ప్రవేశ
।। ఓం ఓం నమో నారాయణాయ।। శ్రీ వేదవ్యాసాయ నమః ।।
శ్రీ కృష్ణద్వైపాయన వేదవ్యాస విరచిత
శ్రీ మహాభారత
ఆది పర్వ
అర్జునవనవాస పర్వ
అధ్యాయ 208
సార
మొసళెగళివెయెందు వర్జితవాద సరోవరక్కె అర్జునను ధుముకువుదు (1-8). ఆక్రమణ మాడిద మొసళెయన్ను మెట్టి మేలె తరలు దివ్యరూపీ నారియ రూపవన్ను తళెదుదు; తమ్మ శాపక్కె కారణవన్ను హేళిదుదు (9-21).
01208001 వైశంపాయన ఉవాచ।
01208001a తతః సముద్రే తీర్థాని దక్షిణే భరతర్షభః।
01208001c అభ్యగచ్ఛత్సుపుణ్యాని శోభితాని తపస్విభిః।।
వైశంపాయనను హేళిదను: “నంతర భరతర్షభను దక్షిణదల్లి సుపుణ్య తపస్విగళింద కూడిద సముద్ర తీర్థగళిగె హోదను.
01208002a వర్జయంతి స్మ తీర్థాని పంచ తత్ర తు తాపసాః।
01208002c ఆచీర్ణాని తు యాన్యాసన్పురస్తాత్తు తపస్విభిః।।
అల్లియ తపస్విగళు ఐదు తీర్థగళన్ను - హిందె తపస్విగళు అవుగళన్ను పూజిసుత్తిద్దరూ - తొరెదిద్దరు.
01208003a అగస్త్యతీర్థం సౌభద్రం పౌలోమం చ సుపావనం।
01208003c కారంధమం ప్రసన్నం చ హయమేధఫలం చ యత్।
01208003e భారద్వాజస్య తీర్థం చ పాపప్రశమనం మహత్।।
అవుగళు అగస్త్య తీర్థ, సౌభద్ర, సుపావన పౌలోమ, అశ్వమేధ ఫలవన్ను నీడువ ప్రసన్న కారంధమ, మత్తు మహా పాప ప్రమశన భరద్వాజ తీర్థ.
01208004a వివిక్తాన్యుపలక్ష్యాథ తాని తీర్థాని పాండవః।
01208004c దృష్ట్వా చ వర్జ్యమానాని మునిభిర్ధర్మబుద్ధిభిః।।
01208005a తపస్వినస్తతోఽపృచ్ఛత్ ప్రాంజలిః కురునందనః।
01208005c తీర్థానీమాని వర్జ్యంతే కిమర్థం బ్రహ్మవాదిభిః।।
తపస్విగళింద తొరెయల్పట్టు నిర్జనవాగిద్ద ఆ తీర్థగళన్ను నోడిద కురునందన పాండవను అంజలీ బద్ధనాగి అవరల్లి ప్రశ్నిసిదను: “బ్రహ్మవాదిగళు ఈ తీర్థగళన్ను ఏకె వర్జిసిద్దారె?”
01208006 తాపసా ఊచుః।
01208006a గ్రాహాః పంచ వసంత్యేషు హరంతి చ తపోధనాన్।
01208006c అత ఏతాని వర్జ్యంతే తీర్థాని కురునందన।।
తాపసిగళు హేళిదరు: “అల్లి ఐదు మొసళెగళు వాసిసుత్తివె మత్తు అవు తపోధనరన్ను హిడియుత్తవె. కురునందన! ఆదుదరింద ఈ తీర్థగళు వర్జితవాగివె.””
01208007 వైశంపాయన ఉవాచ।
01208007a తేషాం శ్రుత్వా మహాబాహుర్వార్యమాణస్తపోధనైః।
01208007c జగామ తాని తీర్థాని ద్రష్టుం పురుషసత్తమః।।
వైశంపాయనను హేళిదను: “అవరింద ఇదన్ను కేళిద మహాబాహు పురుషోత్తమను తపోధనరు తడెదరూ ఆ తీర్థగళన్ను నోడలు హోదను.
01208008a తతః సౌభద్రమాసాద్య మహర్షేస్తీర్థముత్తమం।
01208008c విగాహ్య తరసా శూరః స్నానం చక్రే పరంతపః।।
ఆ శూర పరంతపను మహర్షి సుభద్రన తీర్థక్కె బందు స్నానక్కెందు అతివేగదల్లి అదరల్లి ధుముకిదను.
01208009a అథ తం పురుషవ్యాఘ్రమంతర్జలచరో మహాన్।
01208009c నిజగ్రాహ జలే గ్రాహః కుంతీపుత్రం ధనంజయం।।
తక్షణవే నీరినల్లి వాసిసుత్తిద్ద మహా మొసళెయొందు కుంతీపుత్ర ధనంజయనన్ను హిడిదు నీరిగె ఎళెయితు.
01208010a స తమాదాయ కౌంతేయో విస్ఫురంతం జలేచరం।
01208010c ఉదతిష్ఠన్మహాబాహుర్బలేన బలినాం వరః।।
బలిగళల్లియే శ్రేష్ఠ మహాబాహు కౌంతేయను తన్న బలదింద భుసుగుట్టుత్తిద్ద ఆ జలచరవన్ను హిడిదు, మెట్టి నీరినింద మేలె బందను.
01208011a ఉత్కృష్ట ఏవ తు గ్రాహః సోఽర్జునేన యశస్వినా।
01208011c బభూవ నారీ కల్యాణీ సర్వాభరణభూషితా।
01208011e దీప్యమానా శ్రియా రాజన్దివ్యరూపా మనోరమా।।
రాజన్! యశస్వి అర్జునను ఎళెదు మేలె తందకూడలే అదు సర్వాభరణ భూషిత కల్యాణి, శ్రీయంతె దీప్యమాన దివ్యరూపి మనోరమె నారియ రూపవన్ను తాళితు.
01208012a తదద్భుతం మహద్దృష్ట్వా కుంతీపుత్రో ధనంజయః।
01208012c తాం స్త్రియం పరమప్రీత ఇదం వచనమబ్రవీత్।।
ఈ మహా అద్భుతవన్ను నోడిద కుంతీపుత్ర ధనంజయను పరమప్రీతనాగి ఆ స్త్రీగె హేళిదను:
01208013a కా వై త్వమసి కల్యాణి కుతో వాసి జలేచరీ।
01208013c కిమర్థం చ మహత్పాపమిదం కృతవతీ పురా।।
“కల్యాణి! నీను యారు? మత్తు హేగె మొసళెయాదె? నీను యావ పురాతన కారణక్కాగి ఈ మహా పాపవన్ను మాడుత్తిరువె?”
01208014 నార్యువాచ।
01208014a అప్సరాస్మి మహాబాహో దేవారణ్యవిచారిణీ।
01208014c ఇష్టా ధనపతేర్నిత్యం వర్గా నామ మహాబల।।
నారియు హేళిదళు: “మహాబాహు! నాను దేవారణ్యవిచారిణి అప్సరె. నిత్యవూ మహాబల ధనపతియ ఇష్టదవళాద నన్న హెసరు వర్గా.
01208015a మమ సఖ్యశ్చతస్రోఽన్యాః సర్వాః కామగమాః శుభాః।
01208015c తాభిః సార్ధం ప్రయాతాస్మి లోకపాలనివేశనం।।
01208016a తతః పశ్యామహే సర్వా బ్రాహ్మణం సంశితవ్రతం।
01208016c రూపవంతమధీయానమేకమేకాంతచారిణం।।
నన్న అన్య నాల్కు సఖియరిద్దరు. ఎల్లరూ కామగామిగళు మత్తు సుందరియరు. నావెల్ల ఒమ్మె లోకపాలక కుబేరన నివేశనక్కె హోగుత్తిద్దెవు. దారియల్లి నావెల్లరూ ఏకాంతదల్లి ఒబ్బనే అభ్యాసమాడుత్తిద్ద సంశితవ్రత, రూపవంత బ్రాహ్మణనన్ను నోడిదెవు.
01208017a తస్య వై తపసా రాజంస్తద్వనం తేజసావృతం।
01208017c ఆదిత్య ఇవ తం దేశం కృత్స్నం స వ్యవభాసయత్।।
రాజన్! అవన తపస్సినింద ఆ ప్రదేశవు తేజస్సినింద ఆవృతవాగిత్తు. ఆదిత్యనంతె అవను ఇడీ ప్రదేశవన్ను బెళగుత్తిద్దను.
01208018a తస్య దృష్ట్వా తపస్తాదృగ్రూపం చాద్భుతదర్శనం।
01208018c అవతీర్ణాః స్మ తం దేశం తపోవిఘ్నచికీర్షయా।।
అవన ఉగ్ర తపస్సిన ప్రభావ మత్తు అద్భుతవన్ను నోడి నావు అవన తపస్సినల్లి విఘ్నవన్నుంటుమాడలు ఆ ప్రదేశక్కె బందిళిదెవు.
01208019a అహం చ సౌరభేయీ చ సమీచీ బుద్బుదా లతా।
01208019c యౌగపద్యేన తం విప్రమభ్యగచ్ఛామ భారత।।
భారత! నాను, సౌరభేయీ, సమీచీ, బుద్బుదా, లతా ఎల్లరూ ఒట్టిగే ఆ విప్రనల్లిగె హోదెవు.
01208020a గాయంత్యో వై హసంత్యశ్చ లోభయంత్యశ్చ తం ద్విజం।
01208020c స చ నాస్మాసు కృతవాన్మనో వీర కథం చన।
01208020e నాకంపత మహాతేజాః స్థితస్తపసి నిర్మలే।।
నావు హాడిదెవు, నక్కెవు మత్తు ఆ ద్విజనన్ను ప్రచోదిసిదెవు. వీర! ఆదరె అవను నమగె యావుదే రీతియ గమనవన్నూ కొడలిల్ల. తపస్సినల్లి నిరతనాగిద్ద ఆ నిర్మలను అలుగాడలూ ఇల్ల.
01208021a సోఽశపత్కుపితోఽస్మాంస్తు బ్రాహ్మణః క్షత్రియర్షభ।
01208021c గ్రాహభూతా జలే యూయం చరిష్యధ్వం శతం సమాః।।
క్షత్రియర్షభ! ఆదరె కుపితనాద అవను నమగె శాపవన్నిత్తను: “నీవెల్లరూ నూరు వర్షగళు మొసళెగళాగి జలదల్లి వాసిసుత్తీరి!””
సమాప్తి
ఇతి శ్రీమహాభారతే ఆదిపర్వణి అర్జునవనవాసపర్వణి తీర్థగ్రాహవిమోచనే అష్టాధికద్విశతతమోఽధ్యాయః।।
ఇదు శ్రీమహాభారతద ఆదిపర్వదల్లి అర్జునవనవాసపర్వదల్లి తీర్థగ్రాహవిమోచన ఎన్నువ ఇన్నూరాఎంటనెయ అధ్యాయవు.