ប៑រវេឝ
।। ឱំ ឱំ នមោ នារាយណាយ।। ឝ៑រី វេទវ៑យាសាយ នមះ ।।
ឝ៑រី ក្ឫឞ៑ណទ៑វៃបាយន វេទវ៑យាស វិរចិត
ឝ៑រី មហាភារត
សភា បរ៑វ
សភា បរ៑វ
អធ៑យាយ 5
សារ
នារទន អាគមន មត៑តុ រាជ៑យាឌឡិតទ កុរិតុ យុធិឞ៑ឋិរនន៑នុ ប៑រឝ៑និសុវុទុ (1-116).
02005001 វៃឝំបាយន ឧវាច।
02005001a តថា តត៑រោបវិឞ៑ដេឞុ បាំឌវេឞុ មហាត៑មសុ।
02005001c មហត៑សុ ចោបវិឞ៑ដេឞុ គំធរ៑វេឞុ ច ភារត।।
02005002a លោកាននុចរន៑សរ៑វានាគមត៑តាំ សភាម្ឫឞិះ।
02005002c នារទះ សុមហាតេជា ឫឞិភិះ សហិតស៑តទា।।
វៃឝំបាយននុ ហេឡិទនុ: “ភារត! ហីគೆ មហាត៑ម បាំឌវរុ អល៑លិ កុឡិតិរលុ មត៑តុ មហា គំធរ៑វរូ កូឌ អល៑លិ កុឡិតុកೊំឌិរលុ អា សភೆគೆ សរ៑វ លោកគឡន៑នូ សំចរិសុវ សុមហាតេជស៑វិ ឫឞិ នារទនុ ឥតរ ឫឞិគឡ សហិត អាគមិសិទនុ.
02005003a បារិជាតេន រាជេំទ៑រ រៃវតេន ច ធីមតា।
02005003c សុមុខេន ច សៅម៑យេន ទេវរ៑ឞិរមិតទ៑យុតិះ।
02005003e សភាស៑ថាន៑បាំឌវាន៑ទ៑រឞ៑ដុំ ប៑រីយមាណោ មនោជវះ।।
រាជេំទ៑រ! បារិជាត, ធីមំត រៃវត, សុមុខ មត៑តុ សៅម៑យរೊំទិគೆ សំចរិសុត៑តិទ៑ទ មនោវេគិ អមិតទ៑យុតិ ទេវរ៑ឞិយុ តម៑ម សភೆយល៑លិទ៑ទ បាំឌវរន៑នុ កាណលុ ពយសិទ៑ទនុ.
02005004a តមាគតម្ឫឞិំ ទ្ឫឞ៑ដ៑វា នារទំ សរ៑វធរ៑មវិត៑।
02005004c សហសា បាំឌវឝ៑រេឞ៑ឋះ ប៑រត៑យុត៑ថាយានុជៃះ សហ।
02005004e អភ៑យវាទយត ប៑រីត៑យា វិនយាវនតស៑តទា।।
02005005a តទរ៑ហមាសនំ តស៑មៃ សំប៑រទាយ យថាវិធិ।
02005005c អរ៑ចយាមាស រត៑នៃឝ៑ច សរ៑វកាមៃឝ៑ច ធរ៑មវិត៑।।
ឫឞិយុ ពរុត៑តិរុវុទន៑នុ នោឌិទ សរ៑វធរ៑មវិទុ បាំឌវឝ៑រេឞ៑ឋនុ តន៑ន អនុជរೊឌនೆ តក៑ឞណវេ មេលೆទ៑ទនុ. វិនយាវនតនាគិ ប៑រីតិយិំទ នមស៑ករិសិទនុ មត៑តុ យថាវិធិយាគិ អវនិគೆ អរ៑ហ អាសនវន៑នុ នីឌិទនុ. អា ធរ៑មវិទុវុ អវនន៑នុ រត៑នគឡិំទ មត៑តុ សរ៑វកាមគឡិំទ អរ៑ចិសិទនុ.
02005006a សោៜរ៑ចិតះ បាំឌវៃះ សរ៑វៃរ៑មហរ៑ឞិរ៑វេទបារគះ।
02005006c ធរ៑មកាមារ៑ថសម៑យុក៑តំ បប៑រច៑ឆេទំ យុធិឞ៑ឋិរំ।
ឦ រីតិ សរ៑វ បាំឌវរិំទ អរ៑ចិត វេទបារគ មហរ៑ឞិយុ យុធិឞ៑ឋិរនល៑លិ ធរ៑មកាមារ៑ថសំយុក៑ត ឦ ប៑រឝ៑នೆគឡន៑នុ កេឡិទនុ.
02005007 នារទ ឧវាច।
02005007a កច៑ចិទរ៑ថាឝ៑ច កល៑បំតេ ធរ៑មេ ច រមតេ មនះ।
02005007c សុខានិ ចានុភូយំតេ មនឝ៑ច ន វិហន៑យតេ।।
នារទនុ ហេឡិទនុ: “និន៑ន សំបត៑តុ សាកೆនិសុត៑តទೆយេ? មនស៑សុ ធរ៑មទល៑លិ រមិសុត៑តិទೆយេ? សុខគឡន៑នុ អនុភវិសុត៑តិទ៑ទីយា? និន៑ន មនស៑សុ នೊំទិល៑ល តានೆ?
02005008a កច៑ចិទាចរិតាំ បូរ៑វៃរ៑នរទេវ បិតាមហៃះ।
02005008c វរ៑តសេ វ្ឫត៑តិមក៑ឞីណាំ ធរ៑មារ៑ថសហិតាំ ន្ឫឞុ।।
នរទេវ! បូរ៑វ បិតាមហរ អាចរណೆយល៑លិយេ នឌೆទុកೊឡ៑ឡុត៑តិទ៑ទីយា? ប៑រជೆគឡ ធរ៑ម មត៑តុ អរ៑ថគឡೆរឌន៑នូ ក៑ឞីណមាឌទំតೆ នឌೆទុកೊឡ៑ឡុត៑តិទ៑ទីយា?
02005009a កច៑ចិទរ៑ថេន វា ធរ៑មំ ធរ៑មេណារ៑ថមថាបិ វា।
02005009c ឧភៅ វា ប៑រីតិសារេណ ន កាមេន ប៑រពាធសេ।।
អរ៑ថក៑កាគិ ធរ៑មវន៑នុ អថវា ធរ៑មក៑កាគិ អរ៑ថវន៑នុ, អថវា ឥវೆរឌក៑កាគិ ប៑រីតិសារ កាមវន៑នុ ពាធិសុត៑តិល៑លវល៑ល?
02005010a កច៑ចិទរ៑ថំ ច ធរ៑មំ ច កាមំ ច ជយតាំ វរ।
02005010c វិភជ៑យ កាលេ កាលជ៑ញ សទា វរទ សេវសេ।
វិជយិគឡល៑លិ ឝ៑រេឞ៑ឋ! វរទ! អរ៑ថ, ធរ៑ម, កាមគឡ សមយវន៑នុ តិឡិទុ1, កាលក៑កೆ តក៑កំតೆ វិភជិសិ, សេវិសុត៑តិទ៑ទីយា?
02005011a កច៑ចិទ៑រាជគុណៃះ ឞឌ៑ភិះ សប៑តោបាយាំស៑តថានឃ।
02005011c ពលាពលំ តថា សម៑យក៑ចតុរ៑ទឝ បរីក៑ឞសេ।
អនឃ! អារុ រាជគុណគឡុ2, ឯឡុ ឧបាយគឡុ3 មត៑តុ ពលាពល - ឦ ហទិនាល៑កុ អំឝគឡន៑នុ នីនុ សរិយាគិ បរីក៑ឞិសុត៑តិទ៑ទីយា?
02005012a កច៑ចិទាត៑មានមន៑វីក៑ឞ៑យ បរាំឝ៑ច ជយតាំ វរ।
02005012c តថា សំធាយ ករ៑មាណិ អឞ៑ដៅ ភារត សេវសេ।।
វិជយិគឡល៑លិ ឝ៑រេឞ៑ឋ ភារត! ಒដ៑ដាគិ មាឌុវ ಎំដុ ករ៑មគឡន៑នុ4 តೆគೆទុកೊឡ៑ឡុវុទក៑កೆ មೊទលុ និន៑នន៑នុ មត៑តុ និន៑ន ឝត៑រុគឡន៑នុ បរីក៑ឞិសុត៑តីយា?
02005013a កច៑ចិត៑ប៑រក្ឫតយះ ឞដ៑តេ ន លុប៑តា ភរតរ៑ឞភ।
02005013c អាឍ៑យាស៑តថាវ៑យសនិនះ ស៑វនុរក៑តាឝ៑ច សរ៑វឝះ।।
ភរតរ៑ឞភ! និន៑ន អារុ អធិការិគឡុ លុប៑តរល៑ល តានೆ? ឝ៑រីមំតរាទ អវរೆល៑លរូ ទុរ៑វ៑យសនគឡិគೆ តុត៑តាគទេ និនគೆ វិធេយរាគិយេ ឥទ៑ទារល៑លវេ5?
02005014a កច៑ចិន៑ន តរ៑កៃរ៑ទូតៃរ៑វា យេ ចាប៑យបរិឝម៑កិតាះ।
02005014c ត៑វត៑តោ វា តវ វាមាត៑យៃរ៑ភិទ៑យតេ ជាតុ មំត៑រិតំ।।
អវរុ តរ៑ក មត៑តុ គូឍចររ តនិខೆគೊឡគាគិ បរិឝំកិតរាគិទ៑ទារೆ តានೆ? សទា និន៑ន មំត៑រិគឡុ គុដ៑ដន៑នុ កេវល និន៑នល៑លិ អថវា អមាត៑យរល៑លិ ឥដ៑ដុកೊឡ៑ឡុត៑តារល៑លវេ?
02005015a កច៑ចិត៑សំធិំ យថាកាលំ វិគ៑រហំ ចោបសេវសេ।
02005015c កច៑ចិទ៑វ្ឫត៑តិមុទាសីនេ មធ៑យមេ ចានុវរ៑តសេ।।
នីនុ ឝាំតិ មត៑តុ យុទ៑ធគឡន៑នុ កាលក៑កនុគុណវាគិ អនុសរិសុត៑តិទ៑ទីយល៑លវេ? ឧទាសីនរាទវរ មត៑តុ យារបំគឌវន៑នូ សេរិរទវរೊឌនೆ នីនុ សរិយាគិ នឌೆទុ កೊឡ៑ឡុត៑តិទ៑ទីយា?
02005016a កច៑ចិទាត៑មសមា ពុទ៑ធ៑យា ឝុចយោ ជីវិតក៑ឞមាះ।
02005016c កុលីនាឝ៑ចានុរក៑តាឝ៑ច ក្ឫតាស៑តេ វីរ មំត៑រិណះ।
វីរ! និន៑ន មំត៑រិគឡុ និន៑ន ហាគೆយេ យោចនೆយល៑លិ ឝុទ៑ធរាគិ ជីវិសលុ សមរ៑ថរិទ៑ទារೆយេ? និន៑ន ហាគೆយេ កុលីនរូ, អនុរក៑តរូ, មត៑តុ ក្ឫតារ៑ថរូ អាគិទ៑ទារೆយេ?
02005017a វិជយោ មំត៑រមូលោ ហិ រាជ៑ញាំ ភវតិ ភារត।
02005017c សុសំវ្ឫតោ មំត៑រធនៃរមាត៑យៃះ ឝាស៑ត៑រកោវិទៃះ।।
ភារត! ឦ មំត៑រិគឡេ រាជរ វិជយទ មូលវាគុត៑តារೆ. ឦ មំត៑រធនវុ ឝាស៑ត៑រកោវិទរាទ អមាត៑យរល៑លិ សុរក៑ឞិតវាគិរុត៑តទೆ6.
02005018a កច៑ចិន៑និទ៑រាវឝំ នៃឞិ កច៑ចិត៑កាលេ វិពុធ៑យសេ।
02005018c កច៑ចិច៑ចាបររាត៑រេឞុ ចិំតយស៑យរ៑ថមរ៑ថវិត៑।
នីនុ និទ៑រាវឝក៑កೊឡគាគទೆ សរិយាទ សមយក៑កೆ ឯឡុត៑តីយា? អរ៑ថធរ៑មវិទុវាទ នីនុ អបរ រាត៑រិយល៑លិ ចិំតិសុត៑តិរុត៑តីយា?
02005019a កច៑ចិន៑មំត៑រយសេ នៃកះ កច៑ចិន៑ន ពហុភិះ សហ।
02005019c កច៑ចិត៑តេ មំត៑រិតោ មំត៑រោ ន រាឞ៑ដ៑រមនុធាវតិ।
នីនុ ಒព៑ពនេ អថវា ពហុ ជនរೊដ៑ដិគೆ និរ៑ធារគឡន៑នុ តೆគೆទុកೊឡ៑ឡុវុទិល៑ល តានេ? មត៑តុ នីនុ តೆគೆទុកೊំឌ អថវា តೆគೆទុកೊឡ៑ឡុវ និរ៑ធារគឡុ រាឞ៑ដ៑រទល៑លិ ಎល៑លរកឌೆគូ ហោគុវុទិល៑ល តានೆ?
02005020a កច៑ចិទរ៑ថាន៑វិនិឝ៑ចិត៑យ លឃុមូលាន៑មហោទយាន៑।
02005020c ក៑ឞិប៑រមារភសេ ករ៑តុំ ន វិឃ៑នយសិ តាទ្ឫឝាន៑।
នីនុ កឌិមೆ វೆច៑ចទ អាទរೆ ឧត៑តម អភិវ្ឫទ៑ធិយ យោជនೆគឡន៑នុ ಒប៑បិកೊំឌ នំតរ អទន៑នុ ឝីឃ៑រវាគិ នೆរវេរិសលុ យាវុទេ វិឃ៑នគឡន៑នុ តរុវុទិល៑ល តានេ?
02005021a កច៑ចិន៑ន សរ៑វេ ករ៑មាំតាះ បរោក៑ឞាស៑តេ វិឝំកិតាះ।
02005021c សរ៑វេ វា បុនរុត៑ស្ឫឞ៑ដាះ សំស្ឫឞ៑ដំ ហ៑យត៑រ ការណំ।।
និនគೆ គೊត៑តិល៑លទ, អថវា ស៑វល៑បវេ តិឡិទិរុវ អថវា និនគೆ អនុមានវិរុវ រាជ៑យទ យាវុទេ អាគុហោគុគឡុ ឥល៑ល តានេ? យាកೆំទរೆ អវុគឡល៑លិ ភាគវហិសុវុទុ អគត៑យ.
02005022a កច៑ចិទ៑រាជន៑ក្ឫតាន៑យេវ ក្ឫតប៑រាយាណិ វា បុនះ।
02005022c វិទុស៑តេ វីរ ករ៑មាណិ នានវាប៑តានិ កានិ ចិត៑।।
រាជន៑! វីរ! ជនរុ នីនុ ឯនុ មាឌិល៑លវោ អទន៑នុ ពិដ៑ដុ នីនុ សំបូរ៑ណ មាឌិរុវ អថវា និន៑និំទ សំបូរ៑ណវាគុត៑តិរុវ យោជនೆ ការ៑យគឡ កុរិតុ មាត៑រ តិឡិទិទ៑ទារೆ តានេ?
02005023a កច៑ចិត៑ការណិកាះ សរ៑វេ សរ៑វឝាស៑ត៑រេឞុ កោវិទាះ।
02005023c ការយំតិ កុមារាំឝ៑ច យោធមុខ៑យាំឝ៑ច សរ៑វឝះ।।
សរ៑វឝាស៑ត៑រកោវិទ ការណិករុ ಎល៑ល កុមាររិគូ មត៑តុ យោធប៑រមុខរិគូ សំបូរ៑ណវាគិ តរពេតិយន៑នុ នីឌុត៑តិទ៑ទារೆ តានេ?
02005024a កច៑ចិត៑សហស៑រៃរ៑មូរ៑ខាណាមេកំ ក៑រីណាសិ បំឌិតំ।
02005024c បំឌិតោ ហ៑យរ៑ថក្ឫច៑ឆ៑រេឞុ កុរ៑យាន៑និះឝ៑រេយសំ បរំ।।
នីនុ សហស៑រ មូរ៑ខរិគិំថលូ ಒំទុ បំឌិតនន៑នុ ពយសុត៑តីយೆ តានೆ? យាកೆំទរೆ ការ៑យកលាបគឡល៑លិ អឌចណೆគឡೊទគិទាគ បំឌិតរេ បរិហារគឡន៑នុ នីឌុត៑តារೆ.
02005025a កច៑ចិទ៑ទុរ៑គាណិ សរ៑វាណិ ធនធាន៑យាយុធោទកៃះ।
02005025c យំត៑រៃឝ៑ច បរិបូរ៑ណានិ តថា ឝិល៑បិធនុរ៑ធរៃះ।।
និន៑ន សរ៑វ ទុរ៑គគឡូ ធន, ធាន៑យ, អាយុធគឡុ, នីរុ, យំត៑រគឡុ, ឝិល៑បិគឡុ មត៑តុ ធរុរ៑ធររិំទ តុំពិ តុឡុកុត៑តិទೆ តានೆ?
02005026a ឯកោៜប៑យមាត៑យោ មេធាវី ឝូរោ ទាំតោ វិចក៑ឞណះ।
02005026c រាជានំ រាជបុត៑រំ វា ប៑រាបយេន៑មហតីំ ឝ៑រិយំ।।
មេធាវិយូ, ឝូរនូ, និយំត៑រទល៑លិរុវវនូ, ពុទ៑ធិវំតនូ អាទ ಒព៑ពនេ អមាត៑យនុ រាជនិគೆ អថវា រាជកុមារនិគೆ មហា ឝ៑រេយស៑សន៑នុ តរុត៑តានೆ.
02005027a កច៑ចិទឞ៑ដាទឝាន៑យេឞុ ស៑វបក៑ឞេ ទឝ បំច ច।
02005027c ត៑រិភិស៑ត៑រិភិរវិជ៑ញាតៃរ៑វេត៑សិ តីរ៑ថានិ ចារកៃះ।।
អន៑យរ ហទិនೆំដុ មត៑តុ ស៑វបក៑ឞទ ហទិនៃទុ បទាធិការិគឡន៑នុ បរស៑បររិគೆ បរិចយវិល៑លទិរុវ មូវរុ គុប៑តចាររ មូលក តិឡិទុកೊឡ៑ឡុត៑តិទ៑ទីយា?
02005028a កច៑ចិទ៑ទ៑វិឞាមវិទិតះ ប៑រតិយត៑តឝ៑ច សរ៑វទា।
02005028c និត៑យយុក៑តោ រិបូន៑សរ៑វាន៑វីក៑ឞសេ រិបុសូទន।।
រិបុសូទន! ជាគរូកតೆយិំទ, អវរិគೆ តិឡិយទំតೆ នីនុ និន៑ន ឝត៑រុគឡ មេលೆ គមនវិដ៑ដិរុត៑តីយೆ តានೆ?
02005029a កចិវិទ៑វិនយសំបន៑នះ កុលបុត៑រោ ពហុឝ៑រុតះ।
02005029c អនសូយុរនុប៑រឞ៑ដា សត៑ក្ឫតស៑តេ បុរោហិតះ।।
និន៑ន បុរោហិតនុ វិនយសំបន៑ននេ? ឧត៑តម កុលទល៑លិ ជនិសិទវនេ? ពហឡឞ៑ដុ បំឌិតនេ? អសូយೆយិល៑លទេ ប៑រឝ៑និសុវវនេ? មត៑តុ នីនុ អវនន៑នុ សត៑ករិសុត៑តីយា?
02005030a កច៑ចិទគ៑និឞុ តេ យុក៑តោ វិធិជ៑ញោ មតិមាន្ឫជុះ।
02005030c ហុតំ ច ហោឞ៑យមាណំ ច កាលេ វេទយតេ សទា।।
អវនុ និន៑ន អគ៑និការ៑យគឡល៑លិ និរតនាគិទ៑ទានೆយេ? វិធិ-វិធានគឡន៑នុ តិឡិទុកೊំឌិទ៑ទានೆយេ? មត៑តុ អវនុ យាវាគ អាហុតិគឡន៑នុ កೊឌពេកុ ಎន៑នុវុទន៑នុ សទា តិឡិទិទ៑ទានೆយេ?
02005031a កច៑ចិទំគេឞុ និឞ៑ណាតោ ជ៑យោតិឞាំ ប៑រតិបាទកះ।
02005031c ឧត៑បាតេឞុ ច សរ៑វេឞុ ទៃវជ៑ញះ កុឝលស៑តវ।।
និន៑ន ជ៑យោតិឞិយុ វេទ មត៑តុ អទរ អំគគឡល៑លិ និឞ៑ណាតនាគិទ៑ទានೆយេ? ಎល៑ល ឧត៑បាតគឡល៑លិ មុំទេនាគពហុទុ ಎន៑នុវុទន៑នុ ប៑រតិបាទិសុវុទរល៑លិ កុឝលនាគិទ៑ទានೆ តានೆ?
02005032a កច៑ចិន៑មុខ៑យា មហត៑ស៑វេវ មធ៑យមេឞុ ច មធ៑យមាះ।
02005032c ជឃន៑យាឝ៑ច ជឃន៑យេឞុ ភ្ឫត៑យាះ ករ៑មសុ យោជិតាះ।।
នីនុ ឧត៑តមរន៑នុ ឧន៑នត ហុទ៑ទೆគೆ, មធ៑យមរន៑នុ មធ៑យម ហុទ៑ទೆគೆ, មត៑តុ វិនយាវំតរន៑នុ កೆឡហុទ៑ទೆគឡិគೆ និយោជិសិទ៑ទិ តានೆ?
02005033a អមាត៑យានុបធាតីតាន៑បិត្ឫបៃតាមហាំ ឝុចីន៑।
02005033c ឝ៑រេឞ៑ឋាំ ឝ៑រេឞ៑ឋេឞុ កច៑ចិត៑ត៑វំ និយោជយសិ ករ៑មសុ।।
បិត្ឫ បិតាមហរូ ឝុចិយាគិរុវ, ឝ៑រេឞ៑ឋរល៑លិយូ ឝ៑រេឞ៑ឋរាទ, មោសវន៑នុ មីរិរុវ មហាត៑មរន៑នុ និន៑ន មុខ៑យ មំត៑រិយន៑នាគិ និយោជិសិទ៑ទី តានೆ?
02005034a កច៑ចិន៑នោគ៑រេណ ទំឌេន ភ្ឫឝមុទ៑វេជិតប៑រជាះ।
02005034c រាឞ៑ដ៑រំ តវានុឝាសំតិ មំត៑រិណោ ភរតរ៑ឞភ।।
ភរតរ៑ឞភ! និន៑ន មំត៑រិគឡុ ប៑រជೆគឡន៑នុ ឧគ៑រ ឝិក៑ឞೆគឡិំទ ទំឌិសទេ និន៑ន រាឞ៑ដ៑រវន៑នុ អាឡុត៑តិទ៑ទារೆយេ?
02005035a កច៑ចិត៑ត៑វាំ នាវជានំតិ យាជកាះ បតិតំ យថា।
02005035c ឧគ៑រប៑រតិគ៑រហីតារំ កាមយានមិវ ស៑ត៑រិយះ।।
យាជករុ ជាតិយន៑នុ កឡೆទុកೊំឌវរន៑នុ កីឡាគិ កាណុវំតೆ មត៑តុ ប៑រីតិយុឡ៑ឡ អាទរೆ ឧគ៑រនាទ បតិយន៑នុ បត៑និយុ ហេគោ ហាគೆ និន៑ន ជនរុ និន៑នន៑នុ កីឡាគិ កាណុវុទិល៑ល តានೆ?
02005036a កច៑ចិទ៑ធ្ឫឞ៑ដឝ៑ច ឝូរឝ៑ច មតិមាន៑ធ្ឫតិមាំ ឝុចិះ।
02005036c កុលីនឝ៑ចានុរក៑តឝ៑ច ទក៑ឞះ សេនាបតិស៑តវ।।
និន៑ន សេនាបតិយុ ទ្ឫឞ៑ដិយុឡ៑ឡវនូ, ឝូរនូ, មតិវំតនូ, ធ្ឫតិវំតនូ, ឝុចិយូ, កុលីននូ សុំទរនូ, អនុរក៑តនូ, ទក៑ឞនូ អាគិទ៑ទានೆ តានេ?
02005037a កច៑ចិទ៑ពលស៑យ តេ មុខ៑យាះ សរ៑វេ យុទ៑ធវិឝារទាះ।
02005037c ទ្ឫឞ៑ដាបទានា វិក៑រាំតាស៑ត៑វយា សត៑ក្ឫត៑យ មានិតាះ।।
និន៑ន សរ៑វ សេនាមុខ៑យរូ យុទ៑ធវិឝារទរូ, មហាយុទ៑ធគឡន៑នុ មាឌិតោរិសិទវរូ, វិក៑រាំតរូ, មត៑តុ និន៑និំទ សត៑ក្ឫតរូ មានិតរូ អាគិទ៑ទារೆ តានೆ?
02005038a កច៑ចិទ៑ពលស៑យ ភក៑តំ ច វេតនំ ច យថោចិតំ।
02005038c សំប៑រាប៑តកាលំ ទាតវ៑យំ ទទាសិ ន វិករ៑ឞសិ।।
នីនុ និន៑ន សេនೆគೆ យថោចិត អាហារ, វេតនវន៑នុ កាលក៑កೆ សរិយាគិ, មុំទូឌទេ កೊឌុត៑តិទ៑ទីយೆ តានេ?
02005039a កាលាតិក៑រមណាទ៑ធ៑យេតេ ភក៑តវេតនយោរ៑ភ្ឫតាះ।
02005039c ភរ៑តុះ កុប៑យំតិ ទៅរ៑គត៑យាត៑សោៜនរ៑ថះ សុមហាន៑ស៑ម្ឫតះ।।
អាហារ-សំពឡគឡន៑នុ សមយក៑កೆ សរិយាគិ កೊឌទេ ឥទ៑ទរೆ សេវករុ ಒឌೆយន មេលೆ សិដ៑ដិគេឡុត៑តារೆ. អវរិគិទ៑ទ កೊរតೆយិំទាគិ មហា អនរ៑ថវេ អាគពហុទុ ಎំទុ ហេឡុត៑តារೆ.
02005040a កច៑ចិត៑សរ៑វេៜនុរក៑តាស៑ត៑វាំ កុលបុត៑រាះ ប៑រធានតះ।
02005040c កច៑ចិត៑ប៑រាណាំស៑តវារ៑ថេឞុ សំត៑យជំតិ សទា យុធិ।।
មុខ៑យវាគិ ಎល៑ល កុលីន បុត៑ររូ និន៑នល៑លិយេ អនុរក៑តរាគិទ៑ទារೆ តានೆ? អវរុ យាវាគលូ យុទ៑ធទល៑លិ និនគោស៑ករវាគិ ប៑រាណវន៑នុ តೊរೆយលុ សិទ៑ធរិទ៑ទារೆ តានೆ?
02005041a កច៑ចិន៑នៃកោ ពហូនរ៑ថាន៑សរ៑វឝះ សាំបរាយិកាន៑।
02005041c អនុឝាស៑សិ យថាកាមំ កាមាត៑មា ឝាសនាតិគះ।।
សេនೆយល៑លិ តន៑ន ស៑វារ៑ថក៑កោស៑ករ ឝាសនវន៑នុ មីរិ តនគិឞ៑ដពំទំតೆ អាឡុវ យារೊព៑ពនូ ឥល៑ល តានೆ?
02005042a កច៑ចិត៑បុរុឞការេណ បុរុឞះ ករ៑ម ឝោភយន៑।
02005042c លភតេ មានមធិកំ ភូយោ វា ភក៑តវេតនំ।।
តនគೆ វហិសិទ ជវាព៑ទារិគឡន៑នូ មីរិ, តន៑នទេ ប៑រេរណೆយិំទ កೆលសវន៑នុ សាធិសិទវនិគೆ វិឝេឞ សន៑មាន, អថវា វេតន អថវា អាហារវុ ទೊរកុត៑តទೆ តានೆ?
02005043a កច៑ចិទ៑វិទ៑យាវិនីតាំឝ៑ច នរាំ ជ៑ញានវិឝារទាន៑।
02005043c យថារ៑ហំ គុណតឝ៑ចៃវ ទានេនាភ៑យវបទ៑យសេ।।
វិធ៑យាវិនីតរុ មត៑តុ ជ៑ញានវិឝារទរិគೆ អវរ គុណក៑កೆ តក៑កំតೆ នីឌិ សំតោឞបឌិសុត៑តីយೆ តានೆ?
02005044a កច៑ចិទ៑ទារាន៑មនុឞ៑យាណាំ តវារ៑ថេ ម្ឫត៑យុមេយុឞាំ।
02005044c វ៑យសនំ ចាភ៑យុបេតានាំ ពិភរ៑ឞិ ភរតរ៑ឞភ।।
ភរតរ៑ឞភ! និនគាគិ ម្ឫត៑យុវន៑នុ ហೊំទិទវរ បត៑និយរិគೆ អថវា ពេរೆ យាវុទេ ការណក៑កೆ កឞ៑ដទល៑លិរុវវរិគೆ អារ៑ថិក ពೆំពលវន៑នុ នីឌុត៑តីយೆ តានೆ?
02005045a កច៑ចិទ៑ភយាទុបនតំ ក៑លីពំ វា រិបុមាគតំ।
02005045c យុទ៑ធេ វា វិជិតំ បារ៑ថ បុត៑រវត៑បរិរក៑ឞសិ।।
បារ៑ថ! យុទ៑ធទល៑លិ សោត អថវា ហೆទរិ ឝរណុពំទ អថវា មនស៑សន៑នុ ពទលាយិសិ ឝរណុពំទ ឝត៑រុវន៑នុ បុត៑រនន៑នុ ហេគោ ហាគೆ រក៑ឞិសុត៑តីយೆ តានೆ?
02005046a កច៑ចិត៑ត៑វមេវ សរ៑វស៑យាះ ប្ឫថិវ៑យាះ ប្ឫថិវីបតេ।
02005046c សមឝ៑ច នាភិឝំក៑យឝ៑ច យថា មាតា យថា បិតា।।
ប្ឫថិវីបតេ! ភូមិយល៑លិរុវ សរ៑វរន៑នូ, តាយិ អថវា តំទೆយំតೆ, សមនាគិ, ឝំកិសទេ នោឌិកೊឡ៑ឡុត៑តិទ៑ទីយೆ តានೆ?
02005047a កច៑ចិទ៑វ៑យសនិនំ ឝត៑រុំ និឝម៑យ ភរតរ៑ឞភ।
02005047c អភិយាសិ ជវេនៃវ សមីក៑ឞ៑យ ត៑រិវិធំ ពលំ।।
02005048a បារ៑ឞ៑ណិមូលំ ច វិជ៑ញាយ វ៑យវសាយំ បរាជយំ।
02005048c ពលស៑យ ច មហារាជ ទត៑ត៑វា វេតនមគ៑រតះ।।
ភរតរ៑ឞភ! មហារាជ! ឱរ៑វ ឝត៑រុវុ តೊំទរೆយល៑លិទ៑ទានೆ ಎំទុ កេឡិទាគ នីនុ តក៑ឞណ និន៑ន ត៑រិវិធ សេនೆយន៑នុ វីក៑ឞិសិ, ជយ មត៑តុ អបជយគឡុ នំតរ និរ៑ធរិសល៑បឌុត៑តទೆ ಎំទុ តិឡិទូ, មុំគឌ វេតនវន៑និត៑តុ, អវន មេលೆ ធាឡិយិឌុត៑តីយೆ តានೆ?
02005049a កច៑ចិច៑ច ពលមុខ៑យេភ៑យះ បររាឞ៑ដ៑រេ បរំតប।
02005049c ឧបច៑ឆន៑នានិ រត៑នានិ ប៑រយច៑ឆសិ យថារ៑ហតះ।।
បរំតប! ឝត៑រុវិន រាឞ៑ដ៑រទល៑លិ អឌគិរុវ រត៑ន សំបត៑តុគឡន៑នុ និន៑ន សេនាបតិគឡល៑លិ អវរ បទវិគೆ តក៑កំតೆ ហំចុត៑តីយೆ តានೆ?
02005050a កច៑ចិទាត៑មានមេវាគ៑រេ វិជិត៑យ វិជិតេំទ៑រិយះ।
02005050c បរាំ ជិគីឞសេ បារ៑ថ ប៑រមត៑តានជិតេំទ៑រិយាន៑।।
បារ៑ថ! មೊទលុ និន៑នន៑នុ នីនេ គೆទ៑ទុកೊំឌុ ជិតេំទ៑រិយនាគិ ប៑រមត៑តរូ អជិតេំទ៑រិយរូ អាទ និន៑ន ឝត៑រុគឡន៑នុ គೆល៑លុត៑តីយೆ តានេ?
02005051a កច៑ចិត៑តេ យាស៑យតះ ឝត៑រូន៑បូរ៑វំ យាំតិ ស៑វនុឞ៑ឋិតាះ।
02005051c សាម ទានំ ច ភេទឝ៑ច ទំឌឝ៑ច វិធិវទ៑គុណាះ।।
នីនុ ឝត៑រុគឡ មេលೆ ធាឡិយិឌុវ មೊទលុ សាម, ទាន, ភេទ, មត៑តុ ទំឌ ឦ នីតិគឡន៑នុ សរិយាគិ ពឡសុត៑តីយೆ តានೆ?
02005052a កច៑ចិន៑មូលំ ទ្ឫឍំ ក្ឫត៑វា យាត៑រាំ យាសិ វិឝាំ បតេ।
02005052c តាំឝ៑ច វិក៑រមសេ ជេតុំ ជិត៑វា ច បរិរក៑ឞសិ।।
វិឝាំបតេ! និន៑ន មូលវន៑នុ ទ្ឫឍបឌិសិកೊំឌេ យុទ៑ធក៑កೆ ហೊរឌុត៑តីយೆ តានೆ? នីនុ គೆល៑លលೆំទេ ហោរាឌុត៑តីយា មត៑តុ គೆទ៑ទវរន៑នុ រក៑ឞិសុត៑តីយា?
02005053a កច៑ចិទឞ៑ដាំគសំយុក៑តា ចតុរ៑វិធពលា ចមូះ।
02005053c ពលមុខ៑យៃះ សុនីតា តេ ទ៑វិឞតាំ ប៑រតិពាធនី।।
និន៑ន សេនೆយុ ចតុរ៑វិធវាគិទ៑ទុ ಎំដុ អំគគឡន៑នុ ហೊំទិទೆយេ? ឝត៑រុវន៑នុ សទೆពឌិយលុ សេនាបតិគឡិំទ ಒឡ៑ឡೆយ រីតិយល៑លិ នឌೆសល៑បឌុត៑តិវೆ តានೆ?
02005054a កច៑ចិល៑លវំ ច មុឞ៑ដិំ ច បររាឞ៑ដ៑រេ បរំតប।
02005054c អវិហាយ មហារាជ វិហំសិ សមរេ រិបូន៑।।
មហារាជ! បរំតប! ឝត៑រុវិន រាឞ៑ដ៑រទល៑លិ សុគ៑គិ មត៑តុ ពិត៑តុវ កាលវន៑នុ ពិដ៑ដុ សមរទល៑លិ ឝត៑រុវិន មេលೆ អាក៑រមណ មាឌុត៑តីយೆ តានೆ?
02005055a កច៑ចិត៑ស៑វបររាឞ៑ដ៑រេឞុ ពហវោៜធិក្ឫតាស៑តវ।
02005055c អរ៑ថាន៑សមនុតិឞ៑ឋំតិ រក៑ឞំតិ ច បរស៑បរំ।।
និន៑ន មត៑តុ បរ រាឞ៑ដ៑រគឡល៑លិ ឥរុវ និន៑ន អធិក្ឫតរិគೆ ហណទ កೊរតೆយិល៑ល តានេ មត៑តុ បរស៑បររន៑នុ រក៑ឞិសុត៑តារೆ តានೆ?
02005056a កច៑ចិទភ៑យវហារ៑យាណិ គាត៑រសំស៑បរ៑ឝកានិ ច।
02005056c ឃ៑រេយាណិ ច មហារាជ រក៑ឞំត៑យនុមតាស៑តវ।।
មហារាជ! និន៑ន អាហារ, អាភរណគឡុ មត៑តុ សុវាសនೆគឡន៑នុ កាយុវវរន៑នុ នីនេ អារិសិកೊំឌិទ៑ទីយೆ តានೆ?
02005057a កច៑ចិត៑កោឝំ ច កោឞ៑ឋំ ច វាហនំ ទ៑វារមាយុធំ।
02005057c អាយឝ៑ច ក្ឫតកល៑យាណៃស៑តវ ភក៑តៃរនុឞ៑ឋិតះ।।
និន៑ន កោឝ, កោឞ៑ឋ (បណត), វាហន, ទ៑វារ, អាយុធ, មត៑តុ តೆរិគೆគឡន៑នុ កាយុត៑តិរុវវរុ ಒឡ៑ឡೆយវរុ, និន៑នល៑លេ និរត ភក៑តរុ តានೆ?
02005058a កច៑ចិទាភ៑យំតរេភ៑យឝ៑ច ពាហ៑យេភ៑យឝ៑ច វិឝាំ បតេ।
02005058c រក៑ឞស៑យាត៑មានមេវាគ៑រេ តាំឝ៑ច ស៑វេភ៑យោ មិថឝ៑ច តាន៑।।
វិឝាំបតេ! ಒឡគិរលិ អថវា ហೊរគិរលិ, មೊទលុ និន៑នន៑នុ នីនុ រក៑ឞិសិកೊឡ៑ឡុត៑តីយೆ, នំតរ និន៑ន សេវករុ, មត៑តុ និន៑ន ពាំធវរុ តានೆ?
02005059a កច៑ចិន៑ន បានេ ទ៑យូតេ វា ក៑រីឌាសុ ប៑រមទាសុ ច।
02005059c ប៑រតិជានំតិ បូរ៑វាហ៑ណេ វ៑យយំ វ៑យសនជំ តវ।
បាន, ទ៑យូត, វ៑យេឝ៑យೆយរೊឌនೆ សំគ ឥត៑យាតិ វ៑យសនគឡិគೆ សំពំធិសិទ និន៑ន ខរ៑ចុ ಎឞ៑ដាយិតೆំទុ និន៑ន សេវករុ ប៑រាតះកាលទល៑លិ តិឡិសុវុទិល៑ល តានೆ?
02005060a កច៑ចិទាយស៑យ ចារ៑ធេន ចតុរ៑ភាគេន វា បុនះ।
02005060c បាទភាគៃស៑ត៑រិភិរ៑វាបិ វ៑យយះ សំឝោធ៑យតេ តវ।
និន៑ន ខរ៑ចុវೆច៑ចគឡុ និន៑ន អាទាយទ អរ៑ធភាគវោ អថវា កាលុភាគវោ អថវា មុក៑កាលុភាគវោ?
02005061a កចិវិជ៑ជ៑ញាតីន៑គុរូន៑វ្ឫទ៑ធាន៑វណិជះ ឝិល៑បិនះ ឝ៑រិតាន៑।
02005061c អភីក៑ឞ៑ណមនុគ្ឫហ៑ណាសិ ធនធាន៑យេន ទុរ៑គតាន៑।।
កឞ៑ដទល៑លិរុវ និន៑ន ជ៑ញាតិ-ពាំធវរន៑នូ, អាចារ៑យរន៑នូ, វ្ឫទ៑ធរន៑នូ, វរ៑តករន៑នូ, ឝិល៑បិគឡន៑នូ, និន៑ន ឥតរ អាឝ៑រិតរន៑នូ ធន-ទាន៑យគឡន៑និត៑តុ សំតៃសុវೆ តានೆ?
02005062a កច៑ចិទាយវ៑យយេ យុក៑តាះ សរ៑វេ គណកលេខកាះ।
02005062c អនុតិឞ៑ឋំតិ បូរ៑វាហ៑ណេ និត៑យមាយវ៑យយំ តវ।।
និន៑ន អាយវ៑យយ បរិឝីលនೆយល៑លិ និយុក៑ត សរ៑វ គណក លេខករូ ទិននិត៑យទ អាយវ៑យយវន៑នុ បូរ៑វាហ៑ណទល៑លិយេ និនគೆ វរទិ មាឌុត៑តារೆ តានេ?
02005063a កច៑ចិទរ៑ថេឞុ សំប៑រៅឍាន៑ ហិតកាមាននុប៑រិយាន៑।
02005063c នាបករ៑ឞសិ ករ៑មភ៑យះ បូរ៑វមប៑រាប៑យ កិល៑ពិឞំ।।
អរ៑ថឝាស៑ត៑រទល៑លិ អនុភវហೊំទិទ៑ទ និន៑ន ហិតកាមិ, អនុប៑រិយ អធិការិគឡន៑នុ, មೊទលុ យាវុទេ តរហទ តប៑បុ ឥល៑លទិទ៑ទរូ តೆគೆទុហាកិល៑ល តានೆ?
02005064a កច៑ចិទ៑វិទិត៑វា បុរុឞានុត៑តមាធមមធ៑យមាន៑।
02005064c ត៑វំ ករ៑មស៑វនុរូបេឞុ និយោជយសិ ភារត।।
ភារត! ឧត៑តម, មធ៑យម មត៑តុ អធម បុរុឞរន៑នុ តិឡិទុ នីនុ អវរិគೆ អនុរូប កೆលសគឡល៑លិ និយោជិសុត៑តីយೆ តានೆ?
02005065a កច៑ចិន៑ន លុព៑ធាឝ៑ចៅរា វា វៃរិណោ វា វិឝាំ បតេ।
02005065c អប៑រាប៑តវ៑យវហារា វា តវ ករ៑មស៑វនុឞ៑ឋិតាះ।।
វិឝាំបតេ! ហណទាសೆយិរុវវរន៑នូ, កឡ៑ឡរន៑នូ, វៃរិគឡន៑នូ មត៑តុ វ៑យវហារទល៑លិ អនុភវវិល៑លទវរន៑នូ អធិការស៑ថានទល៑លិ ឥដ៑ដុកೊំឌិល៑ល តានೆ?
02005066a កច៑ចិន៑ន លុព៑ធៃឝ៑ចៅរៃរ៑វា កុមារៃះ ស៑ត៑រីពលេន វា।
02005066c ត៑វយា វា បីឌ៑យតេ រាឞ៑ដ៑រំ កច៑ចិត៑បុឞ៑ដាះ ក្ឫឞីវលាះ।।
លោភិគឡិំទលូ, កឡ៑ឡរិំទលូ, កុមាររិំទលូ, ស៑ត៑រីពលទិំទលូ អថវា និន៑និំទលូ រាឞ៑ដ៑រវុ បីឌೆគೊឡគាគិល៑ល តានೆ? ក្ឫឞិករុ សំតុឞ៑ដរាគិទ៑ទារೆ តានೆ?
02005067a កច៑ចិទ៑រាឞ៑ដ៑រេ តឌាគានិ បូរ៑ណានិ ច មហាំតិ ច।
02005067c ភាគឝោ វិនិវិឞ៑ដានិ ន ក្ឫឞិរ៑ទេវមាត្ឫកា।।
និន៑ន រាឞ៑ដ៑រទល៑លិ ಎល៑លា កឌೆ តុំពិទ ទೊទ៑ទ ទೊឌ៑ឌ កೆរೆគឡន៑នុ និរ៑មិសិទ៑ទីយೆ តានេ? ក្ឫឞិយុ ទៃវ តរុវ មឡೆយ មេលೆ មាត៑រ អវលំពិតវាគិល៑ល តានೆ?
02005068a កច៑ចិទ៑ពីជំ ច ភក៑តំ ច ករ៑ឞកាយាវសីទតេ।
02005068c ប៑រតិកំ ច ឝតំ វ្ឫទ៑ធ៑យា ទទាស៑យ្ឫណមនុគ៑រហំ।।
ក្ឫឞិករ ពីជធាន៑យ អថវា អាហារ ធាន៑យគឡុ កឌិមೆយាទរೆ, អវរិគೆ នូរក៑កೆ ಒំទរំតೆ មាសិកវ្ឫទ៑ធិយន៑នុ បឌೆទុកೊំឌុ សាលវន៑នុ កೊឌុត៑តីយೆ តានេ?
02005069a កច៑ចិត៑ស៑វនុឞ៑ឋិតា តាត វារ៑ត៑តា តេ សាធុភិរ៑ជនៃះ।
02005069c វារ៑ត៑តាយាំ សំឝ៑រិតស៑តាត លោកោៜយំ សុខមេធតេ।।
មគូ! នំពិកೆគೆ អរ៑ហ សាធុ ជនរុ និន៑ន មុខ៑យ ឥលាខೆគឡន៑នុ នោឌិកೊឡ៑ឡុត៑តិរុវរុ តានೆ? ឯកೆំទរೆ មុខ៑យ ឥលាខೆគឡុ សរិយាគិ នឌೆទរೆ មាត៑រ លោកវុ សុខ មត៑តុ អភិវ្ឫទ៑ធិយន៑នុ ហೊំទុត៑តទೆ.
02005070a កច៑ចិច៑ឆុចិក្ឫតះ ប៑រាជ៑ញាះ បំច បំច ស៑វនុឞ៑ឋិតាះ।
02005070c ក៑ឞេមំ កុរ៑វំតិ សំហត៑យ រាជំ ជនបទេ តវ।।
រាជន៑! និឞ៑ឋរូ, ប៑រាជ៑ញរូ, ន៑យាយបររូ មត៑តុ និនគೆ វិធេយរាគិរុវ ឰទុ អធិការិគឡុ7 និន៑ន នគរទ ប៑រតិ គ៑រាមីណ ប៑រទេឝទល៑លិ ឥរុវរុ តានೆ? ឥវរុ ಒគ៑គដ៑ដិនល៑លិ កೆលសមាឌិ ក៑ឞេម តរុត៑តារೆ តានេ?
02005071a កច៑ចិន៑នគរគុប៑ត៑យរ៑ថំ គ៑រាមា នគរវត៑ក្ឫតាះ।
02005071c គ៑រាមវច៑ច ក្ឫតា រក៑ឞា តេ ច សរ៑វេ តទរ៑បណាះ।।
នគរគឡ រក៑ឞណೆគោស៑ករ គ៑រាមគឡល៑លិយូ នគរគឡល៑លិរុវំថೆ វ៑យវស៑ថೆមាឌលាគិទೆ តានೆ? គ៑រាមគឡ រក៑ឞೆគោស៑ករ ಎល៑ល ហឡ៑ឡិគឡល៑លិយូ គ៑រាមគឡល៑លិរុវ សៅករ៑យគឡិវೆ តានೆ8?
02005072a កច៑ចិទ៑ពលេនានុគតាះ សមានិ វិឞមាណិ ច।
02005072c បុរាណចៅរាះ សាធ៑យក៑ឞាឝ៑ចរំតិ វិឞយេ តវ।।
និន៑ន ទេឝទល៑លិ សៃន៑យវុ សម មត៑តុ វិឞម ប៑រទេឝគឡល៑លិយូ នគរគឡល៑លិយូ សំចរិសិ កឡ៑ឡរន៑នុ ហុឌុកុត៑តិរុត៑តារೆ តានೆ?
02005073a កច៑ចិត៑ ស៑ត៑រិយះ សាំត៑វយសិ កច៑ចិត៑តាឝ៑ច សុរក៑ឞិតាះ।
02005073c កច៑ចិន៑ន ឝ៑រទ៑ទធាស៑យាសាំ កច៑ចិទ៑គុហ៑យំ ន ភាឞសេ।।
ស៑ត៑រីយរន៑នុ សំតវិសុត៑តីយೆ មត៑តុ អវរនន៑នុ រក៑ឞិសុត៑តិរុវೆ តានೆ? អាទរೆ អវរ មេលೆ តុំពា នំពិកೆយន៑និឌុវុទិល៑ល តានೆ? អវរೊំទិគೆ រហស៑យវិឞយគឡន៑នុ ហេឡិកೊឡ៑ឡុវុទិល៑ល តានೆ?
02005074a កច៑ចិច៑ចារាន៑និឝិ ឝ៑រុត៑វា តត៑ការ៑យមនុចិំត៑យ ច।
02005074c ប៑រិយាណ៑យនុភវំ ឝេឞេ វិទិត៑វាភ៑យំតរំ ជនំ।।
គូឍចាររ វរទិយន៑នុ កេឡិ មាឌពេកាទ ការ៑យទ កុរិតុ យោចិសិ, ಒឡគិរុវវរុ យារೆំទុ តិឡិទុ នំតរ សុខវាគិ សុរក៑ឞិតវាគិ មលគុត៑តីយೆ តានೆ?
02005075a កច៑ចិទ៑ទ៑វៅ ប៑រថមៅ យាមៅ រាត៑រ៑យាំ សុប៑ត៑វា វិឝាំ បតេ।
02005075c សំចិំតយសិ ធរ៑មារ៑ថៅ យាម ឧត៑ថាយ បឝ៑ចិមេ।।
វិឝាំបតេ! រាត៑រិយ មೊទលុ ಎរឌុ យាមគឡល៑លិ និទ៑ទೆ មាឌិ កೊនೆយ យាមទល៑លិ ಎទ៑ទុ ធរ៑មារ៑ថ វិឞយគឡ កុរិតុ ចិំតិសុត៑តីយೆ តានೆ?
02005076a កច៑ចិទ៑ទរ៑ឝយសេ និត៑យំ មនុឞ៑យាន៑សមលំក្ឫតាន៑।
02005076c ឧត៑ថាយ កាលេ កាលជ៑ញះ សហ បាំឌវ មំត៑រិភិះ।।
បាំឌវ! សកាលទល៑លិ ಎទ៑ទុ, និត៑យវិធិគឡន៑នុ បូរៃសិ, សមលំក្ឫតនាគិ, កាលជ៑ញ មំត៑រិគឡೊំទិគೆ បុរជនរ ទរ៑ឝន មាឌុត៑តីយೆ តានೆ?
02005077a កច៑ចិទ៑រក៑តាំពរធរាះ ខឌ៑គហស៑តាះ ស៑វលំក្ឫតាះ।
02005077c អភិតស៑ត៑វាមុបាសំតេ រក៑ឞណារ៑ថមរិំទម।।
អរិំទម! កೆំបុ ឧឌុគೆគឡន៑នុ ធរិសិ កឌ៑គគឡន៑នុ ហិឌិទិរុវ, អលំក្ឫត អំគរក៑ឞករុ សុត៑តលូ ឥទ៑ទុ យាវាគលូ និន៑នន៑នុ រក៑ឞិសិរុត៑តារೆ តានೆ?
02005078a កច៑ចិទ៑ទំឌ៑យេឞុ យមវត៑បូជ៑យេឞុ ច វិឝាំ បតេ।
02005078c បរីក៑ឞ៑យ វរ៑តសេ សម៑យគប៑រិយេឞុ ប៑រិយេឞុ ច।।
វិឝាំបតេ! ន៑យាយក៑កೆ ពំទ វិឞយគឡល៑លិ, ឝិក៑ឞೆនីឌពេកាទវរិគೆ មត៑តុ គៅរវិសពេកាទវរិគೆ, និនគិឞ៑ដវាទវរាគិទ៑ទរូ ឥឞ៑ដវិល៑លទវរាគិទ៑ទរូ សំបូរ៑ណវាគិ បរីក៑ឞិសិ យមនំតೆ វរ៑តិសុត៑តីយೆ តានೆ?
02005079a កច៑ចិច៑ឆារីរមាពាធមៅឞធៃរ៑និយមេន វា।
02005079c មានសំ វ្ឫទ៑ធសេវាភិះ សទា បារ៑ថាបករ៑ឞសិ।।
បារ៑ថ! ឝារីរិក ពាធೆគឡន៑នុ ឳឞធ មត៑តុ បថ៑យគឡិំទ មត៑តុ មានសិក ពាធೆគឡន៑នុ វ្ឫទ៑ធរ សេវೆ មាឌុវុទរិំទ សទា ហោគលាឌិសិកೊឡ៑ឡុត៑តីយೆ តានೆ?
02005080a កច៑ចិទ៑វៃទ៑យាឝ៑ចិកិត៑សាយាមឞ៑ដាំគាយាំ វិឝារទាះ।
02005080c សុហ្ឫទឝ៑ចានុរក៑តាឝ៑ច ឝរីរេ តេ ហិតាះ សទា।।
និន៑ន ឝរីរ ហិតវន៑នុ នោឌិកೊឡ៑ឡុវ វៃទ៑យរុ អឞ៑ដាំគ9 ចិកិត៑សೆយល៑លិ វិឝារទរុ, ស៑នេហបររុ មត៑តុ អនុរក៑តរុ តានೆ?
02005081a កច៑ចិន៑ន មានាន៑មោហាទ៑វា កាមាទ៑វាបិ វិឝាំ បតេ।
02005081c អរ៑ថិប៑រត៑យរ៑ថិនះ ប៑រាប៑តានបាស៑យសិ កថំ ចន।।
វិឝាំបតេ! លោភទិំទលាគលី, មោហទិំទលាគលី, អភិមានទិំទាគលី នីនុ និន៑នល៑លិគೆ ពំទិរុវ អរ៑ថិ-ប៑រត៑យរ៑ថិគឡន៑នុ10 ಎំទូ ហិំទೆ កឡុហិសុវុទិល៑ល តានೆ?
02005082a កច៑ចិន៑ន លោភាន៑មោហាទ៑វា វិឝ៑រំភាត៑ប៑រណយេន វា।
02005082c អាឝ៑រិតានាំ មនុឞ៑យាណាំ វ្ឫត៑តិំ ត៑វំ សំរុណត៑សិ ច।।
លោភទិំទាគលី, មោហទិំទាគលី, គೊំទលទិំទាគលី, អថវា ប៑រីតិយិំទាគលី និន៑ន អាឝ៑រិតរាគិរុវ មនុឞ៑យរ ជីវនវ្ឫត៑តិយន៑នុ និល៑លិសុវុទិល៑ល តានೆ?
02005083a កច៑ចិត៑បៅរា ន សហិតា យេ ច តេ រាឞ៑ដ៑រវាសិនះ।
02005083c ត៑វយា សហ វិរុធ៑យំតេ បរៃះ ក៑រីតាះ កថំ ចន।।
នគរទល៑លិ វាសិសុវវរ សហិត និន៑ន រាឞ៑ដ៑រទល៑លិ វាសិសិរុវវរុ ឝត៑រុគឡ ប៑រេរណೆយិំទ និន៑ន វិរុទ៑ធ ಒដ៑ដិគೆ ប៑រតិភដិសុត៑តិល៑ល តានೆ?
02005084a កច៑ចិត៑តេ ទុរ៑ពលះ ឝត៑រុរ៑ពលេនោបនិបីឌិតះ।
02005084c មំត៑រេណ ពលវាន៑កឝ៑ចិទុភាភ៑យាំ វា យុធិឞ៑ឋិរ।।
យុធិឞ៑ឋិរ! និន៑ន ទុរ៑ពលឝត៑រុវន៑នុ ពលប៑រយោគិសិ និយំត៑រណទល៑លិដ៑ដុកೊំឌិទ៑ទីយೆ តានೆ? មត៑តុ និនគិំថ ហೆច៑ចុ ពលឝាលិយាគិរុវវរន៑នុ បរស៑បរ វិចារវិនិមយទិំទ តೊំទរೆកೊឌទ ហាគೆ នោឌិកೊឡ៑ឡុត៑តិទ៑ទីយೆ តានೆ?
02005085a កច៑ចិត៑សរ៑វេៜនុរក៑តាស៑ត៑វាំ ភូមិបាលាះ ប៑រធានតះ।
02005085c កច៑ចិត៑ប៑រាណាំស៑ត៑វទរ៑ថេឞុ សំត៑យជំតិ ត៑វយា ហ្ឫតាះ।।
និន៑ន អធីនទល៑លិរុវ ភូមិបាលរೆល៑លរូ និន៑នល៑លិយេ អនុរក៑តរាគិទ៑ទារೆ តានೆ? មត៑តុ និនគាគិ ប៑រាណវន៑នុ តೊរೆយលូ សិទ៑ធរិទ៑ទារೆ តានೆ?
02005086a កច៑ចិត៑តេ សរ៑វវិទ៑យាសុ គុណតោៜរ៑ចា ប៑រវរ៑តតេ।
02005086c ព៑រាហ៑មណានាំ ច សាធូនាំ តវ និះឝ៑រេយសេ ឝុភា।।
នីនុ និន៑ន ಒឡ៑ឡೆយទក៑កាគិយេ សរ៑វ វិធ៑យೆគឡល៑លិ អវរិគិរុវ គុណមដ៑ដក៑កនុគុណវាគិ ព៑រាហ៑មណរុ មត៑តុ សាធុគឡន៑នុ គៅរវិសុត៑តីយೆ តានೆ?
02005087a កច៑ចិទ៑ធរ៑មេ ត៑រយីមូលេ បូរ៑វៃរាចរិតេ ជនៃះ।
02005087c វរ៑តមានស៑តថា ករ៑តុំ តស៑មិន៑ករ៑មណិ វរ៑តសេ।।
និន៑ន បូរ៑វជ ជនរិំទ អាចរិតគೊំឌ មូរុវេទគឡេ មូល ធរ៑មទំតೆ នឌೆទុកೊឡ៑ឡុត៑តិទ៑ទេយೆ មត៑តុ ករ៑មគឡល៑លិ និរតនាគិទ៑ទីយೆ តានೆ?
02005088a កច៑ចិត៑តវ គ្ឫហេៜន៑នានិ ស៑វាទូន៑យឝ៑នំតិ វៃ ទ៑វិជាះ।
02005088c គុណវំតិ គុណោបេតាស៑តវាធ៑យក៑ឞំ សទក៑ឞិណំ।।
និន៑ន មនೆយល៑លិ និន៑ន សម៑មុខទល៑លិ គុណវំត ទ៑វិជរុ ទក៑ឞិណೆគឡន៑នុ បឌೆទុ ស៑វាទយុក៑ត ឧត៑តម ឩដវន៑នុ ឧណ៑ណុត៑តារೆ តានೆ?
02005089a កច៑ចិត៑ក៑រតូនេកចិត៑តោ វាជបេយាំឝ៑ច សរ៑វឝះ।
02005089c បុំឌរីកាំឝ៑ច ការ៑ត៑ស៑ន៑យೆន យតសេ ករ៑តុមាត៑មវាន៑।।
ឯកចិត៑តនាគិ អាត៑មវន៑នុ ជយិសិ, វាជបេយ មត៑តុ បុំឌរីក ក៑រតុគឡន៑នុ សំបូរ៑ណវាគិ មាឌលុ ប៑រយត៑និសុត៑តិរុវೆ តានೆ?
02005090a កច៑ចិជ៑ជ៑ញាតីន៑គុរូន៑វ្ឫទ៑ធាន៑ទៃវតាំស៑តាបសានបិ।
02005090c ចៃត៑យាំឝ៑ច វ្ឫក៑ឞាន៑កល៑យាណាន៑ព៑រាហ៑មណាំឝ៑ច នមស៑យសិ।।
នីនុ ជ៑ញាតិ-ពាំធវរន៑នុ, គុរុគឡន៑នុ, វ្ឫទ៑ធរន៑នុ, ទេវតೆគឡន៑នុ, តាបសរន៑នុ, ចៃត៑យគឡន៑នុ, មំគឡករ វ្ឫក៑ឞគឡន៑នុ, ព៑រាហ៑មណរន៑នុ នមស៑ករិសុត៑តីយೆ តានೆ?
02005091a កច៑ចិទេឞា ច តេ ពុទ៑ធិរ៑វ្ឫត៑តិរេឞា ច តេៜនឃ।
02005091c អាយុឞ៑យា ច យឝស៑យា ច ធរ៑មកាមារ៑ថទរ៑ឝិនី।।
11អនឃ! អាយុស៑សន៑នូ យឝវន៑នូ វ្ឫទ៑ធិសុវ, ធរ៑មកាមារ៑ថគឡន៑នុ តោរិសុវ ឥទរំតೆយេ ពុទ៑ធិ មត៑តុ នឌតೆគឡិំទ និន៑ន ទេឝវន៑នុ អាឡុត៑តិទ៑ទីយೆ តានೆ?
02005092a ឯតយា វរ៑តមានស៑យ ពុទ៑ធ៑យា រាឞ៑ដ៑រំ ន សីទតិ।
02005092c វិជិត៑យ ច មហីំ រាជា សោៜត៑យំតំ សុខមេធតេ।।
ឦ រីតិ ពុទ៑ធិយុក៑តនាគិ នឌೆទុកೊឡ៑ឡុវវន រាឞ៑ដ៑រវុ នាឝវាគុវុទិល៑ល មត៑តុ អំថហ រាជនុ មហិយន៑នុ គೆទ៑ទុ អត៑យំត សុខវន៑នុ ហೊំទុត៑តានೆ.
02005093a កច៑ចិទារ៑យោ វិឝុទ៑ធាត៑មា ក៑ឞារិតឝ៑ចៅរករ៑មណិ।
02005093c អទ្ឫឞ៑ដឝាស៑ត៑រកុឝលៃរ៑ន លោភាទ៑វធ៑យតេ ឝុចិះ।।
អារ៑យ វិឝុទ៑ធាត៑មរ មេលೆ កឡ៑ឡតនទ អបវាទន៑នុ ហೊរិសិ លោភទិំទលោ មំទពុទ៑ធិយិំទលោ វធೆយាគទ ហាគೆ នោឌិកೊឡ៑ឡុត៑តីយೆ តានೆ?
02005094a ប្ឫឞ៑ដោ គ្ឫហីតស៑តត៑ការី តជ៑ជ៑ញៃរ៑ទ្ឫឞ៑ដះ សការណះ।
02005094c កច៑ចិន៑ន មុច៑យតេ ស៑តេនោ ទ៑រវ៑យលោភាន៑នររ៑ឞភ।।
នររ៑ឞភ! ប៑រឝ៑នೆគឡិគೊឡគាគិ, អវនន៑នុ សលករណೆគឡೊឌនೆ នោឌិទវរ សាក៑ឞិយ ប៑រការ សೆរೆហិឌិទុ ពំធនទល៑លិដ៑ដ អបរាធិយុ លំចទ ការណទិំទ ពិឌុគឌೆ ហೊំទពហុទេ?
02005095a វ៑យុត៑បន៑នេ កច៑ចិទាឍ៑យស៑យ ទរិទ៑រស៑យ ច ភារត।
02005095c អរ៑ថាន៑ន មិថ៑យា បឝ៑យំតិ តវាមាត៑យា ហ្ឫតា ធនៃះ।।
ភារត! ಒំទុវេឡೆ ធនិក មត៑តុ ពឌវន មធ៑យೆ ជគឡ ពំទាគ និន៑ន អមាត៑យរុ លំចវន៑នុ តೆគೆទុកೊំឌុ សុឡ៑ឡុ និរ៑ធារគឡន៑នុ នីឌុត៑តារೆយេ?
02005096a នាស៑តិក៑យមន្ឫតំ ក៑រោធំ ប៑រមាទំ ទីរ៑ឃសូត៑រតាំ।
02005096c អទរ៑ឝនំ ជ៑ញានវតាមាលស៑យំ ក៑ឞិប៑តចិត៑តតាំ।।
02005097a ឯកចិំតនមរ៑ថានាមនរ៑ថជ៑ញៃឝ៑ច ចិំតនំ।
02005097c និឝ៑ចិតានាមនារំភំ មំត៑រស៑យាបរិរក៑ឞណំ।।
02005098a មំគល៑យស៑យាប៑រយោគំ ច ប៑រសំគំ វិឞយេឞុ ច।
02005098c កច៑ចិត៑ត៑វំ វរ៑ជយស៑យេតាន៑រាជទោឞាំឝ៑ចតុរ៑ទឝ।।
នាស៑តិក៑យ (ទេវរល៑លិ នំពិកೆយន៑និឌទិរុវុទុ), អន្ឫត (សុឡ៑ឡុ ហេឡុវុទុ), ក៑រោធ (សិដ៑ដុ), ប៑រមាទ (អជាគរូកតೆ), ទីរ៑ឃសូត៑រតೆ (សុត៑តុពឡសិ យោជិសុវុទុ, កೆលស មាឌុវុទុ), ជ៑ញានវន៑នុ កាណទិរុវុទុ (វិវេកតೆយន៑នុ អលក៑ឞិសុវុទុ), អាលស៑យ (សោមារិតន), ក៑ឞិប៑តចិត៑តតೆ (សទា មរೆយុវិកೆ), ಒព៑ពនិំទលេ សលហೆ សូចនೆគឡន៑នុ ស៑វីករិសុវុទុ, អភិវ្ឫទ៑ធិ យោជនೆគឡ កុរិតុ អវុគឡ ពគ៑គೆ តិឡិយទិទ៑ទវរិំទ សលហೆ សូចនೆគឡន៑នុ បឌೆយុវុទុ, និរ៑ធរិសិទ ការ៑យគឡន៑នុ តឌវាគិ អារំភិសុវុទុ, មំត៑រាលោចនೆគឡន៑នុ គៅប៑យវាគិ ឥឌទេ ឥរុវុទុ, មំគលការ៑យគឡន៑នុ កៃគೊឡ៑ឡទេ ឥរុវុទុ, មត៑តុ សុខភោគគឡល៑លិយេ តೊឌគិរុវុទុ ឥវេ ហទិនាល៑ជុ រាជទោឞគឡន៑នុ នីនុ វរ៑ជិសិទ៑ទីយೆ តានេ?
02005099a កច៑ចិត៑តេ សផលា វេទាះ កច៑ចិត៑តេ សផលំ ធនំ।
02005099c កច៑ចិត៑តេ សផលា ទារាះ កច៑ចិត៑តេ សផលំ ឝ៑រុតំ।।
វេទគឡុ សផលវាគិវೆយេ? ធនវុ សផលវាគិទೆយេ? ហೆំឌតិយរុ សផលវាគិទ៑ទារೆយេ? មត៑តុ កលិតិទ៑ទិទុ សផលវាគិទೆយេ?”
02005100 យុធិឞ៑ឋិរ ឧវាច।
02005100a កថំ វៃ សផលា វេទាះ កថំ វៃ សផលំ ធនំ।
02005100c កថំ វៃ សផលា ទារាះ កថំ វៃ សផលំ ឝ៑រុតំ।।
យុធិឞ៑ឋិរនុ ហេឡិទនុ: “វេទគឡុ ហេគೆ សផលវាគុត៑តវೆ? ធនវុ ហេគೆ សផលវាគុត៑តទೆ? បត៑និយរុ ហេគೆ សផលវាគុត៑តារೆ? មត៑តុ កលិតិទ៑ទិទុ ហេគೆ សផលវាគុត៑តទೆ?”
02005101 នារទ ឧវាច।
02005101a អគ៑និហោត៑រផលា វេទា ទត៑តភុក៑តផលំ ធនំ।
02005101c រតិបុត៑រផលា ទារាះ ឝីលវ្ឫត៑តផលំ ឝ៑រុតំ।।
នារទនុ ហេឡិទនុ: “វេទគឡុ អគ៑និហោត៑រទល៑លិ ផលវន៑នុ នីឌុត៑តវೆ. ធនវុ ភោគ មត៑តុ ទានគឡល៑លិ សផលវាគុត៑តទೆ. បត៑និយរុ រតិក៑រីឌೆយល៑លិ មត៑តុ សំតានទល៑លិ ផលវន៑នុ នីឌុត៑តារೆ. មត៑តុ កលិតិទ៑ទិទុ ឝីល មត៑តុ នឌវឡិកೆយល៑លិ សផលវាគុត៑តទೆ.””
02005102 វៃឝំបាយន ឧវាច।
02005102a ឯតទាខ៑យាយ ស មុនិរ៑នារទះ សុមហាតបាះ।
02005102c បប៑រច៑ឆានំតរមិទំ ធរ៑មាត៑មានំ យុធិឞ៑ឋិរំ।।
វៃឝំបាយននុ ហេឡិទនុ: “អា សុមហាតប នារទនុ ឦ រីតិ ហេឡិទ នំតរ អរិំទម ធរ៑មាត៑ម យុធិឞ៑ឋិរនន៑នុ កេឡិទនុ:
02005103 នារទ ឧវាច।
02005103a កច៑ចិទភ៑យាគតា ទូរាទ៑វណិជោ លាភការណាត៑।
02005103c យថោក៑តមវហារ៑យំតេ ឝុល៑កំ ឝុល៑កោបជីវិភិះ।।
នារទនុ ហេឡិទនុ: “តೆរិគೆយ អធិការិគឡុ ទូរទេឝគឡិំទ លាភគឡិសលೆំទុ ពំទិរុវ វរ៑តករិំទ យថោក៑ត ឝុល៑កវន៑នុ តೆគೆទុកೊឡ៑ឡុត៑តារೆ តានೆ?
02005104a កច៑ចិត៑តេ បុរុឞា រាជន៑បុរេ រាឞ៑ដ៑រេ ច មានិតាះ।
02005104c ឧបានយំតិ បណ៑យានិ ឧបធាភិរវំចិតាះ।।
រាជន៑! តម៑ម ទ៑រវ៑យគឡន៑នុ តំទ អវរន៑នុ និន៑ន រាឞ៑ដ៑រទ នគរគឡល៑លិ មោសមាឌទេ វំចនೆ មាឌទេ គៅរវទិំទ កាណុត៑តារೆ តានೆ?
02005105a កច៑ចិច៑ឆ្ឫណោឞិ វ្ឫទ៑ធានាំ ធរ៑មារ៑ថសហិតា គិរះ।
02005105c និត៑យមរ៑ថវិទាំ តាត តថា ធរ៑មានុទរ៑ឝិនាំ।।
មគូ! អរ៑ថវិទ, ធរ៑មានុទរ៑ឝិគឡាទ វ្ឫទ៑ធរិំទ នីនុ និត៑យវូ ធរ៑មារ៑ថសហិត មាតុគឡន៑នុ កេឡុត៑តិរុត៑តីយೆ តានೆ?
02005106a កច៑ចិត៑តេ ក្ឫឞិតំត៑រេឞុ គោឞុ បុឞ៑បផលេឞុ ច।
02005106c ធរ៑មារ៑ថំ ច ទ៑វិជាតិភ៑យោ ទីយតេ មធុសរ៑បិឞី।।
សុគ៑គិយ កាលទល៑លិ, គោវុគឡុ ករុហាកុវ កាលទល៑លិ, មរគឡុ ហូពិឌុវ មត៑តុ ហណ៑ណុគឡន៑នុ បឌೆយុវ កាលទល៑លិ ធរ៑មារ៑ថ វ្ឫទ៑ធិគោស៑ករ ទ៑វិជរិគೆ ជេនុ មត៑តុ តុប៑បគឡ ទាន មាឌុត៑តីយೆ តានೆ?
02005107a ទ៑រវ៑យោបករណំ កច៑ចិត៑សរ៑វទា សរ៑វឝិល៑បិនាំ।
02005107c ចាតុរ៑មាស៑យាវរំ សម៑យម៑និយតំ សំប៑រយច៑ឆសិ।।
នីនុ យាវាគលូ ಎល៑ល ឝិល៑បិគឡិគូ នាល៑កុតិំគឡ មុំគឌ ទ៑រវ៑យោបករណគឡន៑នុ កೊឌុត៑តីយೆ តានೆ?
02005108a កច៑ចិត៑ក្ឫតំ វិជានីឞេ ករ៑តារំ ច ប៑រឝំសសិ।
02005108c សតាំ មធ៑យេ មហារាជ សត៑ករោឞិ ច បូជយន៑।।
មហារាជ! ការ៑យ មត៑តុ ករ៑តាររន៑នុ គុរុតិសិ, ប៑រឝំសិសិ, សាត៑វិករ មធ៑យೆ បូជិសិ សត៑ករិសុត៑តីយೆ តានೆ?
02005109a កច៑ចិត៑សូត៑រាណិ សរ៑វាណិ គ្ឫហ៑ណាសិ ភរតរ៑ឞភ।
02005109c ហស៑តិសូត៑រាឝ៑វសូត៑រាណិ រថសូត៑រាណិ ចាភិភោ।।
ភរតរ៑ឞភ! វិភោ! សរ៑វ សូត៑រគឡន៑នុ-ហស៑តិសូត៑រ, អឝ៑វសូត៑រ, រថ សូត៑រគឡន៑នុ បឌೆទិទ៑ទីយೆ តានೆ?
02005110a កច៑ចិទភ៑យស៑យតេ ឝឝ៑វទ៑គ្ឫហេ តេ ភរតរ៑ឞភ।
02005110c ធនុរ៑វេទស៑យ សូត៑រំ ច យំត៑រសូត៑រំ ច នាគរំ।।
ភរតរ៑ឞភ! និន៑ន មនೆយល៑លិ ធនុរ៑វេទ សូត៑រ, នគរ និរ៑មាណ យំត៑រ សូត៑រគឡ អធ៑យយនវុ សទា នឌೆយុត៑តទೆ តានೆ?
02005111a កច៑ចិទស៑ត៑រាណិ សរ៑វាណិ ព៑រហ៑មទំឌឝ៑ច តេៜនឃ।
02005111c វិឞយោគាឝ៑ច តេ សរ៑វេ វិទិតាះ ឝត៑រុនាឝនាះ।।
អនឃ! និនគೆ ឝត៑រុគឡន៑នុ នាឝបឌិសពល៑ល សរ៑វ អស៑ត៑រគឡ, ព៑រហ៑មទំឌទ មត៑តុ វិឞយោគ ប៑រយោគគឡೆល៑លវូ តិឡិទិទೆ តានೆ?
02005112a កច៑ចិទគ៑និភយាច៑ចៃវ សរ៑បវ៑យាលភយាត៑តថា।
02005112c រោគរក៑ឞោភយាច៑ចៃវ រាឞ៑ដ៑រំ ស៑វំ បរិរក៑ឞសិ।।
នីនុ និន៑ន រាឞ៑ដ៑រវន៑នុ អគ៑និភយ, សរ៑ប ភយ, វ៑យាលភយ, រោគភយ មត៑តុ រាក៑ឞសភយគឡិំទ រក៑ឞិសុត៑តិទ៑ទីយೆ តានೆ?
02005113a កច៑ចិទំធាំឝ៑ច មូកាំឝ៑ច បំគូន៑វ៑យំគានពាំធវាន៑।
02005113c បិតេវ បាសិ ធរ៑មជ៑ញ តថា ប៑រវ៑រជិតានបិ।।
ធរ៑មជ៑ញ! អំធរន៑នូ, មូករន៑នូ, កុំដរន៑នូ, វិកលាំគរន៑នូ, អនាថរន៑នូ, បរិវ៑រាជករន៑នូ តំទೆយោបាទិយល៑លិ បរិរក៑ឞិសុត៑តិរុវ តានೆ?””
02005114 12វៃឝំបាយន ឧវាច।
02005114a ឯតាះ កុរូណាំ ឫឞភោ មហាត៑មា। ឝ៑រុត៑វា គិរោ ព៑រាហ៑មណសត៑តមស៑យ।
02005114c ប៑រណម៑យ បាទាវភិវាទ៑យ ហ្ឫឞ៑ដោ। រាជាព៑រវីន៑នារទំ ទេវរូបំ।।
វៃឝំបាយននុ ហេឡិទនុ: “អា មហាត៑ម ព៑រាហ៑មណសត៑តមន មាតុគឡន៑នុ កេឡិ សំតោឞគೊំឌ កុរុវ្ឫឞភ រាជនុ អា ទេវរូបិ នារទន បាទគឡិគೆ អភិវំទិសិ នមស៑ករិសិ ហេឡិទនុ:
02005115a ឯវំ ករិឞ៑យាមិ យថា ត៑វយោក៑តំ। ប៑រជ៑ញា ហិ មេ ភូយ ឯវាភិវ្ឫទ៑ធា।
02005115c ឧក៑ត៑វា តថា ចៃវ ចការ រាជា। លេភេ មហីំ សាគរមេខលាំ ច।।
“នន៑ន ប៑រជ៑ញೆយន៑នុ ឥន៑នូ វ្ឫទ៑ធិគೊឡិសិទ នីនុ ហេឡិទ មាតុគឡំតೆយេ នឌೆទុកೊឡ៑ឡុត៑តេនೆ.” អា រាជនុ ហាគೆ ហេឡិទុទល៑លទេ អទរំតೆយេ មាឌិ សាគរទិំទ អាវ្ឫត មហិយន៑នុ បឌೆទនុ.
02005116 នារទ ឧវាច।
02005116a ឯវំ យោ វរ៑តតេ រាជា ចាតុរ៑វរ៑ណ៑យស៑យ រក៑ឞណេ।
02005116c ស វិហ្ឫត៑យេហ សុសុខី ឝក៑រស៑យៃតិ សលោកតាំ।।
នារទនុ ហេឡិទនុ: “ឦ រីតិយល៑លិ យាវ រាជនុ នឌೆទុកೊឡ៑ឡុត៑តានោ អវនុ ចាតុរ៑វរ៑ណ៑យទវរន៑នុ រក៑ឞិសិ, ឦ ភូមិយល៑លិ សុខី ជីវនវន៑នុ បឌೆទុ ឝក៑រន លោកវន៑នុ ហೊំទុត៑តានೆ.””
សមាប៑តិ
ឝ៑រី មហាភារតេ សភាបរ៑វណិ សភាបរ៑វណិ នារទប៑រឝ៑នមុខេន រាជធរ៑មានុឝាសនេ បំចមោៜធ៑យាយះ।।
ឥទុ ឝ៑រីមហាភារតទល៑លិ សភាបរ៑វទល៑លិ សភាបរ៑វទល៑លិ នារទនិំទ ប៑រឝ៑នೆគឡ មូលក រាជធរ៑មទ កុរិតុ ឧបទេឝ ಎន៑នុវ ឰទនೆយ អធ៑យាយវុ.
-
ប៑រាតះកាលទល៑លិ ធរ៑មសាធនೆយន៑នូ មទ៑យាហ៑នទល៑លិ អរ៑ថសាធនೆយន៑នូ, រាត៑រិយល៑លិ កាមសាធនೆយន៑នូ មាឌពេកೆំទុ ហេឡុត៑តារೆ. ↩︎
-
វក៑តា ប៑រគល៑ភោ មេធាវី ស៑ម្ឫតិមាន៑ នយវិត៑កវិះ ಎំទុ អារុ រាជគុណគឡន៑នុ វិវរិសុត៑តារೆ. វក៑តា -ពេរೆ ពេរೆ ជនរೊំទិគೆ, អមាត៑យរೊឌនೆ, ចាររೊឌនೆ, គូឍចាររೊឌនೆ, ហេគೆ មាតនាឌពេកុ ಎន៑នវ សរិយាទ តិឡុវឡិកೆយុឡ៑ឡវនុ. ប៑រគល៑ភះ -ឝត៑រុគឡ វិនាឝទ វិឞយទល៑លិ ក៑ឞិប៑រវាគិ និរ៑ធារគឡន៑នុ តೆគೆទុកೊឡ៑ឡុវវនុ. មេធាវី -តរ៑កពុទ៑ធិយុឡ៑ឡវនុ, វិវេកិ. ស៑ម្ឫតិមាន៑ -ហិំទេនាយិតុ ಎន៑នុវុទន៑នុ វិមរ៑ឝិសិ មុំទេនាគពេកុ, អាគពហុទុ ಎន៑នុវ បរាមរ៑ឝೆយុឡ៑ឡវនុ. នយវិត៑ -នីតិឝាស៑ត៑រវន៑នុ ចೆន៑នាគិ តិឡិទិរុវវនុ. កវិះ -ឝុក៑រាចារ៑យនំតೆ បាំឌិត៑យវុឡ៑ឡវនុ. ↩︎
-
សាម, ទាន, ភេទ, ទំឌ, មំត៑រ, ឳឞធ, មត៑តុ ឥំទ៑រជាល ឥវុ ឝត៑រុគឡន៑នុ គೆល៑លលុ អនុសរិសពេកាទ ឯឡុ ឧបាយគឡុ. ↩︎
-
ក្ឫឞិ, វាណិជ៑យ, មារ៑គនិរ៑មាណ, សេតុនិរ៑មាណ, កោដೆគឡ និរ៑មាណ, អាហារធាន៑យគឡ សំរក៑ឞណೆ, មត៑តុ ខនិជគឡន៑នុ តೆគೆយុវ គណិគឡ និរ៑មាណ ឥវេ រាជរុ មាឌពេកាទ ಎំដុ ការ៑យយោជនೆគឡុ. ↩︎
-
កឝ៑ចិន៑ប៑រក្ឫតយះ សប៑ត លុប៑តា ន ភរតរ៑ឞភ ಎន៑នុវ ឝ៑លោកវូ ឥទೆ. សប៑ត៑រប៑រក្ឫតិគឡន៑នុ សប៑ត រាជ៑យាំគគឡុ ಎំទូ បរិគណិសុត៑តារೆ: ស៑វាមី, សុហ្ឫត៑, កោឝ, រាឞ៑ដ៑រ, ទុរ៑គ, ពល. អធិការិគឡ រូបទល៑លិ ឯឡុ ប៑រក្ឫតិគឡុ ទុរ៑គាធ៑យក៑ឞ, ពលាធ៑យក៑ឞ, ធរ៑មាធ៑យក៑ឞ, ចមូបតិ, បុរោហិត, វៃទ៑យ, មត៑តុ ជ៑យៅតិឞិក. ↩︎
-
មំត៑រិគឡល៑លិរពេកាទ គុណគឡុ: ឝុទ៑ទាចារវុឡ៑ឡវរុ, កុលីនរុ, អសាធារណ មនោនៃរ៑មល៑យវិរវវរុ, អាត៑មសមានរុ, វ្ឫទ៑ធរុ, រាជនីតិយល៑លិ ពោធនೆមាឌលុ សមរ៑ថរាទវរុ, មត៑តុ រាជនល៑លិយេ អនុរក៑តរាគិរុវវរុ. ↩︎
-
ឰទុ អធិការិគឡុ ប៑រឝាស៑តា (គ៑រាមរក៑ឞក), សមាហរ៑តា (វ៑យវសាយ វាណិជ៑យគឡ មេល៑វិចារណೆ), សំវិធាតា (និយមគឡន៑នុ ជារិគೊឡិសុវ), លេខក (លೆក៑កបត៑រគឡន៑នុ នោឌិកೊឡ៑ឡុវវនុ) មត៑តុ សាក៑ឞិ. ↩︎
-
គ៑រាមគឡល៑លិយូ នគរគឡល៑លិរុវ សៅករ៑យគឡិវೆយេ? ហឡ៑ឡិគឡុ គ៑រាមគឡាគិយូ, គ៑រាមគឡុ បុរគឡាគិយូ, មត៑តុ បុរគឡុ នគរគឡាគិយូ អភិវ្ឫទ៑ធិ ហೊំទុត៑តិវೆយេ? ↩︎
-
ិទាន, បូរ៑វលិំគ, រូប, អបឝយ, សំប៑រាប៑តិ, ឳឞធ, រោគ, បរិចារក - ឥវុ អឞ៑ដាំគគឡុ. នាឌី, មល, មូត៑រ, ជិហ៑វា, នេត៑រ, រូប, ឝព៑ធ, ស៑បរ៑ឞ ឥវូ កូឌ អឞ៑ដាំគគឡុ. ↩︎
-
វ៑យាជ៑យវន៑នុ តೆគೆទុកೊំឌុ ពំទិរុវ វាទិ-ប៑រតិវាទិគឡុ ↩︎
-
ភារតទរ៑ឝន សំបុដទល៑លិ ឥន៑នೊំទុ ឝ៑លោកវិទೆ: កឝ៑ចិច៑ឆោកោ ន មនុរ៑វា ត៑វយា ប៑រោត៑សាទ៑យតេៜនឃ । អបិ មំគលហស៑តឝ៑ច ជនះ បារ៑ឝ៑វេ នុ តិឞ៑ឋតិ ।। អរ៑ថាត៑ - អនឃ! និឞ៑ការណវាឯ នីនុ យារិគូ ទុះខ-កោបគឡន៑នុ ឧំដុមាឌុត៑តិល៑ល តានೆ? មត៑តុ មំគល វស៑តុគឡន៑នុ ហិឌិទ ជនរុ និន៑ន បក៑កទល៑លិ និំតិរុត៑តារೆ តានೆ? ↩︎
-
ឥទក៑កូ មೊទលុ ឥន៑នូ ಒំទុ ឝ៑លោកវុ ភារតទរ៑ឝន សំបុដទល៑លិទೆ - ឞឌនរ៑ថា មហារាជ កច៑ចិត៑តេ ប្ឫឞ៑ឋតះ ក្ឫតាះ । និទ៑រាលស៑យំ ភយំ ក៑រោធោៜមារ៑ទវំ ទីរ៑ឃសូត៑រតា ।। អរ៑ថាត៑ - មហារាជ! អតិនិទ៑រೆ, សោមារិតន, ភយ, កោប, កឋោរតೆ, មត៑តុ ការ៑យគឡន៑នុ និធានវាគិ មាឌុវុទុ - ឦ អនរ៑ថការិ អារុ ទោឞគឡន៑នុ ទូរវិដ៑ដិរុវೆ តានೆ? ↩︎