ପ୍ରଵେଶ
।। ଓଂ ଓଂ ନମୋ ନାରାଯଣାଯ।। ଶ୍ରୀ ଵେଦଵ୍ଯାସାଯ ନମଃ ।।
ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣଦ୍ଵୈପାଯନ ଵେଦଵ୍ଯାସ ଵିରଚିତ
ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତ
ସଭା ପର୍ଵ
ଅନୁଦ୍ଯୂତ ପର୍ଵ
ଅଧ୍ଯାଯ 71
ସାର
ଦ୍ଯୂତଦଲ୍ଲି ସୋତୁ ଵନଵାସକ୍କॆ ହॊରଟ ପାଂଡଵରୁ ଯାଵ ପ୍ରକାରଵାଗି ହॊରଟରୁ ऎଂଦୁ ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରନୁ କେଳଲୁ ଵିଦୁରନୁ ପ୍ରତିଯॊବ୍ବ ପାଂଡଵନୂ, ଦ୍ରୌପଦି-ଧୌମ୍ଯରୂ ହେଗॆ ହॊରଟରୁ ऎଂଦୁ ଅଵର ଅଂଗଵିଚେଷ୍ଟॆଗଳନ୍ନୁ ହେଳିଦୁଦୁ (1-7). ଅଵର ଅଂଗଵିଚେଷ୍ଟॆଗଳ ଅର୍ଥଵେନॆଂଦୁ କେଳଲୁ ଵିଦୁରନୁ ରାଜନିଗॆ ଵିଵରିସୁଵୁଦୁ (8-23). ପାଂଡଵରୁ ଵନଵାସକ୍କॆ ହୋଗୁଵାଗ ନଡॆଦ ଇତର ଦୁଃଶକୁନ-ଉତ୍ପାତଗଳନ୍ନୁ ଵିଦୁରନୁ ରାଜନିଗॆ ଵର୍ଣିସୁଵୁଦୁ (24-28). କୁରୁସଭॆଯଲ୍ଲି ଦେଵର୍ଷି ନାରଦନୁ କାଣିସିକॊଂଡୁ ମୁଂଦॆ ନଡॆଯଲିରୁଵ କୁରୁନାଶଦ କୁରିତୁ ऎଚ୍ଚରିସୁଵୁଦୁ (29-31). ଦୁର୍ଯୋଧନନୁ ଦ୍ରୋଣନିଗॆ ରାଜ୍ଯଵନ୍ନୁ ऒପ୍ପିସୁଵୁଦୁ (32). ଦ୍ରୋଣନୁ ଦୁର୍ଯୋଧନନିଗॆ ଆଶ୍ଵାସନॆଯନ୍ନୁ ନୀଡୁଵୁଦୁ, ଦୈଵଦ ଵିରୁଦ୍ଧ ତନ୍ନ ଅସହାଯକତॆଯନ୍ନୁ ତୋଡିକॊଳ୍ଳୁଵୁଦୁ, ଧାର୍ମିକ କାର୍ଯଗଳନ୍ନୁ ମାଡଲୁ ମତ୍ତୁ ପାଂଡଵରॊଂଦିଗॆ ସଂଧିମାଡିକॊଳ୍ଳଲୁ ହେଳୁଵୁଦୁ (33-45). ଦ୍ରୋଣନ ମାତୁଗଳନ୍ନୁ କେଳି ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରନୁ ଵିଦୁରନିଗॆ ପାଂଡଵରନ୍ନୁ ହିଂଦॆ କରॆତରଲୁ ଅଥଵା ମରଳି ବରଦେ ଇଦ୍ଦରॆ ରଥ, ଶସ୍ତ୍ର ମତ୍ତୁ ସେଵକରॊଂଦିଗॆ ଅଵରନ୍ନୁ ଗୌରଵିସି କଳୁହିସବେକॆଂଦୁ ଆଜ୍ଞାପିସୁଵୁଦୁ (46-47).
02071001 ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ର ଉଵାଚ।
02071001a କଥଂ ଗଚ୍ଛତି କୌଂତେଯୋ ଧର୍ମରାଜୋ ଯୁଧିଷ୍ଠିରଃ।
02071001c ଭୀମସେନଃ ସଵ୍ଯସାଚୀ ମାଦ୍ରୀପୁତ୍ରୌ ଚ ତାଵୁଭୌ।।
ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରନୁ ହେଳିଦନୁ: “କୌଂତେଯ ଧର୍ମରାଜ ଯୁଧିଷ୍ଠିର, ଭୀମସେନ, ସଵ୍ଯସାଚି ମତ୍ତୁ ଆ ଇବ୍ବରୁ ମାଦ୍ରୀପୁତ୍ରରୁ ହେଗॆ ହୋଦରୁ?
02071002a ଧୌମ୍ଯଶ୍ଚୈଵ କଥଂ କ୍ଷତ୍ତର୍ଦ୍ରୌପଦୀ ଵା ତପସ୍ଵିନୀ।
02071002c ଶ୍ରୋତୁମିଚ୍ଛାମ୍ଯହଂ ସର୍ଵଂ ତେଷାମଂଗଵିଚେଷ୍ଟିତଂ।।
କ୍ଷତ୍ତ! ଧୌମ୍ଯ ମତ୍ତୁ ତପସ୍ଵିନୀ ଦ୍ରୌପଦିଯୁ ହେଗॆ ହୋଦରୁ? ଅଵର ऎଲ୍ଲ ଅଂଗଵିଚେଷ୍ଟଗଳନ୍ନୁ କେଳ ବଯସୁତ୍ତେନॆ.”
02071003 ଵିଦୁର ଉଵାଚ।
02071003a ଵସ୍ତ୍ରେଣ ସଂଵୃତ୍ଯ ମୁଖଂ କୁଂତୀପୁତ୍ରୋ ଯୁଧିଷ୍ଠିରଃ।
02071003c ବାହୂ ଵିଶାଲୌ କୃତ୍ଵା ତୁ ଭୀମୋ ଗଚ୍ଛତି ପାଂଡଵଃ।।
ଵିଦୁରନୁ ହେଳିଦନୁ: “କୁଂତୀପୁତ୍ର ଯୁଦିଷ୍ଠିରନୁ ମୁଖଵନ୍ନୁ ଵସ୍ତ୍ରଦିଂଦ ମୁଚ୍ଚିକॊଂଡିଦ୍ଦନୁ ମତ୍ତୁ ପାଂଡଵ ଭୀମସେନନୁ ତନ୍ନ ऎରଡୂ ବାହୁଗଳନ୍ନୁ ହॊରଚାଚିକॊଂଡୁ ହୋଦନୁ.
02071004a ସିକତା ଵପନ୍ସଵ୍ଯସାଚୀ ରାଜାନମନୁଗଚ୍ଛତି।
02071004c ମାଦ୍ରୀପୁତ୍ରଃ ସହଦେଵୋ ମୁଖମାଲିପ୍ଯ ଗଚ୍ଛତି।।
02071005a ପାଂସୂପଲିପ୍ତସର୍ଵାଂଗୋ ନକୁଲଶ୍ଚିତ୍ତଵିହ୍ଵଲଃ।
02071005c ଦର୍ଶନୀଯତମୋ ଲୋକେ ରାଜାନମନୁଗଚ୍ଛତି।।
ସଵ୍ଯସାଚିଯୁ ମରଳନ୍ନୁ ଚॆଲ୍ଲୁତ୍ତା ରାଜନନ୍ନୁ ହିଂବାଲିସିଦନୁ. ମାଦ୍ରୀପୁତ୍ର ସହଦେଵନୁ ମୁଖକ୍କॆ ବଣ୍ଣଵନ୍ନୁ ବଳିଦୁକॊଂଡୁ ହୋଦନୁ. ଲୋକଦଲ୍ଲିଯେ ଅତୀଵ ସୁଂଦର ନକୁଲନୁ ତନ୍ନ ଇଡୀ ଦେହକ୍କॆ ଧୂଳନ୍ନୁ ବଳିଦୁକॊଂଡୁ ଚିତ୍ତଵିହ୍ଵଲନାଗି ରାଜନନ୍ନୁ ଅନୁସରିସିଦନୁ.
02071006a କୃଷ୍ଣା କେଶୈଃ ପ୍ରତିଚ୍ଛାଦ୍ଯ ମୁଖମାଯତଲୋଚନା।
02071006c ଦର୍ଶନୀଯା ପ୍ରରୁଦତୀ ରାଜାନମନୁଗଚ୍ଛତି।।
ସୁଂଦରି ଆଯତଲୋଚନॆ କୃଷ୍ଣॆଯୁ ତଲॆଗୂଦଲିନିଂଦ ମୁଖଵନ୍ନୁ ମୁଚ୍ଚିକॊଂଡୁ ରୋଦିସୁତ୍ତା ରାଜନନ୍ନୁ ହିଂବାଲିସିଦଳୁ.
02071007a ଧୌମ୍ଯୋ ଯାମ୍ଯାନି ସାମାନି ରୌଦ୍ରାଣି ଚ ଵିଶାଂ ପତେ।
02071007c ଗାଯନ୍ଗଚ୍ଛତି ମାର୍ଗେଷୁ କୁଶାନାଦାଯ ପାଣିନା।।
ଵିଶାଂପତେ! ଧୌମ୍ଯନୁ ରୌଦ୍ର ଯମସାମଵନ୍ନୁ ହେଳୁତ୍ତା କୈଗଳଲ୍ଲି ଦର୍ବॆଗଳନ୍ନୁ ହିଡିଦୁ ମାର୍ଗକୂଡି ହୋଦନୁ.”
02071008 ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ର ଉଵାଚ।
02071008a ଵିଵିଧାନୀହ ରୂପାଣି କୃତ୍ଵା ଗଚ୍ଛଂତି ପାଂଡଵାଃ।
02071008c ତନ୍ମମାଚକ୍ଷ୍ଵ ଵିଦୁର କସ୍ମାଦେଵଂ ଵ୍ରଜଂତି ତେ।।
ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରନୁ ହେଳିଦନୁ: “ଵିଵିଧରୂପଗଳନ୍ନୁ ମାଡିକॊଂଡୁ ପାଂଡଵରୁ ହୋଗୁତ୍ତିଦ୍ଦାରॆ. ଵିଦୁର! ଈ ରୀତି ଅଵରୁ ଏକॆ ହୋଗୁତ୍ତିଦ୍ଦାରॆ ऎନ୍ନୁଵୁଦନ୍ନୁ ହେଳୁ.”
02071009 ଵିଦୁର ଉଵାଚ।
02071009a ନିକୃତସ୍ଯାପି ତେ ପୁତ୍ରୈର୍ହୃତେ ରାଜ୍ଯେ ଧନେଷୁ ଚ।
02071009c ନ ଧର୍ମାଚ୍ଚଲତେ ବୁଦ୍ଧିର୍ଧର୍ମରାଜସ୍ଯ ଧୀମତଃ।।
ଵିଦୁରନୁ ହେଳିଦନୁ: “ନିନ୍ନ ପୁତ୍ରରୁ ଵଂଚନॆଯିଂଦ ଅଵର ରାଜ୍ଯ ମତ୍ତୁ ଧନଵନ୍ନୁ ଅପହରିସିଦରୂ ଧୀମଂତ ଧର୍ମରାଜନ ବୁଦ୍ଧିଯୁ ଧର୍ମଦିଂଦ ଵିଚଲିତଵାଗୁଵୁଦିଲ୍ଲ.
02071010a ଯୋଽସୌ ରାଜା ଘୃଣୀ ନିତ୍ଯଂ ଧାର୍ତରାଷ୍ଟ୍ରେଷୁ ଭାରତ।
02071010c ନିକୃତ୍ଯା କ୍ରୋଧସଂତପ୍ତୋ ନୋନ୍ମୀଲଯତି ଲୋଚନେ।।
ଭାରତ! ନିତ୍ଯଵୂ ଧାର୍ତରାଷ୍ଟ୍ରର ମେଲॆ କରୁଣॆତୋରୁଵ ଈ ରାଜନୁ ମୋସଦିଂଦ କ୍ରୋଧସଂତପ୍ତ ତନ୍ନ କॆଟ୍ଟ ଦୃଷ୍ଟିଯନ୍ନୁ ऎଲ୍ଲି ହାଯିସଲୂ ନିରାକରିସୁତ୍ତାନॆ.
02071011a ନାହଂ ଜନଂ ନିର୍ଦହେଯଂ ଦୃଷ୍ଟ୍ଵା ଘୋରେଣ ଚକ୍ଷୁଷା।
02071011c ସ ପିଧାଯ ମୁଖଂ ରାଜା ତସ୍ମାଦ୍ଗଚ୍ଛତି ପାଂଡଵଃ।।
ଈ କାରଣଦିଂଦଲେ ରାଜ ପାଂଡଵନୁ “ନାନୁ ନୋଡି ଜନରନ୍ନୁ ସୁଡବାରଦୁ!” ऎଂଦୁ ତନ୍ନ ଘୋର ଦୃଷ୍ଟିଯନ୍ନୁ ମୁଚ୍ଚିକॊଂଡୁ ହୋଗୁତ୍ତାନॆ.
02071012a ଯଥା ଚ ଭୀମୋ ଵ୍ରଜତି ତନ୍ମେ ନିଗଦତଃ ଶୃଣୁ।
02071012c ବାହ୍ଵୋର୍ବଲେ ନାସ୍ତି ସମୋ ମମେତି ଭରତର୍ଷଭ।।
02071013a ବାହୂ ଵିଶାଲୌ କୃତ୍ଵା ତୁ ତେନ ଭୀମୋଽପି ଗଚ୍ଛତି।
02071013c ବାହୂ ଦର୍ଶଯମାନୋ ହି ବାହୁଦ୍ରଵିଣଦର୍ପିତଃ।
02071013e ଚିକୀର୍ଷନ୍କର୍ମ ଶତ୍ରୁଭ୍ଯୋ ବାହୁଦ୍ରଵ୍ଯାନୁରୂପତଃ।।
ଭରତର୍ଷଭ! ଭୀମନୁ ଏକॆ ହାଗॆ ହୋଗୁତ୍ତିଦ୍ଦାନॆ ऎଂଦୁ ହେଳୁତ୍ତେନॆ କେଳୁ. “ନନ୍ନ ସମନାଦ ବାହୁବଲିଯୁ ଇଲ୍ଲ!” ऎଂଦୁ ତନ୍ନ ଦପ୍ପ ବାହୁଗଳିଂଦ ଦର୍ପିତ ଭୀମନୁ ତନ୍ନ ବାହୁଗଳନ୍ନୁ ଚାଚି, ତନ୍ନ ବାହୁବଲଦ ଅନୁରୂପ ଶତ୍ରୁଗଳ ଵିରୁଦ୍ଧ ବଳସୁଵ ବାହୁଗଳନ୍ନୁ ତୋରିସୁତ୍ତା ହୋଗୁତ୍ତାନॆ.
02071014a ପ୍ରଦିଶଂ ଶରସଂପାତାନ୍କୁଂତୀପୁତ୍ରୋଽର୍ଜୁନସ୍ତଦା।
02071014c ସିକତା ଵପନ୍ସଵ୍ଯସାଚୀ ରାଜାନମନୁଗଚ୍ଛତି।।
କୁଂତୀପୁତ୍ର ଅର୍ଜୁନ ସଵ୍ଯସାଚିଯୁ ତନ୍ନ ବାଣଗଳିଂଦ ଘାତିଗॊଳ୍ଳୁଵଵର ସଂଖ୍ଯॆଯନ୍ନୁ ସୂଚିସଲୁ ମରଳନ୍ନୁ ଚॆଲ୍ଲୁତ୍ତା ରାଜନନ୍ନୁ ଅନୁସରିସୁତ୍ତାନॆ.
02071015a ଅସକ୍ତାଃ ସିକତାସ୍ତସ୍ଯ ଯଥା ସଂପ୍ରତି ଭାରତ।
02071015c ଅସକ୍ତଂ ଶରଵର୍ଷାଣି ତଥା ମୋକ୍ଷ୍ଯତି ଶତ୍ରୁଷୁ।।
ଭାରତ! ବିଡିବିଡିଯାଦ ମରଳୁଗଳଷ୍ଟେ ବାଣଗଳ ମଳॆଯନ୍ନୁ ଶତ୍ରୁଗଳ ମେଲॆ ସୁରିସୁତ୍ତାନॆ.
02071016a ନ ମେ କଶ୍ଚିଦ୍ଵିଜାନୀଯାନ୍ମୁଖମଦ୍ଯେତି ଭାରତ।
02071016c ମୁଖମାଲିପ୍ଯ ତେନାସୌ ସହଦେଵୋଽପି ଗଚ୍ଛତି।।
ଭାରତ! ଇଂଦୁ ଯାରୂ ତନ୍ନ ମୁଖଵନ୍ନୁ ଗୁରୁତିସବାରଦୁ ऎଂଦୁ ସହଦେଵନୁ ମୁଖକ୍କॆ ବଳିଦୁକॊଂଡୁ ହୋଗୁତ୍ତିଦ୍ଦାନॆ.
02071017a ନାହଂ ମନାଂସ୍ଯାଦଦେଯଂ ମାର୍ଗେ ସ୍ତ୍ରୀଣାମିତି ପ୍ରଭୋ।
02071017c ପାଂସୂପଚିତସର୍ଵାଂଗୋ ନକୁଲସ୍ତେନ ଗଚ୍ଛତି।।
ପ୍ରଭୋ! ମାର୍ଗଦଲ୍ଲି ସ୍ତ୍ରୀଯର ହୃଦଯଵନ୍ନୁ ଅପହରିସବାରଦॆଂଦୁ ନକୁଲନୁ ତନ୍ନ ସର୍ଵାଂଗଗଳନ୍ନୁ ଧୂଳିନିଂଦ ବଳିଦୁକॊଂଡୁ ହୋଗୁତ୍ତିଦ୍ଦାନॆ.
02071018a ଏକଵସ୍ତ୍ରା ତୁ ରୁଦତୀ ମୁକ୍ତକେଶୀ ରଜସ୍ଵଲା।
02071018c ଶୋଣିତାକ୍ତାର୍ଦ୍ରଵସନା ଦ୍ରୌପଦୀ ଵାକ୍ଯମବ୍ରଵୀତ୍।।
ଏକଵସ୍ତ୍ରା, ମୁକ୍ତକେଶୀ, ରଜସ୍ଵଲॆ, ରକ୍ତଦ କଲॆଯୁଳ୍ଳ ଵସ୍ତ୍ରଵନ୍ନୁ ଧରିସି ରୋଦିସୁତ୍ତିରୁଵ ଦ୍ରୌପଦିଯୁ ଈ ମାତୁଗଳନ୍ନୁ ହେଳିଦଳୁ:
02071019a ଯତ୍କୃତେଽହମିମାଂ ପ୍ରାପ୍ତା ତେଷାଂ ଵର୍ଷେ ଚତୁର୍ଦଶେ।
02071019c ହତପତ୍ଯୋ ହତସୁତା ହତବଂଧୁଜନପ୍ରିଯାଃ।।
“ଇଂଦିନିଂଦ ହଦିନାଲ୍କନॆଯ ଵର୍ଷଦଲ୍ଲି ଯାର କାରଣଦିଂଦ ନାନୁ ଈ ଅଵସ୍ଥॆଯନ୍ନୁ ପଡॆଦॆନୋ ଅଵର ପତ୍ନିଯରୁ ତମ୍ମ ପତି, ମକ୍କଳୁ, ବାଂଧଵରୁ ମତ୍ତୁ ମିତ୍ରରନ୍ନୁ କଳॆଦୁକॊଳ୍ଳୁତ୍ତାରॆ.
02071020a ବଂଧୁଶୋଣିତଦିଗ୍ଧାଂଗ୍ଯୋ ମୁକ୍ତକେଶ୍ଯୋ ରଜସ୍ଵଲାଃ।
02071020c ଏଵଂ କୃତୋଦକା ନାର୍ଯଃ ପ୍ରଵେକ୍ଷ୍ଯଂତି ଗଜାହ୍ଵଯଂ।।
ବଂଧୁଗଳ ରକ୍ତଦିଂଦ ଲେପିତରାଗି ତଲॆଗୂଦଲନ୍ନୁ ବିଚ୍ଚିକॊଂଡୁ ହୀଗॆଯେ ରଜସ୍ଵଲॆଯରାଗି ନାରିଯରୁ ତର୍ପଣଗଳନ୍ନୁ ନୀଡୁତ୍ତିରୁଵୁଦୁ ଗଜସାହ୍ଵଯଦଲ୍ଲି କଂଡୁବରୁତ୍ତଦॆ!”
02071021a କୃତ୍ଵା ତୁ ନୈରୃତାନ୍ଦର୍ଭାନ୍ଧୀରୋ ଧୌମ୍ଯଃ ପୁରୋହିତଃ।
02071021c ସାମାନି ଗାଯନ୍ଯାମ୍ଯାନି ପୁରତୋ ଯାତି ଭାରତ।।
ଭାରତ! ଅଵର ପୁରୋହିତ ଧୀର ଧୌମ୍ଯନୁ ନୈଋତ ଦର୍ଭॆଗଳନ୍ନୁ ନୈରୁତ୍ଯଦ କଡॆ ମାଡି ହାକୁତ୍ତା ଯମସାମଵନ୍ନୁ ହାଡୁତ୍ତା ମୁଂଦॆ ହୋଗୁତ୍ତିଦ୍ଦାନॆ.
02071022a ହତେଷୁ ଭାରତେଷ୍ଵାଜୌ କୁରୂଣାଂ ଗୁରଵସ୍ତଦା।
02071022c ଏଵଂ ସାମାନି ଗାସ୍ଯଂତୀତ୍ଯୁକ୍ତ୍ଵା ଧୌମ୍ଯୋଽପି ଗଚ୍ଛତି।।
“ଯୁଦ୍ଧଦଲ୍ଲି ଭାରତରୁ ହତରାଗଲୁ କୁରୁ ପୁରୋହିତରୁ ହୀଗॆ ଯମସାମଵନ୍ନୁ ହାଡୁତ୍ତାରॆ!” ऎଂଦୁ ହେଳି ଧୌମ୍ଯନୂ ହୋଗୁତ୍ତାନॆ.
02071023a ହା ହା ଗଚ୍ଛଂତି ନୋ ନାଥାଃ ସମଵେକ୍ଷଧ୍ଵମୀଦୃଶଂ।
02071023c ଇତି ପୌରାଃ ସୁଦୁଃଖାର୍ତାଃ କ୍ରୋଶଂତି ସ୍ମ ସମଂତତଃ।।
“ହା! ହା! ନମ୍ମ ନାଥରୁ ହୋଗୁତ୍ତିଦ୍ଦାରॆ! ଈ ଦୃଶ୍ଯଵନ୍ନୁ ନୋଡି!” ऎଂଦୁ ବହଳ ଦୁଃଖାର୍ତ ପୌରରୁ ସୁତ୍ତୁଵରॆଦୁ ଆକ୍ରଂଦିସୁତ୍ତିଦ୍ଦାରॆ.
02071024a ଏଵମାକାରଲିଂଗୈସ୍ତେ ଵ୍ଯଵସାଯଂ ମନୋଗତଂ।
02071024c କଥଯଂତଃ ସ୍ମ କୌଂତେଯା ଵନଂ ଜଗ୍ମୁର୍ମନସ୍ଵିନଃ।।
ଈ ରୀତିଯ ଆକାର ଚିହ୍ନॆଗଳॊଂଦିଗॆ ତମ୍ମ ନିର୍ଧାର ମନୋଗତଵନ୍ନୁ ହେଳୁତ୍ତା ମନସ୍ଵି କୌଂତେଯରୁ ଵନକ୍କॆ ହୋଦରୁ.
02071025a ଏଵଂ ତେଷୁ ନରାଗ୍ର୍ଯେଷୁ ନିର୍ଯତ୍ସୁ ଗଜସାହ୍ଵଯାତ୍।
02071025c ଅନଭ୍ରେ ଵିଦ୍ଯୁତଶ୍ଚାସନ୍ଭୂମିଶ୍ଚ ସମକଂପତ।।
ହୀଗॆ ଈ ନରାଗ୍ରରୁ ଗଜସାହ୍ଵଯଦିଂଦ ହୋଗୁଵାଗ ମୋଡଵିଲ୍ଲଦ ଆକାଶଦଲ୍ଲି ମିଂଚୁ କଂଡୁବଂଦିତୁ ମତ୍ତୁ ଭୂମିଯୁ ନଡୁଗିତୁ.
02071026a ରାହୁରଗ୍ରସଦାଦିତ୍ଯମପର୍ଵଣି ଵିଶାଂ ପତେ।
02071026c ଉଲ୍କା ଚାପ୍ଯପସଵ୍ଯଂ ତୁ ପୁରଂ କୃତ୍ଵା ଵ୍ଯଶୀର୍ଯତ।।
ଵିଶାଂପତେ! ଗ୍ରହଣଦ କାଲଵଲ୍ଲଦିଦ୍ଦରୂ ରାହୁଵୁ ଆଦିତ୍ଯନିଗॆ ଗ୍ରହଣଵନ୍ନୁଂଟୁ ମାଡିଦନୁ. ପୁରଵନ୍ନୁ ନଡୁଗିସୁଵଂଥ ଉଲ୍କାପାତଵାଯିତୁ.
02071027a ପ୍ରଵ୍ଯାହରଂତି କ୍ରଵ୍ଯାଦା ଗୃଧ୍ରଗୋମାଯୁଵାଯସାଃ।
02071027c ଦେଵାଯତନଚୈତ୍ଯେଷୁ ପ୍ରାକାରାଟ୍ଟାଲକେଷୁ ଚ।।
ଦେଵାଲଯଗଳ ହତ୍ତିର ମତ୍ତୁ ଅରମନॆଯ କାଵଲୁ ଗୋପୁରଗଳ ମେଲॆ ହଦ୍ଦୁ, ନରିଗଳୁ ମତ୍ତୁ କାଗॆଗଳୁ କୂଗିଦଵୁ.
02071028a ଏଵମେତେ ମହୋତ୍ପାତା ଵନଂ ଗଚ୍ଛତି ପାଂଡଵେ।
02071028c ଭାରତାନାମଭାଵାଯ ରାଜନ୍ଦୁର୍ମଂତ୍ରିତେ ତଵ।।
ରାଜନ୍! ନିନ୍ନ ଦୁଷ୍ଟ ସଲହॆଯଂତॆ ପାଂଡଵରୁ ଵନକ୍କॆ ତॆରଳୁଵାଗ ଆଦ ଈ ମହୋତ୍ପାତଗଳୁ ଭାରତର ଅଂତ୍ଯଵନ୍ନୁ ସୂଚିସୁତ୍ତଵॆ.”
02071029a ନାରଦଶ୍ଚ ସଭାମଧ୍ଯେ କୁରୂଣାମଗ୍ରତଃ ସ୍ଥିତଃ।
02071029c ମହର୍ଷିଭିଃ ପରିଵୃତୋ ରୌଦ୍ରଂ ଵାକ୍ଯମୁଵାଚ ହ।।
ଆଗ ସଭାମଧ୍ଯଦଲ୍ଲି କୁରୁଗଳ ऎଦୁରିଗॆ ମହର୍ଷିଗଳିଂଦ ସୁତ୍ତୁଵରॆଦ ନାରଦନୁ ବଂଦୁ ନିଂତୁ ଈ ରୀତିଯ ରୌଦ୍ର ମାତୁଗଳନ୍ନାଡିଦନୁ.
02071030a ଇତଶ୍ଚତୁର୍ଦଶେ ଵର୍ଷେ ଵିନଂକ୍ଷ୍ଯଂତୀହ କୌରଵାଃ।
02071030c ଦୁର୍ଯୋଧନାପରାଧେନ ଭୀମାର୍ଜୁନବଲେନ ଚ।।
“ଇଂଦିନିଂଦ ହଦିନାଲ୍କନॆଯ ଵର୍ଷଦଲ୍ଲି ଇଲ୍ଲିରୁଵ କୌରଵରୁ ଦୁର୍ଯୋଧନନ ଅପରାଧଦିଂଦ ମତ୍ତୁ ଭୀମାର୍ଜୁନର ବଲଦିଂଦ ଵିନାଶଵନ୍ନୁ ହॊଂଦୁତ୍ତାରॆ!”
02071031a ଇତ୍ଯୁକ୍ତ୍ଵା ଦିଵମାକ୍ରମ୍ଯ କ୍ଷିପ୍ରମଂତରଧୀଯତ।
02071031c ବ୍ରାହ୍ମୀଂ ଶ୍ରିଯଂ ସୁଵିପୁଲାଂ ବିଭ୍ରଦ୍ଦେଵର୍ଷିସତ୍ତମଃ।।
ହୀଗॆ ହେଳି ତକ୍ଷଣଵେ ଵିପୁଲ ବ୍ରହ୍ମକାଂତିଯ ଆ ଦେଵର୍ଷିସତ୍ତମନୁ ଆକାଶଵନ୍ନେରି ଅଂତର୍ଧାନନାଦନୁ.
02071032a ତତୋ ଦୁର୍ଯୋଧନଃ କର୍ଣଃ ଶକୁନିଶ୍ଚାପି ସୌବଲଃ।
02071032c ଦ୍ରୋଣଂ ଦ୍ଵୀପମମନ୍ଯଂତ ରାଜ୍ଯଂ ଚାସ୍ମୈ ନ୍ଯଵେଦଯନ୍।।
ଆଗ ଦୁର୍ଯୋଧନ, କର୍ଣ ମତ୍ତୁ ସୌବଲ ଶକୁନିଯୂ କୂଡ “ଦ୍ରୋଣନେ ନମ୍ମନ୍ନୁ ଉଳିସବଲ୍ଲ!” ऎଂଦୁ ତିଳିଦୁ ରାଜ୍ଯଵନ୍ନୁ ଅଵନିଗॆ ऒପ୍ପିସିଦରୁ.
02071033a ଅଥାବ୍ରଵୀତ୍ତତୋ ଦ୍ରୋଣୋ ଦୁର୍ଯୋଧନମମର୍ଷଣଂ।
02071033c ଦୁଃଶାସନଂ ଚ କର୍ଣଂ ଚ ସର୍ଵାନେଵ ଚ ଭାରତାନ୍।।
ଅଦକ୍କॆ ଦ୍ରୋଣନୁ ଅମର୍ଷଣ ଦୁର୍ଯୋଦନ, ଦୁଃଶାସନ, କର୍ଣ ମତ୍ତୁ ସର୍ଵ ଭାରତରନ୍ନୂ ଉଦ୍ଦେଶିସି ହେଳିଦନୁ:
02071034a ଅଵଧ୍ଯାନ୍ପାଂଡଵାନାହୁର୍ଦେଵପୁତ୍ରାନ୍ଦ୍ଵିଜାତଯଃ।
02071034c ଅହଂ ତୁ ଶରଣଂ ପ୍ରାପ୍ତାନ୍ଵର୍ତମାନୋ ଯଥାବଲଂ।।
“ଦେଵପୁତ୍ର ପାଂଡଵରୁ ଅଵଧ୍ଯରୁ ऎଂଦୁ ଦ୍ଵିଜରୁ ହେଳିଦ୍ଦାରॆ. ଆଦରୂ ନନ୍ନଲ୍ଲି ଶରଣୁବଂଦଵରିଗॆ ଯଥାଶକ୍ତି ମାଡୁତ୍ତେନॆ.
02071035a ଗତାନ୍ସର୍ଵାତ୍ମନା ଭକ୍ତ୍ଯା ଧାର୍ତରାଷ୍ଟ୍ରାନ୍ସରାଜକାନ୍।
02071035c ନୋତ୍ସହେ ସମଭିତ୍ଯକ୍ତୁଂ ଦୈଵମୂଲମତଃ ପରଂ।।
ତାଵାଗିଯେ ଭକ୍ତିଯିଂଦ ନନ୍ନ ବଳି ଶରଣୁବଂଦିରୁଵ ଧାର୍ତରାଷ୍ଟ୍ରରନ୍ନୂ ରାଜନନ୍ନୂ ଦୂରଵିଡଲୁ ସାଧ୍ଯଵିଲ୍ଲ. ଇନ୍ନୁ ଉଳିଦଦ୍ଦୁ ଦୈଵକ୍କିରୁଵଂତॆ ନଡॆଯୁତ୍ତଦॆ!
02071036a ଧର୍ମତଃ ପାଂଡୁପୁତ୍ରା ଵୈ ଵନଂ ଗଚ୍ଛଂତି ନିର୍ଜିତାଃ।
02071036c ତେ ଚ ଦ୍ଵାଦଶ ଵର୍ଷାଣି ଵନେ ଵତ୍ସ୍ଯଂତି କୌରଵାଃ।
ସୋତ ପାଂଡୁପୁତ୍ରରୁ ଧର୍ମକ୍କନୁସାର ଵନକ୍କॆ ହୋଗିଦ୍ଦାରॆ. ଆ କୌରଵରୁ ହନ୍ନॆରଡୁ ଵର୍ଷଗଳୁ ଵନଦଲ୍ଲି ଵାସିସୁତ୍ତାରॆ.
02071037a ଚରିତବ୍ରହ୍ମଚର୍ଯାଶ୍ଚ କ୍ରୋଧାମର୍ଷଵଶାନୁଗାଃ।।
02071037c ଵୈରଂ ପ୍ରତ୍ଯାନଯିଷ୍ଯଂତି ମମ ଦୁଃଖାଯ ପାଂଡଵାଃ।
ବ୍ରହ୍ମଚର୍ଯଵନ୍ନୁ ଅନୁସରିସି, କ୍ରୋଧ ମତ୍ତୁ ଅସହନॆଗଳିଂଦॊଡଗୂଡି ପାଂଡଵରୁ ନନ୍ନ ଦୁଃଖକ୍କୋସ୍କର ଵୈରଵନ୍ନୁ ତॆଗॆଦୁକॊଂଡୁ ବରୁତ୍ତାରॆ.
02071038a ମଯା ତୁ ଭ୍ରଂଶିତୋ ରାଜ୍ଯାଦ୍ଦ୍ରୁପଦଃ ସଖିଵିଗ୍ରହେ।।
02071038c ପୁତ୍ରାର୍ଥମଯଜତ୍କ୍ରୋଧାଦ୍ଵଧାଯ ମମ ଭାରତ।
ଭାରତ! ସଖ୍ଯଵନ୍ନୁ ପୁନଃ ପଡॆଯୁଵୁଦକ୍କୋସ୍କର ନନ୍ନିଂଦ ରାଜ୍ଯଵନ୍ନୁ କଳॆଦୁକॊଂଡ ଦ୍ରୁପଦନୁ କ୍ରୋଧଦିଂଦ ନନ୍ନ ଵଧॆଗॆଂଦୁ ପୁତ୍ରନିଗାଗି ଯଜ୍ଞ ମାଡିଦ୍ଦନୁ.
02071039a ଯାଜୋପଯାଜତପସା ପୁତ୍ରଂ ଲେଭେ ସ ପାଵକାତ୍।।
02071039c ଧୃଷ୍ଟଦ୍ଯୁମ୍ନଂ ଦ୍ରୌପଦୀଂ ଚ ଵେଦୀମଧ୍ଯାତ୍ସୁମଧ୍ଯମାଂ।
ଯାଜ-ଉପଯାଜର ତପସ୍ସିନିଂଦ ଅଵନୁ ଵେଦିମଧ୍ଯଦଲ୍ଲି ପାଵକନିଂଦ ପୁତ୍ର ଧୃଷ୍ଟଧ୍ଯୁମ୍ନନନ୍ନୁ ମତ୍ତୁ ସୁମଧ୍ଯମॆ ଦ୍ରୌପଦିଯନ୍ନୂ ପଡॆଦନୁ.
02071040a ଜ୍ଵାଲାଵର୍ଣୋ ଦେଵଦତ୍ତୋ ଧନୁଷ୍ମାନ୍କଵଚୀ ଶରୀ।।
02071040c ମର୍ତ୍ଯଧର୍ମତଯା ତସ୍ମାଦିତି ମାଂ ଭଯମାଵିଶତ୍।
ମର୍ତ୍ଯର ଧର୍ମକ୍କॊଳଗାଦ ନନଗॆ କଵଚ-ଧନୁର୍ବାଣଗଳॊଂଦିଗେ ହୁଟ୍ଟିଦ ଆ ଜ୍ଵାଲଵର୍ଣି ଦେଵଦତ୍ତନ ଭଯଵୁ ଆଵରିସିଦॆ.
02071041a ଗତୋ ହି ପକ୍ଷତାଂ ତେଷାଂ ପାର୍ଷତଃ ପୁରୁଷର୍ଷଭଃ।।
02071041c ସୃଷ୍ଟପ୍ରାଣୋ ଭୃଶତରଂ ତସ୍ମାଦ୍ଯୋତ୍ସ୍ଯେ ତଵାରିଭିଃ।
ଈ ପୁରୁଷର୍ଷଭ ପାର୍ଷତନୁ ଅଵର ପକ୍ଷକ୍କॆ ହୋଗିଦ୍ଦୁଦରିଂଦ ବଦୁକିନଲ୍ଲି ଅତ୍ଯଂତ ନିରାସॆଯୁଳ୍ଳ ନାନୁ ନିମ୍ମ ଅରିଗଳ ଵିରୁଦ୍ଧ ଯୁଦ୍ଧ ମାଡୁତ୍ତେନॆ.
02071042a ମଦ୍ଵଧାଯ ଶ୍ରୁତୋ ହ୍ଯେଷ ଲୋକେ ଚାପ୍ଯତିଵିଶ୍ରୁତଃ।।
02071042c ନୂନଂ ସୋଽଯମନୁପ୍ରାପ୍ତସ୍ତ୍ଵତ୍କୃତେ କାଲପର୍ଯଯଃ।
ଈ ଅତିଵିଶ୍ରୁତନୁ ନନ୍ନ ଵଧॆଗାଗିଯେ ଇଦ୍ଦାନॆ ऎଂଦୁ ଲୋକଵେ ତିଳିଦିଦॆ. ନୀଵେ କାଲଵନ୍ନୁ ବଦଲାଯିସିଦ୍ଦୀରି!
02071043a ତ୍ଵରିତାଃ କୁରୁତ ଶ୍ରେଯୋ ନୈତଦେତାଵତା କୃତଂ।।
02071043c ମୁହୂର୍ତଂ ସୁଖମେଵୈତତ୍ତାଲଚ୍ଛାଯେଵ ହୈମନୀ।
ଆଦୁଦରିଂଦ ଶ୍ରେଯଵାଦୁଦ୍ଦନ୍ନୁ ବେଗ ମାଡି. ଇଦୂଵରॆଗॆ ମାଡିଦ୍ଦୁଦୁ ସାକାଗଲିଲ୍ଲ. ଛଳିଗାଲଦଲ୍ଲି ତାଳॆଯମରଦ ନॆରଳୁ ହେଗୋ ହାଗॆ ଈ ସୁଖଵୁ ସ୍ଵଲ୍ପଵେ ସମଯଵିରୁଵଂତହୁଦୁ.
02071044a ଯଜଧ୍ଵଂ ଚ ମହାଯଜ୍ଞୈର୍ଭୋଗାନଶ୍ନୀତ ଦତ୍ତ ଚ।।
02071044c ଇତଶ୍ଚତୁର୍ଦଶେ ଵର୍ଷେ ମହତ୍ପ୍ରାପ୍ସ୍ଯଥ ଵୈଶସଂ।
ମହା ଯଜ୍ଞଗଳନ୍ନୁ ଯାଜିସି. ଭୋଗିସୁଵୁଦର ଜॊତॆଗॆ ଦାନଵନ୍ନୂ ନୀଡି. ଇଂଦିନିଂଦ ହଦିନାଲ୍କନॆଯ ଵର୍ଷଦଲ୍ଲି ମହା ଵିନାଶଵନ୍ନୁ ହॊଂଦୁତ୍ତୀରି!
02071045a ଦୁର୍ଯୋଧନ ନିଶମ୍ଯୈତତ୍ପ୍ରତିପଦ୍ଯ ଯଥେଚ୍ଛସି।।
02071045c ସାମ ଵା ପାଂଡଵେଯେଷୁ ପ୍ରଯୁଂକ୍ତ୍ଵ ଯଦି ମନ୍ଯସେ।
ଦୁର୍ଯୋଧନ! ନିନଗିଷ୍ଟଵାଦୁଦନ୍ନୁ କେଳିସିକॊଂଡିଦ୍ଦୀଯॆ ମତ୍ତୁ ଅର୍ଥମାଡିକॊଂଡିଦ୍ଦୀଯॆ. ऒଂଦୁଵେଳॆ ऒପ୍ପିକॊଂଡରॆ ପାଂଡଵେଯରନ୍ନୁ ସାମଦିଂଦ ସଂତୋଷଗॊଳିସୁ.””
02071046 ଵୈଶଂପାଯନ ଉଵାଚ।
02071046a ଦ୍ରୋଣସ୍ଯ ଵଚନଂ ଶ୍ରୁତ୍ଵା ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରୋଽବ୍ରଵୀଦିଦଂ।
02071046c ସମ୍ଯଗାହ ଗୁରୁଃ କ୍ଷତ୍ତରୁପାଵର୍ତଯ ପାଂଡଵାନ୍।।
ଵୈଶଂପାଯନନୁ ହେଳିଦନୁ: “ଦ୍ରୋଣନ ମାତୁଗଳନ୍ନୁ କେଳିଦ ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରନୁ ହେଳିଦନୁ: “ଈ ଗୁରୁଵୁ ସରିଯାଗିଯେ ହେଳିଦ୍ଦାନॆ. କ୍ଷତ୍ତ! ପାଂଡଵରନ୍ନୁ ହିଂଦॆ କରॆଦୁକॊଂଡୁ ବା!
02071047a ଯଦି ଵା ନ ନିଵର୍ତଂତେ ସତ୍କୃତା ଯାଂତୁ ପାଂଡଵାଃ।
02071047c ସଶସ୍ତ୍ରରଥପାଦାତା ଭୋଗଵଂତଶ୍ଚ ପୁତ୍ରକାଃ।।
ମରଳି ବରଦିଦ୍ଦରॆ, ପାଂଡଵରୁ ଶସ୍ତ୍ର, ରଥ, ସେଵକରୁ, ମତ୍ତୁ ମକ୍କଳॊଂଦିଗॆ ସୁଖଵାଗି ସତ୍କୃତରାଗି ହୋଗଲି.””
ସମାପ୍ତି
ଇତି ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତେ ସଭାପର୍ଵଣି ଅନୁଦ୍ଯୂତପର୍ଵଣି ଵିଦୁରଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରଦ୍ରୋଣଵାକ୍ଯେ ଏକସପ୍ତତିତମୋଽଧ୍ଯାଯଃ।।
ଇଦୁ ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତଦଲ୍ଲି ସଭାପର୍ଵଦଲ୍ଲି ଅନୁଦ୍ଯୂତପର୍ଵଦଲ୍ଲି ଵିଦୁରଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରଦ୍ରୋଣଵାକ୍ଯ ऎନ୍ନୁଵ ऎପ୍ପତ୍ତॊଂଦନॆଯ ଅଧ୍ଯାଯଵୁ.