પ્રવેશ
।। ઓં ઓં નમો નારાયણાય।। શ્રી વેદવ્યાસાય નમઃ ।।
શ્રી કૃષ્ણદ્વૈપાયન વેદવ્યાસ વિરચિત
શ્રી મહાભારત
સભા પર્વ
સભા પર્વ
અધ્યાય 3
સાર
મયસભॆય નિર્માણ (1-34).
02003001 વૈશંપાયન ઉવાચ।
02003001a અથાબ્રવીન્મયઃ પાર્થમર્જુનં જયતાં વરં।
02003001c આપૃચ્છે ત્વાં ગમિષ્યામિ ક્ષિપ્રમેષ્યામિ ચાપ્યહં1।।
વૈશંપાયનનુ હેળિદનુ: “વિજયિગળલ્લિ શ્રેષ્ઠ પાર્થ અર્જુનનિગॆ મયનુ હેળિદનુ: “નાનુ ઈગ હॊરડુત્તિદ્દેનॆ. બેગનॆ હિંદિરુગિબિડુત્તેનॆ. નન્નન્નુ કેળુ.
02003002a ઉત્તરેણ તુ કૈલાસં મૈનાકં પર્વતં પ્રતિ।
02003002c યક્ષ્યમાણેષુ સર્વેષુ દાનવેષુ તદા મયા।
02003002e કૃતં મણિમયં ભાંડં રમ્યં બિંદુસરઃ પ્રતિ।।
02003003a સભાયાં સત્યસંધસ્ય યદાસીદ્વૃષપર્વણઃ।
02003003c આગમિષ્યામિ તદ્ગૃહ્ય યદિ તિષ્ઠતિ ભારત।।
કૈલાસદ ઉત્તરદ મેરુપર્વતદલ્લિ ऎલ્લ દાનવરૂ યાગમાડબેકॆંદિદ્દાગ નાનુ રમ્ય બિંદુ સરોવરદ બળિ ऒંદુ મણિમય ભંડારવન્નુ રચિસિદ્દॆ. અદન્નુ સત્યસંધ વૃષપર્વન સભॆયલ્લિ ઇટ્ટિદ્દॆ. ભારત! અદુ ઇન્નૂ અલ્લિ ઇદ્દરॆ નાનુ હોગિ તॆગॆદુકॊંડુ બરુત્તેનॆ.
02003004a તતઃ સભાં કરિષ્યામિ પાંડવાય યશસ્વિને।
02003004c મનઃપ્રહ્લાદિનીં ચિત્રાં સર્વરત્નવિભૂષિતાં।।
અદરિંદ યશસ્વિનિ પાંડવનિગાગિ ऎલ્લર મનસ્સન્નૂ અહ્લાદિસુવ સર્વરત્નભૂષિત સુંદર સભॆયન્નુ નિર્મિસુત્તેનॆ
02003005a અસ્તિ બિંદુસરસ્યેવ ગદા શ્રેષ્ઠા કુરૂદ્વહ।
02003005c નિહિતા યૌવનાશ્વેન રાજ્ઞા હત્વા રણે રિપૂન્।
02003005e સુવર્ણબિંદુભિશ્ચિત્રા ગુર્વી ભારસહા દૃઢા।।
02003006a સા વૈ શતસહસ્રસ્ય સમ્મિતા સર્વઘાતિની।
02003006c અનુરૂપા ચ ભીમસ્ય ગાંડીવં ભવતો યથા।।
કુરુદ્દહ! બિંદુસરોવરદલ્લિ રાજ યૌવનાશ્વનુ રણદલ્લિ રિપુગળન્નુ સંહરિસિ ઇટ્ટ શ્રેષ્ઠ ગદॆયॊંદિદॆ. અદુ ભારવાગિદॆ, દॊડ્ડદાગિદॆ. સુંદર, સુવર્ણબિંદુગળિંદ અલંકૃતગॊંડુ સુંદરવાગિદॆ. ધૃડવાગિદ્દુ શતસહસ્ર સેનॆયલ્લિ ऎલ્લરન્નૂ સંહરિસબલ્લદ્દુ. નિનગॆ ગાંડીવવુ હેગો હાગॆ ભીમનિગॆ અદુ અનુરૂપવાદદ્દુ.
02003007a વારુણશ્ચ મહાશંખો દેવદત્તઃ સુઘોષવાન્।
02003007c સર્વમેતત્પ્રદાસ્યામિ ભવતે નાત્ર સંશયઃ।
02003007e ઇત્યુક્ત્વા સોઽસુરઃ પાર્થં પ્રાગુદીચીમગાદ્દિશં।।
મત્તુ વરુણન સુઘોષદિંદॊડગૂડિદ દેવદત્ત મહાશંખવૂ ઇદॆ. ઇવॆલ્લવન્નુ નિનગॆ તંદુ કॊડુત્તેનॆ. અદરલ્લિ સંશયવે ઇલ્લ!” પાર્થનલ્લિ ઈ રીતિ માતનાડિ આ અસુરનુ આગ્નેય દિક્કિનલ્લિ હોદનુ.
02003008a ઉત્તરેણ તુ કૈલાસં મૈનાકં પર્વતં પ્રતિ।
02003008c હિરણ્યશૃંગો ભગવાન્મહામણિમયો ગિરિઃ।।
02003009a રમ્યં બિંદુસરો નામ યત્ર રાજા ભગીરથઃ।
02003009c દૃષ્ટ્વા ભાગીરથીં ગંગામુવાસ બહુલાઃ સમાઃ।।
કૈલાસદ ઉત્તરદલ્લિ મૈનાક પર્વતદ કડॆ હિરણ્મય શિખરવન્નુ હॊંદિદ ऒંદુ પૂજનીય મણિમય મહાગિરિયિદॆ. અલ્લિયે રાજ ભગીરથનુ બહળ વર્ષગળુ ભાગીરથિ ગંગॆયન્નુ નોડુત્તા વાસિસુત્તિદ્દ બિંદુ ऎંબ હॆસરિન રમ્ય સરોવરવિદॆ.
02003010a યત્રેષ્ટ્વા સર્વભૂતાનામીશ્વરેણ મહાત્મના।
02003010c આહૃતાઃ ક્રતવો મુખ્યાઃ શતં ભરતસત્તમ।।
02003011a યત્ર યૂપા મણિમયાશ્ચિત્યાશ્ચાપિ હિરણ્મયાઃ।
02003011c શોભાર્થં વિહિતાસ્તત્ર ન તુ દૃષ્ટાંતતઃ કૃતાઃ।।
ભરતસત્તમ! અલ્લિયે મહાત્મ સર્વભૂતેશ્વરનુ યાગ મંટપદ મણિમય સ્થંભગળન્નુ મત્તુ હિરણ્મય યાગ કુંડવન્નુ, સુંદરવાગિ કાણલિક્કॆંદે હॊરતુ દૃષ્ટાંતવન્નુ નીડલિક્કલ્લ, રચિસિ ऒંદુ નૂરુ મુખ્ય યાગગળન્નુ માડિદ્દનુ.
02003012a યત્રેષ્ટ્વા સ ગતઃ સિદ્ધિં સહસ્રાક્ષઃ શચીપતિઃ।
02003012c યત્ર ભૂતપતિઃ સૃષ્ટ્વા સર્વલોકાન્સનાતનઃ।
02003012e ઉપાસ્યતે તિગ્મતેજા વૃતો ભૂતૈઃ સહસ્રશઃ।।
ઇદે સ્થળદલ્લિ શચીપતિ સહસ્રાક્ષનુ સિદ્ધિયન્નુ પડॆદનુ. અલ્લિયે તિગ્મતેજસ્વિ ભૂતપતિયુ સનાતન સર્વલોકગળન્નૂ સૃષ્ટિસિ સહસ્રારુ ભૂતગળિંદ સુત્તુવરॆદુ ઉપાસિતનાગિદ્દનુ.
02003013a નરનારાયણૌ બ્રહ્મા યમઃ સ્થાણુશ્ચ પંચમઃ।
02003013c ઉપાસતે યત્ર સત્રં સહસ્રયુગપર્યયે।।
અલ્લિયે નર નારાયણરુ, બ્રહ્મ, યમ, મત્તુ ઐદનॆયદાગિ સ્થાણુવુ સહસ્રયુગગળિગॊમ્મॆ સત્રવન્નુ નડॆસુત્તારॆ.
02003014a યત્રેષ્ટં વાસુદેવેન સત્રૈર્વર્ષસહસ્રકૈઃ।
02003014c શ્રદ્ધધાનેન સતતં શિષ્ટસંપ્રતિપત્તયે।।
અદે સ્થળદલ્લિ વાસુદેવનુ સહસ્રવર્ષગળ સત્રવન્નુ શ્રદ્ધॆયિંદ સતતવાગિ શિષ્ટરિગॆ કલિસલોસુગ આયોજિસુત્તાનॆ.
02003015a સુવર્ણમાલિનો યૂપાશ્ચિત્યાશ્ચાપ્યતિભાસ્વરાઃ।
02003015c દદૌ યત્ર સહસ્રાણિ પ્રયુતાનિ ચ કેશવઃ।।
અલ્લિ કેશવનુ સહસ્રારુ સંખ્યॆગળલ્લિ સુવર્ણમાલॆગળિંદલંકૃત કંબગળન્નૂ મત્તુ હॊળॆયુત્તિરુવ યજ્ઞવેદિકॆગળન્નૂ કॊટ્ટિદ્દનુ.
02003016a તત્ર ગત્વા સ જગ્રાહ ગદાં શંખં ચ ભારત।
02003016c સ્ફાટિકં ચ સભાદ્રવ્યં યદાસીદ્વૃષપર્વણઃ।
02003016e કિંકરૈઃ સહ રક્ષોભિરગૃહ્ણાત્સર્વમેવ તત્।।
ભારત! અલ્લિગॆ હોગિ આ રાક્ષસનુ ગદॆ, શંખ, મત્તુ વૃષપર્વનલ્લિદ્દ સ્ફટિક સભાદ્રવ્યગળॆલ્લવન્નૂ કિંકરર સહાયદિંદ ऎત્તિકॊંડનુ.
02003017a તદાહૃત્ય તુ તાં ચક્રે સોઽસુરોઽપ્રતિમાં સભાં।
02003017c વિશ્રુતાં ત્રિષુ લોકેષુ દિવ્યાં મણિમયીં શુભાં।।
અવॆલ્લવન્નૂ તॆગॆદુકॊંડુ બંદુ અવનુ સુરરદ્દો ऎંદુ તોરુવ, અપ્રતિમ, દિવ્ય, મણિમય, મૂરૂ લોકગળલ્લિયૂ વિશ્રુત શુભ સભॆય નિર્માણદલ્લિ તॊડગિદનુ.
02003018a ગદાં ચ ભીમસેનાય પ્રવરાં પ્રદદૌ તદા।
02003018c દેવદત્તં ચ પાર્થાય દદૌ શંખમનુત્તમં2।।
અવનુ અપ્રતિમ ગદॆયન્નુ ભીમસેનનિગॆ કॊટ્ટનુ મત્તુ અનુત્તમ દેવદત્ત શંખવન્નુ પાર્થનિગિત્તનુ.
02003019a સભા તુ સા મહારાજ શાતકુંભમયદ્રુમા।
02003019c દશ કિષ્કુસહસ્રાણિ સમંતાદાયતાભવત્।।
મહારાજ! નૂરુ ગટ્ટિ સ્તંભગળિંદ કૂડિદ આ સભॆયુ પરિધિયલ્લિ હત્તુ સાવિર કિષ્કુગળદ્દાગિત્તુ.
02003020a યથા વહ્નેર્યથાર્કસ્ય સોમસ્ય ચ યથૈવ સા।
02003020c ભ્રાજમાના તથા દિવ્યા બભાર પરમં વપુઃ।।
આ અતિ દિવ્ય સુંદર સભॆયુ અગ્નિ, સૂર્ય અથવા ચંદ્રનંતॆ હॊળॆયુત્તિત્તુ.
02003021a પ્રતિઘ્નતીવ પ્રભયા પ્રભામર્કસ્ય ભાસ્વરાં।
02003021c પ્રબભૌ જ્વલમાનેવ દિવ્યા દિવ્યેન વર્ચસા।।
કાંતિયલ્લિ સૂર્યન કાંતિયન્નૂ મીરુત્તિદॆયો ऎંબંતિદ્દ અદુ દેવતॆગળ વર્ચસ્સિનિંદ ઉરિયુત્તિદॆયો ऎંબંતॆ હॊળॆયુત્તિત્તુ.
02003022a નગમેઘપ્રતીકાશા દિવમાવૃત્ય વિષ્ઠિતા।
02003022c આયતા વિપુલા શ્લક્ષ્ણા વિપાપ્મા વિગતક્લમા।।
અતિ ऎત્તરદ આ વિસ્તાર સુંદર સભॆયુ પર્વત અથવા મોડગળંતॆ આકાશવન્નુ મુટ્ટિ નિંતિત્તુ મત્તુ નોડિદવર આયાસવન્નॆલ્લ નીગિસુત્તિત્તુ.
02003023a ઉત્તમદ્રવ્યસંપન્ના મણિપ્રાકારમાલિની।
02003023c બહુરત્ના બહુધના સુકૃતા વિશ્વકર્મણા।।
ઉત્તમ દ્રવ્યગળિંદ નિર્મિતવાગિ મણિયુક્ત ગોડॆગળિંદ સુત્તુવરॆયલ્પટ્ટ અદુ વિશ્વકર્મન સુકૃતદિંદ બહુ રત્ન મત્તુ બહુ ધનગળિંદ ભરિતવાગિત્તુ.
02003024a ન દાશાર્હી સુધર્મા વા બ્રહ્મણો વાપિ તાદૃશી।
02003024c આસીદ્રૂપેણ સંપન્ના યાં ચક્રેઽપ્રતિમાં મયઃ।।
મયનુ ઇદક્કॆ નીડિદ્દ રૂપ સંપન્નતॆગॆ દાશાર્હન સુધર્મવાગલી બ્રહ્મન સભॆયાગલી સરિસાટિયાગુવંતિરલિલ્લ.
02003025a તાં સ્મ તત્ર મયેનોક્તા રક્ષંતિ ચ વહંતિ ચ।
02003025c સભામષ્ટૌ સહસ્રાણિ કિંકરા નામ રાક્ષસાઃ।।
02003026a અંતરિક્ષચરા ઘોરા મહાકાયા મહાબલાઃ।
02003026c રક્તાક્ષાઃ પિંગલાક્ષાશ્ચ શુક્તિકર્ણાઃ પ્રહારિણઃ।।
મયન આજ્ઞॆયંતॆ કિંકરરॆંબ હॆસરિન ऎંટુ સહસ્ર રાક્ષસરુ આ સભॆયન્નુ કાયુત્તિદ્દરુ. અંતરિક્ષચરિ ઘોર, મહાકાય, મહાબલિગળૂ આગિદ્દ અવરુ રક્તાક્ષરૂ, પિંગળાક્ષરૂ, શુક્તિકર્ણરૂ, મત્તુ પ્રહારિગળૂ આગિદ્દરુ.
02003027a તસ્યાં સભાયાં નલિનીં ચકારાપ્રતિમાં મયઃ।
02003027c વૈડૂર્યપત્રવિતતાં મણિનાલમયાંબુજાં।।
02003028a પદ્મસૌગંધિકવતીં નાનાદ્વિજગણાયુતાં।
02003028c પુષ્પિતૈઃ પમ્કજૈશ્ચિત્રાં કૂર્મમત્સ્યૈશ્ચ શોભિતાં।।
આ સભॆયલ્લિ મયનુ અપ્રતિમ વૈડૂર્યદ ऎલॆગળુ મત્તુ મણિયુક્ત દંટુગળન્નુળ્ળ કમલ, પદ્મ, સૌગંધિકા પુષ્પગળિંદ, પુષ્પિત નાનાવિધદ નીરુ સસ્યગળિંદ, પંકજગળુ, કૂર્મ મત્સ્યગળિંદ તુંબિ શોભનીયવાદ ऒંદુ સરોવરવન્નુ નિર્મિસિદનુ.
02003029a સૂપતીર્થામકલુષાં સર્વર્તુસલિલાં શુભાં।
02003029c મારુતેનૈવ ચોદ્ધૂતૈર્મુક્તાબિંદુભિરાચિતાં।।
અદરॊળગॆ નિધાનવાગિ મॆટ્ટિલુગળુ જારિદ્દવુ, નીરુ કॆસરિલ્લદॆ શુભ્રવાગિત્તુ. ऎલ્લ ઋતુગળલ્લિયૂ તુંબિરુત્તિત્તુ મત્તુ અદરલ્લિરુવ મુક્તબિંદુગળંતિરુવ પુષ્પગળુ મંદ મારુતવુ બીસલુ તેલાડુત્તિદ્દવુ.
02003030a મણિરત્નચિતાં તાં તુ કે ચિદભ્યેત્ય પાર્થિવાઃ।
02003030c દૃષ્ટ્વાપિ નાભ્યજાનંત તેઽજ્ઞાનાત્પ્રપતંત્યુત।।
મણિરત્નગળિંદ રચિતગॊંડ અદન્નુ નોડિદ કॆલવુ પાર્થિવરુ સરોવરવॆંદુ કંડરૂ ગુરુતિસલાગદॆ અજ્ઞાનદિંદ અદરॊળગॆ બિદ્દરુ.
02003031a તાં સભામભિતો નિત્યં પુષ્પવંતો મહાદ્રુમાઃ।
02003031c આસન્નાનાવિધા નીલાઃ શીતચ્છાયા મનોરમાઃ।।
આ સભॆય સુત્તલૂ નિત્યવૂ પુષ્પવંત, નાનાવિધદ નીલ શીત નॆરળન્નુ નીડુવ મનોરમ મહાદ્રુમગળુ નિંતિદ્દવુ.
02003032a કાનનાનિ સુગંધીનિ પુષ્કરિણ્યશ્ચ સર્વશઃ।
02003032c હંસકારંડવયુતાશ્ચક્રવાકોપશોભિતાઃ।।
ऎલ્લॆડॆયલ્લિયૂ સુંગંધ કાનનગળુ, હંસ, બાતુકોળિ મત્તુ ચક્રવાક શોભિતગॊંડ પુષ્કરણિગળુ ઇદ્દવુ.
02003033a જલજાનાં ચ માલ્યાનાં સ્થલજાનાં ચ સર્વશઃ।
02003033c મારુતો ગંધમાદાય પાંડવાન્સ્મ નિષેવતે।।
મારુત ગાળિયુ નીરુ મત્તુ નॆલગળલ્લિ બॆળॆદ પુષ્પગળॆલ્લવુગળ સુવાસનॆયન્નુ હॊત્તુ પાંડવર બળિ બીસુત્તિત્તુ.
02003034a ઈદૃશીં તાં સભાં કૃત્વા માસૈઃ પરિચતુર્દશૈઃ।
02003034c નિષ્ઠિતાં ધર્મરાજાય મયો રાજ્ઞે ન્યવેદયત્।।
ઈ રીતિયાગિત્તુ આ મયનિંદ હદિનાલ્કુ તિંગળુગળલ્લિ નિર્મિત સભॆ! સંપૂર્ણવાદ નંતર મયનુ રાજ ધર્મરાજનિગॆ તિળિસિદનુ.”
સમાપ્તિ
ઇતિ શ્રી મહાભારતે સભાપર્વણિ સભાપર્વણિ સભાનિર્માણે તૃતીયોઽધ્યાયઃ।।
ઇદુ શ્રી મહાભારતદ સભાપર્વદલ્લિ સભાપર્વદલ્લિ સભાનિર્માણવॆન્નુવ મૂરનॆય અધ્યાયવુ.