പ്രവേശ
।। ഓം ഓം നമോ നാരായണായ।। ശ്രീ വേദവ്യാസായ നമഃ ।।
ശ്രീ കൃഷ്ണദ്വൈപായന വേദവ്യാസ വിരചിത
ശ്രീ മഹാഭാരത
ആരണ്യക പര്വ
കൈരാത പര്വ
അധ്യായ 18
സാര
പ്രദ്യുമ്നന ബാണപ്രയോഗക്കെ സിലുകി ശാല്വനു മൂര്ഛെഗൊംഡിദുദു (1-17). എച്ചെത്ത ശാല്വനു പ്രദ്യുമ്നനന്നു മൂര്ഛെഗൊളിസിദ്ദുദു (18-24).
03018001 വാസുദേവ ഉവാച।
03018001a ഏവമുക്ത്വാ രൌക്മിണേയോ യാദവാന്ഭരതര്ഷഭ।
03018001c ദംശിതൈര്ഹരിഭിര്യുക്തം രഥമാസ്ഥായ കാംചനം।।
03018002a ഉച്ച്രിത്യ മകരം കേതും വ്യാത്താനനമലംകൃതം।
03018002c ഉത്പതദ്ഭിരിവാകാശം തൈര്ഹയൈരന്വയാത്പരാന്।।
വാസുദേവനു ഹേളിദനു: “ഭരതര്ഷഭ! രൌക്മിണേയനു യാദവരിഗെ ഈ രീതി ഹേളി, മൊനചാദ ബാണഗളന്നു തെഗെദുകൊംഡു, വേഗവാഗി ഹോഗബല്ല ശ്രേഷ്ഠ കുദുരെഗളന്നു കട്ടിദ, ബായിതെരദ മൊസളെയ അലംകൃത ധ്വജവു മേലെ ഹാരാഡുത്തിദ്ദ, കാംചന രഥവന്നേരിദനു.
03018003a വിക്ഷിപന്നാദയംശ്ചാപി ധനുഃശ്രേഷ്ഠം മഹാബലഃ।
03018003c തൂണഖഡ്ഗധരഃ ശൂരോ ബദ്ധഗോധാംഗുലിത്രവാന്।।
ഗാളിയല്ലി ഹാരിഹോഗുത്തിവെയോ എംദു അവന കുദുരെഗളു തോരുത്തിരലു തൂരണഖഡ്ഗഗളന്നു ധരിസി, കൈ മത്തു ബെരളുഗളിഗെ കട്ടികൊംഡു ആ ധനുഃശ്രേഷ്ഠ, മഹാബല ശൂരനു ധാളിയിട്ടനു.
03018004a സ വിദ്യുച്ചലിതം ചാപം വിഹരന്വൈ തലാത്തലം।
03018004c മോഹയാമാസ ദൈതേയാന്സര്വാന്സൌഭനിവാസിനഃ।।
അവനു മിംചിനിംദ ധനുസ്സന്നു ഒംദു കൈയിംദ ഇന്നൊംദു കൈഗെ ബദലായിസുത്താ സൌഭദല്ലിദ്ദ ദൈത്യരെല്ലരന്നൂ കംഗാലുഗൊളിസിദനു.
03018005a നാസ്യ വിക്ഷിപതശ്ചാപം സംദധാനസ്യ ചാസകൃത്।
03018005c അംതരം ദദൃശേ കശ്ചിന്നിഘ്നതഃ ശാത്രവാന്രണേ।।
യാരൂ കൂഡ അവനു ബാണവന്നു ഹൂഡുവ മത്തു ബിഡുവുദര നഡുവിന അംതരവന്നു നോഡലാഗുത്തിരലില്ല. ഹാഗെ അവനു ശത്രുഗളന്നു രണദല്ലി ഒംദേ സമനെ കൊല്ലുത്താ ഹോദനു.
03018006a മുഖസ്യ വര്ണോ ന വികല്പതേഽസ്യ ।
ചേലുശ്ച ഗാത്രാണി ന ചാപി തസ്യ।।
03018006c സിംഹോന്നതം ചാപ്യഭിഗര്ജതോഽസ്യ ।
ശുശ്രാവ ലോകോഽദ്ഭുതരൂപമഗ്ര്യം।।
അവന മുഖദ ബണ്ണവു ബദലാഗലില്ല. അവന ദേഹദല്ലി കൂഡ ഏനൊംദു കംപനവൂ കംഡുബരലില്ല. ആ അദ്ഭുത രൂപി നായകനു ജോരാഗി ഗര്ജിസി സിംഹനാദ മാഡിദ്ദുദന്നു ലോകവേ കേളിസികൊംഡിതു.
03018007a ജലേചരഃ കാംചനയഷ്ടിസംസ്ഥോ ।
വ്യാത്താനനഃ സര്വതിമിപ്രമാഥീ।।
03018007c വിത്രാസയന്രാജതി വാഹമുഖ്യേ ।
ശാല്വസ്യ സേനാപ്രമുഖേ ധ്വജാഗ്ര്യഃ।।
കാംചനദ ധ്വജസ്ഥംഭദമേലിദ്ദ ദൊഡ്ഡദാഗി ബായിതെരെദിദ്ദ ജലചര മൊസളെയു രഥദ മേലെ ഹാരാഡുത്താ ശാല്വന സേനെയല്ലി ഭയദ ബീജവന്നു ബിത്തിതു.
03018008a തതഃ സ തൂര്ണം നിഷ്പത്യ പ്രദ്യുമ്നഃ ശത്രുകര്ശനഃ।
03018008c ശാല്വമേവാഭിദുദ്രാവ വിധാസ്യന്കലഹം നൃപ।।
നൃപ! ആഗ ആ ശത്രുകര്ശന പ്രദ്യുമ്നനു വേഗദിംദ മുന്നുഗ്ഗി ഹോരാടക്കെ തയാരാഗി ശാല്വന മേലെ എരഗിദനു.
03018009a അഭിയാനം തു വീരേണ പ്രദ്യുമ്നേന മഹാഹവേ।
03018009c നാമര്ഷയത സംക്രുദ്ധഃ ശാല്വഃ കുരുകുലോദ്വഹ।।
കുരുകുലോദ്ദഹ! ആദരെ മഹാഹവ സംകൃദ്ധ ശാല്വനു വീര പ്രദ്യുമ്നന ആക്രമണദിംദ കഷ്ടപഡലില്ല.
03018010a സ രോഷമദമത്തോ വൈ കാമഗാദവരുഹ്യ ച।
03018010c പ്രദ്യുമ്നം യോധയാമാസ ശാല്വഃ പരപുരംജയഃ।।
രോഷമദമത്തനാദ ആ പരപുരംജയ ശാല്വനു കാമഗവന്നു ഏരി പ്രദ്യുമ്നനൊഡനെ യുദ്ധമാഡലു തൊഡഗിദനു.
03018011a തയോഃ സുതുമുലം യുദ്ധം ശാല്വവൃഷ്ണിപ്രവീരയോഃ।
03018011c സമേതാ ദദൃശുര്ലോകാ ബലിവാസവയോരിവ।।
ബലി മത്തു വാസവരൊഡനെ നഡെദ യുദ്ധദംതിദ്ദ ശാല്വ മത്തു വൃഷ്ണിപ്രവീരന നഡുവിന തുമുല യുദ്ധവന്നു നോഡലു ജനരു ഒട്ടു സേരിദരു.
03018012a തസ്യ മായാമയോ വീര രഥോ ഹേമപരിഷ്കൃതഃ।
03018012c സധ്വജഃ സപതാകശ്ച സാനുകര്ഷഃ സതൂണവാന്।।
ആ വീരന ധ്വജയുക്ത, പതാകയുക്ത, ഗാലിഗളന്നു ഹൊംദിദ, ഭത്തളികെഗളന്നു ഹൊംദിദ രഥവു മായെയിംദ കൂഡിദ്ദു ചിന്നദിംദ മാഡല്പട്ടിത്തു.
03018013a സ തം രഥവരം ശ്രീമാന്സമാരുഹ്യ കില പ്രഭോ।
03018013c മുമോച ബാണാന്കൌരവ്യ പ്രദ്യുമ്നായ മഹാബലഃ।।
കൌരവ്യ! പ്രഭോ! ശ്രീമാനനു ആ ശ്രേഷ്ഠ രഥവന്നു ഏരി മഹാബല പ്രദ്യുമ്നന മേലെ ബാണഗളന്നു പ്രയോഗിസിദനു.
03018014a തതോ ബാണമയം വര്ഷം വ്യസൃജത്തരസാ രണേ।
03018014c പ്രദ്യുമ്നോ ഭുജവേഗേന ശാല്വം സമ്മോഹയന്നിവ।।
ആ യുദ്ധദല്ലി പ്രദ്യുമ്നനു തന്ന ഭുജവേഗദിംദ ശാല്വനന്നു മോഹഗൊളിസുവംതെ വേഗവാഗി ബാണഗള മളെയന്നേ സുരിസിദനു.
03018015a സ തൈരഭിഹതഃ സംഖ്യേ നാമര്ഷയത സൌഭരാട്।
03018015c ശരാന്ദീപ്താഗ്നിസംകാശാന്മുമോച തനയേ മമ।।
ഈ രീതിയ അസംഖ്യ ബാണഗളന്നു തഡെയലാഗദേ സൌഭരാജനു നന്ന മഗന മേലെ ഉരിയുത്തിരുവ ബെംകിയംതിരുവ ബാണഗളന്നു പ്രയോഗിസിദനു.
03018016a സ ശാല്വബാണൈ രാജേംദ്ര വിദ്ധോ രുക്മിണിനംദനഃ।
03018016c മുമോച ബാണം ത്വരിതോ മര്മഭേദിനമാഹവേ।।
03018017a തസ്യ വര്മ വിഭിദ്യാശു സ ബാണോ മത്സുതേരിതഃ।
03018017c ബിഭേദ ഹൃദയം പത്രീ സ പപാത മുമോഹ ച।।
രാജേംദ്ര! ശാല്വന ബാണഗള ഹൊഡെതക്കെ സിലുകിദ രുക്മിണിനംദനനു തക്ഷണവേ ശത്രുവിന ദുര്ബല സ്ഥാനവന്നു ഹുഡുകികൊംഡു ഹോഗുവ മര്മഭേദിനി ബാണവന്നു പ്രയോഗിസിദനു. നന്ന മഗനു ബിട്ട ആ ബാണവു അവന കവചവന്നു ബേധിസി ഹൃദയവന്നു ചുച്ചലു, അവനു മൂര്ഛെതപ്പി ബിദ്ദനു.
03018018a തസ്മിന്നിപതിതേ വീരേ ശാല്വരാജേ വിചേതസി।
03018018c സംപ്രാദ്രവന്ദാനവേംദ്രാ ദാരയംതോ വസുംധരാം।।
വീര ശാല്വരാജനു വിചേതസനാഗി ബീളലു ദാനവേംദ്രരു ഭൂമിയന്നേ സീളിബിഡുവരോ എന്നുവംതെ മുന്നുഗ്ഗിദരു.
03018019a ഹാഹാകൃതമഭൂത്സൈന്യം ശാല്വസ്യ പൃഥിവീപതേ।
03018019c നഷ്ടസംജ്ഞേ നിപതിതേ തദാ സൌഭപതൌ നൃപ।।
പൃഥിവീപതേ! നൃപ! സൌഭപതിയു മൂര്ഛെ തപ്പി കെളഗെ ബീളലു ശാല്വന സൈന്യവു ഹാഹാകാരവന്നു മാഡിതു.
03018020a തത ഉത്ഥായ കൌരവ്യ പ്രതിലഭ്യ ച ചേതനാം।
03018020c മുമോച ബാണം തരസാ പ്രദ്യുമ്നായ മഹാബലഃ।।
കൌരവ്യ! അനംതര പുനഃ ചേതരിസികൊംഡു എദ്ദു തക്ഷണവേ മഹാബല പ്രദ്യുമ്നന മേലെ ബാണവന്നു പ്രയോഗിസിദനു.
03018021a തേന വിദ്ധോ മഹാബാഹുഃ പ്രദ്യുമ്നഃ സമരേ സ്ഥിതഃ।
03018021c ജത്രുദേശേ ഭൃശം വീരോ വ്യവാസീദദ്രഥേ തദാ।।
സമരദല്ലി എദുരിസി നിംതിദ്ദ മഹാബാഹു വീര പ്രദ്യുമ്നനു അവനിംദ ജത്രുപ്രദേശദല്ലി ഹൊഡെത തിംദു രഥദല്ലിയേ കുസിദു ബിദ്ദനു.
03018022a തം സ വിദ്ധ്വാ മഹാരാജ ശാല്വോ രുക്മിണിനംദനം।
03018022c നനാദ സിംഹനാദം വൈ നാദേനാപൂരയന്മഹീം।।
03018023a തതോ മോഹം സമാപന്നേ തനയേ മമ ഭാരത।
03018023c മുമോച ബാണാംസ്ത്വരിതഃ പുനരന്യാന്ദുരാസദാന്।।
മഹാരാജ! രുക്മിണീനംദനനന്നു ഈ രീതി ഹൊഡെദു ശാല്വനു സിംദനാദവന്നു ഗൈദു തന്ന നിനാദദിംദ ഇഡീ ഭൂമിയന്നേ തുംബിസിദനു. ഭാരത! നന്ന മഗനു മൂര്ഛെ ഹൊംദിരലു അവനു പുനഃ ഇന്നൂ തഡെയലസാദ്യ ബാണഗളന്നു പ്രയോഗിസിദനു.
03018024a സ തൈരഭിഹതോ ബാണൈര്ബഹുഭിസ്തേന മോഹിതഃ।
03018024c നിശ്ചേഷ്ടഃ കൌരവശ്രേഷ്ഠ പ്രദ്യുമ്നോഽഭൂദ്രണാജിരേ।।
കൌരവശ്രേഷ്ഠ! ആ രണരംഗദല്ലി പ്രദ്യുമ്നനു ബഹള ബാണഗളിംദ ചുച്ചല്പട്ടു മൂര്ഛിതനാഗി നിശ്ചേഷ്ടനാഗിദ്ദനു.”
സമാപ്തി
ഇതി ശ്രീ മഹാഭാരതേ ആരണ്യകപര്വണി കൈരാതപര്വണി സൌഭവധോപാഖ്യാനേ അഷ്ടാദശോഽധ്യായഃ।
ഇദു ശ്രീ മഹാഭാരതദല്ലി ആരണ്യകപര്വദല്ലി കൈരാതപര്വദല്ലി സൌഭവധോപാഖ്യാനദല്ലി ഹദിനെംടനെയ അധ്യായവു.