ប៑រវេឝ
।। ឱំ ឱំ នមោ នារាយណាយ।। ឝ៑រី វេទវ៑យាសាយ នមះ ।।
ឝ៑រី ក្ឫឞ៑ណទ៑វៃបាយន វេទវ៑យាស វិរចិត
ឝ៑រី មហាភារត
អាទិ បរ៑វ
វិទុរាគមន បរ៑វ
អធ៑យាយ 197
សារ
ភីឞ៑ម-ទ៑រោណរ សលហೆយន៑នុ ស៑វីករិសពេកೆំទុ វិទុរនុ ធ្ឫតរាឞ៑ដ៑រនិគೆ ហេឡុវុទុ (1-29).
01197001 វិទុរ ឧវាច।
01197001a រាជន៑និះសំឝយំ ឝ៑រេយោ វាច៑យស៑ត៑វមសិ ពាំធវៃះ।
01197001c ន ត៑វឝុឝ៑រូឞមាណេឞុ វាក៑យំ សំប៑រតិតិឞ៑ឋតិ।।
វិទុរនុ ហេឡិទនុ: “រាជន៑! និន៑ន ពាំធវរុ និនគೆ ឝ៑រេយស៑សន៑នុ តរុវ មាតុគឡន៑នេ អាឌិទ៑ទារೆ ಎន៑នុវុទរល៑លិ សំឝយវិល៑ល. អាទរೆ កេឡលិក៑កೆ មនស៑សិល៑លទិរុវវរិគೆ អា មាតុគឡុ ಒឡ៑ឡೆយទೆនិសុវុទិល៑ល.
01197002a ហិតំ ហិ តវ តទ៑វាក៑យមុក៑តវាន៑កុរុសត៑តមះ।
01197002c ភីឞ៑មះ ឝាំតនវោ រាជន៑ប៑រតិគ្ឫហ៑ណាសិ តន៑ន ច।।
រាជន៑! កុរុសត៑តម ភីឞ៑ម ឝាំតនវនុ និន៑ន ហិតក៑កាគិយេ អា មាតុគឡន៑នាឌិទនុ. អាទរೆ នីនុ អវុគឡន៑នុ ស៑វីករិសលិល៑ល.
01197003a តថា ទ៑រោណេន ពហុធា ភាឞិតំ ហិតមុត៑តមំ।
01197003c តច៑ច រាធាសុតះ ករ៑ណោ មន៑យតេ ន ហិតំ តវ।।
ទ៑រោណនូ កូឌ និន៑ន ហិតវន៑នុទ៑ទេឝិសិ ពហឡឞ៑ដុ មាតនាឌិទនុ. អាទរೆ អវុគឡុ និនគೆ ហិតការកវೆំទុ រាធាសុត ករ៑ណនុ ស៑វីករិសុវុទិល៑ល.
01197004a ចិំតយំឝ៑ច ន បឝ៑យាមិ រាជំស៑តវ សុហ្ឫត៑តមំ।
01197004c អាភ៑យាំ បុរុឞសិំហាភ៑យាំ យោ វា ស៑យាត៑ប៑រជ៑ញយាធិកះ।।
រាជន៑! អាទរೆ នន៑ន យោចនೆយល៑លិ ឦ ឥព៑ពរុ បុរុឞសិំហរន៑នុ ពិដ៑ដុ ពេរೆ យារូ និន៑ន សុហ្ឫទយរល៑លិ ឧត៑តមរೆំទុ កាណុត៑តិល៑ល.
01197005a ឥមៅ ហិ វ្ឫទ៑ធៅ វយសា ប៑រជ៑ញយា ច ឝ៑រុតេន ច।
01197005c សមៅ ច ត៑វយិ រាជេំទ៑រ តេឞុ បាំឌុសុតេឞុ ច।।
ឥវរិព៑ពរូ វយស៑សិនល៑លិ, ប៑រជ៑ញೆយល៑លិ, មត៑តុ កលិកೆយល៑លិ វ្ឫទ៑ធរាគិទ៑ទារೆ. រាជេំទ៑រ! មត៑តុ ឥវរិគೆ និន៑ន មត៑តុ បាំឌុសុតរុ ឥព៑ពរូ ಒំទេ.
01197006a ធរ៑មេ ចានវមៅ រាជន៑សត៑យតាយាំ ច ភារត।
01197006c រាមាទ៑ទាឝរថេឝ៑ចៃវ គយាច៑ចៃវ ន សំឝយះ।।
រាជន៑! ភារត! ធរ៑មទល៑លិយាគលី សត៑យទល៑លិយាគលី អវរីរ៑វរូ ទាឝរថិ រាម មត៑តុ គយនិគិំថ កឌិមೆយិល៑ល ಎន៑នុវុទរល៑លិ សំឝយវិល៑ល.
01197007a ន ចោក៑តវំតាវឝ៑រេយះ បុរស៑តាទបិ កិំ ចន।
01197007c ន ចាប៑យបក្ឫតំ កិំ ចិទនយោរ៑លក៑ឞ៑យតេ ត៑វយិ।।
ហិំទೆ ಎំទូ អវរុ និនគೆ អឝ៑រេយ សលហೆយន៑នាគលី អថវា និនគೆ យាវុទេ អបក្ឫតវន៑នೆសគិទ៑ទុទន៑នុ នីនុ កំឌិល៑ល.
01197008a តាវិមៅ បុរុឞវ៑យាឃ៑រាវនាគសិ ន្ឫប ត៑វយិ।
01197008c ន មំត៑រយេតាំ ត៑វច៑ឆ៑រេយះ កថំ សត៑យបរាក៑រមៅ।।
ន្ឫប! ហាគិទ៑ទាគ ឦគ ឯកೆ ឦ សត៑យបរាក៑រមិ បុរុឞវ៑យាឃ៑ររុ និនគೆ អឝ៑រេយ សលហೆយន៑នុ នីឌុត៑តារೆ?
01197009a ប៑រជ៑ញាវំតៅ នរឝ៑រេឞ៑ឋាវស៑មិៜល៑លោកេ នរាធិប।
01197009c ត៑វន៑និមិត៑តមតោ នេមៅ កិំ ចិជ៑ជិហ៑មំ វទិឞ៑យតះ।
01197009e ឥតិ មេ នៃឞ៑ឋិកី ពុទ៑ធិរ៑វរ៑តតេ កុរុនំទន।।
នរាធិប! លោកទល៑លេ ប៑រជ៑ញាវំត ឦ នរឝ៑រេឞ៑ឋរុ និន៑ន វិឞយទល៑លិ ಎំទូ វិរុទ៑ធ មាតុគឡន៑នាឌុវុទិល៑ល. កុរុនំទន! ឥទុ នន៑ន មូលភូត យោចនೆយាគិទೆ.
01197010a ន ចារ៑ថហេតោរ៑ធរ៑មជ៑ញៅ វក៑ឞ៑យតះ បក៑ឞសំឝ៑រិតំ।
01197010c ឯតទ៑ធិ បរមំ ឝ៑រេយោ មេនាតេ តវ ភារត।।
ឦ ឥព៑ពរុ ធរ៑មជ៑ញរុ តម៑ម វៃយក៑តិក លាភក៑កោស៑ករ យាវុទេ ಒំទុ បក៑ឞទ បរវាគិ មាតនាឌុវុទិល៑ល. ភារត! និន៑ន បរម ឝ៑រេយស៑សន៑នេ មនស៑សិនល៑លិ ឥដ៑ដុកೊំឌិទ៑ទារೆ.
01197011a ទុរ៑យោធនប៑រភ្ឫតយះ បុត៑រា រាជន៑យថា តវ।
01197011c តថៃវ បាំឌវេយាស៑តេ បុត៑រា រាជន៑ន សំឝយះ।।
រាជន៑! ទុរ៑យោធនរេ មೊទលាទវរុ និនគೆ ហេគೆ បុត៑ររោ ហាគೆ បាំឌវរូ កូឌ និន៑ន បុត៑ររុ. រាជន៑! ឥទរល៑លិ យាវុទេ សំឝយវិល៑ល.
01197012a តេឞុ ចេទហិតំ កិំ ចិន៑មំត៑រយេយុរពុទ៑ធិតះ।
01197012c មំត៑រិណស៑តេ ន តេ ឝ៑រេយះ ប៑របឝ៑យំតិ វិឝេឞតះ।।
ಒំទុ វេឡೆ និន៑ន មំត៑រិគឡុ អវិវេកទិំទ បាំឌវរិគೆ ឝ៑រេយស៑សាគទ សលហೆគឡន៑នុ នីឌិទរೆ, អវរុ វិឝេឞវាគិ និន៑ន ឝ៑រេយស៑សន៑នុ បរិគណិសុត៑តិល៑ល ಎន៑នុវុទុ ស៑បឞ៑ដ.
01197013a អថ តេ ហ្ឫទយេ រាជន៑វិឝេឞស៑តេឞុ វរ៑តតេ।
01197013c អំតរស៑ថំ វិវ្ឫណ៑វានាះ ឝ៑រេយះ កុរ៑យុរ៑ន តេ ធ៑រុវំ।।
រាជន៑! អថវា, និន៑ន ហ្ឫទយទល៑លិ និន៑ន មក៑កឡ មេលេ វិឝេឞ ប៑រីតិយិទ៑ទរೆ, និន៑ន ಒឡគិទ៑ទ អទន៑នុ ពហិរំគបឌិសុវុទរិំទ និនគೆ ឝ៑រេយស៑សាគុវុទិល៑ល ಎន៑នុវុទូ ខំឌិត.
01197014a ឯតទរ៑ថមិមៅ រាជន៑មហាត៑មានៅ មហាទ៑យុតី।
01197014c នោចតុរ៑វិវ្ឫតំ កិំ ចិន៑ន ហ៑យេឞ តវ និឝ៑ចយះ।
រាជន៑! ហាគិទ៑ទរೆ, ឦ មហាត៑ម មហាទ៑យុតិគឡិព៑ពរូ ពហិរំគវាគិ មាតនាឌទេ ឥទ៑ទរូ និន៑ន និរ៑ធារគឡុ ಎំទូ ពទលាវណೆយាគលារទុ.
01197015a យច៑ចាប៑យឝក៑យតាំ តេឞាមាហតុះ បុរុឞរ៑ឞភៅ।
01197015c តត៑តថា បុរុឞវ៑យាឃ៑រ តវ តទ៑ភទ៑រមស៑តុ តេ।।
បុរុឞវ៑យាឃ៑រ! បាំឌវរន៑នុ គೆល៑លុវុទុ អឝក៑យ ಎន៑នុវ ឦ បុរុឞរ៑ឞភរ មាតុ សត៑យ. ឥន៑នុ និនគೆ មំគឡវាគលិ.
01197016a កថំ ហិ បាំឌវះ ឝ៑រីមាន៑សវ៑យសាចី បរំតបះ।
01197016c ឝក៑យោ វិជេតុំ សំគ៑រាមេ រាជន៑មឃវតា អបិ।।
រាជន៑! ឝ៑រីមាន៑, បរំតប, បាំឌវ សវ៑យសាចិយន៑នុ សំគ៑រាមទល៑លិ មឃវតនិគូ កូឌ គೆល៑លលុ ហេគೆ ឝក៑យ?
01197017a ភីមសេនោ មហាពាហុរ៑នាគាយុតពលោ មហាន៑।
01197017c កថំ ហិ យុធិ ឝក៑យេត វិជេតុមមរៃរបិ।।
មហាពាហុ, សាវិរ អានೆគឡ ពលវន៑នុឡ៑ឡ មហា ភីមសេននន៑នុ, អមររូ កូឌ ហេគೆ យុទ៑ធទល៑លិ ជយិសលុ ឝក៑យ?
01197018a តថៃវ ក្ឫតិនៅ យុទ៑ធេ យមៅ យមសុតាវិវ।
01197018c កថំ វិឞហិតុំ ឝក៑យៅ រណេ ជីវិតុមិច៑ឆតា।।
ហាគೆយេ យមសុតរំតិរុវ យុទ៑ធ ក្ឫតិ យមឡរន៑នុ ជីវំតវិរលុ ឥច៑ឆិសុវវនុ ហេគೆ រណទល៑លិ គೆល៑លលុ សាធ៑យ?
01197019a យស៑មិន៑ធ្ឫតិរនុក៑រោឝះ ក៑ឞមា សត៑យំ បរាក៑រមះ।
01197019c និត៑យានិ បាំឌវឝ៑រេឞ៑ឋេ ស ជីយេត កថំ រណេ।।
យារល៑លិ ធ្ឫតិ, អនុក៑រោឝ, ក៑ឞមೆ, សត៑យ មត៑តុ បរាក៑រមគឡុ និត៑យវូ នೆលೆសិរុវೆយោ អា បាំឌវឝ៑រេឞ៑ឋនន៑នុ រណទល៑លិ ហេគೆ ជយិសពហុទុ?
01197020a យេឞាំ បក៑ឞធរោ រាមោ យេឞាំ មំត៑រី ជនារ៑ទនះ।
01197020c កិំ នុ តៃរជិតំ សំខ៑យេ យេឞាំ បក៑ឞេ ច សាត៑យកិះ।।
យារ បក៑ឞធរនាគិ រាមនិទ៑ទានೆយោ, យារ មំត៑រិយាគិ ជនារ៑ទននិទ៑ទានೆយោ, មត៑តុ យារ បក៑ឞទល៑លិ សាត៑យកិយ ពೆំពលវិទೆយោ អវរុ គೆល៑លទេ ឥរុវវរុ ឥន៑នុ យារិទ៑ទារೆ?
01197021a ទ៑រុបទះ ឝ៑វឝុរោ យេឞាំ យេឞាំ ឝ៑យាលាឝ៑ច បារ៑ឞតាះ।
01197021c ធ្ឫឞ៑ដទ៑យុម៑នមុខា វីរា ភ៑រាតរោ ទ៑រុបទាត៑មជាះ।।
មាវនន៑នាគិ ទ៑រុបទនន៑នុ បឌೆទ មត៑តុ ទ្ឫឞ៑ដទ៑យុម៑ននេ មೊទលាទ បារ៑ឞត ទ៑រុបទាត៑មជរន៑នុ ពាវំទិរន៑នាគិ ហೊំទិទ អវរន៑នុ គೆល៑លលុ ហេគೆ សាទ៑យ?
01197022a សោៜឝក៑យតាំ ច វិជ៑ញាយ តេឞាមគ៑រេណ ភារត।
01197022c ទាយាទ៑យតាំ ច ធរ៑មេណ សម៑យក៑តេឞុ សមាចរ।।
ភារត! អវរន៑នុ គೆល៑លុវុទុ អឝក៑យ មត៑តុ ធរ៑មទ ប៑រការ អវរុ មೊទលេ ឦ រាជ៑យទ ទាយាទិគឡុ ಎំទុ តិឡិទុ អវរೊំទិគೆ ಒឡ៑ឡೆយទាគិ នឌೆទុកោ.
01197023a ឥទំ និរ៑ទិគ៑ធមយឝះ បុរោចនក្ឫតំ មហត៑।
01197023c តេឞាមនុគ៑រហេណាទ៑យ រាជន៑ប៑រក៑ឞាលយាត៑មនះ।।
រាជន៑! បុរោចនន ក្ឫត៑យទិំទ និនគាទ និរ៑ទិគ៑ធ អយឝវន៑នុ អវរ មេលೆ អនុគ៑រហមាឌុវុទរ មូលក នីនេ ឝុទ៑ធបឌិសិកោ.
01197024a ទ៑រុបទោៜបិ មហាន៑រាជា ក្ឫតវៃរឝ៑ច នះ បុរា।
01197024c តស៑យ សំគ៑រហណំ រាជន៑ស៑វបក៑ឞស៑យ វិវរ៑ធនំ।।
រាជន៑! ហិំទೆ មហារាជ ទ៑រុបទនូ កូឌ វៃរវន៑នុ សាធិសុត៑តិទ៑ទនុ. អវន សំពធទ មូលក និន៑ន បក៑ឞវន៑នុ វ្ឫទ៑ធិបឌិសិកោ.
01197025a ពលវំតឝ៑ច ទាឝារ៑ហា ពហវឝ៑ច វិឝាំ បតេ।
01197025c យតះ ក្ឫឞ៑ណស៑តតស៑តេ ស៑យុរ៑យតះ ក្ឫឞ៑ណស៑តតោ ជយះ।।
វិឝាំបតេ! ពហុសំខ៑យೆយល៑លិរុវ ទាឝារ៑ហរុ ពលវំតរុ. អវរុ ក្ឫឞ៑ណនិទ៑ទល៑លេ ឥរុត៑តារೆ មត៑តុ ಎល៑លិ ក្ឫឞ៑ណនិរុវនោ អល៑លិយេ ជយ.
01197026a យច៑ច សាម៑នៃវ ឝក៑យេត ការ៑យំ សាធយិតុំ ន្ឫប।
01197026c កោ ទៃវឝប៑តស៑តត៑ការ៑តុំ វិគ៑រហេណ សមាចរេត៑।।
ន្ឫប! សមាចរទិំទ តឌೆយពហុទាទ ឦ យុទ៑ធវន៑នុ កៃគೊឡ៑ឡុវ យារុ តានេ វិធិយ ឝាបក៑កೊឡគាគិល៑ល?
01197027a ឝ៑រុត៑វា ច ជីវតះ បារ៑ថាន៑បៅរជានបទោ ជនះ।
01197027c ពលវទ៑ទរ៑ឝនេ គ្ឫធ៑នុស៑តេឞាំ រាជន៑កុរុ ប៑រិយំ।।
នគរ មត៑តុ គ៑រាមីណ ជនរុ បារ៑ថរុ ជីវំតវិទ៑ទារೆ ಎំទុ កេឡិទ៑ទារೆ មត៑តុ អវរន៑នុ នោឌលុ កាតររាគិទ៑ទារೆ. រាជន៑! អវរិគೆ អា សំតោឞវន៑នុ នីឌុ.
01197028a ទុរ៑យោធនឝ៑ច ករ៑ណឝ៑ច ឝកុនិឝ៑ចាបិ សៅពលះ।
01197028c អធរ៑មយុក៑តា ទុឞ៑ប៑រជ៑ញា ពាលា មៃឞាំ វចះ ក្ឫថាះ।।
ទុរ៑យោធន, ករ៑ណ, មត៑តុ ឝកុនិ សៅពលរុ អធរ៑មយុក៑ត ទុឞ៑ប៑រជ៑ញ ពាលករាគិទ៑ទារೆ. អវរ មាតុគឡំតೆ មាឌពេឌ!
01197029a ឧក៑តមេតន៑មយា រាជន៑បុរា គុណវតស៑តវ।
01197029c ទុរ៑យោធនាបរាធេន ប៑រជេយំ វិនឝិឞ៑យតិ।।
គុណវំត រាជន៑! ទុរ៑យោធនន អបរាធទិំទ ឦ រាជ៑យវុ វិនាឝវាគុត៑តទೆ ಎំទុ នានុ និនគೆ ហិំទೆយេ ហេឡិទ៑ទೆ.”
សមាប៑តិ
ឥតិ ឝ៑រី មហាភារតេ អាទិបរ៑វណិ វិទុរាគមនបរ៑វណិ វិទុរវាក៑យេ សប៑តនវត៑យធិកឝតតមោៜធ៑យាយ:।।
ឥទុ ឝ៑រី មហាភារតទល៑លិ អាទិបរ៑វទល៑លិ វិទុរាគមនបរ៑វទល៑លិ វិទុរវាក៑យទល៑លិ នូរាតೊំភត៑តេឡនೆយ អធ៑យាយវុ.