ప్రవేశ
।। ఓం ఓం నమో నారాయణాయ।। శ్రీ వేదవ్యాసాయ నమః ।।
శ్రీ కృష్ణద్వైపాయన వేదవ్యాస విరచిత
శ్రీ మహాభారత
సభా పర్వ
శిశుపాలవధ పర్వ
అధ్యాయ 37
సార
యుధిష్ఠిరను యాగక్కె విఘ్నవాగబహుదెందు భయపడలు, భీష్మను అవనిగె హెదరబేడవెందూ, శిశుపాలనిగె బుద్ధి కెట్టుహోగిదెయెందూ హేళిదుదు (1-15).
02037001 వైశంపాయన ఉవాచ।
02037001a తతః సాగరసంకాశం దృష్ట్వా నృపతిసాగరం।
02037001c రోషాత్ప్రచలితం సర్వమిదమాహ యుధిష్ఠిరః।।
02037002a భీష్మం మతిమతాం శ్రేష్ఠం వృద్ధం కురుపితామహం।
02037002c బృహస్పతిం బృహత్తేజాః పురుహూత ఇవారిహా।।
వైశంపాయనను హేళిదను: “ఈ రీతి సాగరసంకాశ సర్వ నృపతిసాగరవు రోషదింద ప్రచలితవాదుదన్ను కండ యుధిష్ఠిరను మతిమతరల్లి శ్రేష్ఠ వృద్ధ కురుపితామహ బృహస్పతియంతె బృహత్తేజస్వి పురుహూత భీష్మనల్లి ఈ రీతి కేళికొండను:
02037003a అసౌ రోషాత్ప్రచలితో మహాన్నృపతిసాగరః।
02037003c అత్ర యత్ప్రతిపత్తవ్యం తన్మే బ్రూహి పితామహ।।
“ఈ మహానృపతిసాగరవు రోషదింద ప్రచలితవాగుత్తిదె. పితామహ! హీగిరువాగ నాను ఏనన్ను మాడబేకెందు హేళు.
02037004a యజ్ఞస్య చ న విఘ్నః స్యాత్ప్రజానాం చ శివం భవేత్।
02037004c యథా సర్వత్ర తత్సర్వం బ్రూహి మేఽద్య పితామహ।।
పితామహ! ఈ యజ్ఞవు విఘ్నవాగదంథె మత్తు ప్రజెగళిగె శుభవాగువంతె నాను ఏను మాడబహుదెందు సర్వవన్నూ ఇందు ననగె హేళు1.”
02037005a ఇత్యుక్తవతి ధర్మజ్ఞే ధర్మరాజే యుధిష్ఠిరే।
02037005c ఉవాచేదం వచో భీష్మస్తతః కురుపితామహః।।
ధర్మజ్ఞ ధర్మరాజ యుధిష్ఠిరను ఈ రీతి హేళలు కురుపితామహ భీష్మను ఈ మాతుగళన్నాడిదను.
02037006a మా భైస్త్వం కురుశార్దూల శ్వా సింహం హంతుమర్హతి।
02037006c శివః పంథాః సునీతోఽత్ర మయా పూర్వతరం వృతః।।
“కురుశార్దూల! భయపడదిరు! నాయియు సింహవన్ను కొల్లబల్లదే? ఇదర హిందెయే నాను ఒందు మంగళకర సునీతియుక్త దారియన్ను ఆరిసికొండిద్దేనె2.
02037007a ప్రసుప్తే హి యథా సింహే శ్వానస్తత్ర సమాగతాః।
02037007c భషేయుః సహితాః సర్వే తథేమే వసుధాధిపాః।।
ఈ ఎల్ల వసుధాధిపరూ సింహవు మలగిరువ సమయదల్లి బొగళువ నాయిగళ పడెయంతె సేరికొండిద్దారె.
02037008a వృష్ణిసింహస్య సుప్తస్య తథేమే ప్రముఖే స్థితాః।
02037008c భషంతే తాత సంక్రుద్ధాః శ్వానః సింహస్య సన్నిధౌ।।
ఇవరెల్లరూ మలగిరువ వృష్ణిసింహన ఎదిరు నింతు సింహన సన్నిధియల్లి బొగళువ నాయిగళంతె బొగళుత్తిద్దారె.
02037009a న హి సంబుధ్యతే తావత్సుప్తః సింహ ఇవాచ్యుతః।
02037009c తేన సింహీకరోత్యేతాన్నృసింహశ్చేదిపుంగవః।।
ఎల్లియవరెగె మలగిరువ సింహదంతిరువ అచ్యుతను ఏళువుదిల్లవో అల్లియవరెగె అవరెల్లరూ ఆ నరసింహ చేదిపుంగవనన్ను సింహనన్నాగి మాడుత్తిద్దారె.
02037010a పార్థివాన్పార్థివశ్రేష్ఠ శిశుపాలోఽల్పచేతనః।
02037010c సర్వాన్సర్వాత్మనా తాత నేతుకామో యమక్షయం।।
మగూ! పార్థివశ్రేష్ఠ! అల్పచేతన శిశుపాలను పార్థివ సర్వరన్నూ, యారన్నూ బిడదే, తన్నొందిగె యమలోకక్కె కరెదొయ్యలు బయసుత్తిద్దానె.
02037011a నూనమేతత్సమాదాతుం పునరిచ్ఛత్యధోక్షజః।
02037011c యదస్య శిశుపాలస్థం తేజస్తిష్ఠతి భారత।।
భారత! అధోక్షజను శిశుపాలనల్లిరువ తేజస్సన్ను హిందె తెగెదుకొళ్ళలు బయసుత్తిద్దానె ఎన్నువుదరల్లి సంశయవిల్ల.
02037012a విప్లుతా చాస్య భద్రం తే బుద్ధిర్బుద్ధిమతాం వర।
02037012c చేదిరాజస్య కౌంతేయ సర్వేషాం చ మహీక్షితాం।।
బుద్ధివంతరల్లి శ్రేష్ఠ! నినగె మంగళవాగలి. కౌంతేయ! చేదిరాజన మత్తు సర్వ మహీక్షితర బుద్ధియు కెట్టుహోగిదె.
02037013a ఆదాతుం హి నరవ్యాఘ్రో యం యమిచ్ఛత్యయం యదా।
02037013c తస్య విప్లవతే బుద్ధిరేవం చేదిపతేర్యథా।।
యాకెందరె ఈ నరవ్యాఘ్రను యారన్ను తెగెదుకొళ్ళలు ఇచ్ఛిసుత్తానో అవర బుద్ధియు చేదిపతియ బుద్ధియు హేగె కెట్టుహోగిదెయో హాగె కెట్టుహోగుత్తదె.
02037014a చతుర్విధానాం భూతానాం త్రిషు లోకేషు మాధవః।
02037014c ప్రభవశ్చైవ సర్వేషాం నిధనం చ యుధిష్ఠిర।।
యుధిష్ఠిర! మూరూ లోకగళ ఎల్ల చతుర్విధ భూతగళిగె మాధవనే ప్రభవ మత్తు నిధన.”
02037015a ఇతి తస్య వచః శ్రుత్వా తతశ్చేదిపతిర్నృపః।
02037015c భీష్మం రూక్షాక్షరా వాచః శ్రావయామాస భారత।।
భారత! అవన ఈ మాతుగళన్ను కేళిద చేదిపతి నృపను బీష్మనిగె సిట్టినింద ఈ మాతుగళన్ను హేళిదను.
సమాప్తి
ఇతి శ్రీ మహాభారతే సభాపర్వణి శిశుపాలవధపర్వణి యుధిష్ఠిరాశ్వాసనే సప్తత్రింశోఽధ్యాయః।।
ఇదు శ్రీ మహాభారతదల్లి సభాపర్వదల్లి శిశుపాలవధపర్వదల్లి యుధిష్ఠిరాశ్వాసన ఎన్నువ మూవత్తేళనెయ అధ్యాయవు.
-
యుధిష్ఠిరనిగె ఈ రీతియ అనుమానవు ఏకుంటాయితు? అవనిగె కృష్ణన దేవత్వద కురితాగలీ అథవా అవనిగే అగ్రపూజెయు దొరెయబేకు ఎన్నువుదర కురితాగలీ అనుమానవిద్దు ఈ ప్రశ్నెయన్ను కేళిదనే? అథవా, అవనిగె సేరిద నృపకులరు ఏను హేళిబిడుత్తారో ఎన్నువ భయవిత్తే? అథవా అవన మాతే సూచిసువంతె కేవల యజ్ఞ నిర్విఘ్నవాగి నెరవేరబేకు, మత్తు ప్రజెగళెల్లరిగూ శుభవాగబేకు ఎన్నువ చింతెయింద ఈ ప్రశ్నెగళన్ను భీష్మనిగె కేళిదనే? ఈ రాజసూయద సహాయకనాద కృష్ణనల్లియే ఈ ప్రశ్నెయన్ను ఏకె కేళలిల్ల? భీష్మనల్లి ఈ ప్రశ్నెయన్ను ఏకె కేళిదను? ఇవెల్లవుగళన్నూ విశ్లేషిసబేకు. ↩︎
-
ఇన్నూ హెచ్చు శ్రీకృష్ణన గుణగానవన్ను మాడి శిశుపాలనింద కృష్ణన నిందనెయాగువుదర మూలక కృష్ణను తన్న ప్రతిజ్ఞెయన్ను పూరైసలు సహాయకవాగువ దారియన్ను భీష్మను ఇల్లి యోచిసికొండిద్దానె ఎందు తిళియబహుదు. ↩︎