pravēśa
।। ōṁ ōṁ namō nārāyaṇāya।। śrī vēdavyāsāya namaḥ ।।
śrī kr̥ṣṇadvaipāyana vēdavyāsa viracita
śrī mahābhārata
ādi parva
khāṁḍavadāha parva
adhyāya 215
sāra
iṁdraniṁda sadā rakṣisalpaṭṭiruva khāṁḍava vanavannu suḍalu tanage sahāyamāḍabēkeṁdu agniyu kr̥ṣṇārjunaralli kēḷikoḷḷuvudu (1-11). tamage samarthavāda āyudha-rathagaḷu bēku eṁdu arjunanu kēḷikoḷḷuvudu (12-19).
01215001 vaiśaṁpāyana uvāca।
01215001a sō'bravīdarjunaṁ caiva vāsudēvaṁ ca sātvataṁ।
01215001c lōkapravīrau tiṣṭhaṁtau khāṁḍavasya samīpataḥ।।
vaiśaṁpāyananu hēḷidanu: “khāṁḍavada samīpadalliyē niṁtidda lōkapravīra arjuna mattu sātvata vāsudēva ibbarannū uddēśisi avanu hēḷidanu:
01215002a brāhmaṇō bahubhōktāsmi bhuṁjē'parimitaṁ sadā।
01215002c bhikṣē vārṣṇēyapārthau vāmēkāṁ tr̥ptiṁ prayacchatāṁ।।
“sadā atiyāgi tinnuva bahubhōkta brāhmaṇanu nānu. vārṣṇēya! pārtha! nānu nimmalli oṁdu bhikṣeyannu kēḷuttiddēne. nannannu tr̥ptagoḷisi.”
01215003a ēvamuktau tamabrūtāṁ tatastau kr̥ṣṇapāṁḍavau।
01215003c kēnānnēna bhavāṁstr̥pyēttasyānnasya yatāvahē।।
avanu hīge hēḷalu, kr̥ṣṇa-pāṁḍavaru kēḷidaru: “yāvudariṁda nīnu tr̥ptigoḷḷuve? adannē nāvu ninage tegedukoṁḍu baruttēve.”
01215004a ēvamuktaḥ sa bhagavānabravīttāvubhau tataḥ।
01215004c bhāṣamāṇau tadā vīrau kimannaṁ kriyatāmiti।।
“ēnu annavannu tayārisabēku?” eṁdu kēḷuttidda ā vīrarige bhagavānanu hēḷidanu:
01215005a nāhamannaṁ bubhukṣē vai pāvakaṁ māṁ nibōdhataṁ।
01215005c yadannamanurūpaṁ mē tadyuvāṁ saṁprayacchataṁ।।
“nānu annavannu tinnuvudilla! nannannu pāvakaneṁdu tiḷiyiri. nanage anurūpavāda āhāravannu tegedukoṁḍu banni!
01215006a idamiṁdraḥ sadā dāvaṁ khāṁḍavaṁ parirakṣati।
01215006c taṁ na śaknōmyahaṁ dagdhuṁ rakṣyamāṇaṁ mahātmanā।।
iṁdranu sadā ī khāṁḍavavannu suḍuvudariṁda rakṣisikoṁḍu baṁdiddāne. elliyavarege ā mahātmanu idannu rakṣisuttānō alliyavarege idannu suḍuva śakti nanagilla.
01215007a vasatyatra sakhā tasya takṣakaḥ pannagaḥ sadā।
01215007c sagaṇastatkr̥tē dāvaṁ parirakṣati vajrabhr̥t।।
avana sakha pannaga takṣakanu tanna gaṇasamēta sadā illi vāsisuttāne. avanigōskara vajrabhr̥tanu idannu suḍuvudariṁda rakṣisuttiddāne1.
01215008a tatra bhūtānyanēkāni rakṣyaṁtē sma prasaṁgataḥ।
01215008c taṁ didhakṣurna śaknōmi dagdhuṁ śakrasya tējasā।।
prasaṁgataḥ alli innū anēka jīvigaḷu rakṣisalpaṭṭive. śakrana tējassiniṁdāgi avaryārannū suḍalu śaktanāgilla.
01215009a sa māṁ prajvalitaṁ dr̥ṣṭvā mēghāṁbhōbhiḥ pravarṣati।
01215009c tatō dagdhuṁ na śaknōmi didhakṣurdāvamīpsitaṁ।।
nānu adannu suḍuvudannu nōḍida kūḍalē avanu mōḍagaḷiṁda kūḍida dhārakāra maḷeyannu surisuttāne. āga nanage suḍabēkeṁdu eṣṭu āseyiddarū nānu adannu suḍalu śaktanāguvudilla.
01215010a sa yuvābhyāṁ sahāyābhyāmastravidbhyāṁ samāgataḥ।
01215010c dahēyaṁ khāṁḍavaṁ dāvamētadannaṁ vr̥taṁ mayā।।
astravida nimmibbarannū bheṭṭiyāgi sahāyavannu kēḷiddēnāddariṁda nānu īga khāṁḍavavannu suḍuttēne. idē nānu kēḷikoḷḷuva āhāra.
01215011a yuvāṁ hyudakadhārāstā bhūtāni ca samaṁtataḥ।
01215011c uttamāstravidō samyaksarvatō vārayiṣyathaḥ।।
uttama astravidarāda nīvu ella jīvigaḷannū mōḍagaḷannū ella kaḍegaḷiṁdalū taḍehiḍiyaballiri.”
01215012a 2ēvamuktē pratyuvāca bībhatsurjātavēdasaṁ। 01215012c didhakṣuṁ khāṁḍavaṁ dāvamakāmasya śatakratōḥ।।
idannu kēḷida bībhatsuvu śatakratuvannu mīriyū khāṁḍavavannu suḍalu bayasuttidda jātavēdasanannuddēśisi hēḷidanu:
01215013a uttamāstrāṇi mē saṁti divyāni ca bahūni ca।
01215013c yairahaṁ śaknuyāṁ yōddhumapi vajradharānbahūn।।
“nannalli anēka vajradhararoṁdige yuddhamāḍalu sādhyavāguva bahaḷaṣṭu uttama divyāstragaḷive.
01215014a dhanurmē nāsti bhagavanbāhuvīryēṇa sammitaṁ।
01215014c kurvataḥ samarē yatnaṁ vēgaṁ yadviṣahēta mē।।
ādare bhagavan! nanna bāhuvīryakke samānavāda, mattu samaradalli nanna yatna mattu vēgagaḷannu sahisaballaṁtha dhanussu illavāgide.
01215015a śaraiśca mē'rthō bahubhirakṣayaiḥ kṣipramasyataḥ।
01215015c na hi vōḍhuṁ rathaḥ śaktaḥ śarānmama yathēpsitān।।
mattu nānu vēgadalli bāṇagaḷannu biḍuvāga nanagoṁdu akṣaya battaḷike bēkāgide. nannalliruva ella śaragaḷannū ī rathavu horalu sādhyavilla.
01215016a aśvāṁśca divyānicchēyaṁ pāṁḍurānvātaraṁhasaḥ।
01215016c rathaṁ ca mēghanirghōṣaṁ sūryapratimatējasaṁ।।
vāyuvēgada biḷi divyāśvagaḷu bēku. mēghanirghōṣa mattu tējassinalli sūryapratime rathavū bēku.
01215017a tathā kr̥ṣṇasya vīryēṇa nāyudhaṁ vidyatē samaṁ।
01215017c yēna nāgānpiśācāṁśca nihanyānmādhavō raṇē।।
adē rīti ī nāgagaḷu mattu piśācigaḷannu raṇadalli saṁharisalu kr̥ṣṇa mādhavanalliyū kūḍa avana vīryakke sarisāṭi āyudhavilla.
01215018a upāyaṁ karmaṇaḥ siddhau bhagavanvaktumarhasi।
01215018c nivārayēyaṁ yēnēṁdraṁ varṣamāṇaṁ mahāvanē।।
bhagavan! ī kelasadalli yaśasviyāguva upāyavannu hēḷabēku. idariṁda iṁdranu ī mahāvanada mēle maḷeyannu surisadaṁte taḍegaṭṭabahudu.
01215019a pauruṣēṇa tu yatkāryaṁ tatkartārau sva pāvaka।
01215019c karaṇāni samarthāni bhagavandātumarhasi।।
pāvaka! bhagavan! pauruṣadiṁda māḍabēkāda kāryavellavannū nāvu māḍuttēve. adakke samartha karaṇagaḷannu nīḍabēku.””
samāpti
iti śrī mahābhāratē ādiparvaṇi khāṁḍavadāhaparvaṇi arjunāgnisaṁvādē paṁcadaśādhikadviśatatamō'dhyāyaḥ।।
idu śrī mahābhāratadalli ādiparvadalli khāṁḍavadāhaparvadalli arjunāgnisaṁvādavennuva innūrā hadinaidaneya adhyāyavu.