પ્રવેશ
।। ઓં ઓં નમો નારાયણાય।। શ્રી વેદવ્યાસાય નમઃ ।।
શ્રી કૃષ્ણદ્વૈપાયન વેદવ્યાસ વિરચિત
શ્રી મહાભારત
આદિ પર્વ
અર્જુનવનવાસ પર્વ
અધ્યાય 208
સાર
મॊસળॆગળિવॆયॆંદુ વર્જિતવાદ સરોવરક્કॆ અર્જુનનુ ધુમુકુવુદુ (1-8). આક્રમણ માડિદ મॊસળॆયન્નુ મॆટ્ટિ મેલॆ તરલુ દિવ્યરૂપી નારિય રૂપવન્નુ તળॆદુદુ; તમ્મ શાપક્કॆ કારણવન્નુ હેળિદુદુ (9-21).
01208001 વૈશંપાયન ઉવાચ।
01208001a તતઃ સમુદ્રે તીર્થાનિ દક્ષિણે ભરતર્ષભઃ।
01208001c અભ્યગચ્છત્સુપુણ્યાનિ શોભિતાનિ તપસ્વિભિઃ।।
વૈશંપાયનનુ હેળિદનુ: “નંતર ભરતર્ષભનુ દક્ષિણદલ્લિ સુપુણ્ય તપસ્વિગળિંદ કૂડિદ સમુદ્ર તીર્થગળિગॆ હોદનુ.
01208002a વર્જયંતિ સ્મ તીર્થાનિ પંચ તત્ર તુ તાપસાઃ।
01208002c આચીર્ણાનિ તુ યાન્યાસન્પુરસ્તાત્તુ તપસ્વિભિઃ।।
અલ્લિય તપસ્વિગળુ ઐદુ તીર્થગળન્નુ - હિંદॆ તપસ્વિગળુ અવુગળન્નુ પૂજિસુત્તિદ્દરૂ - તॊરॆદિદ્દરુ.
01208003a અગસ્ત્યતીર્થં સૌભદ્રં પૌલોમં ચ સુપાવનં।
01208003c કારંધમં પ્રસન્નં ચ હયમેધફલં ચ યત્।
01208003e ભારદ્વાજસ્ય તીર્થં ચ પાપપ્રશમનં મહત્।।
અવુગળુ અગસ્ત્ય તીર્થ, સૌભદ્ર, સુપાવન પૌલોમ, અશ્વમેધ ફલવન્નુ નીડુવ પ્રસન્ન કારંધમ, મત્તુ મહા પાપ પ્રમશન ભરદ્વાજ તીર્થ.
01208004a વિવિક્તાન્યુપલક્ષ્યાથ તાનિ તીર્થાનિ પાંડવઃ।
01208004c દૃષ્ટ્વા ચ વર્જ્યમાનાનિ મુનિભિર્ધર્મબુદ્ધિભિઃ।।
01208005a તપસ્વિનસ્તતોઽપૃચ્છત્ પ્રાંજલિઃ કુરુનંદનઃ।
01208005c તીર્થાનીમાનિ વર્જ્યંતે કિમર્થં બ્રહ્મવાદિભિઃ।।
તપસ્વિગળિંદ તॊરॆયલ્પટ્ટુ નિર્જનવાગિદ્દ આ તીર્થગળન્નુ નોડિદ કુરુનંદન પાંડવનુ અંજલી બદ્ધનાગિ અવરલ્લિ પ્રશ્નિસિદનુ: “બ્રહ્મવાદિગળુ ઈ તીર્થગળન્નુ એકॆ વર્જિસિદ્દારॆ?”
01208006 તાપસા ઊચુઃ।
01208006a ગ્રાહાઃ પંચ વસંત્યેષુ હરંતિ ચ તપોધનાન્।
01208006c અત એતાનિ વર્જ્યંતે તીર્થાનિ કુરુનંદન।।
તાપસિગળુ હેળિદરુ: “અલ્લિ ઐદુ મॊસળॆગળુ વાસિસુત્તિવॆ મત્તુ અવુ તપોધનરન્નુ હિડિયુત્તવॆ. કુરુનંદન! આદુદરિંદ ઈ તીર્થગળુ વર્જિતવાગિવॆ.””
01208007 વૈશંપાયન ઉવાચ।
01208007a તેષાં શ્રુત્વા મહાબાહુર્વાર્યમાણસ્તપોધનૈઃ।
01208007c જગામ તાનિ તીર્થાનિ દ્રષ્ટું પુરુષસત્તમઃ।।
વૈશંપાયનનુ હેળિદનુ: “અવરિંદ ઇદન્નુ કેળિદ મહાબાહુ પુરુષોત્તમનુ તપોધનરુ તડॆદરૂ આ તીર્થગળન્નુ નોડલુ હોદનુ.
01208008a તતઃ સૌભદ્રમાસાદ્ય મહર્ષેસ્તીર્થમુત્તમં।
01208008c વિગાહ્ય તરસા શૂરઃ સ્નાનં ચક્રે પરંતપઃ।।
આ શૂર પરંતપનુ મહર્ષિ સુભદ્રન તીર્થક્કॆ બંદુ સ્નાનક્કॆંદુ અતિવેગદલ્લિ અદરલ્લિ ધુમુકિદનુ.
01208009a અથ તં પુરુષવ્યાઘ્રમંતર્જલચરો મહાન્।
01208009c નિજગ્રાહ જલે ગ્રાહઃ કુંતીપુત્રં ધનંજયં।।
તક્ષણવે નીરિનલ્લિ વાસિસુત્તિદ્દ મહા મॊસળॆયॊંદુ કુંતીપુત્ર ધનંજયનન્નુ હિડિદુ નીરિગॆ ऎળॆયિતુ.
01208010a સ તમાદાય કૌંતેયો વિસ્ફુરંતં જલેચરં।
01208010c ઉદતિષ્ઠન્મહાબાહુર્બલેન બલિનાં વરઃ।।
બલિગળલ્લિયે શ્રેષ્ઠ મહાબાહુ કૌંતેયનુ તન્ન બલદિંદ ભુસુગુટ્ટુત્તિદ્દ આ જલચરવન્નુ હિડિદુ, મॆટ્ટિ નીરિનિંદ મેલॆ બંદનુ.
01208011a ઉત્કૃષ્ટ એવ તુ ગ્રાહઃ સોઽર્જુનેન યશસ્વિના।
01208011c બભૂવ નારી કલ્યાણી સર્વાભરણભૂષિતા।
01208011e દીપ્યમાના શ્રિયા રાજન્દિવ્યરૂપા મનોરમા।।
રાજન્! યશસ્વિ અર્જુનનુ ऎળॆદુ મેલॆ તંદકૂડલે અદુ સર્વાભરણ ભૂષિત કલ્યાણિ, શ્રીયંતॆ દીપ્યમાન દિવ્યરૂપિ મનોરમॆ નારિય રૂપવન્નુ તાળિતુ.
01208012a તદદ્ભુતં મહદ્દૃષ્ટ્વા કુંતીપુત્રો ધનંજયઃ।
01208012c તાં સ્ત્રિયં પરમપ્રીત ઇદં વચનમબ્રવીત્।।
ઈ મહા અદ્ભુતવન્નુ નોડિદ કુંતીપુત્ર ધનંજયનુ પરમપ્રીતનાગિ આ સ્ત્રીગॆ હેળિદનુ:
01208013a કા વૈ ત્વમસિ કલ્યાણિ કુતો વાસિ જલેચરી।
01208013c કિમર્થં ચ મહત્પાપમિદં કૃતવતી પુરા।।
“કલ્યાણિ! નીનુ યારુ? મત્તુ હેગॆ મॊસળॆયાદॆ? નીનુ યાવ પુરાતન કારણક્કાગિ ઈ મહા પાપવન્નુ માડુત્તિરુવॆ?”
01208014 નાર્યુવાચ।
01208014a અપ્સરાસ્મિ મહાબાહો દેવારણ્યવિચારિણી।
01208014c ઇષ્ટા ધનપતેર્નિત્યં વર્ગા નામ મહાબલ।।
નારિયુ હેળિદળુ: “મહાબાહુ! નાનુ દેવારણ્યવિચારિણિ અપ્સરॆ. નિત્યવૂ મહાબલ ધનપતિય ઇષ્ટદવળાદ નન્ન હॆસરુ વર્ગા.
01208015a મમ સખ્યશ્ચતસ્રોઽન્યાઃ સર્વાઃ કામગમાઃ શુભાઃ।
01208015c તાભિઃ સાર્ધં પ્રયાતાસ્મિ લોકપાલનિવેશનં।।
01208016a તતઃ પશ્યામહે સર્વા બ્રાહ્મણં સંશિતવ્રતં।
01208016c રૂપવંતમધીયાનમેકમેકાંતચારિણં।।
નન્ન અન્ય નાલ્કુ સખિયરિદ્દરુ. ऎલ્લરૂ કામગામિગળુ મત્તુ સુંદરિયરુ. નાવॆલ્લ ऒમ્મॆ લોકપાલક કુબેરન નિવેશનક્કॆ હોગુત્તિદ્દॆવુ. દારિયલ્લિ નાવॆલ્લરૂ એકાંતદલ્લિ ऒબ્બને અભ્યાસમાડુત્તિદ્દ સંશિતવ્રત, રૂપવંત બ્રાહ્મણનન્નુ નોડિદॆવુ.
01208017a તસ્ય વૈ તપસા રાજંસ્તદ્વનં તેજસાવૃતં।
01208017c આદિત્ય ઇવ તં દેશં કૃત્સ્નં સ વ્યવભાસયત્।।
રાજન્! અવન તપસ્સિનિંદ આ પ્રદેશવુ તેજસ્સિનિંદ આવૃતવાગિત્તુ. આદિત્યનંતॆ અવનુ ઇડી પ્રદેશવન્નુ બॆળગુત્તિદ્દનુ.
01208018a તસ્ય દૃષ્ટ્વા તપસ્તાદૃગ્રૂપં ચાદ્ભુતદર્શનં।
01208018c અવતીર્ણાઃ સ્મ તં દેશં તપોવિઘ્નચિકીર્ષયા।।
અવન ઉગ્ર તપસ્સિન પ્રભાવ મત્તુ અદ્ભુતવન્નુ નોડિ નાવુ અવન તપસ્સિનલ્લિ વિઘ્નવન્નુંટુમાડલુ આ પ્રદેશક્કॆ બંદિળિદॆવુ.
01208019a અહં ચ સૌરભેયી ચ સમીચી બુદ્બુદા લતા।
01208019c યૌગપદ્યેન તં વિપ્રમભ્યગચ્છામ ભારત।।
ભારત! નાનુ, સૌરભેયી, સમીચી, બુદ્બુદા, લતા ऎલ્લરૂ ऒટ્ટિગે આ વિપ્રનલ્લિગॆ હોદॆવુ.
01208020a ગાયંત્યો વૈ હસંત્યશ્ચ લોભયંત્યશ્ચ તં દ્વિજં।
01208020c સ ચ નાસ્માસુ કૃતવાન્મનો વીર કથં ચન।
01208020e નાકંપત મહાતેજાઃ સ્થિતસ્તપસિ નિર્મલે।।
નાવુ હાડિદॆવુ, નક્કॆવુ મત્તુ આ દ્વિજનન્નુ પ્રચોદિસિદॆવુ. વીર! આદરॆ અવનુ નમગॆ યાવુદે રીતિય ગમનવન્નૂ કॊડલિલ્લ. તપસ્સિનલ્લિ નિરતનાગિદ્દ આ નિર્મલનુ અલુગાડલૂ ઇલ્લ.
01208021a સોઽશપત્કુપિતોઽસ્માંસ્તુ બ્રાહ્મણઃ ક્ષત્રિયર્ષભ।
01208021c ગ્રાહભૂતા જલે યૂયં ચરિષ્યધ્વં શતં સમાઃ।।
ક્ષત્રિયર્ષભ! આદરॆ કુપિતનાદ અવનુ નમગॆ શાપવન્નિત્તનુ: “નીવॆલ્લરૂ નૂરુ વર્ષગળુ મॊસળॆગળાગિ જલદલ્લિ વાસિસુત્તીરિ!””
સમાપ્તિ
ઇતિ શ્રીમહાભારતે આદિપર્વણિ અર્જુનવનવાસપર્વણિ તીર્થગ્રાહવિમોચને અષ્ટાધિકદ્વિશતતમોઽધ્યાયઃ।।
ઇદુ શ્રીમહાભારતદ આદિપર્વદલ્લિ અર્જુનવનવાસપર્વદલ્લિ તીર્થગ્રાહવિમોચન ऎન્નુવ ઇન્નૂરાऎંટનॆય અધ્યાયવુ.