પ્રવેશ
।। ઓં ઓં નમો નારાયણાય।। શ્રી વેદવ્યાસાય નમઃ ।।
શ્રી કૃષ્ણદ્વૈપાયન વેદવ્યાસ વિરચિત
શ્રી મહાભારત
સભા પર્વ
દ્યૂત પર્વ
અધ્યાય 65
સાર
એનુ માડબેકॆંદુ કેળલુ (1) ધૃતરાષ્ટ્રનુ યુધિષ્ઠિરનિગॆ ઇંદ્રપ્રસ્થક્કॆ મરળિ, દુર્યોધનાદિગળ વિરુદ્ધ વૈરવન્નુ સાધિસદે, વૃદ્ધ ગાંધારિ મત્તુ રાજનન્નુ ગૌરવિસિકॊંડુ, નિન્ન રાજ્યવન્નુ આળુ ऎંદુ સલહॆયન્નુ નીડુવુદુ (2-15). યુધિષ્ઠિરનુ દ્રૌપદિ મત્તુ તમ્મંદિરॊડનॆ રથગળન્નેરિ ઇંદ્રપ્રસ્થદ કડॆ પ્રયાણિસિદુદુ (16-17).
02065001 યુધિષ્ઠિર ઉવાચ।
02065001a રાજન્કિં કરવામસ્તે પ્રશાધ્યસ્માંસ્ત્વમીશ્વરઃ।
02065001c નિત્યં હિ સ્થાતુમિચ્છામસ્તવ ભારત શાસને।।
યુધિષ્ઠિરનુ હેળિદનુ: “રાજન્! ઈગ નાવુ એનુ માડબેકુ? નમગॆ આજ્ઞાપિસુ. નીનુ નમ્મ ऒડॆય. ભારત! નિત્યવૂ નાવુ નિન્ન શાસનદંતॆ નડॆદુકॊળ્ળલુ બયસુત્તેવॆ.”
02065002 ધૃતરાષ્ટ્ર ઉવાચ।
02065002a અજાતશત્રો ભદ્રં તે અરિષ્ટં સ્વસ્તિ ગચ્છત।
02065002c અનુજ્ઞાતાઃ સહધનાઃ સ્વરાજ્યમનુશાસત।।
ધૃતરાષ્ટ્રનુ હેળિદનુ: “અજાતશત્રુ! નિનગॆ મંગળવાગલિ! શાંતિ મત્તુ સુખદિંદ હોગુ. નિનગॆ અનુજ્ઞॆયિદॆ. નિન્ન રાજ્યવન્નુ ધનદॊંદિગॆ આળુ.
02065003a ઇદં ત્વેવાવબોદ્ધવ્યં વૃદ્ધસ્ય મમ શાસનં।
02065003c ધિયા નિગદિતં કૃત્સ્નં પથ્યં નિઃશ્રેયસં પરં।।
આદરॆ ઈ વૃદ્ધનુ નિનગॆ નીડુવ સલહॆયન્નુ હૃદયક્કॆ તॆગॆદુકો. એકॆંદરॆ ઇદુ નિશ્ચયવાગિયૂ પરમ શ્રેયસ્સિગॆ પથ્ય.
02065004a વેત્થ ત્વં તાત ધર્માણાં ગતિં સૂક્ષ્માં યુધિષ્ઠિર।
02065004c વિનીતોઽસિ મહાપ્રાજ્ઞ વૃદ્ધાનાં પર્યુપાસિતા।।
યુધિષ્ઠિર! મહાપ્રાજ્ઞ! મગને! નિનગॆ ધર્મગળ સૂક્ષ્મ ગતિયુ તિળિદિદॆ. વિનીતનાગિરુવॆ મત્તુ વૃદ્ધર સેવॆ માડુત્તીયॆ.
02065005a યતો બુદ્ધિસ્તતઃ શાંતિઃ પ્રશમં ગચ્છ ભારત।
02065005c નાદારૌ ક્રમતે શસ્ત્રં દારૌ શસ્ત્રં નિપાત્યતે।।
ભારત! ऎલ્લિ બુદ્ધિયિદॆયો અલ્લિ શાંતિયિરુત્તદॆ. શાંતનાગિ હોગુ. કટ્ટિગॆયલ્લદુદન્નુ શસ્ત્રવુ કડિયુવુદિલ્લ. કટ્ટિગॆય મેલॆ માત્ર શસ્ત્રવન્નુ પ્રયોગિસબહુદુ.
02065006a ન વૈરાણ્યભિજાનંતિ ગુણાન્પશ્યંતિ નાગુણાન્।
02065006c વિરોધં નાધિગચ્છંતિ યે ત ઉત્તમપૂરુષાઃ।।
ઉત્તમ પુરુષનુ વૈરત્વવન્નુ તિળિદિરુવુદિલ્લ. ગુણગળન્નુ નોડુત્તાનॆ, અવગુણગળન્નલ્લ મત્તુ વિરોધવન્નુ સાધિસુવુદિલ્લ.
02065007a સંવાદે પરુષાણ્યાહુર્યુધિષ્ઠિર નરાધમાઃ।
02065007c પ્રત્યાહુર્મધ્યમાસ્ત્વેતાનુક્તાઃ પરુષમુત્તરં।।
02065008a નૈવોક્તા નૈવ ચાનુક્તા અહિતાઃ પરુષા ગિરઃ।
02065008c પ્રતિજલ્પંતિ વૈ ધીરાઃ સદા ઉત્તમપૂરુષાઃ।।
યુધિષ્ઠિર! નરાધમરુ માત્ર માતનાડુવાગ અપમાન માડુત્તારॆ. આદરॆ ઉત્તમ પુરુષરુ હેળદે ઇદ્દ અથવા હેળિદ યાવુદે અહિત માતુગળિગॆ પ્રતિક્રિયॆ તોરિસદે સહિસિકॊળ્ળુત્તારॆ.
02065009a સ્મરંતિ સુકૃતાન્યેવ ન વૈરાણિ કૃતાન્યપિ।
02065009c સંતઃ પ્રતિવિજાનંતો લબ્ધ્વા પ્રત્યયમાત્મનઃ।।
સંતરુ સુકૃતગળન્નુ માત્ર નॆનપિનલ્લિટ્ટુકॊળ્ળુત્તારॆ મત્તુ ગુરુતિસુત્તારॆ. દ્વેષદલ્લિ માડિદવુગળન્નલ્લ. એકॆંદરॆ અવરિગॆ તમ્મ મેલॆયે વિશ્વાસવિરુત્તદॆ.
02065010a તથાચરિતમાર્યેણ ત્વયાસ્મિન્સત્સમાગમે।
02065010c દુર્યોધનસ્ય પારુષ્યં તત્તાત હૃદિ મા કૃથાઃ।।
ઈ સત્સમાગમદલ્લિ નીનુ ગૌરવયુતવાગિ નડॆદુકॊંડિદ્દીયॆ. મગને! દુર્યોધનન કॆટ્ટ વર્તનॆગળન્નુ હૃદયક્કॆ તॆગॆદુકॊળ્ળબેડ.
02065011a માતરં ચૈવ ગાંધારીં માં ચ ત્વદ્ગુણકાંક્ષિણં।
02065011c ઉપસ્થિતં વૃદ્ધમંધં પિતરં પશ્ય ભારત।।
ભારત! નિન્ન ઋણાકાંક્ષિગળાગિ ઉપસ્થિતરિરુવ ઈ વૃદ્ધરૂ અંધરૂ આદ નિન્ન તાયિ ગાંધારિ મત્તુ તંદॆ નન્નન્નુ નોડુ.
02065012a પ્રેક્ષાપૂર્વં મયા દ્યૂતમિદમાસીદુપેક્ષિતં।
02065012c મિત્રાણિ દ્રષ્ટુકામેન પુત્રાણાં ચ બલાબલં।।
મિત્રરન્નુ મત્તુ પુત્રર બલાબલવન્નુ નોડુવુદક્કોસ્કર નાનુ ઈ દ્યૂતવન્નુ એર્પડિસિદ્દॆ.
02065013a અશોચ્યાઃ કુરવો રાજન્યેષાં ત્વમનુશાસિતા।
02065013c મંત્રી ચ વિદુરો ધીમાન્સર્વશાસ્ત્રવિશારદઃ।।
રાજન્! નિન્ન અનુશાસનદલ્લિરુવ કુરુગળ મત્તુ ધીમંત સર્વશાસ્ત્રવિશારદ મંત્રિ વિદુરન કુરિતુ શોકિસબેડ.
02065014a ત્વયિ ધર્મોઽર્જુને વીર્યં ભીમસેને પરાક્રમઃ।
02065014c શ્રદ્ધા ચ ગુરુશુશ્રૂષા યમયોઃ પુરુષાગ્ર્યયોઃ।।
નિન્નલ્લિ ધર્મવિદॆ. અર્જુનનલ્લિ વીર્યવિદॆ. ભીમસેનનલ્લિ પરાક્રમવિદॆ મત્તુ યમળરલ્લિ શ્રદ્ધॆ, ગુરુ-હિરિયર શુશ્રૂષॆયિદॆ.
02065015a અજાતશત્રો ભદ્રં તે ખાંડવપ્રસ્થમાવિશ।
02065015c ભ્રાતૃભિસ્તેઽસ્તુ સૌભ્રાત્રં ધર્મે તે ધીયતાં મનઃ।।
અજાતશત્રુ! નિનગॆ મંગળવાગલિ! ખાંડવપ્રસ્થવન્નુ સેરુ. નિન્ન ભ્રાતૃગળલ્લિ નિનગॆ સૌહાર્દત્વ ઇરલિ મત્તુ નિન્ન મનસ્સુ ધર્મદલ્લિ નॆલॆસિરલિ.””
02065016 વૈશંપાયન ઉવાચ।
02065016a ઇત્યુક્તો ભરતશ્રેષ્ઠો ધર્મરાજો યુધિષ્ઠિરઃ।
02065016c કૃત્વાર્યસમયં સર્વં પ્રતસ્થે ભ્રાતૃભિઃ સહ।।
વૈશંપાયનનુ હેળિદનુ: “ભરતશ્રેષ્ઠ ધર્મરાજ યુધિષ્ઠિરનુ ઈ માતુગળॆલ્લવન્નૂ ગૌરવાન્વિતવાગિ ऒપ્પિકॊંડુ ભ્રાતૃગળ સહિત હॊરટનુ.
02065017a તે રથાન્મેઘસંકાશાનાસ્થાય સહ કૃષ્ણયા।
02065017c પ્રયયુર્હૃષ્ટમનસ ઇંદ્રપ્રસ્થં પુરોત્તમં।।
અવરુ મેઘદંતॆ ગર્જિસુવ રથગળન્નેરિ કૃષ્ણॆય સહિત હૃષ્ઠમનસ્કરાગિ ઉત્તમ પુર ઇંદ્રપ્રસ્થદ કડॆ હॊરટરુ.”
સમાપ્તિ
ઇતિ શ્રી મહાભારતે સભાપર્વણિ દ્યૂતપર્વણિ ઇંદ્રપ્રસ્થં પ્રતિ યુધિષ્ઠિરગમને પંચષષ્ટિતમોઽધ્યાયઃ।।
ઇદુ શ્રી મહાભારતદલ્લિ સભાપર્વદલ્લિ દ્યૂતપર્વદલ્લિ ઇંદ્રપ્રસ્થક્કॆ યુધિષ્ઠિરન પ્રયાણ ऎન્નુવ અરવત્તૈદનॆય અધ્યાયવુ.
ઇતિ શ્રી મહાભારતે સભાપર્વણિ દ્યૂતપર્વઃ।।
ઇદુ શ્રી મહાભારતદલ્લિ સભાપર્વદલ્લિ દ્યૂતપર્વવુ.
ઇદૂવરॆગિન ऒટ્ટુ મહાપર્વગળુ-1/18, ઉપપર્વગળુ-27/100, અધ્યાયગળુ-290/1995, શ્લોકગળુ-9348/73784.