ปฺรวเศ
ฯฯ โอํ โอํ นมโ นารายณายฯฯ ศฺรี วเทวฺยาสาย นมห์ ฯฯ
ศฺรี กฺฤษฺณทฺวไปายน วเทวฺยาส วิรจิต
ศฺรี มหาภารต
อาทิ ปรฺว
จไตฺรรถ ปรฺว
อธฺยาย 160
สาร
ตนฺนนฺนุ ตาปตฺย เอะํทุ กรเะทุทร การณวนฺนุ อรฺชุนนุ กเฬลุ คํธรฺวนุ ปุรุวํศช สํวรณนุ สูรฺยปุตฺริ ตปติยนฺนุ มโหิสิทุทร กุริตุ หเฬิทุทุ (1-41).
01160001 อรฺชุน อุวาจฯ
01160001a ตาปตฺย อิติ ยทฺวากฺยมุกฺตวานสิ มามิหฯ
01160001c ตทหํ ชฺญาตุมิจฺฉามิ ตาปตฺยารฺถวินิศฺจยํฯฯ
อรฺชุนนุ หเฬิทนุ: “นีนุ นนคเะ ตาปตฺย เอะนฺนุว มาตินิํท สํพโธิสิทฺทียลฺล. อา ตาปตฺยท อรฺถวนฺนุ ติฬิยลุ พยสุตฺตเนเะ.
01160002a ตปตี นาม กา จไษา ตาปตฺยา ยตฺกฺฤตเ วยํฯ
01160002c กเาํตเยา หิ วยํ สาธโ ตตฺตฺวมิจฺฉามิ วเทิตุํฯฯ
นาวุ หเคเะ กเาํตเยรเะํทุ กรเะทุกโะฬฺฬลฺปฏฺฏิทฺทเวโ หาคเะ ตาปตฺย เอะํทุ กรเะทเะยลฺล อา ตปติยุ ยารุ มตฺตุ อวร มกฺกฬุ ยารุ เอะํทุ ติฬิยลุ พยสุตฺตเนเะ.””
01160003 วไศํปายน อุวาจฯ
01160003a เอวมุกฺตห์ ส คํธรฺวห์ กุํตีปุตฺรํ ธนํชยํฯ
01160003c วิศฺรุตาํ ตฺริษุ ลโกเษุ ศฺราวยามาส วไ กถาํฯฯ
วไศํปายนนุ หเฬิทนุ: “กุํตีปุตฺร ธนํชยน อี มาตุคฬนฺนุ กเฬิท คํธรฺวนุ ตฺริลโกวิศฺรุต กถเะยนฺนุ หเฬลุ ตโะฑคิทนุ.
01160004 คํธรฺว อุวาจฯ
01160004a หํต ตเ กถยิษฺยามิ กถามเตาํ มนโรมาํฯ
01160004c ยถาวทขิลาํ ปารฺถ ธรฺมฺยาํ ธรฺมภฺฤตาํ วรฯฯ
คํธรฺวนุ หเฬิทนุ: “ธรฺมภฺฤตรลฺลิ ศฺรเษฺฐ ปารฺถ! อขิล ธรฺมคฬิํทโะฑคูฑิท อา มนโรม กถเะยนฺนุ นฑเะทํตเะ หเฬุตฺตเนเะ.
01160005a อุกฺตวานสฺมิ ยเน ตฺวาํ ตาปตฺย อิติ ยทฺวจห์ฯ
01160005c ตตฺตเ'หํ กถยิษฺยามิ ศฺฤณุษฺวไกมนา มมฯฯ
นินฺนนฺนุ เอกเะ ตาปตฺย เอะํทุ กรเะทเะ เอะนฺนุวุทนฺนุ หเฬุตฺตเนเะ. เอกาคฺรจิตฺตนาคิ นนฺนนฺนุ กเฬุ.
01160006a ย เอษ ทิวิ ธิษฺณฺยเน นากํ วฺยาปฺนโติ ตเชสาฯ
01160006c เอตสฺย ตปตี นาม พภูวาสทฺฤศี สุตาฯฯ
ทิวิยลฺลิทฺทุกโะํฑุ นากทวรเะคู ตนฺน ตเชสฺสินิํท พเะฬคิสุววนิคเะ ตปตี เอะํพ หเะสริน อสทฺฤศิ มคฬิทฺทฬุ.
01160007a วิวสฺวตโ วไ กเาํตเย สาวิตฺรฺยวรชา วิภโฯ
01160007c วิศฺรุตา ตฺริษุ ลโกเษุ ตปตี ตปสา ยุตาฯฯ
กเาํตเย! สาวิตฺริยิํท วิวสฺวตนลฺลิ หุฏฺฏิท อี ตปติยุ มูรู ลโกคฬลฺลิ ตปสฺสินิํท ยุกฺตฬาคิ วิศฺรุตฬาคิทฺทฬุ.
01160008a น ทเวี นาสุรี จไว น ยกฺษี น จ รากฺษสีฯ
01160008c นาปฺสรา น จ คํธรฺวี ตถารูปเณ กา จนฯฯ
ยารเ ทเวิยาคลี, อสุริยาคลี, ยกฺษิยาคลี, รากฺษสิยาคลี, อปฺสรเะยาคลี, คํธรฺวิยาคลี อวฬษฺฏุ รูปวํตฬาคิรลิลฺล.
01160009a สุวิภกฺตานวทฺยาํคี สฺวสิตายตลโจนาฯ
01160009c สฺวาจารา จไว สาธฺวี จ สุวเษา จไว ภามินีฯฯ
อา ภามินิยุ สุวิภกฺตฬาคิทฺทฬุ (อวฬ ทเหวุ อฬตเะยลฺลิ โอะฬฺฬเะยทาคิทฺทิตฺตุ), อนวทฺยาํคิยาคิทฺทฬุ, กปฺปาท อคล กณฺณุคฬุฬฺฬวฬาคิทฺทฬุ, โอะฬฺฬเะย นฑตเะยุฬฺฬวฬาคิทฺทฬุ, สาธฺวิยาคิทฺทฬุ มตฺตุ สุํทร วเษ ภูษณคฬนฺนุ ธริสุตฺติทฺทฬุ.
01160010a น ตสฺยาห์ สทฺฤศํ กํ จิตฺตฺริษุ ลโกเษุ ภารตฯ
01160010c ภรฺตารํ สวิตา มเนเ รูปศีลกุลศฺรุตไห์ฯฯ
ภารต! สวิตุวุ รูป, ศีล, กุล มตฺตุ กลิกเะ ยาวุทรลฺลิยู อวฬ สทฺฤศราทวนุ อี มูรู ลโกคฬลฺลิ ยารู อิลฺล เอะํพ อภิปฺรายกฺกเะ พํทิทฺทนุ.
01160011a สํปฺราปฺตยเาวนาํ ปศฺยนฺทเยาํ ทุหิตรํ ตุ ตาํฯ
01160011c นโปลเภเ ตตห์ ศาํติํ สํปฺรทานํ วิจิํตยนฺฯฯ
อวฬุ ยเาวนวนฺนุ หโะํทลุ มคฬนฺนุ กโะฑพเกุ เอะนฺนุวุทนฺนุ นโฑิท อวนุ อวฬ มทุวเะย กุริตุ ยโจิสุตฺตา จิํตเะคโะฬคาทนุ.
01160012a อรฺถรฺกฺษปุตฺรห์ กเาํตเย กุรูณาํ ฤษภโ พลีฯ
01160012c สูรฺยมาราธยามาส นฺฤปห์ สํวรณห์ สทาฯฯ
01160013a อรฺฆฺยมาลฺยโปหารไศฺจ ศศฺวจฺจ นฺฤปติรฺยตห์ฯ
01160013c นิยมไรุปวาสไศฺจ ตปโภิรฺวิวิธไรปิฯฯ
กเาํตเย! อาค อรฺกฺษปุตฺร กุรุฤษภ พลศาลิ ราช สํวรณนุ สทา อรฺฆฺย มาลเะ อุปหารคฬิํท, อุปวาส วฺรตคฬิํท มตฺตุ วิวิธ ตปสฺสุคฬิํท นิยมพทฺธนาคิ สูรฺยาราธนเะยลฺลิ ตโะฑคิทฺทนุ.
01160014a ศุศฺรูษุรนหํวาที ศุจิห์ ปเารวนํทนห์ฯ
01160014c อํศุมํตํ สมุทฺยํตํ ปูชยามาส ภกฺติมานฺฯฯ
อา ปเารวนํทนนุ วินยทิํท, อหํการวิลฺลทเะ ศุจิรฺภูตนาคิ ภกฺติยิํท อา อํศุมํตนนฺนุ ปูชิสุตฺติทฺทนุ.
01160015a ตตห์ กฺฤตชฺญํ ธรฺมชฺญํ รูปเณาสทฺฤศํ ภุวิฯ
01160015c ตปตฺยาห์ สทฺฤศํ มเนเ สูรฺยห์ สํวรณํ ปติํฯฯ
อาค กฺฤตชฺญนู, ธรฺมชฺญนู, ภุมิยลฺลิยเ รูปทลฺลิ อสทฺฤศนู อาท สํวรณนุ ตปติคเะ สทฺฤศ ปติยเะํทุ สูรฺยนุ อภิปฺรายปฏฺฏนุ.
01160016a ทาตุมไจฺฉตฺตตห์ กนฺยาํ ตสฺมไ สํวรณาย ตาํฯ
01160016c นฺฤปโตฺตมาย กเารวฺย วิศฺรุตาภิชนาย วไฯฯ
กเารวฺย! อาค อวนุ ตนฺน กนฺยเะยนฺนุ วิศฺรุต อภิชน นฺฤปโตฺตม สํวรณนิคเะ กโะฑลุ อิจฺฉิสิทนุ.
01160017a ยถา หิ ทิวิ ทีปฺตาํศุห์ ปฺรภาสยติ ตเชสาฯ
01160017c ตถา ภุวิ มหีปาลโ ทีปฺตฺยา สํวรณโ'ภวตฺฯ
ทิวิยลฺลิ ทีปฺตาํศุวุ ตนฺน ตเชสฺสินิํท หเคเะ พเะฬคุตฺตานโ หาคเะ ภุวิยลฺลิ มหีปาล สํวรณนุ พเะฬคุตฺติทฺทนุ.
01160018a ยถารฺจยํติ จาทิตฺยมุทฺยํตํ พฺรหฺมวาทินห์ฯ
01160018c ตถา สํวรณํ ปารฺถ พฺราหฺมณาวรชาห์ ปฺรชาห์ฯฯ
พฺรหฺมวาทิคฬุ หเคเะ อุทยิสุตฺติรุว อาทิตฺยนนฺนุ อรฺจิสุตฺตารโ หาคเะ ปารฺถ! พฺราหฺมณรเ มโะทลาท ปฺรชเะคฬุ สํวรณนนฺนุ ปูชิสุตฺติทฺทรุ.
01160019a ส สโมมติ กาํตตฺวาทาทิตฺยมติ ตเชสาฯ
01160019c พภูว นฺฤปติห์ ศฺรีมานฺสุหฺฤทาํ ทุรฺหฺฤทามปิฯฯ
อา ศฺรีมานฺ นฺฤปติยุ ตนฺน สุหฺฤทยริคเะ กาํติยลฺลิ สโมนํติทฺทนุ มตฺตุ ทุหฺฤทยริคเะ ตเชสฺสินลฺลิ อาทิตฺยนํติทฺทนุ.
01160020a เอวํคุณสฺย นฺฤปตเสฺตถาวฺฤตฺตสฺย กเารวฯ
01160020c ตสฺมไ ทาตุํ มนศฺจกฺรเ ตปตีํ ตปนห์ สฺวยํฯฯ
กเารว! อี รีติย คุณ จาริตฺรฺยวุฬฺฬ นฺฤปติคเะ สฺวยํ ตปนนเ ตปติยนฺนุ กโะฑลุ นิศฺจยิสิทนุ.
01160021a ส กทา จิทถโ ราชา ศฺรีมานุรุยศา ภุวิฯ
01160021c จจาร มฺฤคยาํ ปารฺถ ปรฺวตโปวนเ กิลฯ
ปารฺถ! หีคิรลุ ภูวิยลฺลิยเ อตฺยํต ปฺรสิทฺธ อา ศฺรีมานฺ ราชนุ โอะมฺมเะ พเฏเะยาฑลุ ปรฺวตท อุปวนวโะํทกฺกเะ หโทนุ.
01160022a จรตโ มฺฤคยาํ ตสฺย กฺษุตฺปิปาสาศฺรมานฺวิตห์ฯ
01160022c มมาร ราชฺญห์ กเาํตเย คิราวปฺรติมโ หยห์ฯฯ
กเาํตเย! พเฏเะยาฑุตฺติรุวาค อา ราชน อปฺรติม กุทุรเะยุ หสิวุ, พายาริกเะ มตฺตุ อายาสคฬิํท พฬลิ อลฺลิยเ พิทฺทุ สตฺตุหโยิตุ.
01160023a ส มฺฤตาศฺวศฺจรนฺปารฺถ ปทฺภฺยามเว คิรเา นฺฤปห์ฯ
01160023c ททรฺศาสทฺฤศีํ ลโกเ กนฺยามายตลโจนาํฯฯ
ปารฺถ! กุทุรเะยุ สายลุ นฺฤปนุ นฑเะทุกโะํฑเ อา คิริยมเลเะ หโทนุ. อลฺลิ อวนุ ลโกทลฺลิยเ อสทฺฤษิ อายตลโจนเะ กนฺยเะยโรฺวฬนฺนุ นโฑิทนุ.
01160024a ส เอก เอกามาสาทฺย กนฺยาํ ตามริมรฺทนห์ฯ
01160024c ตสฺถเา นฺฤปติศารฺทูลห์ ปศฺยนฺนวิจลเกฺษณห์ฯฯ
อลฺลิ อวนุ โอะพฺพนเ อิทฺทนุ. อวฬู โอะพฺพฬเ อิทฺทฬุ. อา อริมรฺทน นฺฤปติศารฺทูลนุ กนฺยเะยนฺนุ อวิจลเกฺษณนาคิ นโฑตโะฑคิทนุ.
01160025a ส หิ ตาํ ตรฺกยามาส รูปตโ นฺฤปติห์ ศฺริยํฯ
01160025c ปุนห์ สํตรฺกยามาส รวเรฺภฺรษฺฏามิว ปฺรภาํฯฯ
อวฬ รูปทิํท อวฬุ ศฺรียิรพหุทเะํทุ นฺฤปติยุ ตรฺกิสิทนุ. ปุนห์ อวฬุ ภูมิย มเลเะ พิทฺทิรุว รวิย ปฺรภเะยเ อิรพหุทุ เอะํทุ ยโจิสิทนุ.
01160026a คิริปฺรสฺถเ ตุ สา ยสฺมินฺ สฺถิตา สฺวสิตลโจนาฯ
01160026c ส สวฺฤกฺษกฺษุปลตโ หิรณฺมย อิวาภวตฺฯฯ
อา อสิตลโจนเะยุ นิํติทฺท อา คิริปฺรทเศวุ, อลฺลิรุว วฺฤกฺษ กฺษุป ลตเะคฬ ชโะตเะคเะ หิรณฺมยทํตเะ ตโรุตฺติตฺตุ.
01160027a อวมเนเ จ ตาํ ทฺฤษฺฏฺวา สรฺวปฺราณภฺฤตาํ วปุห์ฯ
01160027c อวาปฺตํ จาตฺมนโ มเนเ ส ราชา จกฺษุษห์ ผลํฯฯ
อวฬนฺนุ นโฑิท อวนุ สรฺว ปฺราณิคฬ สเาํทรฺยวนฺนุ อวหเฬน มาฑิทนุ มตฺตุ อา ราชนุ ตนฺน กณฺณุคฬุ ตมฺม อุทฺทเศคฬ ผลวนฺนุ หโะํทิทวุ เอะํทุ ติฬิทนุ.
01160028a ชนฺมปฺรภฺฤติ ยตฺกิํ จิทฺทฺฤษฺฏวานฺส มหีปติห์ฯ
01160028c รูปํ น สทฺฤศํ ตสฺยาสฺตรฺกยามาส กิํ จนฯฯ
ชนฺมปฺรภฺฤติยาคิ เอนเะลฺล นโฑิทฺทนโ รูปทลฺลิ อวฬ สทฺฤศวาท พเรเะ เอนนฺนู นโฑลิลฺล เอะํทุ อา มหีปติยุ ตรฺกิสิทนุ.
01160029a ตยา พทฺธมนศฺจกฺษุห์ ปาศไรฺคุณมยไสฺตทาฯ
01160029c น จจาล ตตโ ทเศาทฺพุพุธเ น จ กิํ จนฯฯ
อวฬ คุณปาศคฬิํท อวน พุทฺธิ, มนสฺสุ มตฺตุ กณฺณุคฬุ พํธิตวาคิ อวนุ อา สฺถฬทิํท จํจลิสลิลฺล มตฺตุ อลฺลิรุว ยาวุทร ปริชฺญานวู อวนิคิรลิลฺล.
01160030a อสฺยา นูนํ วิศาลากฺษฺยาห์ สทเวาสุรมานุษํฯ
01160030c ลโกํ นิรฺมถฺย ธาตฺรเทํ รูปมาวิษฺกฺฤตํ กฺฤตํฯฯ
“ทเวาสุรมานุษร ลโกวนฺนเะลฺลา มถิสิ ธาตฺริยุ อี วิศาลากฺษิย รูปวนฺนุ อาวิษฺกฺฤตคโะฬิสิรพเกุ!”
01160031a เอวํ ส ตรฺกยามาส รูปทฺรวิณสํปทาฯ
01160031c กนฺยามสทฺฤศีํ ลโกเ นฺฤปห์ สํวรณสฺตทาฯฯ
อี รีติ รูปทฺรวิณสํปนฺนเะ ลโกทลฺลิยเ อสทฺฤศิ กนฺยเะย กุริตุ นฺฤป สํวรณนุ ยโจิสิทนุ.
01160032a ตาํ จ ทฺฤษฺฏฺวไว กลฺยาณีํ กลฺยาณาภิชนโ นฺฤปห์ฯ
01160032c ชคาม มนสา จิํตาํ กามมารฺคณปีฑิตห์ฯ
กลฺยาณาภิชน นฺฤปนุ อา กลฺยาณิยนฺนุ นโฑุตฺตลเ มนสฺสุ กามมารฺคปีฑิตวาคิ อวนุ จิํตเะคโะฬคาทนุ.
01160033a ทหฺยมานห์ ส ตีวฺรเณ นฺฤปติรฺมนฺมถาคฺนินาฯ
01160033c อปฺรคลฺภาํ ปฺรคลฺภห์ ส ตามุวาจ ยศสฺวินีํฯฯ
มนฺมถาคฺนิยิํท ตีวฺรวาคิ ทหิสุตฺติทฺท อา นฺฤปติยุ อปฺรคลฺภรลฺลิ ปฺรคลฺภฬาท ยศสฺวินิยนฺนุ กุริตุ หเฬิทนุ:
01160034a กาสิ กสฺยาสิ รํภโรุ กิมรฺถํ จเห ติษฺฐสิฯ
01160034c กถํ จ นิรฺชนเ'รณฺยเ จรสฺยเกา ศุจิสฺมิตเฯฯ
“นีนุ ยารุ? นีนุ ยารวฬุ? รํภโรุ! อิลฺลิ ยาว การณกฺกาคิ นิํติรุวเะ? ศุจิสฺมิตเ! นิรฺชน อรณฺยทลฺลิ โอะพฺพํฏิยาคิ เอกเะ ติรุคุตฺติรุวเะ?
01160035a ตฺวํ หิ สรฺวานวทฺยาํคี สรฺวาภรณภูษิตาฯ
01160035c วิภูษณมิวไตเษาํ ภูษณานามภีปฺสิตํฯฯ
สรฺวานวทฺยาํคิ! สรฺวาภรณ ภูษิตเะยาท นินฺน วิภูษณคฬเะลฺลวู นินฺนนฺนเ ภูษณวนฺนาคิ พยสุตฺติรุวํติทเะ.
01160036a น ทเวีํ นาสุรีํ จไว น ยกฺษีํ น จ รากฺษสีํฯ
01160036c น จ ภโควตีํ มนฺยเ น คํธรฺวีํ น มานุษีํฯฯ
นีนุ ทเวิ อถวา อสุริ อถวา ยกฺษี อถวา รากฺษสี อถวา ภโควตี อถวา คํธรฺวิ อถวา มานุษิยเะํทุ นนคเะ อนฺนิสุวุทิลฺล.
01160037a ยา หิ ทฺฤษฺฏา มยา กาศฺจิจฺฉฺฤตา วาปิ วราํคนาห์ฯ
01160037c น ตาสาํ สทฺฤศีํ มนฺยเ ตฺวามหํ มตฺตกาศินิฯฯ
มตฺตกาศินี! อิทูวรเะคเะ นานุ ยาว วราํคนเะยรนฺนุ นโฑิทฺทเะนโ อถวา อวร กุริตุ กเฬิทฺทเะนโ อวรลฺลิ ยารู นินฺน สทฺฤศรเะํทุ นานุ ติฬิยุวุทิลฺล.”
01160038a เอวํ ตาํ ส มหีปาลโ พภาษเ น ตุ สา ตทาฯ
01160038c กามารฺตํ นิรฺชนเ'รณฺยเ ปฺรตฺยภาษต กิํ จนฯฯ
อี รีติ อา มหีปาลนุ อวฬลฺลิ มาตนาฑิทนุ. อาทรเะ อา นิรฺชน อรณฺยทลฺลิ อวฬุ กามารฺตนิคเะ เอนนฺนู ปฺรตฺยุตฺตริสลิลฺล.
01160039a ตตโ ลาลปฺยมานสฺย ปารฺถิวสฺยายตเกฺษณาฯ
01160039c สเาทามินีว สาภฺรเษุ ตตฺรไวาํตรธียตฯฯ
อา ปารฺถิวนุ อี รีติ ลาลปิสุตฺติรลุ อา อายตเกฺษณเะยุ มโฑคฬลฺลิ มิํจินํตเะ อลฺลิยเ อํตรฺธานฬาทฬุ.
01160040a ตามนฺวิจฺฉนฺส นฺฤปติห์ ปริจกฺราม ตตฺตทาฯ
01160040c วนํ วนชปตฺรากฺษีํ ภฺรมนฺนุนฺมตฺตวตฺตทาฯฯ
ภฺรมเะคโะฬคาทวนํตเะ อา นฺฤปติยุ อา วนชปตฺรากฺษิยนฺนุ วนทลฺลเะลฺลา หุฑุกาฑตโะฑคิทนุ.
01160041a อปศฺยมานห์ ส ตุ ตาํ พหุ ตตฺร วิลปฺย จฯ
01160041c นิศฺจเษฺฏห์ กเารวศฺรเษฺฐโ มุหูรฺตํ ส วฺยติษฺฐตฯฯ
อวฬนฺนุ อลฺลิ กาณทิรลุ อา กเารวศฺรเษฺฐนุ วิลปิสุตฺตา สฺวลฺป หโะตฺตุ อลฺลิยเ นิํตุพิฏฺฏนุ.”
สมาปฺติ
อิติ ศฺรี มหาภารตเ อาทิปรฺวณิ จไตฺรรถปรฺวณิ ตปตฺยุปาขฺยานเ ษษฺฏฺยธิกศตตมโ'ธฺยาย:ฯฯ
อิทุ ศฺรี มหาภารตทลฺลิ อาทิปรฺวทลฺลิ จไตฺรปรฺวทลฺลิ ตปตฺยุปาขฺยานทลฺลิ นูราอรวตฺตนเะย อธฺยายวุ.