പ്രവേശ
।। ഓം ഓം നമോ നാരായണായ।। ശ്രീ വേദവ്യാസായ നമഃ ।।
ശ്രീ കൃഷ്ണദ്വൈപായന വേദവ്യാസ വിരചിത
ശ്രീ മഹാഭാരത
സഭാ പര്വ
സഭാ പര്വ
അധ്യായ 11
സാര
ബ്രഹ്മസഭെയ വര്ണനെ (1-42). രാജാ ഹരിശ്ചംദ്രന രാജസൂയ യാഗദ കീര്തനെ (43-61). താനൂ രാജസൂയവന്നു മാഡബഹുദെംദു ഹേളലു യുധിഷ്ഠിരനു അദര കുരിതു ചിംതിസിദുദു (62-73).
02011001 നാരദ ഉവാച।
02011001a പുരാ ദേവയുഗേ രാജന്നാദിത്യോ ഭഗവാന്ദിവഃ।
02011001c ആഗച്ഛന്മാനുഷം ലോകം ദിദൃക്ഷുര്വിഗതക്ലമഃ।।
നാരദനു ഹേളിദനു: “രാജന്! ഹിംദെ ദേവയുഗദല്ലി വിഗതക്ലമ ഭഗവാന് ആദിത്യനു മാനുഷ ലോകവന്നു നോഡലു ദിവദിംദ ആഗമിസിദനു.
02011002a ചരന്മാനുഷരൂപേണ സഭാം ദൃഷ്ട്വാ സ്വയംഭുവഃ।
02011002c സഭാമകഥയന്മഹ്യം ബ്രാഹ്മീം തത്ത്വേന പാംഡവ।।
പാംഡവ! മാനുഷരൂപദല്ലി സംചരിസുത്തിരുവാഗ അവനു സ്വയംഭു ബ്രഹ്മന മഹാ സഭെയന്നു നോഡിദ ഹാഗെ നനഗെ ഹേളിദനു.
02011003a അപ്രമേയപ്രഭാം ദിവ്യാം മാനസീം ഭരതര്ഷഭ।
02011003c അനിര്ദേശ്യാം പ്രഭാവേന സര്വഭൂതമനോരമാം।।
02011004a ശ്രുത്വാ ഗുണാനഹം തസ്യാഃ സഭായാഃ പാംഡുനംദന।
02011004c ദര്ശനേപ്സുസ്തഥാ രാജന്നാദിത്യമഹമബ്രുവം।।
ഭരതര്ഷഭ! പാംഡുനംദന! രാജന്! ദിവ്യ അപ്രമേയ പ്രഭെയന്നു ഹൊംദിദ, മനസ്സിഗെ സംതോഷവന്നു നീഡുവ, തന്ന അനിര്ദേശ്യ പ്രഭാവദിംദ സര്വഭൂതഗള മനോരമെ ആ സഭെയ ഗുണഗളന്നു കേളിദ നാനു അദന്നു നോഡലു ഉത്സുകനാഗി ആദിത്യനല്ലി കേളികൊംഡെനു.
02011005a ഭഗവന്ദ്രഷ്ടുമിച്ഛാമി പിതാമഹസഭാമഹം।
02011005c യേന സാ തപസാ ശക്യാ കര്മണാ വാപി ഗോപതേ।।
02011006a ഔഷധൈര്വാ തഥാ യുക്തൈരുത വാ മായയാ യയാ।
02011006c തന്മമാചക്ഷ്വ ഭഗവന്പശ്യേയം താം സഭാം കഥം।।
“ഭഗവന്! പിതാമഹന മഹാസഭെയന്നു നോഡലു ബയസുത്തേനെ. ഗോപതേ! യാവ തപസ്സു, കര്മ, ഔഷധി, ഉപായ അഥവാ മായെയിംദ അദന്നു നോഡലു സാധ്യവാഗുത്തദെ? ഭഗവന്! നാനു ആ സഭെയന്നു ഹേഗെ നോഡലി എംദു ഹേളു.”
02011007a തതഃ സ ഭഗവാന്സൂര്യോ മാമുപാദായ വീര്യവാന്।
02011007c അഗച്ഛത്താം സഭാം ബ്രാഹ്മീം വിപാപാം വിഗതക്ലമാം।।
ആഗ ആ വീര്യവാന് സൂര്യ ഭഗവാനനു പാപവേ ഇല്ലദ ആയാസവന്നേ അരിയദ ബ്രഹ്മന ആ സഭെഗെ നന്നന്നു കരെദുകൊംഡു ആഗമിസിദനു.
02011008a ഏവംരൂപേതി സാ ശക്യാ ന നിര്ദേഷ്ടും ജനാധിപ।
02011008c ക്ഷണേന ഹി ബിഭര്ത്യന്യദനിര്ദേശ്യം വപുസ്തഥാ।।
ജനാധിപ! ഇദേ അദര രൂപവെംദു നിര്ദിഷ്ഠവാഗി ഹേളലു ശക്യവില്ല. യാകെംദരെ ക്ഷണ ക്ഷണക്കെ അദര അനിര്ദേശ്യ രൂപവു ബദലാഗുത്തിരുത്തദെ.
02011009a ന വേദ പരിമാണം വാ സംസ്ഥാനം വാപി ഭാരത।
02011009c ന ച രൂപം മയാ താദൃഗ്ദൃഷ്ടപൂര്വം കദാ ചന।।
ഭാരത! നനഗെ അദര പരിമാണവാഗലീ സംസ്ഥാനവാഗലീ ഗൊത്തില്ല. മത്തു അദക്കെ മൊദലു എംദൂ നാനു അംഥഹ രൂപവന്നു നോഡിരലില്ല.
02011010a സുസുഖാ സാ സഭാ രാജന്ന ശീതാ ന ച ഘര്മദാ।
02011010c ന ക്ഷുത്പിപാസേ ന ഗ്ലാനിം പ്രാപ്യ താം പ്രാപ്നുവംത്യുത।।
രാജന്! ആ സഭെയു സുസുഖവാഗിദെ - ശീതവൂ ഇല്ല ഉഷ്ണവൂ ഇല്ല. അദന്നു പ്രവേശിസിദവരിഗെ ഹസിവു, ബായാരികെ, ആയാസ എന്നുവുദേ ഇരുവുദില്ല.
02011011a നാനാരൂപൈരിവ കൃതാ സുവിചിത്രൈഃ സുഭാസ്വരൈഃ।
02011011c സ്തംഭൈര്ന ച ധൃതാ സാ തു ശാശ്വതീ ന ച സാ ക്ഷരാ।।
അദു ബണ്ണ ബണ്ണഗളിംദ ഹൊളെയുത്തിദ്ദു നാനാ രൂപഗളല്ലി രചിസല്പട്ടിദെ. അദക്കെ ബെംബല നീഡുവ യാവ സ്തംബഗളൂ ഇരലില്ല. ശാശ്വതവാഗിദ്ദ അദക്കെ ക്ഷയവെംബുദേ തിളിദില്ല.
02011012a അതി ചംദ്രം ച സൂര്യം ച ശിഖിനം ച സ്വയംപ്രഭാ।
02011012c ദീപ്യതേ നാകപൃഷ്ഠസ്ഥാ ഭാസയംതീവ ഭാസ്കരം।।
അദു ചംദ്ര, സൂര്യ മത്തു അഗ്നിഗൂ അധിക സ്വയംപ്രഭെയന്നു ഹൊംദിദെ. നാകദ സൂരിനല്ലി ഭാസ്കരനിഗെ ബെളകന്നു നീഡുത്തിദെയോ എന്നുവംതെ ബെളഗുത്തദെ.
02011013a തസ്യാം സ ഭഗവാനാസ്തേ വിദധദ്ദേവമായയാ।
02011013c സ്വയമേകോഽനിശം രാജഽല്ലോകാഽല്ലോകപിതാമഹഃ।।
രാജന്! അദരല്ലി ദേവമായെയിംദ നിലുവില്ലദേ ലോകഗളന്നു സൃഷ്ടിമാഡുത്തിരുവ ലോകപിതാമഹ ഭഗവാനനു താനൊബ്ബനേ കുളിതിദ്ദാനെ.
02011014a ഉപതിഷ്ഠംതി ചാപ്യേനം പ്രജാനാം പതയഃ പ്രഭും।
02011014c ദക്ഷഃ പ്രചേതാഃ പുലഹോ മരീചിഃ കശ്യപസ്തഥാ।।
02011015a ഭൃഗുരത്രിര്വസിഷ്ഠശ്ച ഗൌതമശ്ച തഥാംഗിരാഃ।
02011015c മനോഽംതരിക്ഷം വിദ്യാശ്ച വായുസ്തേജോ ജലം മഹീ।।
02011016a ശബ്ധഃ സ്പര്ശസ്തഥാ രൂപം രസോ ഗംധശ്ച ഭാരത।
02011016c പ്രകൃതിശ്ച വികാരശ്ച യച്ചാന്യത്കാരണം ഭുവഃ।।
ഭാരത! പ്രജാപതിഗളാദ ദക്ഷ, പ്രചേത, പുലഹ, മരീചി, കശ്യപ, ഭൃഗു, അത്രി, വസിഷ്ഠ, ഗൌതമ, അംഗിരസ, മനു, അംതരിക്ഷ, വിധ്യെ, വായു, അഗ്നി, ജല, ഭൂമി, ശബ്ധ, സ്പര്ഷ, രൂപ, രസ, ഗംധ, പ്രകൃതി, വികാര മത്തു വിശ്വദ അന്യ കാരണഗളു ആ പ്രഭുവിന സേവെമാഡുത്താരെ.
02011017a ചംദ്രമാഃ സഹ നക്ഷത്രൈരാദിത്യശ്ച ഗഭസ്തിമാന്।
02011017c വായവഃ ക്രതവശ്ചൈവ സംകല്പഃ പ്രാണ ഏവ ച।।
02011018a ഏതേ ചാന്യേ ച ബഹവഃ സ്വയംഭുവമുപസ്ഥിതാഃ।
02011018c അര്ഥോ ധര്മശ്ച കാമശ്ച ഹര്ഷോ ദ്വേഷസ്തപോ ദമഃ।।
നക്ഷത്രഗള സഹിത ചംദ്രമ, ഗഭസ്തിമാന ആദിത്യ, വായു, ഋതുഗളു, സംകല്പ, പ്രാണ, ഇവു മത്തു അന്യ ബഹളഷ്ടു – അര്ഥ, ധര്മ, കാമ, ഹര്ഷ, ദ്വേശ, തപസ്സു, ദമ - എല്ലവൂ സ്വയംഭുവിന ഉപസ്ഥിതിയല്ലിദ്ദാരെ.
02011019a ആയാംതി തസ്യാം സഹിതാ ഗംധര്വാപ്സരസസ്തഥാ।
02011019c വിംശതിഃ സപ്ത ചൈവാന്യേ ലോകപാലാശ്ച സര്വശഃ।।
02011020a ശുക്രോ ബൃഹസ്പതിശ്ചൈവ ബുധോഽംഗാരക ഏവ ച।
02011020c ശനൈശ്ചരശ്ച രാഹുശ്ച ഗ്രഹാഃ സര്വേ തഥൈവ ച।।
02011021a മംത്രോ രഥംതരശ്ചൈവ ഹരിമാന് വസുമാനപി।
02011021c ആദിത്യാഃ സാധിരാജാനോ നാനാദ്വംദ്വൈരുദാഹൃതാഃ।।
02011022a മരുതോ വിശ്വകര്മാ ച വസവശ്ചൈവ ഭാരത।
02011022c തഥാ പിതൃഗണാഃ സര്വേ സര്വാണി ച ഹവീംഷ്യഥ।।
02011023a ഋഗ്വേദഃ സാമവേദശ്ച യജുര്വേദശ്ച പാംഡവ।
02011023c അഥര്വവേദശ്ച തഥാ പര്വാണി ച വിശാം പതേ।।
02011024a ഇതിഹാസോപവേദാശ്ച വേദാംഗാനി ച സര്വശഃ।
02011024c ഗ്രഹാ യജ്ഞാശ്ച സോമശ്ച ദൈവതാനി ച സര്വശഃ।।
02011025a സാവിത്രീ ദുര്ഗതരണീ വാണീ സപ്തവിധാ തഥാ।
02011025c മേധാ ധൃതിഃ ശ്രുതിശ്ചൈവ പ്രജ്ഞാ ബുദ്ധിര്യശഃ ക്ഷമാ।।
02011026a സാമാനി സ്തുതിശസ്ത്രാണി ഗാഥാശ്ച വിവിധാസ്തഥാ।
02011026c ഭാഷ്യാണി തര്കയുക്താനി ദേഹവംതി വിശാം പതേ।।
02011027a ക്ഷണാ ലവാ മുഹൂര്താശ്ച ദിവാ രാത്രിസ്തഥൈവ ച।
02011027c അര്ധമാസാശ്ച മാസാശ്ച ഋതവഃ ഷട് ച ഭാരത।।
02011028a സംവത്സരാഃ പംചയുഗമഹോരാത്രാശ്ചതുര്വിധാഃ।
02011028c കാലചക്രം ച യദ്ദിവ്യം നിത്യമക്ഷയമവ്യയം।।
02011029a അദിതിര്ദിതിര്ദനുശ്ചൈവ സുരസാ വിനതാ ഇരാ।
02011029c കാലകാ സുരഭിര്ദേവീ സരമാ ചാഥ ഗൌതമീ।।
02011030a ആദിത്യാ വസവോ രുദ്രാ മരുതശ്ചാശ്വിനാവപി।
02011030c വിശ്വേദേവാശ്ച സാധ്യാശ്ച പിതരശ്ച മനോജവാഃ।।
02011031a രാക്ഷസാശ്ച പിശാചാശ്ച ദാനവാ ഗുഃയകാസ്തഥാ।
02011031c സുപര്ണനാഗപശവഃ പിതാമഹമുപാസതേ।।
ഭാരത! പാംഡവ! വിശാംപതേ! അല്ലിഗെ ഗംധര്വരു-അപ്സരെയരു ഒട്ടിഗേ ബരുത്താരെ. ഇപ്പത്തേളു മത്തു അന്യ ലോകപാലരെല്ലരൂ, ശുക്ര, ബൃഹസ്പതി, ബുധ, അംഗാരക, ശനൈശ്ചര, രാഹു മൊദലാദ ഗ്രഹഗളെല്ലരൂ, മംത്ര, രഥംതര, ഹരിമാന്, വസുമാന്, അവര രാജനൊംദിഗെ ആദിത്യരു, എരഡെരഡു ഹെസരുഗളിംദ കരെയല്പഡുവ എല്ല ദേവതെഗളൂ, മരുത, വിശ്വകര്മ, വസവ, എല്ല പിതൃഗണഗളു, സര്വ ഹവിസ്സുഗളു, ഋഗ്വേദ, സാമവേദ, യജുര്വേദ, അഥര്വവേദ, പര്വഗളു, സര്വ ഇതിഹാസഗളു, ഉപവേദഗളു, വേദാംഗഗളു, ഗ്രഹഗളു, യജ്ഞഗളു, സോമഗളു, സര്വ ദേവതെഗളു, ദുര്ഗതരണീ സാവിത്രീ, സപ്തവിധ വാണീ, മേധാ, ധൃതി, ശ്രുതി, പ്രജ്ഞാ, ബുദ്ധി, യശസ്സു, ക്ഷമാ, സാമ, സ്തുതി, ശസ്ത്രഗളു, ഗാഥഗളു, വിവിധ ഭാഷെഗളു, തര്കയുക്ത ഭാഗഗളു, ക്ഷണ, ലവ, മുഹൂര്ത, ഹഗലു, രാത്രി, മത്തു അര്ധമാസ, മാസ, ആരൂ ഋതുഗളു, സംവത്സരഗളു, പംചയുഗഗളു, ചതുര്വിധ ആഹോരാത്രിഗളു, ദിവ്യ, നിത്യവൂ അക്ഷയ മത്തു അവ്യയ കാലചക്ര, അദിതി, ദിതി, ദനു, വിനത, ഇരാ, കദ്രു, കാലക, സുരഭി, ദേവി സരമാ, ഗൌതമീ, ആദിത്യ, വസവ, രുദ്ര, മരുത, അശ്വിനീ ദേവതെഗളു, വിശ്വേദേവരു, സാദ്യരു, പിതൃഗളു, മനസ്സിനല്ലിയേ ഹുട്ടിദവരു, രാക്ഷസരു, പിശാചരു, ദാനവരു, ഗുഹ്യകരു, സുപര്ണ, നാഗ മത്തു ഇതര പശുഗളു പിതാമഹന സേവെ മാഡുത്താരെ.
02011032a ദേവോ നാരായണസ്തസ്യാം തഥാ ദേവര്ഷയശ്ച യേ।
02011032c ഋഷയോ വാലഖില്യാശ്ച യോനിജായോനിജാസ്തഥാ।।
അല്ലി ദേവ നാരായണനിദ്ദാനെ, ദേവര്ഷിഗളു, വാലഖില്യ ഋഷിഗളു, യോനിഗളല്ലി ഹുട്ടിദവരു, അയോനിജരു എല്ലരൂ ഇദ്ദാരെ.
02011033a യച്ച കിം ചിത്ത്രിലോകേഽസ്മിന്ദൃശ്യതേ സ്ഥാണുജംഗമം।
02011033c സര്വം തസ്യാം മയാ ദൃഷ്ടം തദ്വിദ്ധി മനുജാധിപ।।
മനുജാധിപ! ഈ ത്രിലോകദല്ലി കാണുത്തിരുവ ഏനെല്ല സ്ഥാവര ജംഗമഗളിവെയോ അവെല്ലവന്നൂ നാനു അല്ലി നോഡിദ്ദേനെ എംദു തിളി.
02011034a അഷ്ടാശീതിസഹസ്രാണി യതീനാമൂര്ധ്വരേതസാം।
02011034c പ്രജാവതാം ച പംചാശദൃഷീണാമപി പാംഡവ।।
02011035a തേ സ്മ തത്ര യഥാകാമം ദൃഷ്ട്വാ സര്വേ ദിവൌകസഃ।
02011035c പ്രണമ്യ ശിരസാ തസ്മൈ പ്രതിയാംതി യഥാഗതം।।
പാംഡവ! എംഭത്തു സാവിര ഊര്ധ്വരേതസ യതിഗളു, മക്കളന്നു പഡെദിരുവ ഐവത്തു സാവിര ഋഷിഗളു, മത്തു സര്വ ദിവൌകസരൂ തമഗിഷ്ട ബംദംതെ അല്ലിഗെ ബംദു അവനിഗെ ശിരസാ വംദിസി ബംദഹാഗെ മരളി ഹോഗുവവരന്നു കംഡിദ്ദേനെ.
02011036a അതിഥീനാഗതാന്ദേവാന്ദൈത്യാന്നാഗാന്മുനീംസ്തഥാ।
02011036c യക്ഷാന്സുപര്ണാന്കാലേയാന്ഗംധര്വാപ്സരസസ്തഥാ।।
02011037a മഹാഭാഗാനമിതധീര്ബ്രഹ്മാ ലോകപിതാമഹഃ।
02011037c ദയാവാന്സര്വഭൂതേഷു യഥാര്ഹം പ്രതിപദ്യതേ।।
അതിഥിഗളാഗി ആഗമിസിദ ദേവതെഗളു, ദൈത്യരു, നാഗഗളു, മുനിഗളു, യക്ഷരു, സുപര്ണരു, കാലേയരു, ഗംധര്വരു, അപ്സരെയരിഗെ അമിതബുദ്ധി മഹാഭാഗ ലോകപിതാമഹ സര്വഭൂതഗളിഗൂ ദയാവംത ബ്രഹ്മനു യഥാര്ഹവാഗി പ്രീതി തോരിസുത്താനെ.
02011038a പ്രതിഗൃഹ്യ ച വിശ്വാത്മാ സ്വയംഭൂരമിതപ്രഭഃ।
02011038c സാംത്വമാനാര്ഥസംഭോഗൈര്യുനക്തി മനുജാധിപ।।
മനുജാധിപ! ആ വിശ്വാത്മ സ്വയംഭു അമിതപ്രഭനു അവരന്നു ബരമാഡികൊംഡു സാംത്വനദായക ആനംദവന്നു നീഡുത്താനെ.
02011039a തഥാ തൈരുപയാതൈശ്ച പ്രതിയാതൈശ്ച ഭാരത।
02011039c ആകുലാ സാ സഭാ താത ഭവതി സ്മ സുഖപ്രദാ।।
ഭാരത! താത! ബരുവ മത്തു ഹോഗുത്തിരുവ അതിഥിഗളിംദ ആ സുഖപ്രദ സഭെയു സദാ അത്യംത ബിഡുവില്ലദംതിരുത്തദെ.
02011040a സര്വതേജോമയീ ദിവ്യാ ബ്രഹ്മര്ഷിഗണസേവിതാ।
02011040c ബ്രാഹ്മ്യാ ശ്രിയാ ദീപ്യമാനാ ശുശുഭേ വിഗതക്ലമാ।।
ബ്രഹ്മര്ഷിഗണസേവിത, സര്വതേജോമയി, ആയാസവന്നു ദൂരമാഡുവ, ബ്രഹ്മന ശ്രീയിംദ ദീപ്യമാനവാഗിരുവ ആ ദിവ്യ സഭെയു മംഗളകരവാദുദു.
02011041a സാ സഭാ താദൃശീ ദൃഷ്ടാ സര്വലോകേഷു ദുര്ലഭാ।
02011041c സഭേയം രാജശാര്ദൂല മനുഷ്യേഷു യഥാ തവ।।
രാജശാര്ദൂല! സര്വലോകദല്ലി അദരംതെ കാണുവ സഭെയു ഹേഗെ ദുര്ലഭവോ ഹാഗെ മനുഷ്യരല്ലി നിന്ന ഈ സഭെയു ദുര്ലഭ.
02011042a ഏതാ മയാ ദൃഷ്ടപൂര്വാഃ സഭാ ദേവേഷു പാംഡവ।
02011042c തവേയം മാനുഷേ ലോകേ സര്വശ്രേഷ്ഠതമാ സഭാ।।
പാംഡവ! ദേവതെഗളല്ലി നാനു ഇദക്കൂ മൊദലു നോഡിദ സഭെഗളിവു. നിന്ന ഈ സഭെയു മനുഷ്യ ലോകദല്ലി സര്വശ്രേഷ്ഠതമവാദദ്ദു.”
02011043 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച।
02011043a പ്രായശോ രാജലോകസ്തേ കഥിതോ വദതാം വര।
02011043c വൈവസ്വതസഭായാം തു യഥാ വദസി വൈ പ്രഭോ।।
യുധിഷ്ഠിരനു ഹേളിദനു: “മാതനാഡുവവരല്ലി ശ്രേഷ്ഠ! പ്രഭോ! നീനു ഹേളിദംതെ വൈവസ്വതന സഭെയല്ലി പ്രായഷഃ ലോകദ രാജരുഗളെല്ലരൂ ഇദ്ദാരെ എംദായിതു.
02011044a വരുണസ്യ സഭായാം തു നാഗാസ്തേ കഥിതാ വിഭോ।
02011044c ദൈത്യേംദ്രാശ്ചൈവ ഭൂയിഷ്ഠാഃ സരിതഃ സാഗരാസ്തഥാ।।
വരുണന സഭെയല്ലി നാഗഗളു, ദൈത്യേംദ്രരു, നദിഗളു മത്തു സാഗരഗളു ഇദ്ദാരെ എംദു നീനു ഹേളിദെ.
02011045a തഥാ ധനപതേര്യക്ഷാ ഗുഹ്യകാ രാക്ഷസാസ്തഥാ।
02011045c ഗംധര്വാപ്സരസശ്ചൈവ ഭഗവാംശ്ച വൃഷധ്വജഃ।।
ഹാഗെയേ ധനപതിയ സഭെയല്ലി യക്ഷരു, ഗുഹ്യകരു, രാക്ഷസരു, ഗംധര്വരു, അപ്സരെയരു മത്തു ഭഗവാന് വൃഷധ്വജനു ഇദ്ദാരെ.
02011046a പിതാമഹസഭായാം തു കഥിതാസ്തേ മഹര്ഷയഃ।
02011046c സര്വദേവനികായാശ്ച സര്വശാസ്ത്രാണി ചൈവ ഹി।।
മത്തു പിതാമഹന സഭെയല്ലി മഹര്ഷിഗളു, സര്വ ദേവതെഗളു മത്തു സര്വ ശാസ്ത്രഗളു ഇവെയെംദു ഹേളിദെ.
02011047a ശതക്രതുസഭായാം തു ദേവാഃ സംകീര്തിതാ മുനേ।
02011047c ഉദ്ദേശതശ്ച ഗംധര്വാ വിവിധാശ്ച മഹര്ഷയഃ।।
ശതക്രതുവിന സഭെയല്ലി ദേവതെഗളു, മുനിഗളു, നിര്ദിഷ്ട ഗംധര്വരു മത്തു വിവിധ മഹര്ഷിഗളു ഇദ്ദാരെംദു ഹേളിദെ.
02011048a ഏക ഏവ തു രാജര്ഷിര്ഹരിശ്ചംദ്രോ മഹാമുനേ।
02011048c കഥിതസ്തേ സഭാനിത്യോ ദേവേംദ്രസ്യ മഹാത്മനഃ।।
മഹാമുനേ! ആദരെ നീനു മഹാത്മ ദേവേംദ്രന സഭെയല്ലി ഒബ്ബനേ രാജര്ഷി ഹരിശ്ചംദ്രനു ഇദ്ദാനെംദു ഹേളിദെ.
02011049a കിം കര്മ തേനാചരിതം തപോ വാ നിയതവ്രതം।
02011049c യേനാസൌ സഹ ശക്രേണ സ്പര്ധതേ സ്മ മഹായശാഃ।।
അവനു ഏനു മാഡിദനു അഥവാ തപസ്സന്നു മാഡിദനേ അഥവാ വ്രതഗളന്നു മാഡിദനേ? യാവുദരിംദ ആ മഹായശനു ശക്രനൊംദിഗെ സ്പര്ധിസുത്തിദ്ദാനെ?
02011050a പിതൃലോകഗതശ്ചാപി ത്വയാ വിപ്ര പിതാ മമ।
02011050c ദൃഷ്ടഃ പാംഡുര്മഹാഭാഗഃ കഥം ചാസി സമാഗതഃ।।
വിപ്ര! മത്തു പിതൃലോകക്കെ ഹോദാഗ നീനു നന്ന തംദെ മഹാഭാഗ പാംഡുവന്നു നോഡിദെ. അവനൊംദിഗെ ഭേടിയു ഹേഗിത്തു?
02011051a കിമുക്തവാംശ്ച ഭഗവന്നേതദിച്ഛാമി വേദിതും।
02011051c ത്വത്തഃ ശ്രോതുമഹം സര്വം പരം കൌതൂഹലം ഹി മേ।।
ഭഗവന്! അവനു നിന്നല്ലി ഏനു ഹേളിദനു എന്നുവുദന്നു തിളിയലു ബയസുത്തേനെ. നിന്നിംദ സര്വവന്നൂ കേളി തിളിദുകൊള്ളബേകെംബ കുതൂഹലവാഗിദെ.”
02011052 നാരദ ഉവാച।
02011052a യന്മാം പൃച്ഛസി രാജേംദ്ര ഹരിശ്ചംദ്രം പ്രതി പ്രഭോ।
02011052c തത്തേഽഹം സംപ്രവക്ഷ്യാമി മാഹാത്മ്യം തസ്യ ധീമതഃ।।
നാരദനു ഹേളിദനു: “പ്രഭു രാജേംദ്ര! ഹരിശ്ചംദ്രന കുരിതു കേളിദ്ദീയാദ്ദരിംദ നിനഗെ ആ ധീമംതന മഹാത്മെയന്നു ഹേളുത്തേനെ1.
02011053a സ രാജാ ബലവാനാസീത്സമ്രാട്സര്വമഹീക്ഷിതാം।
02011053c തസ്യ സര്വേ മഹീപാലാഃ ശാസനാവനതാഃ സ്ഥിതാഃ।।
ആ ബലവംത രാജനു സര്വമഹീക്ഷിതര സാമ്രാടനാഗിദ്ദു സര്വ മഹീപാലരൂ അവന ആജ്ഞെയന്നു പാലിസുത്തിദ്ദരു.
02011054a തേനൈകം രഥമാസ്ഥായ ജൈത്രം ഹേമവിഭൂഷിതം।
02011054c ശസ്ത്രപ്രതാപേന ജിതാ ദ്വീപാഃ സപ്ത നരേശ്വര।।
നരേശ്വര! അവനു ഏകാംഗിയാഗി ഹേമവിഭൂഷിത രഥവന്നേരി എളൂ ദ്വീപഗളന്നു തന്ന ശസ്ത്രപ്രതാപദിംദ ഗെദ്ദനു.
02011055a സ വിജിത്യ മഹീം സര്വാം സശൈലവനകാനനാം।
02011055c ആജഹാര മഹാരാജ രാജസൂയം മഹാക്രതും।।
മഹാരാജ! ശൈലവനകാനനഗള സഹിത സര്വ മഹിയന്നൂ ഗെദ്ദു അവനു മഹാക്രതു രാജസൂയവന്നു നെരവേരിസിദനു.
02011056a തസ്യ സര്വേ മഹീപാലാ ധനാന്യാജഹ്രുരാജ്ഞയാ।
02011056c ദ്വിജാനാം പരിവേഷ്ടാരസ്തസ്മിന്യജ്ഞേ ച തേഽഭവന്।।
അവന ആജ്ഞെയംതെ സര്വ മഹീപാലരൂ ധന മത്തു അന്യ സംപത്തുഗളന്നു തംദു ആ യജ്ഞദല്ലി ദ്വിജര സേവെ മാഡിദരു.
02011057a പ്രാദാച്ച ദ്രവിണം പ്രീത്യാ യാജകാനാം നരേശ്വരഃ।
02011057c യഥോക്തം തത്ര തൈസ്തസ്മിംസ്തതഃ പംചഗുണാധികം।।
ആ നരേശ്വരനു യാജകരിഗെ പ്രീതിയിംദ അവരു കേളിദുദക്കിംതലൂ ഐദു പട്ടു ധനവന്നു അല്ലിയേ അദേ സമയദല്ലിയേ ദാനവന്നാഗിത്തനു.
02011058a അതര്പയച്ച വിവിധൈര്വസുഭിര്ബ്രാഹ്മണാംസ്തഥാ।
02011058c പ്രാസര്പകാലേ സംപ്രാപ്തേ നാനാദിഗ്ഭ്യഃ സമാഗതാന്।।
യജ്ഞവു മുഗിദ നംതര അവനു നാനാ ദിക്കുഗളിംദ ബംദു സേരിദ്ദ ബ്രാഹ്മണരന്നു വിവിധ സംപത്തുഗളന്നിത്തു തൃപ്തിപഡിസിദനു.
02011059a ഭക്ഷ്യൈര്ഭോജ്യൈശ്ച വിവിധൈര്യഥാകാമപുരസ്കൃതൈഃ।
02011059c രത്നൌഘതര്പിതൈസ്തുഷ്ടൈര്ദ്വിജൈശ്ച സമുദാഹൃതം।
02011059e തേജസ്വീ ച യശസ്വീ ച നൃപേഭ്യോഽഭ്യധികോഽഭവത്।।
വിവിധ ഭക്ഷ്യ ഭോജ്യഗളിംദ രത്നഗള രാശിഗളിംദ മുദിതഗൊംഡ ദ്വിജരു സംതോഷദിംദ നൃപരെല്ലരല്ലി നീനു അധിക തേജസ്വി മത്തു യശസ്വി എംദു ഹേളിദരു.
02011060a ഏതസ്മാത്കാരണാത്പാര്ഥ ഹരിശ്ചംദ്രോ വിരാജതേ।
02011060c തേഭ്യോ രാജസഹസ്രേഭ്യസ്തദ്വിദ്ധി ഭരതര്ഷഭ।।
പാര്ഥ! ഭരതര്ഷഭ! ഈ കാരണഗളിംദ ഹരിശ്ചംദ്രനു സഹസ്രാരു രാജരുഗളന്നൂ മീരി ബെളഗുത്താനെ എന്നുവുദന്നു തിളി.
02011061a സമാപ്യ ച ഹരിശ്ചംദ്രോ മഹായജ്ഞം പ്രതാപവാന്।
02011061c അഭിഷിക്തഃ സ ശുശുഭേ സാമ്രാജ്യേന നരാധിപ।।
നരാധിപ! ആ മഹായജ്ഞവന്നു മുഗിസിദ പ്രതാപവാന് ഹരിശ്ചംദ്രനു ആ ശുഭസാമ്രാജ്യദ അഭിഷിക്തനാദനു.
02011062a യേ ചാന്യേഽപി മഹീപാലാ രാജസൂയം മഹാക്രതും।
02011062c യജംതേ തേ മഹേംദ്രേണ മോദംതേ സഹ ഭാരത।।
02011063a യേ ചാപി നിധനം പ്രാപ്താഃ സംഗ്രാമേഷ്വപലായിനഃ।
02011063c തേ തത്സദഃ സമാസാദ്യ മോദംതേ ഭരതര്ഷഭ।।
02011064a തപസാ യേ ച തീവ്രേണ ത്യജംതീഹ കലേവരം।
02011064c തേഽപി തത്സ്ഥാനമാസാദ്യ ശ്രീമംതോ ഭാംതി നിത്യശഃ।।
ഭാരത! മഹാക്രതു രാജസൂയവന്നു യാജിസുവ അന്യ മഹീപാലരൂ മഹേംദ്രനൊംദിഗെ സംതോഷപഡുത്താരെ. ഭരതര്ഷഭ! യാരു സംഗ്രാമദല്ലി പലായനമാഡദേ നിധനവന്നു ഹൊംദുത്താരോ അവരൂ കൂഡ അവന സഭെയന്നു സേരി ആനംദിസുത്താരെ. മത്തു യാരു തീവ്ര തപസ്സിന മൂലക ഇല്ലി ദേഹവന്നു ത്യജിസുത്താരോ അവരൂ കൂഡ അവന ആസ്ഥാനവന്നു സേരി നിത്യവൂ ശ്രീമംതരാഗി ബെളഗുത്താരെ.
02011065a പിതാ ച ത്വാഹ കൌംതേയ പാംഡുഃ കൌരവനംദനഃ।
02011065c ഹരിശ്ചംദ്രേ ശ്രിയം ദൃഷ്ട്വാ നൃപതൌ ജാതവിസ്മയഃ।।
കൌരവനംദന! കൌംതേയ! ഹരിശ്ചംദ്രന ശ്രീയന്നു നോഡിദ നൃപതി പാംഡുവു വിസ്മിതനാദനു.
02011066a സമര്ഥോഽസി മഹീം ജേതും ഭ്രാതരസ്തേ വശേ സ്ഥിതാഃ।
02011066c രാജസൂയം ക്രതുശ്രേഷ്ഠമാഹരസ്വേതി ഭാരത।।
ഭാരത! നിന്ന വശദല്ലിരുവ ഭ്രാതര മൂലക മഹിയന്നു ഗെല്ലലു സമര്ഥനാഗിദ്ദീയെ. രാജസൂയ ക്രതുവന്നു കൈഗൊള്ളതക്കദ്ദു എംദു അവനു ഹേളിദനു.
02011067a തസ്യ ത്വം പുരുഷവ്യാഘ്ര സംകല്പം കുരു പാംഡവ।
02011067c ഗംതാരസ്തേ മഹേംദ്രസ്യ പൂര്വൈഃ സഹ സലോകതാം।।
പുരുഷവ്യാഘ്ര പാംഡവ! അവന സംകല്പദംതെ മാഡു. പൂര്വജര സഹിത അവനു മഹേംദ്രന ലോകവന്നു സേരുത്താനെ.
02011068a ബഹുവിഘ്നശ്ച നൃപതേ ക്രതുരേഷ സ്മൃതോ മഹാന്।
02011068c ചിദ്രാണ്യത്ര ഹി വാംചംതി യജ്ഞഘ്നാ ബ്രഹ്മരാക്ഷസാഃ।।
നൃപതേ! ഈ ക്രതുവിനല്ലി മഹാ വിഘ്നഗളു ബംദൊദഗുത്തവെ എംദു നംബികെയിദെ. യജ്ഞഗളന്നു നാശപഡിസുവ ബ്രഹ്മരാക്ഷസരു ഇദരല്ലിരുവ ദുര്ബലതെയന്നു ഹുഡുകികൊംഡിരുത്താരെ.
02011069a യുദ്ധം ച പൃഷ്ഠഗമനം പൃഥിവീക്ഷയകാരകം।
02011069c കിം ചിദേവ നിമിത്തം ച ഭവത്യത്ര ക്ഷയാവഹം।।
പൃഥ്വിക്ഷയകാരക യുദ്ധവു മുംദെബരുത്തദെ മത്തു അംഥഹ ക്ഷയവന്നു സൂചിസുവ നിമിത്തഗളു കെലവു കംഡുബരുത്തവെ.
02011070a ഏതത്സംചിംത്യ രാജേംദ്ര യത് ക്ഷമം തത്സമാചര।
02011070c അപ്രമത്തോത്ഥിതോ നിത്യം ചാതുര്വര്ണ്യസ്യ രക്ഷണേ।
02011070e ഭവ ഏധസ്വ മോദസ്വ ദാനൈസ്തര്പയ ച ദ്വിജാന്।।
രാജേംദ്ര! ഇദര കുരിതു ചെന്നാഗി യോചിസു. യാവുദു ക്ഷേമവെനിസുത്തദെയോ അദന്നു മാഡു. നിത്യവൂ ചാതുര്വര്ണ്യദ രക്ഷണെയന്നു മരെയബേഡ. നീനു കൂഡ വൃദ്ധി ഹൊംദു, സംതോഷപഡു, മത്തു ദ്വിജരിഗെ ദാനഗളന്നിത്തു തൃപ്തിപഡിസു.
02011071a ഏതത്തേ വിസ്തരേണോക്തം യന്മാം ത്വം പരിപൃച്ഛസി।
02011071c ആപൃച്ഛേ ത്വാം ഗമിഷ്യാമി ദാശാര്ഹനഗരീം പ്രതി।।
നീനു കേളിദ്ദുദെല്ലവന്നൂ വിസ്താരവാഗി നാനു നിനഗെ ഹേളിദ്ദേനെ. നിന്നിംദ ബീള്കൊംഡു നാനു ഈഗ ദാശാര്ഹനഗരിയ കഡെ ഹോഗുത്തേനെ2. ””
02011072 വൈശംപായന ഉവാച।
02011072a ഏവമാഖ്യായ പാര്ഥേഭ്യോ നാരദോ ജനമേജയ।
02011072c ജഗാമ തൈര്വൃതോ രാജന്നൃഷിഭിര്യൈഃ സമാഗതഃ।।
വൈശംപായനനു ഹേളിദനു: “ജനമേജയ! രാജന്! പാര്ഥനിഗെ ഈ രീതി ഹേളി നാരദനു തന്ന ജൊതെഗിദ്ദ ഋഷിഗളൊംദിഗെ ഹൊരടു ഹോദനു.
02011073a ഗതേ തു നാരദേ പാര്ഥോ ഭ്രാതൃഭിഃ സഹ കൌരവ।
02011073c രാജസൂയം ക്രതുശ്രേഷ്ഠം ചിംതയാമാസ ഭാരത।।
ഭാരത! കൌരവ! നാരദനു ഹോദ നംതര പാര്ഥനു ഭ്രാതൃഗള സഹിത ക്രതുശ്രേഷ്ഠ രാജസൂയദ കുരിതു ചിംതനെമാഡിദനു.”
സമാപ്തി
ഇതി ശ്രീ മഹാഭാരതേ സഭാപര്വണി സഭാപര്വണി ബ്രഹ്മസഭാവര്ണനം നാമ ഏകാദശോഽധ്യായഃ।।
ഇദു ശ്രീമഹാഭാരതദല്ലി സഭാപര്വദല്ലി സഭാപര്വദല്ലി ബ്രഹ്മസഭാവര്ണനെ എന്നുവ ഹന്നൊംദനെയ അധ്യായവു.
ഇതി ശ്രീ മഹാഭാരതേ സഭാപര്വണി സഭാപര്വഃ ।।
ഇദു ശ്രീമഹാഭാരതദല്ലി സഭാപര്വദല്ലി സഭാപര്വവു.
ഇദൂവരെഗിന ഒട്ടു മഹാപര്വഗളു-1/18, ഉപപര്വഗളു-20/100, അധ്യായഗളു-236/1995, ശ്ലോകഗളു-7619/73784.
-
ഗോരഖപുര സംപുടദല്ലി ഹരിശ്ചംദ്രന കുരിതു നാരദനു ഹേളിദ ഇന്നൂ കെലവു ശ്ലോകഗളിവെ: ഇക്ഷ്വാകൂണാം കുലേ ജാതസ്ത്രിശംകുര്നാമ പാര്ഥിവഃ। അയോധ്യാധിപതിര്വീരോ വിശ്വാമിത്രേണ സംസ്ഥിതഃ।। തസ്യ സത്യവതീ നാമ പത്നീ കേകയവംശജാ। തസ്യാം ഗര്ഭഃ സമഭവദ് ധര്മേണ കുരുനംദന।। സാ ച കാലേ മഹാഭാഗാ ജന്മമാസം പ്രവിശ്യ വൈ। കുമാരം ജനയാമാസ ഹരിശ്ചംദ്രമകല്മഷം।। സ വൈ രാജാ ഹരിശ്ചംദ്രസ്ത്രൈശംകവ ഇതി സ്മൃതഃ।। അര്ഥാത്: ഇക്ഷ്വാകു കുലദല്ലി ഹുട്ടിദ ത്രിശംകു എംബ ഹെസരിന രാജ വീരനു അയോധ്യാധിപതിയാഗി വിശ്വാമിത്രനിംദ സ്ഥാപിസല്പട്ടിദ്ദനു. കുരുനംദന! അവന പത്നീ സത്യവതീ എംബ ഹെസരിന കേകയവംശജെയു ധര്മപ്രകാരവാഗി ഗര്ഭവതിയാദളു. ആ മഹാഭാഗെയു ജന്മമാസവന്നു തലുപിദാഗ അവളല്ലി അകല്മഷനാദ ഹരിശ്ചംദ്ര എംബ ഹെസരിന കുമാരനു ജന്മതാളിദനു. അവനേ ത്രൈശംകു രാജാ ഹരിശ്ചംദ്രനെംദു പ്രസിദ്ധനാഗിദ്ദാനെ. ശ്രീ മാര്കംഡേയ പുരാണദല്ലി രാജാ ഹരിശ്ചംദ്രന കഥെയു ബരുത്തദെ. ↩︎
-
ശ്രീമദ്ഭാഗവതദല്ലി നാരദനു ശ്രീകൃഷ്ണന സുധര്മ സഭെഗെ ഹോഗി അല്ലി യുധിഷ്ഠിരനു രാജസൂയ യാഗവന്നു മാഡലു ബയസുത്താനെ എന്നുവുദന്നു ഹേളിദ പ്രസംഗവിദെ. ↩︎