ప్రవేశ
।। ఓం ఓం నమో నారాయణాయ।। శ్రీ వేదవ్యాసాయ నమః ।।
శ్రీ కృష్ణద్వైపాయన వేదవ్యాస విరచిత
శ్రీ మహాభారత
సభా పర్వ
శిశుపాలవధ పర్వ
అధ్యాయ 39
సార
శిశుపాలను కృష్ణనన్ను హీయాళిసువుదు (1-8). భీమసేనను కృద్ధనాదుదు, భీష్మను అవనన్ను తడెదద్దు (9-20).
02039001 శిశుపాల ఉవాచ।
02039001a స మే బహుమతో రాజా జరాసంధో మహాబలః।
02039001c యోఽనేన యుద్ధం నేయేష దాసోఽయమితి సంయుగే।।
శిశుపాలను హేళిదను: “నీను దాసనిగింత హెచ్చినవనల్ల! ఎందు హేళి ఇవనొందిగె యుద్ధమాడలు నిరాకరిసిద మహాబలి జరాసంధనన్ను నాను తుంబా గౌరవిసుత్తిద్దె.
02039002a కేశవేన కృతం యత్తు జరాసంధవధే తదా।
02039002c భీమసేనార్జునాభ్యాం చ కస్తత్సాధ్వితి మన్యతే।।
కేశవనింద, మత్తు భీమసేన అర్జునరింద ఆద జరాసంధవధెయన్ను యారుతానె ఒళ్ళెయదాయితెందు స్వీకరిసుత్తారె?
02039003a అద్వారేణ ప్రవిష్టేన చద్మనా బ్రహ్మవాదినా।
02039003c దృష్టః ప్రభావః కృష్ణేన జరాసంధస్య ధీమతః।।
ధీమంత జరాసంధను బ్రహ్మవాదియ వేషదల్లిద్ద కృష్ణనన్ను యావ ద్వారదింద ప్రవేశిసిదుదన్నూ నోడలిల్ల.
02039004a యేన ధర్మాత్మనాత్మానం బ్రహ్మణ్యమభిజానతా।
02039004c నైషితం పాద్యమస్మై తద్దాతుమగ్రే దురాత్మనే।।
02039005a భుజ్యతామితి తేనోక్తాః కృష్ణభీమధనంజయాః।
02039005c జరాసంధేన కౌరవ్య కృష్ణేన వికృతం కృతం।।
ఆ ధర్మాత్మను ఇవరు బ్రాహ్మణరెందు తిళిదు ఈ దురాత్మ కృష్ణ, భీమ, ధనంజయరిగె మొదలు పాద్యవన్ను నీడి, నంతర భోజన మాడి ఎందు హేళిదను. కౌరవ్య! కృష్ణను జరాసంధనిగె మోసమాడిదను.
02039006a యద్యయం జగతః కర్తా యథైనం మూర్ఖ మన్యసే।
02039006c కస్మాన్న బ్రాహ్మణం సంయగాత్మానమవగచ్ఛతి।।
మూర్ఖనాద నీను తిళిదంతె ఒందువేళె ఇవనేనాదరూ జగత్తిన కర్తువాగిద్దరె, అవను అల్లిగె తన్నన్ను బ్రాహ్మణనన్నాగిసికొండు ఏకె హోదను?
02039007a ఇదం త్వాశ్చర్యభూతం మే యదిమే పాండవాస్త్వయా।
02039007c అపకృష్టాః సతాం మార్గాన్మన్యంతే తచ్చ సాధ్వితి।।
నిన్నింద సత్యవంతర మార్గవన్ను కళెదుకొండ పాండవరు ఈగలూ నిన్నన్ను సాధువెందు తిళియుత్తిద్దారల్ల. అదే ననగె బహళ ఆశ్చర్యవెనిసుత్తదె.
02039008a అథ వా నైతదాశ్చర్యం యేషాం త్వమసి భారత।
02039008c స్త్రీసధర్మా చ వృద్ధశ్చ సర్వార్థానాం ప్రదర్శకః।।
అథవా అవరిగె స్త్రీయంతె నడెదుకొళ్ళుత్తిరువ వృద్ధ భారత నీను సర్వవిషయగళ మార్గదర్శక ఎన్నువుదు బహుషః అష్టొందు ఆశ్చర్యకరవాదద్దు ఇల్లదిరబహుదు.””
02039009 వైశంపాయన ఉవాచ।
02039009a తస్య తద్వచనం శ్రుత్వా రూక్షం రూక్షాక్షరం బహు।
02039009c చుకోప బలినాం శ్రేష్ఠో భీమసేనః ప్రతాపవాన్।।
వైశంపాయనను హేళిదను: “కటుశబ్ధగళింద కూడిద అవన ఈ సుదీర్ఘ కటు మాతుగళన్ను కేళిద బలశాలిగళల్లి శ్రేష్ఠ ప్రతాపి భీమసేనను సిట్టిగెద్దను.
02039010a తస్య పద్మప్రతీకాశే స్వభావాయతవిస్తృతే।
02039010c భూయః క్రోధాభితాంరాంతే రక్తే నేత్రే బభూవతుః।।
పద్మదంతె స్వభావతః శాంతవాగిద్ద కణ్ణుగళు క్రోధదింద కెంపాదవు మత్తు కణ్ణంచు తామ్రద బణ్ణవన్ను తాళితు.
02039011a త్రిశిఖాం భ్రుకుటీం చాస్య దదృశుః సర్వపార్థివాః।
02039011c లలాటస్థాం త్రికూటస్థాం గంగాం త్రిపథగామివ।।
అవన హణెయ హుబ్బుగళు త్రికూటదింద మూరు భాగగళాగి హరియువ గంగెయంతె మూరు పదరగళల్లి బిగియాదుదన్ను సర్వ పార్థివరూ నోడిదరు.
02039012a దంతాన్సందశతస్తస్య కోపాద్దదృశురాననం।
02039012c యుగాంతే సర్వభూతాని కాలస్యేవ దిధక్షతః।।
అవను యుగాంతదల్లి సర్వభూతగళన్నూ సుట్టుబిడువ కాలనంతె కోపదింద హల్లు కడెయుత్తిద్దుదను నోడిదరు.
02039013a ఉత్పతంతం తు వేగేన జగ్రాహైనం మనస్వినం।
02039013c భీష్మ ఏవ మహాబాహుర్మహాసేనమివేశ్వరః।।
ఆదరె వేగదింద మేలెద్దు ముందెబరుత్తిద్ద మహాబాహు భీమసేననన్ను ఈశ్వర భీష్మను తడెహిడిదను.
02039014a తస్య భీమస్య భీష్మేణ వార్యమాణస్య భారత।
02039014c గురుణా వివిధైర్వాక్యైః క్రోధః ప్రశమమాగతః।।
భారత! భీష్మను భీమనన్ను తడెయలు, గురువిన వివిధ వాక్యగళింద అవన క్రోధవు ప్రశమనవాయితు.
02039015a నాతిచక్రామ భీష్మస్య స హి వాక్యమరిందమః।
02039015c సముద్ధూతో ఘనాపాయే వేలామివ మహోదధిః।।
మళెగాలదల్లి మహోదధియు ఎష్టే భరత హొందిదరూ ప్రవాహరేఖెయన్ను హేగె దాటువుదిల్లవో హాగె ఆ అరిందమను భీష్మన వాక్యవన్ను అతిక్రమిసలిల్ల.
02039016a శిశుపాలస్తు సంక్రుద్ధే భీమసేనే నరాధిప।
02039016c నాకంపత తదా వీరః పౌరుషే స్వే వ్యవస్థితః।।
నరాధిప! సంకృద్ధ భీమసేననిగె శిశుపాలను హెదరలిల్ల మత్తు ఆ వీరను తన్న పౌరుషదల్లియే వ్యవస్థితనాగిద్దను.
02039017a ఉత్పతంతం తు వేగేన పునః పునరరిందమః।
02039017c న స తం చింతయామాస సింహః క్షుద్రమృగం యథా।।
ఆ అరిందమను పునః పునః వేగదింద ఎద్దేళుత్తిద్దరూ ఒందు సింహవు క్షుద్రమృగవన్ను హేగో హాగె అవన కురితు స్వల్పవూ చింతిసలిల్ల.
02039018a ప్రహసంశ్చాబ్రవీద్వాక్యం చేదిరాజః ప్రతాపవాన్।
02039018c భీమసేనమతిక్రుద్ధం దృష్ట్వా భీమపరాక్రమం।।
భీమపరాక్రమి అతికృద్ధ భీమసేననన్ను నోడి ప్రతాపి చేదిరాజను జోరాగి నగుత్తా హేళిదను:
02039019a ముంచైనం భీష్మ పశ్యంతు యావదేనం నరాధిపాః।
02039019c మత్ప్రతాపాగ్నినిర్దగ్ధం పతంగమివ వఃనినా।।
“భీష్మ! అవనన్ను బరలు బిడు. అగ్నియల్లి పతంగదంతె నన్న ప్రతాపాగ్నియల్లి ఇవను సుట్టుహోగువుదన్ను నరాధిపరెల్ల నోడలి!”
02039020a తతశ్చేదిపతేర్వాక్యం తశ్రుత్వా కురుసత్తమః।
02039020c భీమసేనమువాచేదం భీష్మో మతిమతాం వరః।।
ఆగ చేదిపతియ ఈ మాతుగళన్ను కేళిద మతివంతరల్లి శ్రేష్ఠ కురుసత్తమ భీష్మను బీమసేననిగె ఈ మాతుగళన్నాడిదను.
సమాప్తి
ఇతి శ్రీ మహాభారతే సభాపర్వణి శిశుపాలవధపర్వణి భీమక్రోధే ఏకోనచత్వారింశోఽధ్యాయః।।
ఇదు శ్రీ మహాభారతదల్లి సభాపర్వదల్లి శిశుపాలవధపర్వదల్లి భీమక్రోధ ఎన్నువ మూవత్తొంభత్తనెయ అధ్యాయవు.