ପ୍ରଵେଶ
।। ଓଂ ଓଂ ନମୋ ନାରାଯଣାଯ।। ଶ୍ରୀ ଵେଦଵ୍ଯାସାଯ ନମଃ ।।
ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣଦ୍ଵୈପାଯନ ଵେଦଵ୍ଯାସ ଵିରଚିତ
ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତ
ସଭା ପର୍ଵ
ଦିଗ୍ଵିଜଯ ପର୍ଵ
ଅଧ୍ଯାଯ 29
ସାର
ନକୁଲନ ପଶ୍ଚିମ ଦିଗ୍ଵିଜଯ (1-19).
02029001 ଵୈଶଂପାଯନ ଉଵାଚ।
02029001a ନକୁଲସ୍ଯ ତୁ ଵକ୍ଷ୍ଯାମି କର୍ମାଣି ଵିଜଯଂ ତଥା।
02029001c ଵାସୁଦେଵଜିତାମାଶାଂ ଯଥାସୌ ଵ୍ଯଜଯତ୍ପ୍ରଭୁଃ।।
ଵୈଶଂପାଯନନୁ ହେଳିଦନୁ: “ନକୁଲନ ଵିଜଯ କର୍ମଗଳ କୁରିତୁ ମତ୍ତୁ ଆ ପ୍ରଭୁଵୁ ଵାସୁଦେଵନୁ ଗॆଦ୍ଦିଦ୍ଦ1 ପ୍ରଦେଶଗଳନ୍ନୁ ହେଗॆ ଗॆଦ୍ଦନॆନ୍ନୁଵୁଦନ୍ନୁ ହେଳୁତ୍ତେନॆ.
02029002a ନିର୍ଯାଯ ଖାଂଡଵପ୍ରସ୍ଥାତ୍ପ୍ରତୀଚୀମଭିତୋ ଦିଶଂ।
02029002c ଉଦ୍ଦିଶ୍ଯ ମତିମାନ୍ପ୍ରାଯାନ୍ମହତ୍ଯା ସେନଯା ସହ।।
02029003a ସିଂହନାଦେନ ମହତା ଯୋଧାନାଂ ଗର୍ଜିତେନ ଚ।
02029003c ରଥନେମିନିନାଦୈଶ୍ଚ କଂପଯନ୍ଵସୁଧାମିମାଂ।।
ଖାଂଡଵପ୍ରସଦିଂଦ ହॊରଟୁ ପଶ୍ଚିମ ଦିଶାଭିମୁଖଵାଗି ମହା ସେନॆଯॊଂଦିଗॆ ଯୋଧର ମହା ସିଂହନାଦ ଗର୍ଜନॆଗଳୁ ମତ୍ତୁ ରଥଵେଗଦ ନିନାଦଦିଂଦ ଵସୁଧॆଯନ୍ନେ କଂପିସୁତ୍ତା ଆ ମତିଵଂତନୁ ହॊରଟନୁ.
02029004a ତତୋ ବହୁଧନଂ ରମ୍ଯଂ ଗଵାଶ୍ଵଧନଧାନ୍ଯଵତ୍।
02029004c କାର୍ତ୍ତିକେଯସ୍ଯ ଦଯିତଂ ରୋହୀତକମୁପାଦ୍ରଵତ୍।।
ମॊଦଲୁ ବହୁଧନଯୁକ୍ତ ଗୋ, ଅଶ୍ଵ ଧନ ଧାନ୍ଯଯୁକ୍ତ, କାର୍ତିକେଯନ ଅଚ୍ଚୁମॆଚ୍ଚିନ ରୋହୀତକଵନ୍ନୁ ତଲୁପିଦନୁ.
02029005a ତତ୍ର ଯୁଦ୍ଧଂ ମହଦ୍ଵୃତ୍ତଂ ଶୂରୈର୍ମତ୍ତମଯୂରକୈଃ।
02029005c ମରୁଭୂମିଂ ଚ କାର୍ତ୍ସ୍ନ୍ଯॆନ ତଥୈଵ ବହୁଧାନ୍ଯକଂ।।
02029006a ଶୈରୀଷକଂ ମହେଚ୍ଛଂ ଚ ଵଶେ ଚକ୍ରେ ମହାଦ୍ଯୁତିଃ।
02029006c ଶିବୀଂସ୍ତ୍ରିଗର୍ତାନଂବଷ୍ଠାନ୍ମାଲଵାନ୍ପଂଚକର୍ପଟାନ୍।।
02029007a ତଥା ମଧ୍ଯମିକାଯାଂଶ୍ଚ ଵାଟଧାନାନ୍ଦ୍ଵିଜାନଥ।
ଅଲ୍ଲି ଶୂର ମତ୍ତମଯୂରକରॊଂଦିଗॆ ନଡॆଦ ମହା ଯୁଦ୍ଧଦଲ୍ଲି ମହାଦ୍ଯୁତିଯୁ ମରୁଭୂମି ରାଜ୍ଯ ମତ୍ତୁ ଧନ୍ଯସମୃଦ୍ଧ ଶୈରୀଷକ - ମହେଚ୍ଛଗଳନ୍ନୁ, ଶିବିଗଳନ୍ନୁ, ତ୍ରିଗର୍ତରନ୍ନୁ, ଅଂବଷ୍ଠରନ୍ନୁ, ମାଲଵାନରନ୍ନୁ, ପଂଚକର୍ପଟରନ୍ନୁ, ମଧ୍ଯମିକରନ୍ନୁ ମତ୍ତୁ ଵାଟଧାନ ବ୍ରାହ୍ମଣରନ୍ନୁ ଵଶପଡॆସିକॊଂଡନୁ.
02029007c ପୁନଶ୍ଚ ପରିଵୃତ୍ଯାଥ ପୁଷ୍କରାରଣ୍ଯଵାସିନଃ।।
02029008a ଗଣାନୁତ୍ସଵସଂକେତାନ୍ଵ୍ଯଜଯତ୍ପୁରୁଷର୍ଷଭଃ।
02029008c ସିଂଧୁକୂଲାଶ୍ରିତା ଯେ ଚ ଗ୍ରାମଣେଯା ମହାବଲାଃ।।
02029009a ଶୂଦ୍ରାଭୀରଗଣାଶ୍ଚୈଵ ଯେ ଚାଶ୍ରିତ୍ଯ ସରସ୍ଵତୀଂ।
02029009c ଵର୍ତଯଂତି ଚ ଯେ ମତ୍ସ୍ଯୈର୍ଯେ ଚ ପର୍ଵତଵାସିନଃ।।
02029010a କୃତ୍ସ୍ନଂ ପଂଚନଦଂ ଚୈଵ ତଥୈଵାପରପର୍ଯଟଂ।
02029010c ଉତ୍ତରଜ୍ଯୋତିକଂ ଚୈଵ ତଥା ଵୃଂଦାଟକଂ ପୁରଂ।।
02029010e ଦ୍ଵାରପାଲଂ ଚ ତରସା ଵଶେ ଚକ୍ରେ ମହାଦ୍ଯୁତିଃ।।
02029011a ରମଠାନ୍ ହାରହୂଣାଂଶ୍ଚ ପ୍ରତୀଚ୍ଯାଶ୍ଚୈଵ ଯେ ନୃପାଃ।
02029011c ତାନ୍ସର୍ଵାନ୍ସ ଵଶେ ଚକ୍ରେ ଶାସନାଦେଵ ପାଂଡଵଃ।।
ଅଲ୍ଲିଯେ ସୁତ୍ତୁଵରॆଦୁ ପୁଷ୍କରାରଣ୍ଯଦଲ୍ଲି ଵାସିସୁତ୍ତିଦ୍ଦ ଉତ୍ସଵସଂକେତକ ଗଣଗଳନ୍ନୁ, ସିଂଧୁନଦୀତୀରଦଲ୍ଲି ଵାସିସୁତ୍ତିଦ୍ଦ ଵୁହାବଲଶାଲି ଗ୍ରାମଣେଯରନ୍ନୁ, ସରସ୍ଵତୀ ତୀରଦଲ୍ଲି ଵାସିସୁତ୍ତିଦ୍ଦ, ମୀନିଂଦଲେ ଜୀଵିସୁତିଦ୍ଦ୍ଦ ମତ୍ତୁ ପର୍ଵତଵାସି ଶୂଦ୍ର ମତ୍ତୁ ଅଭୀର ଗଣଗଳନ୍ନୂ, ଐଦୁ ନଦି ପ୍ରଦେଶ2ଵॆଲ୍ଲଵନ୍ନୂ, ପଶ୍ଚିମ ପର୍ଯଟଵନ୍ନୁ, ଉତ୍ତର ଜ୍ଯୋତିକଵନ୍ନୁ, ଵୃଂଦାଟକ ପୁରଵନ୍ନୁ, ମତ୍ତୁ ଦ୍ଵାରପାଲ, ପଶ୍ଚିମଦ ରାଜରାଦ ରମଟରୁ, ହାରଣରୁ ମତ୍ତୁ ऎଲ୍ଲରନ୍ନୂ ମହାଦ୍ଯୁତି ପୁରୁଷର୍ଷଭ ପାଂଡଵନୁ ସୋଲିସି, ଵଶପଡିସିକॊଂଡୁ ଶାସନଵନ୍ନୁ ସ୍ଥାସିଦନୁ.
02029012a ତତ୍ରସ୍ଥଃ ପ୍ରେଷଯାମାସ ଵାସୁଦେଵାଯ ଚାଭିଭୁଃ।
02029012c ସ ଚାସ୍ଯ ଦଶଭୀ ରାଜ୍ଯୈଃ ପ୍ରତିଜଗ୍ରାହ ଶାସନଂ।।
ଅଲ୍ଲି ଇରୁଵାଗ ଵିଜଯିଯୁ ଵାସୁଦେଵନିଗॆ3 ସଂଦେଶଵନ୍ନୁ କଳୁହିସଲୁ ଅଵନୁ ଅଲ୍ଲିଯ ହତ୍ତୁ ରାଜ୍ଯଗଳॊଡନॆ4 ଶାସନଵନ୍ନୁ ସ୍ଵୀକରିସିଦନୁ.
02029013a ତତଃ ଶାକଲମଭ୍ଯେତ୍ଯ ମଦ୍ରାଣାଂ ପୁଟଭେଦନଂ।
02029013c ମାତୁଲଂ ପ୍ରୀତିପୂର୍ଵେଣ ଶଲ୍ଯଂ ଚକ୍ରେ ଵଶେ ବଲୀ।।
ଅନଂତର ମଦ୍ରଦେଶଦ ରାଜଧାନି ଶାକଲଵନ୍ନୁ ସେରି ଅଲ୍ଲି ଆ ବଲିଯୁ ସୋଦରମାଵ ଶଲ୍ଯନନ୍ନୁ ପ୍ରୀତିପୂର୍ଵକଵାଗି ଵଶପଡିସିକॊଂଡନୁ.
02029014a ସ ତସ୍ମିନ୍ସତ୍କୃତୋ ରାଜ୍ଞା ସତ୍କାରାର୍ହୋ ଵିଶାଂ ପତେ।
02029014c ରତ୍ନାନି ଭୂରୀଣ୍ଯାଦାଯ ସଂପ୍ରତସ୍ଥେ ଯୁଧାଂ ପତିଃ।।
ଵିଶାଂପତେ! ଆ ସତ୍କାରାର୍ହ ଯୁଧାଂପତିଯୁ ରାଜନିଂଦ ସତ୍କୃତନାଗି ବହଳଷ୍ଟୁ ରତ୍ନଗଳନ୍ନୁ ପଡॆଦୁ ହॊରଟନୁ.
02029015a ତତଃ ସାଗରକୁକ୍ଷିସ୍ଥାନ୍ମ୍ଲେଚ୍ଛାନ୍ପରମଦାରୁଣାନ୍।
02029015c ପହ୍ଲଵାନ୍ବର୍ବରାଂଶ୍ଚୈଵ ତାନ୍ସର୍ଵାନନଯଦ୍ଵଶଂ।।
ଅନଂତର ଅଵନୁ ସାଗରଦ ଦଂଡॆଯଲ୍ଲିଦ୍ଦ ପରମଦାରୁଣ ମ୍ଲେଚ୍ଛରନ୍ନୁ, ପହ୍ଲଵରନ୍ନୁ ମତ୍ତୁ ବର୍ବରରନ୍ନୁ ऎଲ୍ଲରନ୍ନୂ ଵଶପଡିସିକॊଂଡନୁ.
02029016a ତତୋ ରତ୍ନାନ୍ଯୁପାଦାଯ ଵଶେ କୃତ୍ଵା ଚ ପାର୍ଥିଵାନ୍।
02029016c ନ୍ଯଵର୍ତତ ନରଶ୍ରେଷ୍ଠୋ ନକୁଲଶ୍ଚିତ୍ରମାର୍ଗଵିତ୍।।
ପାର୍ଥିଵରନ୍ନୁ ଵଶପଡିସିକॊଂଡୁ ରତ୍ନଗଳନ୍ନୁ ଗଳିସିଦ ନଂତର ଚିତ୍ରମାର୍ଗଵିଦୁ ନରଶ୍ରେଷ୍ଠ ନକୁଲନୁ ହିଂଦିରୁଗିଦନୁ.
02029017a କରଭାଣାଂ ସହସ୍ରାଣି କୋଶଂ ତସ୍ଯ ମହାତ୍ମନଃ।
02029017c ଊହୁର୍ଦଶ ମହାରାଜ କୃଚ୍ଛ୍ରାଦିଵ ମହାଧନଂ।।
ମହାରାଜ! ଆ ମହାତ୍ମନୁ ସଂଗ୍ରହିସିଦ୍ଦ ମହାଧନଵନ୍ନୁ ହତ୍ତୁସାଵିର ऒଂଟॆଗଳୁ ବହଳ କଷ୍ଟପଟ୍ଟୁ ହॊତ୍ତୁ ତଂଦଵୁ.
02029018a ଇଂଦ୍ରପ୍ରସ୍ଥଗତଂ ଵୀରମଭ୍ଯେତ୍ଯ ସ ଯୁଧିଷ୍ଠିରଂ।
02029018c ତତୋ ମାଦ୍ରୀସୁତଃ ଶ୍ରୀମାନ୍ଧନଂ ତସ୍ମୈ ନ୍ଯଵେଦଯତ୍।।
ଅନଂତର ଶ୍ରୀମାନ୍ ମାଦ୍ରୀସୁତନୁ ଇଂଦ୍ରପ୍ରସ୍ଥକ୍କॆ ହୋଗି ଵୀର ଯୁଧିଷ୍ଠିରନନ୍ନୁ ଭେଟିଯାଗି ଅଵନିଗॆ ଧନଵନ୍ନୁ ଅର୍ପିସିଦନୁ.
02029019a ଏଵଂ ପ୍ରତୀଚୀଂ ନକୁଲୋ ଦିଶଂ ଵରୁଣପାଲିତାଂ।
02029019c ଵିଜିଗ୍ଯେ ଵାସୁଦେଵେନ ନିର୍ଜିତାଂ ଭରତର୍ଷଭଃ।।
ହୀଗॆ ଭରତର୍ଷଭ ନକୁଲନୁ ଵାସୁଦେଵନିଂଦ ଗॆଲ୍ଲଲ୍ପଟ୍ଟିଦ୍ଦ ଵରୁଣନିଂଦ ପାଲିତ ପଶ୍ଚିମ ଦିକ୍କନ୍ନୁ ଗॆଦ୍ଦନୁ.”
ସମାପ୍ତି
ଇତି ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତେ ସଭାପର୍ଵଣି ଦିଗ୍ଵିଜଯପର୍ଵଣି ନକୁଲପ୍ରାତୀଚୀଵିଜଯେ ଏକୋନତ୍ରିଂଶୋଽଧ୍ଯାଯଃ।।
ଇଦୁ ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତଦଲ୍ଲି ସଭାପର୍ଵଦଲ୍ଲି ଦିଗ୍ଵିଜଯପର୍ଵଦଲ୍ଲି ନକୁଲପ୍ରାତୀଚୀଵିଜଯ ऎନ୍ନୁଵ ଇପ୍ପତ୍ତॊଂଭତ୍ତନॆଯ ଅଧ୍ଯାଯଵୁ.
ଇତି ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତେ ସଭାପର୍ଵଣି ଦିଗ୍ଵିଜଯପର୍ଵଃ।।
ଇଦୁ ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତଦଲ୍ଲି ସଭାପର୍ଵଦଲ୍ଲି ଦିଗ୍ଵିଜଯପର୍ଵଵୁ.
ଇଦୂଵରॆଗିନ ऒଟ୍ଟୁ ମହାପର୍ଵଗଳୁ-1/18, ଉପପର୍ଵଗଳୁ-23/100, ଅଧ୍ଯାଯଗଳୁ-254/1995, ଶ୍ଲୋକଗଳୁ-8227/73840.