007 ઇંદ્રસભાવર્ણનં

પ્રવેશ

।। ઓં ઓં નમો નારાયણાય।। શ્રી વેદવ્યાસાય નમઃ ।।

શ્રી કૃષ્ણદ્વૈપાયન વેદવ્યાસ વિરચિત

શ્રી મહાભારત

સભા પર્વ

સભા પર્વ

અધ્યાય 7

સાર

ઇંદ્રસભॆય વર્ણનॆ (1-26).

02007001 નારદ ઉવાચ।
02007001a શક્રસ્ય તુ સભા દિવ્યા ભાસ્વરા કર્મભિર્જિતા।
02007001c સ્વયં શક્રેણ કૌરવ્ય નિર્મિતાર્કસમપ્રભા।।

નારદનુ હેળિદનુ: “કૌરવ્ય! તન્ન કર્મગળિંદ પડॆદ શક્રન દિવ્ય સભॆયુ સૂર્યપ્રભॆય સરિસમ કાંતિયુક્તવાગિદ્દુ સ્વયં શક્રનિંદ નિર્મિતગॊંડિતુ.

02007002a વિસ્તીર્ણા યોજનશતં શતમધ્યર્ધમાયતા।
02007002c વૈહાયસી કામગમા પંચયોજનમુચ્છ્રિતા।।

ઇષ્ટવિદ્દલ્લિગॆ હોગબહુદાદ આ સભॆયુ ऒંદુ નૂરુ યોજનॆ અગલવાગિયૂ, નૂરા ઐવત્તુ યોજનॆ ઉદ્દવાગિયૂ, ઐદુ યોજનॆ ऎત્તરવાગિયૂ ઇદॆ.

02007003a જરાશોકક્લમાપેતા નિરાતંકા શિવા શુભા।
02007003c વેશ્માસનવતી રમ્યા દિવ્યપાદપશોભિતા।।
02007004a તસ્યાં દેવેશ્વરઃ પાર્થ સભાયાં પરમાસને।
02007004c આસ્તે શચ્યા મહેંદ્રાણ્યા શ્રિયા લક્ષ્મ્યા ચ ભારત।।
02007005a બિભ્રદ્વપુરનિર્દેશ્યં કિરીટી લોહિતાંગદઃ।
02007005c વિરજોંબરશ્ચિત્રમાલ્યો હ્રીકીર્તિદ્યુતિભિઃ સહ।।
02007006a તસ્યામુપાસતે નિત્યં મહાત્માનં શતક્રતું।
02007006c મરુતઃ સર્વતો રાજન્સર્વે ચ ગૃહમેધિનઃ।
02007006e સિદ્ધા દેવર્ષયશ્ચૈવ સાધ્યા દેવગણાસ્તથા।।

ભારત! વૃદ્ધાપ્ય, શોક મત્તુ રોગરહિત, નિરાતંક, મંગળકર, શુભ, કॊઠડિ મત્તુ આસનગળિંદ તુંબિદ, રમ્ય, દિવ્ય વૃક્ષગળિંદ શોભિત, સબॆય પરમાસનદલ્લિ કિરીટિ લોહિતાંગ દેવેશ્વરનુ મહેંદ્રાણિ શચિ મત્તુ શ્રી લક્ષ્મિયરॊડનॆ મત્તુ હ્રી, કીર્તિ મત્તુ દ્યુતિગળ સહિત હॊળॆયુવ આકારવન્નુ પડॆદુ, શુદ્ધ વસ્ત્ર, બણ્ણદ માલॆગળન્નુ ધરિસિ કુળિતિરલુ રાજન્! મરુતરુ, ગૃહમેધિ દેવતॆગળુ, સિદ્ધરુ, દેવર્ષિગળુ, સાધ્યરુ મત્તુ દેવગણગળુ આ મહાત્મ શતક્રતુવન્નુ નિત્યવૂ ઉપાસિસુત્તારॆ.

02007007a એતે સાનુચરાઃ સર્વે દિવ્યરૂપાઃ સ્વલંકૃતાઃ।
02007007c ઉપાસતે મહાત્માનં દેવરાજમરિંદમં।।

ઇવર દિવ્યરૂપ સ્વલંકૃત અનુચરરુ ऎલ્લરૂ મહાત્મ અરિંદમ દેવરાજનન્નુ ઉપાસિસુત્તારॆ.

02007008a તથા દેવર્ષયઃ સર્વે પાર્થ શક્રમુપાસતે।
02007008c અમલા ધૂતપાપ્માનો દીપ્યમાના ઇવાગ્નયઃ।
02007008e તેજસ્વિનઃ સોમયુજો વિપાપા વિગતક્લમાઃ।।
02007009a પરાશરઃ પર્વતશ્ચ તથા સાવર્ણિગાલવૌ।
02007009c શંખશ્ચ લિખિતશ્ચૈવ તથા ગૌરશિરા મુનિઃ।।
02007010a દુર્વાસાશ્ચ દીર્ઘતપા યાજ્ઞવલ્ક્યોઽથ ભાલુકિઃ।
02007010c ઉદ્દાલકઃ શ્વેતકેતુસ્તથા શાટ્યાયનઃ પ્રભુઃ।।
02007011a હવિષ્માંશ્ચ ગવિષ્ઠશ્ચ હરિશ્ચંદ્રશ્ચ પાર્થિવઃ।
02007011c હૃદ્યશ્ચોદરશાંડિલ્યઃ પારાશર્યઃ કૃષીવલઃ।।
02007012a વાતસ્કંધો વિશાખશ્ચ વિધાતા કાલ એવ ચ।
02007012c અનંતદંતસ્ત્વષ્ટા ચ વિશ્વકર્મા ચ તુંબુરુઃ।।
02007013a અયોનિજા યોનિજાશ્ચ વાયુભક્ષા હુતાશિનઃ।
02007013c ઈશાનં સર્વલોકસ્ય વજ્રિણં સમુપાસતે।।

પાર્થ! હાગॆયે અમલરૂ, નિષ્પાપરૂ, અગ્નિયંતॆ બॆળગુવવરૂ, તેજસ્વિગળુ, સોમયાજિગળૂ, વિપાપિગળૂ, વિગતક્લમરૂ આદ સર્વ દેવર્ષિગળૂ શક્રન ઉપાસનॆ માડુત્તારॆ: પરાશર, પર્વત, સાવર્ણિ, ગાલવ, શંખ, લિખિત, મુનિ ગૌરશિર, દુર્વાસ, દીર્ઘતપસ્, યાજ્ઞવલ્ક્ય, ભાલુકિ, ઉદ્દાલક, શ્વેતકેતુ, પ્રભુ શાત્યાયન, હવિષ્મત્, ગવિષ્ઠ, પાર્થિવ હરિશ્ચંદ્ર, હૃદ્ય, ઉદરશાંડિલ્ય, પારશર્ય, મત્તુ કૃષીવલ, વાતસ્કંધ, વિશાખ, વિધાત, કાલ, અનંતદંત, ત્વષ્ટ, વિશ્વકર્મ, તુંબુરુ, મॊદલાદ યોનિજરૂ, અયોનિજરૂ, વાયુભક્ષરૂ, હુતાશિનરુ ऎલ્લરૂ સર્વલોકગળ ऒડॆય વજ્રિયન્નુ ઉપાસિસુત્તારॆ.

02007014a સહદેવઃ સુનીથશ્ચ વાલ્મીકિશ્ચ મહાતપાઃ।
02007014c સમીકઃ સત્યવાંશ્ચૈવ પ્રચેતાઃ સત્યસંગરઃ।।
02007015a મેધાતિથિર્વામદેવઃ પુલસ્ત્યઃ પુલહઃ ક્રતુઃ।
02007015c મરુત્તશ્ચ મરીચિશ્ચ સ્થાણુશ્ચાત્રિર્મહાતપાઃ।।
02007016a કક્ષીવાન્ગૌતમસ્તાર્ક્ષ્યસ્તથા વૈશ્વાનરો મુનિઃ।
02007016c મુનિઃ કાલકવૃક્ષીય આશ્રાવ્યોઽથ હિરણ્યદઃ।
02007016e સંવર્તો દેવહવ્યશ્ચ વિષ્વક્સેનશ્ચ વીર્યવાન્।।

હાગॆયે મહાતપસ્વિગળાદ સહદેવ, સુનીથ, વાલ્મીકિ, સત્યવંત સમીક, સત્યસંગર પ્રચેત, મેધાતિથિ, વામદેવ, પુસસ્ત્ય, પુલહ, ક્રતુ, મરુત્ત, મરીચિ, સ્થાણુ, મહાતપસ્વિગળાદ અત્રિ, કક્ષિવાન્, ગૌતમ, આર્ક્ષ્ય, મુનિ વૈશ્વાનર, મુનિ કાલકવૃક્ષીય, આશ્રવ્ય, હિરણ્યદ, સંવર્ત, દેવહવ્ય, મત્તુ વીર્યવાન્ વિષ્વક્સેન.

02007017a દિવ્યા આપસ્તથૌષધ્યઃ શ્રદ્ધા મેધા સરસ્વતી।
02007017c અર્થો ધર્મશ્ચ કામશ્ચ વિદ્યુતશ્ચાપિ પાંડવ।।
02007018a જલવાહાસ્તથા મેઘા વાયવઃ સ્તનયિત્નવઃ।
02007018c પ્રાચી દિગ્યજ્ઞવાહાશ્ચ પાવકાઃ સપ્તવિંશતિઃ।।
02007019a અગ્નીષોમૌ તથેંદ્રાગ્ની મિત્રોઽથ સવિતાર્યમા।
02007019c ભગો વિશ્વે ચ સાધ્યાશ્ચ શુક્રો મંથી ચ ભારત।।
02007020a યજ્ઞાશ્ચ દક્ષિણાશ્ચૈવ ગ્રહાઃ સ્તોભાશ્ચ સર્વશઃ।
02007020c યજ્ઞવાહાશ્ચ યે મંત્રાઃ સર્વે તત્ર સમાસતે।।

પાંડવ! ભારત! દિવ્ય નદિગળુ, ઔષધગળુ, શ્રદ્ધા, મેધા, સરસ્વતી, ધર્મ, અર્થ, કામ, મિંચુ, મળॆય મોડગળુ, વાયુ, ગુડુગુ, પૂર્વ દિક્કુ, ઇપ્પત્તેળુ યજ્ઞવાહક અગ્નિગળુ - અગ્નિશોમ, ઇંદ્રાગ્ની, મિત્ર, સવિત્રુ, યમ, ભગ, વિશ્વ, સાધ્ય, શુક્ર, મંથી, યજ્ઞ, દક્ષિણ, ગ્રહગળુ, સર્વ સ્તોભગળુ, મત્તુ યજ્ઞવન્નુ કॊંડॊય્યુવ ऎલ્લ મંત્રગળુ અલ્લિ સેરિરુત્તારॆ.

02007021a તથૈવાપ્સરસો રાજન્ગંધર્વાશ્ચ મનોરમાઃ।
02007021c નૃત્યવાદિત્રગીતૈશ્ચ હાસ્યૈશ્ચ વિવિધૈરપિ।
02007021e રમયંતિ સ્મ નૃપતે દેવરાજં શતક્રતું।।
02007022a સ્તુતિભિર્મંગલૈશ્ચૈવ સ્તુવંતઃ કર્મભિસ્તથા।
02007022c વિક્રમૈશ્ચ મહાત્માનં બલવૃત્રનિષૂદનં।।

રાજન્! નૃપતે! હાગॆયે અપ્સરॆયરુ, મનોરમ ગંધર્વરુ વિવિધ નૃત્ય, વાદ્ય, ગીત, હાસ્યગળિંદ, સ્તુતિ, મંગલ સ્તુતિગળિંદ કર્મગળિંદ મહાત્મ વિક્રમ નૃપતિ દેવરાજ શતક્રતુ બલવૃત્રનિષૂદનનન્નુ રમિસુત્તિરુત્તારॆ.

02007023a બ્રહ્મરાજર્ષયઃ સર્વે સર્વે દેવર્ષયસ્તથા।
02007023c વિમાનૈર્વિવિધૈર્દિવ્યૈર્ભ્રાજમાનૈરિવાગ્નિભિઃ।।
02007024a સ્રગ્વિણો ભૂષિતાશ્ચાન્યે યાંતિ ચાયાંતિ ચાપરે।
02007024c બૃહસ્પતિશ્ચ શુક્રશ્ચ તસ્યામાયયતુઃ સહ।।
02007025a એતે ચાન્યે ચ બહવો યતાત્માનો યતવ્રતાઃ।
02007025c વિમાનૈશ્ચંદ્રસંકાશૈઃ સોમવત્પ્રિયદર્શનાઃ।
02007025e બ્રહ્મણો વચનાદ્રાજન્ભૃગુઃ સપ્તર્ષયસ્તથા।।

સર્વ બ્રહ્મ રાજર્ષિગળુ, સર્વ દેવર્ષિગળુ ભૂષિતરાગિ અગ્નિયંતॆ બॆળગુત્તિરુવ વિવિધ દિવ્ય વિમાનગળલ્લિ ऒળગॆ મત્તુ હॊરગॆ હોગુત્તિરુત્તારॆ. બૃહસ્પતિ શુક્રરુ ऒટ્ટિગે અવનલ્લિગॆ હોગુત્તિરુત્તારॆ. ઇવરુ મત્તુ ઇન્નૂ ઇતર બહળષ્ટુ યતાત્મ યતવ્રતરુ ચંદ્રસંકાશરુ સોમનંતॆ પ્રિયદર્શનરુ બ્રહ્મન વચનદંતॆ બરુવ ભૃગુ મુંતાદ સપર્ષિગળુ બંદુ હોગુત્તિરુત્તારॆ.

02007026a એષા સભા મયા રાજન્દૃષ્ટા પુષ્કરમાલિની।
02007026c શતક્રતોર્મહારાજ યામ્યાં શૃણુ મમાનઘ।।

રાજન્! મહારાજ! અનઘ! શતક્રતુવિન ઈ પુષ્કરમાલિની સભॆયન્નુ નાનુ નોડિદહાગॆ હેળિદ્દેનॆ.”

સમાપ્તિ

ઇતિ શ્રી મહાભારતે સભાપર્વણિ સભાપર્વણિ ઇંદ્રસભાવર્ણનં નામ સપ્તમોઽધ્યાયઃ।।
ઇદુ શ્રીમહાભારતદલ્લિ સભાપર્વદલ્લિ સભા પર્વદલ્લિ ઇંદ્રસભાવર્ણનॆ ऎન્નુવ એળનॆય અધ્યાયવુ.