പ്രവേശ
।। ഓം ഓം നമോ നാരായണായ।। ശ്രീ വേദവ്യാസായ നമഃ ।।
ശ്രീ കൃഷ്ണദ്വൈപായന വേദവ്യാസ വിരചിത
ശ്രീ മഹാഭാരത
സഭാ പര്വ
ദ്യൂത പര്വ
അധ്യായ 54
സാര
മുംദിന ആരു പണഗളന്നൂ യുധിഷ്ഠിരനു സോതുദു (1-29).
02054001 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച।
02054001a മത്തഃ കൈതവകേനൈവ യജ്ജിതോഽസ്മി ദുരോദരം।
02054001c ശകുനേ ഹംത ദീവ്യാമോ ഗ്ലഹമാനാഃ സഹസ്രശഃ।।
യുധിഷ്ഠിരനു ഹേളിദനു: “നിന്ന ചാകചക്യതെയിംദ നന്നന്നു മോഹഗൊളിസി നീനു ഈ ആടവന്നു ഗെദ്ദിദ്ദീയെ ശകുനി! ആഗലി. ഈഗ ജൂജാഡോണ. സാവിരാരു ബാരി ദാളഗളന്നു ഹിഡിയോണ.
02054002a ഇമേ നിഷ്കസഹസ്രസ്യ കുംഡിനോ ഭരിതാഃ ശതം।
02054002c കോശോ ഹിരണ്യമക്ഷയ്യം ജാതരൂപമനേകശഃ।
02054002e ഏതദ്രാജന്ധനം മഹ്യം തേന ദീവ്യാമ്യഹം ത്വയാ।।
പ്രതിയൊംദരല്ലിയൂ ഒംദൊംദു സാവിര ചിന്നദ നാണ്യഗളിംദ തുംബിരുവ നൂരു കുംഡിഗളിവെ. നന്ന കോശവു അക്ഷയ ഹിരണ്യവന്നൂ അനേക ചിന്നവന്നൂ ഹൊംദിദെ. രാജന്! നന്ന ഈ ധനവന്നു നിനഗാഗി പണവന്നിട്ടു ആഡുത്തേനെ.””
02054003 വൈശംപായന ഉവാച।
02054003a ഇത്യുക്തഃ ശകുനിഃ പ്രാഹ ജിതമിത്യേവ തം നൃപം।
വൈശംപായനനു ഹേളിദനു: “അവനു ഹീഗെ ഹേളലു ശകുനിയു നൃപനിഗെ “ഇദന്നൂ ഗെദ്ദെ!” എംദു കൂഗി ഹേളിദനു.
02054004 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച।
02054004a അയം സഹസ്രസമിതോ വൈയാഘ്രഃ സുപ്രവര്തിതഃ।
02054004c സുചക്രോപസ്കരഃ ശ്രീമാന്കിംകിണീജാലമംഡിതഃ।।
02054005a സംഹ്രാദനോ രാജരഥോ യ ഇഹാസ്മാനുപാവഹത്।
02054005c ജൈത്രോ രഥവരഃ പുണ്യോ മേഘസാഗരനിഃസ്വനഃ।।
02054006a അഷ്ടൌ യം കുരരച്ഛായാഃ സദശ്വാ രാഷ്ട്രസമ്മതാഃ।
02054006c വഹംതി നൈഷാമുച്യേത പദാ ഭൂമിമുപസ്പൃശന്।
02054006e ഏതദ്രാജന്ധനം മഹ്യം തേന ദീവ്യാമ്യഹം ത്വയാ।।
യുധിഷ്ഠിരനു ഹേളിദനു: “ഇദോ നന്ന സഹസ്ര സമിത, വൈയാഗ്ര, സുപ്രവര്തിത, സുംദര ചക്രഗളിംദ നഡെയുവ, പ്രസിദ്ധ, ഗംടെഗള മാലെഗളിംദ അലംകൃത, നമ്മന്നു ഇല്ലിഗെ കരെദുതംദ ഗുഡുഗിന ധ്വനിയ വിജയശാലി, പുണ്യ, മേഘസാഗരഗളംതെ ഘര്ജിസുവ, ബൂദുബണ്ണദ രാഷ്ട്രദല്ലിയേ പ്രശംസെഗൊംഡ, ഭൂമിയ മേലെ നഡെയുവ യാരൂ ഇവരിംദ തപ്പിസികൊള്ളദ, ഒള്ളെയ എംടു അശ്വഗളിംദ എളെയല്പഡുവ, രാജരഥ. രാജന്! നന്ന ഈ ധനവന്നു നാനു നിനഗെ കൊഡുത്തിദ്ദേനെ.””
02054007 വൈശംപായന ഉവാച।
02054007a ഏതച്ഛൃത്വാ വ്യവസിതോ നികൃതിം സമുപാശ്രിതഃ।
02054007c ജിതമിത്യേവ ശകുനിര്യുധിഷ്ഠിരമഭാഷത।।
വൈശംപായനനു ഹേളിദനു: “ഇദന്നു കേളി മൊദലേ നിശ്ചയിസിദംതെ മോസദിംദ ആടവാഡിദ ശകുനിയു “ഇദന്നൂ ഗെദ്ദെ!” എംദു യുധിഷ്ഠിരനിഗെ ഹേളിദനു.
02054008 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച।
02054008a സഹസ്രസംഖ്യാ നാഗാ മേ മത്താസ്തിഷ്ഠംതി സൌബല।
02054008c ഹേമകക്ഷാഃ കൃതാപീഡാഃ പദ്മിനോ ഹേമമാലിനഃ।।
യുധിഷ്ഠിരനു ഹേളിദനു: “സൌബല! നന്നല്ലി മദിസിദ ആനെഗളു സഹസ്രസംഖ്യെയല്ലിവെ. ഇവുഗളു ബംഗാരദ ഫലകഗളന്നു ബംഗാരദ മാലെഗളന്നു മത്തു അല്ലല്ലി കമലഗളന്നു ധരിസിവെ.
02054009a സുദാംതാ രാജവഹനാഃ സര്വശബ്ദക്ഷമാ യുധി।
02054009c ഈഷാദംതാ മഹാകായാഃ സര്വേ ചാഷ്ടകരേണവഃ।।
രാജവാഹനഗളാദ അവു ചെന്നാഗി പളഗിസല്പട്ടിവെ മത്തു രണരംഗദല്ലി സര്വ ശബ്ധഗളന്നൂ സഹിസബല്ലവു. ആ മഹാകായഗള ദംതഗളു കബ്ബിനഷ്ടു ഉദ്ദഗിവെ, മത്തു പ്രതിയൊംദക്കൂ എംടു ഹെണ്ണാനെഗള ഹിംഡിവെ.
02054010a സര്വേ ച പുരഭേത്താരോ നഗമേഘനിഭാ ഗജാഃ।
02054010c ഏതദ്രാജന്ധനം മഹ്യം തേന ദീവ്യാമ്യഹം ത്വയാ।।
അവെല്ലവൂ മുംദിരുവുദന്നു ഉരുളിസബല്ല പര്വത മത്തു മോഡഗളിംതിരുവ ആനെഗളു. രാജന്! നന്ന ഈ ധനവന്നു നാനു നിനഗെ കൊഡുത്തിദ്ദേനെ.””
02054011 വൈശംപായന ഉവാച।
02054011a തമേവംവാദിനം പാര്ഥം പ്രഹസന്നിവ സൌബലഃ।
02054011c ജിതമിത്യേവ ശകുനിര്യുധിഷ്ഠിരമഭാഷത।।
വൈശംപായനനു ഹേളിദനു: “പാര്ഥന ഈ മാതിഗെ ശകുനി സൌബലനു നക്കു “ഇദന്നൂ ഗെദ്ദെ!” എംദു യുധിഷ്ഠിരനിഗെ ഹേളിദനു.
02054012 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച।
02054012a ശതം ദാസീസഹസ്രാണി തരുണ്യോ മേ പ്രഭദ്രികാഃ।
02054012c കംബുകേയൂരധാരിണ്യോ നിഷ്കകംഠ്യഃ സ്വലംകൃതാഃ।।
യുധിഷ്ഠിരനു ഹേളിദനു: “നന്നല്ലി നൂരു സാവിര ബളെ മത്തു തോളുബംദിഗളന്നു ധരിസിദ, ബംഗാരദ ഹാരഗളിംദ അലംകൃതഗൊംഡ അതിസുംദര തരുണി ദാസിയരിദ്ദാരെ.
02054013a മഹാര്ഹമാല്യാഭരണാഃ സുവസ്ത്രാശ്ചംദനോക്ഷിതാഃ।
02054013c മണീന് ഹേമ ച ബിഭ്രത്യഃ സര്വാ വൈ സൂക്ഷ്മവാസസഃ।।
അവരെല്ലരൂ ബെലെബാളുവ മാല്യാഭരണഗളന്നൂ, സുംദര വസ്ത്രഗളന്നൂ, ചംദനലേപനഗളന്നൂ, ഹേമ മണിഗളന്നൂ, മത്തു സൂക്ഷ്മ വസ്ത്രഗളന്നൂ ധരിസിദ്ദാരെ.
02054014a അനുസേവാം ചരംതീമാഃ കുശലാ നൃത്യസാമസു।
02054014c സ്നാതകാനാമമാത്യാനാം രാജ്ഞാം ച മമ ശാസനാത്।
02054014e ഏതദ്രാജന്ധനം മഹ്യം തേന ദീവ്യാമ്യഹം ത്വയാ।।
നൃത്യഗാനദല്ലി കുശലരാദ ഇവരു നന്ന ശാസനദംതെ സ്നാതകരു, അമാത്യരു മത്തു രാജരുഗള സേവെയല്ലി നിരതരാഗിരുത്താരെ. രാജന്! നന്ന ഈ ധനവന്നു നാനു നിനഗെ കൊഡുത്തിദ്ദേനെ.””
02054015 വൈശംപായന ഉവാച।
02054015a ഏതച്ഛൃത്വാ വ്യവസിതോ നികൃതിം സമുപാശ്രിതഃ।
02054015c ജിതമിത്യേവ ശകുനിര്യുധിഷ്ഠിരമഭാഷത।।
വൈശംപായനനു ഹേളിദനു: “ഇദന്നു കേളി മൊദലേ നിശ്ചയിസിദംതെ മോസദിംദ ആടവാഡിദ ശകുനിയു “ഇദന്നൂ ഗെദ്ദെ!” എംദു യുധിഷ്ഠിരനിഗെ ഹേളിദനു.
02054016 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച।
02054016a ഏതാവംത്യേവ ദാസാനാം സഹസ്രാണ്യുത സംതി മേ।
02054016c പ്രദക്ഷിണാനുലോമാശ്ച പ്രാവാരവസനാഃ സദാ।।
02054017a പ്രാജ്ഞാ മേധാവിനോ ദക്ഷാ യുവാനോ മൃഷ്ടകുംഡലാഃ।
02054017c പാത്രീഹസ്താ ദിവാരാത്രമതിഥീന്ഭോജയംത്യുത।
02054017e ഏതദ്രാജന്ധനം മഹ്യം തേന ദീവ്യാമ്യഹം ത്വയാ।।
യുധിഷ്ഠിരനു ഹേളിദനു: “നന്നല്ലി അഷ്ടേ സഹസ്ര സംഖ്യെയല്ലി ദാസരിദ്ദാരെ. ഇവരു കുശലരു മത്തു ഹേളിദ ഹാഗെ നഡെദുകൊള്ളുവവരു. സദാ സുംദര വസ്ത്രഗളന്നു ധരിസിരുത്താരെ. പ്രജ്ഞാവംതരു, മേധാവിഗളു, ദക്ഷരൂ ആദ ഈ യുവകരു നുണുപാദ കുംഡലഗളന്നു ധരിസിരുത്താരെ. ഇവരു പാത്രെഗളന്നു ഹിഡിദു ദിനരാത്രിയൂ അതിഥിഗളിഗെ ഭോജനവന്നു നീഡുത്താരെ. രാജന്! ഈ നന്ന ധനവന്നു നിനഗെ നാനു കൊഡുത്തിദ്ദേനെ.””
02054018 വൈശംപായന ഉവാച।
02054018a ഏതച്ഛൃത്വാ വ്യവസിതോ നികൃതിം സമുപാശ്രിതഃ।
02054018c ജിതമിത്യേവ ശകുനിര്യുധിഷ്ഠിരമഭാഷത।।
വൈശംപായനനു ഹേളിദനു: “ഇദന്നു കേളി മൊദലേ നിശ്ചയിസിദംതെ മോസദിംദ ആടവാഡിദ ശകുനിയു “ഇദന്നൂ ഗെദ്ദെ!” എംദു യുധിഷ്ഠിരനിഗെ ഹേളിദനു.
02054019 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച।
02054019a രഥാസ്താവംത ഏവേമേ ഹേമഭാംഡാഃ പതാകിനഃ।
02054019c ഹയൈര്വിനീതൈഃ സംപന്നാ രഥിഭിശ്ചിത്രയോധിഭിഃ।।
02054020a ഏകൈകോ യത്ര ലഭതേ സഹസ്രപരമാം ഭൃതിം।
02054020c യുധ്യതോഽയുധ്യതോ വാപി വേതനം മാസകാലികം।
02054020e ഏതദ്രാജന്ധനം മഹ്യം തേന ദീവ്യാമ്യഹം ത്വയാ।।
യുധിഷ്ഠിരനു ഹേളിദനു: “അഷ്ടേ സംഖ്യെയ ബംഗാരദിംദ മാഡല്പട്ട, ധ്വജഗളന്നു ഹൊംദിദ, വിനീത ഹയ, സാരഥി മത്തു യോധരിംദ സംപന്ന രഥഗളു നന്നല്ലിവെ. ഒബ്ബൊബ്ബ യോധനിഗൂ യുദ്ധവിരലി യുദ്ധവില്ലദിരലി ഒംദു തിംഗളിഗെ സാവിരക്കൂ ഹെച്ചു സംബളവു ദൊരെയുത്തദെ. രാജന്! ഈ നന്ന ധനവന്നു നാനു നിനഗെ പണവാഗി ഇഡുത്തിദ്ദേനെ.””
02054021 വൈശംപായന ഉവാച।
02054021a ഇത്യേവമുക്തേ പാര്ഥേന കൃതവൈരോ ദുരാത്മവാന്।
02054021c ജിതമിത്യേവ ശകുനിര്യുധിഷ്ഠിരമഭാഷത।।
വൈശംപായനനു ഹേളിദനു: “പാര്ഥന ഈ മാതുഗളിഗെ കൃതവൈരി ദുരാത്മ ശകുനിയു യുധിഷ്ഠിരനിഗെ “ഇദന്നൂ ഗെദ്ദെ!” എംദു ഹേളിദനു.
02054022 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച।
02054022a അശ്വാംസ്തിത്തിരികല്മാഷാന്ഗാംധര്വാന് ഹേമമാലിനഃ।
02054022c ദദൌ ചിത്രരഥസ്തുഷ്ടോ യാംസ്താന്ഗാംഡീവധന്വനേ।
02054022e ഏതദ്രാജന്ധനം മഹ്യം തേന ദീവ്യാമ്യഹം ത്വയാ।।
യുധിഷ്ഠിരനു ഹേളിദനു: “ഗാംഡീവധന്വനിഗെ സംതുഷ്ടനാദ ചിത്രരഥനു നീഡിദ ത്തിത്തിരി ബണ്ണദ ഹേമമാലിനി ഗംധര്വ അശ്വഗളിവെ. രാജന്! നന്ന ഈ ധനവന്നു നാനു നിനഗെ പണവാഗി നീഡുത്തിദ്ദേനെ.””
02054023 വൈശംപായന ഉവാച।
02054023a ഏതച്ഛൃത്വാ വ്യവസിതോ നികൃതിം സമുപാശ്രിതഃ।
02054023c ജിതമിത്യേവ ശകുനിര്യുധിഷ്ഠിരമഭാഷത।।
വൈശംപായനനു ഹേളിദനു: “ഇദന്നു കേളി മൊദലേ നിശ്ചയിസിദംതെ മോസദിംദ ആടവാഡിദ ശകുനിയു “ഇദന്നൂ ഗെദ്ദെ!” എംദു യുധിഷ്ഠിരനിഗെ ഹേളിദനു.
02054024 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച।
02054024a രഥാനാം ശകടാനാം ച ഹയാനാം ചായുതാനി മേ।
02054024c യുക്താനാമേവ തിഷ്ഠംതി വാഹൈരുച്ചാവചൈര്വൃതാഃ।।
02054025a ഏവം വര്ണസ്യ വര്ണസ്യ സമുച്ചീയ സഹസ്രശഃ।
02054025c ക്ഷീരം പിബംതസ്തിഷ്ഠംതി ഭുംജാനാഃ ശാലിതംഡുലാന്।।
02054026a ഷഷ്ടിസ്താനി സഹസ്രാണി സര്വേ പൃഥുലവക്ഷസഃ।
02054026c ഏതദ്രാജന്ധനം മഹ്യം തേന ദീവ്യാമ്യഹം ത്വയാ।।
യുധിഷ്ഠിരനു ഹേളിദനു: “നന്നല്ലി ലെഖ്കവില്ലദഷ്ടു രഥഗളു, ബംഡിഗളു മത്തു നനഗാഗി കട്ടിദ കുദുരെഗളിവെ. ഇവുഗള സുത്തലൂ ബേരെ ബേരെ രീതിയ പശുപ്രാണിഗളിവെ. ഇവുഗളൊംദിഗെ നന്നല്ലി ഹാലുകുഡിദു പായസവന്നു തിംദു വിശാല വക്ഷസ്ഥരാദ ബേരെ ബേരെ വര്ണഗളിംദ സാവിര സാവിര ആരിസിദ അരവത്തു സാവിര പുരുഷരിദ്ദാരെ. രാജന്! നന്ന ഈ ധനവന്നു നിനഗെ നാനു കൊഡുത്തിദ്ദേനെ.””
02054027 വൈശംപായന ഉവാച।
02054027a ഏതച്ഛൃത്വാ വ്യവസിതോ നികൃതിം സമുപാശ്രിതഃ।
02054027c ജിതമിത്യേവ ശകുനിര്യുധിഷ്ഠിരമഭാഷത।।
വൈശംപായനനു ഹേളിദനു: “ഇദന്നു കേളി മൊദലേ നിശ്ചയിസിദംതെ മോസദിംദ ആടവാഡിദ ശകുനിയു “ഇദന്നൂ ഗെദ്ദെ!” എംദു യുധിഷ്ഠിരനിഗെ ഹേളിദനു.
02054028 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച।
02054028a താമ്രലോഹൈഃ പരിവൃതാ നിധയോ മേ ചതുഹ്ശതാഃ।
02054028c പംചദ്രൌണിക ഏകൈകഃ സുവര്ണസ്യാഹതസ്യ വൈ।
02054028e ഏതദ്രാജന്ധനം മഹ്യം തേന ദീവ്യാമ്യഹം ത്വയാ।।
യുധിഷ്ഠിരനു ഹേളിദനു: “നന്നല്ലി താമ്ര മത്തു കബ്ബിണഗളിംദ മാഡിദ നാല്കു നൂരു നിധിഗളിവെ. ഇവുഗളൊംദൊംദരല്ലിയൂ ഐദു ദ്രൌണി ഗട്ടി ബംഗാരവിദെ. രാജന്! നന്ന ഈ ധനവന്നു നാനു നിനഗെ പണവാഗി ഇഡുത്തിദ്ദേനെ.””
02054029 വൈശംപായന ഉവാച।
02054029a ഏതച്ഛൃത്വാ വ്യവസിതോ നികൃതിം സമുപാശ്രിതഃ।
02054029c ജിതമിത്യേവ ശകുനിര്യുധിഷ്ഠിരമഭാഷത।।
വൈശംപായനനു ഹേളിദനു: “ഇദന്നു കേളി മൊദലേ നിശ്ചയിസിദംതെ മോസദിംദ ആടവാഡിദ ശകുനിയു “ഇദന്നൂ ഗെദ്ദെ!” എംദു യുധിഷ്ഠിരനിഗെ ഹേളിദനു.
സമാപ്തി
ഇതി ശ്രീ മഹാഭാരതേ സഭാപര്വണി ദ്യൂതപര്വണി ദേവനേ ചതുഃപംചശത്തമോഽധ്യായഃ।।
ഇദു ശ്രീ മഹാഭാരതദല്ലി സഭാപര്വദല്ലി ദ്യൂതപര്വദല്ലി ദേവനെ എന്നുവ ഐവത്നാല്കനെയ അധ്യായവു.