praveśa
|| oṃ oṃ namo nārāyaṇāya|| śrī vedavyāsāya namaḥ ||
śrī kṛṣṇadvaipāyana vedavyāsa viracita
śrī mahābhārata
sabhā parva
śiśupālavadha parva
adhyāya 39
sāra
śiśupālanu kṛṣṇanannu hīyāl̤isuvudu (1-8). bhīmasenanu kṛddhanādudu, bhīṣmanu avanannu taḍèdaddu (9-20).
02039001 śiśupāla uvāca|
02039001a sa me bahumato rājā jarāsaṃdho mahābalaḥ|
02039001c yo'nena yuddhaṃ neyeṣa dāso'yamiti saṃyuge||
śiśupālanu hel̤idanu: “nīnu dāsanigiṃta hèccinavanalla! èṃdu hel̤i ivanòṃdigè yuddhamāḍalu nirākarisida mahābali jarāsaṃdhanannu nānu tuṃbā gauravisuttiddè.
02039002a keśavena kṛtaṃ yattu jarāsaṃdhavadhe tadā|
02039002c bhīmasenārjunābhyāṃ ca kastatsādhviti manyate||
keśavaniṃda, mattu bhīmasena arjunariṃda āda jarāsaṃdhavadhèyannu yārutānè òl̤l̤èyadāyitèṃdu svīkarisuttārè?
02039003a advāreṇa praviṣṭena cadmanā brahmavādinā|
02039003c dṛṣṭaḥ prabhāvaḥ kṛṣṇena jarāsaṃdhasya dhīmataḥ||
dhīmaṃta jarāsaṃdhanu brahmavādiya veṣadallidda kṛṣṇanannu yāva dvāradiṃda praveśisidudannū noḍalilla.
02039004a yena dharmātmanātmānaṃ brahmaṇyamabhijānatā|
02039004c naiṣitaṃ pādyamasmai taddātumagre durātmane||
02039005a bhujyatāmiti tenoktāḥ kṛṣṇabhīmadhanaṃjayāḥ|
02039005c jarāsaṃdhena kauravya kṛṣṇena vikṛtaṃ kṛtaṃ||
ā dharmātmanu ivaru brāhmaṇarèṃdu til̤idu ī durātma kṛṣṇa, bhīma, dhanaṃjayarigè mòdalu pādyavannu nīḍi, naṃtara bhojana māḍi èṃdu hel̤idanu. kauravya! kṛṣṇanu jarāsaṃdhanigè mosamāḍidanu.
02039006a yadyayaṃ jagataḥ kartā yathainaṃ mūrkha manyase|
02039006c kasmānna brāhmaṇaṃ saṃyagātmānamavagacchati||
mūrkhanāda nīnu til̤idaṃtè òṃduvel̤è ivanenādarū jagattina kartuvāgiddarè, avanu alligè tannannu brāhmaṇanannāgisikòṃḍu ekè hodanu?
02039007a idaṃ tvāścaryabhūtaṃ me yadime pāṃḍavāstvayā|
02039007c apakṛṣṭāḥ satāṃ mārgānmanyaṃte tacca sādhviti||
ninniṃda satyavaṃtara mārgavannu kal̤èdukòṃḍa pāṃḍavaru īgalū ninnannu sādhuvèṃdu til̤iyuttiddāralla. ade nanagè bahal̤a āścaryavènisuttadè.
02039008a atha vā naitadāścaryaṃ yeṣāṃ tvamasi bhārata|
02039008c strīsadharmā ca vṛddhaśca sarvārthānāṃ pradarśakaḥ||
athavā avarigè strīyaṃtè naḍèdukòl̤l̤uttiruva vṛddha bhārata nīnu sarvaviṣayagal̤a mārgadarśaka ènnuvudu bahuṣaḥ aṣṭòṃdu āścaryakaravādaddu illadirabahudu.””
02039009 vaiśaṃpāyana uvāca|
02039009a tasya tadvacanaṃ śrutvā rūkṣaṃ rūkṣākṣaraṃ bahu|
02039009c cukopa balināṃ śreṣṭho bhīmasenaḥ pratāpavān||
vaiśaṃpāyananu hel̤idanu: “kaṭuśabdhagal̤iṃda kūḍida avana ī sudīrgha kaṭu mātugal̤annu kel̤ida balaśāligal̤alli śreṣṭha pratāpi bhīmasenanu siṭṭigèddanu.
02039010a tasya padmapratīkāśe svabhāvāyatavistṛte|
02039010c bhūyaḥ krodhābhitāṃrāṃte rakte netre babhūvatuḥ||
padmadaṃtè svabhāvataḥ śāṃtavāgidda kaṇṇugal̤u krodhadiṃda kèṃpādavu mattu kaṇṇaṃcu tāmrada baṇṇavannu tāl̤itu.
02039011a triśikhāṃ bhrukuṭīṃ cāsya dadṛśuḥ sarvapārthivāḥ|
02039011c lalāṭasthāṃ trikūṭasthāṃ gaṃgāṃ tripathagāmiva||
avana haṇèya hubbugal̤u trikūṭadiṃda mūru bhāgagal̤āgi hariyuva gaṃgèyaṃtè mūru padaragal̤alli bigiyādudannu sarva pārthivarū noḍidaru.
02039012a daṃtānsaṃdaśatastasya kopāddadṛśurānanaṃ|
02039012c yugāṃte sarvabhūtāni kālasyeva didhakṣataḥ||
avanu yugāṃtadalli sarvabhūtagal̤annū suṭṭubiḍuva kālanaṃtè kopadiṃda hallu kaḍèyuttiddudanu noḍidaru.
02039013a utpataṃtaṃ tu vegena jagrāhainaṃ manasvinaṃ|
02039013c bhīṣma eva mahābāhurmahāsenamiveśvaraḥ||
ādarè vegadiṃda melèddu muṃdèbaruttidda mahābāhu bhīmasenanannu īśvara bhīṣmanu taḍèhiḍidanu.
02039014a tasya bhīmasya bhīṣmeṇa vāryamāṇasya bhārata|
02039014c guruṇā vividhairvākyaiḥ krodhaḥ praśamamāgataḥ||
bhārata! bhīṣmanu bhīmanannu taḍèyalu, guruvina vividha vākyagal̤iṃda avana krodhavu praśamanavāyitu.
02039015a nāticakrāma bhīṣmasya sa hi vākyamariṃdamaḥ|
02039015c samuddhūto ghanāpāye velāmiva mahodadhiḥ||
mal̤ègāladalli mahodadhiyu èṣṭe bharata hòṃdidarū pravāharekhèyannu hegè dāṭuvudillavo hāgè ā ariṃdamanu bhīṣmana vākyavannu atikramisalilla.
02039016a śiśupālastu saṃkruddhe bhīmasene narādhipa|
02039016c nākaṃpata tadā vīraḥ pauruṣe sve vyavasthitaḥ||
narādhipa! saṃkṛddha bhīmasenanigè śiśupālanu hèdaralilla mattu ā vīranu tanna pauruṣadalliye vyavasthitanāgiddanu.
02039017a utpataṃtaṃ tu vegena punaḥ punarariṃdamaḥ|
02039017c na sa taṃ ciṃtayāmāsa siṃhaḥ kṣudramṛgaṃ yathā||
ā ariṃdamanu punaḥ punaḥ vegadiṃda èddel̤uttiddarū òṃdu siṃhavu kṣudramṛgavannu hego hāgè avana kuritu svalpavū ciṃtisalilla.
02039018a prahasaṃścābravīdvākyaṃ cedirājaḥ pratāpavān|
02039018c bhīmasenamatikruddhaṃ dṛṣṭvā bhīmaparākramaṃ||
bhīmaparākrami atikṛddha bhīmasenanannu noḍi pratāpi cedirājanu jorāgi naguttā hel̤idanu:
02039019a muṃcainaṃ bhīṣma paśyaṃtu yāvadenaṃ narādhipāḥ|
02039019c matpratāpāgninirdagdhaṃ pataṃgamiva vaḥninā||
“bhīṣma! avanannu baralu biḍu. agniyalli pataṃgadaṃtè nanna pratāpāgniyalli ivanu suṭṭuhoguvudannu narādhiparèlla noḍali!”
02039020a tataścedipatervākyaṃ taśrutvā kurusattamaḥ|
02039020c bhīmasenamuvācedaṃ bhīṣmo matimatāṃ varaḥ||
āga cedipatiya ī mātugal̤annu kel̤ida mativaṃtaralli śreṣṭha kurusattama bhīṣmanu bīmasenanigè ī mātugal̤annāḍidanu.
samāpti
iti śrī mahābhārate sabhāparvaṇi śiśupālavadhaparvaṇi bhīmakrodhe ekonacatvāriṃśo'dhyāyaḥ||
idu śrī mahābhāratadalli sabhāparvadalli śiśupālavadhaparvadalli bhīmakrodha ènnuva mūvattòṃbhattanèya adhyāyavu.