑រាក៑រោឝទុច៑ចៃះ សំត៑រស៑តា មហារាជេតិ នៃឞធំ।।
បតិយន៑នុ កាណទេ, ទុះខឝោកសមន៑វិតឡាគិ “មហារាជ!” ಎំទុ នៃឞធនន៑នុ ជោរាគិ កូគិ ករೆទឡុ.
03060003a ហា នាថ ហា មហារាជ ហា ស៑វាមិន៑កិំ ជហាសិ មាំ।
03060003c ហា ហតាស៑មិ វិនឞ៑ដាស៑មិ ភីតាស៑មិ វិជនេ វនេ।।
“ហា នាថ! ហា មហារាជ! ហា ស៑វាមី! នន៑នន៑នុ ឯកೆ ពិដ៑ដុហោទೆ? នានុ ឦ និរ៑ជន វនទល៑លិ ហតឡាគិទ៑ទេនೆ! វិនឞ៑ដឡាគិទ៑ទេនೆ! ភីតឡាគិទ៑ទេនೆ!
03060004a ននុ នាម មហារាជ ធរ៑មជ៑ញះ សត៑យវាគសិ।
03060004c កថមុក៑ត៑វា តថាសត៑យំ សុប៑តាមុត៑ស្ឫជ៑យ មាំ គតះ।।
មហារាជ! នីនុ សទា ធរ៑មជ៑ញ មត៑តុ សត៑យវាទិ. អាទរೆ ឦគ អសត៑យវន៑នុ នុឌិទុ មលគិទ៑ទ នន៑នន៑នុ ហេគೆ ពិដ៑ដុ ហោទೆ?
03060005a កថមុត៑ស្ឫជ៑យ គំតាសិ វឝ៑យាំ ភារ៑យាមនុវ៑រតាំ।
03060005c វិឝេឞតោៜនបក្ឫតេ បរេណាបក្ឫតេ សតិ।।
វិឝេឞវាគិ យារិគូ កೆដ៑ដទ៑ទន៑នុ មាឌទ, ពេរೆយវរិំទ កೆដ៑ដទ៑ទន៑នុ មាឌិសិកೊំឌ នីនុ - និន៑ន វឝទល៑លិយេ ឥរុវ, និន៑នន៑នេ អនុសរិសុវ - ភារ៑យೆយន៑នុ ហេគೆ ពិដ៑ដុ ហោទೆ?
03060006a ឝក៑ឞ៑យសេ តា គិរះ សត៑យាះ ករ៑តុំ មយិ នរេឝ៑វរ।
03060006c យាស៑ត៑វយា លោកបាលានាំ សំនិធៅ កថិតាះ បុរា।।
នរេឝ៑វរ! ហិំទೆ លោកបាលករ សន៑និធិយល៑លិ ននគೆ កೊដ៑ដ វចនវន៑នុ សត៑យវន៑នាគិ មាឌលុ និនគೆ សាធ៑យវិល៑លវេ?
03060007a បរ៑យាប៑តះ បរិហាសោៜយមេតាវាន៑បុរុឞរ៑ឞភ।
03060007c ភីតាហមស៑មិ ទុរ៑ធរ៑ឞ ទរ៑ឝយាត៑មានមីឝ៑វរ।।
បុរុឞរ៑ឞភ! សាកុ ឦ បរិហាស! ទុរ៑ធរ៑ឞ! ឦឝ៑វរ! នានុ ភីតឡាគិទ៑ទេនೆ! និន៑នន៑នុ កាណិសិកោ.
03060008a ទ្ឫឝ៑យសេ ទ្ឫឝ៑យសេ រាជន៑នេឞ តិឞ៑ឋសិ នៃឞធ।
03060008c អាវារ៑យ គុល៑មៃរាត៑មានំ កិំ មាំ ន ប៑រតិភាឞសេ।।
និន៑នន៑នុ នោឌិទೆ! រាជ! និន៑នន៑នុ នោឌិទೆ! នៃឞធ! នីនុ អល៑លិ និំតិទ៑ទីយೆ. គិឌគឡ ហិំទೆ អឌគិកೊំឌិទ៑ទីយೆ. នីនុ យាកೆ ននគೆ ឧត៑តរិសុត៑តិល៑ល?
03060009a ន្ឫឝំសំ ពត រាជេំទ៑រ យន៑មាមេវំគតាមិហ।
03060009c វិលបំតីំ សមាលិំគ៑យ នាឝ៑វាសយសិ បារ៑ថិវ।।
បារ៑ថិវ! រាជេំទ៑រ! នន៑នន៑នុ ឥន៑នុ ហិំសិសពេឌ! នានុ ឥល៑លិ វិលបិសុត៑តិទ៑ទេនೆ ಎំទុ តិឡិទរូ នីនុ នន៑នន៑នុ និន៑ន ពាហុគឡល៑លិរិសិ សំតវិសុត៑តិល៑លវល៑ល!
03060010a ន ឝោចាម៑យហមាត៑មានំ ន ចាន៑យទបិ កិំ ចន।
03060010c កថំ នុ ភវិតាស៑យេក ឥតិ ត៑វាំ ន្ឫប ឝោចិមិ।।
ន្ឫប! នានុ និន៑នន៑នុ ពិដ៑ដុ នន៑ន ពគ៑គೆ អថវា ពេរೆ យាវុទរ កុរិតូ យោចិសុត៑តិល៑ល. នីនុ ಒព៑ពនេ ហេគೆ ឥរុត៑តីយೆ ಎំទុ ឝោកិសុត៑តិទ៑ទេនೆ.
03060011a កថំ នុ រាជំស៑ត្ឫឞិតះ ក៑ឞុធិតះ ឝ៑រមករ៑ឝិតះ।
03060011c សាយាះនេ វ្ឫក៑ឞមូលេឞុ មាមបឝ៑យន៑ភវិឞ៑យសិ।।
រាត៑រិ ពិទ៑ទមេលೆ ហសិវុ ពាយារិកೆគឡិំទ ពឡលិទ នីនុ វ្ឫក៑ឞទ អឌិយល៑លិ កុឡិតុ នន៑នន៑នូ នោឌទេ ហេគೆ ឥរពល៑លೆ រាជន៑?”
03060012a តតះ សា តីវ៑រឝោការ៑តា ប៑រទីប៑តេវ ច មន៑យុនា।
03060012c ឥតឝ៑ចេតឝ៑ច រុទតី បរ៑យធាវត ទុះខិតា।।
តីវ៑រ ឝោក-កោបគឡិំទ ឧរិយុត៑តិទ៑ទ អវឡុ ទុះខទិំទ អឡុត៑តា អត៑តិត៑ត ឱឌតೊឌគិទឡុ.
03060013a មុហុរុត៑បតតេ ពាលា មុហុះ បតតិ វិហ៑វលា।
03060013c មុហុរាលីយតេ ភីតា មុហុះ ក៑រោឝតិ រោទិតិ।।
អា ពាលೆយុ ಒំទុ ក៑ឞណ មេលេឡុត៑តិទ៑ទឡុ, ឥន៑នೊំទុ ក៑ឞណ វិហ៑វលឡាគិ ពីឡុត៑តិទ៑ទឡុ. ಒំទុ ក៑ឞណ ពីតឡាគិ មុទុឌិកೊំឌិរុត៑តិទ៑ទឡុ, មត៑តೊំទុ ក៑ឞណ ជោរាគិ អឡុត៑តិទ៑ទឡុ.
03060014a សា តីវ៑រឝោកសំតប៑តា មុហុរ៑និះឝ៑វស៑យ វិហ៑វលា।
03060014c ឧវាច ភៃមី និឞ៑ក៑រម៑យ រោទមានា បតិវ៑រតា।।
តីវ៑រ ឝោក សំតប៑តឡាគិ វិហ៑វលឡាទ អា បតិវ៑រតೆ ភៃមិយុ និដ៑ដុសិរុ ពិឌុត៑តា ហೊរ ពំទុ អឡុត៑តា ហេឡិទឡុ.
03060015a យស៑យាភិឝាបាទ៑ទុះខារ៑តោ ទុះខំ វិំទតិ នៃឞធះ।
03060015c តស៑យ ភូតស៑យ តទ៑ទុះខាទ៑ទុះខមភ៑យធិកំ ភវេត៑।।
“យារ អភិឝាបទិំទ ទុះខារ៑តនាទ នៃឞធនុ ទុះខវន៑នុ បឌೆទិទ៑ទានោ អវន ទុះខវូ ឦ ទុះខក៑កិំត អធិកវាគលិ!
03060016a អបាបចេតសំ បាបោ យ ឯវំ ក្ឫតវាន៑នលំ।
03060016c តស៑មាទ៑ទុះខតរំ ប៑រាប៑យ ជីវត៑វសុខជីវិកាំ।।
អបាបចេតសនាទ នលនិគೆ ឦ រីតិ មាឌិទ បាបិយុ ឥទក៑កិំតលូ ហೆច៑ចុ ទុះខវន៑នុ ហೊំទិ, អសុខី ជីវនវន៑នុ ពទុកលិ!”
03060017a ឯវំ តុ វិលបំតី សា រាជ៑ញោ ភារ៑យា មហាត៑មនះ।
03060017c អន៑វេឞតិ ស៑ម ភរ៑តារំ វនេ ឝ៑វាបទសេវិតេ।।
ឦ រីតិ មហាត៑ម រាជន ភារ៑យೆយុ វិលបិសុត៑តា ម្ឫគគឡិំទ តុំពិទ វនទល៑លិ តន៑ន បតិយន៑នុ អន៑វេឞិសិទឡុ.
03060018a ឧន៑មត៑តវទ៑ភីមសុតា វិលបំតី តតស៑តតះ।
03060018c ហា ហា រាជន៑និតិ មុហុរិតឝ៑ចេតឝ៑ច ធាវតិ।।
ភីមសុតೆយុ “ហា ហា រាជ!” ಎំទុ វិលបិសុត៑តា ឧន៑មត៑តឡាទវឡំតೆ ಒម៑មೆ អល៑លិ មត៑តೊម៑មೆ ឥល៑លិ ឱឌតೊឌគិទឡុ.
03060019a តាំ ឝុឞ៑យមាណាមត៑យរ៑ថំ កុររីមិវ វាឝតីំ।
03060019c ករុណំ ពហុ ឝោចំតីំ វិលបំតីំ មុហុរ៑មុហុះ।।
03060020a សហសាភ៑យាគតាំ ភៃមីមភ៑យាឝបរិវរ៑តិនីំ।
03060020c ជគ៑រាហាជគរោ គ៑រាហោ មហាកាយះ ក៑ឞុធាន៑វិតះ।।
ការុណ៑យទិំទ ពហឡវាគិ រោទិសិ មត៑តೆ មត៑តೆ វិលបិសុត៑តា វេគទល៑លិ ពរុត៑តិរុវាគ ភៃមិយុ ಒំទុ ទೊឌ៑ឌ ហೆព៑ពាវន៑នុ កាណទេ ಎឌវលុ អទុ អវឡន៑នុ ហិឌិទុកೊំឌិតុ.
03060021a សា គ៑រស៑យមានា គ៑រាហេណ ឝោកេន ច បរាជិតា।
03060021c នាត៑មានំ ឝោចតិ តថា យថា ឝោចតិ នៃឞធំ।।
អា ហೆព៑ពាវុ នុំគុវាគ កូឌ ឝោកទិំទ បរាជិតឡាទ អវឡុ នៃឞធន កុរិតុ ទុះខបដ៑ដឞ៑ដុ តនគាគិ ទុះខបឌលិល៑ល.
03060022a ហា នាថ មាមិហ វនេ គ៑រស៑យមានាមនាថវត៑।
03060022c គ៑រាហេណានេន វិបិនេ កិមរ៑ថំ នាភិធាវសិ।।
“ហា នាថ! ឦ និរ៑ជន វនទល៑លិ នានុ ឦ ហೆព៑ពាវិន ពាយិគೆ អនាថឡាគិ ពលិយាគិទ៑ទេនೆ. នីនុ ឯកೆ ពេគ ពរុវុទិល៑ល?
03060023a កថំ ភវិឞ៑យសិ បុនរ៑មាមនុស៑ម្ឫត៑យ នៃឞធ।
03060023c បាបាន៑មុក៑តះ បុនរ៑លព៑ធ៑វា ពុទ៑ធិំ ចេតោ ធនានិ ច।।
នៃឞធ! បាបទិំទ មុក៑តនាគិ, បុនះ ពុទ៑ធិ មត៑តុ ធនវន៑នុ បឌೆទ នំតរ នន៑នន៑នុ នೆនបិសិកೊំឌាគ ហេគិរុវೆ?
03060024a ឝ៑រាំតស៑យ តេ ក៑ឞុធារ៑តស៑យ បរិគ៑លានស៑យ នៃឞធ।
03060024c កះ ឝ៑រមំ រាជឝារ៑ទូល នាឝយិឞ៑យតិ មានទ।।
នៃឞធ! មានទ! រាជឝារ៑ទូល! ពឡលិ ហសិទិទ៑ទាគ និនគೆ ឝ៑រមវន៑នុ ហោគលាឌិសលុ យារិទ៑ទារೆ?”
03060025a តាមកស៑មាន៑ម្ឫគវ៑យាធោ វិចរន៑គហនេ វនេ।
03060025c អាក៑រំទតីមុបឝ៑រុត៑យ ជវេនាភិសសារ ហ।।
អទេ វេឡೆយល៑លិ អា គហន វនទល៑លិ សំចរិសុត៑តិទ៑ទ ម្ឫគវ៑យាធនោរ៑វនុ អវឡ អាក៑រំទនវន៑នុ កេឡិ ឱឌិ ពឡិ ពំទនុ.
03060026a តាំ ស ទ្ឫឞ៑ដ៑វា តថា គ៑រស៑តាមុរគេណាយតេក៑ឞណាំ।
03060026c ត៑វរមាណោ ម្ឫគវ៑យាធះ សមភិក៑រម៑យ វេគិតះ।।
03060027a មុខតះ បាតយាមាស ឝស៑ត៑រេណ និឝិតេន ហ।
03060027c និរ៑វិចេឞ៑ដំ ភុជំគំ តំ វិឝស៑យ ម្ឫគជីវនះ।।
អា អាយតាក៑ឞិយន៑នុ ហೆព៑ពាវុ នុំគុត៑តិរុវុទន៑នុ នោឌិ ម្ឫគវ៑យាធនុ ពេគ អល៑លិគೆ ពំទុ តក៑ឞណវេ តន៑ន ឝស៑ត៑រទិំទ អទរ មុខវន៑នុ កត៑តរិសិ កೆឡគិ ពីឡិសិ អា ហាវុ ជីវវិល៑លទេ និរ៑វិចេឞ៑ដវាគុវរೆគូ កត៑តរិសិទនុ.
03060028a មោក៑ឞយិត៑វា ច តាំ វ៑យាធះ ប៑រក៑ឞាល៑យ សលិលេន ច।
03060028c សមាឝ៑វាស៑យ ក្ឫតាហារាមថ បប៑រច៑ច ភារត।।
នំតរ អវឡន៑នុ អទរិំទ ពិឌិសិ វ៑យាធនុ នីរិនិំទ តೊឡೆទនុ. ភារត! អវឡិគೆ អាហារវន៑នុ កೊដ៑ដុ សំតៃសិ កេឡិទនុ:
03060029a កស៑យ ត៑វំ ម្ឫគឝាវាក៑ឞិ កថំ ចាភ៑យាគតា វនំ।
03060029c កថំ ចេទំ មហត៑ក្ឫច៑ច៑រំ ប៑រាប៑តវត៑យសិ ភាមិនិ।।
“ម្ឫគឝាវាក៑ឞិ! នីនុ យារវឡុ? ឦ វនក៑កೆ ឯកೆ ពំទೆ? ភាមិនិ! ឥំថ ទೊឌ៑ឌ អបាយទល៑លិ ហេគೆ សិលុកិកೊំឌೆ?”
03060030a ទមយំតី តថា តេន ប្ឫច៑ច៑យមានា វិឝាំ បតេ।
03060030c សរ៑វមេតទ៑យថាវ្ឫត៑តមាចចក៑ឞេៜស៑យ ភារត।।
ភារត! វិឝាំបតេ! ឦ រីតិ កេឡិទុទក៑កೆ ទមយំតិយុ ಎល៑លវន៑នូ យថាវត៑តាគិ អវនិគೆ ហេឡិទឡុ.
03060031a តាមរ៑ធវស៑ត៑រសំវីតាំ បីនឝ៑រោណិបយោធរាំ।
03060031c សុកុមារានវទ៑យាំគីំ បូរ៑ណចំទ៑រនិភាននាំ।।
03060032a អរាលបក៑ឞ៑មនយនាំ តថា មធុរភាឞិណីំ।
03060032c លក៑ឞយិត៑វា ម្ឫគវ៑យាធះ កាមស៑យ វឝមេយិវាន៑।।
អរ៑ធវស៑ត៑រទល៑លិទ៑ទ, បូរ៑ណចំទ៑រនំតೆ មុខវុឡ៑ឡ អា បីនឝ៑រោណិបយោធរೆ, សុកុមារិ, អនវទ៑យាំគិ, អរាលបក៑ឞនយនೆ មត៑តុ មធុរភាឞិណិយន៑នុ នោឌិ ម្ឫគវ៑យាធនុ កាមវឝនាទនុ.
03060033a តាមថ ឝ៑លក៑ឞ៑ណយា វាចា លុព៑ធកោ ម្ឫទុបុរ៑វយា।
03060033c សាំត៑វយាមាស កាមារ៑តស៑តទពុធ៑យត ភាមិនី।।
ឝ៑លាឃនីយ ម្ឫទុ មាតុគឡិំទ សំតវិសុត៑តិទ៑ទ អវនុ តន៑នន៑នុ ពយសុត៑តិទ៑ទានೆ ಎំទុ ភាមិនិយុ តិឡិទឡុ.
03060034a ទមយំតី តុ តំ ទុឞ៑ដមុបលភ៑យ បតិវ៑រតា।
03060034c តីវ៑ររោឞសមាវិឞ៑ដា ប៑រជជ៑វាលេវ មន៑យុនា।।
បតិវ៑រតೆ ទមយំតិយុ អវន ទុឞ៑ដតនវន៑នុ អរិតុ តីវ៑រ រោឞ សមាវិឞ៑ដឡាគិ, សិដ៑ដិនិំទ ប៑រជ៑វលិសុវំតೆ កំឌឡុ.
03060035a ស តុ បាបមតិះ ក៑ឞុទ៑រះ ប៑រធរ៑ឞយិតុមាតុរះ।
03060035c ទុរ៑ធរ៑ឞាំ តរ៑កយាមាស ទីប៑តាមគ៑និឝិខាមិវ।।
កាមទិំទ អវឡន៑នុ វឝបឌិសិកೊឡ៑ឡលុ អាតុរនាគិទ៑ទ អា បាបមតិយុ ភុគិលೆទ៑ទ ពೆំកិយ ឝិខೆយំតិរុវ អវឡន៑នុ ហೊំទលសាធ៑យ ಎំទុ យោចិសិទនុ.
03060036a ទមយំតី តុ ទុះខារ៑តា បតិរាជ៑យវិនាក្ឫតា।
03060036c អតីតវាក៑បថេ កាលេ ឝឝាបៃនំ រុឞា កិល।।
អាទរೆ ទុះខារ៑តឡាទ, បតិ-រាជ៑យគឡន៑នុ កឡೆទុកೊំឌ ទមយំតិយុ ಒំទೆរឌុ ហೆជ៑ជೆ ហិំទೆ សរិទុ រោឞទិំទ ឝបិសិទឡុ:
03060037a យថាហំ នៃឞធាទន៑យំ មនសាបិ ន ចិំតយេ।
03060037c តថាយំ បតតាំ ក៑ឞុទ៑រះ បរាសុរ៑ម្ឫគជីវនះ।।
“នានុ នៃឞធន ហೊរតាគិ អន៑យរន៑នុ មនស៑សិនល៑លិយូ យោចិសទេ ឥទ៑ទរೆ, ម្ឫគគឡន៑នុ អវលំពិសិ ជីវន មាឌុវ ឦ បាបិយុ សត៑តុ ពីឡលិ!”
03060038a ឧក៑តមាត៑រេ តុ វចនេ តយា ស ម្ឫគជីវនះ।
03060038c វ៑យសុះ បបាត មេទិន៑យាមគ៑និទគ៑ធ ឥវ ទ៑រុមះ।।
ឦ វចនវន៑នុ ហេឡិទ មាត៑រទល៑លិ ពೆំកិ ហិឌិទុ សុដ៑ដ មរទំតೆ អា វ៑យាធនុ ភូមិយ មេលೆ ពិទ៑ទនុ.”
សមាប៑តិ
ឥតិ ឝ៑រី មហាភារតេ អារណ៑យកបរ៑វណិ ឥំទ៑រលោកាភិគមនបរ៑វណិ នលោបាខ៑យានេ អជគរគ៑រស៑តទមយំតីមោចនេ ឞឞ៑ដិតមោៜធ៑យាយះ।
ឥទុ មហាភារតទ អារណ៑យកបរ៑វទល៑លិ ឥំទ៑រលោកាភិគមនបរ៑វទល៑លិ នលោបាខ៑យានទល៑លិ អជគរគ៑រស៑តទមយំតី មោចន ಎន៑នុវ អរវត៑តនೆយ អធ៑យាយវុ.